<miejsce na logo MPiPS i dane adresowe> Załącznik nr 7 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w 20.. <Miejscowość, miesiąc rok>
Spis treści Wstęp...3 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy...4 1.1. Bezrobotni i oferty pracy...4 1.2. Popyt na pracę...5 2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych...7 3. Analiza umiejętności i uprawnień...9 4. Analiza rynku edukacyjnego... 10 4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych oraz studentów ostatniego studiów... 10 4.2. Analiza sytuacji absolwentów na rynku pracy... 11 5. Prognoza krajowego rynku pracy... 13 Podsumowanie... 14 INFORMACJA SYGNALNA... 15 Załącznik 1. Rynek pracy... 16 Załącznik 2. Rynek edukacyjny... 18 2
Wstęp Rekomenduje się, aby wstęp do raportu z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych zawierał następujące elementy: 1. Podstawę prawną jego sporządzania (Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy.) 2. Wskazanie, że raport został stworzony w oparciu o zalecenia metodyczne przygotowane w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, zamieszczone na stronie. 3. Informację o wykorzystywanych w raporcie źródłach danych tj. danych z systemu Syriusz, danych z Systemu Informacji Oświatowej MEN, danych Głównego Urzędu Statystycznego, system prognostyczno -informacyjnego. 4. Informację o wyliczanych miernikach, w tym wzory, wyjaśnienie stosowanych zmiennych oraz sposób interpretacji. 3
1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy 1.1. Bezrobotni i oferty pracy [Ogólna analiza sytuacji na rynku pracy. W opisie rekomenduje się zawrzeć informacje o: liczbie bezrobotnych ogółem, stopie bezrobocia, zmianach w liczbie zarejestrowanych bezrobotnych pomiędzy badanym a poprzednim rokiem.] [Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według wielkich grup zawodów. Porównanie z rokiem poprzednim na podstawie danych zawartych w tabeli 20.] [Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według 4-cyfrowych kodów zawodów, na podstawie danych zawartych w tabeli 21. Opis powinien zawierać informacje o: grup zawodów, w których liczba bezrobotnych (stan na okresu, napływ) jest największa, grup zawodów, dla których wskaźnik długotrwałego bezrobocia jest najwyższy (15-20 zawodów), grup zawodów, w których wskaźnik płynności bezrobotnych jest największy oraz najmniejszy (maksymalnie po 15 zawodów, grup zawodów, w których wahania sezonowe, odnośnie natężenia zmian deficytu i nadwyżki są najbardziej widoczne.] [Porównanie struktury bezrobotnych zarejestrowanych w PUP ze strukturą bezrobotnych wg BAEL analiza wskaźnika niedopasowania według wielkich grup zawodów.] Tabela 1. Wskaźnik niedopasowania struktury bezrobotnych w Kod Nazwa wielkiej grupy zawodów Wskaźniki struktury zarejestrowani Wskaźnik niedopasowania struktury Bezrobotni poprzednio pracujący bezrobotni poprzednio pracujący bezrobotnych wg BAEL* ** r.. r. r. r. r. r. Ogółem * średnia arytmetyczna z kwartałów ** średnia arytmetyczna ze stanów na miesięcy Tabela 2. Wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy w Wskaźniki struktury Wskaźnik niedopasowania struktury Kod Nazwa wielkiej grupy zawodów oferty w internecie oferty pracy PUP ofert pracy r.. r. r. r. r. r. Ogółem 4
1.2. Popyt na pracę [Ogólna analiza popytu zrealizowanego (pracujących) oraz popytu niezrealizowanego (wolnych miejsc pracy) według wielkich grup zawodów.] Tabela 3. Pracujący oraz wolne miejsca pracy w (w tys. osób) stan na kwartału Wskaźnik wolnych Liczba pracujących Wolne miejsca pracy Województwo miejsc pracy I II III IV R* I II III IV R* I II III IV R* Ogółem R* - przeciętna w [Analiza wskaźnika wykorzystanie wolnych miejsc pracy (wg definicji GUS) według wielkich grup zawodów.] Tabela 4. Wskaźnik wolnych miejsc pracy według wielkich grup zawodów w Stan na kwartału Kod Nazwa wielkiej grupy zawodów I II III IV Przeciętna w Ogółem 5
