Rozporządzenie Ministra Gospodarki



Podobne dokumenty
Wprowadzenie... 9 Akty normatywne CZĘŚĆ 1 OGÓLNE WYMAGANIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY... 23

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI. z dnia 28 czerwca 2002 r.

Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Górnictwa i Geoinżynierii METRYKA STRZAŁOWA

Warszawa: Realizacja otworu wiertniczego Ostrowiec 1 Numer ogłoszenia: ; data zamieszczenia: OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi

I N F O R M A C J A BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA ZDROWIA

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie gromadzenia i udostępniania informacji geologicznej

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT. Zamówienie:

UZGODNIENIA SZCZEGÓŁOWE WARUNKÓW WSPÓŁPRACY POMIĘDZY STRONAMI

ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących innych dokumentacji geologicznych

Warszawa, dnia 15 grudnia 2016 r. Poz. 2023

PGNiG SA w Warszawie Oddział w Sanoku

FAZY POSTĘPOWANIA W PROCESIE ZAMIARU UZYSKANIA PRZEZ GMINY STATUSU UZDROWISKA, WZGLĘDNIE OBSZARU OCHRONY UZDROWISKOWEJ

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

KARTA PRZEDMIOTU. 1) Nazwa przedmiotu: Projekt inżynierski. 2) Kod przedmiotu: SIG-EZiZO/47

Załącznik nr 1 do umowy UZGODNIENIA SZCZEGÓŁOWE WARUNKÓW WSPÓŁPRACY POMIĘDZY STRONAMI

Zacznij od postawienia pytania, by wzbudzić zainteresowanie słuchaczy.

Strefy niebezpieczne. 1. Co powinieneś wiedzieć i przygotować przed spotkaniem. 2. Schemat spotkania. 3. Cel spotkania

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia r.

SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I OBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH. Instalowanie wentylacji (Kod CPV )

ZAKRES AKREDYTACJI JEDNOSTKI CERTYFIKUJĄCEJ WYROBY Nr AC 149

PROJEKT BUDOWLANY REMONTU POMIESZCZEŃ SZATNI USYTUOWANEJ W BUDYNKU PUBLICZNEGO ZESPOŁU SZKOLNO - GIMNAZJAZLEGO W RĘCZNIE

Podstawa: i górnicze, Dz. U. z 2016r., poz POSTANOWIENIA OGÓLNE

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących innych dokumentacji geologicznych

Warszawa, dnia 23 czerwca 2014 r. Poz. 812 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 25 kwietnia 2014 r.

SYSTEM PIERWSZEJ POMOCY W ZAKŁADZIE PRACY. Szkolenia z pierwszej pomocy

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii

PRZEPISY PRAWNE DOTYCZĄCE STOSOWANIA MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH DLA CELÓW CYWILNYCH. 2. Podstawy prawne regulujące stosowanie materiałów wybuchowych

Warszawa, dnia 23 czerwca 2014 r. Poz. 812

Protokół Nr 17. Katowice, r.

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE WIERTACZ ODWIERTÓW EKSPLOATACYJNYCH I GEOFIZYCZNYCH

wykonanie otworu studziennego ujmującego wody podziemne z utworów jury dolnej na działce nr ewid. 545/4 w Przystajni

2.Informacje dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie 5,6 3.Oświadczenie projektanta

1. INFORMACJA PLAN BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA (PLAN

Wyższy Urząd Górniczy

w 3 pkt 1: d) świadectwo technika odpowiedniej specjalności technicznej c) dyplom magistra geologii lub geofizyki oraz zaświad dozorze, w 3 pkt 1 i 2:

SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT GEOLOGICZNYCH

INFORMACJA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

Informacja o kontrolach limitowanych zewnętrznych przeprowadzonych w 2011 roku

Spis treści. 1. W podziemnych zakładach górniczych W odkrywkowych zakładach górniczych W górnictwie otworowym i wiertnictwie...

UZGODNIENIA SZCZEGÓŁOWE WARUNKÓW WSPÓŁPRACY POMIĘDZY STRONAMI

ORGANIZACJA ROBÓT BUDOWLANYCH

INFORMACJA dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

Działalność inspekcyjna i kontrolna okręgowych urzędów górniczych i UGBKUE

Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

ANEKS 1 DO RAPORTU O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO BRANŻA STADIUM DOKUMENTACJI UMOWA

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)

Wykaz aktów prawnych z 2002 r. Biuletyn SEP 2011, Nr 139

Działalność inspekcyjna i kontrolna urzędów górniczych w 2007 roku

Projekt robót geologicznych na wykonanie otworu nr 4 gminnego ujęcia wód podziemnych z utworów czwartorzędowych w miejscowości STARY WIEC

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 28 sierpnia 2001 r.

SPIS TREŚCI. str. 1 Uzbrojenie w sieci wodno-kanalizacyjne rozbudowy Strefy Aktywności Gospodarczej w kierunku ul. Poznańskiej w Zielonej Górze

USTAWA. z dnia 10 kwietnia 2003 r.

Część opisowa. 1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów.

ROZPORZĄDZENIE. MINISTRA ŚRODOWISKA l)

Uchwała Nr LI/430/06 Rady Miejskiej w Drezdenku z dnia 27 lipca 2006 roku

Poznań, dnia 13 listopada 2015 r. Poz UCHWAŁA NR XVII/138/2015 RADY MIEJSKIEJ GMINY POBIEDZISKA. z dnia 29 października 2015 r.

Załącznik nr 1 do umowy nr..

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń

DECYZJA O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH

działając na podstawie: 1. Art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. Prawo geologiczne i górnicze, Dz. U. z 2011r., Nr 163, poz.

OPIS TECHNICZNY. do projektu planu sytuacyjnego w ramach remontu drogi gminnej nr E relacji: Zglinna Duża - gr. gminy Rawa Mazowiecka

ZAWARTOŚĆ PROJEKTU kanalizacji deszczowej odwodnienie wejścia głównego do budynku szpitala w m. Starogard Gdański dz. nr 282/9, ob 18.

Warszawa, dnia 16 maja 2012 r. Poz. 527 ROZPORZĄDZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW. z dnia 8 maja 2012 r.

ZAWIADOMIENIE O WYBORZE OFERTY

Przykładowy szkolny plan nauczania* /przedmiotowe kształcenie zawodowe/

OPIS TECHNICZNY. do projektu planu sytuacyjnego w ramach przebudowy drogi gminnej Trzcianna - Doleck

Szczegółowa tematyka egzaminu kwalifikacyjnego dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci energetycznych na stanowisku:

Działalność inspekcyjna i kontrolna okręgowych urzędów górniczych i UGBKUE

NADZÓR OUG w LUBLINIE NAD POSZUKIWANIEM GAZU ŁUPKOWEGO PAŹDZIERNIK, 2013

Dział II Prace geologiczne. Rozdział 1 Projektowanie i wykonywanie prac geologicznych

8

OBWIESZCZENIE D E C Y Z J A

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

Wymagania, które są obowiązane spełniać osoby wykonujące czynności specjalistyczne w odkrywkowych zakładach górniczych

Przykładowy szkolny plan nauczania* /przedmiotowe kształcenie zawodowe/

Załącznik nr 1 do umowy UZGODNIENIA SZCZEGÓŁOWE WARUNKÓW WSPÓŁPRACY POMIĘDZY STRONAMI

PROJEKT BUDOWLANO WYKONAWCZY. Informacja o planie BIOZ

WARUNKI OPTYMALIZACJI TECHNOLOGII ROBÓT STRZAŁOWYCH W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)

Uchwała nr XLIV/315/09 Rady Miejskiej w Nowogrodźcu z dnia 12 mają 2009r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii. 2) kategoria II:

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

Środowiskowe aspekty wydobycia gazu łupkowego

Badania środowiskowe w procesie poszukiwania i rozpoznawania gazu z formacji łupkowych

PROJEKT BUDOWLANY. Przebudowy drogi dojazdowej do pól w m. Dąbrówka Wyłazy gm. Skórzec. Inwestor: Gmina Skórzec

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT ST 01. Wiercenie otworów poszukiwawczych ( pilotażowych)

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH


Projektowanie i wiercenie odwiertów głębinowych - opis przedmiotu

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA SST-2 SCHODY

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT ZWIĄZANYCH Z MONTAŻEM URZĄDZEŃ WODNYCH STUDNI NR 3 NA TERENIE UJĘCIA WIEJSKIEGO W KĘBŁOWIE

ADNOTACJE SŁUŻBOWE 3

PROTOKÓŁ UZGODNIEŃ Nr.../../20.*

WYMAGANIA STAWIANE UCZESTNIKOM ELIMINACJI TURNIEJU ZAWODOWEGO NOWOCZESNE BUDOWNICTWO WOKÓŁ NAS

Technikum Nr 1 zajęło II miejsce w całym województwie śląskim w letniej sesji egzaminacyjnej 2012 potwierdzającej kwalifikacje zawodowe.

Projekt Przyłączy Wodnych i Kanalizacyjnych dla Budynku Nowej Palmiarni

2. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

Transkrypt:

DEPARTAMENTPRAWNYIINTEGRACJIEUROPEJSKIEJ WYŻSZYURZĄDGÓRNICZY zdnia28czerwca2002r. (Dz.U.Nr109,poz.961,z2004r.Nr24,poz.213 orazz2007r.nr106,poz.726) Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi (stan prawny: 16 lipca 2007 r.) KATOWICE, czerwiec 2007

1) 1rozporządzeniaMinistraGospodarki,PracyiPolitykiSpołecznejzdnia28stycznia2004r. zmieniającegorozporządzeniewsprawiebezpieczeństwaihigienypracy,prowadzeniaruchu Tekstujednoliconyuwzględniającyzmianywprowadzoneprzez: 2) 1rozporządzeniaMinistraGospodarkizdnia24maja2007r.zmieniającegorozporządzenie dniem22marca2004r.; wającychkopalinyotworamiwiertniczymi(dz.u.nr24,poz.213),któreweszływżyciez orazspecjalistycznegozabezpieczeniaprzeciwpożarowegowzakładachgórniczychwydoby- wsprawiebezpieczeństwaihigienypracy,prowadzeniaruchuorazspecjalistycznegozabezpieczeniaprzeciwpożarowegowzakładachgórniczychwydobywającychkopalinyotworami czcionką;rozporządzenietozostałonotyfikowanekomisjieuro- wiertniczymi(dz.u.nr106,poz.726),którewejdąwżyciezdniem16lipca2007r.izostałyzaznaczonepogrubionjącąproceduręudzielaniainformacjiwzakresienormiprzepisówtechnicznych(dz.urz.we Nr65,poz.597),którewdrażadyrektywę98/34/WEzdnia22czerwca1998r.ustanawiawegosystemunotyfikacjinormiaktówprawnych(Dz.U.Nr239,poz.2039orazz2004rdzeniaRadyMinistrówzdnia23grudnia2002r.wsprawiesposobufunkcjonowaniakrajopejskiejwdniu30listopada2006r.podnumerem2006/0624/PL,zgodniez 4rozporzą- L204z21.07.1998,str.37,zpóźn.zm.;Dz.Urz.UEPolskiewydaniespecjalne,rozdz.13, t.20,str.337).

