Polskie Stowarzyszenie Puławy, 2017.01.17 Klasyfikatorów Gruntów ul. Czartoryskich 8 24-100 Puławy Pan Krzysztof Jurgiel Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rzeczypospolitej Polskiej Wniosek w sprawie ustawowego uregulowania możliwości wykonywania zawodu klasyfikatora gruntów. Szanowny Panie Ministrze, Zarząd Polskiego Stowarzyszenia Klasyfikatorów Gruntów, wykonując uchwałę Walnego Zebrania Członków PSKG, które obyło się 9 września 2015 r. w Puławach oraz działając w imieniu klasyfikatorów gruntów zrzeszonych w Stowarzyszeniu, na podstawie art. 4 ust. 2 i art. 4b ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji, zwraca się z wnioskiem o rozpatrzenie i przyjęcie zasadniczych tez i kierunków, załączonej do niniejszego wystąpienia propozycji zmian regulacji prawnych. Dotyczą one najistotniejszych kwestii zawodowych, z punktu widzenia czynności wykonywanych przez klasyfikatorów gruntów, i barier, które napotykamy w codziennej pracy, borykając się z krańcowo różną praktyką w prawie każdym starostwie pomimo, że realizują one zadania z zakresu gleboznawczej klasyfikacji gruntów na podstawie tych samych, jednolitych przepisów prawa. Istotą sugerowanych kierunków zmian jest: 1) Dopisanie - jako kolejnego elementu prac geodezyjnych - definicji prac klasyfikacyjnych, odpowiadającej obecnie czynnościom klasyfikacyjnym w terenie oraz sporządzaniu map klasyfikacyjnych lub aktualizację map glebowo-rolniczych, a także wprowadzenie zasady, że prace klasyfikacyjne stanowią podzbiór prac geodezyjnych. Umożliwi to wprowadzenie definicji prac klasyfikacyjnych do systemu prawnego oraz zapewni kierowanie pracami klasyfikacyjnymi przez osoby posiadające uprawnienia zawodowe z zakresu klasyfikacji gruntów, bez obszernej ingerencji redakcyjnej w szereg przepisów ustawy, w szczególności wszystkich zagadnień dotyczących wykonywania prac geodezyjnych i przekazywania ich wyników do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
2) Wprowadzenie nowej kompetencji, a w ślad za tym nałożenie na WINGiK obowiązku weryfikowania przypadków rażącego zaniżania klas gruntów. Umożliwi to Służbie Geodezyjnej i Kartograficznej wykonywanie prawidłowego nadzoru nad wykonywaniem zawodu klasyfikatora gruntów, w szczególności formułowanie stosownych wniosków w postępowaniach dyscyplinarnych prowadzonych wobec osób posiadających uprawnienia zawodowe z zakresu klasyfikacji gruntów, bez ingerencji w treść przepisów dotyczących tych postępowań, obecnie zawartych w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne. 3) Przyjęcie zasady, że uprawnienia zawodowe z zakresu klasyfikacji gleb będą mogły otrzymywać wyłącznie (wyjątek tytuł naukowy profesora lub doktora z zakresu gleboznawstwa) osoby, które ukończyły kurs w zakresie gleboznawstwa, gleboznawczej klasyfikacji gruntów i kartografii gleb (dawniej) lub studia podyplomowe w zakresie gleboznawstwa, gleboznawczej klasyfikacji gruntów i kartografii gleb, organizowane obecnie przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach resortową jednostkę naukowo-badawczą, bezpośrednio podległą ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi. Osoby te powinny także ukończyć co najmniej roczną praktykę zawodową pod kierunkiem innego uprawnionego klasyfikatora gruntów. Daje to, w skali kraju, rękojmię jednolitego systemowo przygotowania klasyfikatorów gruntów do wykonywania prac klasyfikacyjnych, przy zapewnieniu bezpośredniego, silnego nadzoru merytorycznego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W tym zakresie nasza propozycja i podejmowane na jej podstawie działania: - uniezależniają proces nadawania uprawnień od kierunków studiów kończonych przez osoby egzaminowane, co jest istotne, gdyż zawód klasyfikatora, po uzyskaniu kwalifikacji zawodowych w IUNG-PIB w Puławach podejmują geodeci, leśnicy, ogrodnicy, kartografowie, rolnicy, specjaliści ochrony środowiska etc., z których istotna część skupiona jest w Polskim Stowarzyszeniu Klasyfikatorów Gruntów, - umożliwiają odbywanie praktyki zawodowej po ukończeniu studiów podyplomowych w IUNG-PIB, kształcących w zawodzie klasyfikatora, zatem praktyka zawodowa odbywać się będzie już po formalnym uzyskaniu jednolitych w skali kraju kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych egzaminem dyplomowym, - ogranicza koszty postępowania, które musi ponieść zainteresowany, poprzez określenie ścieżki nabywania uprawnień w sposób analogiczny, jak w przypadku uprawnień z zakresu geodezyjnych pomiarów podstawowych, redakcji map oraz fotogrametrii i teledetekcji (bez postępowania sprawdzającego), gdyż kwalifikacje zawodowe tych osób potwierdza dyplom ukończenia studiów podyplomowych, natomiast sprawdzeniu podlegać będzie wykonanie wymaganych przepisami minimów praktyki zawodowej, przy minimach określonych przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. 4) Wprowadzenie przepisu przejściowego, dającego możliwość wykonywania zawodu klasyfikatora na zasadach dotychczasowych osobom, które wykonują ten zawód obecnie i często posiadają wieloletnią praktykę zawodową. Okres ten (proponuje się okres pięcioletni) umożliwi dopełnienie formalności przedłożenia Głównemu Geodecie Kraju dokumentów wykazujących wymaganą praktykę zawodową i uzyskanie świadectwa nabycia uprawnień zawodowych (ujawnienia w centralnej bazie danych osób posiadających uprawnienia).
Ponadto Zarząd PSKG uważa, że w zakresie uprawnień dotyczących gleboznawczej klasyfikacji gruntów, należy nałożyć na Głównego Geodetę Kraju ustawowy obowiązek współpracy z ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi oraz z organizacjami społecznozawodowymi działającymi konkretnie w obszarze klasyfikacji gruntów, a nie ogólnie pojętej geodezji i kartografii. W celu uniknięcia wątpliwości, co do interpretacji kierunków zmian postulowanych w naszej propozycji, przedstawiamy w załączniku wnioskowane zmiany w postaci konkretnych zapisów, które w naszej ocenie powinny znaleźć się w obecnym brzemieniu ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Uzasadniając powyższe, pragniemy przedstawić Panu Ministrowi następujące argumenty. Aktualnie, zawód klasyfikatora gruntów, jest zawodem ujętym w załączniku do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. z 2014 r. poz. 1145), sklasyfikowany w grupie Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych, grupie średniej Specjaliści nauk biologicznych i dziedzin pokrewnych, grupie elementarnej Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni pod nazwą Klasyfikator gruntów, pod numerem 213208, wraz z zawodem o nazwie Gleboznawca, figurującej pod numerem 213202. Rozpowszechniane bezpośrednio po wejściu w życie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 2012 r. w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów (zwane dalej Rozporządzeniem), a nierzadko pokutujące jeszcze obecnie w środowisku urzędników starostw nieprawdziwe informacje, jakoby gleboznawczą klasyfikacją gruntów mógł wykonywać każdy, a weryfikacja umiejętności może odbywać się rzekomo wyłącznie na podstawie list klasyfikatorów prowadzonych przez wojewodów, wykazały istotne braki wiedzy pracowników administracji geodezyjnej i kartograficznej na temat