NIEMATERIALNE
ŁÓDZKIE STUDIA ETNOGRAFICZNE TOM LV NIEMATERIALNE Polskie Towarzystwo Ludoznawcze Wrocław Łódź 2016
Redaktor naczelny: Grażyna Ewa Karpińska Redaktor tematyczny: Anna Weronika Brzezińska Redaktor językowy (j. polski): Krystyna Kossakowska-Jarosz Redaktor językowy (j. angielski): Robert Lindsay Hodgart Sekretarz redakcji: Aleksandra Krupa-Ławrynowicz Członkowie redakcji: Anna Weronika Brzezińska, Małgorzata Chelińska Komitet redakcyjny: Maja Godina Golja (Slovenska akademija znanosti in umetnosti, Ljubljana), Božidar Jezernik (Univerza v Ljubljani, Ljubljana), Katarzyna Kaniowska (Uniwersytet Łódzki, Łódź), Padriac Kenney (Indiana University, Bloomington), Bronisława Kopczyńska-Jaworska (Uniwersytet Łódzki, Łódź), Katarzyna Łeńska-Bąk (Uniwersytet Opolski, Opole), Ewa Nowina-Sroczyńska (Uniwersytet Łódzki, Łódź), Katarzyna Orszulak-Dudkowska (Uniwersytet Łódzki, Łódź), Peter Salner (Slovenska akademia vied, Bratyslava), Marta Songin-Mokrzan (Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków), Jan Święch (Uniwersytet Jagielloński, Kraków), Andrzej Paweł Wejland (Uniwersytet Łódzki, Łódź) Recenzenci: Katarzyna Barańska, Janusz Barański, Piotr Dahlig, Róża Godula- -Węcławowicz, Janina Hajduk-Nijakowska, Arkadiusz Jełowicki, Jolanta Ługowska, Jan Kajfosz, Ewa Klekot, Waldemar Kuligowski, Anna Nadolska-Styczyńska, Teresa Smolińska, Katarzyna Waszczyńska, Violetta Wróblewska, Magdalena Ziółkowska-Kuflińska Projekt okładki: Michał Urbański Korekta streszczeń angielskich: Klaudyna Michałowicz Skład: HAPAX Kamil Sobczak Wydano we współpracy z Uniwersytetem Wrocławskim Indexed in: IBSS International Bibliography of Social and Cultural Anthropology IBSS CD-ROM Bibliografia Etnografii Polskiej (http://www.ptl.info.pl/odie/) Wersja on-line Łódzkich Studiów Etnograficznych jest wersją oryginalną czasopisma. Czasopismo dostępne na: http://www.ptl.info.pl/lse/ Copyright by Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ISSN 2450-5544 ISBN 978-83-64465-13-0 Wydawca: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 50-383 Wrocław ul. Fryderyka Joliot-Curie 12 tel.: (+48 71) 375 75 83, fax: (71) 375 75 84 www.ptl.info.pl; e-mail: ptl@ptl.info.pl Adres redakcji: Łódzkie Studia Etnograficzne 90-236 Łódź ul. Pomorska 149/153 tel.: (+48 42) 635 61 50 e-mail: lse.redakcja@gmail.com
SPIS TREŚCI WPROWADZENIE Anna Weronika Brzezińska W pięciolecie ratyfikacji przez Polskę Konwencji UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego...........................7 DZIEDZICTWO NIEMATERIALNE RÓŻNORODNOŚĆ ZJAWISK Piotr Grochowski Polskie pieśni pielgrzymkowe i kalwaryjskie.... 23 Anna Kwaśniewska Niematerialne dziedzictwo kulturowe na terenach postmigracyjnych (na przykładzie Pomorza).......... 46 Mariola Tymochowicz Pieczywo obrzędowe na Lubelszczyźnie i jego współczesne uwarunkowania.................... 80 Andrzej Stachowiak Zwyczaje religijne i miejsca kultu jako elementy niematerialnego dziedzictwa kulturowego Pomorza Wschodniego.... 99 OCHRONA I DOBRE PRAKTYKI Katarzyna Smyk Działania na rzecz ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie obrzędu brodacze ze Sławatycz..................... 110 Weronika Grozdew-Kołacińska W stronę etnomuzykologii stosowanej Pracownia Muzyki Tradycyjnej IMiT........... 140 Marta Machowska Turystyka i niematerialne dziedzictwo kulturowe: przegląd szans i zagrożeń. Na przykładzie rzemiosła i rękodzieła tradycyjnego........................ 161 Artur Trapszyc Nazwy miejscowe przekaz i świadectwo rzeczywistości kulturowo-historycznej. Ochrona, eksploracja, upowszechnianie............................ 193
Mikołaj Smykowski Niematerialne, ale czy dziedzictwo? Tradycje wynalezione w Połajewie (powiat czarnkowsko-trzcianecki) i ich popularyzacja na gruncie społeczności lokalnej.......... 218 Tymoteusz Król Czym jest dla dzisiejszych Wilamowian język wilamowski? Różne funkcje, różne postawy językowe......... 241 Z TERENU Tomasz Kalniuk Świętość po góralsku opowieść o Kundusi z Siwcówki.......................... 266 Dobrawa Skonieczna-Gawlik Misie z Niegowy przeszłość, teraźniejszość, przyszłość........................ 274 Ewa Retecka Wesele kresowe na Śląsku Opolskim......... 287