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi. Otworowezakładygórnicze zdnia28czerwca2002r. (Dz.U.Nr109,poz.961,z2004r.Nr24,poz.213orazz2007r.Nr106,poz.726) conastępuje: (Dz.U.Nr27,poz.96,z1996r.Nr106,poz.496,z1997r.Nr88,poz.554,Nr111,poz. 726iNr133,poz.885,z1998r.Nr106,poz.668,z2000r.Nr109,poz.1157iNr120,poz. 1268orazz2001r.Nr110,poz.1190,Nr115,poz.1229iNr154,poz.1800)zarządzasię, Napodstawieart.78ust.1ustawyzdnia4lutego1994r. Prawogeologiczneigórnicze 1.Rozporządzenieokreślaszczegółowezasady: 2)ocenianiaidokumentowaniaryzykazawodowegoorazstosowanianiezbędnychśrodkówprofilaktycznychzmniejszającychtoryzykowformiedokumentubezpieczeństwaiochrony otworamiwiertniczymi, przeciwpożarowegozwiązanegozruchemwzakładachgórniczychwydobywającychkopaliny 1)bezpieczeństwaihigienypracy,prowadzeniaruchuorazspecjalistycznegozabezpieczenia 2)pracowników,zktóryminawiązanostosunekpracywruchuzakładówgórniczychwydobywającychkopalinyotworamiwiertniczymi,zwanychdalej zakładamigórniczymi. 2.1.Przepisyrozporządzeniastosujesiędo: 1)przedsiębiorców, zdrowiapracownikówzatrudnionychwruchutychzakładów. 2)osóbniewymienionychwust.1pkt2,jeżeliwykonująpracelubprzebywająwzakładziegórniczym. wruchuzakładugórniczego,zwanychdalej podmiotami, 1)podmiotówwykonującychwzakresieswejdziałalnościzawodowejpowierzoneimczynności 2.Przepisyrozporządzeniastosujesięodpowiedniodo: 2)robótgeologicznych,wykonywanychtechnikąwiertniczą, 3)bezzbiornikowegomagazynowaniasubstancjiwgórotworzeorazskładowaniaodpadóww 1)likwidacjizakładugórniczego, 3.Przepisyrozporządzeniastosujesiętakżeodpowiedniodo: 2)robótwiertniczychwykonywanychwceluurabianiakopaliny, 1)wykonywaniarobótwiertniczychwpodziemnychwyrobiskachgórniczych, 4.Przepisówrozporządzenianiestosujesiędo: górotworze,zzastrzeżeniemust.4pkt3. ruchuzakładugórniczegoorazzapewniabieżąceprzeprowadzanieanalizibadańniezbędnychdla bezpiecznegoprowadzeniaruchuzakładugórniczego,wtymdlaocenyidokumentowaniaryzyka zawodowego. 3.Przedsiębiorcasporządza,uzupełniaiaktualizujeniezbędnądokumentacjęprowadzenia WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI Rozdział1 Przepisy ogólne 3)składowaniaodpadówwpodziemnychwyrobiskachgórniczych. 2a. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o dokumentacji techniczno-ruchowej, należy przez to rozumieć także instrukcje wymienione w przepisach określających zasadnicze wymagania dla wyrobów podlegających ocenie zgodności.

czeństwa. dokumentbezpieczeństwaiochronyzdrowiapracowników,zwanydalej dokumentembezpie- 4.1.Przedsiębiorcaopracowuje,przedrozpoczęciemprac,dlakażdegozakładugórniczego 2)aktualizowanykażdorazowowprzypadkuzmiany,rozbudowyiprzebudowymiejscalubstanowiskapracy,powodującejzmianęwarunkówpracy. 2.Dokumentbezpieczeństwapowinienbyć: 1)dostępnywzakładziegórniczym, odpowiedniąjegoczęściąorazpowinienprzestrzegaćjegopostanowień. zującymdokumentembezpieczeństwalubodpowiedniąjegoczęścią. 3.Kierownikruchuzakładugórniczegozapoznajepracownikówzakładugórniczegozobowią- 5.Zawartośćdokumentubezpieczeństwaokreślazałącznikdorozporządzenia. 4.Pracownikpotwierdzanapiśmiefaktzapoznaniasięzdokumentembezpieczeństwalub 2)ustaleniezakresówdziałaniaposzczególnychdziałówruchuorazsłużbspecjalistycznychza- 1)prawidłowąorganizacjęiprowadzenieruchuzakładugórniczego, 5.1.Kierownikruchuzakładugórniczegojestodpowiedzialnyza: sób: 2.Wzakresachdziałania,októrychmowawust.1pkt2,określasięwszczególnościspo- 2)wykonywanianadzorunadpracami,októrychmowawpkt1, 1)koordynacjipracwykonywanychprzezposzczególnedziałyruchuisłużbyspecjalistyczne orazpracwykonywanychprzezpracownikówzatrudnionychwpodmiotach, idozoruruchu. muosóbkierownictwaidozoruruchuzakładugórniczego,zwanychdalej osobamikierownictwa 3)używaniamaszyniurządzeńzakładugórniczego. 3.Kierownikruchuzakładugórniczegowykonujeswojeobowiązkiprzypomocypodległych 2.Organizacjęiobsadęsłużbydyspozytorskiejustalakierownikruchuzakładugórniczego. 6.1.Wzakładziegórniczymorganizujesięsłużbędyspozytorską. 7.1.Każdaosobakierownictwaidozoruruchupowinnaprzestrzegaćustalonegodlanieji zapokwitowaniemodbioru. zatwierdzonegoprzezkierownikaruchuzakładugórniczegozakresuczynności,szczegółowo określającegojejobowiązki,uprawnieniaiodpowiedzialność. 1)organizująiprowadząpracęwsposóbzapewniającybezpieczeństwopracowników,ruchuzakładugórniczegoiśrodowiska, 8.Osobykierownictwaidozoruruchuorazinneosobykierującezespołamipracowników: 2.Kierownikruchuzakładugórniczegojestodpowiedzialnyzadoręczeniezakresuczynności, powiedzialneza: 2)informująpodległychimpracownikówoprzepisachizasadachbezpiecznegowykonywania 1)ustalanieskładówzespołówpracowniczychpodwzględemichliczebnościikwalifikacjipracowników, 9.Kierownikruchuzakładugórniczegowyznaczaosobykierownictwalubdozoruruchuod- pracy. 2podejmowaniadecyzjiwprzypadkupowstaniazagrożenia. abyzapewniałbezpieczneprowadzeniepracwokresiecałejdoby,awszczególnościmożliwość 2)wyznaczanieprzodowychzespołów,októrychmowawpkt1. 10.1.Rozkładpracyidyżurówosóbkierownictwaidozoruruchuustalasięwtakisposób, WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej kładugórniczego, 3) właściwy oraz zgodny z przeznaczeniem dobór maszyn, urządzeń, materiałów, wyrobów z tworzyw sztucznych oraz środków strzałowych i sprzętu strzałowego, tak aby nie stwarzały zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia osób oraz środowiska.

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 3 2.Osobadozoruruchuobejmującazmianęzapoznajesięzprzebiegiempracyzmianypoprzedniejwzakresieniezbędnymdoprawidłowegoibezpiecznegokontynuowaniaprac. 3.Wtrakcieprowadzeniapracpracownicypowinnizwracaćuwagęnawystępującezagrożeniaiinformowaćonichosobydozoruruchuorazswoichzmienników. 11.1.Kierownikruchuzakładugórniczegojestodpowiedzialnyzaopracowaniepisemnych instrukcjibezpiecznegowykonywaniapracydlastanowisklubmiejscpracywruchuzakładugórniczegooraz,pokonsultacjizpracownikamilubichreprezentantami,zatwierdzateinstrukcje. 2.Instrukcje,októrychmowawust.1,powinnybyćzrozumiałedlapracowników,których dotyczą,iokreślaćwszczególności: 1)sposobybezpiecznegowykonywaniapracy, 2)zasadypostępowaniawsytuacjachawaryjnych,zuwzględnieniemzagrożeńwystępujących przywykonywaniuposzczególnychprac, 3)zasadyochronyprzedzagrożeniami,októrychmowawpkt2, 4)informacjeostosowaniusprzęturatunkowego, 5)informacjeodziałaniach,którepowinnybyćpodjętewprzypadkuzagrożenia. 3.Instrukcje,októrychmowawust.1,opracowaneodpowiedniodlastanowiskalubmiejsca pracy,dostarczasiękażdemupracownikowizapokwitowaniemodbioru. 4.Pracownicyzapoznająsięztreściąinstrukcji,októrejmowawust.1,orazwykonująpracę zgodniezjejustaleniami;zapoznaniesięztreściąinstrukcjipracownicypotwierdzająnapiśmie. 12.1.Przedsiębiorcaorazpodmiot,którzyprzystępujądowykonywaniapracwruchuzakładugórniczego,szczegółowookreślająnapiśmiepodziałobowiązkówwceluzapewnieniabezpiecznychwarunkówpracyikoordynacjiprac. 2.Określającobowiązki,októrychmowawust.1,uwzględniasięwszczególności: 1)zasadywspółpracyosóbkierownictwaidozoruruchuorazpodmiotuwsprawachorganizacji pracy,bezpieczeństwa,ochronyzdrowiaizapobieganiaryzykuzawodowemu,atakżewzajemnegoinformowaniasięoistniejącymryzyku, 2)organizacjęprzeszkoleniapracownikówwykonującychpracewzakresieobowiązującychw zakładziegórniczymprzepisówbezpieczeństwaihigienypracy,prowadzeniaruchuorazbezpieczeństwapożarowego,występującychzagrożeń,porządkuidyscyplinypracy,zasadłącznościialarmowania,atakżezgłaszaniawypadkówizagrożeń. 13.Pracownikmożebyćdopuszczonydopracywruchuzakładugórniczego,jeżeli: 1)posiadawymaganekwalifikacjelubpotrzebneumiejętnościdowykonywaniapracy, 2)odbyłaktualneprzeszkoleniewzakresiebezpieczeństwaihigienypracy, 3)posiadadostatecznąznajomośćprzepisóworazzasadbezpieczeństwaihigienypracy, 4)wwynikubadańlekarskichorazinnychwymaganychbadańzostałuznanyzazdolnegodo wykonywaniaokreślonejpracy. 14.Przedrozpoczęciempracypracowniksprawdza,wzakresieswoichkompetencji,warunkitechniczneśrodkówbezpieczeństwaorazstosowanychnarzędziwmiejscupracy;wyniki sprawdzeniaprzekazujesięosobiedozoruruchu. 15.Pracownikówlubichreprezentantówinformujesięowszelkichpodejmowanychdziałaniachdotyczącychbezpieczeństwaiochronyzdrowiawmiejscachinastanowiskachpracy.Informacjepowinnybyćzrozumiałedlapracowników,którychdotyczą. 16.Podmiotwykonujepraceprowadzonewzakładziegórniczymzgodniezprojektemtechnicznymzatwierdzonymprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 17.1.Podczaswykonywaniapracwjednymobiekciezakładugórniczegoprzezjedenlub więcejpodmiotówkierownikruchuzakładugórniczegowyznaczaosobędozoruruchusprawującą rolękierownikakoordynującegopracewdanymobiekcie. 2.Wyznaczeniekierownikakoordynującegopracewdanymobiekcieniezwalniaposzczególnychpodmiotówzobowiązkuzapewnieniabezpieczeństwaihigienypracyzatrudnionymprzez nichpracownikom.

