Jateczna 7 Talmud-Tora. obecnie/currently, nie istnieje

Podobne dokumenty
Jateczna 5 Wielka Synagoga. obecnie/currently, nie istnieje

Grodzka 12. obecnie/currently, Grodzka 12

Furmańska 3. obecnie/currently, Furmańska 3

Archidiakońska 5. obecnie/currently Archidiakońska 5

Szeroka 2/Cyrulicza 20. obecnie/currently, nie istnieje

Bonifraterska 16. obecnie/currently, Biernackiego 12

Dominikańska 7/Złota 7. obecnie/currently Dominikańska 7

Grodzka 26. obecnie/currently, Grodzka 26

Furmańska 4. obecnie/currently, Furmańska 4

Cyrulicza 10. obecnie/currently, nie istnieje

Olejna 7. obecnie/currently, Olejna 7

Archidiakońska 9. obecnie/currently Archidiakońska 9

Lubartowska 21. obecnie/currently, Lubartowska 47

Grodzka 3. obecnie/currently, Grodzka 3

Szeroka 21. obecnie/currently, nie istnieje

Kowalska 10. obecnie/currently, Kowalska 10

Szeroka 50. obecnie/currently, nie istnieje

Szeroka 16. obecnie/currently, nie istnieje

Bonifraterska 20. obecnie/currently, Biernackiego 18

Grodzka 14. obecnie/currently, Grodzka 14

Szeroka 11. obecnie/currently, nie istnieje

Cyrulicza 5. obecnie/currently, nie istnieje

Szeroka 19. obecnie/currently, nie istnieje

Złota 1/Rynek 9. obecnie/currently, Złota 1

Krawiecka 7. obecnie/currently, nie istnieje

Lubartowska 6. obecnie/currently, Lubartowska 12

Kowalska 15. obecnie/currently, Kowalska 15

Furmańska 17. obecnie/currently, nie istnieje

Grodzka 10. obecnie/currently, Grodzka 10

Dominikańska 5. obecnie/currently Dominikańska 5

Bonifraterska 18. obecnie/currently, Biernackiego 14 i 14a

Grodzka 20. obecnie/currently, Grodzka 20

Grodzka 34. obecnie/currently, Grodzka 34

Grodzka 24. obecnie/currently, Grodzka 24

Złota 5. obecnie/currently, Złota 5

Szeroka 28. obecnie/currently, nie istnieje

Grodzka 6. obecnie/currently, Grodzka 6

Kowalska 11. obecnie/currently, Kowalska 11

Rynek 10. obecnie/currently, Rynek 10

Lubartowska 30. obecnie/currently, Lubartowska 36

Lubartowska 32. obecnie/currently, Lubartowska 38

Rynek 14/Jezuicka 12. obecnie/currently, Rynek 14

Złota 6. obecnie/currently, Złota 6

Szeroka 40. obecnie/currently, nie istnieje

Kowalska 14. obecnie/currently, Kowalska 14

Grodzka 8. obecnie/currently, Grodzka 8

Rynek 5. obecnie/currently, Rynek 5

Rynek 7. obecnie/currently, Rynek 7

Rynek 6. obecnie/currently, Rynek 6

Grodzka 2/Rybna 1. obecnie/currently, Grodzka 2

Rynek 3. obecnie/currently, Rynek 3

Rybna 8. obecnie/currently, Rybna 8

Grodzka 15. obecnie/currently, Grodzka 15

Nadstawna 20. obecnie/currently, nie istnieje

Lubartowska 1/Kowalska 2. obecnie/currently, Lubartowska 27/Kowalska 2

Grodzka 28. obecnie/currently, Grodzka 28

Lubartowska 26/Bonifraterska 2. obecnie/currently, Lubartowska 32(wyburzona/demolished)

