.. - ijko 621 646 4 621 79 1 C32 ~ N O R MA BRAN ŻO WA BN-82 METODY BADAŃ SPAWALNICZYCH URZĄDZE Ń Reduktory iśnienia GAZOWYCH ~ \y,l~ut E(~ (,.o ~ ~.g~~ ~~: /. WSTĘP,IJt. 1 1 p..ł-u :ł- ' p d. d k.-: r~'t~r~n~ - r~ę..,~!ut normy. rze mtotem normy są re u - tory- C1"Snienia aetyenu do wytworni aetyenowyh. 1.2. O k reś en ia 1.2.1. reduktor główny - reduktor iśnienia przeznazony do zainstaowania na s t ałej wytworniy aetyenowej. 1.2.2. reduktor stanowiskowy - reduktor i ś nienia przeznazony do zainstaowania na pr zenoś nej wytworniy aetyenowej. 1.2.3. iś nien ie wotowe - nadi śnienie gazu na woie do reduktorą (p.). 1.2.4. iś nien ie wyotowe - na diś nieni e gazu na wyoie red.uktora (p z). 1.2.S."'parametry znamionowe - maksymane wartośi i ś nienia i przepływu gazu okreś ane przez produenta. warunkująe p rawidłowe., działanie reduktora. Spawanitwo 4123-01 do wytworni aetyenowyh 2.1. Podział Grupa kataogowa 0489 2. PODZIAŁ OZNACZENIE 2.1.1. Rodzaje. R ozróż ni a się dwa rodzaje reduktorów: - reduktory główne RWG, - reduktory stanowiskowe RWS. 2.1.2. Odmiany. Rozróż nia si ę dwie odmiany reduktorów: - reduktor ze ś rubą na s tawzą do reguaji iś n ie nia wyotowego przez u ży tk ownika - - R. - reduktor bez ś ruby nastawzej, z fabryznie ustaonym iśnieniem wyotowym - B. 2.1.3. Kasy 2.1.3.1. Kasy_ j akośi r~uktorów. Rozrói.nia się trzy kasy jakośi reduktorów, w zaeżnośi od wa rt ośi znamionowego iśnienia wyotowego, uzyskanego przy stałym iśnieniu wotowym f'zńainionowej prze pu s towośi wg tab.. - 1 Tabia Rodzaj Kasa jakośi Znamionowe iśni enie, M Pa Znamionowa przepus towość reduktora wotowe P wyotowe P aetye nu V 1 ) m /h A P>0,08 Głó wn y B 0,15 O.OS<p<O.OS S; 8; 12; 25; 40; 75 i 125 p ~.os A P>0,08 Stanowiskowy B 0,15 O.OS<pz<D,OS ; 1,5; 2,5; 4,6 1 ) Da t = O o i p = 1013.25 hpa. P 2~.os Zg łoszon a przez Bra n żowy O śro d ek Nom1aiizavjny przy nstyiu ie Spawanitwa Ustanowiona przez Dy rektora Instytutu Spawanitwa dnia 31 maja 1982 r. jako norma obowiązująa od dnia 15 kwieinia 1953 r. (Dz. Norm. i Miar nr 12/ 1982 poz. 25) - - ----------- ----- WYDAWNICTWA NORMALIZACYJNE 1982. Oruk. Wyd. Nrm. W-wa, Ar<. wyd. O 6(1 rja ł. 2700 55 ~m 1589/ 112 Cena z ł 12.00
2 BN-82/ 4123-01 2.1.3.2. Kasy dokładnośi reduktorów. Ro z różnia s i ę dwie kasy dok ładnośi reduktorów, w za e ż n ośi od wahań znamionowego iśnienia wyotowego przy przepu s towoś i znamionowej oraz przyrostu iś nieni a wyotowego po zamknięiu przepływu, wg tab. 2. Rodzaj jakośi reduktora A Głó wn y B A Kasa d ok ład - n oś i Tabia 2 Dopuszzane zmiany znamionowego iśnienia wyotowego. % wahania przyrosty ±Qp2 Qpz ±8 + O II ±12 +15 ±O +15 II ± 15 + 20 ± 12 +20 II ±20 +25 ±5 + O Ił ± O + 15 :!:S + J:) Stano- D wisk o~~<)' -- 11 ± 12 +20 ± O +20 II ± 15 +25 2.2. Oznazenie 2.2.1. Sposób budowy oznazenia. O znazenie po winno zaw i e ra ć ;zęść słowną (REDUKTOR WYTWORNI COWY DO ACETYLENU) i zna ki: rodzaju, odmiany, kasy j a k oś i i d o kładno śi, przepus t o wo ś i oraz numer normy. 