przeszkoleniuwzakresie: Otworowezakładygórnicze 2)sposobówochronyprzedzagrożeniami,októrychmowawpkt1, 1)zagrożeńwystępującychnatymstanowisku, 18.1.Zatrudnianiepracownikównanowymstanowiskupracymożenastąpićtylkopoich czoneprzezkierownikaruchuzakładugórniczegoorazprzeszkolonewzakresiemetodprowadze- niainstruktażu. 3)metodbezpiecznegowykonywaniaprac. 3.Pracownicypowracającydopracy,pookresiedłuższymniż6miesięcy,ponownieodbywająinstruktażstanowiskowy. 2.Instruktażstanowiskowyprowadząosobysprawującenadzórnadpracownikami,wyznacownikówzakładugórniczegosiębiorców,pracownikówsłużbybezpieczeństwaihigienypracyorazwykładowcówtematyki bezpieczeństwaihigienypracyprowadząjednostkiorganizacyjnetrudniącesięszkoleniempra- 19.Szkoleniawzakresiebezpieczeństwaihigienypracywzakładziegórniczymdlaprzedżeniezwiązanezruchemzakładugórniczego,wstęposóbnieupoważnionychjestniedozwolony. 3.Miejscaoszczególnymzagrożeniudlażyciaizdrowia,wtymterenyzagrożonenagłym 2.Tereny,októrychmowawust.1,oznaczasięwidocznymitablicamiostrzegawczymi. 20.1.Kierownikruchuzakładugórniczegookreślatereny,naktóre,zewzględunazagro- obiektu)wywieszasię,wwidocznymmiejscu: ostrzegawczymi. osiadaniem,zabezpieczasięprzeddostępemosóbnieupoważnionychorazoznaczatablicami 1)informacjeoadresachinumerachtelefonównajbliższychjednostekstrażypożarnej,Policjii pogotowiaratunkowegoorazsposobachichwezwania, 21.Natereniezakładugórniczegoorazwydzielonegojegooddziału(jednostkiterenowej, 2)instrukcjepostępowanianawypadekpożaru. oświetlenieawaryjneizapewniamożliwośćszybkiegoopuszczeniamiejscpracy. utrzymujewstanieumożliwiającymswobodneibezpieczneporuszaniesięponich. 2.Drogiewakuacyjne,wyznaczonenawypadekpowstaniazagrożenia,wyposażasięw 22.1.Drogikomunikacyjneorazdojściadomiejscistanowiskpracyoznakowujesięi ruchudrogowego,kierownikruchuzakładugórniczegoustalaregulacjętegoruchuorazoznakowaniedróg,wsposóbokreślonywprzepisachoruchudrogowym. 3.Wprzypadkugdyterenzakładugórniczegolubjegoczęśćsąudostępnionedlapublicznego bezpieczeństwapowszechnego,ogradzasię. urządzeniazwiązanezruchemzakładugórniczegostwarzającezagrożenie,wszczególnościdla 2.Wykazobiektów,urządzeńistanowiskwydobywczychpodlegającychogrodzeniuustala 23.1.Stanowiskawydobywcze,wyposażonewinstalacjebezstałejobsługi,orazobiektyi kierownikruchuzakładugórniczego. 23a. 1. W zakładzie górniczym stosuje się maszyny, urządzenia, materiały, wyroby z tworzyw sztucznych oraz środki strzałowe i sprzęt strzałowy, które spełniają wymagania określone w rozporządzeniu oraz w odrębnych przepisach, w tym w przepisach określających zasadnicze wymagania dla wyrobów podlegających ocenie zgodności albo przepisach określających wymagania techniczne dla wyrobów dopuszczanych do stosowania w zakładach górniczych, a także zostały oznaczone znakiem zgodności CE albo odpowiednim znakiem dopuszczenia lub zostały odpowiednio dobrane do warunków górniczo-geologicznych i środowiskowych w miejscu ich zastosowania. 4utrzymujesięwstaniezapewniającymbezpieczneprowadzenieruchuzakładugórniczego. 24.1.Miejscapracy,maszynyiurządzeniaorazaparaturękontrolnąipomiarowąstale WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 2. Kierownik ruchu zakładu górniczego powiadamia właściwy organ nadzoru górniczego o zamiarze zastosowania po raz pierwszy w zakładzie górniczym nowych typów maszyn, urządzeń, materiałów oraz wyrobów z tworzyw sztucznych.

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 5 2.Osobykierownictwaidozoruruchuoddziału(jednostkiterenowej,obiektu)odpowiedzialne sązawłaściwystanregulacjitechnicznejiprawidłoweużytkowanieorazobsługęmaszyniurządzeń. 3.Urządzeniaciśnienioweidźwignicowemontujesięiużytkujewsposóbokreślonywodrębnychprzepisach. 25.1.Osobykierownictwalubdozoruruchuprzeprowadzająokresowekontrolestanu technicznegoorazsposobukorzystaniazmaszyniurządzeń,instalacjitechnicznychorazobiektów,wtymobiektówbudowlanych,zakładugórniczego. 2.Zasadyprzeprowadzeniakontroli,októrychmowawust.1,ichczęstotliwośćisposób dokumentowaniaokreślakierownikruchuzakładugórniczego,zzastrzeżeniemust.3. 3.Wprzypadkuobiektówbudowlanychzakładugórniczegozasadyprzeprowadzaniakontroli, októrychmowawust.1,ichczęstotliwośćisposóbdokumentowaniaokreślająprzepisyprawa budowlanego. 4.Obiektamibudowlanymizakładugórniczegosąwszczególności: 1)budynkiujęćwódleczniczych,termalnychisolanek, 2)budynkisterowni, 3)obiektyistałeinstalacjetransportukopalinyipłynówtechnologicznych, 4)obiektystacjiredukcyjno-pomiarowych, 5)tłocznieropynaftowej, 6)budynkiizbiornikimagazynowepłynówzłożowychipłynówtechnologicznych, 7)obiektykotłownitechnologicznych, 8)budynkigłównychstacjisprężarekpowietrzawrazzrurociągami, 9)obiektyuzdatnianiawódtechnologicznychizłożowych, 10)budynkistacjielektroenergetycznychorazgłówneurządzeniaisiecirozdzielczewysokiegoi średniegonapięcia, 11)obiektypompowniwódzłożowych, 12)wolnostojącebudynkicentralitelefonicznejidyspozytorni, 13)przeciwpożarowezbiorniki, 14)mostyiestakadytechnologiczne, 15)instalacjeosuszania,odsiarczaniaiodrtęcianiagazu,separacjiistabilizacjiropynaftowej, 16)obiektyiurządzeniaprzyodwiertowe,zwyjątkiemgłowiceksploatacyjnych, 17)morskieplatformystacjonarne. 26.1.Niedopuszczalnejest: 1)używanienarzędzi,sprzętuimaszynuszkodzonych,którychstanzagrażabezpieczeństwuzatrudnionychosóblubotoczeniu, 2)przenoszenieprzewodówoponowych,szafłączeniowychisprzęgiełbędącychpodnapięciem, zzastrzeżeniemust.2, 3)przechodzenielubprzebywaniepodzawieszonymiciężaramiorazwzasięguobciążonychdynamicznieukładówlinowych,zzastrzeżeniemust.3, 4)przechodzenielubprzebywaniewstrefachzagrożonychoznakowanychtablicamiostrzegawczymi,zwyjątkiemwykonywaniapracpodstałymnadzorem,wsposóbokreślonyprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 2.Lokalneprzesuwanieprzewodówoponowychbędącychpodnapięciemjestdopuszczalne wyłączniezapomocąodpowiednichnarzędziisprzętuochronnego,zabezpieczającegopracownikówwykonującychtęczynność. 3.Przepisuust.1pkt3niestosujesiędopracwykonywanychpodukładamiwielokrążkai olinowaniaurządzeńwiertniczychieksploatacyjnych. 27.Kierownikruchuzakładugórniczegookreślamiejscaistanowiskapracy: 1)naktórychpracownicypowinnistosowaćwymaganeśrodkiochronyindywidualnej,

