LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKA ul. Lubartowska 60, Lublin tel./fax (0-81) , (0-81) Internet:

LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKA ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin tel./fax (0-81) 532-72-97, (0-81) 534-28-61 Internet: www.loia.pl BIURO czynne w godzinach: 8 00-15 00 sprawy dotyczące prawa wykonywania zawodu oraz składek członkowskich: codziennie w godzinach: 8 00-13 00 e-mail: biuro@loia.pl G O D Z I N Y P R Z Y J Ę Ć: PREZES mgr farm. Tomasz Barszcz poniedziałek 9 00-12 00, czwartek 12 00-15 00 e-mail: prezes@loia.pl V-CE PREZES mgr farm. Krzysztof Przystupa piątek 9 00-12 00 OKRĘGOWY RZECZNIK ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ mgr farm. Janina Kisielewska ostatni poniedziałek miesiąca 10 00-12 00 DYREKTOR BIURA mgr Anna Knieć codziennie 8 00-15 00 e-mail: dyrektor@loia.pl RADCA PRAWNY mgr Małgorzata Goździewska środa, piątek 10 00-13 00 radca@loia.pl Numer rachunku bankowego Lubelskiej OIA: 90 1500 1520 1215 2006 2546 0000 Kredyt Bank SA

2 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY SPIS TREŚCI SŁOWEM WSTĘPU... 3 Problematyka pracy zawodowej aptekarzy Uzgodnienia ze spotkania pomiędzy LOIA a Lubelskim OW NFZ... 4 Spotkanie aptekarzy z przedstawicielami Lubelskiego OW NFZ... 6 Numery identyfikacyjne LOW NFZ... 14 Odpłatność ryczałtowa za leki recepturowe... 16 Wydawanie odpowiedników przez apteki... 17 Recepty pro auctore, pro familia... 18 Wykaz leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne... 19 Nazwa międzynarodowa oraz własna leku... 20 Uwagi i propozycje LOIA do projektu rozporządzenia w sprawie recept lekarskich.. 23 Wiadomości Z posiedzenia Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie... 32 Kalendarium prac Prezesa oraz członków ORA w Lublinie luty... 33 Uchwały Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie... 34 Odezwa Apteka-Muzeum w Lublinie... 37 Komentarz do artykułu: Tańsze leki bez recepty...... 38 Dyplom uznania Zasłużony dla Uniwersytetu Medycznego w Lublinie... 40 Uroczystości i wydarzenia mgr farm. Izabela Bielecka VI Krajowy Zjazd Aptekarzy w Szczyrku... 41 Historia farmacji dr n. farm. Andrzej Wróbel XXI Sympozjum Historii Farmacji Farmacja w służbie człowieka i zwierząt... 47 Nauka mgr farm. Kamil Lewandowski Leki generyczne alternatywą dla pacjenta?... 49 Non omnis moriar Św. p. dr n. farm. Renata Łoś (11.08.1969-05.12.2011)... 52 Wspomnienie o dr n. farm. Renacie Łoś... 55

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY SŁOWEM WSTĘPU 3 Szanowni Państwo, oddając w Wasze ręce niniejszy numer Biuletynu polecam szczególnej uwadze treści odnoszące się do ustawy refundacyjnej i realizacji recept oraz nowych aktów prawnych. Informuję także, że ukazały się nowe rozporządzenia MZ: w sprawie recept lekarskich (obowiązujące od 10 marca 2012 r.), zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów (obowiązujące od 10 marca 2012 r.), rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu postępowania ze środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi i prekursorami kategorii 1, ich mieszaninami ( ) (obowiązujące od 02 marca 2012 r.). Ponadto: 8 marca 2012 r. w Dzienniku Urzędowym MZ Nr 6 ukazało się obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium RP, 8 marca 2012 r. wydane zostało rozporządzenie MZ w sprawie wydawania oraz cofania zezwoleń na wytwarzanie, przetwarzanie, przerabianie lub stosowanie środków odurzających lub substancji psychotropowych. Przypominam, że od 01 stycznia b.r. zgodnie z nowym brzmieniem art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne Zabroniona jest reklama aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. Nie stanowi reklamy informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego. Proszę o rygorystyczne przestrzeganie powyższych przepisów. W celu zapoznania się na bieżąco z treścią ww. przepisów, jak i najnowszymi informacjami dotyczącymi naszego zawodu, proszę o częste odwiedzanie naszej strony internetowej. Ponadto informuję, że obecnie trwają prace nad modernizacją naszej strony internetowej LOIA. Zamierzeniem naszym jest zwiększenie jej użyteczności i funkcjonalności. Niebawem zostanie uruchomiony newsletter, który umożliwi Państwu otrzymywanie aktualnego przeglądu informacji. Prezes ORA w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 4 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Przedstawione zagadnienia i przepisy odnoszą się do rozporządzenia MZ w sprawie recept lekarskich z dnia 23 grudnia 2011 r., zaś obecnie od dnia 10 marca 2012 r. obowiązuje nowe rozporządzenie MZ w sprawie recept lekarskich, odmiennie regulujące niektóre kwestie. Uzgodnienia ze spotkania pomiędzy LOIA a Lubelskim OW NFZ Uzgodnienia ze spotkania w dniu 5 stycznia 2012 r. pomiędzy: Lubelską Okręgową Izbą Aptekarską z siedzibą w Lublinie, ul. Lubartowska 60 reprezentowaną przez: Prezesa Rady Okręgowej Izby Aptekarskiej mgr farm. Tomasza Barszcza a Lubelskim Oddziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia reprezentowanym przez: Dyrektora Krzysztofa Tuczapskiego Strony zgodnie postanowiły, że: w okresie od dnia 1 stycznia 2012 roku do czasu odwołania niniejszych ustaleń, dotyczących realizacji recept na refundowany lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobu medycznego przez apteki i punkty apteczne funkcjonujące na terenie działania Lubelskiego OW NFZ, będą obowiązywały następujące zasady: 1. Jeżeli na recepcie nie wpisano identyfikatora oddziału wojewódzkiego Funduszu lub kodu uprawnień dodatkowych pacjenta osoba wydająca może określić te dane na podstawie odpowiednich dokumentów dotyczących pacjenta przedstawionych przez osobę okazującą receptę w tym przypadku Lubelski OW NFZ dopuszcza uznanie za dokument prawidłowy pisemne oświadczenie pacjenta o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego, które powinno zawierać imię i nazwisko, datę urodzenia, PESEL nazwę instytucji, która zgłosiła pacjenta do ubezpieczenia, nazwę oddziału (ZUS, KRUS), do którego pacjent został zgłoszony. Recepty zrealizowane na podstawie w/w oświadczenia będą refundowane. 2. Dodatkowe informacje umieszczone przez lekarzy na receptach typu: pieczątka lub adnotacja odręczna lekarza, refundacja do uznania NFZ, określenie typu choroby

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 5 pacjenta, przekreślenie rubryk uprawnień oraz odpłatności nie skutkuje nieważnością recepty i w przypadku jej realizacji Lubelski OW NFZ będzie refundował ceny leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wydanych wyrobów medycznych, uznając w/w realizację za prawidłową. 3. W przypadku, gdy na recepcie w rubryce Oddział NFZ lekarz korektorem usunął nr oddziału np: 03, apteka stwierdza, że pole jest puste (tzn. nie wpisano identyfikatora oddziału wojewódzkiego NFZ), może zrealizować receptę po określeniu tych danych na podstawie odpowiednich dokumentów (stosując 15 ust. 1 pkt. 1 lit. A rozporządzenia MZ w sprawie recept lekarskich Dz.U. nr 294 poz. 1739). 4. W przypadku realizacji recepty zawierającej kody kreskowe umożliwiające automatyczny odczyt danych, umieszczenie przez osobę wystawiającą receptę kodów kreskowych w miejscach innych niż określone w załączniku nr 6 w części Objaśnienia pkt 9 i 10 lit. a-c, skutkuje przyjęciem zasady, że recepta podlega refundacji przez Lubelski OW NFZ. PREZES Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz DYREKTOR Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA Krzysztof Tuczapski UWAGA! W nawiązaniu do uzgodnień z dnia 05.01.2012 r. pomiędzy LOIA i LOW NFZ określonych w pkt 1, proszę aby apteki po zakończeniu okresu rozliczeniowego przekazywały do LOW NFZ ( w formie papierowej!!! ), wykaz numerów PESEL z oświadczeń o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego składanych przez pacjenta w aptece w przypadku braku identyfikatora oddziału wojewódzkiego funduszu wraz z datą realizacji recepty. Np.: L.p.... PESEL... data realizacji recepty.... Jednocześnie informuję, że wszelkie dodatkowe zaświadczenia lekarskie informujące np. o chorobie przewlekłej pacjenta dołączane do recepty, nie mogą być podstawą do realizacji recepty z niższą odpłatnością w przypadku braku określonych odpłatności na recepcie. Przypominam, że dane zawarte w treści umowy z NFZ na realizację recept refundowanych winny być w bardzo dokładny sposób umieszczone w systemie informatycznym apteki, generującym zestawienia refundacyjne, gdyż najmniejsza zmiana spowoduje brak możliwości przekazania refundacji. Prezes ORA w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz

6 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Spotkanie aptekarzy z przedstawicielami Lubelskiego OW NFZ W dniu 23 stycznia 2012 r. w auli Collegium Maius Uniwersytetu Medycznego w Lublinie przy ul. Jaczewskiego odbyło się spotkanie przedstawicieli aptek i punktów aptecznych z terenu działania Izby, zorganizowane wspólnie przez LOIA i Lubelski Oddział Wojewódzki NFZ. Lubelski Oddział Wojewódzki NFZ w spotkaniu reprezentowali: dr Bożenna Zasada Naczelnik Wydziału Gospodarki Lekami dr Marek Kokoszka Z-ca Dyrektora ds. Medycznych oraz przedstawiciele Wydziału Informatyki i Wydziału Gospodarki Lekami natomiast Lubelską Okręgową Izbę Aptekarską mgr farm. Tomasz Barszcz Prezes Rady oraz pracownicy biura Izby w osobach: mgr Małgorzata Gęca-Goździewska radca prawny i mgr Anna Knieć dyrektor biura. Spotkanie poświęcone było problemom związanym z obsługą portalu SZOI, zawieraniem umów na refundację leków oraz realizacją recept refundowanych w związku ze zmianami przepisów prawnych w tym zakresie. Korzystając z obecności przedstawicieli Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ, jak i Izby uczestnicy spotkania mieli możliwość zadawania pytań i otrzymywania odpowiedzi. Niektóre z nich wraz z odpowiedziami prezentujemy poniżej. Sposób i tryb wystawiania recept oraz sposób ich realizacji określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. nr 294 poz. 1739). Obowiązki aptek wynikające z obrotu lekami, zasady kontroli aptek oraz obowiązki osób uprawnionych do wystawiania recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne objęte decyzją o refundacji określa ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz.U. nr 122 poz. 696).

