Instrukcja Operacyjna Programu NF

Podobne dokumenty
DLA KANDYDATÓW NA: CERTYFIKOWANYCH AUDYTORÓW DS. ENERGETYKI (CAE) CERTYFIKOWANYCH EKSPERTÓW DS. ENERGETYKI (CEE) PRZEDSIĘBIORSTWACH (PROGRAM NF)

PROGRAM PRIORYTETOWY

PROGRAM PRIORYTETOWY

Szkolenie kwalifikacyjne Rola funkcja Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki. dla kandydatów na:

PROGRAM PRIORYTETOWY


Załącznik nr 3 do Umowy o współpracy Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP)

Kredyt EKO INWESTYCJE w ramach Programu NFOŚiGW

Inwestycje Wspomagane Procedura Standardowa

A7 Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP)

Program priorytetowy:

Gwarancja z dotacją Biznesmax Warszawa, 2019

A5 Raport z Oceny Projektu [NAZWA BENEFICJENTA] [NAZWA BANKU] Spis treści

PROGRAM PRIORYTETOWY

Programy wspierające efektywność energetyczną

Inwestycje LEME Procedura Uproszczona

Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce. Prezentacja programu

Poprawa efektywności energetycznej w przedsiębiorstwie z sektora obróbki metali i produkcji artykułów metalowych

Poprawa efektywności energetycznej w przedsiębiorstwie działającym w sektorze prac i usług agrotechnicznych

Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego Działanie 5.1 Poprawa efektywności energetycznej przedsiębiorstw

PROGRAM PRIORYTETOWY

Dostępne instrumenty wspierające inwestycje w poprawę efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach. 12 maja 2011, KIG, Warszawa

Efektywność energetyczna w budownictwie oferta finansowa

Audyt energetyczny klucz do optymalnej termomodernizacji budynków. Źródła finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych i ekoenergetycznych

PolSEFF. Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce

Nowy kredyt technologiczny

FAQ RPMP IP /18. TYP PROJEKTU B. Projekty celowe MŚP obejmujące prace B+R wraz z wdrożeniem. z dnia r.

KOMPLEKSOWE DORADZTWO UNIJNE Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Działanie 3.2 Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R Poddziałanie Kredyt na innow

Dofinansowanie zadań z zakresu ochrony atmosfery. ze środków WFOŚiGW w Katowicach

Efektywne wykorzystanie energii

Obecne i przyszłe instrumenty finansowania inwestycji OZE w Polsce. Słupsk

Razem w latach RLM Rok

Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego z dnia r. Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.

Działanie 4.3 Kredyt technologiczny. w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

PROGRAM PRIORYTETOWY

PROGRAM PRIORYTETOWY

Karta Produktu Pożyczka na Efektywność Energetyczną (PEE) (Działanie 3.4)

NFOŚiGW realizuje Program priorytetowy pt. Program dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł

Terminy naborów wniosków o dotacje z UE dla MSP (Małych i Średnich Przedsiębiorców) oraz dużych firm (dane na dzień r.)

PROGRAM PRIORYTETOWY II EDYCJA

Dofinansowanie zadań ekologicznych przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w formie bankowych linii kredytowych

KREDYT BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W RACIBORZU Z DOTACJĄ UDZIELANĄ PRZEZ NFOŚiGW

Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego Działanie 5.5 Promocja niskoemisyjności

Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce. Założenia i efekty

budownictwa energooszczędnego

Roman Papiór Doradca Energetyczny Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Wrocław, ul. Jastrzębia 24 tel.

Prosument linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii

Finansowanie przez WFOŚiGW w Katowicach przedsięwzięć z zakresu efektywności energetycznej. Katowice, marzec 2016 r.

1 Postanowienia ogólne

Programy Finansowania Energii Zrównoważonej w Polsce

Podstawowy schemat instalacji przygotowania c.w.u z kolektorem słonecznym. Źródło:

Warszawa, 30 listopada 2017 r.

PROGRAM PRIORYTETOWY

Pilotaż Programu Priorytetowego RYŚ termomodernizacja budynków jednorodzinnych

Bank Ochrony Środowiska S.A. Wspieranie przedsięwzięć BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.

PLANOWANE PROGRAMY PRIORYTETOWE W ZAKRESIE FINANSOWANIA PRZEZ NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ ZADAŃ GOSPODARKI ŚCIEKOWEJ.

Programy krajowe NFOŚiGW Typy projektów Typ beneficjenta Forma dofinansowania. Numer i nazwa działania

Finansowe instrumenty wsparcia efektywności energetycznej budynków

Wsparcie projektów poprawiających efektywność energetyczną w ramach dostępnych środków dotacyjnych

przemysłowych mających na celu ograniczenie niskiej emisji PROGRAM

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU REGIONALNEGO 1) z dnia 2011 r.

, , , , ,00

Źródła finansowania instalacji prosumenckich

Listach przedsięwzięć priorytetowych

Przegląd dostępnych źródeł współfinansowania projektów z zakresu ochrony środowiska dla branży hotelarskiej.

Finansowanie inwestycji biogazowych programy wsparcia dla OZE

RYŚ termomodernizacja budynków jednorodzinnych

PROGRAM. ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w formie dotacji/pożyczki w 2013 roku

Doradztwo w obszarze efektywności energetycznej i OZE w perspektywie finansowej Warszawa, 28 maja 2014 r.

Poprawa efektywności energetycznej w przedsiębiorstwie piekarniczo-cukierniczym

Dofinansowanie przydomowych oczyszczalni ścieków oraz podłączeń budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego

PREFERENCYJNE FINANSOWANIE MAŁYCH I ŚREDNICH FIRM. GIZELA GORĄCZYŃSKA Gdańsk 24/11/2016

PROGRAMY PRIORYTETOWE DLA WPÓLNOT MIESZKANIOWYCH ORAZ OSÓB FIZYCZNYCH

Racjonalizacja zużycia i poszanowanie energii elektrycznej PROGRAM

PROSUMENT - LINIA DOFINANSOWANIA Z PRZEZNACZENIEM NA ZAKUP I MONTAŻ MIKROINSTALACJI ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII POPRZEZ BANKI

Doświadczenia NFOŚiGW we wdrażaniu projektów efektywności energetycznej. Warszawa, 18 grudnia 2012r.

Programy dla przedsiębiorców na rzecz innowacji w ochronie środowiska w latach

Efektywność energetyczna Uwarunkowania prawne i wpływ na rynek pracy

Instrumenty wsparcia OZE w ofercie NFOŚiGW

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VIII KADENCJA

Wsparcie inwestycyjne dla instalacji wytwarzających ciepło z OZE

Dopłaty do domów energooszczędnych - możesz dostać do 50 tys.

Przewodnik dla przedsiębiorcy

Prosument i Bocian. Programy NFOŚiGW jako narzędzia wspierające rozproszoną energetykę odnawialną w Polsce. w w w. n f o s i g w. g o v.

PROGRAM PRIORYTETOWY

Gdańsk, dnia poniedziałek, 9 kwietnia 2018 r. Poz UCHWAŁA NR 480/XLIV/18 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO. z dnia 21 marca 2018 r.

Dotacje na zakup i montaż kolektorów słonecznych firmy Viessmann z NFOŚiGW

WFOŚiGW w Katowicach jako instrument wspierania efektywności energetycznej oraz wdrażania odnawialnych źródeł energii. Katowice, 16 grudnia 2014 roku

Dofinansowanie audytów energetycznych i elektroenergetycznych w przedsiębiorstwach w ramach programu priorytetowego NFOŚiGW

Projekt z dn r. z dnia r.

Leasing Eko Energia Sposób na obniżenie kosztów finansowania inwestycji oraz funkcjonowania przedsiębiorstwa

Program Operacyjny PL04 Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii

Finansowanie efektywności energetycznej w budynkach z funduszy europejskich w ramach perspektywy finansowej Katowice, 11 czerwca 2015 r.

Zastosowanie kogeneracji w przedsiębiorstwie

Kredyty bankowe a finansowanie energooszczędnych budynków

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PRZEDSIĘWZIĘĆ W ZAKRESIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ I ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII

Gwarancja spłaty kredytu dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców

Modernizacja indywidualnych kotłowni przez osoby fizyczne PROGRAM

REGULAMIN KONKURSU. o dofinansowanie ze środków WFOŚiGW w Poznaniu. przedsięwzięć realizowanych w ramach. Programu Priorytetowego NFOŚiGW p.t.