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 6 2)którepowinnybyćwyposażonewodpowiednisystemakustycznyioptycznydoprzekazywaniasygnałualarmowego. 28.1.Miejscewykonywaniapraczużyciemsubstancjiszkodliwychwyposażasięwśrodki zapobiegawczeiochronneorazśrodkidoudzielaniapierwszejpomocy. 2.Pracowników,którzywykonująpracęimająkontaktzsubstancjamiszkodliwymi,poucza sięosposobiepostępowaniaztymisubstancjami,stosowaniaśrodkówzapobiegawczychi ochronnych,zachowaniasięipostępowaniawprzypadkuzagrożeńorazosposobachudzielania pierwszejpomocy. 29.1.Rodzajeprac,któresąwykonywanewwarunkachszczególnegozagrożenia,określa kierownikruchuzakładugórniczego. 2.Prace,októrychmowawust.1,mogąbyćwszczególności: 1)wykonywaneprzezwyspecjalizowanychwtymzakresiepracownikówpodbezpośrednim nadzoremosobydozoruruchu, 2)poprzedzonesprawdzeniemstanubezpieczeństwamiejscapracyiurządzeńprzezosobędozoruruchu, 3)poprzedzoneinstruktażempracownikówomogącymwystąpićzagrożeniuorazsposobieprawidłowegoibezpiecznegowykonywaniaprac. 3.Podczaswykonywaniaprac,októrychmowawust.1,niedopuszczalnejestprzebywanie wmiejscuichwykonywaniaosóbniebiorącychwnichudziałuorazrównoczesnewykonywanie innychpracwpobliżutegomiejsca. 30.1.Wmiejscach,wktórychpowstałozagrożeniebezpieczeństwaruchuzakładugórniczegolubpracowników,wykonujesiętylkopracezwiązanezusuwaniemzagrożenia;pracetakie mogąwykonywaćtylkowyspecjalizowaniwtymzakresiepracownicy. 2.Podjęciedalszejpracywmiejscach,októrychmowawust.1,możenastąpićdopieropo potwierdzeniuprzezosobękierownictwalubdozoruruchu,żezagrożeniezostałousunięte. 31.Wprzypadkunieopanowanegowypływupłynuzłożowegozotworuwiertniczegolub odwiertukierownikruchuzakładugórniczegopodejmujedziałaniamającenacelulikwidacjęzagrożenia,zgodniezplanemratownictwa. 32.1.Wzakładziegórniczym,wktórymistniejezagrożeniewystępowaniawotaczającej atmosferzegazówiparszkodliwychdlazdrowialubatmosferyzzawartościątlenuniższąniż 19%,powinienznajdowaćsięsprawnyizolującysprzętochronyukładuoddechowegoorazsprzęt reanimacyjny. 2.Pracownicy,którzybędąużywaćizolującegosprzętuochronyukładuoddechowego,powinnibyćprzeszkoleniwtymzakresieorazposiadaćaktualnebadanialekarskiezpozytywnym wynikiem. 3.Kierownikruchuzakładugórniczegomoże,wprzypadkachuzasadnionychwarunkami techniczno-ruchowymi,zezwolićnaodstąpienieodwymogówokreślonychwust.1i2oraznakazaćzastosowanieinnychśrodkówzabezpieczających. 33.1.Wobiektachzakładugórniczego,wktórychmożewystąpićstężeniegazówniebezpiecznychdlazdrowia,kierownikruchuzakładugórniczegolubwyznaczonaprzezniegoosoba dozoruruchuustalająstrefyzagrożeniatoksycznego. 2.Strefyzagrożeńtoksycznychoznakowujesiętablicamiostrzegającymiprzedgrożącymniebezpieczeństwemizabezpiecza,naczaswystępowaniatychzagrożeń,przeddostępemosób nieupoważnionych. 3.Wzakładziegórniczymznajdujesię,zatwierdzonaprzezkierownikaruchuzakładugórniczego,instrukcjapostępowanianawypadekzagrożeniatoksycznego. 34.Zakresiczęstotliwośćbadańorazpomiarówczynnikówszkodliwychdlazdrowia,a takżesposóbichwykonywaniaokreślająodrębneprzepisy. 35.1.Zakładgórniczywyposażasięw: 1)łącznośćzewnętrzną,

2)urządzeniaisiecitelekomunikacyjne,zapewniającebezpieczeństwopracy. Otworowezakładygórnicze szkoleniwudzielaniupierwszejpomocy. dzeniatelekomunikacyjne. 2.Kierownikruchuzakładugórniczegoustalamiejscaiobiekty,którewyposażasięwurzą- 36.1.Osobykierownictwaidozoruruchuorazwyznaczenipracownicypowinnibyćprze- 2)powinnyznajdowaćsięnoszeorazapteczkawyposażonawniezbędneśrodkimedyczne. 1)nakażdejzmianieroboczejpowinienbyćzatrudnionyconajmniejjedenpracownikprzeszkolonywudzielaniupierwszejpomocy. 2.Wkażdymzakładziegórniczymorazwydzielonymjegooddziale(jednostceterenowej): 2)raportywiertnicze, 1)protokółprzekazaniaurządzeniawiertniczegodoruchu, 38.1.Dokumentacjęwierceniastanowiąwszczególności: 5)dziennikwiertniczy, 6)projektyiprotokołyprzeprowadzonychrurowańicementowańrur, 3)aktualnyprofilgeologicznyotworu, 4)diagramyprzyrządówkontrolno-pomiarowych, 9)protokołyprzeprowadzonejlikwidacjiotworu, 7)protokołyprzeprowadzonychbadańskutecznościuszczelnianiarurizolującychposzczególne 8)projektyiprotokołypomiarówibadańwykonanychpracspecjalistycznych, poziomypłynuzłożowego, zawierawszczególności: 2)książkikontroliorazeksploatacjiurządzeńisprzętu, 39.1.Dokumentacjaeksploatacyjnaurządzeńenergomechanicznychisprzętuwiertniczego 3)dokumentacjędotyczącąwymaganychatestówurządzeńisprzętu. 1)dokumentacjetechniczno-ruchowemaszyn,urządzeńisprzętuwiertniczego, 2.Książkikontroli,októrychmowawust.1pkt2,zawierająwszczególności:nazwykontro- stanowićrównieżzaświadczeniaweryfikacyjne. nia,wrazzwynikamikontroli. lowanychurządzeńlubsprzętu,harmonogramprzeprowadzaniakontroliorazsposóbichwykona- 4.Zaświadczeniaweryfikacyjne,októrychmowawust.3,zawierająwszczególności: 3.Dokumentacjędotyczącąatestówurządzeńisprzętu,októrejmowawust.1pkt3,mogą 4)charakterystykęroboczązweryfikowanegourządzenialubsprzętu, 3)nazwęwytwórcy, 2)nazwęzakładuwystawiającegozaświadczenieweryfikacyjne, 1)nazwęurządzenialubsprzętu, WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 5)wykazprzeprowadzonychpróborazichwyniki, 7 Rozdział2 Roboty wiertnicze 37. 1. Przy wykonywaniu robót wiertniczych prowadzi się dokumentację tych robót. 2. W skład dokumentacji robót wiertniczych wchodzą: 1) dokumentacja wiercenia, 2) dokumentacja eksploatacyjna urządzeń energomechanicznych i sprzętu wiertniczego, 3) projekty robót specjalnych określone przez kierownika ruchu zakładu górniczego. 10)książkakontroliobiektu. 2. Przy wierceniach wykonywanych dla badań sejsmicznych dokumentację wiercenia, o której mowa w ust. 1, sporządza się odpowiednio do zakresu wykonywanych robót.