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 7 Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na część zadawanych pytań przez aptekarzy. W odpowiedziach nie uwzględniono uzgodnień ze spotkania w dniu 5 stycznia 2012 r. zawartych między Lubelską Okręgową Izbą Aptekarską a Lubelskim Oddziałem Wojewódzkim NFZ dotyczących realizacji recept refundowanych w okresie przejściowym, t.j. od dnia 1 stycznia 2012 r. do czasu odwołania uzgodnień. Ponadto w odpowiedziach nie uwzględniono zapisów ustawy z dnia 13 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw, która wchodzi w życie z dniem 9 lutego 2012 r. Zgodnie z art. 8 cyt. ustawy dotychczasowe rozporządzenie w sprawie recept lekarskich z dnia 23.12.2011 r. zachowuje moc do dnia wejścia w życie nowego rozporządzenia, nie dłużej jednak niż przez okres miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy. Pierwsza część odpowiedzi na pytania: 1. Czy recepta wypisana dwoma charakterami pisma może być realizowana i refundowana? Zgodnie z 2 ust. 1 pkt. 1 i 2 rozporządzenia MZ w sprawie recept lekarskich (zwanym dalej rozporządzeniem ) wystawienie recepty polega na: 1/ czytelnym oraz trwałym naniesieniu na awersie recepty, w tym za pomocą wydruku, treści obejmującej dane określone w rozporządzeniu, 2/ złożeniu na awersie recepty własnoręcznego podpisu osoby uprawnionej. Wobec powyższego nie ma znaczenia, czy recepta wypisana jest jednym charakterem pisma, dwoma charakterami pisma, czy też za pomocą wydruku. Istotnym jest, aby recepta była czytelna, napis lub nadruk był trwały, podpis osoby uprawnionej własnoręczny, zaś recepta nie budziła uzasadnionego podejrzenia sfałszowania. 2. Czy lekarz dokonując poprawek na recepcie musi poza podpisem postawić pieczątkę? Zgodnie z 2 ust. 2 rozporządzenia na recepcie mogą być dokonywane poprawki wyłącznie przez osobę uprawnioną (z zastrzeżeniem 15 pkt 1 lit.a,e,g,h tiret pierwsze i pkt 2 i 3 czyli przypadki, gdy osoba realizująca może dokonać weryfikacji).

8 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Każda poprawka wymaga dodatkowego odciśnięcia pieczątki i podpisu osoby uprawnionej przy poprawianej informacji. 3. Czy na recepcie może być umieszczane logo ośrodka zdrowia? Na recepcie nie mogą być zamieszczane informacje niezwiązane z jej przeznaczeniem, w tym informacje stanowiące reklamę ( 2 ust. 3 rozporządzenia). 4. Czy adres pacjenta może być określony w skrócie np. W wa, L n Adres pacjenta, zgodnie z 3 ust. 1 pkt 2 lit b rozporządzenia określa się poprzez podanie nazwy miejscowości (w pełnym brzmieniu), ulicy, numeru domu, numeru lokalu, jeśli nadano. Adresem pacjenta jest: miejsce zamieszkania, miejsce pełnienia służby wojskowej, jeżeli dotyczy, miejsce zamieszkania osoby uprawnionej albo siedziby świadczeniobiorcy, który udzielił świadczenia opieki zdrowotnej w przypadku osoby bezdomnej. 5. Czy lekarz musi wstawić wiek w przypadku dziecka do lat 18? Na recepcie winien być umieszczony wiek w przypadku pacjenta do lat 18 tylko wówczas, gdy osoba uprawniona nie może go ustalić na podstawie dokumentu potwierdzającego dane, o których mowa w lit f, przedstawionego przez pacjenta (lit. f dotyczy numeru PESEL, a w przypadku dziecka do pierwszego roku życia, nieposiadającego numeru PESEL lub niemożności ustalenia tego numeru numer PESEL jednego z opiekunów wraz z odpowiednią adnotacją i podpisem osoby uprawnionej). 6. Czy w danych podmiotu drukującego receptę mogą występować skróty? Na dole recepty zamieszcza się w formie wydruku, nazwę i adres (pełny, bez skrótów) lub numer REGON podmiotu drukującego receptę, a w przypadku, gdy wydruku dokonuje osoba uprawniona zwrot wydruk własny ( 2 ust. 4 rozporządzenia).

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 9 7. Czy wpisanie na recepcie odpłatności leku w następujący sposób; ryczałt, bezpłatnie, BZ, PP jest prawidłowe? Zgodnie z 6 ust. 1 pkt. 6 rozporządzenia dane dotyczące przepisanych leków obejmują odpłatność leku (środka s.s.p.ż, wyrobu med.) oznaczoną następująco: a) B dla leku wydawanego bezpłatnie b) R dla leku wydawanego z odpłatnością ryczałtową c) 30% dla leku wydawanego za odpłatnością 30% limitu finansowania d) 50% dla leku wydawanego za odpłatnością 50%limitu finansowania e) 100% dla leku wydawanego za pełną odpłatnością. Jednocześnie należy przypomnieć, że w wykazie refundowanych leków występuje odpłatność B, R, 30% i 50%. 8. Czy jeżeli lekarz nie wpisze poziomu odpłatności, realizując receptę aptekarz na rewersie recepty musi umieścić swój podpis i pieczątkę? Zgodnie z 15 ust. 1 pkt. 1 lit. g rozporządzenia, jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób nieczytelny lub niezgodny z rozporządzeniem odpłatności określonej w wykazie refundowanych leków, osoba wydająca może ją zrealizować w następujący sposób: w przypadku, gdy lek (ś.s.s.p.ż., wyrób med.) występuje w jednej odpłatności osoba wydająca dokonuje w tym zakresie zmiany, stosując właściwą odpłatność; osoba wydająca zamieszcza wówczas na rewersie recepty odpowiednią adnotację oraz swój podpis, w przypadku, gdy lek występuje w kilku odpłatnościach osoba wydająca wydaje lek za najwyższą odpłatnością określoną w tym wykazie. Jak wynika z cyt. wyżej przepisów, jeżeli lek występuje w jednej odpłatności, aptekarz realizując receptę dokonuje zmiany, stosując właściwą odpłatność i umieszcza adnotację na rewersie recepty (np. R) oraz swój podpis (bez pieczątki). W przypadku, gdy lek występuje w kilku odpłatnościach, wydaje się lek za najwyższą odpłatnością określoną w wykazie leków refundowanych i nie wymaga to żadnych adnotacji lub podpisu. 9. Lekarz wypisał Hydrocortison 1% maść. Nie ma takiej postaci. Czy można wydać Hydrocortison 1% krem? Zgodnie z 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, dane dotyczące przepisanych leków (...) obejmują postać, w jakiej lek ma być wydany, jeżeli występuje

10 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY w obrocie w więcej niż jednej postaci. Jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób nieczytelny lub niezgodny z rozporządzeniem postać leku (śsspż, wyr. med.) osoba wydająca może ją określić na podstawie posiadanej wiedzy i zrealizować receptę zgodnie z uprawnieniami pacjenta. ( 15 ust. 1 pkt. 1 lit. b rozporządzenia). 10. Lekarz nie określił dawki leku, zaś lek występuje w kilku dawkach. Jak należy wydać lek? Jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób nieczytelny lub niezgodny z rozporządzeniem dawkę leku (śsspż, wyr. med.) osoba wydająca lek przyjmuje, że jest to najmniejsza dawka dopuszczona do obrotu na terytorium RP ( 15 ust. 1 pkt. 1 lit. c rozporządzenia). 11. Lekarz określił wielkość opakowania leku, zaś lek ten nie występuje w tych opakowaniach w obrocie (ani na listach refundowanych) np. Ketonal 100mg 20 tabl. 1 op. Jak wydać taki lek? Zgodnie z 15 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób błędny wielkość opakowania osoba wydająca wydaje lek (...) w najmniejszym dostępnym opakowaniu tego leku (...) określonym: a) w wykazach refundowanych leków (...) w przypadku recept na refundowane leki (...), b) dla leku gotowego dopuszczonego do obrotu na terytorium RP w przypadku recept na leki (...) niepodlegające refundacji albo recept na refundowane leki (...) niewymienione w wykazach leków refundowanych. Tak więc można wydać w przypadku recepty na leki refundowane najmniejsze dostępne opakowanie leku określone w wykazach leków refundowanych. Powyższa zasada obowiązuje także wówczas, gdy osoba uprawniona (lekarz) na recepcie wpisał nazwę własną leku, dawkę i ilość opakowań, bez podania wielkości opakowania jednostkowego. Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 11 Spotkanie aptekarzy z przedstawicielami Lubelskiego OW Narodowego Funduszu Zdrowia część II odpowiedzi na pytania aptekarzy Poniżej przedstawiamy dalszą część odpowiedzi na pytania. 1. Jeżeli lekarz wypisze 2 opakowania leku refundowanego bez określenia wielkości opakowania, czy należy wydać 2 najmniejsze opakowania z wykazu, czy tylko jedno? Zgodnie z 15 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób błędny wielkość opakowania osoba wydająca wydaje lek (...) w najmniejszym dostępnym opakowaniu tego leku (...) określonym w wykazach refundowanych leków (...). Skoro zapisano dwa opakowania bez określenia wielkości opakowania, należy wydać 2 najmniejsze opakowania z wykazu. 2. Czy można zrealizować receptę na antybiotyk po 7 dniach za 100%? Recepta na antybiotyki oraz recepty wystawione w ramach pomocy doraźnej nie mogą być zrealizowane po 7 dniach od daty ich wystawienia (podstawa prawna 16 ust. 2 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich). Po upływie 7 dni antybiotyk nie może zostać wydany nawet za 100% odpłatnością. 3. Czy możemy zrealizować odpis recepty po 30 dniach od daty wystawienia recepty? Odpis recepty obejmuje termin jej realizacji, wynikający z 16 rozporządzenia. Odpis recepty nie stanowi przedłużenia terminu realizacji recepty, z której został sporządzony. Podstawa prawna to 8 ust. 5 rozporządzenia. Dla przypomnienia Terminy realizacji wynikające z 16 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich to: realizacja recepty nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia, w przypadku wystawienia do trzech recept na następujące po sobie okresy nie przekraczające łącznie 90 dni termin realizacji jest liczony od naniesionej na recepcie daty realizacji od dnia,

12 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY termin realizacji recepty na antybiotyki i recepty wystawione w ramach pomocy doraźnej nie może przekroczyć 7 dni od daty wystawienia, termin realizacji recepty na leki sprowadzane z zagranicy nie może przekroczyć 120 dni, termin realizacji recepty na preparaty immunologiczne, wytwarzane dla pacjenta nie może przekroczyć 90 dni od daty wystawienia. 4. Jak powinna być wystawiona recepta dla pacjenta z uprawnieniami dodatkowymi CN czy DN. Co ma się znajdować w rubryce Oddział NFZ? Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164 poz. 1027 z późn. zm.) do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie mają prawo m.in. osoby, posiadające obywatelstwo polskie i posiadające miejsce zamieszkania na terytorium RP, które nie ukończyły 18 roku życia (kod uprawnień dodatkowych DN) lub są w okresie ciąży, porodu i połogu (kod uprawnień dodatkowych CN), zwane świadczeniobiorcami. W treści 3 ust. 1 pkt 3 lit. a i b rozporządzenia w sprawie recept lekarskich wskazano, że recepta na leki (...) refundacyjne winna zawierać identyfikator płatnika: a) identyfikator OW NFZ, właściwy dla miejsca zamieszkania świadczeniobiorcy albo miejsca pełnienia służby wojskowej, a w przypadku osoby bezdomnej miejsce zamieszkania osoby uprawnionej albo siedziby świadczeniobiorcy, albo b) znak X w przypadku pacjentów nieposiadających dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń opieki zdrowotnej lub pacjentów niebędących osobami uprawnionymi do świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w pkt 2(CN) i 3 (DN) i 7(PO) załącznika nr 1 do rozporządzenia (kody dodatkowe uprawnień pacjenta), Z powyższych przepisów wynika, że lekarz w przypadku określenia uprawnień dodatkowych pacjenta o kodach uprawnień CN, DN winien w rubryce Oddział NFZ wpisać identyfikator OWNFZ właściwy dla miejsca zamieszkania świadczeniobiorcy (CN, DN).