Bonifraterska 8. obecnie/currently, Biernackiego 4

Szeroka 1/Zamkowa 2. obecnie/currently, nie istnieje

Grodzka 13. obecnie/currently, Grodzka 13

Targowa 5. obecnie/currently, Targowa 5

Kowalska 9. obecnie/currently, Kowalska 9

Grodzka 30. obecnie/currently, Grodzka 30

Złota 3. obecnie/currently, Złota 3

Grodzka 7/Archidiakońska 6. obecnie/currently, Grodzka 7

Grodzka 16. obecnie/currently, Grodzka 16

Rynek 13. obecnie/currently, Rynek 13

Noworybna 2. obecnie/currently, Noworybna 2

Grodzka 17. obecnie/currently, Grodzka 17

Grodzka 36/Kowalska 17. obecnie/ ;urrentlv, Grodzka 36

Nowa 17. obecnie/ currentlv, Lubartowska 19

Lubartowska 22. obecnie/currently, Lubartowska 28

Bramowa 8. obecnie/currently, Bramowa 8 (budynek powojenny)

Lubartowska 24. obecnie/currently, Lubartowska 30

Grodzka 18. obecnie/currently, Grodzka 18

Rynek 19. obecnie/currently, Rynek 19

Kowalska 7/Rybna 31. obecnie/currently, Kowalska 7

Cyrulicza 9/Furmańska 5. obecnie/currently, nie istnieje

Browarna 2/Probostwo 4. obecnie/currently,??

Bonifraterska 24. obecnie/currently, Biernackiego 22

Grodzka 23. obecnie/ ;urrentlv, Grodzka 23

Bramowa 6. obecnie/currently, Bramowa 6 (budynek powojenny)

Bonifraterska 6. obecnie/currently, pusta parcela

Grodzka 11. obecnie/currently, Grodzka 11

Kowalska 8/Furmańska 1. obecnie/currently, Kowalska 8

Kowalska 12. obecnie/currently, Kowalska 12

Bonifraterska 1/Lubartowska 28. obecnie/currently, Biernackiego 1

Lubartowska 8. obecnie/currently, Lubartowska 14

Cyrulicza 6/Furmańska 8. obecnie/currently, Cyrulicza 8/Furmańska 8

Furmańska 2/Kowalska 6. obecnie/currently, Furmańska 2

Grodzka 19. obecnie/currently, Grodzka 19

Grodzka 4. obecnie/currently, Grodzka 4

Kowalska 4/Cyrulicza 3. obecnie/currently, Kowalska 4

Dominikańska 2. obecnie/currently, Dominikańska 2

Bonifraterska 14. obecnie/currently, Biernackiego 8 i 10

Kowalska 2/Lubartowska 1. obecnie/currently, Kowalska 2

Krawiecka 41. obecnie/currently, nie istnieje

Załącznik 1. Ulica Szeroka.

Lubartowska 18/Probostwo 2. obecnie/currently, Lubartowska 24

Tadeusz Różewicz. Unde malum? Skąd się bierze zło? jak to skąd z człowieka zawsze z człowieka i tylko z człowieka

Transkrypt:

Jateczna 7 Talmud-Tora obecnie/currently, nie istnieje

Jateczna 7 Panorama Lublina, lata 30./Panorama of Lublin in the 1930s, Fragment panoramy Lublina, lata 30., ul. Jateczna/A fragment of panorama of Lublin in the 1930s, Jateczna street, Fragment panoramy Lublina, lata 30., Jateczna 7/A fragment of panorama of Lublin in the 1930s, Jateczna 7,

Jateczna 7 Talmud-Tora obecnie/currently, nie istnieje Dawny numer policyjny / Former police number: 510 Numer hipoteczny / Morgage number: - Numer przed 1939 / Number before 1939: Jateczna 7 Numer po 1944 / Number after 1944: - Numer obecny / Current number: nie istnieje Właściciele / Owners: 1899 Szkoła żydowska (cheder) 1915 Szkoła Talmud. lata 30-te XX w Gmina Żydowska - Szkoła Żydowska Powszechna Religijna dla biednych dzieci Talmud-Tora w Lublinie, adm. Sara Mecherowska (1902, zam. ul. Szeroka 29)

Jateczna 7 Talmud-Tora Lokatorzy według wyznania, płci i wieku (1940 rok)/tennants by religion, sex and age in 1940 Ogólna ilość mieszkańców Mężczyzn Kobiet Dzieci do lat 6 włącznie Dzieci od 7-18 lat włącznie Chrześcijan Żydów Uwagi - 114 37 48 29 Mieszkańcy nieruchomości wg. Zawodu (1940 r.) Inhabitants according to profession (1940) Zawód Liczba osób zamieszkałych na parterze na piętrze na poddaszu w suterenie w bud. frontowym Pracownicy umysłowi 4 w oficynie Uwagi Wolne zawody Robotnicy Kupcy i przemysłowcy 4 Rzemieślnicy 6 Rolnicy Inne zawody Bez zawodu