Rysunek 1. Wskaźnik wykorzystania wolnych miejsc pracy według województw w Tabela 5. Wolne oraz wolne nowo utworzone miejsca pracy (w tys.) według wielkich grup zawodów w Wolne nowo Udział w wolnych Wolne miejsca Kod Nazwa wielkiej grupy zawodów utworzone miejsca pracy (4) miejscach pracy pracy (3) (4)/(3) Ogółem Tabela 6. Zlikwidowane i nowo utworzone miejsca pracy (w tys.) według województw w Województwo Nowo utworzone miejsca pracy (3) Zlikwidowane miejsca pracy (4) Płynność miejsc pracy (3)-(4) Ogółem 6
2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych [Przedstawienie rankingu zawodów deficytowych wraz z opisem według rosnącego wskaźnika dostępności ofert pracy (B/O ).] Tabela 7. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w MAKSYMALNY DEFICYT* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba dostępnych ofert pracy (O ) Odsetek ofert subsydiowanych Odsetek wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej DEFICYT Kod Elementarna grupa zawodów B O B/O WDB WPB Odsetek ofert subsydiowanych Odsetek wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej * W przypadku maksymalnego deficytu liczba bezrobotnych równa jest zero. W rezultacie B/O = 0, a pozostałe mierniki nie osiągają wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej liczby dostępnych ofert pracy tj. O + NO /12. [[Przedstawienie rankingu zawodów zrównoważonych wraz z opisem wg wartości wskaźnika dostępności ofert pracy (B/O ) ]. Tabela 8. Ranking elementarnych grup zawodów zrównoważonych w Kod Elementarna grupa zawodów B O B/O Odsetek ofert subsydiowanych Odsetek wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej 7
[Przedstawienie rankingu zawodów i kwalifikacji nadwyżkowych wraz z opisem według malejącego wskaźnika dostępności ofert pracy (B/O ).] Tabela 9. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w MAKSYMALNA NADWYŻKA* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych (B ) NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów B O B/O WDB WPB Odsetek ofert subsydiowanych Odsetek wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej * W przypadku maksymalnej nadwyżki liczba ofert pracy równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy nie przyjmuje wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej przeciętnej liczby bezrobotnych tj. ( B )/12. 8
3. Analiza umiejętności i uprawnień Tabela 10. Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w Wielka grupa zawodów STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY Uprawnienia posiadane przez bezrobotnych Odsetek bezrobotnych* STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności i uprawnienia wymagane w ofertach pracy Odsetek ofert pracy** *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest według stanu na okresu sprawozdawczego **Odsetek ofert pracy liczony jest jako iloraz napływu ofert pracy, w których dana kwalifikacja jest wymagana do całkowitego napływu ofert pracy w ramach danej wielkiej grupy zawodów (PUP+BIP+Internet). Tabela 11. Bezrobotni bez zawodu w Wykształcenie gimnazjalne i poniżej zasadnicze zawodowe średnie ogólnokształcące policealne i średnie zawodowe wyższe Umiejętności i uprawnienia Bezrobotni bez zawodu Bezrobotni bez zawodu Odsetek bezrobotnych bez zawodu * Odsetek bezrobotnych bez zawodu * Ogółem *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest według stanu na okresu sprawozdawczego. 9
4. Analiza rynku edukacyjnego Zaleca się, aby notka metodologiczna odnośnie analizy rynku edukacyjnego zawierała: zakres informacyjny jaki obejmuje opisywana analiza, cel analizy w świetle monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, źródła danych wykorzystywane do analizy, sposób konstrukcji oraz skrócony opis interpretacji wskaźnika frakcji bezrobotnych wśród absolwentów. 4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych oraz studentów ostatniego studiów [Przeprowadzona analiza (uczniów szkół ponadgimnazjalnych) powinna umożliwiać wskazanie, czy deficyt bądź nadwyżka w zawodach uzyskanych z dotychczas przeprowadzonych analiz zwiększy się lub zmniejszy, przy uwzględnieniu liczby uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych, będących potencjalnym zasobem siły roboczej.] Tabela 12. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów w szkolnym Zawody deficytowe Elementarna grupa zawodów Kod grupy Nazwa grupy Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Zawody zrównoważone Elementarna grupa zawodów Kod grupy Nazwa grupy Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Zawody nadwyżkowe Elementarna grupa zawodów Kod grupy Nazwa grupy Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Tabela 13. Studenci na ostatnim studiów wyższych w Kierunek kształcenia Liczba studentów na ostatnim studiów wyższych w bieżącym akademickim Liczba bezrobotnych z wykształceniem wyższym stan na 31 10
