Co to jest 5-ASA? 5-ASA to: kwas 5-aminosalicylowy (mesalazyna, mesalamima) aktywna podjednostka sulfasalazyny lek przeciwzapalny
Jak działa 5_ASA?
W jakiej postaci występuje 5-ASA? Tabletki powlekane Granulki Czopki Wlewki / żel Pianka Saszetki
Jakie ma znaczenie postać leku? Czopki - podaż leku do 20 lub 35 cm Wlewki - podaż leku do esicy (u 92%) max. do zagięcia śledzionowego (u 50%) Pianka jw. + dodatkowy objaw niepożądany Tabletki największy zasięg
Jakie ma znaczenie moc pojedynczej dawki? ułatwia wypełnianie zaleceń lekarskich w odniesieniu do poszczególnych postaci (compliance) (tabl. 0,25 vs. 0,5 czopki 0,25 vs. 1,0)
Jakie ma znaczenie rodzaj otoczki leku? Eudragid-S rozpuszcza się w ph >6 Eudragid-L rozpuszcza się w ph >7 Etyloceluloza Sulfasalazyna uwalnia 5-ASA niezależnie od ph i pasażu 5-ASA uwalniane są przez bakterie
Czym 5-ASA różni się od sulfasalazyny? 5-ASA to lek SASP to pre-lek
Czym 5-ASA różni się od sulfasalazyny? c.d.
Pre-leki z 5-ASA (doustne) Sulfasalazyna (5-ASA + sulfapirydyna) Olsalazyna (Dipentium ) (5-ASA + 5-ASA) Balsalazyd (Colazal ) (5-ASA + 4-amino-benzylo-alanina)
Leki z 5-ASA (doustne) Tabletki powlekane Eudragid-L (Salofalk,Claversal ) Eudragid-S (Asakol, Jucolon ) Eudragid-L/S (Asamax ) Kapsułki z mikrogranulami (Pentasa )
Czym 5-ASA różnią się od sulfasalazyny? profilem wskazań dawkowaniem profilem działań niepożądanych kosztami leczenia
Jak zmienia się ph treści w przewodzie pokarmowym? Żołądek ph 1-2 Dwunastnica i jelito czcze ph 5,5-7,0 Jelito kręte ph 6,5-7,5 Kątnica ph 5,5-7,5 Jelito grube i odbytnica ph 6,1-7,5* * - na powierzchni błony śl. ph 7,1-7,5
Stomach ph 1.4-2.1 Jejenum ph 4.4-6.6 Ileum ph 6.5-7.4
Co wpływa na ph treści jelitowej? HCl soku żołądkowego Dwuwęglany soku trzustkowego Dwuwęglany soku jelitowego
Co wpływa na ph treści jelitowej? c.d Kwaśne metabolity węglowodanów (zużywanych przez bakterie) Krótkołańcuchowe kwasu tłuszczowe (upośledzone wchłanianie) Octowy Propionowy Masłowy Dwuwęglany (upośledzone wydzielanie) Amoniak - metabolit białek Błonnik (pektyny)
Czy zdrowi i chorzy pod tym względem się różnią? CU b.z. lub zmienne wartości ph u części pacjentów (niekiedy ph <5.5, zwykle w kątnicy i wstępnicy) CD - zmienne dane
Jak można zmierzyć ph zawartości jelit? Teleradiometrycznie (kapsułka) Sonda dojelitowa zaopatrzona w balonik W czasie kolonoskopii Badanie wycinków Badanie materiału operacyjnego
Jak zmiany ph wpływają na biodostępność leków? Teoretycznie mogą zmniejszyć uwalnianie leku z postaci tabletek powlekanych, ale badania ph z użyciem kapsułki dowodzą że u większości pacjentów wartość ph umożliwia uwolnienie leku.
Jak zmiany ph wpływają na biodostępność leków? Zbyt niskie ph może też hamować metabolizm bakterii rozkładających wiązania dwuazowe (w SASP, olzasazynie i balsalazydzie).
Jak czas pasażu wpływaj na biodostępność leków? Zbyt szybki czas pasażu (nasilona biegunka) zmniejsza biodostępność 5- ASA z SASP lub olsalazyny oraz z tabletek powlekanych i granulek.
Czy preparaty dostępne różnią się skutecznością? Nie wykazano istotnych przewag któregokolwiek z nich w porównywalnych grupach pacjentów.
Kiedy może wystarczyć stosowanie SASP? w rzutach lekkich i średnio-ciężkich w chorobie ograniczonej do jelita grubego w leczeniu objawów stawowych w podtrzymywaniu remisji CU W okrężniczej lokalizacji CD
Kiedy można spodziewać się efektu leczenia? Po 4 26 dniach stosowania leku zwykle po ok. 3 tygodniach. W artropatii po ok.. 10 tygodniach
Jaki jest skutek zaprzestania leczenia w remisji CU? Pacjenci z colitis ulc. stosujący stale >2,0g/d SASP lub >1,0 5ASA: 4-krotnie rzadziej mają nawrót choroby
Kiedy korzytniej stosować 5-ASA? w przypadku nietolerancji SASP mimo próby desensytyzacji w zaburzeniach płodności po SASP w ciąży jeśli trzeba stosować duże dawki leku jeśli są objawy niedoboru folianów z myślą o profilaktyce nowotworu jelita grubego
Kiedy korzytniej stosować 5-ASA w CD? jeśli zmiany zapalne są także w jelicie cienkim w okresie pooperacyjnym w chorobie Crohn a (>3g/d)
Czy skuteczność 5-ASA zależy od wielkości dawki? Dawki większe (np.4,0g/d p.o. są skuteczniejsze niż małe 2,0g/d) Wlewki z 5-ASA - 1,0/d tak jak 4,0/d
PORADNIK DLA PACJENTÓW Z WRZODZIEJĄCYM ZAPALENIEM JELITA GRUBEGO Krzysztof Wojciechowski, Julita Perczyńska www.praktykaspecjalistyczna.pl
PENTASA Delivery System