SYLABUS Wydział Prawa i Administracji Kierunek Poziom kształcenia Tryb kształcenia Administracja Studia pierwszego stopnia Studia niestacjonarne Nazwa przedmiotu Liczba punktów ECTS Prawo administracyjne. Część II 8 Typ przedmiotu Rok studiów/semestr Liczba godzin Podstawowy III/5 i 6 60 1a. Imię i nazwisko: Krystyna Wojtczak 1b. Tytuł/stopień: Doktor habilitowany 1c. Dyscyplina naukowa: prawo administracyjne i nauka administracji 2. Język wykładowy prowadzonych zajęć: Język polski 3. Założenia i cele przedmiotu: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką części szczegółowej prawa administracyjnego. Założenia: a) w zakresie wiedzy: zapoznanie studentów z siatką pojęciową, z zakresem i działami/dziedzinami materialnego prawa administracyjnego, granicami regulacji administracyjnoprawnej. b) w zakresie postaw: realizując treści programowe podkreślić należy znaczenie doskonalenia instytucji normowanych prawem administracyjnym dla zapewnienia realizacji konstytucyjnych zasad ogólnych mających znaczenie na obszarze materialnego prawa administracyjnego. c) w zakresie umiejętności: zdobycie umiejętności poruszania się po
zasadniczych aktach prawnych charakterystycznych dla części szczegółowej prawa administracyjnego oraz samodzielnego dokonywania egzegezy tekstu prawnego w odpowiedzi na pytanie, jaki jest zakres ingerencji administracji w określone dobra jednostek. 4. Wymagania wstępne: wiedza z zakresu prawa konstytucyjnego oraz prawa administracyjnego części ogólnej 5. Metody dydaktyczne: wykład jest prowadzony w formie audytoryjnej z wykorzystaniem przez studentów źródeł prawnych oraz orzecznictwa administracyjnego i sądowego 6. Forma i warunki zaliczania przedmiotu: egzamin w formie pisemnej obejmujący 5 pytań, z których student powinien udzielićpozytywnej odpowiedzi na 3 swobodnie wybrane pytania 7. Treści kształcenia (programowe): Wykład materialnego prawa administracyjnego ma wskazywać formy ingerencji administracji w określone dobra służące jednostkom. W oparciu o to kryterium można ustalić pewne działy materialnego prawa administracyjnego będące przedmiotem wykładu. 1.Pojęcie, zakres i dziedziny materialnego prawa administracyjnego. W tej części wykład ma wyjaśnić potrzebę wyodrębnienia prawa materialnego, wskazać typy norm prawa materialnego, wskazać granice regulacji oraz działy prawa materialnego. 2. Wolne zawody. Chodzi tu o zawody, których wykonywanie wymaga odpowiedniego wykształcenia, umiejętności wykorzystywania wiedzy fachowej, doświadczenia praktycznego, do których zalicza się zawód: adwokata, aptekarza, architekta, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, inżyniera budownictwa, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarza, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego, psychologa i tłumacza przysięgłego. 3. Rzeczy powszechnego użytku. Przedmiotem wykładu jest przedstawienie korzystania z majątku administracyjnego jak i mienia, którego celem jest przynoszenie zysku. Można tu wskazać takie regulacje jak ustawę o drogach publicznych, ustawę Prawo o ruchu drogowym, ustawę Prawo wodne czy też przepisy regulujące korzystanie z zakładów publicznych ( placówek oświatowych, szkół wyższych, zakładów opieki zdrowotnej, bibliotek, muzeów itp. 4. Strefy specjalne. Problematyka ta obejmuje ingerencję administracji publicznej na specjalnie wyodrębnionych terenach, które ze względu na swą specyfikę wymagają odrębnego zarządu. Można tu wyróżnić strefy ekonomiczne, strefy ochrony środowiska, obszary górnicze, strefy specjalne związane z ochroną granic czy też związane z ochroną byłych hitlerowskich obozów zagłady.
