Słowa kluczowe: Ogólnopolskie Zawody Policjantów Dzielnicowych Dzielnicowy Roku Policja, zawody, prewencja, doskonalenie, bezpieczeństwo, Kontekst/ Tło: Idea i zamysł organizacji zawodów wynika bezpośrednio z działalności oświatowej Szkoły Policji w Katowicach. Pragnęliśmy, aby ten specyficzny rodzaj służby, która w bardzo dużym stopniu wpływa na to jak Policja odbierana jest przez społeczeństwo, został należycie doceniony i wyróżniony a najlepsi ze wszystkich dzielnicowych w całej Polsce stali się osobami cieszącymi się dużym poważaniem. Przyjęliśmy również, że zawody, które są niewątpliwie jedną z form doskonalenia zawodowego, powinny zachęcać i motywować uczestników do dalszego pogłębiania wiedzy oraz pracy nad sobą. Obszar: Zawody przeprowadza się trzystopniowo: 1. I stopnia - na szczeblu komend powiatowych/ miejskich/ rejonowych Policji. Kandydaci typowani są według następujących zasad: a) w jednostkach do 50 etatów dzielnicowych - l kandydat, b) w jednostkach od 51 do 100 etatów dzielnicowych - 2 kandydatów, c) powyżej 100 etatów dzielnicowych - 3 kandydatów. 2. II stopnia - na szczeblu komend wojewódzkich/ Stołecznej Policji. Eliminacje tego stopnia są organizowane w celu wyłonienia najlepszych policjantów dzielnicowych reprezentujących jednostki wojewódzkie w finale zawodów ogólnopolskich. Bezpośredni nadzór nad organizacją i przeprowadzeniem eliminacji na szczeblu wojewódzkim sprawują komendanci wojewódzcy Policji/ Komendant Stołeczny Policji. 3. III stopnia - zawody finałowe. W celu wyłonienia najlepszych policjantów dzielnicowych w Polsce, którzy zwyciężyli w zawodach I stopnia a następnie II stopnia, a Szkole Policji w Katowicach jesienią każdego roku organizowany jest finał zawodów. Cele działania: Organizacja na terenie Szkoły Policji w Katowicach od 2003 roku, finału ogólnopolskich zawodów policjantów dzielnicowych Dzielnicowy Roku jest zwięczeniem działań mających na celu systematyczne podnoszenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych dzielnicowych. Celem zawodów jest w szczególności: - poszerzenie wiedzy i doskonalenie umiejętności zawodowych, - pobudzenie inicjatywy własnej dzielnicowych, - podnoszenie skuteczności i porządku publicznego w rejonie służbowym, - wyróżnienie rangi służby dzielnicowego, - wyłonienie najlepszego dzielnicowego w kraju. W zawodach uczestniczą policjanci realizujący zadania służbowe dzielnicowego na stanowisku wykonawczym przez okres co najmniej jednego roku kalendarzowego poprzedzającego eliminacje wojewódzkie, niekarani dyscyplinarnie. Dzielnicowych reprezentuje około 8 tys. policjantów. Pilotaż działania: Zgodnie z Decyzja Nr 313 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2003 roku w sprawie doskonalenia zawodowego policjantów w polskiej Policji prowadzone jest systematyczne doskonalenie tej grupy zawodowej. Doskonaleniem zawodowym obejmuje się wszystkich policjantów bez względu na zajmowane stanowisko posiadany stopień policyjny, wykształcenie lub poziom ukończonego w Policji szkolenia zawodowego.