2.2.2. Przykł ad oznazenia a) reduktora i ś ni e nia rodzaju RWG, odmiany R, kasy ja k oś i B oraz kasy do kł adn oś i II, o przepust ow oś i 40 m 3 / h: RE DUKTOR WYTWORNICOWY DO ACETYL ENU R WGR-BII-40 BN-82/41 23-01 b) reduktora stanowiskowego rod zaju R WS, odmiany B, kasy j ak oś i B oraz ka sy dokładn oś i I, o przepu s tow o ś i 2,5 m 3 / h: RED UK TOR WYT WORN ICOWY DO A CETYLENU R WSB-BI-2.5 BN-82/4123-01 3. WYMAGANIA 3.1. Główne parametry - wg tab.. 3.2. Wygąd zewn ętrzny. Powierzhnie ze wnętr z n e reduktora powinny być gła dki e, bez ś ad ó w korozji, rozwa r s twi e ń. za gni eeń ub pę knięć. S p oi~y reduktora nie powinny w y k azywać wad zew nętr z n y h, a gwinty - u szkod ze ń meha niznyh. Ostre kra wę d z ie powinny b yć zatępi o n e, a zadzio ry us unięt e. Ohronne powłok i akierowe. za be zpie zająe powierzhnie ze wn ę t r z ne reduktoró w, powinny sp e łni ać wymagania stopnia 2 wg PN-80/C-8 153 1. 3.3. Głów n e wymiary. Wymia ry reduktora powinny b yć zgodne z w a rt oś i a mi i toera nja mi o kreś o n y mi w dokumentaji ko nstrukyjnej. 3.4. Ma teriały. Eementy redukto ra s t y kająe s i ę z aetyenem powinny być odporne na d z iałanie CzHz o raz towarzyszą yh mu zaniezyszze1'1 w postai siarkowodoru, fosforowodoru i a monia ku w o be noś i wody. Eementy me.taowe oraz łąząe je spoiwa nie m ogą zaw i erać więej niż 65 % Cu ub ponad 25 % Ag. 3.5. Przyłąza. Króć e wotowe i wyotowe reduktorów głównyh i sranowiskowyh powinny mie ć połązenia gwintowe wg PN-79/ M-02030 ub koł ni e rzowe wg PN-70/H-74737. 3.6. Fitry. Stosowanie w reduktorze fitrów np. siatkowyh jest niedozwoone-. 3. 7. Trwałość spręży ny. Sprę ży n a reduktora powinna mi e ć ka sę dokładn oś i wykona nia D wg PN-64/ M-80700. Spręży n a podda na 10000 y ki o b ią że11 jednostronnie zmiennyh, p owo dująy h jej u g i ę i e, równa ma ksyma nemu u g i ę iu w ys tę puj ąemu w reduktorze, nie powinna wy k azywa ć zmiany sztyw n oś i s p ręży n y, prze krazają ej ±2,5 %. 3.8. Wytrzymałość korpus!j reduktora. Korpus reduktora w zęś i gazowej powinien być w y t rzym a ły na i ś nienie próbne 0,5 MPa. W zasie próby nie powinno n as tąpi ć uszkodzenie ani poenie s i ę sprn wdz.anej zęśi reduktora. 3.9. Szzeność reduktora. Wszystkie zęś i i połązenia reduktora powinny być szzene w zg ęd e m atmo s fery, przy i ś nieniu 0,25 MPa. 3.10. Charakterystyka pray reduktora. Charakte rystyka obejmuje: a ) za eżno ść iś ni e ni a wyotowego p z od i ś nieni a wotowego p,, przy zna mionowej prze pu s towo ś i reduktora V, b) to e ra n j ę zmian i ś ni e ni a wyotowego t:.p z, przy wa rt ośia h znamionowyh iś ni n i a wotowego p, i przepu s to woś i V; To eranj a zmia n i śnien ia wyotowego p z - wg rys. na str. 3. 3.11. Przyrost iśnienia wyotowego. Zam kni ę i e odbioru gazu przy i ś ni en iu wotowym p, = O, 15 MPa i p r ze pu stow o ś i nomina nej ni powinno sp owod o wać przyrostu i ś ni e nia wyotowego /:p: p rzek r az aj ąego wartoś i okre ś onej w tab. 2. 3.12. Trwałość reduktora. Reduktor podda ny 5 000 yki otwaria i za mknię i a p rze pływ u gazu przy pa rametrah nomina n y h powinien s pe łni ać wymagania w zakresie harak terystyki pray i przyrostu i ś nieni a wyotowego wg 3. 10 i 3. 11. Czas trwania yku nie m oże b yć krótszy ni ż 10 s. 3.13. Zamienność zę śi. Redukto ry, w któ ryh zamieniono dowo n ą zęść zaworu redukyjnego, powinny s pełniać wymagania wg 3. 7...;- 3. 12. 3.14. Wyposażenie dodatkowe. Ni wymaga się wyp osa żenia reduktorów w manometry, za wory bezpieze ń s tw a ani zawory od inaj ąe. 3.15. Cehowanie. Na korpusie reduktora, powinny b y ć umieszzone na s tępuj ąe dane: a) oznazenie wg 2.2, bez zę ś i s łow n ej, b) rok produkji, ) zna k kontro i j a k oś i. d) numer fa bryzny, e) nazwa ub zna k wytwó ry.
