MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI F.we.071.86.2017 Warszawa, dnia M-08-2017 f. Pan Jarosław Sachajko Przewodniczący Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi W związku z pismem znak RRW-015-189-2017 i znak RRW-015-189-2017(2) w sprawie przygotowania informacji nt. skali szkód oraz pomocy dla rolników dotkniętych tegoroczną klęską nawałnic deszczowych i gradobicia - w załączeniu przedkładam informację w powyższym zakresie. Zał. 2
Warszawa, 2017.08.022 MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI F.we.071.86.2017.1 Informacja nt. skali szkód oraz pomocy dla rolników dotkniętych tegoroczną klęską nawałnic deszczowych i gradobicia Zgodnie z danymi na dzień 9 sierpnia 2017 r. przekazanymi przez wojewodów szkody w wyniku deszczy nawalnych, gradobicia i huraganu wystąpiły w 3.840 gospodarstwach rolnych na powierzchni 57.867,79 ha, a ich wysokość wynosi 52.995.847 zł. Ponadto zgodnie ze wstępnymi danymi dotyczącymi szkód powstałych od 10-12 sierpnia br., w województwie: - wielkopolskim: poszkodowanych zostało 2.125 gospodarstw rolnych na terenie 44 gmin. Szkody powstały na powierzchni 11.307,64 ha upraw rolnych o szacunkowej wartości strat 7.918.000,00 zł. Ponadto uszkodzonych zostało 1.427 budynków służących do produkcji rolnej o wartości 7.578.700,00 zł, a także pozostałe środki trwałe o wartości 2.735.300,00 zł. Łączna szacunkowa wartość strat wynosi 18.232.000 zł, - pomorskim: poszkodowanych zostało 1.200 gospodarstw rolnych na terenie 7 gmin. Szkody powstały na powierzchni ok. 3.000 ha upraw rolnych. Ponadto uszkodzonych zostało ok. 2.100 budynków służących do produkcji rolnej, a także 500 maszyn rolniczych, - dolnośląskim: poszkodowanych zostało 1.280 gospodarstw rolnych. Szkody powstały na powierzchni ok. 7.800 ha upraw rolnych. Szacunek strat 3.300.000 zł, - kujawsko-pomorskim: poszkodowanych zostało ok. 2.000 gospodarstw na terenie 28 gmin. Szkody powstały na powierzchni ok. 9.600 ha upraw rolnych. Ponadto uszkodzonych zostało ok. 1.500 budynków służących do produkcji rolnej, - łódzkim: 2 gminy Zychlin i Grabica zgłosiły uszkodzenia w 31 gospodarstwach rolnych, w 46 budynkach gospodarczych. W Gminie Zychlin Ipowiat kutnowskil
2 straty wystąpiły w 4 gospodarstwach rolnych w 7 budynkach inwentarsko - składowych i inwentarskich. W Gminie Grabica Ipowiat piotrkowskil szkody wystąpił w 37 gospodarstwach rolnych, w 39 budynkach inwentarskich, inwentarsko - składowych i garażach. Producenci rolni poszkodowani w wyniku huraganu (poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń) po oszacowaniu strat w uprawach rolnych,zwierzętach gospodarskich oraz środkach trwałych wykorzystywanych do produkcji rolnej (poza budynkami mieszkalnymi) mogą ubiegać się o: 1) kredyt preferencyjny obrotowy na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej. Kredyt ten może zostać przeznaczony na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej (kwalifikowanego materiału siewnego, nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, paliwa na cele rolnicze, inwentarza żywego). 2) kredyt preferencyjny na odtworzenie środków trwałych, który może zostać przeznaczony m.in. na przywrócenie funkcji użytkowych zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich, magazynowo-składowych, szklarni, tuneli foliowych i innych budynków i budowli służących do produkcji rolniczej, poprzez ich odbudowę lub wykonanie niezbędnych remontów kapitalnych oraz na remont lub zakup (w miejsce zniszczonych): ciągników, maszyn, urządzeń rolniczych; 3) udzielenie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, na indywidualny wniosek rolnika, pomocy VI formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek; 4) zastosowanie przez Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, a od 1 września 2017 r. przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży lub dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także umorzenia czynszu z tytułu umów dzierżawy, na indywidualny wniosek producenta rolnego; 5) udzielenie przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym, na wniosek producenta rolnego złożony do urzędu gminy. Ponadto pomoc dla rolników poszkodowanych w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof jest udzielana w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof' objętego PROW
3 2014-2020 na inwestycje odtwarzające składniki gospodarstwa uszkodzone lub zniszczone w wyniku wystąpienia zdarzeń losowych m.in. takich jak: huragan. powódź. deszcz nawalny. grad. piorun. Pomoc jest przeznaczona dla rolników, w gospodarstwach których, w danym roku kalendarzowym, szkody: 1) wynoszą co najmniej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiła szkoda, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiła szkoda, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej produkcji w gospodarstwie - w uprawach rolnych, zwierzętach gospodarskich lub rybach, oraz 2) dotyczą składników gospodarstwa takich jak np. maszyny rolnicze, sady, plantacje wieloletnie, infrastruktura techniczna, zwierzęta gospodarskie. A zatem warunkiem przyznania pomocy jest wystąpienie w gospodarstwie, w roku kalendarzowym, Zarówno szkód w produkcji jak i w trwałych składnikach gospodarstwa. Poza tym, pomoc przyznaje się, jeżeli szkody wystąpiły w roku składania wniosku albo w roku poprzedzającym rok składania wniosku i zostały oszacowane przez komisję, o której mowa wart. 4 ust. 7 ustawy z dnia 9 maja 