MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE WŁODAWSKIM ZA 2011 R.

URZĄD PRACY POWIATOWY URZĄD PRACY WE WŁODAWIE ul. Niecała 2 22-200 Włodawa, tel. 082 5725-240 fax 5724-043 e-mail: secretariat@pup.wlodawa.pl MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE WŁODAWSKIM ZA 2011 R. CZĘŚĆ II RAPORT PROGNOSTYCZNY Włodawa, sierpień 2012 1

SPIS TREŚĆI: WSTĘP s. 3 I. ANALIZA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH POWIATU WŁODAWSKIEGO... s. 4 II. PRZEWIDYWANI ABSOLWENCI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W POWIECIE WŁODAWSKIM W 2012 ROKU s. 10 WNIOSKI s. 13 2

WSTĘP Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Celem monitoringu jest stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowo-kwalifikacyjnych w układzie lokalnym i regionalnym. Usprawnienie pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie informacji o planowanych ofertach pracy na rok przyszły oraz przewidywanej liczbie absolwentów według zawodów, a także ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Statystyka rynku pracy wzbogacona o monitoring zawodów jest konieczna z tego względu, że statystyka pośrednictwa pracy i badanie aktywności ekonomicznej ludności dzielą bezrobotnych według poziomu wykształcenia: wyższego, policealnego, średniego ogólnego i zawodowego oraz zasadniczego zawodowego. Inaczej na to zjawisko patrzą pracodawcy, którzy w warunkach gospodarki rynkowej poszukują pracowników mających określone zawody, posiadających określoną wiedzę, specjalistyczne umiejętności i doświadczenie. Niniejsze opracowanie jest II częścią raportu za 2011r. z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych oparte na wynikach badań z bazy otrzymanej z MEN dotyczącej uczniów i absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) MEN. Druga część raportu rocznego ma charakter prognostyczny. Celem raportu jest przedstawienie aktualnej sytuacji absolwentów na rynku pracy w powiecie włodawskim. 3

W tym I. ANALIZA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH POWIATU WŁODAWSKIEGO Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy we Włodawie na koniec 2011 roku wynosiła 3.507 osób, tj. o 47 osób mniej niż przed rokiem w tym 1.767 kobiet o 54 więcej niż przed rokiem. W ciągu ostatniego roku struktura osób bezrobotnych nie uległa zasadniczym zmianom. W dalszym ciągu kobiety stanowią blisko połowę zarejestrowanych bezrobotnych 50,3% - (1 767), osoby zamieszkałe na wsi stanowią większość osób bezrobotnych i stanowią 66,6% wszystkich osób bezrobotnych. Tabela nr 1. Struktura bezrobocia na koniec 2011 roku w powiecie włodawskim WYSZCZEGÓLNIENIE Stan na koniec 2011 roku O - ogółem; K- kobiety BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI O 3507 K 1767 Zamieszkali na wsi O 2338 K 1193 Z prawem do zasiłku O 526 K 231 Niepełnosprawni O 83 K 29 Do 25 roku życia O 779 K 405 Które ukończyły szkołę wyższą, do 27 roku życia O 52 K 31 Osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki O 210 K 117 Długotrwale bezrobotne O 2171 K 1168 Powyżej 50 roku życia O 696 4

W tym W tym K 257 Bez kwalifikacji zawodowych O 1018 K 585 BEZROBOTNI NOWO ZAREJESTROWANI w miesiącu sprawozdawczym napływ BEZROBOTNI WYREJESTROWANI w miesiącu sprawozdawczym odpływ O 3570 K 1659 O 3617 K 1605 podjęcia pracy O 1666 K 698 pracy niesubsydiowanej O 1391 K 600 pracy subsydiowanej O 275 K 98 rozpoczęcie szkolenia O 65 K 24 rozpoczęcie stażu O 361 K 245 niepotwierdzenie gotowości do pracy O 904 K 304 Źródło: opracowanie własne Stopa bezrobocia - jest to wielkość statystyczna obrazująca wielkość bezrobocia w danym miejscu. Wskaźnik może być liczony jako stosunek liczby osób zarejestrowanych jako poszukujące pracy do zasobu siły roboczej. Stopa bezrobocia w powiecie włodawskim wg danych WUP na koniec grudnia 2011 roku kształtowała się na poziomie 22,7% W okresie tym stopa bezrobocia na poziomie województwa wynosiła 13,3%. W ciągu 2011 roku zarejestrowało się 3 570 osób bezrobotnych, natomiast wyłączono z ewidencji 3 617 osób. 5