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 13 5. Jezeli lekarz zostawia puste miejsce przeznaczone na datę realizacji recepty od dnia, czy można na rewersie zaznaczyć znak X, umieścić swój podpis i zrealizować receptę? Jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób nieczytelny lub niezgodny z rozporządzeniem daty realizacji recepty od dnia osoba wydająca przyjmuje, że wpisano znak X i może zrealizować receptę (podstawa prawna 15 ust. 1 pkt. 1 lit. f rozporządzenia w sprawie recept lekarskich). 6. Czy można dzielić insuliny? Refundowane leki (...) wydaje się w ilości przeznaczonej do maksymalnie 90 dniowego stosowania wyliczonego na podstawie podanego na recepcie sposobu dawkowania, w pełnych opakowaniach ( 17 ust. 1 rozporządzenia). Jeżeli nie przyczyni się to do zmiany gwarantowanej przez producenta leku, a pacjent otrzyma lek w odpowiednio oznakowanym opakowaniu własnym apteki, osoba wydająca antybiotyk, lek przepisany w postaciach parenterelnych, inny lek posiadający kategorię dostępności Rpw lub lek zawierający substancję psychotropową z grupy IV P, dzieli ilość leku zawartą w opakowaniu, tak aby maksymalnie zbliżyć ją do ilości określonej przez osobę uprawnioną: dzieleniu nie podlegają opakowania bezpośrednie. ( 17 ust. 2 rozporządzenia). Insuliny jako lek przypisany w postaci parenteralnej może podlegać dzieleniu i być wydawany w opakowaniu własnym apteki. 7. Które z danych pacjenta na recepcie może poprawić apteka? Jeżeli na recepcie wpisano w sposób nieczytelny lub błędny dane pacjenta, o których mowa w 3 ust. 1 pkt 2 lit. a,b oraz d g (t.j. imię i nazwisko pacjenta, adres pacjenta, kod uprawnień dodatkowych, numer poświadczenia lub numer dokumentu uprawniającego do korzystania ze świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji, numer PESEL, numer paszportu lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego tożsamość w przypadku cudzoziemca niebędącego osobą uprawnioną do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji, a w przypadku osoby posiadającej Kartę Polaka numer Karty Polaka) osoba wydająca może je skorygować na podstawie dokumentów przedstawionych przez osobę okazującą receptę. Osoba wydająca zamieszcza wówczas na rewersie recepty odpowiednią adnotację oraz swój podpis. ( 15 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia).

14 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Należy pamiętać, że powyższy przepis umożliwia skorygowanie wpisanych w sposób nieczytelny; lub błędny danych pacjenta, nie zezwala zaś na ich dopisywanie, jeżeli danych pacjenta nie wpisano. Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz Numery identyfikacyjne LOW NFZ Lubelski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia Lublin, dn. 19 lutego 2012 r. Mając na uwadze pojawiające się ponownie problemy związane z realizacją recept opatrzonych różnorodnymi numerami identyfikacyjnymi, nadanymi przez LOW NFZ, zwracamy się z prośbą o udzielenie na piśmie informacji, czy podlegają refundacji zrealizowane: 1. nowe druki recept z 20-cyfrowymi numerami identyfikacyjnymi 2. nowe druki recept z 22-cyfrowymi numerami, gdzie pierwsze dwie cyfry to: - 00-01 3. stare druki recept z 20-cyfrowym numerem identyfikacyjnym 4. stare druki recept z 22-cyfrowym numerem, gdzie dwie pierwsze cyfry to: - 01-00 Wszystkie opisane wyżej sytuacje mają miejsce na terenie działania Izby, gdyż lekarze dodają na nowych drukach nr 00 lub 01, a także na starych drukach 2 pierwsze cyfry to: 00 lub 01. Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 15 Lublin, dn. 2 marca 2012 r. Szanowny Pan Tomasz Barszcz Prezes Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej W odpowiedzi na pismo Pana Prezesa z dnia 19 lutego 2012 roku. uprzejmie informuję, że rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie recept lekarskich w załączniku nr 4 określa Sposób budowy unikalnego numeru identyfikującego receptę nadawanego przez oddział wojewódzki funduszu Numer recepty, o którym mowa w 3 ust. 4 rozporządzenia, jest zbudowany z dwudziestu dwóch cyfr, z których: 1) dwie pierwsze cyfry stanowią, oznaczenie wersji wzoru recepty: a) 00 dla druków recept według wzoru obowiązującego przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, b) 01 dla druków recept według wzoru obowiązującego po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia; Do chwili obecnej Lubelski OW NFZ nie wydał 22 cyfrowych zakresów numerów recept, gdzie pierwsze dwie cyfry stanowią 01. Lubelski OW NFZ w formie komunikatu umieszczonego na ogólnodostępnej stronie internetowej powiadomi o rozpoczęciu wydawania nowych zakresów numerów recept. Do tego czasu recepty opatrzone numerem recepty rozpoczynającym się cyframi 0103 są uznawane za nieprawidłowe, czyli nie podlegają refundacji. Z zapisów w/w rozporządzenia 29. l. wynika, że Dopuszcza się stosowanie druków recept zgodnych z dotychczasowym wzorem, jednak nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2012 r., oraz zgodnie z ustaleniami zawartymi na spotkaniu w dniu 23 stycznia 2012 roku, pomiędzy członkami Lubelskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej a przedstawicielami Lubelskiego OW NFZ, recepty posiadające kody: 22 cyfrowe, gdzie dwie pierwsze cyfry to 00 wystawione zarówno na nowym, jak i na starym wzorze, 20 cyfrowe, wystawione zarówno na nowym jak i na starym wzorze, są uznawane za prawidłowe, czyli podlegające refundacji do 30 czerwca 2012 roku. Dyrektor Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ Krzysztof Tuczapski

16 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Odpłatność ryczałtowa za leki recepturowe Warszawa, dn. 3 stycznia 2012 r. KOMUNIKAT NACZELNEJ IZBY APTEKARSKIEJ W związku z wątpliwościami dotyczącymi stosowania odpłatności ryczałtowej za leki recepturowe, o których mowa w art. 6 ust. 5 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. nr 122, poz. 696), w wysokości 0,50 % minimalnego wynagrodzenia za prace, Naczelna Izba Aptekarska wyjaśnia, co następuje: z dniem wejścia w życie ustawy powołanej powyżej, t.j. z dniem 1 stycznia 2012 r. jedyną odpłatnością ryczałtową w odniesieniu do leków określonych w art. 6 ust. 5 ustawy refundacyjnej, t.j. leków recepturowych przygotowanych z surowców farmaceutycznych lub leków gotowych, dla których została wydana decyzja administracyjna o objęciu refundacją wynosi 0,50 % wysokości minimalnego wynagrodzenia za prace ogłaszanego w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów wydanym na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prace, z zaokrągleniem do pierwszego miejsca po przecinku. Jak wynika z przywołanego powyżej artykułu opłata ryczałtowa dotyczy wyłącznie leków recepturowych przygotowywanych z surowców farmaceutycznych lub z leków gotowych, dla których została wydana decyzja administracyjna o objęciu refundacją pod warunkiem, że przepisana dawka leku recepturowego jest mniejsza od najmniejszej dawki leku gotowego w formie stałej stosowanej doustnie. W zakresie wykazu leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych, w myśl art. 85 ust. 1 pkt 3 ustawy refundacyjnej, obowiązuje nadal, t.j. do dnia wydania nowego rozporządzenia, rozporządzenie Ministra Zdrowia wydane na podstawie art. 36 ust. 5 pkt 4 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy refundacyjnej. Biuro Prawne Prezes NRA dr Grzegorz Kucharewicz

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 17 Wydawanie odpowiedników przez apteki Warszawa, 2012-01-16 Komunikat w sprawie interpretacji art. 44 ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. nr 122, poz. 696). W związku z wątpliwościami dotyczącymi wydawania zamienników przez apteki, informujemy co następuje. Kwestia wydawania zamienników uregulowana jest w art. 44 ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Zgodnie z brzmieniem ust. 1 aptekarz ma obowiązek poinformować świadczeniobiorcę o możliwości nabycia zamiennika, którego cena detaliczna nie przekracza limitu finansowania ze środków publicznych oraz ceny detalicznej leku przepisanego na recepcie. Zamiennik musi spełniać kryteria zawarte w art. 44 ust. 1 ustawy, a mianowicie, musi być objęty refundacją, mieć tę samą nazwę międzynarodową, tę samą dawkę, tę samą postać farmaceutyczną, która nie powoduje różnic terapeutycznych oraz to samo wskazanie terapeutyczne. Apteka ma obowiązek zapewnić dostępność tego leku. Niezależnie od powyższego, zgodnie z brzmieniem ust. 2 aptekarz ma obowiązek na żądanie świadczeniobiorcy wydać lek (zamiennik), którego cena detaliczna jest niższa niż cena leku przepisanego na recepcie. Takie brzmienie ust. 2 zapewnia możliwość wydania pacjentowi leku, którego cena detaliczna przekracza limit finansowania, ale nie przekracza ceny detalicznej leku przepisanego na recepcie. Źródło informacji: www.mz.gov.pl Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Andrzej Włodarczyk

18 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Recepty "pro auctore", "pro familia" W związku z wątpliwościami dotyczącymi zasad wystawiania recept pro auctore, pro familia Lubelski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia informuje, że: W zależności od formy w jakiej lekarz wykonuje swój zawód, musi korzystać z przydzielonych mu bloczków recept, t.j.: 1. Jeżeli lekarz zatrudniony jest u świadczeniodawcy ma do dyspozycji recepty z indywidualnie nadanymi numerami recept, o które w jego imieniu wystąpił świadczeniodawca. Recepty te muszą być opatrzone pieczątką nagłówkową (naklejką, nadrukiem) świadczeniodawcy i lekarz ma prawo wystawiać je jedynie pacjentom świadczeniodawcy. 2. Lekarz prowadzący własną praktykę musi opatrywać recepty, o których wydanie wnosi osobiście do oddziału Funduszu, wystawiane dla swoich pacjentów pieczęcią (nadrukiem, naklejka) zawierającą dane identyfikujące jego praktykę, natomiast w przypadku wystawiania recept pro auctore, pro familia pieczęci praktyki nie przystawia się, a jedynie numer określony w 4, ust. 2, poz. 4) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie recept lekarskich. 3. Lekarz, może podpisać również z oddziałem Funduszu umowę upoważniającą wyłącznie do wystawiania recept pro auctore, i pro familia i wówczas tylko tak może wykorzystywać recepty z nadanymi przez oddział numerami. Szczegółowy zakres danych, jakie muszą znaleźć się na receptach wystawianych pro auctore i pro familia określa rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich. Dyrektor Lubelskiego OW NFZ Krzysztof Tuczapski Data publikacji na stronach OW NFZ: 23.02.2012 r. http://www.nfz-lublin.pl/aktualnosci_2012/komunikat_23_02_2012_02.asp

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 19 Wykaz leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne... Dotyczy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 stycznia 2011 roku w sprawie wykazu leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne, wysokości opłaty ryczałtowej za leki podstawowe i recepturowe, ilości leku recepturowego, którego dotyczy opłata ryczałtowa oraz sposobu obliczania kosztu sporządzania leku recepturowego ( Dz. U. nr 23, poz. 126). Zgodnie z art. 85 ust. 1 tiret drugi ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. nr 122, poz. 696 oraz z 2012 r. poz. 95) w/w rozporządzenie zachowuje moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 6 ust. 10 ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, nie dłużej jednak niż przez okres 24 miesięcy od wejścia w życie tej ustawy, a zatem przepisy w/w rozporządzenia można stosować aż do 1 stycznia 2014 r. Zastępca Dyrektora ds. Medycznych Lubelskiego OW NFZ Marek Kokoszka Data publikacji na stronach LOIA: 29.02.2012 r. http://www.loia.pl/news/1293/nfz-ow-w-lublinie-komunikat-dla-farmaceutow.html

20 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY nazwa międzynarodowa oraz nazwa własna leku Lublin, dn. 06.02.2012 r. Szanowny Pan Grzegorz Kucharewicz Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Zwracamy się z uprzejmą prośbą o zwrócenie się do Ministra Zdrowia o wyjaśnienie, co to jest nazwa międzynarodowa oraz nazwa własna leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego i gdzie jest oficjalnie publikowana. Powyższe ma istotne znaczenie dla prawidłowej realizacji recept przez apteki z uwagi na wystawianie recept przez lekarzy z użyciem nazwy międzynarodowej leku. Zgodnie z 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie recept lekarskich (Dz. U. nr 294, poz. 1739) dane dotyczące przepisanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego (...) obejmują: międzynarodową lub własną nazwę leku (...). W wykazie leków refundowanych jest określona w rubryce 1 substancja czynna, która nie odpowiada i nie stanowi nazwy międzynarodowej. W rubryce 2 wykazu leków refundowanych ujęta jest Nazwa, postać i dawka leku, gdzie określone są nazwy leków, które zdaniem naszym są nazwami handlowymi leków (nie muszą być tożsame z nazwą własną leku). W charakterystyce produktów leczniczych nie występuje nazwa międzynarodowa, pomimo, że lek winien występować tam pod trzema nazwami: chemiczną, międzynarodową i własną. Nazwa międzynarodowa jest to naszym zdaniem nazwa powszechnie przyjęta na świecie, zawierająca elementy nazwy chemicznej, zwykle łacińska lub angielska nazwa substancji czynnej. Teoretycznie każdy producent zobowiązany jest do umieszczenia jej na opakowaniu, czego w praktyce nie stosuje.

