INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE TECHNIK ŻYWIENIA I USŁUG GASTRONOMICZNYCH kod 343404 Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik żywienia i usług gastronomicznych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) oceniania jakości żywności oraz jej przechowywania; 2) sporządzania i ekspedycji potraw i napojów; 3) planowania i oceny żywienia; 4) organizowania produkcji gastronomicznej; 5) planowania i realizacji usług gastronomicznych. PROFIL KOMPETENCYJNY ZAWODU TECHNIK ŻYWIENIA I USŁUG GASTRONOMICZNYCH 1 Kompetencje zawodowe to odpowiednia wiedza, określone umiejętności oraz właściwa postawa. Poza określonym rodzajem wiedzy w danej dziedzinie i konkretnymi umiejętnościami zawodowymi trzeba również zachowywać się w sposób świadczący o zrozumieniu pełnionej roli zawodowej. Wszystkie te rzeczy pozwalają na wypełnianie obowiązków zawodowych na odpowiednim poziomie. Im kompetencje są większe a ich poziom wyższy, tym dana osoba jest większym fachowcem, a jej praca jest lepiej oceniana. Osoby które wykonują zawód technika żywienia i usług gastronomicznych, by sprawnie wywiązywać się z zadań zawodowych, poza formalnymi wymaganiami kwalifikacyjnymi powinny jeszcze charakteryzować się co najmniej czterema kompetencjami: 1. Sumienność w dążeniu do rezultatów Wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2. Otwartość na innych Pozytywne nastawienie i traktowanie innych ludzi oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. 3. Sprawność motoryczna Wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 4. Komunikacja interpersonalna Przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnienie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych 1 Profil pochodzi z podręcznika dla doradców zawodowych Narzędzie do badania kompetencji, Warszawa 2014
Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu zagadnień i sprawdzenie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowywanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Zawód technik żywienia i usług gastronomicznych jest nowym zawodem wprowadzonym klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. nr 0 z 2012., poz. 184). Zawód ten powstał z połączenia trzech zawodów: kucharz (kod 512001), technik organizacji usług gastronomicznych (kod 343403) oraz technik żywienia i gospodarstwa domowego (kod 322002). W oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, nabór do szkół na kierunek technik żywienia i usług gastronomicznych stał się możliwy od września 2012 roku. W związku z powyższym pierwsi absolwenci w zawodzie technik żywienia i usług zostali odnotowani w 2016 roku. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK ŻYWIENIA I USŁUG GASTRONOMICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W ROKU 2016 2016 303 126 156 53 5 0 W 2016 roku na jedną ofertę pracy zgłoszoną przez pracodawców do powiatowych urzędów pracy w Regionie przypadało 60,6 bezrobotnych zarejestrowanych w tym okresie. Badanie Barometr Zawodów, w prognozie na 2017 rok zaliczyło ten zawód w grupie specjaliści technologii żywności i żywienia do zawodów nadwyżkowych tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. 2. Barometr Zawodów jest krótkookresową (jednoroczną) prognozą sytuacji w zawodach. Badanie ma charakter jakościowy. Powstaje w trakcie dyskusji grupowej (metodą 2 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9.
panelu ekspertów ), dzięki czemu możliwe jest dzielenie się wiedzą oraz uwzględnianie opinii uczestników obserwujących rynek pracy z różnych perspektyw 3. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW W badaniach ankietowych pracodawców przeprowadzonych w roku 2010-2014 nie planowano zatrudnienia osób w zawodzie technika żywienia i usług gastronomicznych. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 4 W oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, zawód technika żywienia i usług gastronomicznych od 1 września 2012 roku można zdobyć po ukończeniu czteroletniego Technikum. Dopuszcza się również możliwość kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Dla zawodu technik żywienia i usług gastronomicznych wyodrębniono dwie kwalifikacje: K1 Sporządzanie potraw i napojów K2 Organizacja żywienia i usług gastronomicznych Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach różnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy 3 Badanie Barometr Zawodów https://barometrzawodow.pl/ 4 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej www.men.gov.pl oraz System Informacji Oświatowej http://sio.men.gov.pl/.
z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie http://www.cie.men.gov.pl w województwie kujawskopomorskim w zawodzie technika żywienia i usług gastronomicznych w roku 2015 uczy się 3 270 uczniów w 39 szkołach. INSTYTUCJE SZKOLENIOWE Informacje o kursach prowadzonych przez instytucje szkoleniowe dostępne są na stronie internetowej: http://ris.praca.gov.pl LITERATURA 1.Gawęcki J. (red.): Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010. 2.Gawęcki J., Roszkowski W. (red.): Od norm żywieniowych do marketingu żywności. Biblioteczka Olimpiady Wiedzy o Żywieniu, Wyd. UP w Poznaniu, Poznań 2011. 3.Gawęcki J., Roszkowski W. (red.): Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. 4.Gertig H., Duda G.: Żywność a zdrowie i prawo. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004. 5.Gutkowska K., Ozimek I.: Badania marketingowe na rynku żywności. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2002. 6.Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B. (red.): Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 7.Kotler P., Armstrong G. Saunders J., Wong V.: Marketing. PWE, Warszawa 2008. 8.Ozimek I.: Ochrona konsumenta na rynku żywności. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2008. 9.Ziemlański Ś.: Podstawy prawidłowego żywienia człowieka. Zalecenia żywieniowe dla ludności w Polsce. Wyd. Instytut Danone, Warszawa 1998.
Opracowała: Katarzyna Mazerska doradca zawodowy WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: 08 lutego 2016r.