Tabela nr 2. Stopa bezrobocia w latach 2008-2011 Wyszczególnienie 31.12.2008r. 31.12.2009 r. 31.12.2010 r. 31.12.2011 Polska 9,5% 12,1% 12,3% 12,5% Woj. lubelskie 11,3% 12,8% 13,0% 13,3% Powiat włodawski 19,4% 20,6% 21,2% 22,7% Źródło: opracowanie własne Wzrost bezrobocia odnotowano we wszystkich powiatach województwa lubelskiego. Najwyższy w powiecie włodawskim. Liczba osób bezrobotnych w liczbie ludności aktywnej zawodowo (stopa bezrobocia I) w ostatnim dniu grudnia wynosiła 13,3%. Wojewódzki wskaźnik natężenia bezrobocia był wyższy o 0,8 pkt procentowego od wskaźnika krajowego (12,5%). Najwyższa stopa bezrobocia na poziomie powiatów wystąpiła w powiecie włodawskim. Tabela nr 3. Stan bezrobocia w poszczególnych miesiącach w powiecie włodawskim 2011r. Wyszczególnienie I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Stopa bezrobocia w % 22,5 23,0 22,5 20,8 20,0 19,5 19,4 19,2 21,0 21,2 21,7 22,7 O 3877 3973 3873 3500 3333 3235 3209 3158 3194 3229 3324 3507 Bezrobotni zarejestrowani K 1853 1892 1864 1741 1711 1679 1680 1677 1685 1680 1723 1767 Źródło: opracowanie własne Niniejsze opracowanie stanowi II część Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie włodawskim w 2011 roku część prognostyczną. Analiza struktury zawodowej absolwentów na lokalnym rynku pracy została przeprowadzona w oparciu o dane o uczniach szkół ponadgimazjalnych uzyskane z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) Ministerstwa Edukacji Narodowej. Nie brano pod uwagę danych otrzymanych z GUS o studentach i absolwentach szkół wyższych ponieważ na terenie powiatu włodawskiego nie funkcjonuje wyższa uczelnia. 6

Z danych wprowadzonych do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych z Systemu Informacji Oświatowej wynika, że mury szkół ponadgimnazjalnych powiatu włodawskiego w 2011r. opuściło 568 absolwentów (2010-577 absolwentów). Informacje te uzyskano ze szkół funkcjonujących na terenie powiatu, tj.: 1. Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 2 i II Liceum Ogólnokształcące Specjalne we Włodawie, 2. Zespół Szkół Zawodowych Nr 1 i II Liceum Ogólnokształcące im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego we Włodawie, 3. I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki we Włodawie, 4. Zespół Szkół Rolniczych im. Ireny Kosmowskiej w Korolówce Osadzie, 5. Szkoła Policealna w Zespole Szkół Rolniczych w Korolówce Osadzie. Struktura absolwentów wg poziomu wykształcenia w 2011 roku 2,28% 18,66% 23,76% policealne 55,28% średnie techniczne średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.2. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w roku 2011 oraz przewidywani absolwenci w roku 2012 Przeprowadzona analiza sytuacji osób bezrobotnych, do 12 m- cy od ukończenia szkoły w oparciu o dane statystyczne dotyczące struktury napływu oraz stanu zarejestrowanych absolwentów według stanu na koniec 2011 roku spośród ogółu zarejestrowanych bezrobotnych mieszkańców powiatu włodawskiego (3507 osób) odnotowano 568 7

absolwentów, w tym grupę 131 absolwentów zarejestrowanych w PUP, z czego 113 osób zarejestrowało się po ukończeniu szkoły na terenie powiatu włodawskiego. Poniższa tabela ukazuje liczbę absolwentów w 2011r. w stosunku do absolwentów zarejestrowanych w PUP we Włodawie w końcu 2011r. według posiadanego zawodu: Tabela nr 3. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w 2011 roku. Absolwenci, Bezrobotni Lp. Kod zawodu Nazwa szkoły Nazwa zawodu którzy ukończyli naukę w 2011 absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu 2011 (6):(5) w % roku roku 1. 2. 000000 000000 II Liceum Ogólnokształcące Bez zawodu 165 33 20,00 I Liceum Ogólnokształcące Bez zawodu 116 14 12,06 3. 351203 Technikum Technik informatyk 22 5 22,72 4. 331402 Technikum Technik agrobiznesu 22 7 31,81 5. 311504 Technikum Technik mechanik 21 9 42,85 6. 311512 Technikum Technik mechanizacji rolnictwa 21 4 19,04 7. 512002 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Kucharz małej gastronomii 21 6 28,57 8. 9. 713101 741201 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Malarz - tapeciarz 21 0 0 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Elektromechanik 20 4 20,00 10. 311204 Technikum Technik budownictwa 17 4 23,52 11. 314207 Szkoła Policealna w Korolówce Osadzie Technik rolnik 13 4 30,76 12. 311204 Technikum Uzupełniające Technik budownictwa 12 3 25,00 8