prawnych podstaw wykonywania jakichkolwiek zawodów w ogólności. Rozpowszechniane informacje, zważywszy na istniejący od kilku dziesięcioleci tytuł legitymacyjny zawodu klasyfikatora gruntów, jakim jest dyplom ukończenia studiów podyplomowych (lub poprzednio ukończenia kursu połączonego z praktyką zawodową) w zakresie gleboznawczej klasyfikacji gruntów i kartografii gleb w puławskim IUNG, dyskryminują osoby posiadające kwalifikacje w zawodzie klasyfikator gruntów. W sprawie tej władze naszego Stowarzyszenia otrzymywały liczne sygnały z obszaru całego kraju. Wynikająca z braku znajomości prawa, trwająca miejscami do dziś bezradność urzędników niektórych starostw przy wykonywaniu zadań Służby Geodezyjnej i Kartograficznej z zakresu gleboznawczej klasyfikacji gruntów, której przejawy można znaleźć nawet na witrynach internetowych, w tym BIP-ach tych starostw spowodowała, że w 2013 roku Polskie Stowarzyszenie Klasyfikatorów Gruntów, we współpracy z Instytutem Uprawy i Nawożenia Gleb PIB w Puławach rozpoczęło cykl warsztatów informacyjnych. W latach 2013-14 oraz 2016 przeprowadzono dwie kampanie warsztatowe, mające na celu uzmysłowienie pracownikom starostw, na czym polega praca klasyfikatora gruntów, jakie są podstawy prawne i merytoryczne wykonywania tego zawodu, a także zademonstrowanie w terenie, jak w praktyce powinny odbywać się czynności klasyfikacyjne w terenie, w rozumieniu 5 ust.1. pkt 2 Rozporządzenia. Równolegle, analogiczne w treści
merytorycznej zajęcia warsztatowe zorganizowano także dla klasyfikatorów gruntów, w tym członków Polskiego Stowarzyszenia Klasyfikatorów Gruntów. Dotychczas w zajęciach warsztatowych udział wzięło około 500 zainteresowanych osób z obszaru całego kraju, a sygnały z terenu wykazują istotne zainteresowanie kolejnym cyklem warsztatów teoretycznych i terenowych. W ocenie Zarządu PSKG działalność szkoleniowa jednak nie wystarczy. Wymagane jest pilne uruchomienia działań legislacyjnych. Wyrażamy przekonanie, że sprawy przeprowadzania gleboznawczej klasyfikacji gruntów, wykonywania zawodu klasyfikatora gruntów, oraz prowadzenia i ujednolicenia procedur administracyjnych związanych z klasyfikacją gruntów w starostwach powiatowych z korzyścią tak dla obywateli, jak i szeroko pojętego interesu publicznego powinny być stanowione z udziałem Polskiego Stowarzyszenia Klasyfikatorów Gruntów oraz, niejako równolegle, współdziałającego w tej dziedzinie, pokrewnego, Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego. Ze swej strony deklarujemy wsparcie i chęć współdziałania w tworzeniu prawnych rozwiązań, które pozwolą na korzystne z punktu widzenia społecznego zmiany w procesie prowadzenia gleboznawczej klasyfikacji gruntów przez organy administracji geodezyjnej i współpracujących z nią przy realizacji zadania ekspertów klasyfikatorów gruntów. W załączeniu przekazujemy propozycje zmian do Ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, precyzujące powyższe tezy. Z wyrazami szacunku Mgr inż. Adolf Jankowski Prof. dr hab. inż. Franciszek Woch Prezes Polskiego Stowarzyszenia Klasyfikatorów Gruntów Wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Klasyfikatorów Gruntów Otrzymują: Pani Beata Szydło Prezes Rady Ministrów, Pan Andrzej Adamczyk Minister Infrastruktury i Budownictwa Pan Wiktor Szmulewicz Prezes Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych Pan prof. dr hab. Zbigniew Zagórski Prezes Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Pan prof. dr hab. Wiesław Oleszek Dyrektor Naczelny IUNG PIB w Puławach Pan Stanisław Cegielski - Prezes Stowarzyszenia Geodetów Polskich.