BN-82/41 23-01 3 da: p 1 = O, 15 ~ 0,03 MPo V wg tabiy 1 11 ;:... 11 u o os Czas (h ISN-82/ 4123-01 11 Rys.. Toeranja zmian iśn ienia wyotowego 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT Reduktory powinny być pakowane, przehowywane i transportowane w warunkah za bezpiezająyh je przed korozją, zaniezyszzeniem i uszkodzeniem mehaniznym. 5. BADANIA 5.1. Program badań - wg tab. 3. Rodzaje badań reduktora Tabia 3 Badania Wy ma- Opis pełne ni epe łn e gania badań wg wg a) Ogęd7jn y ze wn ę t rzne + + 3.2, 3.5, 5.4.1 3.6, 3.15 b) Sprawdzenie wymiarów + + 3.3 5.4.2 ) Sprawdzenie materiałów + + 3.4 5.4.3 d) Sprawdzenie sprężyny + - 3.7 5.4.4 e) Sprawdzenie wytrzyma oś i korpusu reduktora f) Sprawdzenie szze n oś i reduktora g) Sprawd zenie harakterystyki pr.ay reduktora h) Sprawdzenie przyrost u i śn ieni a wyotowego ~ds~rawdz n i t rwa łoś i + r u ora j) Spra wdznie zamien- n oś i zęś i - + - 3.8 5.4.5 + + 3.9 5.4.6 + - 3.10 5.4.7 + - 3. 5.4.8-3.1 2 5. 4.9. + 3. 13 5.4. 10 Znak + oznaza badanie. które naeży przeprowadz i ć. Znak - oznaza badanie. którego się nie przeprowadza. Badania pełn e na eży wyko n ywać da oeny nowej konstrukji, w przypadku zmian konstrukyjnyh, mate ri a łowyh ub tehnoogiznyh oraz okresowo - o 3 ata. Badania niepełn e na eży prze prowad zać przy odbiorze k ażd ej partii reduktorów. 5.2. Kontroa jakośi 5.2.1. Skład i imość partii. Przed przystąpieniem do bad a ń, reduktory naeży podzieić na oddziene partie zawierająe reduktory tego samego rodzaju, odmiany, konstrukji i wie kośi, wykonane z materi ałów tego samego gatunku. 5.2.2. Sposób pobierania próbek. Do bad a ń pełn y h, w przypadku nowej konstrukji ł ub zmiany konstrukji, n a eży pobierać o najmniej 3 reduktory tego samego typu z aktuanie wykonywanej partii, a do badań p ełnyh okresowyh - o najmniej 3 reduktory z partii przedstawionej do odbioru. Badania niepeł ne wg 5. ł a ), b), ) i f) na eży przeprowad zać na wszystkih reduktorah, a do ba dań pełnyh wg 5. a) + j) na eży p obierać próbki wg PN/ N-03010. ~ 5.2.3. Wadiwość dopuszzana w2 = O da badań niepełn y h. 5.2.4. Wybór i stosowanie panów badania. Pan bada ń pełn y h da kontroi norma nej - wg ta b. 4. Tabia 4 Lizn ość próbki do Lizność partii sztuk badań penyh wg 5. 1a) do i) do 25 5 26+50 5 5 1 + 90 20 Lizba Lizba kwaifi- dysk waii- kująa kująa m, m, 91 + 150 20 o 15 1 +280 32 28 1 +500 50 50 1 + 1200 80 5.3. Warunki badań. C iś ni en i o mi erze zastosowane do pomiarów powinny m i eć k asę dokładnoś i, a wartośi mierzone powinny s ię mi eśić w graniah 1 / 3 do 2 / 3 zakresów podzieni. Przepływomierze powinny mieć
