OCHRONA MARCHWI PRZED CHWASTAMI MIESZANINĄ CHLOMAZONU (COMMAND 480 EC) Z LINURONEM ZBIGNIEW ANYSZKA ADAM DOBRZAŃSKI Instytut Warzywnictwa Pracownia Herbologii, Skierniewice zanyszka@inwarz.skierniewice.pl adobrzan @ inwarz.skierniewice.pl
Gatunki chwastów najczęściej spotykane w marchwi Powszechnie występują: komosa biała (Chenopodium album) tasznik pospolity (Capsella bursa pastoris) żółtlica drobnokwiatowa (Galinsoga parviflora) maruna bezwonna (Tripleurospermum inodorum) i inne chwasty rumianowate (Anthemis sp.) gorczyca polna (Sinapis arvensis) gwiazdnica pospolita (Stellaria media) pokrzywa żegawka (Urtica urens), jasnota różowa (Lamium amplexicaule) starzec zwyczajny (Senecio vulgaris) rdesty (Polygonum sp.) chwastnica jednostronna (Echinochloa crus-galli). W ostatnich latach znacznie rozprzestrzeniły się: szarłat szorstki (Amarantus retroflexus) przytulia czepna (Galium aparine) chaber bławatek (Centaurea cyanus) Największe straty powodują chwasty występujące w marchwi od wschodów do 1/3 1/2 okresu wegetacji.
Asortyment środków do zwalczania chwastów w uprawie marchwi (bez graminicydów) W marchwi do 2006 r. zarejestrowanych było 8 substancji aktywnych: trifluralina (np. Triflurotox 480 EC), przed siewem fluorochloridon (Racer 250 EC), po siewie pendimetalina (Stomp 330 EC), po siewie glifosat (np. Roundup Ultra 360 SL), przed wschodami glufosinat amonowy (Basta 150 SL), przed wschodami dikwat (Reglone 200 SL linuron (Afalon Dyspersyjny 450 SC, Linurex 500 SC) po siewie i po wschodach prometryna (np. Gesard 500 SC, Prometrex 500 SC), po siewie i po wschodach Od końca 2007 roku wycofana zostanie prometryna Nową substancją aktywną zarejestrowaną w roku 2006 jest CHLOMAZON
Charakterystyka herbicydu Związek z grupy izoksazolidionów Stanowi składnik aktywny, występującego w obrocie handlowym środka pod nazwą Command 480 EC Jest to herbicyd doglebowy, działający na chwasty głównie w okresie ich kiełkowania i wschodów, Absorbowany jest przez korzenie i część podliścieniową roślin, hamuje syntezę chlorofilu i karotenoidów w roślinach Chlomazon wywołuje bielenie liści - rośliny wrażliwe zamierają, a odporne mogą wykazywać przejściowe objawy bielenia brzegów liści. W Polsce stosowany jest między innymi w uprawie rzepaku (głównie w mieszaninach) i ziemniaka Długo zalega w glebie - należy zwracać uwagę na dobór roślin następczych Chlomazon nie ma wyznaczonego okresu karencji
Zalecenia stosowania herbicydu Command 480 EC w uprawie marchwi Zalecane dawki: Command 480 EC - 0,2-0,25 L/ha, Command 480 EC - 0,15-0,2 L/ha + + Afalon Dyspersyjny 450 SC - 1 L/ha (mieszanina) Na bardzo lekkich glebach Command 480 EC należy stosować w dawce 0,15 L/ha, jednak najlepiej w takich warunkach unikać jego stosowania Termin stosowania: bezpośrednio po siewie Nasiona marchwi wysiewać na głębokość nie mniejszą niż 2 cm Commandu 480 EC nie zaleca się stosować na gleby przesuszone i nadmiernie wilgotne
Uwarunkowania stosowania chlomazonu Środek wymaga dobrych warunków agrotechnicznych, właściwego doprawienia i odpowiedniej wilgotności gleby. Działa skuteczniej, gdy gleba w czasie zabiegu jest wilgotna Nawadnianie najlepiej wykonać przed opryskiwaniem, lub w kilkanaście godzin po zabiegu - jednorazowa dawka wody, nie powinna przekraczać 8 12 mm, przy małej intensywności nawadniania (5 8 mm/godz) Silne opady deszczu w okresie kiełkowania i wschodów, po zastosowaniu Commandu 480 EC, powodują przemijające przebarwienia brzegów liści, szczególnie gdy występują niskie temperatury - bez wpływu na plon Nie stosować w marchwi uprawianej po rzepaku