Finansowanie przedsięwzięć oszczędzających energię oferta BGK. Tomaszowice, maja 2008 r.

Transkrypt:

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ CZĘŚĆ 4) INWESTYCJE ENERGOOSZCZĘDNE W MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTWACH (PROGRAM NF) Instrukcja Operacyjna Programu NF 8 kwietnia 2014 UWAGA: Niniejszy dokument został opracowany przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej. Opinie wyrażone w dokumencie są jedynie opiniami Konsultanta i nie mogą być traktowane jako odzwierciedlenie oficjalnych opinii Unii Europejskiej i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.

1. Lista Definicji... 3 2. CEL INSTRUKCJI OPERACYJNEJ PROGRAMU NF... 7 3. TŁO PROGRAMU... 7 4. KRYTERIA KWALIFIKOWALNOŚCI DLA BENEFICJENTÓW I PROJEKTÓW.. 8 5. RAMY FINANSOWE I INSTYTUCJONALNE INSTRUMENTU I PROGRAMU NF 9 5.1. Ogólne ramy instytucjonalne... 9 5.2. Ogólny opis ścieżek realizacji Projektu... 10 5.3. Ramy finansowe Programu NF i Instrumentu... 11 5.4. Kredyty i Dotacje dostępne w ramach Programu NF i Instrumentu... 11 5.5. Koszty Kwalifikowane i Koszty Systemu Zarządzania Energią... 13 5.6. Postanowienia dotyczące pomocy publicznej... 14 5.7. Postanowienia dotyczące ważności dokumentów... 14 5.8. Podsumowanie... 14 6. CYKL PROGRAMU NF I INSTRUMENTU... 16 7. CYKL ŻYCIA PROJEKTU... 16 7.1. Procedury i przepływ dokumentów w przypadku Inwestycji Wspomaganych17 7.2. Procedury i przepływ dokumentów w przypadku do Inwestycji LEME... 23 8. UCZESTNICY PROGRAMU NF I ICH DZIAŁANIA... 28 2

1. Lista Definicji Audyt Energetyczny Bank Beneficjent Certyfikowany Audytor ds. Energetyki (CAE) Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki (CEE) Certyfikat PWZP ŚCE Dotacja Dotacja Inwestycyjna Dotacja SZE EBOR Systematyczna procedura pozwalająca na zdobycie należytej wiedzy o aktualnym profilu istniejącego zużycia energii przez dany budynek lub zespół budynków, przez działania przemysłowe i/lub instalacje. Procedura ta służy także zidentyfikowaniu i określeniu opłacalnych ekonomicznie możliwości oszczędności energii oraz informuje o wynikach. Audyt Energetyczny przeprowadza Certyfikowany Audytor ds. Energetyki [Konsultant ds. Projektu w przypadku Beneficjentów zaciągających kredyt na realizację Projektu w PIF]. Bank, który zawarł Umowę o współpracy z NFOŚiGW w ramach Programu NF. Prywatny podmiot prawny utworzony na mocy prawa i działający w Polsce. Beneficjent musi spełniać definicję MŚP zawartą w zaleceniu Komisji z dnia 6 maja 2003 r. (Dz. Urz. L 124 z 20.5.2003, s. 36). Spółdzielnie mieszkaniowe będą mogły zostać zakwalifikowane jako Beneficjenci, jeżeli spełniają warunki określone w definicji MŚP. Certyfikowany Audytor ds. Energetyki - Specjalista, który wziął udział w szkoleniu przeprowadzonym przez konsultanta Pomocy Technicznej (KP lub KPP), świadczonej przez EBOiR i finansowanej przez KE i uzyskał certyfikat potwierdzający posiadane kompetencje i przyznający prawo do wykonywania czynności przewidzianych w Programie NF. Certyfikowany Audytor ds. Energetyki spełnia również definicję Certyfikowanego Eksperta ds. Energetyki. Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki - Specjalista, który wziął udział w szkoleniu, przeprowadzonym przez konsultanta Pomocy Technicznej (KP lub KPP), świadczonej przez EBOiR i finansowanej przez KE i uzyskał certyfikat potwierdzający posiadane kompetencje i przyznający prawo do wykonywania czynności przewidzianych w Programie NF. Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki przeprowadza Oceny Energetyczne i weryfikacje Projektów na zlecenie Beneficjentów lub Banków. W swojej pracy Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki wykorzystuje dokumenty opracowane i stosowane w ramach Programu NF. Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP) potwierdzający zakończenie Projektu i jego zgodność z wymogami Programu NF i Instrumentu. Certyfikat PWZP sporządzany jest przez Konsultanta ds. Weryfikacji lub Certyfikowanego Eksperta ds. Energetyki 1. Świadectwo Charakterystyki Energetycznej Komponent Dotacyjny zarządzany przez NFOŚiGW (w ramach Programu NF). Składa się z Dotacji Inwestycyjnej i Dotacji SZE (opcjonalnie). Zachęta/premia finansowa wypłacana w formie dotacji za pośrednictwem zarządzanego przez NFOŚiGW (w ramach Programu NF) komponentu Dotacyjnego. Dotacja Inwestycyjna ma na celu zachęcenie przedsiębiorców sektora MŚP do podejmowania inwestycji w zakresie poprawy efektywności energetycznej. Dotacja Inwestycyjna może wynieść 10 lub 15 % kapitału kredytu bankowego przeznaczonego na sfinansowanie Kosztów Kwalifikowanych Projektu (w zależności od stopnia złożoności i ścieżki realizacji Projektu). Premia finansowa wypłacana w formie dotacji za pośrednictwem komponentu Dotacyjnego (w ramach Programu NF) zarządzanego przez NFOŚiGW. Premia ma na celu zachęcenie przedsiębiorców sektora MŚP do wdrażania Systemów Zarządzania Energią. Dotacja SZE może wynieść do 15% kapitału kredytu bankowego przeznaczonego na pokrycie poniesionych kosztów wdrożenia SZE, ale nie więcej niż 10 000 PLN. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju Formularz Zgłoszenia Gotowości do Weryfikacji wraz z Wnioskiem o Wypłatę Dotacji Fotowoltaika (PV) Dokument, za pomocą którego Beneficjent powiadamia Certyfikowanego Eksperta ds. Energetyki (za pośrednictwem Banku) o swojej gotowości do weryfikacji Projektu i występuje z wnioskiem o wypłatę Dotacji do NFOŚiGW. Fotowoltaika technika (obiekty i urządzenia) do przetwarzania światła słonecznego w energię elektryczną. Fotowoltaika oznacza również wytwarzanie prądu elektrycznego z promieniowania słonecznego przy wykorzystaniu zjawiska 1 Za wyjątkiem Certyfikowanych Ekspertów ds. Energetyki/Audytorów ds. Energetyki, którzy uczestniczyli w procesie opracowywania Projektu i oceny jego kwalifikowalności. 3