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 21 Zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków... (Dz. U. z 2011 r., nr 122, poz. 696) nazwa międzynarodowa leku nazwa zalecana przez Światową Organizację Zdrowia. Nazwa handlowa to nazwa leku nadawana przez producenta leku. Nie ma natomiast oficjalnego publikatora tych nazw leków. Powyższe powoduje niejasności przy realizacji recept np.: BISOPROLOLUM jest nazwą substancji czynnej w wykazie leków refundowanych BISOPROLOL nazwa powszechnie używana CORONAL 10 nazwa (handlowa lub własna) w wykazie leków refundowanych Na stronach Ministerstwa Zdrowia w informatorze o lekach, lek o nazwie CORONAL 10 występuje pod nazwą międzynarodową BISOPROLOLI FUMARAS. W farmaceutycznej bazie danych Bazyl dla leku określonego pod nazwą handlową CORONAL 10 widnieje nazwa międzynarodowa BISOPROLOL. Wobec używania przez lekarzy nazw międzynarodowych w celu określenia danych dotyczących przepisanych leków umieszczonych w wykazach leków refundowanych, prosimy o wskazanie, które z nazw są nazwami międzynarodowymi i nazwami własnymi, o jakich mowa w 6 rozporządzenia MZ w sprawie recept lekarskich. Wyjaśnienie, czy nazwa leku użyta w wykazach leków refundowanych jest nazwą własną, ma również istotne znaczenie z uwagi na przepisywanie na receptach przez lekarzy nazwy (własnej czy handlowej) w skrócie np.: CAPTOPRIL 25 mg. W wykazie leków refundowanych jest ujęty lek o nazwie CAPTOPRIL POLFARMEX 25 mg. Natomiast CAPTOPRIL JELFA 25 mg jest nierefundowany. Powstaje istotna wątpliwość z punktu widzenia realizacji recept i refundacji, czy osoba realizująca może przyjąć, że użyta nazwa Captopril 25 mg, jest nazwą własną określoną w wykazie leków refundowanych i jest równoznaczna z nazwą Captopril Polfarme x 25 mg.

22 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Wobec powyższego wnosimy, aby w wykazie leków refundowanych określono wyraźnie nazwę własną i nazwę międzynarodową leków, bądź dokonano zmiany 6 ust.1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich poprzez dostosowanie do danych na wykazie leków refundowanych. Ponadto zwracamy uwagę, że w wykazie leków refundowanych podane wielkości opakowania są niezgodne z zapisem 7 ust. 1 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich /używa się wielkości i ilości blistrów /. Zgodnie z 7 ust. 1 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich ilość leku (...) określa się cyframi arabskimi przez podanie liczby opakowań oraz wielkości opakowania jednostkowego lub łącznej liczby jednostek dawkowania, np.: VALSACOR 160 mg tabl. powl. wielkość opakowania w wykazach leków refundowanych określona jest w sposób następujący: 28 tabl. (4 blistry po 7 sztuk). Natomiast w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium RP, zarejestrowany jest pod poz. 9289 lek: VALSACOR 160 mg tabl. powl., którego wielkość opakowania określona jest jako: 28 tabl. (2 blistry po 14 tabl.). Powyższy lek jest nierefundowany. Mając na uwadze, że powyższy problem jest bardzo istotny dla środowiska aptekarskiego, prosimy o pilną interwencję w ww. sprawie. Z poważaniem Wiceprezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Krzysztof Przystupa

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 23 uwagi i propozycje do projektu rozporządzenia w sprawie recept lekarskich W poniżej zamieszczonym liście przesłanym do Ministra Zdrowia znajdują się uwagi i propozycje do projektu rozporządzenia w sprawie recept lekarskich przesłane przez Lubelską Okręgową Izbę Aptekarską. Pan Bartosz ARŁUKOWICZ Minister Zdrowia Warszawa, dnia 17 lutego 2012 r. Odpowiadając na pismo Pana Ministra z dnia 10 lutego br. (znak: MZ- -PLO-462-14126-7/EW/12), zawierające projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich, w załączeniu przesyłam uwagi i propozycje samorządu aptekarskiego. Załącznik do pisma z dnia 17 lutego 2012 r. Uwagi i propozycje samorządu aptekarskiego do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich (wersja z dnia 9 lutego 2012 r.) UWAGI PODSTAWOWE: 1) w 1 proponuje się dodać ust. 5 w brzmieniu: 5. W razie wątpliwości, receptę uznaje się za czytelną, jeżeli osoba wydająca prawidłowo odczytała jej treść. Uzasadnienie Proponuje się dodanie dyrektywy interpretacyjnej, że w razie wątpliwości, receptę uznaje się za czytelną, jeżeli osoba wydająca prawidłowo odczytała jej treść, aby uniknąć sytuacji, gdy prawidłowo zrealizowana recepta przez osobę wydająca, uznana zostanie za nieczytelną. 2) w 2 w ust. 1 pkt 1 proponuje się nadać brzmienie: 1. Wystawienie recepty polega na: 1) czytelnym oraz trwałym naniesieniu na awersie recepty, za pomocą wydruku, treści obejmującej dane określone w rozporządzeniu; dopuszcza

24 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY się naniesienie danych pismem odręcznym w przypadku udzielania pomocy doraźnej; Uzasadnienie Nie można dłużej utrzymywać fikcji czytelności recept wypisywanych odręcznie przez osoby wystawiające recepty lekarskie. Jedynie recepty drukowane gwarantują czytelność recept dla pacjentów, co jest stanem oczekiwanym przez prawodawcę oraz orzecznictwo sądowe. Istnieje alternatywa albo ograniczona czytelność dla osób realizujących recepty i dopuszczenie pisma odręcznego albo czytelność powszechna i pismo drukowane. 3) w 3 ust. 5 otrzymuje brzmienie: 5. Dane, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 7 oraz ust. 4, muszą być, a pozostałe dane, o których mowa w ust. 1, mogą być przedstawione dodatkowo techniką służącą do ich automatycznego odczytu, w szczególności w postaci jedno- lub dwuwymiarowych kodów kreskowych. Uzasadnienie Proponuje się rozszerzenie zakresu danych, które muszą być przedstawione dodatkowo techniką służącą do ich automatycznego odczytu, w szczególności w postaci jedno- lub dwuwymiarowych kodów kreskowych. Proponuje się, aby automatycznie odczytywane mogły być dane dotyczące osoby uprawnionej, o której mowa w art. 2 pkt 14 lit. b i c ustawy o refundacji albo świadczeniodawcy, o którym mowa w art. 5 pkt 41 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, u którego wykonuje zawód osoba uprawniona, o której mowa w art. 2 pkt 14 lit. a ustawy o refundacji, zwanej dalej osobą uprawnioną, określone w 4. 4) w 16 dodaje się ust. 4 w brzmieniu: 4. Recepta zawierająca uchybienia inne niż określone w ust. 1 i 3, może być zrealizowana, z zastosowaniem odpłatnością, o której mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o refundacji, gdy: 1) zawiera co najmniej dane, o których mowa w 2 ust 1 pkt 2, 3 ust. 1 pkt 2 lit. a i b, pkt 5 i 7 oraz 6 ust. 1 pkt 1, oraz 2) osoba wydająca może, na podstawie posiadanej wiedzy, bezpiecznie i zgodnie z treścią ordynacji osoby wystawiającej wydać przepisany lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny..

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 25 Uzasadnienie Proponuje się dodanie normy, która gwarantować będzie pacjentom wydanie refundowanych leków w sytuacji zaistnienia uchybień innych niż określone w 16 ust. 1 i 3 rozporządzenia. Przepis dotyczyć będzie uchybień, które nie mają znaczenia z punktu widzenia realizacji recepty i są na tyle rzadkie i trudne do przewidzenia, że nie są wymieniane w 16 ust. 1 i 3. Uwagi szczegółowe 1) 2 ust. 1 pkt 1 należy doprecyzować pojęcie czytelności recepty, przede wszystkim należy wyjaśnić dla kogo ma być ona czytelna, czy dla osoby wystawiającej, czy farmaceuty, kontrolera NFZ, a może dla sądu. Czytelność jest pojęciem względnym. 2) w 2 proponuje się skreślić ust. 4. 3) w 3 ust. 1 pkt 2 proponuje się lit. c nadać brzmienie: c) wiek w przypadku pacjenta do lat 18, o ile nie można go ustalić na podstawie danych, o których mowa w lit. f, przedstawionych przez pacjenta,. Uzasadnienie Projekt w lit. c odwołuje się do dokumentu, a żaden dokument w lit. f nie jest wymieniony. 4) w 3 ust. 1 pkt 2 proponuje się lit. d nadać brzmienie: d) kod uprawnień dodatkowych pacjenta, określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia, a jeżeli ich nie posiada znak X, 5) w 3 ust. 1 pkt 3 proponuje się lit. b nadać brzmienie: b) znak X w przypadku pacjentów nieposiadających dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń opieki zdrowotnej lub pacjentów niebędących osobami uprawnionymi do świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w załączniku nr 1 do rozporządzenia, albo. Uzasadnienie Nieumieszczanie znaku X w polu identyfikator płatnika powinno dotyczyć całego załącznika nr 1. 6) w 3 ust. 3 użyto niepoprawnej formy łacińskiego słowa familia, zamiast familiae.

26 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 7) w 4 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 pkt 2 należy uszczegółowić pojęcie adresu zamieszkania i siedziby osoby uprawnionej lub świadczeniodawcy, tak jak w przypadku danych pacjenta, tzn. poprzez dodanie doprecyzowania: adres (nazwa miejscowości, ulica, numer domu, numer lokalu, jeżeli nadano) ; 8) w 6 ust. 1 pkt 1 określenia nazwę międzynarodową lub własną proponuje się zastąpić wyrazami nazwę produktu leczniczego w rozumieniu ustawy Prawo farmaceutyczne. Uzasadnienie Nazwa produktu leczniczego byłaby wtedy ściśle zdefiniowana jako: 14) nazwą produktu leczniczego jest nazwa nadana produktowi leczniczemu, która może być nazwą własną lub nazwą powszechnie stosowaną wraz ze znakiem towarowym lub nazwą wytwórcy; nadana nazwa własna nie powinna stwarzać możliwości pomyłki z nazwą powszechnie stosowaną produktu leczniczego, 15) nazwą powszechnie stosowaną jest nazwa międzynarodowa zalecana przez Światową Organizację Zdrowia, a jeżeli takiej nie ma nazwa potoczna produktu leczniczego. Obecnie wg niektórych interpretacji nazwą międzynarodową jest wyłącznie nazwa łacińska, co wyklucza nazwy międzynarodowe (INN) nadane wg wytycznych WHO (np. Montelukastum, Montelukasti Natrici tak, ale już nie Montelukast (INN wg WHO)). 9) 6 ust. 1 pkt 6 lit. a i b proponuje się za prawidłowe uznać także określenia ryczałt i bezpłatnie oraz ich skróty, które są czasem stosowane przez lekarzy zamiast liter R i B. 10) w 6 ust. 2 proponuje się nadać brzmienie: 2. Oznaczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 6 i 7, nie są konieczne w przypadku recept wystawianych dla pacjentów posiadających uprawnienie, o którym mowa w pkt 4 załącznika nr 1 do rozporządzenia.. Uzasadnienie Proponuje się, aby umieszczanie oznaczeń dotyczących odpłatności było fakultatywne. W przeciwnym razie wpisanie odpłatności na recepcie wystawianej dla pacjenta posiadającego uprawnienie, o którym mowa w pkt 4 załącznika nr 1, powodować będzie wadliwość recepty.