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne. Zmiany, proponowane przez Polskie Stowarzyszenie Klasyfikatorów Gruntów. W celu uniknięcia wątpliwości, co do interpretacji naszej propozycji, przedstawiamy poniżej wnioskowane zmiany w przepisach w postaci konkretnych zapisów, które w naszej ocenie powinny znaleźć się w obecnym brzemieniu ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Objaśnienie: Przekreślenia dotyczą proponowanych skreśleń aktualnego brzmienia ustawy, a teksty nowe zostały dodane w kolorze czerwonym. Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) pracach geodezyjnych - rozumie się przez to: a) projektowanie i wykonywanie pomiarów: geodezyjnych, grawimetrycznych, magnetycznych oraz astronomicznych, w związku z: realizacją zadań określonych w ustawie, opracowaniem dokumentacji geodezyjnej dotyczącej nieruchomości na potrzeby postępowań administracyjnych lub sądowych oraz czynności cywilnoprawnych, wykonywaniem opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych na potrzeby budownictwa, e) projektowanie i wykonywanie czynności niezbędnych do przeprowadzenia gleboznawczej klasyfikacji gruntów realizowane w terenie, opracowywanie dokumentacji obejmującej wyniki realizacji tych czynności, a także sporządzanie map klasyfikacyjnych lub innych map, przedstawiających wyniki terenowych ustaleń gleboznawczej klasyfikacji gruntów (prace klasyfikacyjne); 2) pracach kartograficznych - rozumie się przez to wykonywanie map topograficznych, map ogólnogeograficznych oraz kartograficznych opracowań tematycznych i specjalnych; Art. 9. 8. Kontrola działalności przedsiębiorcy oraz jednostki organizacyjnej, w zakresie wykonywania prac geodezyjnych lub prac kartograficznych, może dotyczyć: 1) zgłaszania prac geodezyjnych lub prac kartograficznych; 2) przekazywania do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego wyników prac geodezyjnych lub prac kartograficznych; 3) przestrzegania przepisów dotyczących wykonywania samodzielnych funkcji w zakresie geodezji i kartografii; 4) rzetelności wykonywania prac geodezyjnych lub prac kartograficznych. 9. Kontrola prac klasyfikacyjnych jest przeprowadzana, gdy wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego poweźmie wiadomość o podejrzeniu informacji o
dokonaniu rażącego zaniżania faktycznej jakości produkcyjnej gleb w wyniku przeprowadzenia prac klasyfikacyjnych. Art. 13. 1. Osoby wykonujące prace geodezyjne i kartograficzne mają prawo: 1) wstępu na grunt i do obiektów budowlanych oraz dokonywania niezbędnych czynności związanych z wykonywanymi pracami; 2) dokonywania przecinek drzew i krzewów, niezbędnych do wykonania prac geodezyjnych; 3) nieodpłatnego umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz urządzeń zabezpieczających te znaki, a także wykonywania w niezbędnym zakresie odkrywek gleboznawczych w toku prac klasyfikacyjnych; Rozdział 8 Uprawnienia zawodowe oraz odpowiedzialność dyscyplinarna Art. 42. 1. Do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii jest niezbędne posiadanie uprawnień zawodowych. 2. Przez wykonywanie samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii rozumie się: 3) pełnienie funkcji inspektora nadzoru z zakresu geodezji i kartografii, w tym gleboznawczej klasyfikacji gruntów; 6) sporządzanie projektów gleboznawczej klasyfikacji gruntów. 3. Osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii są obowiązane wykonywać swoje zadania z należytą starannością, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy technicznej i obowiązującymi przepisami prawa. Art. 43. Uprawnienia zawodowe nadaje się w następujących zakresach: 9) gleboznawcza klasyfikacja gruntów. Art. 44a 1. 1. Uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresie, o którym mowa w art. 43 pkt 9 mogą otrzymać osoby, które: 1) posiadają pełną zdolność do czynności prawnych; 2) nie były karane za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe; 3) posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych pierwszego stopnia, studiów wyższych drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich na kierunku studiów w obszarze