Systemy zwalczania chwastów w marchwi oparte na zastosowaniu herbicydu Command 480 EC 1. Command 480 EC - 0,2-0,25 L/ha, bezp. po siewie + glifosat, np. Roundup 360 SL - 1,5-2 L/ha, na 2-3 dni przed wschodami + linuron (np. Afalon Dyspersyjny 450 SC) - od 1-2 liści marchwi, w dawkach dzielonych 2. Command 480 EC - 0,15-0,2 L/ha + Afalon Dyspersyjny 450 SC - 1 L/ha, bezpośrednio po siewie + glifosat, np. Roundup 360 SL - 1,5-2 L/ha, na 2-3 dni przed wschodami + linuron (np. Afalon Dyspersyjny 450 SC) - od 1-2 liści marchwi, w dawkach dzielonych
Wrażliwość chwastów na chlomazon i jego mieszaniny (I) Gatunki chwastów Chlomazon Linuron Chlomazon + linuron Chwastnica jednostr. W X S W Chaber bławatek? O? Bratek (fiołek) polny O X S S-W Dymnica pospolita O X O S-O Gorczyca polna - W W Gwiazdnica pospolita W W W Jasnota różowa W X S W Komosa biała S X W W Pokrzywa żegawka S W W Poziewnik szorstki - W W Przetacznik polny S X S S-W Przytulia czepna W X O W Psianka czarna W S S-W
Wrażliwość chwastów na chlomazon i jego mieszaniny (II) Gatunki chwastów Chlomazon Linuron Chlomazon + linuron Rdest plamisty S-W W W Rdest powojowy W W W Rdest ptasi W S W Maruna bezwonna S S-O? S Rumian polny S X O S-W Rumianek pospolity S X S S-W Rzodkiew świrzepa S W W Starzec zwyczajny W W W Szarłat szorstki O S S Tasznik pospolity W X W W Tobołki polne W X W W Wilczomlecz obrotny - S S Żółtlica drobnokwiatowa S W W
Wpływ Commandu 480 EC i jego mieszanin z Afalonem Dyspersyjnym 450 SC na liczbę i masę chwastów Skierniewice, lata 2003-2004 Herbicyd *, dawka w L/ha Liczba chwastów ogółem Redukcja masy chwastów (%) sz./m 2 % 2003 2004 Samosiewy rzepaku ** (sz./m 2 ) Command 480 EC - 0,2 55 20,2 62 68 6,6 Command 480 EC - 0,25 43 15,8 72 75 6,3 Command 480 EC - 0,15 + Afalon Dysp. 450 SC - 1,0 4 1,3 100 99 1,0 Command 480 EC - 0,2 + Afalon Dysp. 450 SC - 1,0 5 1,7 99 100 0,8 Kontrola 272,5 100 0 0 5,5 - masa chwastów w g. m -2 - - 1847 3052 - * - herbicydy stosowano po siewie marchwi; ** - dane z SDOO Pawłowice
Zniszczenie gatunków chwastów przez Command 480 EC i jego mieszaninę z linuronem Gatunki chwastów Skierniewice, lata 2003-2004 Command 480 EC Command 480 EC - 0,25 L/ha 0,2 + Afalon Dysp. 450 SC - 1 L/ha średnie Zniszczenie w % zakres średnie (od-do) zakres (od-do) Tasznik pospolity 99 98-100 100 100 Komosa biała 70 52-89 99 98-99 Jasnota różowa 95 90-100 100 100 Tobołki polne 84 69-98 100 99-100 Żółtlica drobnokw. 86 79-92 100 99-100 Pokrzywa żegawka 59 58-59 97 96-97 Liczba chwastów w kontroli w szt./m 2 : tasznik pospolity 14,3; komosa biała 13,7; jasnota różowa 5,9; tobołki polne 4,6; żółtlica drobnokwiatowa 2,2; pokrzywa żegawka - 1,3
Skuteczność Commandu 480 EC w uprawie marchwi
Fitotoksyczność herbicydu Command 480 EC Herbicyd *, Fitotoksyczność w skali 1-9 dawka w L/ha termin oceny od wschodów marchwi 2 tyg. 6 tyg. 9 tyg. Command 480 EC - 0,2 2 1-2 1 Command 480 EC - 0,25 2 2 1 Command 480 EC - 0,15 + Afalon Dysp. 450 SC - 1,0 2 1-2 1 Command 480 EC - 0,2 + dla marchwi Afalon Dysp. 450 SC - 1,0 2 2 1 Kontrola 1 1 1 * - herbicydy stosowano po siewie marchwi Skierniewice, lata 2003-2004
Wpływ Commandu 480 EC na plon marchwi 100 Plon handlowy w t/ha 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1 2 3 4 5 2003 2004 Herbicydy: 1. Command 480 EC - 0,2 L/ha; 2. Command 480 EC - 0,25 L/ha, 3. Command 480 EC - 0,15 L + Afalon Dysp. 450 SC - 1 L; 4. Command 480 EC - 0,2 L + Afalon Dysp. 450 SC - 1 L; 5. Kontrola
W N I O S K I Command 480 EC jest herbicydem przydatnym do odchwaszczania marchwi, jego zaletą jest niszczenia przytulii czepnej, jasnoty różowej i psianki czarnej Najlepsze efekty uzyskuje się przy stosowaniu tego herbicydu z mieszaninie z linuronem (Afalon Dyspersyjny 450 SC) Należy przestrzegać zaleceń i przeciwwskazań stosowania tego środka, gdyż niewłaściwie użyty może powodować uszkodzenia roślin Z uwagi na zaleganie preparatu w glebie należy odpowiednio dobierać rośliny następcze