5. Ciężary publiczne. Problematyka wykładu obejmuje świadczenia osobiste i rzeczowe na rzecz obrony państwa, świadczenia w przypadku klęsk żywiołowych i innych stanach wyższej konieczności. 6. Działania administracji publicznej w stanach zagrożenia. Wykład dotyczy działań reglamentacyjnych administracji w stanach nadzwyczajnych oraz administracyjnego zwalczania chorób zakaźnych a także określa rolę policji gospodarczej (sanitarnej, weterynaryjnej, farmaceutycznej, celnej) i policji administracyjnej ( Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Policji Państwowej) w stanach zagrożenia. 7. Pomoc rodzinie i zabezpieczenie społeczne jako formy administracji świadczącej. Problematyka wykładu obejmuje formy pomocy społecznej określone przepisami ustawy opomocy społecznej, ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o planowaniu rodziny, ustawy o ochronie zdrowia przed następstwem używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa itd. 8. Administracyjno-prawny status jednostki (prawo osobowe). Przepisy regulujące status prawny jednostki stanowią dopełnienie działu prawa materialnego wprowadzającego reglamentację podstawowych praw obywatelskich. Regulacja administracyjnoprawna wyznacza status prawny osób fizycznych będących obywatelami polskimi (ustawa o obywatelstwie polskim, ustawa o repatriacji) lub cudzoziemców przebywających w Polsce (ustawa o cudzoziemcach, ustawa o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP, ustawa o Karcie Polaka, ustawa o wjeździe na terytorium RP, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin). Regulacje dotyczą także zagadnień określonych przepisami ustawy Prawa o aktach stanu cywilnego, ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, ustawy o zmianie imion i nazwisk, ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, ustawy o dokumentach paszportowych, ustawy o orderach i odznaczeniach, ustawy o zgromadzeniach publicznych oraz ustawy o imprezach masowych. Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z zakresu materialnego prawa administracyjnego. 1. Pojęcie materialnego prawa administracyjnego 2. Działy prawa materialnego; podstawowe instytucje prawa materialnego 3. Pojęcie zawodu, wolnego zawodu i ich rodzaje 4. Zawody zaufania publicznego a zawody regulowane 5. Wykonywanie w Polsce praktyki przez prawników z Unii Europejskiej 6. Pojęcie drogi publicznej i ich kategoryzacja 7. Autostrady płatne 8. Korzystanie z dróg publicznych 9. Sposoby korzystania z wód
10. Korzystanie z zakładów publicznych 11. Strefy specjalne związane z ochroną granic państwa 12. Specjalne strefy ekonomiczne 13. Strefy specjalne służące ochronie środowiska 14. Strefy specjalne związane z ochroną byłych hitlerowskich obozów zagłady 15. Stany nadzwyczajne (stan wojenny, stan wyjątkowy, stan klęski żywiołowej) 16. Świadczenia na rzecz obrony państwa 17. Świadczenia w przypadku klęsk żywiołowych. 18. Administracyjnoprawne formy zwalczania chorób zakaźnych 19. Formy pomocy społecznej 20. Obywatelstwo polskie: nabycie i utrata obywatelstwa 21. Repatriacja a uznanie za repatrianta 22. Administracyjno-prawny status cudzoziemca 23. Warunki wjazdu cudzoziemca do Polski 24. Wiza - charakter prawny, rodzaje wiz 25. Prawa i obowiązki cudzoziemca w Polsce 26. Wyjazd a wydalenie cudzoziemca z Polski 27. Wjazd i pobyt na terytorium RP obywatela UE 28. Karta Polaka - przyznanie i unieważnienie Karty Polaka 29. Uprawnienia posiadacza Karty Polaka 30. Ewidencja ludności - obowiązek meldunkowy 31. Zameldowanie na pobyt stały i czasowy 32. Obowiązek meldunkowy cudzoziemców 33. Przepisy szczególne dotyczące zameldowania 34. Wymeldowanie z pobytu stałego i czasowego 35. Dowody osobiste 36. Obowiązki posiadacza dowodu osobistego 37. Unieważnienie dowodu osobistego 38. Pojęcie i rodzaje dokumentów paszportowych 39. Odmowa wydania dokumentu paszportowego 40. Unieważnienie paszportu 41. Rejestracja stanu cywilnego 42. Rodzaje aktów stanu cywilnego 43. Zmiana imion i nazwisk 44. Definicja stowarzyszenia 45. Rodzaje stowarzyszeń 46. Instytucja fundacji 47. Pojęcie zgromadzenia i formy jego reglamentacji 48. Reglamentacja imprez masowych 49. Ordery i odznaczenia 50. Cmentarze i chowanie zmarłych 51. Partie polityczne 52. Zbiórki publiczne 8. Wykaz literatury podstawowej: Z. Leoński, Materialne prawo administracyjne, CH. Beck 2008,
9. Wykaz literatury uzupełniającej: M. Wierzbowski, J. Jagielski, J. Lang, M. Szubiakowski, A. Wiktorowska, Prawo administracyjne, Warszawa 2008; Materialne prawo administracyjne, pod red. M. Stahl, Warszawa 2005; Prawo administracyjne materialne, pod red. M. Chmara, Warszawa 2005; K. Wojtczak, Zawód i jego prawna reglamentacja. Studium z zakresu materialnego prawa administracyjnego, Poznań 1999; E. Zarosa, Ustawa o repatriacji z komentarzem, Bydgoszcz 2002; W. Maciejko, Osobowe prawo administracyjne, C.H. Beck Warszawa 2008.T. Woś, Wywłaszczenie i zwrot wywłaszczonych nieruchomości 2004; Z. Leoński, M. Szewczyk, Zasady prawa budowlanego i zagospodarowania przestrzennego, Bydgoszcz-Poznań 2002; M. Waligórski, Nowe prawo działalności gospodarczej, Poznań 2001.