Fotowoltaika Zintegrowana (PVZ) (ang.: Building- Integrated PV). fotowoltaicznego. Inwestycje z zakresu fotowoltaiki (PV) są wykluczone z finansowania w ramach Programu NF za wyjątkiem inwestycji z zakresu Fotowoltaiki Zintegrowanej (ang.: Building-Integrated PV), które stanowią uzupełnienie i dopełnienie dla Projektów EE lub dla Projektów Termo-modernizacyjnych. Instalacja fotowoltaiczna zintegrowana z budynkiem, w której materiały fotowoltaiczne są używane w celu zastąpienia tradycyjnych materiałów budowlanych w częściach przegród zewnętrznych, takich jak pokrycia dachowe lub elementy elewacyjne w nowobudowanych obiektach. Systemy BIPV stanowią główne lub pomocnicze źródło energii elektrycznej dla obiektu. Istniejące budynki mogą być doposażone w podobnej technologii. Grupa robocza Grupa, która może zostać utworzona w każdym Banku w celu sformalizowania i uproszczenia współpracy i komunikacji pomiędzy Bankami, a innymi uczestnikami Programu NF Instrument Opracowany przez EBOR Program Finansowania Zrównoważonego Wykorzystania Energii w sektorze Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Polsce. Inwestycja LEME Projekt obejmujący realizację działań inwestycyjnych w zakresie: - poprawy efektywności energetycznej i/lub zastosowania odnawialnych źródeł energii, - termomodernizacji budynku/ów i/lub zastosowania odnawialnych źródeł energii, realizowany poprzez zakup materiałów/urządzeń /technologii zamieszczonych na liście LEME. Kredyt na Inwestycję LEME nie może przekroczyć 250 000 EUR. Inwestycja Wspomagana Projekt obejmujący realizację działań inwestycyjnych w zakresie poprawy efektywności energetycznej, który nie kwalifikuje się jako Inwestycja LEME, ale spełnia kryteria Programu NF. Kredyt na Inwestycję Wspomaganą nie może przekroczyć 1 000 000 EUR. IPCC Międzyrządowy Panel ds. Zmian Klimatu. IRR Wewnętrzna Stopa Zwrotu. KE/UE Komisja Europejska / Unia Europejska kwh, GJ Jednostki pracy, energii i ciepła: kwh - [kilowatogodzina], 1MWh= 1 000 kwh J [dżul], 1GJ=10 9 J 1 kwh = 3 600 000 J KOBIZE Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami Konsultant ds. Projektu Firma konsultingowa zakontraktowana przez EBOR w celu ułatwienia (KP) przygotowania, realizacji oraz weryfikacji Projektów. Konsultant ds. Projektu świadczy nieodpłatne usługi dla Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF. KP świadczy usługi w ramach Pomocy Technicznej. Konsultant ds. Przygotowania Programu (KPP) Firma konsultingowa zakontraktowana przez EBOR w celu przygotowania dokumentów i procedur dla Programu NF oraz Instrumentu oraz przeprowadzeniu szkoleń. KPP świadczy usługi w ramach Pomocy Technicznej. Konsultant ds. Weryfikacji (KW) Firma konsultingowa zakontraktowana przez EBOR w celu przeprowadzenia weryfikacji Projektów. Konsultant ds. Weryfikacji świadczy nieodpłatne usługi dla Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF. KW świadczy usługi w ramach Pomocy Technicznej Koszty Kwalifikowane Koszty Kwalifikowane to wszystkie koszty związane z realizacją kwalifikowalnego Projektu, które mogą obejmować między innymi, ale nie tylko: koszty technologii, instalacji, projektowania, uruchomienia, maszyn i urządzeń, koszty przygotowania, oceny i weryfikacji Projektu, tj. koszty Raportu z Oceny projektu, Oceny Energetycznej lub Audytu Energetycznego (jeżeli dotyczy), Certyfikatu PWZP. Koszty kwalifikowane muszą zostać potwierdzone poprzez faktury Koszty SZE Koszty związane z wdrażaniem SZE. Koszty SZE zaliczane są do Kosztów Kwalifikowanych. Kredyt Kredyt przyznawany przez Bank Beneficjentowi na finansowanie Projektu kwalifikowalnego. Kwartalne Raporty Operacyjne / Półroczne Raporty Operacyjne Raporty opracowywane przez Banki [w tym PIF] i przedstawiane NFOSiGW (w cyklu kwartalnym) i EBOiR (w cyklu półrocznym). Obejmują informację o portfelu Kredytów (w tym kredytów wypłaconych) wraz z informacją o Projektach zakończonych oraz bilansie wypłaconych Dotacji. LEME Lista Zakwalifikowanych Materiałów i Urządzeń zaakceptowana lista wysokowydajnych technologii energetycznych. List Intencyjny List podpisywany przez każdego potencjalnego Beneficjenta przed otrzymaniem 4

Lista odniesień środowiskowych i społecznych EBOR MŚP wszelkiego doradztwa technicznego ze strony Konsultanta ds. Projektu. List Intencyjny zabezpiecza i zwalnia EBOR z odpowiedzialności za wszelkie straty, roszczenia, odszkodowania i zobowiązania, których podmiotem może stać się EBOR w procesie świadczenia usług przez Konsultanta ds. Projektu lub w ich wyniku. EBOR dostarczy szablon Listu Intencyjnego. Lista zawierająca wyłączenia dotyczące realizacji inwestycji na obszarach wrażliwych przyrodniczo i społecznie. PFI nie może finansować wymienionych na niej działań bez uprzedniej zgody EBOR. Beneficjent jest zobowiązany do przedstawienia jej podczas składaniu Wniosku o Dotację. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, zgodnie z Zaleceniem Komisji z dnia 6 maja 2003 r. (Dz. Urz. L 124, z 20.5.2003, s. 36). Narodowy Bank Polski Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Zaktualizowana Wartość Netto NBP NFOŚiGW NPV Ocena Energetyczna Ocena charakterystyki energetycznej sporządzona zgodnie z szablonem opracowanym w ramach Programu NF. Ocenę Energetyczną przeprowadza Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki [Konsultant ds. Projektu w przypadku Beneficjentów zaciągających kredyt na realizację Projektu w PIF]. Przeprowadzenie Oceny Energetycznej jest obowiązkowe dla wszystkich Inwestycji Wspomaganych z zakresu Efektywności Energetycznej. Ocena dotyczy konkretnego urządzenia, instalacji lub linii technologicznej, objętej/ego finansowaniem w ramach Programu NF i której/ego zastosowanie ma przynieść oszczędności energii i efekty ekologiczne. Okres kwalifikowalności wydatków PIF PolSEFF II Pomoc Techniczna (PT) Program NF Projekt lub Przedsięwzięcie Okres w którym poniesione wydatki Beneficjenta będą uznawane za kwalifikowane (po spełnieniu wszystkich innych wymogów, wymienionych w niniejszej Instrukcji Operacyjnej). Okres kwalifikowalności wydatków rozpoczyna się w momencie złożenia Wniosku o Dotację. Wyjątkowo, do wydatków kwalifikowanych spoza okresu kwalifikowalności zaliczają się koszty przygotowania Audytu Energetycznego ale tylko wówczas gdy przygotowano go zgodnie z zakresem Wytycznych dla opracowania zakresu oraz zasad wykonania audytu energetycznego do programu Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach. Pośrednicząca Instytucja Finansowa Bank, który zawiera Umowę Kredytową z EBOR-em w ramach Instrumentu oraz Umowę o Współpracy z NFOŚiGW w ramach Programu NF Wspólna inicjatywa EBOR i NFOŚiGW, koncentrująca się na wspólnych działaniach i środkach w ramach Programu NF oraz Instrumentu w celu wspierania inwestycji z zakresu poprawy efektywności energetycznej i termomodernizacji budynków, w sektorze polskich MŚP. Usługi doradcze zakontraktowane przez EBOR i finansowane przez UE, świadczone na rzecz PIF, Beneficjentów oraz innych podmiotów w ramach Instrumentu. Konsultant ds. Projektu, Konsultant ds. Weryfikacji, Konsultant ds. Przygotowania Programu oraz Konsultant ds. Emisji CO 2 są finansowani ze środków Pomocy Technicznej i swoje usługi Beneficjentom świadczą nieodpłatnie. Program priorytetowy Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach, opracowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) obejmujący także działania właściwe dla Instrumentu. Inwestycja (Przedsięwzięcie) dotycząca poprawy efektywności energetycznej lub termomodernizacji budynków, z możliwością zastosowania w takiej inwestycji odnawialnych źródeł energii, w sektorze MŚP, spełniająca kryteria rodzajów przedsięwzięć, które zostały określone w Programie NF. Projekty EE Inwestycje (Projekty/Przedsięwzięcia) z zakresu poprawy efektywności energetycznej i/lub zastosowania odnawialnych źródeł energii, spełniające kryteria rodzajów przedsięwzięć, które zostały określone w Programie NF. Projekty Termomodernizacyjne Protokoły MRW PWZP Roczna Oszczędność Inwestycje (Projekty/Przedsięwzięcia) z zakresu poprawy efektywności energetycznej w budynkach (termomodernizacji) i/lub zastosowania odnawialnych źródeł energii, spełniające kryteria rodzajów przedsięwzięć, które zostały określone w Programie NF. Protokoły Monitorowania, Raportowania i Weryfikacji. Protokoły MRW umożliwią użytkownikom materiałów/urządzeń/technologii (Beneficjentom) monitorowanie faktycznych oszczędności energii i wielkości redukcji emisji CO2, jako osiągniętego efektu ekologicznego. Przegląd z Weryfikacji Zakończonego Projektu Kwota średniego, rocznego zużycia energii, jaką planuje się zaoszczędzić w 5

