Od bibliotekarza do brokera informacji powstanie nowego zawodu Jolanta Osiecka-Murawa Biblioteka Uniwersytecka UWM Oddział Informacji Naukowej
Plan prezentacji Wstęp Historia zawodu infobrokera Kodeks etyki zawodowej Infobrokerzy na świecie Nazwa zawodu Cechy definicyjne brokera informacji Kwalifikacje zawodowe infobrokera Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności Klienci infobrokera Kształcenie brokerów informacji w Polsce Warsztat pracy infobrokera Co łączy brokera informacji i bibliotekarza? Czym różni się broker informacji od bibliotekarza? Prezentacja projektu infobrokerskiego
Wstęp W społeczeństwie informacyjnym informacja jest najważniejsza, determinuje charakter przemian Informacja staje się towarem Gwałtowny wzrost zasobów informacyjnych: tradycyjnych i elektronicznych Niezbędny staje się pośrednik pomiędzy odbiorcą informacji a światowymi jej zasobami - broker informacji
Historia zawodu infobrokera Pierwsi infobrokerzy na świecie lata 60. XX wieku - USA 1987 r. powstaje AIIP Association of Independent Information Professionals (założyciel dr Marylin Levine), obecnie skupia ponad 700 firm Pierwsi brokerzy informacji w Polsce koniec lat 90. XX wieku
Kodeks etyki zawodowej Code of Ethical Business Practiced Uczciwość, kompetencje, poufność Aktualne, relewantne informacje Dotrzymywanie ustalonych terminów Zlecenia zgodne z prawem Poszanowanie praw autorskich Zawodowe kontakty z bibliotekarzami
Infobrokerzy na świecie Głównie w Stanach Zjednoczonych Niemcy ok. 200 firm 5000 osób Polska ok. 50 firm - w 1999 roku powstaje pierwsza firma infobrokerska we Wrocławiu: Fabryka Informacji. Agencja infobrokerska
Nazwa zawodu Broker informacji: (z ang.) infobroker, information broker, professionals, knowledge broker, cyberian, freelance librarian, independent researcher, data dealer Broker informacji jest specjalistą pośredniczącym w udzielaniu wszelkiego rodzaju informacji. Zadaniem infobrokera jest wypreparowanie, wyłuskanie pewnego podzbioru informacji, określonego przez zlecony temat. Informacja przez niego dostarczona musi być nie tylko relewantna, powinna również być akredytowana, gwarantowana. - Nowak, Elżbieta Paulina (2006). Broker informacji odpowiedź na zapotrzebowanie XXI wieku. Zagadnienia Informacji Naukowej nr 1 (87), s. 51-62
Cechy definicyjne brokera informacji Jest pośrednikiem (information intermediary) pomiędzy zasobami informacyjnymi a ludźmi i organizacja, którzy informacji potrzebują Jest niezależny (independent information proffesionals) prowadzi własną działalność gospodarczą, ewentualnie jest zatrudniony w firmie infobrokerskiej Swoje usługi oferuje odpłatnie Sprzedaje NIE informacje (w sensie wiadomość, treść) ale usługę informacyjną Posiada odpowiednie umiejętności i wiedzę, kieruje się etyką zawodową, korzysta jedynie z legalnych źródeł informacji
Kwalifikacje zawodowe infobrokera Kwalifikacje biznesowe Kwalifikacje informacyjne Kwalifikacje komunikacyjne Kwalifikacje pedagogiczne Kwalifikacje techniczne
Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności Podstawowe zadania (warunek bycia infobrokerem) - Mediacja - Filtracja - Przetwarzanie i udostępnianie Inne / opcjonalne zadania - Monitoring Internetu, konkurencji, mediów, newsów - Szkolenie użytkowników, udzielanie porad - weryfikacja danych, faktów - zarządzanie informacją - usługi tekstowe
Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności Usługi oferowane przez polskie firmy infobrokerskie: - wyszukiwanie informacji w Internecie; - przeglądy literatury i prasy polskiej oraz zagranicznej; - sporządzanie bibliografii; - pomoc przy umowach; - informacja biznesowa; - stały monitoring: prasy, mediów, stron internetowych, for, blogów; - wyszukiwanie informacji o funduszach i instytucjach; - informacja patentowa; - wyszukiwanie informacji o partnerach handlowych, konkurencji;
Klienci infobrokera biznes, przedsiębiorstwa agendy rządowe i samorządowe autorzy, dziennikarze, publicyści naukowcy, ośrodki naukowe, studenci każdy
Kształcenie infobrokerów w Polsce Oferta wyższych uczelni: na poziomie studiów licencjackich - Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych w Poznaniu na poziomie studiów magisterskich - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie na poziomie studiów podyplomowych - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie - Akademia Świętokrzyska w Kielcach - UMK w Toruniu - Szkoła Wyższa Ateneum w Gdańsku - Wyższa Szkoła Stosunków Międzynarodowych i Amerykanistyki w Warszawie - Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna - Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu
Kształcenie infobrokerów w Polsce Kształcenie policealne - Centrum Nauki i Biznesu Żak - Policealne Studium Reklamy w Lublinie Kursy, seminaria, warsztaty - Centrum Infobrokerstwa Systemowego w Warszawie - Centrum Promocji Informatyki w Warszawie - Szczeciński Park Naukowo Technologiczny: Broker Informacji - Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Przemyślu: Infobroker Biznesu Europejskiego - Instytut Biznesu w Kaliszu
Warsztat pracy infobrokera warsztat bibliograficzny: - Polska Bibliografia Narodowa - bibliografie bibliografii elektroniczne i drukowane - bibliografie specjalne elektroniczne i drukowane - bibliografie bibliologiczne elektroniczne i drukowane - bibliografie regionalne elektroniczne i drukowane - katalogi sfederowane KARO i FIDKAR - biblioteki wirtualne i zdigitalizowane zbiory bibliotek w Polsce i na świecie - informatory bezpośrednie elektroniczne i drukowane, ogólne i specjalne (encyklopedie, słowniki, glosariusze, leksykony) Britannica, Polski Słownik Biograficzny, Słownik Pracowników Książki Polskiej - źródła prawa Internetowy System Aktów prawnych na stronie Sejmu RP, baza Lex, Legalis, baza aktów prawnych Unii Europejskiej EUR-LEX
Warsztat pracy infobrokera Internet - Deep / Hidden / Invisible Web = Głęboki/Ukryty/Niewidzialny Internet to głównie bazy danych CompletePlanet, Incy Wincy, Scirus, CiteSeer, Find Articles, Google Scholar, Google Books, Google Patent Search - Zasoby Open Access -czyli pełnotekstowe zasoby naukowe i profesjonalne w wolnym dostępie DOAJ - Directory of Open Access Journals, Open DOAR Directory of Open Access Repositories, E-journals, OAIster - Web 2.0 czyli blogi, dyskusje internetowe (chat, komunikatory), narzędzia współpracy współtworzenia dokumentów i publikacji oparte na technologii wiki (Wikipedia), sharing sites BlogPulse, Google Blog Search, Technorati, SlideShare
Co łączy brokera informacji i bibliotekarza? źródła informacji: tradycyjne i nowoczesne zaspokajanie potrzeb informacyjnych swoich klientów/użytkowników konieczność ustawicznego dokształcania się znajomość języków obcych
Czym różni się broker informacji od bibliotekarza? komercjalizacją usług: broker informacji oferuje swoje usługi odpłatnie w ramach własnej działalności gospodarczej, usługi biblioteczne są darmowe dla użytkowników zakresem przetwarzania informacji: infobroker najczęściej przetwarza informację w większym stopniu/zakresie niż bibliotekarz indywidualizacją i personalizacją usług: broker informacji z reguły oferuje usługi i treści bardziej spersonalizowane i zindywidualizowane niż czyni to bibliotekarz
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa - Studia Podyplomowe Informacji Naukowej: Broker informacji Program studiów obejmuje przedmioty w obrębie bloków tematycznych, takich jak: - Broker informacji w społeczeństwie wiedzy - specyfika zawodu - Klient - użytkownik informacji - Technologia informacji w pracy brokera informacji - Wyszukiwanie, ocena i prezentacja informacji Zajęcia dydaktyczne, w wymiarze 220 godzin
Przedmioty: - Broker informacji w społeczeństwie wiedzy - Edycja tekstu - Informacja biznesowa - Informacja europejska - Informacja normalizacyjna i patentowa - Informacja o ochronie i promocji zdrowia - Informacja prawna i publiczna - Internet jako środowisko informacyjne - Komercyjne serwisy informacyjne - Multimedia w systemie komunikacji - Ocena jakości informacji - Prawo informacyjne - Projektowanie i ocena systemów informacyjnych - Public Relations i komunikacja z klientami - Seminarium: projekt infobrokerski - Użytkownicy informacji w społeczeństwie wiedzy - Źródła informacji tradycyjne i nowoczesne
Prezentacja projektu infobrokerskiego Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich Klient Biuro podróży Sytuacja problemowa - Opracowanie strony WWW dla polskiego biura podróży nt. Hotele w pałacach na terenach dawnych Prus Wschodnich, atrakcje turystyczne w ich okolicy, informacje o wierzeniach na Warmii i Mazurach Potrzeby - baza hotelowa w pałacach i dworach, atrakcje turystyczne w pobliżu hotelu, interesujące miejsca regionu, legendy i wierzenia, walory kuchni regionalnej Forma strona WWW
Dziękuję za uwagę