4.2. Analiza sytuacji absolwentów na rynku pracy Tabela 14. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w... Liczba absolwentów Wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwen- Liczba bezrobotnych w poprzednim absolwentów szkolnym tów Typ szkoły ogółem posiadający tytuł zawodowy* stan na poprzedniego stan na maja sprawozdawczego zasadnicza szkoła zawodowa szkoła przysposabiająca do pracy technikum liceum ogólnokształcące liceum profilowane technikum uzupełniające liceum uzupełniające szkoła policealna wyższa * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Nazwa elementarnej grupy zawodów stan na poprzedniego stan na maja sprawozdawcze go Tabela 15. Ranking 15 elementarnych grup zawodów według najwyższego wskaźnika frakcji bezrobotnych wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w Liczba absolwentów Liczba bezrobot- Wskaźnik frakcji Wskaźnik frakcji Liczba bezrobotnych ogółem wśród absolwen- wśród bezrobot- bezrobotnych absolwentów w poprzednim tów nych absolwentów nych szkolnym ogółem posia dający tytuł zawo dowy* poprzedniego maja sprawozdawcze go poprzed niego maja sprawozdawcze go poprzed niego maja sprawozdawcze go poprzed niego maja sprawozdawcze go... * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. 11
Tabela 16. Ranking 15 kierunków kształcenia według najwyższego wskaźnika frakcji bezrobotnych wśród absolwentów szkół wyższych w Wskaźnik frakcji Wskaźnik frakcji Liczba bezrobotnych absolwen- Liczba bezrobotnych ogółem wśród absolwen- wśród bezrobot- bezrobotnych absolwentów tów tów nych Kierunek kształcenia Liczba absolwentów uczelni wyższych w poprzednim akademickim poprzedni ego maja sprawozda wczego poprzedni ego maja sprawozda wczego poprzedni ego maja sprawozda wczego poprzedni ego maja sprawozda wczego... Zaleca się dodatkowo przeprowadzenie analizy opisowej odsetka absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, którzy po ukończeniu szkoły wejdą na rynek pracy (poprzez wyliczenie frakcji absolwentów, którzy nie będą kontynuować kształcenia i zasilą podażową stronę rynku pracy. 12
5. Prognoza krajowego rynku pracy Rekomenduje się, aby w notce metodologicznej odnośnie prognoz rynku pracy zawrzeć następujące informacje: cel części prognostycznej w świetle monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych horyzont czasowy przedstawianych prognoz sposób konstrukcji prognoz w oparciu o system prognostyczno-informacyjny Rysunek 2. Pracujący ogółem w latach Miejsca na prezentację graficzną prognozy liczby pracujących ogółem, okres historyczny oraz prognoza na najbliższe 5 lat. Tabela 17. Pracujący ogółem według województw w latach Pracujący Wskaźnik struktury Województwo rok rok* rok rok. Ogółem 100,0 100,0 * ostatni rok prognozy (5 lat po okresie sprawozdawczym) Rysunek 3. Struktura pracujących według wielkich grup zawodów w latach Miejsca na prezentację graficzną prognozy struktury pracujących w Polsce według wielkich grup zawodów w ostatnim historycznym i ostatnim prognozy. Tabela 18. Pracujący według województw i wielkich grup zawodów w Struktura wg wielkich grup zawodów Województwo 1 2 3 4 5 6 7 8 9. Ogółem Tabela 19. Grupy zawodów o szacowanym największym wzrośnie wskaźnika struktury pracujących w latach Wskaźniki struktury Zmiana Kod Nazwa grupy zawodów rok rok* (pkt. proc.) NAJWIĘKSZY WZROST NAJWIĘKSZY SPADEK * ostatni rok prognozy (5 lat po okresie sprawozdawczym) 13