7)nazwiskaiimiona,stanowiskaorazpodpisyosóbweryfikującychzaświadczenia. 6)okresważnościzaświadczenia, spodziewanejestwystępowaniegazówwybuchowychbądźtoksycznych,lubistnieniezagrożeniasamowypływupłynuzłożowego,unikasiękonfiguracjiterenumogącejsprzyjaćnaturalnemu gromadzeniusięgazówlubcieczywokółobiektu. 3.Przyzagrożeniusiarkowodorowymzapewniasiędojazddowiertnizdwóchróżnychkienych;lokalizacjatamożeuleczmianiewgranicachokreślonychwtymprojekcie. 2.Przylokalizacjiotworówwiertniczych,wktórychzgodniezprojektempracgeologicznych 40.1.Lokalizacjaotworuwiertniczegopowinnabyćzgodnazprojektempracgeologiczrunków. imappowierzchniterenu,orazuwzględniasięprzeważającykierunekwiatru. renu,wtymnapowietrznelinieenergetyczne,atakżepodziemneuzbrojenie,wszczególności kableenergetyczneitelefoniczne,rurociągi,kolektorysanitarne,napodstawieplanówuzbrojenia 41.1.Przylokalizacjiotworu,urządzeńizabudowywiertniuwzględniasięinfrastrukturęte- badaniasporządzasięprotokół. uzbrojony,alokalizacjategouzbrojenianiejestznana,przedrozpoczęciemrobótuzbrojenielokalizujesięzapomocąodpowiedniejaparaturylubwykonanegowtymceluwykopu;zwykonanego 2.Wprzypadkugdyistniejeuzasadnioneprzypuszczenie,żeterenzajętypodwiertniejest 42.1.Otwórwiertniczylokalizujesięconajmniejwodległości: 2)wynoszącej1,5wysokościwieżywiertniczejlubmasztuodliniikolejowych,kanałówizbiornikówwodnych,rzek,drógpublicznych,zabudowań,ztymżeodległośćodnapowietrznych liniiwysokiegonapięciapowinnawynosić1,5wysokościwieżylubmasztu,leczniemniejniż 1)50modobiektówzogniemotwartymprzywierceniachwceluposzukiwania,rozpoznaniai wydobyciaropynaftowejigazuziemnego,atakżewrejonachoprzewidywanymwystępowaniuwgórotworzenagromadzeńgazówpalnychkładugórniczegowprzypadkachuzasadnionychwarunkamitechniczno-ruchowymi;ozmniejszeniuodległościzawiadamiasięwłaściwyorgannadzorugórniczegoczychodobiektówmieszkalnychokreśla 82. 4.Odległości,októrychmowawust.1,mogąbyćzmniejszoneprzezkierownikaruchuza- 3.Wprzypadkuwystępowaniazagrożeniasiarkowodorowegoodległościotworówwiertnijącymlubjegoużytkownikiemszejniż100modgranicylasu,jeżeliprzewidujesięwystępowanieropynaftowejlubgazuziemnego,sposóbochronyprzeciwpożarowejobszaruleśnegouzgadniasięzwłaścicielem,zarządza- 43.Wraziezlokalizowaniaotworuwiertniczegonaobszarzeleśnymlubwodległościmniejriałówniebezpiecznychprowadzisiępodnadzoremosobydozoruniczychlubmasztówwiertniczychiinnychurządzeńwykonujesięzgodniezdokumentacjątechniczno-ruchową,podbezpośrednimnadzoremosobydozoruruchu. 45.1.Pracezwiązanezmontażem,przemieszczaniemidemontażemwiertnic,wieżwiert- 44.Wszelkiepraceprzyzaładunkuirozładunkuurządzeńisprzętuwiertniczegoorazmate- podczasburzy,śnieżycy,ulewylubgołoledzi. 2.Niedopuszczalnejestprowadzenierobót,októrychmowawust.1,przysilnymwietrze, trolujesięstantechnicznysiłowników,instalacjizasilającejisterowniczej,zgodniezinstrukcją 46.Przedrozpoczęciemstawianiawieżwiertniczych,masztów,czwórnogówitrójnogów producenta. wego.podczaspodnoszeniapodbudowylubmasztuzużyciemsiłownikówhydraulicznychkon- dłowośćichzamocowaniaiolinowaniaorazsprawnośćzespołunapędowegoiukładuhamulco- osobydozoruruchunadzorująceterobotykontrolująstantechnicznylin,wielokrążków,prawi- 8 WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 30m. 2. Przy wierceniach wykonywanych dla badań sejsmicznych odległości od poszczególnych obiektów ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 9 47.Zrzucaniebezostrzeżeniajakichkolwiekprzedmiotównaziemięprzezpracowników pracującychnawysokościachjestniedopuszczalne. 48.1.Oddaniedoruchuobiektów,maszyn,urządzeńiinstalacji,znajdującychsięna wiertni,następujenapodstawiepisemnegozezwoleniakierownikaruchuzakładugórniczegopo ichkomisyjnymodbiorzetechnicznym. 2.Komisjaodbiorutechnicznegosporządzaprotokółstwierdzającykompletnośćorazprawidłowośćmontażuobiektów,maszyn,urządzeńiinstalacji. 3.Zasadydokonywaniaodbiorutechnicznegoorazskładkomisjiustalakierownikruchuzakładugórniczego. 49.Wiercenieotworówwykonujesięzgodniezwymaganiamiokreślonymiwprojekcieprac geologicznychlubprojekciegeologiczno-technicznym. 50.Pracezwiązanezrozpoznaniemgeologicznym,wszczególnościdowiercanie,opróbowanie,rdzeniowanie,cementowanierurorazpracegeofizyczne,badaniahydrogeologiczne,wykonujesiępodbezpośrednimnadzoremosóbdozoruruchuorazsłużbygeologicznej. 51.Podczaswierceniaotworu,wzależnościodpotrzeb,wykonujesiębieżącepomiaryparametrówpłuczki;zakresiczęstotliwośćpomiarówokreślakierownikruchuzakładugórniczego alboupoważnionaprzezniegoosobadozoruruchu. 2.Systemobiegupłuczkowegouwzględniawszczególnościmożliwośćprzygotowaniaodpowiedniegorodzajupłuczki,jejobróbkę,oczyszczanieiodgazowanie,stosowniedowymagań prowadzonegowiercenia. 3.Przywierceniachwceluposzukiwania,rozpoznaniaiwydobyciaropynaftowejigazu ziemnegoobiegpłuczkowywyposażasięwprzyrządykontrolno-pomiarowe,sygnalizująceprzypływpłynuzłożowego,orazwsygnalizacjęświetlnąiakustyczną,zainstalowanąnastanowisku wiertacza.instalacjętłocznąpomppłuczkowychpodłączasiędowęzłazatłaczaniaotworu. 52.1.Ciśnieniehydrostatycznesłupapłuczkiwotworzewierconymdlaudostępnieniazłóż ropynaftowejigazuziemnegomożeprzewyższaćprzewidywaneciśnieniezłożowewgranicach od0,5do1,0mpanakażde1000motworu. 2.Wuzasadnionychprzypadkachkierownikruchuzakładugórniczegomożezmienićokreślonewust.1graniceprzewyższaniaciśnieniazłożowego. 53.1.Prędkośćwyciąganiaizapuszczaniaprzewoduwiertniczegoorazlepkośćplastyczną płuczkidobierasięwtakisposób,abyograniczyćefekttłokowania.szczególnaostrożnośćpowinnabyćzachowanawprzypadkuzanikupłuczkiiprzypływupłynuzłożowegodootworu. 2.Wyciągającprzewódwiertniczy,dopełniasięotwórpłuczkąoparametrachtakich,jakpodczaswiercenia,wsposóbciągły,kontrolującjegoskuteczność. 54.Zaniechanierobótwiertniczychwotworzezodkrytympoziomemgazowympoprzedza sięodizolowaniemtegopoziomuodpozostałejczęściotworu. 55.1.Głębokośćzapuszczeniakolejnejkolumnyrurpodczaswiercenia,wceluposzukiwania,rozpoznaniaiwydobyciaropynaftowejigazuziemnego,powinnabyćtaka,abywnieorurowanyminterwaleotworuniewystąpiływarstwy,wktórychgradientciśnieniazłożowegojednejz warstwbyłbywiększyodgradientuciśnieniaszczelinowaniainnejwarstwy. 2.Gradientciśnieniaszczelinowaniaustalasię,wykonującpróbyciśnieniowewotworze,w sposóbokreślonywinstrukcjizapobieganiailikwidacjierupcjipłynuzłożowego,októrejmowaw 73. 56.1.Wotworzewiertniczymniedopuszczalnejestwykonywaniepróbciśnieniowychz użyciemciśnieniawiększegoodznanegociśnieniaszczelinowaniaskałodkrytych. 2.Więźbarurowawylotuotworupowinnaumożliwiaćpomiarciśnieniawprzestrzeniachmiędzyrurowychrurokładzinowych. 57.Wrejonieprowadzonejeksploatacjizłóżsiarkiotworamiwiertniczymi:

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 10 1)wylototworunaczasprzerwywwierceniu,rurowaniu,opróbowaniu,eksploatacjilubzabiegówintensyfikacyjnychzabezpieczasięwsposóbumożliwiającyodcięciewypływupłynuzłożowego, 2)pokażdorazowymwyciągnięciuświdra,rdzeniówkilubinnegonarzędziazotworu,przywierceniuwnadkładziewstrefiezagrożonejzamykasięwylotkolumnyrurokładzinowych, 3)wprzypadkuwypływówwód,awariibądźerupcjiprzepisy 295 297stosujesięodpowiednio. 58.1.Otwórwiertniczy,wktórymrobotywiertniczezostałyczasowolubtrwalewstrzymane,skuteczniezabezpieczasięwszczególnościprzed:ewentualnymwypływempłynuzłożowego,możliwościąwpadnięciaprzedmiotóworazprzeddostępemosóbnieupoważnionych. 2.Otworywielkośrednicowezabezpieczasięprzedmożliwościąwpadnięcialudzi,niezależnie odrodzajuwykonywanychrobót. 59.1.Nawierconewotworzewiertniczympoziomywódizolujesięprzezzarurowaniei uszczelniawtakisposób,abyniewystąpiłoprzemieszczaniesiętychwódpozaruramiorazich zanieczyszczenie. 2.Projektyuszczelnianiakolumnrurokładzinowychwstrefiewystępowaniawódorazkolumn eksploatacyjnychpowinnybyćzaakceptowaneprzezsłużbęgeologiczną. 3.Zprzeprowadzonegobadaniaskutecznegouszczelnianiapoziomówwodonośnychsporządzasięprotokół. 60.1.Rurowanieiuszczelnianierurokładzinowychwotworachwiertniczychwykonujesię napodstawieprojektuzatwierdzonegoprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 2.Podczaswierceniawceluposzukiwania,rozpoznaniaiwydobyciaropynaftowejigazu ziemnegoprojekt,októrymmowawust.1,sporządzasięnapodstawiewytycznychokreślonych winstrukcjirurowaniaicementowaniarur,zatwierdzonejprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 3.Winnychrodzajachwierceńniżokreślonewust.2zasadyrurowaniaiuszczelnianiarurw otworzeustalakierownikruchuzakładugórniczego. 4.Sposóbuzbrojeniakolumnyrurokładzinowychustalakierownikruchuzakładugórniczego. 61.1.Ruryokładzinoweprzeznaczonedorurowaniaotworudlawierceńnazłożachropy naftowejigazuziemnegopowinnymiećatestwytwórcyorazoznakowaniefabryczne,umożliwiającewszczególnościustalenie: 1)odmianywytrzymałościowejstali, 2)grubościścianki, 3)typupołączenia. 2.Ruryokładzinoweużywaneiprzeznaczonedoponownegorurowaniaotworówuprzednio poddajesięprzeglądowitechnicznemu;wprzypadkuwierceńwzłożachropynaftowejigazu ziemnegorurytakiepoddajesiędodatkowociśnieniowejpróbiewytrzymałości,przyciśnieniunie mniejszymodnajwiększegoprzewidywanegociśnieniagłowicowego. 62.Siłownikidowciskaniaiwyciąganiarur,wrazzichosprzętem,odpowiedniozabezpieczasięprzedwywróceniemirozrzutemichelementów. 63.1.Podczaswierceniawceluposzukiwania,rozpoznaniaiwydobyciaropynaftoweji gazuziemnego,napodstawiezałożeńgeologicznychdoprojektuuszczelnianiakolumnrur,ustala sięwszczególnościsposóbirodzajuzbrojeniakolumnyrur,rodzajwłaściwościmateriałów uszczelniającychipłynuwiertniczegooraztechnologięwykonania. 2.Zaczyncementowyużytydocementowaniauszczelniającegokolumnrurokładzinowych powinienmiećświadectwobadańlaboratoryjnych,odpowiedniodowarunkówotworowych, określającewartościparametrówzaczynuikamieniacementowego. 3.Dlawierceńinnychniżwymienionewust.1zasadyrurowaniaiichuszczelnianiaustala kierownikruchuzakładugórniczego.