2008 r, o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (komisję powoływaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkód). Pomoc przyznaje się w formie refundacji do 80 % kosztów kwalifikowalnych, do których zalicza się koszty: 1) budowy, przebudowy, remontu, remontu połączonego z modernizacją budowli wykorzystywanych wyłącznie do produkcji rolnej oraz do przechowywania, magazynowania, przygotowywania do sprzedaży produktów rolnych (łącznie ze zlokalizowanymi w tych budynkach pomieszczeniami higieniczno-sanitarnymi), wraz z zakupem lub montażem instalacji technicznej, zakupem wyposażenia, kosztami rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna do realizacji operacji; 2) zakupu nowych maszyn, urządzeń, wyposażenia do produkcji rolnej, przechowalnictwa, suszenia, magazynowania, przygotowywania produktów rolnych do sprzedaży, w szczególności sprzętu do uprawy, pielęgnacji, ochrony, nawożenia oraz zbioru roślin, lub urządzeń do przygotowania, przechowywania, czyszczenia, sortowania, kalibrowania i konfekcjonowania produktów rolnych, maszyn lub urządzeń do przygotowywania lub składowania pasz, maszyn lub urządzeń do pojenia. zadawania pasz, urządzeń do pozyskiwania lub przechowywania mleka;
4 3) odtwarzania plantacji chmielu, sadów lub plantacji krzewów owocowych, gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat, w tym koszty zakupu materiału szkółkarskiego przeznaczonego do założenia sadu lub plantacji krzewów owocowych, gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat; w przypadku gatunków roślin uprawnych wymienionych w wykazie gatunków roślin, których odmiany podlegają rejestracji oraz których materiał siewny może być wytwarzany, oceniany i kontrolowany, ogłoszonym w obwieszczeniu, o którym mowa wart. 1 ust. 3 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz. U. poz. 1512, z 2013 r. poz. 865 oraz z 2015 r. poz. 1893), kosztem kwalifikowalnym jest zakup materiału siewnego kategorii kwalifikowany roślin sadowniczych lub materiału szkółkarskiego CAC w rozumieniu tej ustawy, zakupionego u podmiotów wpisanych do ewidencji dostawców, zgodnie z art. 87 tej ustawy; 4) zakupu zwierząt gospodarskich wchodzących w skład stada podstawowego w rozumieniu przepisów o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich; 5) zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania oraz zakupu patentów i licencji służących wsparciu prowadzonej działalności rolniczej; 6) zakupu, instalacji lub budowy elementów infrastruktury technicznej wpływających bezpośrednio na warunki prowadzenia działalności rolniczej. Pomoc nie może dotyczyć kosztów odtworzenia uszkodzonego lub zniszczonego budynku, który podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, o którym mowa w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Pomoc przyznaje się i wypłaca do wysokości: 1) wartości szkód w uszkodzonym lub zniszczonym składniku gospodarstwa, oszacowanych przez komisję, którego odtworzenia dotyczy wniosek o przyznanie pomocy, pomniejszonej o kwotę odszkodowania uzyskanego z tytułu ubezpieczenia tego składnika gospodarstwa uszkodzonego lub zniszczonego w wyniku wystąpienia co najmniej jednego ze zdarzeń losowych od ryzyka wystąpienia takich zdarzeń oraz 2) limitu, który w okresie realizacji programu wynosi maksymalnie 300 tys. zł na jednego beneficjenta i na jedno gospodarstwo. Jeżeli rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego upraw w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. ważnej na dzień wystąpienia szkody w plantacji chmielu, sadzie lub plantacji krzewów owocowych. które chce odtworzyć, kwotę pomocy na odtworzenie pomniejsza się o 50%. Pomniejszenia pomocy nie stosuje się, jeżeli rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy zawarcia tej umowy co
5 najmniej przez dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie stosowania dopłat ze środków budżetu państwa do składek ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich. Na realizację tego instrumentu wsparcia przewidziano w PROW 2014-2020 ok. 215 mln euro. Przedstawiając powyższe uprzejmie informuję, że podjęte zostały następujące działania: 1) do wojewodów: wielkopolskiego, dolnośląskiego, pomorskiego i kujawskopomorskiego wystosowana została prośba o zintensyfikowanie działań w zakresie powoływania i prac komisji do szacowania strat w rolnictwie powstałych w wyniku sierpniowych huraganów; 2} do Krajowej Rady Izb Rolniczych, Ośrodków Doradztwa Rolniczego w województwach: wielkopolskim, dolnośląskim, pomorskim i kujawsko-pomorskim wystosowane zostało wystąpienie o włączenie się w prace komisji do szacowania strat w rolnictwie; 3) Główny Lekarz Weterynarii zwrócił się do wojewódzkich i powiatowych lekarzy weterynarii o monitorowanie w zakresie strat w hodowli i chowie zwierząt oraz w zakresie bezpieczeństwa żywności w zakładach mięsnych i mleczarskich; 4) Prezes KRUS skierował list do Oddziałów Regionalnych z prośbą o wsparcie poszkodowanych rolników w wyniku ujemnych zjawisk atmosferycznych, w zakresie informowania ich o możliwości odraczania terminów, rozkładania na raty, czy też umarzania w części lub w całości składek na ubezpieczanie społeczne rolników; 5) finalizowane są prace legislacyjne mające na celu uruchomienie programu pomocy dla poszkodowanych gospodarstw rolnych, które poniosły straty w uprawach rolnych, uprawach leśnych oraz budynkach trwałych służących produkcji rolnej. M I \ \~ T E.R ROlni~ ~ woju WSI