4 BN-82/4123~1 ka sę dokładnośi 4, a mierzone wartośi przepływu powinny się mieśić w graniah 1 4 do 3 4 zakresów ih podzieni. Temperatura otozenia powinna wyn psić 15 ±5 C. 5.4. Opis badań 5.4.1. Ogędziny zewnętrzne i sprawdzenie przyłązy naeży przeprowadzić wzrokowo, bez zastosowania pomiarowy_h przyrządów optyznyh, a pr zyłąza naeży kontroować sprawdzianami. 5.4.2. Sprawdzenie wymiarów. Wymiary eementów reduktora naeży. sprawdzać sprawdzianami łub przez zmierzenie z dokładnośią wynikająą z toeranji wymiaru, np. suwmiatką. Obowiązkowo naeży sprawdzić ś redni ę korpusu redukyjnego, przewodu wotowego i wyotowego. wysokość reduktora oraz gabaryty i śró-. nie sprężyn. 5.4.3. Sprawdzenie mateńałów naeży przeprowadzać przez kontroę atestów hutnizyh, a w przypadkah wątpiiwyh - na podstawie anaizy hemiznej. 5.4.4. Sprawdzenie sprężyny. Wyznazenie sz tywnośi s prę żyny naeży przeprowadzać przez o kre śenie. jej harakterystyki wg PN-641M-80700. W badaniah sprę?.yny, przy stosowaniu obiążeń jednostro nnie zmiennyh.vg 3.7, naeży stosować obią żeni e osio we z przegubowym przyłożeniem siły i zęs totiwo ś i ą ugięć Hz: S.4.5. Sprawdzenie wytrzymałośi korpusu reduktora n a r ży przeprowadzać przy iśni e niu 0,5 M Pa przez 5 min, po odpowiet-rzeniu i wypełni e niu korpusu wod ą. S zy bkość zmiany iśnienia przy jego wz rośie ub spadku nie powinna J)rz.ekrazać 0,1 MPas. :5.4.6. Sprawdznie szzenośi reduktora n a eży wy Jw., y wać przy zastosowaniu odoiwio nego powietrza sprę żonego do iśnienia 0,25 MPa, przy dowonym położeniu śruby nastawzej i zaśepionym wyoie ręduktora. Sprawdzenie naeży wykonywać przy pokryiu reduktora środkiem pianotwórzym. Pojawienie się pęherzyków powietrza na korpusie i złązah reduktora spowodowanyh niesz ze nośią jest niedopuszzane. 5.4. 7. Sprawdzenie harakterystyki pray reduktora naeży wykonać ze wzgędów bezpiezeń s twa sprężonym powietrzem zamiast aetyenem, na stanowisku wg rys. 2. Za wartoś ć równoważną przepustowośi znamionowej reduktora da powietrza naeży p.-zyjąć Vp = 0,95 V. Wydajność źródła zasiania sprężonym powietrzem powinna zapewniać przepu s towość reduktora. Po ustaeniu wartośi p 1, p 2 i Vp wg 2.1.3 i 3.10, za pomoą śruby nastawzej 6 i zaworu dławiąego 4, naeży wykonywać periodyznie odzyty wskazań manometrów i 3 oraz pr zepływomie;-za 5, przez h. Odzyty naeż y wyk o nywać o 60 ±2 s. Sprawdzania nae ży wykonywać w ods tępah S-minutowyh zmiany i ś nienia wotowego p1 w graniah ±20 %. Wskazanie przyrządów. 3 i 5 m ogą b yć notowane rejestratorami funkji Pt =f( t), p2 = ft..t ~. p1), V= fi. t, p~, p2). Uzyskane wartoś i naeży przedstawiae grafiznie. 5.4.8. Sprawdzenie przyrostu iśnienia wyotowego po zamkni ę iu odbio ru gazu na eży wykonywać na stanowisku wg rys. 2. Po ustaieniu parametrów p 1, p2 i Vp wg 5.4. 7, naeż y zamkn ąć zawór 4 oraz od zytać przyrost i ś nienia tp, na manometrze 3. S.4.9. Sprawdzenie trwałośi reduktora naeży wykonywać s prężonym powietrzem na stanowisku wg rys. 3. Oopły«spr~żon~go powetro z sier.i ub baterii bui ~ \ ~if iji/~i13-=di=2j Rys. 2. Shemat stanowiska do bad ania harakterys1yki pray reduk10ra - manometr kontrony iśnienia wotowego, 2- badany reduktor, 3 - manometr kontrony i śn ienia wyotowego, 4 - zawó r dławiąy, 5 - przepływomierz, 6 - śruba nastaw7.a 1...,. -~! go powi~łrz ~ ~ z sie: i ub bae:!i buti.. Ił P, = 0,15 M?u 1 Rys J. Shemat stanowiska do badania t rwałoś i reduktora rsn=-ą.umfo -AJ! manometr kontrony i śnienia wotowego. 