13. 711202 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Murarz 10 3 30,00 14. 000000 II Uzupełniające Liceum Bez zawodu 9 0 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.1. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w roku 2011 oraz przewidywani absolwenci w roku 2012 Powyższe zestawienie szkół i zawodów wskazuje, że największym zainteresowaniem wśród młodzieży cieszą się nadal licea ogólnokształcące, po których większość młodzieży podejmuje dalszą naukę w uczelniach wyższych. Z danych zawartych w powyższej tabeli wynika, że spośród 131 zarejestrowanych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych powiatu włodawskiego, aż 53 (w roku ubiegłym 51) osoby nie posiadały zawodu w związku z ukończeniem liceów ogólnokształcących. Struktura bezrobocia wśród absolwentów szkół ogólnokształcących stanowi 57,53% ogółu absolwentów z czego zarejestrowane osoby z tej grupy to 14,15% zarejestrowanych absolwentów struktura poszczególnych placówek wygląda następująco: bezrobotni absolwenci II Liceum Ogólnokształcącego to 33 osoby czyli 27,48% ogółu bezrobotnych absolwentów kończących lokalne szkoły ponadgimnazjalne, bezrobotni absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego to 14 tj. 8,39% ogółu bezrobotnych absolwentów kończących lokalne szkoły ponadgimnazjalne, Spośród osób kończących szkoły średnie techniczne: 21 absolwentów uzyskało tytuł technika mechanika, z czego 9 osób zarejestrowało się w PUP, 21 absolwentów uzyskało tytuł technika mechanizacji rolnictwa, z czego 4 osoby zarejestrowały się w PUP, 29 osób, to technicy budownictwa, zarejestrowało się 7 osób, 22 osoby uzyskało tytuł technika agrobiznesu, z czego 7 osób zarejestrowało się w PUP, 22 osoby uzyskały tytuł technika informatyka, 5 osób się zarejestrowało, 9

13 absolwentów w zawodzie technika rolnika, zarejestrowały się 4 osoby, (Szkoła Policealna w Korolówce Osadzie) 20 osób to technicy organizacji usług gastronomicznych zarejestrowały się 4 osoby. Zasadnicze szkoły zawodowe ukończyło 106 abiturientów w roku ubiegłym 86 osób czyli wzrost w stosunku do roku ubiegłego w danej grupie z czego: 30 kucharzy małej gastronomii, 6 osób zarejestrowało się w PUP, 20 elektromechaników, 4 osoby zarejestrowane, 10 murarzy, 3 osoby zarejestrowane, 21 osób w zawodzie malarz tapeciarz, nie ma osób zarejestrowanych, 10 cukierników, 2 osoby rejestrujące się w tym zawodzie, 4 mechaników pojazdów samochodowych,2 osoby zarejestrowały się w tym zawodzie. II. PRZEWIDYWANI ABSOLWENCI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W POWIECIE WŁODAWSKIM W 2010 ROKU Prognozy na 2012r. wskazują, że liczba absolwentów zwiększy się o 5 osób. Większość absolwentów otrzyma wykształcenie średnie ogólnokształcące (325 osób) będzie to o 11 osób więcej niż w 2011r. Przewiduje się, że o 7 osób więcej otrzyma wykształcenie średnie zawodowe (142 os.) i o 36 osób mniej legitymowało się będzie wykształceniem zasadniczym zawodowym. Poniższa tabela szczegółowo prezentuje strukturę zawodową absolwentów w 2011 roku oraz prognozę na 2012 rok. 10

Tabela nr 4. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie włodawskim w latach 2011 i 2012 Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2011 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2011 Przewidywani absolwenci w roku 2012 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe 148 40 137 311504 Technik mechanik 21 9 18 311512 Technik mechanizacji rolnictwa 21 4 25 311503 Technik budownictwa 29 7 19 331402 Technik agrobiznesu 22 7 18 351203 Technik informatyk 22 5 21 314207 Technik rolnik 13 4 14 343403 Technik organizacji usług gastronomicznych 20 4 0 334306 Technik administracji 0 0 22 Wykształcenie średnie ogólnokształcące 314 63 325 00000 Bez zawodu 314 63 325 Wykształcenie zasadnicze zawodowe 106 20 70 512002 Kucharz małej gastronomii 34 9 19 741201 Elektromechanik 20 4 15 711202 Murarz 11 3 0 713101 Malarz - tapeciarz 21 0 22 751201 Cukiernik 10 2 8 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 4 2 6 751204 Piekarz 3 0 0 522301 Sprzedawca 3 1 0 OGÓŁEM 568 113 573 Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.2. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w roku 2011 oraz przewidywani absolwenci w roku 2012. 11