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 27 11) 7. Konieczne jest dopuszczenie oznaczeń typu aa i ad, oznaczenia te wchodzą w podstawowy kanon wiedzy farmaceuty i powinien to móc wykorzystać w pracy. Jest to duże ułatwienie w wypisywaniu i realizacji recept. 12) 8 ust. 1 W związku ze zwrotem dopuszczonego do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej konieczne jest jednoznaczne określenie źródła informacji o lekach dopuszczonych do obrotu. 13) w 8 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz w 16 ust. 1 pkt 1 lit. e proponuje się zastąpić zwrot dwa najmniejsze opakowania wyrazami ilość odpowiadającą dwóm najmniejszym opakowaniom. Uzasadnienie Proponowane rozwiązania umożliwi wydanie jednego większego opakowania zamiast dwóch mniejszych (np. 1 op. po 60 tabl. zamiast 2 op. po 30 tabl.), co często jest korzystniejsze cenowo dla pacjenta. Obecnie wg niektórych interpretacji takie działanie jest sprzeczne z rozporządzeniem. 14) w 8 proponuje się ust. 2 nadać brzmienie: 2. Na jednej recepcie można przepisać pojedynczą ilość leku recepturowego określoną w odpowiednim rozporządzeniu MZ.. Uzasadnienie Doprecyzowano określenie pojedynczej ilości leku. 15) 8 ust. 4 proponuje się usunięcie wzmianki o wykazie A. Uzasadnienie Jest to przeżytek, niemający już żadnego znaczenia praktycznego, zwłaszcza w sytuacji gdy substancje tam wymienione zaczynają być dostępne jako OTC, lub wręcz w obrocie pozaaptecznym (pastylki z nikotyną dostępne już w pewnych drogeriach). Zakazanie wykonywania odpisów na tę grupę leków jest jedynie utrudnieniem dla apteki, nie zwiększającym nijak bezpieczeństwa pacjenta. 16) w 8 ust. 5 otrzymuje brzmienie: 5. Odpis recepty realizuje się w terminie odpowiadającym terminowi realizacji recepty.

28 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 17) 9 ust. 7 W przepisie tym zamieszczono odwołanie do 9 ust. 3, który stanowi o zakresach liczb (kodów kreskowych recept) przydzielanych osobom uprawnionym albo świadczeniodawcom. Natomiast 9 ust. 7 stanowi o ich wykorzystywaniu tylko przez osoby uprawnione. Gdy lekarz jest jednocześnie świadczeniodawcą, to nie ma problemu, bo te numery wykorzysta. Jednakże gdy numery zostaną przydzielone świadczeniodawcy (szpitalowi, przychodni, itp.), to z brzmienia ust. 7 lekarz zatrudniony przez świadczeniodawcę nie może wykorzystać tychże numerów recept. 18) w 13 ust. 1 proponuje się nadać brzmienie: 1. Realizacja recepty obejmuje potwierdzenie realizacji recepty, jej otaksowanie oraz wydanie przepisanych na niej leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych przez farmaceutę lub technika farmaceutycznego, uprawnionego na podstawie odrębnych przepisów do realizacji recept i wydawania leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, zwanego dalej osobą wydającą. 19) w 15 proponuje się dodać pkt 3 w brzmieniu: 3) kształt lub rozmiar recepty nie odpowiada wymogom rozporządzenia. 20) w 16 ust. 1 pkt 3 należy nadać brzmienie: 3) jeżeli na recepcie nie wpisano lub wpisano w sposób nieczytelny lub błędny dane pacjenta, o których mowa w 3 ust. 1 pkt 2 lit. a, b oraz e g, osoba wydająca określa je na podstawie dokumentów przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza je na rewersie recepty oraz składa swój podpis lub w przypadku danych, o których mowa w 3 ust. 1 pkt 2 lit. e-g zamieszcza je w komunikacie elektronicznym przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji;. 21) w 16 ust. 1 pkt 1 lit. b proponuje się nadać brzmienie: b) kod uprawnień dodatkowych pacjenta osoba wydająca określa go na podstawie odpowiednich dokumentów dotyczących pacjenta przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza go na rewersie recepty oraz składa swój podpis lub zamieszcza ten kod w komunikacie elektronicznym przekazywanym do oddziału wojewódz-

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 29 kiego Funduszu, o którym mowa w art. 45 ust. 2 ustawy o refundacji i realizuje receptę zgodnie z tymi uprawnieniami, niezależnie od wpisania innych odpłatności, 22) w 16 ust. 1 pkt 1 lit. d proponuje się nadać brzmienie: d) dawkę leku lub środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego osoba wydająca przyjmuje, że jest to najmniejsza dawka dopuszczona do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, określona w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych, ; 23) w 16 proponuje się dodać przepis w brzmieniu: W przypadku przepisania na recepcie większej ilości leku recepturowego niż pojedynczej, osoba wydająca zmniejsza ilość leku do pojedynczej. 24) w 17 proponuje się dodać ust. 5 w brzmieniu: 5. W przypadku przepisania na recepcie więcej niż jednego leku, termin realizacji recepty liczony jest indywidualnie dla każdego z nich. Uzasadnienie Jeśli na recepcie przepisano antybiotyk wraz z innymi lekami, to w przypadku rezygnacji z antybiotyku pacjent powinien mieć możliwość wykupienia pozostałych leków w terminie 30-dniowym. Obecnie wg niektórych interpretacji cała taka recepta traci ważność po 7 dniach 25) w 17 proponuje się dodać ust. 6 w brzmieniu: 6. Przy obliczaniu terminu realizacji recepty nie uwzględnia się dnia wystawienia recepty, a w przypadku, o którym mowa w 3 ust. 1 pkt 6, naniesionej na recepcie daty realizacji od dnia. 26) w 18 ust. 1 proponuje się nadać brzmienie: 1. Refundowane leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne wydaje się w ilości przeznaczonej do maksymalnie 90-dniowego stosowania wyliczonego na podstawie podanego na recepcie sposobu dawkowania, w pełnych opakowaniach, określonych w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych, z zastrzeżeniem 19.. 27) 20 brzmienie tego przepisu należy dostosować do art. 6 ust. 3 ustawy o refundacji.

30 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 28) w 25 proponuje się skreślić pkt 2. 29) po 26 dodaje się 26a w brzmieniu: 26a. 1. Jeżeli osoba uprawniona nie umieściła na recepcie zastrzeżenia o konieczności wydania pacjentowi wyłącznie określonego leku, osoba wydająca ma obowiązek, na żądanie pacjenta, dokonać zamiany refundowanego leku, przepisanego na recepcie na inny lek z wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych, o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej, która nie powoduje powstania różnic terapeutycznych, i o tym samym wskazaniu terapeutycznym, którego cena detaliczna jest niższa niż cena leku przepisanego na recepcie. 2. Jeżeli osoba wystawiająca nie umieściła na recepcie zastrzeżenia o konieczności wydania pacjentowi wyłącznie określonego leku, osoba wydająca ma obowiązek, na żądanie pacjenta, dokonać zamiany refundowanego leku, przepisanego na recepcie na inny lek o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej, która nie powoduje powstania różnic terapeutycznych, i o tym samym wskazaniu terapeutycznym, z odpłatnością 100%. 3. Na życzenie pacjenta osoba wydająca lek może zmniejszyć ilość wydawanego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego.. Uzasadnienie Nowy przepis uwzględnia możliwość zamiany leków przez osoby wydające oraz umożliwia zmniejszenie na życzenie pacjenta ilości wydawanego leku. 30) w 27 ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 2, oddział wojewódzki Funduszu niezwłocznie blokuje numery recept i przekazuje w postaci elektronicznej przy pomocy portalu określonego w umowie na realizację recept, o której mowa w art. 41 ust. 1 ustawy o refundacji, informacje o zablokowanych numerach wszystkim aptekom. Recepty zablokowane nie są realizowane od dnia następującego po dniu powiadomienia apteki o zablokowanych numerach. Uzasadnienie Przekazywanie jakichkolwiek informacji przez NFZ musi odbywać się za pomocą dedykowanego do tego celu portalu internetowego uwzględnionego w umowie z apteką.

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 31 31) w 31 ust. 1 i 2 dwukrotnie używa się niepoprawnego sformułowania z wzorem, zamiast ze wzorem. 32) w 31 ust. 1 należy nadać brzmienie: 1. Dopuszcza się wystawianie recept na drukach zgodnych ze wzorem obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2012 r., jednak nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2012 r., z wyłączeniem możliwości naniesienia na takiej recepcie w części choroby przewlekłe znaku P, o którym mowa w 30 ust. 2, z uwzględnieniem uzupełnienia recepty o dane, o których mowa w 6 ust. 1 pkt 6 i 7 przez osobę uprawnioną lub osobę wydającą. Uzasadnienie Propozycja zmierza do wyłączenia wątpliwości, że na starych drukach nie tylko lekarz może uzupełnić odpłatność. 33) proponuje się dodanie nowego przepisu w brzmieniu: W przypadku przepisania opakowania leku nie podlegającego refundacji, z zaznaczonym poziomem odpłatności innym niż 100%, osoba wydająca wydaje najbardziej zbliżone opakowanie tego leku wymienione w wykazie leków refundowanych, jeśli takie występuje.. Uzasadnienie Przepis taki rozwiązałby problem występujący gdy lekarz przepisze opakowanie leku nie podlegające refundacji (np. po 30 tabl. gdy refundowane jest op. po 28 tabl.) mimo że pacjent ma prawo do refundacji (wpisana odpłatność zniżkowa). 34) w załączniku nr 1 do rozporządzenia nie ma kodu uprawnień dodatkowych pacjenta ZK. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej dr Grzegorz Kucharewicz

32 WIADOMOŚCI WIADOMOŚCI Z posiedzenia Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie Na posiedzeniach w dniach 9 stycznia oraz 13 lutego br. Okręgowa Rada Aptekarska w Lublinie rozpatrzyła wnioski dotyczące prawa wykonywania zawodu, wpisania kandydatów na listę członków LOIA oraz stwierdzenia rękojmi należytego prowadzenia apteki. Rada rozpatrzyła wnioski o wydanie opinii w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki przez: Agatę Paprocką w Starościnie Koloni 41, MEAPHARM Sp. z o.o. w Chełmie przy ul. Wojsławickiej 10D, MB Apteki Sp. z o.o. w Krasnobrodzie przy ul. 3 Maja 49, MB Apteki Sp. z o.o. w Milejowie przy ul. Partyzanckiej 11, Farmaco Sp. z o.o. w Zamościu przy ul. Lubelskiej 40, Euro-Apteka Spółka z o.o. w Międzyrzecu Podlaskim przy ul. Nadbrzeżnej 2, Sylofarm Sp. z o.o. w Lublinie przy ul. Chodźki 14, mgr farm. Wiolettę Staniec w Kraśniku przy ul. Ks. Zielińskiego 3. W trakcie posiedzeń członkowie Rady omawiali aktualne sprawy dotyczące wykonywania zawodu. W miesiącu styczniu omawiano akcje protestacyjną aptekarzy w związku z wejściem w życie pakietu ustaw medycznych. Przebieg akcji protestacyjnej w kraju i na terenie działania naszej Izby relacjonowaliśmy na stronach internetowych LOIA. Wiele uwagi podczas Rady poświęcono Krajowemu Zjazdowi Aptekarzy w Szczyrku podczas którego miały zapaść wiążące dla aptekarzy decyzje. W związku z wyborem do organów NRA aptekarzy, którzy pełnili również funkcje w naszej LOIA z członka Okręgowego Sądu Aptekarskiego zrezygnowała mgr farm. Leokadia Łaszkiewicz. Jej miejsce zajęła mgr farm. Elżbieta Zawadzka, zaś z członka Okręgowej Komisji Rewizyjnej zrezygnował dr Piotr Belniak, jego miejsce zajęła mgr farm. Dorota Malowana. Podczas obu posiedzeń ORA dyskutowano nad modernizacją strony internetowej LOIA, postanowiono dokonać istotnych zmian w jej działaniu poprzez wprowadzenie zarządzania modułowego. red.