Energii (ROE) Roczne Zużycie Energii (RZE) przeciętnym roku po zakończeniu Projektu. ROE należy obliczać przy wszystkich pozostałych warunkach niezmienionych. Dla celów raportowania wyraża się ją w MWh. Łączne zużycie energii pierwotnej przez budynek lub przedsiębiorstwo na ogrzewanie, chłodzenie, wentylację, podgrzanie wody, oświetlenie, pracę sprzętu, urządzeń itp., związane z proponowaną inwestycją w ujęciu średniorocznym. W celu uwzględnienia wszelkich zmian w charakterystyce budynku lub zmian zdolności produkcyjnej po zrealizowaniu inwestycji, RZE będzie obliczane przy niezmienionych parametrach procesu technologicznego produkcji oraz warunkach eksploatacji. Dla celów raportowania wyraża się je w MWh. SZE System Zarządzania Energią system umożliwiający przedsiębiorstwom z sektora MŚP efektywne zarządzanie zużyciem energii. SZE jest zalecany do wdrożenia, jako komponent Projektu, a nie odrębny rodzaj Projektu. Trwałość Projektu Należy przez to rozumieć obowiązek Beneficjenta utrzymania Efektu Przedsięwzięcia (Projektu) przez okres nie krótszy niż 36 miesięcy licząc od dnia jego osiągnięcia, tj. od dnia Zakończenia Projektu. Poprzez Efekt Przedsięwzięcia należy rozumieć efekt ekologiczny, który zostanie uzyskany po osiągnięciu efektu rzeczowego, polegającego na zrealizowaniu Przedsięwzięcia, tj.: - wykonaniu Przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej bazującego na Inwestycjach LEME lub Inwestycjach Wspomaganych, - wdrożeniu Systemu Zarządzania Energią (SZE). Jako efekt ekologiczny uznaje się oszczędność energii i ograniczenie emisji dwutlenku w ilości wynikającej z: - Audytu energetycznego/oceny energetycznej dla Inwestycji Wspomaganych, - Certyfikatu z Listy LEME dla Inwestycji LEME. Umowa Pożyczkowa Umowa między EBOR a PIF w sprawie udzielania Beneficjentom kredytów na w ramach Instrumentu 2 finansowanie inwestycji w zakresie poprawy efektywności energetycznej lub termomodernizacji budynków. Umowa o Kredyt Umowa kredytowa zawarta w ramach Programu NF pomiędzy Bankiem a z Dotacją Beneficjentem. Umowa o Współpracy Umowa zawarta w ramach Programu NF pomiędzy NFOŚiGW a Bankiem. Weryfikacja Projektu Weryfikacja Projektów zrealizowanych w ramach Programu NF to proces weryfikacji ex-post Projektów 2. Proces weryfikacji prowadzony jest w oparciu o zgromadzoną dokumentację lub wizytę na miejscu. Weryfikację Projektu przeprowadza Certyfikowany Ekspert ds. Energetyki [Konsultant ds. Weryfikacji w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF], który weryfikuje i potwierdza, czy Projekt został zrealizowany zgodnie z planami inwestycji i czy gwarantuje osiągnięcie planowanych oszczędności energii i redukcji emisji. VAT Podatek od Wartości Dodanej Wniosek o Dotację Wniosek o dotację NFOŚiGW na częściową spłatę kapitału Kredytu. Wniosek stanowi podstawę do wypłaty Dotacji Inwestycyjnej i Dotacji SZE (jeżeli dotyczy). Wniosek jest składany przez Beneficjenta w Banku w ramach realizacji Programu NF. Wzór wniosku stanowi załącznik do Instrukcji Operacyjnej Programu NF. Wzór Wniosku o Dotację stanowi załącznik A1. Zakończenie Projektu Projekt uznaje się za zakończony, jeśli sprzęt/system został zainstalowany, przetestowany, uruchomiony i zatwierdzony przez Beneficjenta oraz uzyskał wszystkie licencje i pozwolenia wymagane w trakcie realizacji Projektu i związane z przekazaniem go użytkowania (w przypadkach, w których są one wymagane). Za dzień zakończenia Projektu uznaje się datę wskazaną w Formularzu Zgłoszenia Gotowości do Weryfikacji wraz z Wnioskiem o Wypłatę Dotacji, stanowiącym załącznik A6 do Instrukcji Operacyjnej Programu NF. 2 Sformułowanie stosowane przez EBOR w Założeniach Polityki dla PIF 6

2. CEL INSTRUKCJI OPERACYJNEJ PROGRAMU NF Celem niniejszej Instrukcji Operacyjnej Programu jest określenie i opisanie procedur wspólnych dla programu priorytetowego NFOŚiGW pn. Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach (Programu NF) oraz Program Finansowania Zrównoważonej Energii dla MŚP (Instrument) połączonych w Program NF. Obejmuje ona następujące aspekty: ramy finansowania, kryteria kwalifikowalności, cykle realizacji, prawa i obowiązki jego uczestników, cykle i ścieżki realizacji Projektu dla różnych rodzajów inwestycji, szablony dokumentów do stosowania przez uczestników, przepływy dokumentów pomiędzy uczestnikami. Instrukcja Operacyjna Programu NF ma być wykorzystywana jako ogólny przewodnik dla wszystkich uczestników zaangażowanych we wdrażanie Programu NF i Instrumentu, tj: NFOŚiGW, EBOR, Banki [w tym Pośredniczące Instytucje Finansowe PIF], Certyfikowani Eksperci ds. Energetyki, Certyfikowani Audytorzy ds. Energetyki, Konsultant ds. Projektów (KP), Konsultant ds. Weryfikacji (KW). Powyżej wymienieni uczestnicy biorą udział w opracowywaniu, przetwarzaniu, weryfikowaniu oraz rozliczaniu kwalifikowalnych transakcji w ramach Programu NF. 3. TŁO PROGRAMU Przedsięwzięcia w poprawę efektywności energetycznej oraz termomodernizacje budynków, w tym polegające na zastosowaniu odnawialnych źródeł energii, stanowią priorytetowy obszar działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). NFOŚiGW jest największą publiczną instytucją finansową w Polsce, która zapewnia finansowanie pożyczkowe i dotacyjne za pomocą swoich programów priorytetowych. NFOŚiGW przeznaczył do 60 milionów 3 PLN na nowy program priorytetowy Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach. W ramach Programu NF NFOŚiGW przekaże środki finansowe dla MŚP (zwanych dalej Beneficjentami ) w formie Dotacji wspierając w ten sposób przedsiębiorców realizujących przedsięwzięcia w zakresie poprawy efektywności energetycznej oraz termomodernizacji budynków, w tym polegające na zastosowaniu odnawialnych źródeł energii. Środki z Programu NF zostaną przekazane polskim Bankom w celu dokonywania częściowych spłat kapitału kredytów bankowych udzielanych przez te Banki Beneficjentom. Umożliwi to realizację i wdrożenie kompleksowego instrumentu finansowego dedykowanego wspieraniu inwestycji energooszczędnych w zakresie poprawy efektywności energetycznej oraz termomodernizacji budynków, w tym polegające na zastosowaniu odnawialnych źródeł energii w sektorze MŚP. Główne cele Programu NF to: ograniczenie zużycia energii w wyniku realizacji inwestycji w zakresie poprawy efektywności energetycznej oraz termomodernizacji budynków, w tym polegające na zastosowaniu odnawialnych źródeł energii w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw, zmniejszenie emisji CO 2 poprzez finansowanie inwestycji energooszczędnych w małych i średnich przedsiębiorstwach. Po sukcesie odniesionym przez dotychczas wdrażany Instrument finansowy pod nazwą PolSEFF, EBOR opracował nowy instrument finansowy stanowiący Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce II (Instrument), który zostanie wykorzystany do współfinansowania Programu NF. Nowy program finansowania MŚP połączy zasoby EBOR-u (200 mln EUR), przeznaczone na Kredyty i Pomoc Techniczną (PT), finansowaną przez UE, z Programem NF. EBOR zapewni finansowanie oraz Pomoc Techniczną Pośredniczącym Instytucjom Finansowym (PIF) w celu udzielania Kredytów Beneficjentom. Ogólnym celem wspólnego programu jest wspieranie inwestycji energooszczędnych w polskich MŚP oraz wspieranie rozwoju rynku finansowania projektów energooszczędnych. Na poniższym rysunku przedstawiono orientacyjny zarys powiązań między Programem NF a Instrumentem. 7