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 11 64.Zaczyncementowywzarurowanejprzestrzenipierścieniowejpodczaswierceńnazłożachropynaftowejigazuziemnegowytłaczasięzakolumną: 1)wstępnąiprowadnikowądowylotuotworu, 2)pośrednią nawysokośćpozwalającąskutecznieodizolowaćorurowanehoryzontywód,ropynaftowejigazuziemnego, 3)eksploatacyjną nawysokośćzapewniającąuszczelnieniewszystkichpoziomówroponośnychigazonośnychorurowanychdanąkolumnąrur. 65.1.Poziomroponośnyigazonośnylubwodonośny,awszczególnościtaki,wktórym przewidywanejestwystępowaniesiarkowodoru,możebyćdowiercanyprzytakiejkonstrukcji otworuiuzbrojeniujegowylotu,któreumożliwiąopanowanieprzewidywanegociśnieniaikorozyjnegodziałaniapłynuzłożowego. 2.Przednawierceniempierwszegopoziomu,zktóregomożenastąpićprzypływpłynuzłożowego,zapuszczasięicementujekolumnęwstępnąlubprowadnikową. 3.Zapuszczaniekolumnrurokładzinowychdootworów,wktórychnawierconyzostałpoziom roponośnylubgazonośny,wykonujesięprzyuzbrojeniuwylotuotworuwgłowicęprzeciwerupcyjną,dostosowanądośrednicyzapuszczanychrurokładzinowych. 66.1.Wzacementowanychkolumnacheksploatacyjnychipośrednich,podktórymiprzewiercasięzłożeropynaftowejlubgazuziemnego,wykonujesiębadaniawysokościwytłoczeniai skutecznościcementowaniarurorazskałnaodcinkuzacementowanejprzestrzenipierścieniowej. 2.Badania,októrychmowawust.1,wykonujesiętakżepodczasinnychrodzajówwierceń, jeżeliwymagajątegowarunkitechniczne. 3.Wprzypadkunegatywnegowynikubadań,októrychmowawust.1,zakresdalszychprac ustalakierownikruchuzakładugórniczego. 67.Przyrurowaniuiuszczelnianiukolumnrurokładzinowychwpokładachsolistosujesię zaczyncementowysporządzonynasolancenasyconej. 68.1.Głowicęcementacyjnąsprawdzasięprzedcementowaniem,stosującpróbęciśnieniowąprzyciśnieniuniemniejszymodspodziewanegociśnieniapodczascementowania. 2.Instalacjęcementacyjnąsprawdzasiębezpośrednioprzedcementowaniem,stosującpróbę ciśnieniowąprzyciśnieniuniemniejszymodspodziewanegociśnieniapodczascementowania. 69.Wprzypadkunieskutecznegouszczelnieniarurwykonujesiędodatkoworoboty uszczelniające,napodstawieprojektuzatwierdzonegoprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 70.Szczelnośćcementacjizarurowejprzestrzenipierścieniowejeksploatacyjnejkolumnyrur wotworzedlapodziemnegomagazynugazusprawdzasięprzyciśnieniuwiększymodprzewidywanegonajwiększegociśnieniaroboczegowtymmagazynie. 71.Zprzeprowadzonychczynnościrurowania,uszczelnianiaorazpróbszczelnościsporządzasięprotokół. 72.Występującepodczaswierceniaorazwydobywaniaropynaftowejigazuziemnegozagrożenieerupcyjneisiarkowodoroweokreślająodrębneprzepisy. 73.Przewiercanieinterwałówzprzewidywanymzagrożeniemerupcyjnymisiarkowodorowymorazprofilaktykęwtymzakresieprowadzisięzgodniezinstrukcjązapobieganiailikwidacji erupcjipłynuzłożowego,zaopiniowanąprzezwłaściwąjednostkęratownictwagórniczegoizatwierdzonąprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 74.Doobliczeńwytrzymałościkolumnrurokładzinowychstosujesiętekryteria,którezapewniająbezpieczeństwopodczaswykonywaniarobót,wtympodczasopanowywaniaerupcji płynuzłożowegoioddziaływanianarurysiarkowodoruorazdwutlenkuwęgla. 75.1.Dlakażdejkolumnyrur,naktórejzainstalowanajestgłowicaprzeciwerupcyjna,ustalasięwielkośćwewnętrznegodopuszczalnegociśnienia. 2.Kolumnyrurwychodzącedowylotuotworuujmujesięwwięźbierurowejisprawdza szczelnośćtegoujęcia.

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 12 3.Wylotkażdegootworuorazprzewoduwiertniczegopodczaswiercenia,atakżewykonywaniainnychprac,wtrakciektórychmożenastąpićwypływpłynuzłożowego,wyposażasięw zestawurządzeńzamykających(przeciwerupcyjnych). 76.1.Ciśnienieroboczeposzczególnychskładnikówprzeciwerupcyjnegouzbrojeniawylotu otworupowinnobyćwiększeodspodziewanegociśnieniagłowicowego. 2.Wielkośćciśnieniagłowicowegoustalasięwedługwzoru: Pmax=A H q[mpa] gdzieposzczególnesymboleoznaczają: Pmax największespodziewaneciśnieniegłowicowe(wmpa), H głębokośćzaleganiazłoża(poziomuzbiornikowego)(wm), q gradientciśnieniazłożowegorozpatrywanegopoziomu(wmpa/m), A współczynnikkorekcyjnyokreślonywponiższejtabeli: GłębokośćzaleganiaH[m] WspółczynnikkorekcyjnyA do2500 powyżej2500do3000 powyżej3000 1,0 0,85 0,75 0,75 0,5 3.Przepisust.1niedotyczyukładusterowniczego. 4.Szczegółowydobórwspółczynnikakorekcyjnego A,októrymmowawust.2,wgranicachustalonychzakresówokreślainstrukcja,októrejmowaw 73. 77.1.Wylototworuwiertniczegowyposażasięwzestawgłowicprzeciwerupcyjnychz czteremazamknięciami,zktórychjednojestzamknięciemuniwersalnym,przyprowadzeniuprac wiertniczychwwarunkachzaliczonychdo: 1)klasyAzagrożeniaerupcyjnego, 2)IiIIkategoriizagrożeniasiarkowodorowego, 3)klasyAłączniezkategoriąIiII,októrychmowawpkt1i2. 2.Wprzypadkachniewymienionychwust.1wylototworuwyposażasięwzestawgłowicz trzemazamknięciami,zktórychjednojestzamknięciemuniwersalnym. 3.Zestawgłowicprzeciwerupcyjnychzabezpieczauszczelnieniewylotuotworu,odpowiednio dostosowanychrurpłuczkowych. 4.WklasieAzagrożeniaerupcyjnegobezzagrożeniasiarkowodorowegodopuszczasięwyposażeniewylotuotworuwzestawgłowicprzeciwerupcyjnychztrzemazamknięciami. 5.WprzypadkuprowadzeniapracwiertniczychwwarunkachzaliczonychdoklasyBzagrożeniaerupcyjnegobezwystępowaniasiarkowodorudopuszczasięwyposażeniewylotuotworuw zestawgłowicprzeciwerupcyjnychzdwomazamknięciami. 6.Owyposażeniuwylotuotworuwiertniczego,októrymmowawust.4i5,decydujekierownikruchuzakładugórniczego. 7.Dopuszczasięzastosowaniegłowicyuniwersalnejociśnieniuroboczymojedenstopień niższymodciśnieniaroboczegogłowicsuwakowych. 78.1.Montażorazsprawdzaniestacjiiinstalacjisterowaniaurządzeniamiprzeciwerupcyjnymizabezpieczeniaotworuwykonujesięzgodniezinstrukcjąproducenta. 2.Powinnabyćzapewnionamożliwośćzamykaniaiotwieraniagłowicprzeciwerupcyjnych orazinnychurządzeńsłużącychdozamknięciaiotwarciawylotuotworuwiertniczegozestanowiskasterowaniaznajdującegosięwbezpiecznejodległościodotworuwiertniczegoorazzestanowiskawiertacza. 79.Badaniaszczelnościisprawnościcałegoprzeciwerupcyjnegozabezpieczeniaotworu wykonujesięzgodniezinstrukcją,októrejmowaw 73,podbezpośrednimnadzoremosoby dozoruruchu.

73. 81.Dlakażdegootworu: riałówiurządzeńdosporządzaniaorazobróbkipłuczki,określonąwinstrukcji,októrejmowaw 80.Dlakażdegootworupodczaswierceniaiopróbowaniazapewniasięilośćpłuczki,mate- 2)siarkowodorowegoustalasięminimalneodległościobiektów,zgodniez 82,orazokreślasię 1)wiertniczego,wktórymprzewidujesięudostępnieniepoziomuzawierającegopłynzłożowyz czaskrytycznytrwaniazagrożenia,obejmującyczasprzewiercaniawotworzepoziomuwydywanegoskażeniasiarkowodoremwwynikuotwartejerupcjipłynuzłożowego, siarkowodorem,określasiękategorięzagrożeniasiarkowodorowegoipromieństrefyprzewi- orazodległościotworuodobiektówokreślasięnapodstawieponiższychkryteriów: czych. stępowaniasiarkowodoru,lubterminyrozpoczęciaizakończeniaokreślonychpracwiertni- 82.Wrejonachoznanejwydajnościikoncentracjisiarkowodorupromieństrefyskażenia zagrożenia Kategoria Promieństrefyprzewidywanegoskażenia H2S[m] pojedynczegodomu mieszkalnego Minimalnaodległośćwmetrachotworuod: 30osób(łącznie)więcejniż30osób niewięcejniż budynkówzamieszkanychprzez: 1I od3500do1000 powyżej3500 2 3 500 4 1500 5 rowegookreślasię: 83.1.Podczasustaleniaklasyzagrożeniaerupcyjnegoikategoriizagrożeniasiarkowodo- IV III poniżej1000do500 poniżej500do150 100 100 100 4)interwałprzewidywanegolubrozpoznanegowystępowaniasiarkowodoruidwutlenkuwęgla, 2)głębokośćzaleganiapoziomówperspektywicznych, 3)gradientyciśnieńzłożowychiszczelinowaniaskał, 1)przewidywanyprzekrójstratygraficzno-litologiczny, zokreśleniemspodziewanejichzawartościwpłyniezłożowym, możliwościwystąpienianiezgodnościrzeczywistegoprzekrojugeologicznegozprzewidywanym 6)strefyewentualnychzanikówpłuczki. 5)przewidywanewydajnościpłynuzłożowegozposzczególnychpoziomów, 2.Kierownikruchuzakładugórniczegoorganizujekontrolęprocesuwierceniawceluustalenia łaniategozagrożeniawykonujesięnapodstawieprogramudowiercaniazatwierdzonegoprzez orazdostosowaniaprowadzonychrobótdozmianwtymprzekroju. wpłyniezłożowym,poniżejgórnejgranicystrefyzagrożeniasiarkowodorowego,doczasuodwo- 84.1.Robotywiertniczeiinnepraceprowadzonewotworzezzawartościąsiarkowodoru 73.3.Oprzewidywanymterminiedowiercania,októrymmowawust.1,powiadamiasięwłaściwyorgannadzorugórniczegościwyłączasięspodnapięciasiećelektryczną,zatrzymujesilnikspalinowyorazwygaszaotwartmympromieniu. 85.Wprzypadkuwypływupalnegopłynuzłożowegozotworuwiertniczegowszczególno- górniczego. kierownikaruchuzakładugórniczegoiprzesłanegodowiadomościwłaściwegoorganunadzoru 2.Założeniadoopracowaniaprogramudowiercaniaokreślainstrukcja,októrejmowaw ogieńwpromieniuconajmniej200m,atakżewstrzymujeruchdrogowyikolejowywtymsasóbwykonywaniawierceńokreślakierownikruchuzakładugórniczegorychprzewidywanejestwystępowanienagromadzeńgazuziemnegolubwystępowaniesamowypływówwodyalboinnegopłynu,sposóbzabezpieczeniawylotuotworuwiertniczegoorazspo- 86.1.Wprzypadkuprowadzeniapracwiertniczychwzłożachsurowcówstałych,wktó- WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 13