WIADOMOŚCI 33 LUTY 2012 r. KALENDARIUM PRACY CZŁONKÓW OKRĘGOWEJ RADY APTEKARSKIEJ W LUBLINIE 03.02 odbyło się pierwsze posiedzenie NRA z udziałem naszych członków: V-ce Prezesa Rady mgr farm. Krzysztofa Przystupy, mgr farm. Teresy Florek-Nazar, dr n. farm. Tomasza Baj. 10.02 odbyło się posiedzenie Komisji ds. prawa wykonywania zawodu i rękojmi. W posiedzeniu udział wzięli: dr n. farm. Tomasz Baj przewodniczący, dr n. farm. Alicja Doraczyńska-Szopa, mgr farm. Anna Wolska członkowie. Komisja przeprowadziła rozmowy kwalifikacyjne z 3 kandydatami na kierowników aptek oraz zapoznała się z dokumentami 18 kandydatów. Komisja pozytywnie zaopiniowała wszystkich kandydatów na kierowników aptek. 13.02 odbyło się posiedzenie Rady, w trakcie którego rozpatrzono następujące wnioski: 16 o wydanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty, 8 o skreślenie z listy członków LOIA, 2 o wpisanie na listę LOIA, 19 o stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki, 1 o wydanie opinii w sprawie pełnienia funkcji kierownika hurtowni farmaceutycznej, 1 o wydanie opinii w sprawie pełnienia funkcji kierownika składu konsygnacyjnego, 6 o wydanie opinii w sprawie otrzymania zezwolenia na prowadzenie apteki. SKIEROWANO PISMA DO: 07.02 Prezesa NRA z prośbą o zwrócenie się do Ministra Zdrowia o wyjaśnienie, co to jest nazwa międzynarodowa oraz nazwa własna leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego i gdzie jest oficjalnie publikowana. 20.02 Dyrektora Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w sprawie numeracji recept na leki refundowane. 24.02 Redaktora Naczelnego KURIERA LUBELSKIEGO w sprawie artykułu z dnia 3 lutego br. pt. Tańsze leki bez recepty Na lekarstwach w niektórych aptekach można sporo zaoszczędzić Przygotowała mgr Anna Knieć Dyrektor Biura

34 WIADOMOŚCI Uchwały Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie Uchwała Nr 18/2011 z dnia 05 grudnia 2011 r. Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie w sprawie powołania Komisji Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie, ustalenia składu ilościowego i wyboru członków poszczególnych Komisji Działając na podstawie art. 29 pkt 7 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. (t.j. Dz. U. z 2008 r. nr 136 poz. 856 ze zm.) oraz 6 Regulaminu ORA w Lublinie uchwala się, co następuje : 1 Okręgowa Rada Aptekarska w Lublinie powołuje niżej wymienione Komisje, ustala skład ilościowy i dokonuje wyboru członków komisji w składzie : I. Komisja do spraw stwierdzania prawa wykonywania zawodu i rękojmi: 1. dr Tomasz Baj 2. dr Alicja Doraczyńska-Szopa 3. dr Mariola Drozd 4. mgr farm. Sławomir Wielgus 5. mgr farm. Anna Wolska II. Komisja do spraw aptek ogólnodostępnych i legislacji: 1. mgr farm. Izabela Bielecka 2. mgr farm. Michał Grzegorczyk 3. mgr farm. Przemysław Główka 4. mgr farm. Jolanta Kotuła 5. mgr farm. Grzegorz Kwiatosz 6. mgr farm. Adam Romański 7. mgr farm. Szymon Zając III. Komisja do spraw aptek szpitalnych: 1. mgr farm. Józefa Król 2. mgr farm. Mariusz Miszczuk 3. mgr farm. Wiesław Pieńkoś

WIADOMOŚCI 35 IV. Komisja ds. szkolenia: 1. dr Tomasz Baj 2. dr Piotr Belniak 3. mgr farm. Izabela Bielecka 4. mgr farm. Alicja Kopciewicz 5. mgr farm. Józefa Król 6. mgr farm. Marzanna Mierzwa 7. mgr farm. Sławomir Wielgus 2 Uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia. Uchwała nr 21/2011 z dnia 12 grudnia 2011 r. Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie w sprawie wyboru członków Kapituły Medalu i Tytułu Działając na podstawie art. 29 pkt. 7 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. (t.j. Dz. U. z 2008 r. nr 136 poz 856 ze zm.) oraz 4 Regulaminu przyznawania Medalu im. mgr farm. Witolda Łobarzewskiego, tytułu Honorowego Członka Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej oraz Zasłużonego Członka Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej zwanych dalej Tytułem uchwala się, co następuje: 1. 1. Kapitułę tworzy Kanclerz i trzech Członków. 2. Prezes ORA w Lublinie staje się z urzędu Kanclerzem Medalu i Tytułu. 2. Okręgowa Rada Aptekarska w Lublinie dokonuje wyboru na Członków Kapituły: 1. mgr farm. Teresę Florek-Nazar 2. mgr farm. Mariana Mikulskiego 3. mgr farm Krzysztofa Przystupę 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

36 WIADOMOŚCI Uchwała nr 19/2011 z dnia 12 grudnia 2011 r. Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie w sprawie wyboru Przewodniczących Komisji Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie Działając na podstawie art. 29 pkt 7 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. (t.j. Dz. U. z 2008 r. nr 136 poz. 856 ze zm.) oraz 6 Regulaminu ORA uchwala się, co następuje; 1. Okręgowa Rada Aptekarska w Lublinie dokonuje wyboru Przewodniczących komisji w składzie : I Komisja do spraw prawa wykonywania zawodu i rękojmi: Przewodniczący dr Tomasz Baj II. Komisja do spraw aptek ogólnodostępnych i legislacji: Przewodniczący mgr farm. Grzegorz Kwiatosz III. Komisja do spraw aptek szpitalnych: Przewodniczący mgr farm. Wiesław Pieńkoś 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia. Uchwała nr 20/2011 z dnia 12 grudnia 2011 r. Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie w sprawie wyboru członków Pocztu Sztandarowego Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej Działając na podstawie art. 29 pkt. 7 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. (t.j. Dz. U. z 2008 r. nr 136 poz. 856 ze zm.) 1. Okręgowa Rada Aptekarska w Lublinie dokonuje wyboru członków Pocztu Sztandarowego LOIA w osobach:

WIADOMOŚCI 37 1. mgr farm. Marian Mikulski 2. mgr farm. Teresa Florek-Nazar 3. mgr farm. Marzanna Mierzwa 4. mgr farm. Izabela Bielecka 5. mgr farm. Alicja Kopciewicz 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. O D E Z W A Jak zapewne wiadomo Państwu lubelskim farmaceutom lwia część zbioru Apteki-Muzeum PZF Cefarm Lublin to dary aptekarzy Lublina i Lubelszczyzny. Obecnie ci z nas, którzy posiadają medale pamiątkowe (n.p. jubileuszowe ) i odznaczenia zawodowe, mogą utworzyć w tej placówce kolejną wystawę okresową. Zwracam się więc z pomysłem i prośbą do wszystkich tych P.T. Koleżanek i Kolegów o wypożyczenie swoich pamiątek do pokazania. Byłbym wdzięczny za dołączenie informacji o kapitule danego medalu i zasług nim nagrodzonych. Osobiście można dostarczać te pamiątki do Apteki-Muzeum w Lublinie, ul. Grodzka 5a (środy soboty, od południa do godz. 15.15 ) albo umówić mnie, abym odebrał je w miejscu zamieszkania wypożyczającego w granicach Lublina oraz okolicy w promieniu do 20 km. Będę się starał zwrócić koszty przesyłek pocztowych. Terminy zależą od stopnia zainteresowania (jak i całość); przedkładam okres przygotowawczy od ukazania się niniejszego do końca wiosny, a związany z tym termin otwarcia wystawy mniej więcej miesiąc później. Gdyby udało się zgromadzić liczbę okazów przekraczającą możliwość pokazania wszystkich od razu, podzieliłbym wystawę na części, w kolejności powierzania przez właścicieli. Jeżeli ktoś miałby takie życzenie, jego pamiątki byłyby pokazane bezimiennie. Przypominam telefon Apteki-Muzeum: 81-5328820; telefon komórkowy 667 891 756. Adres poczty elektronicznej : apteka.muzeum@doz.pl mgr farm. Zbigniew Rudzki obecny pracownik muz. ( kustosz ).

38 WIADOMOŚCI Komentarz do artykułu: Tańsze leki bez recepty - Na lekarstwach w niektórych aptekach można sporo zaoszczędzić Lublin, 23.02.2012 r. Redaktor Naczelny Kuriera Lubelskiego Okręgowa Rada Aptekarska w Lublinie, zwraca uwagę, że artykuł autorstwa Moniki Fajge pod tytułem Tańsze leki bez recepty Na lekarstwach w niektórych aptekach można sporo zaoszczędzić, zamieszczony w Kurierze Lubelskim z dnia 3 lutego 2012 r., na stronie 7, narusza przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2008 r., nr 45, poz. 271 z późn. zm.) w zakresie reklamy aptek. W treści artykułu zamieszczona została tabela porównawcza pod nazwą ceny popularnych leków wydawanych bez recepty zawierająca nazwy leków, ich ceny i określenie trzech aptek wraz z ich adresami. Zgodnie z art. 94 a ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2008 r., nr 45, poz. 271 z późn. zm.) Zabroniona jest reklama aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. Nie stanowi reklamy informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego. Artykuł 129 b ust. 1 wyżej cytowanej ustawy określa, że Karze pieniężnej w wysokości do 50.000 złotych podlega ten, kto wbrew przepisom art. 94 a prowadzi reklamę apteki, punktu aptecznego, placówki obrotu pozaaptecznego oraz ich działalności. Przepis art. 94 a ustawy Prawo farmaceutyczne został ewidentnie naruszony przez Kurier Lubelski poprzez publikację nazw aptek, ich adresów wraz z porównaniem cen wymienionych leków.

WIADOMOŚCI 39 Ponadto usytuowanie wypowiedzi Prezesa Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasza Barszcza, dotyczącej cen leków nie podlegających refundacji w kontekście reklamy trzech aptek jest ewidentnym nadużyciem. W ocenie Rady artykuł jest odbierany jako reklama trzech aptek a nie jako rzetelna i obiektywna informacja na temat zmian w prawie w zakresie cen leków. Poprzez dotychczasowy okres współpracy z Kurierem Lubelskim Rada nie wnosiła uwag do treści publikowanych artykułów dotyczących samorządu aptekarskiego, aptekarzy i aptek, chociaż nie zawsze trafnie te artykuły odzwierciedlały problemy środowiska aptekarskiego. Wymieniony na wstępie artykuł spotkał się z wyjątkową dezaprobatą naszego środowiska. Brak należytej staranności i rzetelności w przygotowaniu tego artykułu oraz manipulowanie otrzymanymi informacjami, podważa wiarygodność tak poczytnego dziennika w naszym województwie jakim jest Kurier Lubelski. Z upoważnienia Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie Prezes mgr farm. Tomasz Barszcz

40 WIADOMOŚCI Dyplom uznania Zasłużony dla Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Miło jest nam Państwa poinformować, że mgr farm. Krzysztof Przystupa, były Prezes Lubelskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej, aktualnie v-ce Prezes ORA w Lublinie w podziękowaniu za wieloletnią współpracę z Wydziałem Farmaceutycznym UM w Lublinie został odznaczony odznaką: Zasłużony dla Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Jest to prestiżowa odznaka, którą po raz pierwszy wręczono członkowi samorządu aptekarskiego. red.

UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA 41 Uroczystości i wydarzenia VI Krajowy Zjazd Aptekarzy w Szczyrku W dniach 20-22 stycznia 2012 roku miał miejsce VI Krajowy Zjazd Aptekarzy w Szczyrku w Centrum Kongresów i Rekreacji Orle Gniazdo. 20 stycznia o godz. 14 nastąpiło uroczyste otwarcie Zjazdu, gościem honorowym był Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz. Zamierzamy wspólnie wypracować przepisy najlepsze z możliwych, określające to, jak ustawa refundacyjna będzie funkcjonowała. Skupimy się też na tym, jak doprecyzować przepisy, aby zasady kontroli NFZ były zasadami jasno opisanymi mówił minister. Arłukowicz dodał, że dobrze tworzone prawo musi być tworzone z osobami, których przepisy będą dotyczyć. Chcemy wysłuchać wszystkich głosów zadeklarował. Rozporządzenie miałoby dotyczyć zasad kontrolowania przez NFZ prawidłowej realizacji recept. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorz Kucharewicz zapowiada wystąpienie Ministra Zdrowia Bartosza Arłukowicza

42 UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA Faktycznie rozporządzenie może lepiej rozwiąże ten problem powiedział prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorz Kucharewicz. Zaznaczył, że deklaracja ministra w sprawie wspólnych prac nad rozporządzeniami jest w jego ocenie bardzo ważna. Są poważne przesłanki do tego, aby popatrzeć na problem zupełnie inaczej; widzę, że jest dobra wola, a po poważnych deklaracjach ministra pójdą poważne czyny mówił. W poniedziałek t.j. 23 stycznia wspólny zespół resortu zdrowia i aptekarzy rozpocznie prace nad rozporządzeniami do ustawy refundacyjnej poinformował w piątek minister zdrowia Bartosz Arłukowicz. Wyróżniający się aptekarze odznaczeni zostali przez ministra odznaczeniami resortowymi. Po krótkiej przerwie miały miejsce wystąpienia zaproszonych gości. Pozdrowienia dla Zjazdu przekazali m. in.: Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej, Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Prezes Stowarzyszenia Magistrów Farmacji i Techników. Prezes Kucharewicz wręczył dyplomy uznania i pisemne podziękowania członkom ustępujących władz NRA. Realizując program Zjazdu delegaci dokonali wyboru organów zjazdu. Przewodniczącym zjazdu została mgr farm. Bożena Śliwa, v-ce Przewodniczącymi dr Tomasz Baj oraz mgr farm. Adam Wąsiewicz, Sekretarzem mgr farm. Marcin Skrabalak. Przyjęto porządek i regulamin zjazdowy. Następnie wybrano komisje zjazdowe. Delegaci na VI Krajowy Zjazd Aptekarzy z Okręgowej Izby Aptekarskiej w Lublinie

UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA 43 Do bardzo późnych godzin wieczornych przyjmowano sprawozdania za okres V kadencji organów Naczelnej Rady Aptekarskiej. Sprawozdanie z pracy Naczelnej Rady Aptekarskiej złożył Prezes Grzegorz Kucharewicz. Sprawozdanie z pracy Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej przedstawiła mgr Beata Owczarska. Sprawozdanie z Naczelnego Sądu Aptekarskiego przedstawił przewodniczący tego organu mgr Kazimierz Jura. Sprawozdanie Naczelnej Komisji Rewizyjnej przedstawiła mgr Teresa Florek-Nazar. Po tym zebraniu delegaci udzielili absolutorium ustępującej Naczelnej Radzie Aptekarskiej oraz Naczelnemu Rzecznikowi Odpowiedzialności Zawodowej. W sobotę 21 stycznia już od wczesnych godzin rannych delegaci rozpoczęli dalszą część obrad. Przedstawiono 3 kandydatury na Prezesa Naczelnej Rady Aptekarskiej: Grzegorz Kucharewicz, Piotr Bohater, Michał Pietrzykowski. Głosowanie odbywało się dwuetapowo, do drugiej tury zakwalifikował się Grzegorz Kucharewicz oraz Michał Pietrzykowski. Ostatecznie Prezesem wybrany został dr Grzegorz Kucharewicz. Prezydium Zjazdu składa gratulacje Prezesowi NRA VI Kadencji dr Grzegorzowi Kucharewiczowi. Fot. Z. Solarz/ Aptekarz Polski

44 UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA Po wyborze Prezesa odbyła się dyskusja nad protestem. Farmaceuci podjęli decyzję dotyczącą trwającego od poniedziałku protestu związanego z przepisami refundacyjnymi. Efektem dyskusji była uchwała w sprawie zmiany formy protestu członków samorządu aptekarskiego. VI Krajowy Zjazd Aptekarzy, mając na uwadze dobro pacjenta oraz uwzględniając deklaracje Ministra Zdrowia złożone podczas zjazdu dnia poprzedniego, wezwał wszystkich członków samorządu aptekarskiego do zmiany form protestu poprzez zrezygnowanie z codziennego zamykania aptek w godzinach 13-14. Równocześnie podtrzymał wezwanie do rygorystycznego, wymaganego przez obowiązujące przepisy prawa oraz umowę z NFZ, badania przez aptekarzy formalnej poprawności recept lekarskich oraz wydawania leków refundowanych wyłącznie na podstawie prawidłowo wystawianych recept. Po tym odbyło się głosowanie na stanowisko Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Spośród wielu kandydatów wybrana została mgr farm. Beata Owczarska. Po przerwie odbyły się wybory członków Naczelnej Rady Aptekarskiej. Spośród ponad 40 kandydatur wybrano 24 osoby: Baj Tomasz, Czyż Lidia, Florek-Nazar Teresa, Przystupa Krzysztof, Pasierbiak Piotr, Pietrzak Małgorzata, Pietrzykowski Michał, Piotrowski Paweł, Plackowski Roman, Pomorska Ewa, Przedpełska Janina, Rogowska Zofia, Smoliński Dariusz, Tomków Marek, Wąsiewicz Adam, Witkowski Marian, Zajdel Walenty. W dalszej kolejności delegaci wybrali Naczelny Sąd Aptekarski oraz Naczelną Komisję Rewizyjną. Bardzo późnym wieczorem odbyła się uroczysta kolacja. Następnego dnia w niedzielę delegaci przyjęli uchwały i wnioski VI Krajowego Zjazdu Aptekarskiego. Około godziny 14 nastąpiło zakończenie zjazdu. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż po raz pierwszy w Naczelnej Radzie Aptekarskiej znalazło się aż 4 farmaceutów z Lublina. Mgr farm. Tomasz Barszcz, jako Prezes wszedł z urzędu. W wyniku głosowania natomiast wybrani zostali dr n. farm. Tomasz Baj, mgr farm. Krzysztof Przystupa oraz mgr farm. Teresa Florek-Nazar. W Naczelnym Sądzie Aptekarskim znalazł się dr n. farm. Piotr Belniak, natomiast Zastępcą Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej wybrana została mgr farm. Leokadia Łaszkiewicz. mgr farm. Izabela Bielecka

UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA 45 Skład osobowy organów Naczelnej Izby Aptekarskiej, które zostały wybrane na VI Krajowym Zjeździe Aptekarzy w dniach 20-22 stycznia w Szczyrku. Naczelna Rada Aptekarska VI Kadencja: 1. dr Kucharewicz Grzegorz Prezes NRA 2. dr Baj Tomasz OIA Lublin 3. mgr Barszcz Tomasz OIA Lublin 4. dr Bąbelek Tadeusz OIA Poznań 5. mgr Bohater Piotr OIA Wrocław 6. mgr Borowiak Hanna OIA Szczecin 7. dr Brukiewicz Piotr OIA Katowice 8. dr Chrzan Paweł OIA Gdańsk 9. mgr Chwiałkowski Piotr OIA Bydgoszcz 10. mgr Czyż Lidia OIA Rzeszów 11. mgr Florek-Nazar Teresa OIA Lublin 12. mgr Fornal Alina OIA Warszawa 13. mgr Gołdyn Anna OIA Kalisz 14. mgr Grzechnik Roman OIA Olsztyn 15. dr Jędrzejczak Marek OIA Kielce 16. mgr Jękot Barbara OIA Kraków 17. mgr Kamiński Ryszard OIA Bydgoszcz 18. mgr Kiedrowski Ryszard OIA Zielona Góra 19. mgr Kondracki Krzysztof OIA Warszawa 20. dr Kowalczyk Kazimierz OIA Bielsko Biała 21. mgr Lelito Małgorzata OIA Kraków 22. mgr Łukasiński Paweł OIA Wrocław 23. mgr Mach Maria OIA Koszalin 24. mgr Mateuszuk Jarosław Adam OIA Białystok 25. dr Migas Piotr OIA Gdańsk 26. dr Pakulski Grzegorz OIA Kalisz 27. mgr Pasierbiak Piotr OIA Łódź 28. mgr Pietrzak Małgorzata OIA Bydgoszcz 29. mgr Pietrzykowski Michał OIA Gdańsk 30. mgr Piotrowska-Rutkowska Elżbieta OIA Łódź 31. mgr Piotrowski Paweł OIA Warszawa 32. dr Plackowski Roman OIA Poznań 33. mgr Pomorska Ewa OIA Warszawa 34. mgr Przedpełska-Szerlowska Janina OIA Częstochowa 35. mgr Przystupa Krzysztof OIA Lublin 36. mgr Prygiel Andrzej OIA Opole 37. mgr Rogowska-Tylman Zofia OIA Łódź 38. dr Samborska Lucyna OIA Rzeszów

46 UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA 39. mgr Smoliński Dariusz OIA Opole 40. mgr Stojek Piotr OIA Częstochowa 41. mgr Śliwa Bożena OIA Kielce 42. mgr Tomków Marek OIA Opole 43. mgr Wąsiewicz Adam OIA Bydgoszcz 44. mgr Witkowski Marian OIA Warszawa 45. mgr Zajdel Walenty OIA Kraków Naczelny Sąd Aptekarski: 1. dr n. farm. Belniak Piotr OIA Lublin 2. mgr farm. Bilska Ewa OIA Rzeszów 3. mgr farm. Borys Lucjan OIA Bydgoszcz 4. mgr farm. Dera Michał OIA Warszawa 5. mgr farm. Dragan Franciszek OIA Warszawa 6. mgr farm. Jura Kazimierz OIA Kraków 7. mgr farm. Kozicka Barbara OIA Warszawa 8. mgr farm. Lipińska Anna OIA Łódź 9. mgr farm. Matan Anna OIA Warszawa 10. mgr farm. Molin Piotr OIA Bielsko Biała 11. mgr farm. Nesterowicz Ireneusz OIA Gdańsk 12. dr n. farm. Piotrowski Wojciech OIA Wrocław 13. mgr farm. Seidel Ryszard OIA Warszawa 14. mgr farm. Stencel Edward OIA Szczecin 15. mgr farm. Włodarczyk Anna OIA Kraków Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej: mgr farm. Beata Owczarska OIA Poznań Zastępcy Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej: 1. mgr farm. Jasiński Ryszard OIA Katowice 2. mgr farm. Łaszkiewicz Leokadia OIA Lublin 3. dr n. farm. Piechocki Stefan OIA Poznań 4. mgr farm. Wójcik Maria OIA Rzeszów Naczelna Komisja Rewizyjna: 1. mgr farm. Dahlke-Miś Jolanta OIA Koszalin 2. mgr farm. Kędzierska Katarzyna OIA Opole 3. mgr farm. Mikoszewska Danuta OIA Wrocław 4. mgr farm. Orlikowski Przemysław OIA Częstochowa 5. mgr farm. Stróżyk Grzegorz OIA Kalisz 6. mgr farm. Świgoniak Krzysztof OIA Warszawa 7. mgr farm. Wróbel Andrzej OIA Bydgoszcz

UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA HISTORIA FARMACJI 47 XXI SYMPOZJUM HISTORII FARMACJI - Farmacja w służbie człowieka i zwierząt - Kazimierz Dolny, 14-17 czerwca 2012 r. KOMUNIKAT 1 Zespół Sekcji Historii Farmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego Sekcja Historii Farmacji Oddziału Lubelskiego PTF-arm. Zakład Farmacji Weterynaryjnej Państwowego Instytutu Weterynaryjnego-PIB w Puławach zapraszają na XXI SYMPOZJUM HISTORII FARMACJI Farmacja w służbie człowieka i zwierząt Kazimierz Dolny, 14-17 czerwca 2012 r. adres: Dom Pracy Twórczej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w Kazimierzu Dolnym, ul. Małachowskiego 17, 24-120 Kazimierz Dolny Wysyłając zgłoszenie udziału w sympozjum należy umieścić podstawowe informacje: imię i nazwisko, tytuł/stopień zawodowy/naukowy, adres e-mailowy lub domowy/pocztowy (dokładny), telefon kontaktowy. W przypadku zgłoszenia referatu należy podać jego tytuł i formę prezentacji (referat ustny lub poster).