nauk przyrodniczych, nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych lub nauk technicznych, których program umożliwia nabycie umiejętności dotyczących gleboznawczej klasyfikacji gruntów; 4) ukończyły studia podyplomowe w zakresie gleboznawstwa, gleboznawczej klasyfikacji gruntów i kartografii gleb, organizowany przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, lub inną jednostkę podległą ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi, wskazaną przez tego ministra, albo posiadają w dziedzinie gleboznawstwa tytuł naukowy doktora; 5) przez 1 rok brały udział w pracach związanych z przeprowadzeniem gleboznawczej klasyfikacji gruntów, po ukończeniu studiów podyplomowych lub kursu, o którym mowa w pkt.4; 2. Osoby posiadające w dziedzinie nauk wymienionych w ust. 1 pkt 3 tytuł naukowy profesora lub doktora, są zwolnione z obowiązku spełnienia wymagań określonych w ust. 1 pkt 4, 5. Art. 44b. 1. Praktyka zawodowa obejmuje wykonywanie prac geodezyjnych i kartograficznych z odpowiedniego zakresu pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia zawodowe w odpowiednim zakresie u przedsiębiorców lub w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 11. 2. Osoba ubiegająca się o nadanie uprawnień zawodowych, zwana dalej "osobą zainteresowaną", może rozpocząć praktykę zawodową: 1) jeżeli spełnia wymagania, o których mowa w art. 44 ust. 1 pkt 3, art. 44a ust. 1 pkt 3 lit. a lub w art. 44a ust. 2 pkt 3, lub w art. 44a 1 ust. 1 pkt 4, albo Art. 45. 1. Główny Geodeta Kraju nadaje uprawnienia zawodowe na wniosek osoby zainteresowanej. 2. Wniosek o nadanie uprawnień zawodowych może dotyczyć tylko jednego z zakresów, o których mowa w art. 43. Złożenie przez osobę zainteresowaną wniosku w jednym zakresie nie wyłącza możliwości złożenia przez nią wniosku o nadanie uprawnień zawodowych w innym zakresie, z tym, że będzie on rozpatrywany w kolejnym postępowaniu kwalifikacyjnym. 3. Do wniosku o nadanie uprawnień zawodowych dołącza się dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań, o których mowa w art. 44, lub art. 44a, lub art. 44a 1 oraz potwierdzenie wniesienia opłaty za przeprowadzenie postępowania kwalifikacyjnego. Art. 45a. 1. Stwierdzenie spełnienia przez osobę zainteresowaną wymagań określonych art. 44, lub art. 44a, lub art. 44a 1 następuje w drodze postępowania kwalifikacyjnego. 2. Postępowanie kwalifikacyjne obejmuje: 1) część wstępną, polegającą na weryfikacji dokumentów, o których mowa w art. 45 ust. 3; 2) część sprawdzającą, polegającą na przeprowadzeniu egzaminu ze znajomości przepisów w dziedzinie geodezji i kartografii. 3. Postępowania kwalifikacyjnego określonego w ust. 2 pkt 2 nie prowadzi się wobec osób, o których mowa w art. 44 ust. 3, i art. 44a ust. 1 pkt 3 i ust. 3 oraz art. 44a 1.
Art. 45b. 1. Postępowanie kwalifikacyjne prowadzi komisja kwalifikacyjna do spraw uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii, zwana dalej "komisją kwalifikacyjną". 2. Komisję kwalifikacyjną powołuje i odwołuje Główny Geodeta Kraju. 3. Komisję kwalifikacyjną powołuje się z udziałem przedstawicieli stowarzyszeń społeczno-zawodowych działających w dziedzinie geodezji i kartografii. 3a. W przypadku uprawnień, o których mowa w art. 43 pkt 9 komisję kwalifikacyjną powołuje i odwołuje Główny Geodeta Kraju w porozumieniu z ministrem właściwym ds. rozwoju wsi, z udziałem przedstawicieli stowarzyszeń społeczno-zawodowych reprezentujących klasyfikatorów gruntów i gleboznawców. Art. 45f. 1. Po zakończeniu postępowania kwalifikacyjnego stwierdzającego spełnienie wymagań określonych w art. 44, lub art. 44a, lub art. 44a 1 Główny Geodeta Kraju wydaje osobie zainteresowanej świadectwo stwierdzające nadanie uprawnień zawodowych i wpisuje ją do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia zawodowe. Odmowa nadania uprawnień zawodowych następuje w drodze decyzji. Art. 45h. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wsi określi, w drodze rozporządzenia: 1) sposób, tryb i szczegółowe warunki nadawania uprawnień zawodowych oraz działania komisji kwalifikacyjnej, w szczególności: a) tryb składania dokumentów, o których mowa w art. 45 ust. 3, b) warunki uznawania praktyki zawodowej, a także sposób prowadzenia dziennika praktyki zawodowej, w tym jego wzór i wysokość opłaty za jego wydanie osobie zainteresowanej, Art. 45i. 1. Minister właściwy ds. rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia minimalne wymagania programowe studiów podyplomowych, o których mowa w art. 44a 1 ust.1 pkt. 3, a także minimalne warunki, które powinno spełniać wykształcenie kandydatów na te studia podyplomowe, mając na względzie zapewnienie prawidłowego poziomu merytorycznego prowadzenia gleboznawczej klasyfikacji gruntów. Przepis przejściowy W okresie 5 lat od wejścia w życie ustawy czynności związane z przeprowadzeniem gleboznawczej klasyfikacji gruntów i jej kontroli mogą wykonywać osoby, które spełniają warunki określone w art. 44a 1.