Celem doskonalenia jest w szczególności: 1) wyposażenie w wiedzę i umiejętności zawodowe w związku ze zmianami w systemie prawa, technice i wyposażeniu policyjnym, taktyce i technice działania, metodach kierowania, dowodzenia i organizacji pracy oraz zmianami w tendencjach rozwojowych przestępczości, 2) uzupełnienie wiedzy i umiejętności zawodowych w obszarach, w których stwierdzono braki, 3) utrwalenie wiedzy i umiejętności zawodowych oraz sprawdzenie w określonych przedziałach czasowych, 4) utrzymywanie, a gdy to niezbędne również podniesienie sprawności fizycznej i strzeleckiej. Zgodnie z 5 ust. 2 pkt. 1 wyżej wymienionej Decyzji Nr 313 szczególnymi formami doskonalenia zawodowego (oprócz kursów, seminariów, konferencji, warsztatów, doradztwa, samokształcenia) są zawody i turnieje wiedzy oraz umiejętności zawodowych. Zawody Dzielnicowy Roku z założenia są jedną z form doskonalenia zawodowego, pozwalającą na podniesienie wśród policjantów motywacji do samokształcenia a ponadto, na zasadach wzajemnej rywalizacji, na wyłonienie najlepszego policjanta dzielnicowego kraju pośród ok. 8 tys. wszystkich dzielnicowych w Polsce. Koalicja/ współpraca: W celu sprawnej organizacji i zapewnienia wysokiego poziomu przebiegu tak ważnego przedsięwzięcia jakim są zawody Dzielnicowy Roku niezbędnym jest współdziałanie wielu podmiotów policyjnych i pozapolicyjnych: 1) komendy powiatowe/ miejskie/ rejonowe Policji, 2) komendy wojewódzkie Policji, Komenda Stołeczna Policji, 3) Szkoła Policji w Katowicach jako organizator, 4) Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, szkoły policyjne w Legionowie, Pile i Słupsku sędziowie i eksperci zawodów, 5) fundacje, samorządy - w zakresie finansowego wsparcia przedsięwzięcia. Strategia: Począwszy od 2003 roku, w październiku, w Szkole Policji w Katowicach organizowane są ogólnopolskie zawody policjantów dzielnicowych Dzielnicowy Roku. Patronat honorowy nad zawodami w Katowicach objął Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji natomiast patronem zawodów jest Komendant Główny Policji. Ponadto w Komitecie Honorowym zasiedli Wojewoda Śląski, Marszałek Województwa Śląskiego, Przewodniczący Sejmiku Województwa Śląskiego oraz Prezydent Miasta Katowice. Corocznie wydawana jest Decyzja Komendanta Głównego Policji o przeprowadzeniu zawodów z określeniem terminu ich przeprowadzenia. W celu zapewnienia sprawnej organizacji i przebiegu zawodów zespół organizacyjny powołany decyzją Komendanta Szkoły Policji, opracowuje każdorazowo Regulamin Zawodów, Harmonogram zadań oraz Scenariusz przebiegu finału zawodów. Eliminacje I stopnia przeprowadzane na etapie komend miejskich, powiatowych i rejonowych. Do etapu wojewódzkiego zawodów (II stopnia) policjanci typowani są przez komendantów powiatowych/miejskich/ rejonowych Policji na podstawie wyników ze sprawdzianów wiedzy zawodowej, wyszkolenia strzeleckiego i sprawności fizycznej, które realizowane są na bieżąco w tych jednostkach zgodnie z obowiązującymi przepisami resortu spraw wewnętrznych. Na konkurencję zawodów II-go stopnia organizowanych w komendach wojewódzkich Policji/ Komendzie Stołecznej Policji składają się: - test wiedzy policyjnej, - symulacja zdarzenia służbowego przyjęcie interesanta. W finale zawodów Dzielnicowy Roku bierze udział 34 dzielnicowych przedstawicieli wszystkich komend wojewódzkich Policji i Komendy Stołecznej Policji (po dwóch z każdego województwa) przy zastosowaniu następującej zasady: dzielnicowy, który zajął