48 UROCZYSTOŚCI I WYDARZENIA Zgłoszenia należy przesyłać drogą elektroniczną na adres: wand@bg.umlub.pl lub drogą pocztową na adres: Zakład Historii Nauk Medycznych Uniwersytetu Medycznego ul. Szkolna 18, 20-124 Lublin kontakt telefoniczny: 81 710 19 31, 81 710 19 32 (Małgorzata Korzeniowska) lub 81 889 32 95 (Wojciech Cybulski PIWet-PIB w Puławach). Informujemy, że streszczenia referatów w j. polskim i j. angielskim w formie elektronicznej należy przesyłać do 31 marca 2012 r. na adres: wand@bg.umlub.pl lub na płycie CD na adres: Zakład Historii Nauk Medycznych Uniwersytetu Medycznego, ul. Szkolna 18, 20-124 Lublin. Streszczenie, łącznie z angielskim tłumaczeniem nie może przekraczać 1 strony maszynopisu (Times New Roman 12, odstęp 1,5, standardowe marginesy). Pozostałe informacje zostaną przekazane w Komunikacie 2, przesłanym bezpośrednio do osób, które zgłoszą swój udział w Sympozjum. Informacje o Sympozjum będą też zamieszczone na stronach internetowych m.in. Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, PIWet-PIB w Puławach i innych. Przewidywany koszt uczestnictwa w Sympozjum wynosi ok. 600 zł. (w tym 100,- zł. wpisowe). Numer konta i ostateczny koszt będzie zamieszczony w Komunikacie 2. W imieniu Komitetu Organizacyjnego Przewodniczący Sekcji Historii Farmacji Oddziału Lubelskiego PTF-arm. dr n. farm. Andrzej Wróbel

NAUKA NAUKA 49 Leki generyczne alternatywą dla pacjenta? W myśl obowiązującej od 1 stycznia 2012 r. Ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych wprowadzono nowy system proponowania i wydawania tańszych odpowiedników leków. Art. 44 pkt 1 powyższej Ustawy brzmi: Osoba wydająca leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne objęte refundacją ma obowiązek poinformować świadczeniobiorcę o możliwości nabycia leku objętego refundacją, innego niż lek przepisany na recepcie, o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej, która nie powoduje powstania różnic terapeutycznych i o tym samym wskazaniu terapeutycznym, którego cena detaliczna nie przekracza limitu finansowania ze środków publicznych oraz ceny detalicznej leku przepisanego na recepcie. Apteka ma obowiązek zapewnić dostępność tego leku. Zapis ten odnosi się do leków refundowanych jednakże niejako pośrednio nakłada na farmaceutę obowiązek wydawania tańszych odpowiedników również w przypadku leków pełnopłatnych. O ile obecnie obowiązująca ustawa z powodów swoich zapisów mocno skomplikowała procedurę wydania pacjentowi tańszego odpowiednika dla leku refundowanego o tyle dla preparatów 100 % płatnych pozostawiła pełną dowolność. Tak naprawdę od farmaceuty zależy jaki lek z danej grupy odpowiedników zaproponuje. Mówiąc odpowiednik mamy na myśli lek generyczny. A więc mamy na myśli lek, który jest kopią leku innowacyjnego. Jednakże bardzo często pacjenci podchodzą z pewną dozą nieufności do propozycji zakupu tańszego leku. Z reguły w takich sytuacjach farmaceuta spotyka się z pytaniami czy aby na pewno ten tańszy działa, czy nie będzie gorszy od tego, który jest zapisany na recepcie. Czy obawy pacjentów są słuszne? Czy na pewno leki generyczne nie ustępują w żadnym stopniu lekom oryginalnym? Odpowiednikiem oryginalnego produktu leczniczego jest produkt leczniczy posiadający taki sam skład jakościowy i ilościowy substancji czynnych, postać farmaceutyczną i równoważność biologiczną potwierdzoną właściwie

50 NAUKA przeprowadzonymi badaniami dostępność biologicznej. Może jednak różnić się wielkością, kształtem czy kolorem. Może zawierać inne substancje pomocnicze. Materiały te, które poza substancją czynną stanowią skład jakościowy generyku mogą pochodzić z różnych źródeł, a więc mogą być syntetyzowane i krystalizowane (oczyszczane) różnymi metodami. Jednakże każdorazowo lek odtwórczy musi spełniać te same wymagania jakości, bezpieczeństwa i skuteczność co lek oryginalny. Za rejestrację leków w Polsce odpowiedzialny jest Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Format oraz zawartość dokumentacji rejestracyjnej uregulowane są odpowiednimi regulacjami prawnymi. Inne wymagania stawiane są lekom oryginalnym a inne lekom generycznym. Podmiot odpowiedzialny leku odtwórczego zwolniony jest z przeprowadzenia badań przedklinicznych i klinicznych. Zobowiązany jest natomiast do wykonania badań biorównoważności. Badanie to polega na podawaniu leku oryginalnego i odtwórczego grupie zdrowych ochotników i określaniu stężenia substancji czynnej w określonych odstępach czasu w ściśle określonych warunkach. Mówiąc krótko jest to udokumentowany dowód na to że, porównywane leki nie różnią się w istotny sposób parametrem wchłaniania substancji czynnej w organizmie. Badanie to wykonywane jest w wyspecjalizowanych ośrodkach, które spełniają wymagania dobrej praktyki laboratoryjnej i dobrej praktyki badań klinicznych. Procedura dopuszczenia leku do obrotu jest kosztowna i długotrwała. Wymaga zaangażowania wielu specjalistów z różnych dziedzin w obrębie danej firmy farmaceutycznej. Jednakże jak pokazują dane rynkowe sprzedaż leków generycznych w Polsce stale rośnie. Na obecną chwilę aż 85% leków sprzedawanych w naszym kraju to leki odtwórcze. W ujęciu wartościowym a więc po uwzględnieniu cen farmaceutyków generyki stanowią 65 % naszego rynku. Cena leku generycznego jest średnio o 25-35% niższa od ceny leku oryginalnego przed wygaśnięciem patentu. W miarę upływu czasu i pojawiania się kolejnych leków odtwórczych w obrębie danej substancji czynnej cena systematycznie spada. Dlatego firmy farmaceutyczne starają się, aby ich lek generyczny był tym pierwszym odpowiednikiem dla leku oryginalnego dostępnym na rynku. Zapewniają sobie tym samym dużo większy udział w sprzedaży i zyskach. Oczywiście istnieje szereg ograniczeń prawnych, które gwarantują właścicielowi leku oryginalnego pozycję lidera. Każdy lek

NAUKA 51 oryginalny chroniony jest patentem przez okres 20 lat, który może zostać wydłużony o kolejne 5 lat po uzyskaniu tzw. dodatkowych świadectw ochronnych. Jednocześnie innowacyjny lek chroniony jest poprzez okres wyłączności danych rejestracyjnych. Trwa on od 8 lat do maksymalnie 11 lat i w tym czasie producenci leków generycznych nie mogą odwoływać się do dokumentacji leku oryginalnego co jest niezbędne w procesie rejestracji. Oczywiście innowacyjne firmy farmaceutyczne wykorzystują wszelkie możliwe sposoby na zagwarantowanie sobie jak najdłuższej ochrony patentowej. W okresie tym są samodzielnym udziałowcem rynku, co pozwala na rekompensatę kosztów poniesionych na rozwój produktu i badania kliniczne. Tak jak już wcześniej zostało to zasygnalizowane, konsekwencją pojawienia się na rynku kolejnych leków odtwórczych jest niższa cena. Korzystają na tym pacjenci. Wpływa to również na poprawę kondycji funduszów publicznych. Wraz ze wzrostem sprzedaży leków odtwórczych wzrasta liczba recept, które są realizowane w całości. Jednocześnie szacuje się, że wydatki na leki są nawet do trzech razy niższe. Narodowy Fundusz Zdrowia może zaoszczędzić w ten sposób na refundacji leków nawet kilka miliardów złotych. Podsumowując, lek generyczny jest tańszą alternatywą dla pacjenta. Firmy farmaceutyczne opracowując lek odtwórczy poświęcają wiele czasu na szczegółowe badania, testy i analizy. Zebrane dane stanowią dowód na jakość, skuteczność i bezpieczeństwo leku odtwórczego. Dodatkowo na wytwórcy spoczywa obowiązek monitorowania występowania ewentualnych działań niepożądanych. Przemysł farmaceutyczny obwarowany jest licznymi regulacjami prawnymi. Firmy wytwarzające zarówno leki oryginalne, jak i generyczne muszą spełniać wymagania dobrej praktyki wytwarzania. Często poddawane są skrupulatnym inspekcjom przez organy posiadające uprawnienia w tym zakresie potwierdzającym prawidłowość systemów jakości obowiązujących w wytwórni. Farmaceuta może więc z czystym sumieniem zaproponować odpowiednik w miejsce leku oryginalnego. Niestety nowa ustawa refundacyjna mocno ogranicza dobór leku generycznego. Tak czy inaczej ostateczną decyzję podejmuje oczywiście pacjent. mgr farm. Kamil Lewandowski technolog Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa S.A.

52 NON OMNIS MORIAR Non omnis moriar Św. p. dr n. farm. Renata Łoś (11.08.1969 05.12.2011) wspomnień nikt nam nie zabierze. Zawsze będą z nami. Renatka była absolwentem i wieloletnim pracownikiem naukowo-dydaktycznym Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. W 1994 roku podjęła pracę w naszej Katedrze jako asystent, a w 2002 roku uzyskała stopień doktora nauk farmaceutycznych z wyróżnieniem i została zatrudniona na etacie adiunkta. Stale pogłębiała swoją wiedzę oraz doskonaliła swoje umiejętności zawodowe poprzez uczestnictwo w bardzo licznych konferencjach, kursach i szkoleniach. W 2007 roku, po egzaminie specjalizacyjnym zdanym z wyróżnieniem, uzyskała tytuł specjalisty II stopnia w zakresie mikrobiologii medycznej. Prowadziła zajęcia z mikrobiologii i immunologii dla studentów Analityki Medycznej, Farmacji na studiach stacjonarnych i podyplomowych oraz Kosmetologii UM w Lublinie. Swoją ogromną wiedzę przekazywała również poprzez liczne wykłady na kursach dla farmaceutów w ramach szkolenia ustawicznego z zakresu mikrobiologii lekarskiej, farmaceutycznej, przemysłowej oraz epidemiologii; dla mikrobiologów i diagnostów laboratoryjnych w ramach specjalizacji z mikrobiologii medycznej. Renatka była wielokrotnie współorganizatorem licznych konferencji naukowo-szkoleniowych i kursów, a także kierownikiem specjalizacji z mikrobiologii medycznej. Czynnie uczestniczyła w pracach towarzystw naukowych, będąc m.in. członkiem Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów oraz członkiem Komisji Rewizyjnej Zarządu Lubelskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Brała również udział w pracach senackiej Komisji ds.