Jateczna 7 Talmud-Tora Informacje dodatkowe/additional information: (APL, Inspekcja Budowlana, sygn. 1778) Powierzchnia w m 2 : Ogółem: 646 zabudowane: 161, podwórze: 485 Długość frontu: 68 mb Budynki: 3- piętrowy, murowany, przeznaczony na szkołę religijną. Pomieszczeń: 12 jednoizbowych: 1 dwuizbowa, na cele mieszkaniowe: 7 mieszkań, ogród: 30m 2 W budynku szkoły mieściła się również kuchnia Gminy Żydowskiej oraz punkt dożywiania. Plan budowy z IX 1931r. wskazuje z jednej strony na sąsiedztwo z Zamkiem, od drugiej zaś z synagogą. Pozostałe akta z lat 1937, 1940. Dołączony szkic sytuacyjny budynku.

Historia mówiona Jateczna 7 Fragmenty Historii Mówionych/Fragments of Oral History Marian Milsztajn Kiedy miałem trzy lata rodzice oddali mnie do chederu. W chederze uczyłem się do trzynastego roku życia. Cheder mieścił się przy Wielkiej Synagodze, na Jatecznej. Cheder i Talmud Tora to jest to samo. Cheder mógł być u rebego w domu lub w Talmud Tora. Tam też była szkoła powszechna w języku żydowskim. Język polski był, ale nie chcieli się uczyć. Pierwszy raz do chederu zaniosła mnie mama przez ulicę Ruską, aż do synagogi na Jatecznej. Obok synagogi był czteropiętrowy dom, gdzie na dole był cheder, a na wyższych piętrach były klasy. Melamed, nauczyciel siadał na wysokim krześle i nauczał nas. Izydor Sznajdman Do Talmud Tory przy Wielkiej Synagodze wchodziło się od ulicy Jatecznej. Ten budynek miał różne klasy, w których kształciła się młodzież. Synagoga była potężna, duża, wysoka, w środku było takie podium gdzie czytano Tore, dookoła były ławki, od sufitu wisiały ciężkie lichtarze. Nie było żadnych malowideł, na samej arce, gdzie przechowuje się radałe, tam mogły być lwy lub coś w tym rodzaju. Maram to była bożnica na piętrze, to była jakby oddzielna budowla. Większa bożnica łącząca się z Maram nazywał się Marszal. W Lublinie na Szerokiej była też bożnica Rems Bethmedrich. Aleksander Szryft Dla najuboższych dzieci żydowskich Gmina Żydowska prowadziła Talmud-Torę przy Jatecznej. Mieściła się ona z tyłu Synagogi Maharszala. Chodziły tam dzieci z rodzin, których nie było stać na zapłatę w chederze. W Talmud-Torze, podobnie jak w chederach, uczono głównie przedmiotów religijnych, ze świeckich wykładana była tylko matematyka.

Historia mówiona Jateczna 7 * Przy Jatecznej znajdował się także Besmedresz, nazywany także Kuls Besmedresz lub Besmedresz de Kahal. Był to gminny dom nauki. Mieścił się on po przeciwnej stronie Maharszalszul, ale jeszcze przed nią. Budynek jego stał na zakręcie ulicy Jatecznej. Mój dziadek, który mieszkał na przeciwko tego Besmedresz, wstawał bardzo wcześnie. Najpierw obmywał się rytualnie, ponieważ bez tego nie można było zrobić trzech kroków. Następnie szedł do Besmedresz, tam studiował Talmud. Często miał tam też wykłady dla lubelskich Żydów. O dziewiątej godzinie rano wracał do domu i szedł do pracy.

Ikonografia Jateczna 7 Fotografie współczesne/contemporary photographs Jateczna 7, fot. Marcin Fedorowicz, 2010. Opracowanie zrealizowano z udziałem rodków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu: Modernizacja wystawy "Portret Miejsca"