Rysunek 1 Zarys powiązań między Programem NF a Instrumentem 4. KRYTERIA KWALIFIKOWALNOŚCI DLA BENEFICJENTÓW I PROJEKTÓW W poniższej tabeli przedstawiono kryteria kwalifikowalności zarówno dla Beneficjentów, jak i dla Projektów. Rysunek 2 Kryteria kwalifikowalności dla Beneficjentów i Projektów KWALIFIKUJĄCY SIĘ BENEFICJENCI Podmioty prywatne, utworzone na podstawie polskich przepisów i prowadzące działalność w Polsce w momencie podpisania Umowy o Kredyt z Dotacją z Bankiem [w tym z PIF] 3. Beneficjent musi spełniać kryteria definicji MŚP zgodnie z zaleceniem Komisji z dnia 6 maja 2003 r. (Dz. Urz. L 124, z 20.5.2003, s. 36). Beneficjent musi działać zgodnie z wymogami polskiego prawa ochrony środowiska, respektować przepisy dotyczące ubezpieczeń społecznych i ochrony zdrowia i przepisów BHP. Dwie kategorie Projektów kwalifikują się do otrzymania Kredytów i Dotacji w ramach Programu NF: Projekty EE - z zakresu Efektywności Energetycznej; Projekty Termomodernizacyjne z zakresu Termomodernizacji Efektywność Energetyczna Inwestycje w wyposażenie, systemy i procesy umożliwiające Beneficjentom zmniejszenie zużycia energii pierwotnej i/lub końcowego zużycia energii elektrycznej lub paliw, lub innej formy energii. Kryteria kwalifikowalności - Inwestycje charakteryzujące się Wskaźnikiem Oszczędności Energii Projekty kwalifikowalne Termomodernizacja Inwestycje w działania w zakresie efektywności energetycznej w budynkach komercyjnych, mieszkaniowych lub administracyjnych, podlegających certyfikacji energetycznej i wymogom minimalnej charakterystyki energetycznej na mocy Dyrektywy w sprawie Charakterystyki Energetycznej Budynków oraz Dyrektywy w sprawie Promowania Stosowania Energii ze Źródeł Odnawialnych oraz związane z nimi inwestycje w odnawialne źródła energii. Kryteria kwalifikowalności - Inwestycje charakteryzujące się Wskaźnikiem Oszczędności Energii 30% 3 Podmiot prywatny: przedsiębiorstwo prywatne, firma, przedsiębiorstwo, wyłączny właściciel, który nie pozostaje pod nadzorem rządu lub państwa, lub innego organu politycznego, rządowego lub administracyjnego, agencji lub jej części. 8

20% - Inwestycje dotyczące montażu urządzeń energooszczędnych w istniejących instalacjach - Inwestycje dotyczące modernizacji instalacji przemysłowych, - Zwiększenie wydajności istniejących instalacji jest dopuszczalne, jeżeli: zwiększenie wydajności nie przekracza podwojenia obecnej wydajności- Zużycie energii w przeliczeniu na jednostkę produktu jest, co najmniej o 20% mniejsze od obecnego - Inwestycje w budynkach pozostających w dyspozycji Beneficjenta - Inwestycje dotyczące modernizacji istniejących budynków 5. RAMY FINANSOWE I INSTYTUCJONALNE INSTRUMENTU I PROGRAMU NF 5.1. Ogólne ramy instytucjonalne Na poniższym rysunku przedstawiono strukturę i wsparcie instytucjonalne dla połączonego Programu NF i Instrumentu. Rysunek 3 Struktura instytucjonalna Programu NF i Instrumentu 9

5.2. Ogólny opis ścieżek realizacji Projektu W zależności od stopnia złożoności i wielkości Projektu, możliwe są dwie ścieżki realizacji Projektu. Ścieżka 1: Inwestycje LEME (inwestycje w maszyny, urządzenia, materiały i technologie znajdujące się na Liście LEME w zakresie Efektywności Energetycznej i Termomodernizacji. Maksymalna wartość kredytu na w. w. Projekty nie może przekroczyć wartości odpowiadającej 250 000 EUR) Ścieżka 2: Inwestycje Wspomagane (inwestycje w maszyny, urządzenia, materiały, technologie energooszczędne w zakresie Efektywności Energetycznej i Termomodernizacji inne niż wymienione na Liście LEME. Maksymalny kredyt na ww. inwestycje nie może przekroczyć wartości odpowiadającej 1 000 000 EUR). Rysunek 4 Ścieżki realizacji Projektu 10

5.3. Ramy finansowe Programu NF i Instrumentu Program NF będzie współfinansowany i zarządzany w następujący sposób: Komponent Dotacyjny zostanie sfinansowany przez NFOŚiGW. Środki finansowe na realizację Dotacji będą przekazywane Bankom, które zawarły Umowę o Współpracy z NFOŚiGW. Całkowita kwota budżetu NFOŚiGW przeznaczona na Dotacje wynosi do 60 mln PLN. Komponent Dotacyjny obejmuje: Dotacje Inwestycyjne dla Projektów z zakresu Efektywności Energetycznej lub z zakresu Termomodernizacji oraz (opcjonalnie) Dotacje na wdrożenie Systemu Zarządzania Energią (Dotacja SZE), utworzone w celu wsparcia wdrażania SZE w polskich MŚP. Dotacje będą dostępne dla Beneficjentów, którzy otrzymali Kredyty z Banków na finansowanie kwalifikowalnych Projektów po pozytywnie zakończonej weryfikacji Projektu. Banki zostaną wybrane przez NFOŚiGW zgodnie z jego polityką i procedurami. Środki przeznaczone przez NFOŚiGW na Dotacje będą dostępne dla Beneficjentów do momentu wyczerpania limitów przyznanych Bankom. Komponent Kredytowy zostanie sfinansowany przez banki, które zawarły Umowę o Współpracy z NFOŚiGW (Banki). Źródłem finansowania Kredytów udzielanych przez Banki Beneficjentom mogą być: o środki własne Banku, lub o pożyczki udzielone Bankom przez EBOiR. W ramach realizacji Instrumentu EBOR utworzy linie kredytowe (do całkowitej kwoty 200 mln EUR) dla wybranych Banków - PIF. PIF zostaną wybrane przez EBOR zgodnie z jego polityką i procedurami. Rysunek 5 Przepływy finansowe w ramach Programu NF i Instrumentu 5.4. Kredyty i Dotacje dostępne w ramach Programu NF i Instrumentu Banki są odpowiedzialne za zapewnienie zgodności swoich działań z Programem NF i Instrumentem (jeżeli dotyczy). Banki będą identyfikować, oceniać i wybierać kwalifikujące się Projekty i Beneficjentów, przygotują i zawrą Umowy Kredytowe zgodnie z wytycznymi dla Programu NF oraz przeprowadzą proces weryfikacji Projektów. Kredyty będą udzielane Beneficjentom przez Banki na warunkach komercyjnych. W ramach Programu NF dopuszczalna jest następująca struktura Kredytów dla Beneficjentów: Rysunek 6 Kredyty na Projekty spełniające kryteria kwalifikowalności NFOŚiGW przekaże środki w ramach Komponentu Dotacyjnego Bankom, które zawarły Umowę o Współpracy z NFOŚiGW w ramach Programu NF, po pozytywnie zakończonej weryfikacji Projektu. Projekt zakończony w ramach Programu NF i pomyślnie zweryfikowany przez Certyfikowanego Eksperta ds. 11