2- badany reduktor, J - manometr kontrony iś n iema wyo towego. 4-1.awór d ławiąy, 5 - układ sterujjcy 7.aworem eektromagnetyznym z iznikiem i ośi yki. 6 - zawór e-:ktromagnety7.t:y, 7. 8 - zawory odmająe, 9 -- przepływomierz. 10 - śruba nastawza
BN-82/4123-01 5 Po pr zy łąze niu reduktora 2, n a eży przy o twartyh zaworah 6 i 8 u s ta i ć pa ra metry p 1, p z, i V 1, za po m o ą śru b y nasta wzej 10 o raz za wo ru dła wi ąego 4. Nas tę p nie n a eży o tw orzyć zawór 7, za mk nąć zawór 8 oraz u ruh om ić u k ł a d s t e ruj ąy 5. Cyk pray zawo ru eektromagnetyznego 6 na eż y u s ta i ć wg 3. 11. Po zak oń ze niu b ada ń redukto r n a eży s pr awdz i ć wg 3. 10 3. 11. 5.4.10. Sprawdzenie zamiennośi zęśi n a eży przep rowa d zać przez w y mi a nę w bad-a!1yh reduktorah grzybków zaworów, przepon o raz s p rężyn na nowe zęś i z p rodukji. Po wymianie zęś i n a eży p rzeprowad zać po nowne sprawdzenie wg 5.4.6 7 5.4.9. 5.5. Oena wyników badań 5.5.1. Oena sztuki. Bada ny reduktor n a eży uznać za do b.ry, j eże i wyniki b a dań p e łn y h wg 5. a)..;.. j) o raz wyniki bada ń niepd nyd1 wg S. a). h). ) i f ) będ<i zgodne z wymaganiami no rmy 5.5.2. Oena partii. Pa rti ę reduktorów nad.y uznać za zgodn ą z wymaganiami no rmy, jeżi ustao na w badaniah n iepełn y h izba sztuk niedubry h jest mniejsza od izby d ys kwa i fik ują ej m 1 oraz gdy badania peł ne da d zą wynik pozytywny. 5.6. Zaświadzenie wytwóry o wynikah b adań. D o k ażd ej partii reduktorów wytwóra powinien dostarzy ć z a św i a d ze n ie, w k tórym na eż y podać o najmniej:.a) n a zwę wytwóry. b) oznazenie wg 2.2. ) d a t ę prod ukji, d) da t ę przep rowadzenia badań, ) oen ę wy ników b a da ń. ) po twierdzenie kontroi o ja k ośi wyrobu. K ON I EC IN FORMACJE DODATKOWE. Instytuja opraowuj ą a normę - Instytut Spawanitwa, Giwie. 2. Normy i dokumenty związane PN-80/C-8153 1 Wyroby akierowe. Okreś anie przyze pnoś i p ow łok do pod łoża oraz przyu pn oś i międzywar s twowej PN-70/H-74737 R uroiągi i armatura. Koł n ie rze u ź n e z pi erś i enia mi do przypawania. C iś n ien i e nominane 2.5; 6; 10 i 16 kg/ m 2 PN-79/ M-02030 Gwinty rurowe waowe. Wymiary i toera nje PN-64/M-80700 Spręż y n y ś rubowe waowe 7 drutów ub prę t ów o krągł y h. Ogóne wyrnagania i badania tehnizne PN/N-03010 Statystyzna kontroa jakośi. Losowy wybór ~ ztuk do próbek OT/ A/63 Przepisy Dozoru Tehniznego. Wytwornie aetyenowe 3. Normy zagranizne ZSRR r OCT 6268-68 P e.u,y KTo pbt AJt rajonjjatemtoi o6pa6otkh THth H OC H O Bił bic napametphi 4. Symbo wg SWW - 0744-38. 5. Autorzy projektu normy - mgr inż. Jan Pała sz - Instytut Spawanitwa, G i wi e; ini. S ta nisław Bła h u t -C i e szy ń ska Fabryka Urządzeń Spawanizyh, Cieszyn.