pierwsze miejsce w eliminacjach szczebla wojewódzkiego, dzielnicowy wybrany losowo spośród policjantów, którzy zajęli w eliminacjach szczebla wojewódzkiego miejsca od 2 do 10. Na konkurencje zawodów III-go stopnia składają się: - test wiedzy policyjnej, - symulacja zdarzenia w rejonie służbowym (zdarzenie dynamiczne), - analiza dokumentu, - symulacja zdarzenia służbowego przyjęcie interesanta. Test wiedzy policyjnej obejmuje problematykę z zakresu działania policjantów służby prewencyjnej ukierunkowaną na profilaktykę społeczną, a w szczególności: 1) Istotę, założenia i zakres prewencji kryminalnej. 2) Udział policjanta dzielnicowego w realizacji programów prewencyjnych. 3) Zapobieganie przemocy w rodzinie. 4) Zapobieganie demoralizacji i przestępczości nieletnich. 5) Przeciwdziałanie zjawiskom patologii społecznej. 6) Utrzymywanie kontaktów z ofiarami przestępstw i organizowanie doradztwa profilaktycznego dla tej grupy osób. 7) Środki przymusu bezpośredniego. 8) Budowę, funkcjonowanie, przydzielanie, użycie i przechowywanie broni palnej. 9) Wybrane elementy z tematyki legitymowania, zatrzymywania i przeszukiwania osób. 10) Zadania i taktykę pełnienia służby obchodowej. 11) Udzielanie pomocy i asysty organowi egzekucyjnemu. 12) Korzystanie z pomocy osób i instytucji w trakcie realizacji zadań służbowych. 13) Kwalifikację zdarzeń mających postać przestępstwa lub wykroczenia oraz postępowanie w sytuacji ich zaistnienia. 14) Udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej. 15) Prawa człowieka i etyka zawodowa. 16) Kryminalistyczne aspekty pracy policjanta prewencji. 17) Formy i metody pracy operacyjnej policjanta dzielnicowego. Symulacja zdarzenia w rejonie służbowym obejmuje problematykę z zakresu prewencji, prawa, łączności, taktyki i techniki interwencji, taktyki kryminalnej, psychologii. Ocenie podlegają następujące umiejętności: a) taktyka przeprowadzania interwencji, b) procedury prawne, c) bezpieczeństwo wykonania czynności, d) zabezpieczenie miejsca zdarzenia, e) komunikacja interpersonalna. Analiza dokumentu obejmuje problematykę z zakresu czynności służbowych realizowanych przez dzielnicowego. Ocenie podlega umiejętność prawidłowego udokumentowania czynności służbowych poprzez wskazanie błędów formalnych i merytorycznych w przykładowych dokumentach służbowych. Symulacja przyjęcie interesanta obejmuje problematykę z zakresu prewencji, prawa oraz psychologii. Ocenie podlegają następujące umiejętności: a) komunikacja werbalna i niewerbalna, b) tworzenie atmosfery życzliwości i pomocy obywatelom, c) radzenie sobie w sytuacjach trudnych, d) analizowanie i wyciąganie wniosków, e) wskazywanie możliwych do zastosowania rozwiązań zgodnych z obowiązującymi przepisami prawa i normami współżycia społecznego, f) propagowanie metod i sposobów unikania zagrożeń. Budżet: Środki finansowe niezbędne do organizacji i przeprowadzenia przedsięwzięcia jakim są zawody Dzielnicowy Roku zostały zapewnione przez następujące podmioty: 1) Szkoła Policji w Katowicach koszty zakwaterowania i wyżywienia uczestników, zakup pucharów, proporczyków, odznak okolicznościowych, przygotowanie biuletynu informacyjnego oraz koszty organizacji zakończenia zawodów 15.965,00 złotych.
2) Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji - indywidualne nagrody pieniężne za zajęcie miejsc I-V w łącznej kwocie 15.000,00 złotych. 3) Komendant Główny Policji - indywidualne nagrody pieniężne za zajęcie miejsc VI-X w łącznej kwocie 7.500,00 złotych. 4) fundacje z terenu województwa śląskiego - środki finansowe pochodzące z darowizn, w łącznej wysokości 8.500,00 złotych przeznaczone zostały m.in. na zakup pucharów, odznak Dzielnicowy Roku, medali, ryngrafów, statuetek szklanych a także sfinansowanie części artystycznej. 5) starostowie powiatów i prezydenci miast województwa śląskiego - nagrodzili dwunastu najlepszych policjantów nagrodami rzeczowymi w postaci sprzętu radiowo-telewizyjnego. Odziaływanie/ wpływ: Zawody Dzielnicowy Roku spotykają się wśród jego uczestników, a wiec wśród wszystkich policjantów dzielnicowych z bardzo pozytywnym odbiorem. Jak wynika z wypowiedzi samych uczestników udział w zawodach jest nie tylko motywacją do ciągłego podnoszenia poziomu swojej wiedzy i umiejętności zawodowych ale również jest okazją do uczestnictwa w typowej rywalizacji sportowej. Ponadto, po zdobyciu wysokiego miejsca, pojawia się możliwość awansu na wyższe stanowiska służbowe, wcześniejszego awansu w stopniu policyjnym, podniesienia prestiżu zawodowego wśród mieszkańców w miejscu wykonywania służby czy też otrzymania atrakcyjnych nagród. Organizacja zawodów jest również doskonałą promocją działań policyjnych oraz powoduje poprawę wizerunku Policji w społeczeństwie. Przyczyny powodzenia: Zanim przedsięwzięcie w postaci ogólnopolskich zawodów Dzielnicowy Roku zostało wdrożone do realizacji należało zorganizować szereg spotkań zespołu organizacyjnego z przedstawicielami Komendy Głównej Policji, szkół policyjnych, komend wojewódzkich Policji w celu wypracowania regulaminu zawodów, harmonogramu przedsięwzięć, należało rozważyć i pozyskać źródła finansowania. Całościowe i precyzyjne dopracowanie założeń organizacji zawodów przyczyniły się do tego, że już po pierwszej edycji (w 2003 roku) zawody spotkały się z pozytywnym oddźwiękiem pod względem formy, założeń jak również organizacji. Przeszkody i/ lub braki : W trakcie organizacji i przeprowadzania zawodów Dzielnicowy Roku nie stwierdzono braków lub przeszkód. Perspektywy: Zawody Dzielnicowy Roku będą kontynuowane corocznie podstawa prawną są decyzje Komendanta Głównego Policji. W celu ciągłego doskonalenia organizacji i przebiegu przedsięwzięcia mogą występować zmiany lub modyfikacje w Regulaminie Zawodów. Lokalizacja : Eliminacje I stopnia są przeprowadzane we wszystkich komendach powiatowych, miejskich i rejonowych Policji na terenie kraju, po wyłonieniu zwycięzców w każdej komendzie wojewódzkiej Policji są przeprowadzane eliminacje II stopnia. Finał Ogólnopolskich Zawodów Policjantów Dzielnicowych Dzielnicowy Roku jest organizowany na terenie Szkoły Policji w Katowicach ul. Gen. Jankego 276 40-684 Katowice woj. Śląskie (tel. sekr. +48 32 2028929, centrala +48 32 20286 35, fax +48 32 2029004 wew.305; www.katowice.szkolapolicji.gov.pl, e-mail: poczta@katowice.szkolapolicji.gov.pl, Daty: Dotychczas przeprowadzono trzy edycje zawodów Dzielnicowy Roku :
- 23-24.10.2003r. - 07-08.10.2004r. - 06-07.10.2005r. - 06-07.10.2006r. (zaplanowano). Data aktualizacji formularza: 06.01.2006r. Osoba kontaktowa: nadkom. mgr Jarosław KALE TA Kierownik Zakładu Prewencji Szkoły Policji w Katowicach (tel. 509 230 504, e-mail: zp@katowice.szkolapolicji.gov.pl )