W powyższym zestawieniu wynika, że w dalszym ciągu największym zainteresowaniem cieszą się licea ogólnokształcące. Prognoza wskazuje tendencję wzrostową, ponieważ w roku przyszłym będzie to o 11 osób więcej. Znaczny spadek absolwentów zanotujemy w grupie osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym będzie to o 36 osób mniej niż w roku ubiegłym. Absolwenci średnich szkół zawodowych w roku 2011 stanowią 148 osób, w roku bieżącym prognozowany jest wzrost o 11 osób. Lokalne szkoły zanotują także absolwentów w kierunkach nie występujących w roku bieżącym łącznie 63 osoby w zawodach takich jak: technik administracji, technik hotelarstwa i technik żywienia i gospodarstwa domowego. Poniższy wykres przedstawia prognozowane zestawienie absolwentów w 2012 roku według wykształcenia: Prognozowani absolwenci w powiecie włodawskim w 2012 roku 2,47% według wykształcenia 59,30% 17,15% 21,07 szkoły policealne szkoły średnie techniczne licea ogólnokształcące zasadnicze szkoły zawodowe Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.2. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie włodawskim w latach 2011 i 2012. Powyższe dane wskazują na nieznaczny wzrost liczby absolwentów w danym roku, znaczny jest jednak spadek osób rejestrujących się po ukończeniu szkoły, powodem tego może być to,że osoby po ukończeniu szkoły mają jeszcze ubezpieczenie zdrowotne i nie poszukują pracy, podejmują dalszą naukę bądź wyjeżdżają do innych miast lub na dostępne rynki unijne. 12

WNIOSKI Rok 2011 był rokiem, w którym bezrobocie utrzymywało się podobnym poziomie jak w roku ubiegłym (47 osób mniej niż przed rokiem) na terenie powiatu. Z danych wynika, że w Powiatowym Urzędzie Pracy we Włodawie na koniec 2011 roku zarejestrowanych było 3507 osób, w tym 1767 kobiet, a także 83 osoby posiadające orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Wśród ogółu bezrobotnych 14,35% stanowiły osoby z prawem do zasiłku. W powiecie włodawskim w 2011r. naukę w szkołach ponadgimnazjalnych ukończyło 568 osób, w urzędzie pracy zarejestrowało się 113 osób, najwięcej z wykształceniem średnim ogólnokształcącym 63 osoby. Absolwenci szkół średnich technicznych z powiatu zarejestrowani w urzędzie pracy to kolejne 40 osób. Według prognoz w 2012r. w powiecie włodawskim najwięcej osób ukończy licea ogólnokształcące tj. 325 osób co da 59,3% wszystkich absolwentów szkół ponadgimnazjalnych naszego powiatu. Szkoły ponadgimnazjalne z powiatu włodawskiego w 2011r. zasiliły lokalny rynek pracy następującymi absolwentami: technik mechanik, technik mechanizacji rolnictwa, kucharz małej gastronomii, technik agrobiznesu i technik informatyk. Najliczniejszą jednak grupą byli absolwenci bez zawodu czyli po ukończeniu liceów ogólnokształcących. W 2011 stopa bezrobocia zwiększyła się w omawianym okresie sprawozdawczym o 3% w Polsce, 2% w województwie lubelskim i o 3,3% w powiecie włodawskim. Analiza napływu bezrobotnych według zawodów wskazuje, że najwięcej zarejestrowało się kolejno: sprzedawców, robotników budowlanych, pedagogów, robotników gospodarczych, kucharzy, ślusarzy, murarzy. Najliczniejszą grupę osób zarejestrowanych stanowiła grupa bez zawodu 886 osób natomiast 2684 osoby to nowo zarejestrowani bezrobotni posiadający zawód. Wśród młodych osób rejestrujących się w okresie 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły znaczną liczbę stanowią osoby posiadające zawody, w których kształcą szkoły powiatu włodawskiego. Wybór kierunku kształcenia stanowi wypadkową wielu czynników zainteresowań kandydatów, oceny przez nich realnych możliwości podjęcia nauki w konkretnym zawodzie, oferty szkół oraz kształtowania się popytu na rynku pracy. Trudno jest ocenić w jaki sposób sytuacja na rynku pracy wpływa na wybory dokonywane przez przyszłych absolwentów i do jakiego stopnia odzwierciedlają one rzeczywiste potrzeby rynku. Działanie w kierunku rozpoznania potrzeb edukacyjnych w połączeniu z rankingiem zawodów deficytowych i nadwyżkowych zwiększa więc możliwość oceny sytuacji na lokalnym rynku pracy w zakresie popytu i podaży na siłę roboczą oraz umożliwia 13

weryfikację ewentualnych działań mających na celu łagodzenie skutków i wychodzenie z sytuacji bezrobocia. Opracowano w PUP Włodawa, sierpień 2012. 14