Energetyki 4 będzie kwalifikował się do otrzymania Dotacji Inwestycyjnej (oraz fakultatywnie Dotacji SZE). Kwotę Dotacji Inwestycyjnej Banki obliczą na podstawie wartości kredytu przeznaczonego na Koszty Kwalifikowane Projektu. Oprócz Dotacji Inwestycyjnej Beneficjent może otrzymać Dotacje na wdrożenie Systemu Zarządzania Energią (Dotacja SZE). Kwotę Dotacji SZE Banki obliczają na podstawie wysokości kosztów wdrożenia SZE sfinansowanych Kredytem. NFOŚiGW wypłaci Bankom środki w zakresie Dotacji Inwestycyjnej/ Dotacji SZE dla Beneficjentów po pozytywnie zakończonej weryfikacji Projektu. Jeden Projekt może skorzystać z jednej Dotacji Inwestycyjnej i jednej Dotacji SZE. Bank dokona częściowej spłaty kapitału kredytu zaciągniętego przez Beneficjenta z środków otrzymanych od NFOŚiGW po pozytywnie zakończonej weryfikacji realizacji Projektu. Weryfikację Projektu przeprowadza się po zakończeniu Projektu zgodnie z procedurami opisanymi w rozdziale 6. Rysunek 7 Dotacje/Zachęty finansowe 4 Podmiot prywatny: przedsiębiorstwo prywatne, firma, przedsiębiorstwo, wyłączny właściciel, który nie pozostaje pod nadzorem rządu lub państwa, lub innego organu politycznego, rządowego lub administracyjnego, agencji lub jej części. 12

5.5. Koszty Kwalifikowane i Koszty Systemu Zarządzania Energią Do Kosztów Kwalifikowanych zalicza się wszystkie koszty ponoszone przez Beneficjenta związane z przygotowaniem, realizacją, wdrożeniem i weryfikacją Projektu, prowadzące do spełnienia kryteriów Programu NF, a w szczególności obejmujące koszty: projektowania, przygotowania i sporządzenia dokumentacji technicznej, w tym: Audytów i Ocen Energetycznych, raportów, certyfikatów, świadectw (w tym: Świadectw Charakterystyki Energetycznej), itp., przeprowadzenia oceny Projektu, nabycia urządzeń, materiałów, technologii, instalacji urządzeń, materiałów, technologii, uruchomienia urządzeń, materiałów, technologii, prac budowlano-montażowych, przeprowadzenia weryfikacji Projektu, zakupu i wdrożenia Systemów Zarządzania Energią (opcjonalnie). Okres, w którym poniesione wydatki Beneficjenta będą uznawane za kwalifikowane (po spełnieniu wszystkich innych wymogów, wymienionych w niniejszej Instrukcji Operacyjnej), określa się następująco: Okres kwalifikowalności wydatków rozpoczyna się w momencie złożenia Wniosku o Dotację. Wyjątkowo, do wydatków kwalifikowanych spoza okresu kwalifikowalności zaliczają się koszty przygotowania Audytu Energetycznego, ale tylko wówczas gdy przygotowano go zgodnie z zakresem Wytycznych dla opracowania zakresu oraz zasad wykonania audytu energetycznego do programu Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach. Jeżeli Beneficjentowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT, podatek ten nie jest Kosztem Kwalifikowanym. Kredyt z Banku może objąć do 100% Kosztów Kwalifikowanych. Koszty te muszą być potwierdzone przez faktury. Rzeczywistą wielkość Kosztów Kwalifikowanych określa się w trakcie procesu weryfikacji Projektu dokonywanym przez Certyfikowanego Eksperta ds. Energetyki. Koszty Systemu Zarządzania Energią obejmują koszty następujących elementów: Moduły i interfejsy komunikacyjne jednostek procesów i usług w budynkach (np. kotły, turbiny, generatory, transformatory, chłodziarki, klimatyzatory, jednostki wentylacyjne, tablice kontrolne, stacje pomp itp.). W wyjątkowych przypadkach niezgodności istniejących jednostek kontrolnych ze strukturą SZE, te pierwsze również mogą podlegać wymianie i z tego względu zostać uznane za kwalifikujące się (pod warunkiem wykonania przeglądu u Kredytobiorcy przez Konsultanta ds. Projektu); Czujniki i rejestratory danych (np. temperatury, ciśnienia, przepływu, poziomu, występowania, czujniki CO 2 /gazu/dymu itp.); Panele kontrolne, elektryczne tablice rozdzielcze, bezpieczniki, gniazda wtykowe, przełączniki, wyłączniki, odłączniki itp., urządzenia ochrony cieplnej, urządzenia prądu stałego, filtry częstotliwości harmonicznych; Zawory regulacyjne, tłumiki z serwo-napędami, dodatkowe zawory/tłumiki i filtry, które mogą być niezbędne dla montażu urządzeń kontrolnych; Okablowanie do przesyłu danych oraz okablowanie niskiego napięcia pomiędzy czujnikami, silnikami i urządzeniami kontrolnymi; Okablowanie elektryczne łączące wszelkie urządzenia SZE z jednostkami technologicznymi procesów i usług w budynkach; Systemy połączeń bezprzewodowych; Kontrolery (wszystkich rodzajów); Regulatory oświetlenia, przełączniki, urządzenia sieci danych; Wentylatory, pompy i napędy z konwerterami częstotliwości; Sprzęt obliczeniowy i oprogramowanie SZE. 13

5.6. Postanowienia dotyczące pomocy publicznej Środki przeznaczane na Dotacje w ramach Programu NF podlegają przepisom dotyczącym pomocy publicznej. Dotacje udzielane będą jako pomoc de minimis, na warunkach określonych w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 1). We Wniosku o Dotację Beneficjent podaje wartość pomocy de minimis otrzymanej w bieżącym roku oraz dwóch poprzednich latach. Wraz z Wnioskiem o Dotację składany jest formularz wg wzoru określonego w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis (Dz. U. z 2010 r., Nr 53, poz. 311, z późn. zm.). Bank realizuje wszystkie obowiązki podmiotu udzielającego pomocy określone w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. nr 59, poz. 404, z późn. zm.). Obejmuje to w szczególności weryfikację dopuszczalności pomocy, wydawanie Beneficjentom zaświadczeń o pomocy de minimis oraz przekazywanie, z wykorzystaniem aplikacji SHRIMP, sprawozdań o udzielonej pomocy. W celu uzyskania dostępu do aplikacji SHRIMP Bank powinien wystąpić do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o udostępnienie loginu i hasła 5. 5.7. Postanowienia dotyczące ważności dokumentów Wszystkie dokumenty opracowane na potrzeby Programu NF i Instrumentu powinny być ze sobą spójne i nie powinny się wzajemnie wykluczać. W wyjątkowych przypadkach, gdy w dokumentach opracowanych na potrzeby Programu NF i Instrumentu wystąpią rozbieżności, wówczas za dokument nadrzędny uznaje się Instrukcję Operacyjną Programu wraz z jej załącznikami. 5.8. Podsumowanie W poniższej Tabeli przedstawiony został ogólny wykaz cech Kredytów dofinansowywanych w ramach Programu NF: Tabela 1 Podsumowanie cech udzielanych Kredytów i Dotacji Kryteria/Kredyt Maksymalna wartość Kredytu (w EUR) Wielkość Dotacji Inwestycyjnej Kredyty na Inwestycje LEME 250 000 1 000 000 10% kapitału kredytu bankowego wykorzystanego na sfinansowanie kosztów kwalifikowanych objętych Kredytem Kredyty na Inwestycje Wspomagane 10% kapitału kredytu bankowego, wykorzystanego na sfinansowanie Kosztów Kwalifikowanych objętych Kredytem dla Beneficjentów, którzy przeprowadzili Ocenę Energetyczną oraz wdrożyli, zalecane w ramach Oceny Energetycznej, działania dotyczące efektywnego wykorzystania energii. 15% kapitału kredytu bankowego, wykorzystanego na sfinansowanie Kosztów Kwalifikowanych objętych Kredytem dla Beneficjentów, którzy przeprowadzili Audyt Energetyczny oraz wdrożyli, zalecane w ramach Audytu Energetycznego, działania dotyczące efektywnego wykorzystania energii. Dotacja SZE Nie Tak dodatkowo do 15% kapitału kredytu bankowego na pokrycie poniesionych Kosztów wdrożenia Systemu Zarządzania Energią (SZE), jednak nie więcej niż 10 000 PLN Inwestycja od podstaw (inwestycja w nową Niekwalifikowalna działalność) Wymogi Wskaźnik EE Wskaźnik Oszczędności Energii minimum 20% 5 Wzór wniosku o udostępnienie identyfikatora (loginu) i hasła dostępu umożliwiających korzystanie z aplikacji SHRIMP określony został w załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie przekazywania sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej i informacji o nieudzieleniu takiej pomocy z wykorzystaniem aplikacji SHRIMP (teks jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 59). 14