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 14 2.Przepisust.1stosujesiędowierceńprowadzonychzpowierzchnidlapozyskiwaniametanuzezłóżwęglakamiennego. 87.1.Podczasprowadzeniawierceń,przyktórychistniejemożliwośćwystępowanianagromadzeńgazuziemnego,wylototworupowinienumożliwićzainstalowanieodpowiednichzabezpieczeń. 2.Wszystkieelementyzabezpieczeniawylotuotworuwiertniczegopowinnyposiadaćwytrzymałośćnaciśnieniewyższeodprzewidywanegociśnieniagłowicowego. 3.Przeciwerupcyjnezabezpieczeniewylotuotworuwiertniczegoumożliwiawszczególności: 1)zamknięciewylotuotworuprzyzapuszczonymprzewodzie, 2)zamknięciewylotuotworuprzywyciągniętymprzewodzie, 3)kontrolowaneodprowadzeniepłynuzłożowegoizatłaczanieotworu, 4)zatłaczanieotworuiobiegpłuczkiprzyzamkniętymurządzeniuprzeciwerupcyjnym, 5)pomiarciśnienianastojakuiwprzestrzenipierścieniowej. 4.Wwarunkachzagrożeniaerupcyjnegozapewniasięmożliwośćzamknięciawewnętrznej przestrzeniprzewoduwiertniczegoznajdującegosięwotworze,zzachowaniemmożliwościzatłoczeniaotworuprzeztenprzewód. 5.Ruryokładzinowe,naktórychprojektowanejestzainstalowanieurządzeńprzeciwerupcyjnych,cementujesiędowierzchu. 88.1.Wprzypadkuspodziewanychsamowypływówwódzłożowychwylototworuzabezpieczasięwsposóbumożliwiającyjegoopanowanieorazodprowadzeniewypływającejwody. 2.Wszczególnychprzypadkach,wzależnościodstopniazagrożeniabądźwystępowanianagromadzeńgazuziemnego,stosujesięodpowiednioprzepisy 72 85dotyczącezapobieganiai opanowywaniaerupcjiwstępnejorazzagrożeniasiarkowodorowegowiercenianazłożachropy naftowejigazuziemnego. 89.1.Badaniaipomiaryorazzabiegispecjalne,wykonywanewotworachwiertniczych, prowadzisięnapodstawieprojektutechnicznego,zatwierdzonegoprzezkierownikaruchuzakładugórniczego,zgodniezprojektempracgeologicznych. 2.Wynikibadańipomiaróworazzabiegówspecjalnych,wykonanychwotworzewiertniczym,zamieszczasięwdokumentacjiwynikowejotworu. 90.Aparaturaiprzyrządywprowadzanedootworuuprzedniokontrolujesiępodwzględem ichsprawnościorazmierzy. 91.Podczaswykonywaniaopróbowańwotworachwiertniczych,wktórychspodziewane jestwystępowanieropynaftowejigazuziemnegolubgazówtoksycznych,nawiertnipowinny znajdowaćsięsprawneprzyrządydoichwykrywania. 92.Pracownicywiertnipowinnibyćprzeszkoleniwzakresiedziałaniagazówtoksycznychi duszących,metodichwykrywania,zabezpieczeniaprzedichszkodliwymdziałaniemorazudzielaniapierwszejpomocy. 93.1.Podczasopróbowaniaskałzbiornikowychnaprzypływpłynuzłożowegopozakończeniuwierceniazabezpieczenieprzeciwerupcyjneotworustanowisłuppłynuogęstościprzewyższającejgradientciśnieniazłożowegoorazzestawgłowicprzeciwerupcyjnychjakpodczas wiercenia;wprzypadkachnieobniżającychbezpieczeństwadopuszczasięstosowaniedorobót: 1)prowadzonychwIiIIkategoriizagrożeniasiarkowodorowego zestawugłowicprzeciwerupcyjnychztrzemazamknięciami,zktórychjednojestuniwersalne, 2)wpozostałychrodzajachzagrożeń zestawugłowicprzeciwerupcyjnychzdwomazamknięciami. 2.Kierownikruchuzakładugórniczegookreślazabezpieczenieprzeciwerupcyjneotworupodczasopróbowaniaskałzbiornikowychnaprzypływpłynuzłożowego,stosująctechnologiępozwalającąnazastosowanieniezrównoważonegociśnieniadennegowstosunkudociśnieniazłożowego.

prowadzisiępowyposażeniuwiertniwurządzeniadodegazacjipłynuzłożowegoispalaniagazu. 94.Opróbowaniepoziomówzbiornikowychzawierającychpłynzłożowyzsiarkowodorem Otworowezakładygórnicze wań,którepowinnybyćodpornenadziałaniesiarkowodoru,określainstrukcja,októrejmowaw 73. 2.Wprzypadkuopróbowaniarurowympróbnikiemzłożawyposażeniewylotuotworuwiertniczegookreślainstrukcjazatwierdzonaprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 95.1.Elementywyposażeniawylotuotworuwiertniczegopodczaswierceniaorazopróbo- nawiertnipowinienznajdowaćsięzapaspłuczkioodpowiednichwłaściwościach,wilościumożliwiającejwraziepotrzebyponownezatłoczenieotworusujesięśrodkiuniemożliwiającepowstaniesamozapłonupłynuwotworze. 97.Podczasbadańzwiązanychzobniżeniemsłupapłuczkilubgęstościpłuczkiwotworze 96.Wprocesiewywoływaniaprzypływupłynuzłożowegozawierającegozwiązkisiarkistoatacyjnych: 2)rejestrujesięwdziennikuwiertniczymlubksiążceodwiertu. 1)prowadzisięwsposóbokreślonywodrębnychprzepisach, 98.Pracezużyciemsubstancjipromieniotwórczychwotworachwiertniczychlubeksplo- odwiertulubotworuwiertniczegosporządzasięprotokół. czeniawiercenianiejestprzeznaczonydodalszegowykorzystania.zprzeprowadzonejlikwidacji 2.Odwiertywyłączonezeksploatacjiiprzeznaczonedolikwidacjipowinnymiećzamknięte 99.1.Pozakończeniuwierceniaotwórlikwidujesię,jeżeliwokresieczterechlatodzakońtwierdzonymprzezkierownikaruchuzakładugórniczegolacjępoziomówwodnych,ropnychigazowych,zgodnieztechnicznymprojektemlikwidacjiza- 2.Projektlikwidacjiotworulubodwiertuokreślasposóbzabezpieczeniajegowylotu. 100.1.Likwidacjęotworulubodwiertuwykonujesięwsposóbzapewniającyszczelnąizościąustalonąprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. górniczej,skutecznośćlikwidacjiodwiertówokresowokontrolujesięwzakresieizczęstotliwo- 3.Doczasuprzekazaniadotychczasowymużytkownikomterenu,polikwidacjidziałalności czyncementowysporządzasięnabaziesolankiopełnymnasyceniu. 101.Wprzypadkulikwidacjiotworówlubodwiertówzodkrytymiwarstwamisolnymiza- wypełnienierurpłuczką. przestrzeniązarurowądopuszczasięstosowaniekorków(pakerów)zmateriałówtrwałychoraz 103.Wprzypadkustwierdzenianieskutecznejlikwidacjiotworulubodwiertuprzystępuje 102.Dolikwidacjiotworówlubodwiertówwinterwałachorurowanychzzacementowaną siędojegoponownejlikwidacji. sowujesiędoistniejącychwarunkówgeologicznych,złożowychitechnicznych. 2.Sprzętinarzędziapozostawionewotworzelubodwierciewyszczególniasięwprotokole 104.1.Materiałyużytedolikwidacjiotworulubodwiertuorazsposóbichlikwidacjidosto- wylotyorazodłączoneurządzeniaiinstalacje. 3. Przy wierceniach wykonywanych dla badań sejsmicznych sporządza się protokół całości likwidacji po zakończeniu likwidacji wyrobisk postrzałowych na danym profilu sejsmicznym. likwidacji. 105. 1. Potrzebę i sposób trwałego oznakowania zlikwidowanego otworu lub odwiertu ustala kierownik ruchu zakładu górniczego w projekcie, o którym mowa w 100 ust. 1. WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 15 2. Wokół zlikwidowanego otworu lub odwiertu wyznacza się strefę ochronną stosownie do ustaleń projektu, o którym mowa w 100 ust. 1. 3. Strefę, o której mowa w ust. 2, oznacza się na mapach górniczych. 4. W uzasadnionych przypadkach, jeżeli zlikwidowany otwór lub odwiert nie wymaga oznakowania i równocześnie nie występuje możliwość przedostawania się płynu złożowego na powierzchnię, dopuszcza się:

1) niewyznaczanie strefy ochronnej, Rozdział3 Maszyny i urządzenia zakładu górniczego 2) ucinanie pozostawionych w otworze rur okładzinowych na głębokości nie mniejszej niż 1,5 m od powierzchni terenu. 5. Kierownik ruchu zakładu górniczego powiadamia właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o lokalizacji zlikwidowanego otworu lub odwiertu, sposobie jego likwidacji oraz o jego zabezpieczeniach i potencjalnych zagrożeniach, a także o granicach strefy, o której mowa w ust. 2, w przypadku jej wyznaczenia. 6. Przepisów ust. 1 5 nie stosuje się przy wierceniach wykonywanych dla badań sejsmicznych. dokumentacjitechniczno-ruchowej. 2.Montażidemontażmaszyniurządzeńprzeprowadzasięwsposóbokreślonywdokumen- 106.(uchylony). 107.1.Maszynyiurządzeniaeksploatujesię,konserwujeinaprawiawsposóbokreślonyw zakładugórniczego. wo-eksploatacyjne,opracowanewzakładziegórniczymizatwierdzoneprzezkierownikaruchu 3.Wprzypadkubrakudokumentacjitechniczno-ruchowychstosujesiędokumentacjeruchorzyposiadająodpowiedniekwalifikacjeiwymaganeuprawnieniadoobsługidanejmaszynychowywanewoddziale(jednostceterenowej,obiekcie). 4.Dokumentacjetechniczno-ruchoweorazdokumentacjeruchowo-eksploatacyjnesąprze- 2.Niedopuszczalnejestsamowolnewykonywanieczynnościprzymaszynach,urządzeniachi 108.1.Przyobsłudzemaszyniurządzeńmogąbyćzatrudnieniwyłączniepracownicy,któ- przeprowadzonegosprawdzeniaodnotowujesięwksiążcekontroli. instalacjachprzezosobynieupoważnione. nych)sprawdzasięstanurządzeniawiertniczegoisprzętuużywanegoprzytychrobotach.wyniki 2.Prowadzenierobót,októrychmowawust.1,bezsprawnychurządzeńkontrolnopomiarowychjestniedopuszczalne. 110.1.Maszynyiurządzeniawyposażasięwniezbędneisprawnezabezpieczeniaoraz 109.1.Przedrozpoczęciemrurowaniaotworuorazrobótratunkowych(instrumentacyj- instalacjegaśnicze. żebyćwykonanawyłącznieprzezpracownikówupoważnionych,aczynnośćtęodnotowujesię przyrządypomiarowegwarantującebezpieczneichużytkowanie,wtymwsprzętgaśniczylub 2.Regulacjalubzmiananastawieniamechanizmówzabezpieczającychmaszyniurządzeńmo- układachdźwigowych,kontrolujesięzczęstotliwościąustalonąprzezkierownikaruchuzakładu wskaźnikówobciążeńukładówlinowych,wyłącznikówkrańcowych,hamulcówizapadekw wksiążceeksploatacjimaszyniurządzeń. górniczego;wynikikontroliwpisujesiędoksiążkikontroliurządzeń. 3.Sprawnośćurządzeńzabezpieczającychruch,wszczególnościzaworówbezpieczeństwa, ciśnieniemwiększymodnajwiększegociśnieniaprzewidywanego,leczniewiększymodciśnienia roboczego,orazzabezpieczaprzednadmiernąwibracjąiprzemieszczeniemsięwczasiepracy. 4.Instalacjeciśnieniowe,bezpośrednioprzedwykonaniemrobótspecjalnych,sprawdzasię stosujesięodpowiedniąsygnalizacjęostrzegawcząorazzabezpieczeniaiblokady. mierzonychparametrów. 5.Nawskazującychprzyrządachpomiarowychoznaczasięzakresdopuszczalnychwartości 111.1.Wprzypadkuautomatycznegolubzdalnegosterowaniaprocesemprodukcyjnym 16 WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 17 2.Stanowiskapracy,naktórychpowinnysięznajdowaćwyłącznikiawaryjneumożliwiające wstrzymanieruchuwprzypadkustwierdzeniastanuzagrożenia,określakierownikruchuzakładu górniczego. 112.1.Niedopuszczalnejestnaprawianiemaszyniinnychurządzeńpodczasichruchu,a takżebezpośredniesmarowanieiczyszczenieczęściruchomych.pracetakiemogąbyćwykonywanetylkopozatrzymaniumaszynyluburządzeniaorazzabezpieczeniustanuwyłączeniadopływuenergii. 2.Smaryorazczyściwoznajdującesięwpomieszczeniach,wktórychpracująmaszynyi urządzeniaelektroenergetyczne,przechowujesięwbezpiecznychmiejscachipojemnikachwykonanychzmateriałuniepalnego. 3.Materiałyeksploatacyjneiczęścizamiennemagazynujesięnamaszynachiurządzeniach tylkowmiejscachdotegoprzeznaczonych. 113.Maszyny,urządzeniaiinstalacje,nieprzystosowanedopracywwarunkachniskich temperatur,zabezpieczasięprzedichdziałaniem. 114.1.Urządzeniawiertniczeprzeznaczonedomechanicznychwierceńobrotowychoraz wieżeeksploatacyjneoudźwiguponad60kn(największeobciążenieciągłe)wyposażasięw ciężarowskazlubinnywskaźnikobciążenianahaku,usytuowanywpoluwidzeniawiertaczalub operatorawyciągulinowego. 2.Nawieżacheksploatacyjnychwymagania,októrychmowawust.1,dotycząwykonywaniapraczużyciemwyciągulinowego. 115.Wiertnice,którychwysokośćwieżylubmasztuprzekracza18m,wyposażasięw urządzeniaograniczającemaksymalnąwysokośćpodniesieniawielokrążkaruchomego.wprzypadkubrakutakiegourządzeniawwyposażeniufabrycznymwiertnicyinstalujesięprzyrządy ostrzegawczesygnalizującekrańcowepołożeniewielokrążkaruchomegodlaokreślonegotypu wiertnicy. 116.Masztyiwieżewiertniczeorazeksploatacyjnepowinnymiećokreślonenajwyższeobciążenierobocze,mierzonenahakuwielokrążkaruchomego. 117.1.Podczaswierceniawceluposzukiwania,rozpoznaniaiwydobyciaropynaftowej orazgazuziemnego,atakżepodczasinnychwierceńwprzypadkuwystępowaniazagrożeń,górnypomostmasztuwiertniczego(wieży)wyposażasięwurządzenieumożliwiającepracownikowi szybkąewakuację. 2.Urządzenie,októrymmowawust.1,sprawdzasięprzedrozpoczęciemwiercenia,w okresiezaśdowiercaniaiopróbowaniakontrolujenierzadziejniżrazwmiesiącu.sposóbsprawdzaniaikontrolowaniaurządzeńustalakierownikruchuzakładugórniczego. 3.Pomostywieżyimasztunastanowiskupracypomocnikawieżowegoosłaniasięodwiatru. Dopuszczasięniestosowanieosłanianiawwarunkachletnichiprzykrótkotrwałychrobotach. 4.Stałestalowepomostymanipulacyjnelubmontażowewykonujesięzblachyżebrowanej lubwinnysposóbzabezpieczaprzedpoślizgiemorazwyposażawporęczeikrawężniki,chybaże rozwiązaniafabryczneprzewidująinnesposobyzabezpieczenia. 118.Obudowanawieżawiertnicza(maszt)powinnaposiadaćconajmniejdwawyjściaz drzwiamiłatwootwieranyminazewnątrzlubgdyjesttoniemożliwe zdrzwiamirozsuwanymi; jednozwyjśćpowinnoznajdowaćsięprzystanowiskuwiertacza. 119.Dźwigniahamulcamechanicznegowyciąguwiertniczego,przypełnymzahamowaniu, powinnaznajdowaćsięwodległości0,8 0,9modgórnejpłaszczyznypoziomuroboczegourządzenia(podłogi),jeżeliinstrukcjaproducentanieprzewidujeinnychodległości. 120.Wyciągwiertniczywiertnicoudźwiguwiększymod800kNnahakuwyposażasięw hamulecwspomagający. 121.1.Podczaspracybębenkiempomocniczym,przyręcznymnawijaniu,niedopuszczalne jeststosowanielinstalowych.

WyższyUrządGórniczy DepartamentPrawnyiIntegracjiEuropejskiej 18 2.Bębenekpomocniczywyciąguwiertniczegomożebyćużytydopodnoszenia,opuszczaniai przemieszczaniawwieżynarzędziisprzętuwiertniczegoociężarzenieprzekraczającymwielkości określonychwdokumentacjidanegourządzenia. 3.Dopuszczasięużywaniebębenkatylkowprzypadku,gdywiertaczznajdujesięprzypulpiciesterowniczymwiertnicy. 122.Wszelkieczynnościwykonywanezużyciemwyciąguwiertniczegolubinnychurządzeńorazsterowanezestanowiskawiertaczapozazasięgiemjegopolawidzeniamogąodbywać siętylkoprzytakzorganizowanejpracy,abywiertaczotrzymywałsygnałogotowościdorozpoczęcia,przebieguikoniecznościprzerwaniatychczynności. 123.1.Pompępłuczkowąwyposażasięwsprawniedziałającyzawórbezpieczeństwai manometr. 2.Wpoluwidzeniawiertaczapowinienznajdowaćsięmanometrzainstalowanynatłocznym rurociągupłuczkowym. 124.Kluczewiertniczemocujesięwsposóbokreślonywinstrukcjizatwierdzonejprzezkierownikaruchuzakładugórniczego. 125.Kontrolęstanutechnicznegoklinówdorurpłuczkowych,kluczywiertniczych,wkładówdostołówobrotowychigraniatek,elewatoróworazhakówwiertniczychprowadzisięna początkukażdejzmianyiprzedkażdączynnościąwpuszczanialubwyciąganiaprzewoduwiertniczego. 126.Odcinanieprzewoduwiertniczegoprzyjegorozkręcaniuzapomocąstołuwiertniczego jestniedopuszczalne. 127.Wyciągarkipowinnyposiadaćsprawniedziałającyhamulec,awyciągarkiznapędem ręcznym sprawnymechanizmzapadkowyuniemożliwiającywstecznyruchbębna. 128.Krążkiiwielokrążkimanipulacyjne,częściwirująceorazwykonująceruchyposuwistozwrotne,stwarzającezagrożenie,powinnybyćosłonięte. 129.1.Podczasinstalowaniaurządzeńwydobywczych: 1)wyważasięindywidualneigrupoweukładypompoweonapędziemechanicznym, 2)prowadzicięgłapompowedonapędówgrupowychpodnawierzchniąprzejść,zzastrzeżeniem ust.2, 3)uruchamiaiwyłączakiwonypompoweprzynapędziegrupowymzapośrednictwemtypowych,sprawniedziałającychsprzęgnikówcięgłowych. 2.Wprzypadkuprowadzeniacięgiełpompowychdonapędówgrupowychnadprzejściamizabudowujesiępodcięgłamipomostyzabezpieczające. 130.1.Robotywzbiornikach,wktórychmagazynowanebyłysubstancjeszkodliwedlażyciaizdrowialudzkiegoorazsubstancjemogącespowodowaćzagrożeniepożaroweizagrożenie wybuchem,wykonujesiępoodłączeniuzbiornikaodinstalacjiicałkowitymopróżnieniuztych substancji,wsposóbokreślonywodrębnychprzepisach. 2.Wprzypadkuzawartościtlenuwzbiornikuponiżej19%objętościpracemogąbyćwykonywanepowyposażeniupracownikawsprawnyizolującysprzętochronyukładuoddechowego. 3.Przedpodjęciemipodczaswykonywaniaprac,októrychmowawust.1i2,osobadozoru ruchusprawdzastanbezpieczeństwawzbiornikuwzakresienagromadzeniagazówostężeniu wybuchowymitrującymorazsprawdzazawartośćtlenuwatmosferzezbiornika. 131.Wejściedopomieszczeńobudówczółzbiornikówmagazynowanychsubstancjiszkodliwychorazwybuchowychjestdopuszczalnetylkopodwarunkiemdokładnegoprzewietrzenia tychpomieszczeń;wymaganietozamieszczasięnatablicyprzywejściudoobudówczółzbiorników. 132.Pracownikówzatrudnionychprzyrobotachwykonywanychwzbiornikachorazwpomieszczeniuobudowyczółzbiornikówzsubstancjąszkodliwąubezpieczająinnipracownicyznajdującysięnazewnątrz,posiadającymożliwośćnatychmiastowegousunięciapracownikówzzagrożonejstrefy.