Podsumowanie [Podsumowanie raportu powinno stanowić kompleksowe zestawienie najważniejszych wniosków płynących z analizy zaprezentowanych w raporcie danych (w postaci graficznej i tabelarycznej).. Zaleca się również porównanie wyników monitoringu z poprzednim okresem sprawozdawczym, w celu określenia kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej.] [Zaleca się dołączenie rocznej informacji sygnalnej dla kraju i wszystkich województw]. 14
ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE w INFORMACJA SYGNALNA R. zawody maksymalnie deficytowe DEFICYT zawody deficytowe zawody zrównoważone RÓWNOWAGA zawody nadwyżkowe NADWYŻKA zawody maksymalnie nadwyżkowe 15
Załącznik 1. Rynek pracy Wielkie grupy zawodów Tabela 20. Bezrobotni, oferty pracy oraz mierniki stosowane w monitoringu w według wielkich grup zawodów Bezrobotni Napływ ofert Bezrobotni Bezrobotni ogółem absolwenci długotrwale pracy w okresie K od Deficyt/ równowaga/ nadwyżka* napły w w okre sie odpły w w okre sie stan na okr esu stan na okresu stan na okresu PU P B IP Odsetek ofert subsydiowanych Odsetek wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba ofert pracy udział w % do ogółem bezrobotnych internet wskaźnik dostępności ofert pracy Mierniki ro k wskaź nik długotrwałego bezrobocia wskaźnik płynności bezrobotnych poprze dni rok* * *Należy wpisać jedno z następujących: max deficyt, deficyt, równowaga, nadwyżka, max nadwyżka - w pozostałych przypadkach -. ** nie dotyczy pierwszego prowadzenia monitoringu według nowych zaleceń metodycznych. 16
K od Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej Elementarne grupy zawodów Tabela 21. Bezrobotni, oferty pracy oraz mierniki stosowane w monitoringu w według elementarnych grup zawodów Bezrobotni Napływ ofert Bezrobotni Bezrobotni ogółem absolwenci długotrwale pracy w okresie Deficyt/ równowaga/ nadwyżka* napły w w okre sie odpły w w okre sie stan na okr esu stan na okresu stan na okresu PU P B IP Odsetek ofert subsydiowanych Odsetek wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba ofert pracy udział w % do ogółem bezrobotnych internet wskaźnik dostępności ofert pracy Mierniki ro k wskaź nik długotrwałego bezrobocia wskaźnik płynności bezrobotnych poprze dni rok* * 17
Załącznik 2. Rynek edukacyjny Tabela 22. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych według ostatnio ukończonej szkoły w Liczba absolwentów w poprzednim Liczba bezrobotnych absolwentów szkolnym Nazwa szkoły ogółem posiadający tytuł zawodowy* stan na poprzedniego stan na maja sprawozdawczego Wskaźnik bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów stan na poprzedniego stan na maja sprawozdawczego... * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe Tabela 23. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych według elementarnej grupy zawodów w Liczba absolwentów Wskaźnik frakcji bezr. wśród w poprzednim Liczba bezr. absolwentów Liczba bezr. ogółem absolwentów szkolnym Nazwa elementarnej grupy zawodów ogółem posiadający tytuł zawodowy* poprzedniego maja sprawozdawczego poprzedniego maja sprawozdawczego poprzedniego maja sprawozdawczego Wskaźnik frakcji absolwentów wśród bezr. poprzedniego maja sprawozdawczego... * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe 18
Tabela 24. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów szkół wyższych według ostatnio ukończonej szkoły wyższej w Nazwa uczelni wyższej Liczba absolwentów uczelni wyższych w poprzednim akademickim Liczba bezrobotnych absolwentów stan na poprzedniego stan na maja sprawozdawczego Wskaźnik bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów stan na poprzedniego stan na maja sprawozdawczego... Tabela 25. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów szkół wyższych według kierunku kształcenia w Wskaźnik frakcji bezr. wśród Liczba bezr. absolwentów Liczba bezr. ogółem absolwentów Kierunek kształcenia Liczba absolwentów uczelni wyższych w poprzednim akademickim poprzedniego maja sprawozdawczego poprzedniego maja sprawozdawczego poprzedniego maja sprawozdawczego Wskaźnik frakcji absolwentów wśród bezrobotnych maja sprawozdawczego poprzedniego... 19