charakterystyki energetycznej Projektu Doradztwo techniczne dla Beneficjentów Oszczędności Energii minimum 20% (w oparciu o listę LEME) Informacje o technologiach LEME dostarczane za pośrednictwem stron internetowych Programu NF i NFOŚiGW. Weryfikację Projektów przeprowadzają Certyfikowani Eksperci ds. Energetyki [Konsultant ds. Weryfikacji w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF]. Termomodernizacja Wskaźnik Oszczędności Energii minimum 30% Beneficjenci mogą występować o doradztwo techniczne ze strony Certyfikowanych Ekspertów ds. Energetyki/Audytorów Ds. Energetyki na przygotowanie Projektu [Konsultanta ds. Projektu w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF]. Weryfikację Projektów przeprowadzają Certyfikowani Eksperci ds. Energetyki [Konsultant ds. Weryfikacji w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF] Procedura Ścieżka uproszczona Ścieżka standardowa Weryfikacja 80% Projektów: weryfikacja na podstawie dokumentów, 20% Projektów: na miejscu Na miejscu 100% wszystkich Projektów 15

6. CYKL PROGRAMU NF I INSTRUMENTU Kolejność procesów w ramach Programu NF i Instrumentu zostały przedstawione na schemacie poniżej. Szczegółowe procedury związane z etapami 4 6 (w tym przygotowanie, ocena kwalifikowalności, realizacja i weryfikacja każdego Projektu) zostały opisane w następnym rozdziale niniejszego dokumentu. Rysunek 8 Cykl Programu NF i Instrumentu 7. CYKL ŻYCIA PROJEKTU Beneficjent planujący aplikację o finansowanie w ramach Programu NF, powinien najpierw złożyć wizytę w Banku. Podczas pierwszego spotkania z potencjalnym Beneficjentem przedstawiciel Banku (pracownik zajmujący się kredytami, menedżer ds. kontaktów, itd.) powinien poinformować potencjalnego Beneficjenta o: a) możliwościach udzielenia Kredytu z Dotacją przez Bank, b) udzieleniu przez Bank wsparcia technicznego zgodnie z procedurami zawartymi w Instrukcji Operacyjnej Programu NF, c) odpłatności lub braku odpłatności dla Beneficjenta za wsparcie techniczne świadczone przez Bank [za wyjątkiem PIF] na etapie przygotowania i weryfikacji Projektu - w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt w Banku [za wyjątkiem PIF], d) i zakresie wsparcia technicznego świadczonego bezpłatnie dla Beneficjentów przez konsultantów Pomocy Technicznej (Konsultanta ds. Projektu i Konsultanta ds. Weryfikacji) na etapie przygotowania, realizacji i weryfikacji Projektu, zgodnie z procedurami zawartymi w Instrukcji Operacyjne Programu NF -w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizacje Projektu w PIF. e) intensywności Dotacji Inwestycyjnej w zależności od rodzaju Projektu, f) intensywności Dotacji SZE, oraz g) formalnych wymaganiach, jakie muszą spełnić Beneficjenci i Projekty, aby uzyskać Dotację (Dotacje). Przedstawiciel Banku powinien również zalecić potencjalnemu Beneficjentowi odwiedzenie strony internetowej Programu NF oraz skontaktowanie się z Certyfikowanym Ekspertem ds. Energetyki/Audytorem ds. Energetyki w celu ustalenia zakresu i warunków współpracy na etapie przygotowania, realizacji i weryfikacji Projektu [Konsultantem ds. Projektu oraz Konsultantem ds. Weryfikacji w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF]. 16

7.1. Procedury i przepływ dokumentów w przypadku Inwestycji Wspomaganych Inwestycje Wspomagane podlegają standardowej procedurze składania Wniosku, jego oceny i weryfikacji. Ocena zdolności kredytowej. Ocena zdolności kredytowej przeprowadzana jest każdorazowo przez Bank na podstawie jego własnych zasad i procedur. Bank przeprowadza ocenę zdolności kredytowej niezależnie od świadczonego wsparcia technicznego oraz niezależnie od oceny kwalifikowalności. Wsparcie techniczne Banku W przypadku Inwestycji Wspomaganych wsparcie techniczne może zostać udzielone Beneficjentom przez Banki [za wyjątkiem PIF] na etapie przygotowania i weryfikacji Projektu. Wsparcie techniczne może zostać udzielone Beneficjentowi przez Bank odpłatnie lub nieodpłatnie poprzez Certyfikowanego Audytora ds. Energetyki/Certyfikowanego Eksperta ds. Energetyki (CAE/CEE) będącego pracownikiem Banku lub przez innego CAE/CEE występującego w imieniu i na zlecenie Banku. [W przypadku Beneficjentów, którzy otrzymają Kredyt od PIF, wsparcie techniczne jest udzielane Beneficjentowi nieodpłatnie przez Konsultanta ds. Projektu.] Certyfikowanymi Audytorami/Ekspertami ds. Energetyki mogą zostać pracownicy Banku lub inne wskazane przez Bank osoby, jeżeli osoby te spełniają kryteria wyznaczone dla kandydatów na Certyfikowanych Audytorów/Ekspertów ds. Energetyki, zostaną przeszkoleni przez Konsultanta ds. Przygotowania Programu/Konsultanta ds. Projektu i uzyskają certyfikat dający prawo do wykonywania czynności i przygotowywania dokumentów przewidzianych dla CAE/CEE w Programie NF. [W przypadku PIF wsparcia technicznego Beneficjentom udziela zawsze Konsultant ds. Projektu, lub wyznaczony przez niego Certyfikowany Ekspert/Audytor ds. Energetyki spełniający wymogi Programu NF i Instrumentu łącznie.] W ramach wsparcia technicznego dla Inwestycji Wspomaganych Bank może wykonać następujące czynności i przygotować następujące dokumenty: - przeprowadzić ocenę Projektu i sporządzić Raport z Oceny Projektu, - przeprowadzić Ocenę Energetyczną i sporządzić Streszczenie Oceny Energetycznej, - przeprowadzić Audyt Energetyczny i sporządzić Raport z Audytu Energetycznego (jeżeli dotyczy), - przeprowadzić weryfikację Projektu i sporządzić Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP). Wyżej wymienione czynności mogą być wykonane przez CAE/CEE, będących pracownikami Banku lub przez innych CAE/CEE występujących w imieniu i na zlecenie Banku. [W przypadku PIF, czynności te są wykonywane odpowiednio przez Konsultanta ds. Projektu i Konsultanta ds. Weryfikacji] Bank autonomicznie podejmuje decyzję o: - przeszkoleniu pracowników Banku lub innych osób wskazanych przez Bank, jako CAE/CEE, - udzielaniu wsparcia technicznego Beneficjentowi przez pracowników Banku, będących CAE/CEE, - udzielaniu wsparcia technicznego Beneficjentowi przez CAE/CEE i pokryciu kosztów ich działalności, - wysokości odpłatności lub brak odpłatności dla Beneficjenta za usługi świadczone przez Bank w ramach wsparcia technicznego [W przypadku PIF powyższe decyzje muszą uwzględniać wymagania Programu NF i Instrumentu nałożonych na PIF i Konsultantów ds. Projektu i ds. Weryfikacji] 17

Raport z Oceny Projektu W przypadku Inwestycji Wspomaganych, dla każdego Projektu powinna zostać wykonana ocena Projektu. Dokumentem potwierdzającym wykonanie oceny Projektu jest Raport z Oceny Projektu. Ocenę Projektu oraz Raport z Oceny Projektu sporządza CAE/CEE [Konsultant ds. Projektu w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF] na zlecenie Beneficjenta. W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF Ocena Projektu i Raport z Oceny Projektu wykonywane są jest przez Konsultanta ds. Projektu dla Beneficjenta nieodpłatnie. W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w Banku [za wyjątkiem PIF], który udziela wsparcia technicznego, Ocena Projektu i Raport z Oceny Projektu wykonywane są przez pracownika Banku będącego CAE/CEE lub przez innego CAE/CEE odpłatnie lub nieodpłatnie w zależności od decyzji Banku w tym zakresie i pokrycia kosztów działalności CAE/CEE udzielającego wsparcia technicznego w imieniu Banku. W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w Banku [za wyjątkiem PIF], który nie udziela wsparcia technicznego koszty wykonania przez CAE/CEE Oceny Projektu i Raportu z Oceny Projektu ponosi Beneficjent. W przypadku, gdy koszty wykonania Oceny Projektu oraz Raportu z Oceny Projektu ponosi Beneficjent, koszty te stanowią Koszty Kwalifikowane Projektu. Ocena Energetyczna/Audyt Energetyczny. W` przypadku Inwestycji Wspomaganych, dla każdego Projektu z zakresu Efektywności Energetycznej powinna zostać wykonana Ocena Energetyczna Projektu. Audyt Energetyczny jest wymagany dla Inwestycji Wspomaganych w przypadku każdego Projektu Termomodernizacyjnego oraz zawsze w przypadku jeśli w momencie przygotowania zakresu Projektu Beneficjent nie posiada ostatecznej koncepcji zakresu Projektu.. Każdy z Beneficjentów może zdecydować się na przeprowadzenie Audytu Energetycznego dla swojego Projektu. Beneficjenci, którzy przeprowadzili Audyt Energetyczny i wdrożyli środki zalecane przez Audytora ds. Energetyki, będą się kwalifikować do otrzymania wyższej kwoty Dotacji Inwestycyjnej (15% kapitału kredytu bankowego, wykorzystanego na sfinansowanie kosztów kwalifikowanych Projektu). Dokumentem potwierdzającym wykonanie Oceny Energetycznej jest Streszczenie z Oceny Energetycznej. Ocenę Energetyczną oraz Streszczenie z Oceny Energetycznej sporządza CAE/CEE [Konsultant ds. Projektu w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizacje Projektu w PIF] na zlecenie Beneficjenta Ocena Energetyczna jest prowadzona z wykorzystaniem elektronicznego arkusza sporządzonego na potrzeby Programu NF i Instrumentu (udostępnionego na wspólnej stronie internetowej Programu NF i Instrumentu). Streszczenie z Oceny Energetycznej jest opracowywane zgodnie z szablonem zaprezentowanym na wspólnej stronie internetowej Programu NF i Instrumentu. W przypadku, gdy koszty wykonania Oceny Energetycznej Projektu i Streszczenia z Oceny Energetycznej ponosi Beneficjent, koszty te stanowią Koszty Kwalifikowane Projektu. Dokumentem potwierdzającym wykonanie Audytu Energetycznego jest Raport z Audytu Energetycznego. Audyt Energetyczny oraz Raport z Audytu Energetycznego sporządza CAE [Konsultant ds. Projektu w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF] na zlecenie Beneficjenta. Audyt Energetyczny musi być opracowany zgodnie z najnowszymi krajowymi regulacjami prawnymi dotyczącymi wykonywania Audytów Energetycznych. Rekomenduje się także aby Audytorzy Energetyczni korzystali z Wytycznych dla opracowania zakresu oraz zasad wykonania audytu energetycznego do programu Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach dedykowanych Programowi NF. Audyt Energetyczny i Raport z Audytu Energetycznego w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF wykonywane są przez Konsultanta ds. Projektu dla Beneficjenta nieodpłatnie. W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w Banku [za wyjątkiem PIF], który udziela wsparcia technicznego, Audyt Energetyczny i Raport z Audytu Energetycznego wykonywane są przez pracownika Banku będącego CAE lub przez innego CAE odpłatnie lub nieodpłatnie w zależności od decyzji Banku w tym zakresie i pokrycia kosztów działalności CAE udzielającego wsparcia technicznego w imieniu Banku. 18

W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w Banku [za wyjątkiem PIF], który nie udziela wsparcia technicznego koszty wykonania przez CAE Audytu Energetycznego i Raportu z Audytu Energetycznego ponosi Beneficjent. W przypadku, gdy koszty wykonania Audytu Energetycznego i Raportu z Audytu Energetycznego ponosi Beneficjent, koszty te stanowią Koszty Kwalifikowane Projektu. Weryfikacja Projektu W przypadku Inwestycji Wspomaganych, dla każdego Projektu powinna zostać wykonana weryfikacja Projektu. Dokumentem potwierdzającym wykonanie weryfikacji Projektu jest Certyfikat z Przeglądu z Weryfikacji Zakończonego Projektu (Certyfikat PWZP). Weryfikację Projektu oraz Certyfikat PWZP sporządza CAE/CEE [Konsultant ds. Weryfikacji w przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF] na zlecenie Beneficjenta. W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w PIF, weryfikacja Projektu i Certyfikat PWZP wykonywane są przez Konsultanta ds. Weryfikacji nieodpłatnie. W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w Banku [za wyjątkiem PIF], który udziela wsparcia technicznego, weryfikacja Projektu oraz Certyfikat PWZP wykonywane są przez pracownika Banku będącego CAE/CEE lub przez innego CAE/CEE odpłatnie lub nieodpłatnie w zależności od decyzji Banku w tym zakresie i pokrycia kosztów działalności CAE/CEE udzielającego wsparcia technicznego w imieniu Banku. W przypadku Beneficjentów zaciągających Kredyt na realizację Projektu w Banku [za wyjątkiem PIF], który nie udziela wsparcia technicznego, koszty wykonania przez CAE/CEE weryfikacji Projektu oraz Certyfikatu PWZP ponosi Beneficjent. W przypadku, gdy koszty wykonania Weryfikacji Projektu i Certyfikatu PWZP ponosi Beneficjent, koszty te stanowią Koszty Kwalifikowane Projektu. Podsumowanie. [Beneficjenci, zaciągający Kredyt na realizację Projektu w PIF, mogą otrzymać od Konsultanta ds. Projektu nieodpłatne wsparcie techniczne na etapie przygotowania, oceny i weryfikacji Projektu. W razie potrzeby Konsultant ds. Projektu może udzielić Beneficjentom również nieodpłatnego wsparcia na etapie realizacji Projektu.] Beneficjenci, zaciągający Kredyt na realizację Projektu w Banku [za wyjątkiem PIF] mogą otrzymać od Banku [za wyjątkiem PIF] nieodpłatne wsparcie techniczne, świadczone przez pracownika Banku będącego CAE/CEE lub przez innego CAE/CEE, na etapie przygotowania, oceny i weryfikacji Projektu, jedynie w przypadku, gdy Bank [za wyjątkiem PIF] zapewnia udzielanie takiego wsparcia i pokrywa koszty działalności CAE/CEE. W przypadku, gdy Bank nie udziela wsparcia technicznego koszty działalności CAE/CEE na etapie przygotowania, oceny i weryfikacji Projektu ponosi Beneficjent. Wszystkie Banki odpowiadają za przygotowanie wszelkich procesów i dokumentów zgodnie z wymogami, standardami i szablonami obowiązującymi w Programie NF. Poniższa tabela przedstawia opis procedur dla Inwestycji Wspomaganych. Tabela 2 Procedury dotyczące Inwestycji Wspomaganych Etap Opis Szacowane ramy czasowe Dokumenty 1. Beneficjent składa do Banku Wniosek Dotację i Formularz de minimis. Nie określono Wniosek o Dotację Formularz de minimis Bank ocenia zdolność kredytową [List Intencyjny]* Beneficjenta, kwalifikowalność do Programu NF, dopuszczalność [Lista Odniesień pomocy de minimis i informuje Środowiskowych i Beneficjenta o wyrażeniu zgody na Społecznych EBORu]* sfinansowanie Projektu. Beneficjent może zwrócić się o wsparcie techniczne do Certyfikowanego Eksperta ds. Energetyki/Audytora ds. Energetyki [Lista Wykluczeń Szczególnych]* *Dokumenty wymagane dla Beneficjentów PIF 19