TEMATY NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 W III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM W GDAŃSKU I. Literatura 1. Omów na wybranych przykładach różne sposoby funkcjonowania motywów mitologicznych w literaturze. 2. Reinterpretacje mitów starożytnych w literaturze. Przedstaw temat na wybranych przykładach. 3. Dialog człowieka z Bogiem. Przedstaw temat analizując wybrane utwory 4. Omów i porównaj różne sposoby prezentacji motywu śmierci w wybranych utworach 5. Zbadaj i wyjaśnij funkcjonowanie motywu theatrum mundi w wybranych tekstach 6. Omów funkcjonowanie archetypu domu w wybranych utworach 7. Motywy horacjańskie w poezji polskiej. Przedstaw temat analizując wybrane utwory 8. Omów funkcje motta, analizując wybrane utwory 9. Wojna jako temat literacki. Przedstaw i porównaj różne sposoby prezentacji oraz funkcje motywu w wybranych utworach. 10. Diabły w literaturze. Porównaj sposób przedstawiania motywu w wybranych utworach. 11. Omów satyryczne sposoby kreowania portretów Polaków w literaturze różnych epok. 12. Omów sposoby przedstawiania krajobrazu i jego funkcje w wybranych utworach 13. Przedstaw i porównaj sądy o Polsce i Polakach zaprezentowane w wybranych utworach literackich z różnych epok. 14. Omów różne sposoby przedstawiania wsi i ich funkcje w wybranych utworach 15. Przedstaw i porównaj różne sposoby przedstawiania motywu młodości i/lub starości w wybranych utworach 16. Omów relacje między nauczycielem i uczniem, analizując wybrane utwory 17. Przedstaw funkcjonowanie motywu spotkania i/lub motywu pożegnania w wybranych utworach 18. Omów i porównaj znaczenia i funkcje motywu oblężenia w wybranych utworach 19. Porównaj sposoby przedstawiania i funkcje konfliktu pokoleń w wybranych utworach 20. Przedstaw i porównaj kreacje bohaterów tragicznych w wybranych utworach 21. Motyw buntu w literaturze. Przedstaw różne ujęcia tematu analizując wybrane utwory. 22. Motyw drogi w literaturze polskiej. Przedstaw różne ujęcia tematu, analizując wybrane utwory. 23. Dramat człowieka uwikłanego w historię. Przedstaw problem analizując wybrane utwory 24. Sceny wizyjne i prorocze w literaturze. Zbadaj i przedstaw ich funkcje w wybranych utworach. 25. Analizując wybrane przykłady, przedstaw różne sposoby wykorzystania biografii autora jako tworzywa literackiego. 26. Zinterpretuj różne postawy bohaterów literackich wobec totalitaryzmu. Omów funkcje wybranych kreacji artystycznych. 27. Człowiek w przełomowym momencie życia. Porównaj kreacje bohaterów i sposoby ich prezentacji w wybranych utworach 28. Człowiek w sytuacji próby. Porównaj kreacje bohaterów, analizując wybrane przykłady 29. Porównaj znaczenia i funkcje motywu lalek/ manekinów w wybranych utworach 1
30. Literatura o powstaniach narodowych. Omów i porównaj sposób prezentowania tego tematu w wybranych utworach. 31. Wynalazek i/lub wynalazca jako temat literacki. Porównaj różne sposoby prezentowania motywów. 32. Powroty do dzieciństwa. Porównaj sposoby przedstawiania i funkcje motywu w wybranych utworach 33. Dziecko w roli bohatera i/lub narratora. Na wybranych przykładach omów sposoby prezentowania i funkcje tego zabiegu literackiego. 34. Porównaj sposoby przedstawiania i funkcje motywu ucztowania w wybranych utworach 35. Przedstaw i porównaj środki wyrazu i ich funkcje w wybranych utworach literatury faktu. 36. Poeta i/ lub Muza. Dokonaj analizy porównawczej motywu/ -ów w wybranych utworach 37. Zanalizuj wybrane obrazy małych ojczyzn w literaturze i zbadaj ich funkcje artystyczne. 38. Analizując wybrane przykłady literackie, przedstaw motyw utraconej ojczyzny i zbadaj jego funkcje w omawianych utworach. 39. Zanalizuj i porównaj sposoby przedstawiania i funkcje motywów muzycznych w wybranych utworach 40. Przedstaw i porównaj kreacje hedonistów i/lub dekadentów w wybranych utworach 41. Analizując wybrane przykłady literackie, przedstaw problem odmienności jako źródła samotności człowieka. 42. Na wybranych przykładach przedstaw różne funkcje dygresji w utworze literackim. 43. Porównaj wizerunki obcokrajowców i zbadaj ich funkcje w wybranych utworach 44. Przedstaw sposoby wykorzystania konwencji baśniowej i wyjaśnij jej funkcje w wybranych utworach 45. Analizując wybrane utwory, przedstaw różne sposoby prezentowania i funkcje tematu szaleństwa w literaturze. 46. Polak na obczyźnie. Porównaj kreacje bohaterów i sposoby ich prezentacji w wybranych utworach 47. Zbadaj i porównaj funkcje synkretyzmu gatunkowego i/lub rodzajowego w wybranych utworach 48. List i/lub pamiętnik jako elementy narracji. Omów zagadnienie i przedstaw funkcje tego zabiegu literackiego w wybranych utworach. 49. Analizując wybrane przykłady, omów sposoby heroizacji i/lub deheroizacji postaci 50. Sport w literaturze. Omów sposoby prezentacji tematu, porównując wybrane utwory 51. Omów na wybranych przykładach literackich różne sposoby przedstawiania zła i/lub dobra. 52. Człowiek wobec problemów współczesności. Omów temat na wybranych przykładach z literatury XX i/lub XXI wieku. 53. Analizując wybrane utwory, określ cechy i funkcje behawiorystycznego sposobu przedstawiania bohaterów 54. Porównaj wizje przyszłości i omów ich funkcje w wybranych utworach 55. Franciszkanizm jako sposób postrzegania świata. Omów temat na wybranych przykładach literackich z różnych epok. 56. Postęp i/lub regres cywilizacji. Omów sposoby prezentowania tematu i jego funkcje w wybranych utworach 57. Bohaterowie i ich lektury. Zinterpretuj wpływ książek na kształtowanie się charakteru i światopoglądu wybranych postaci 58. Porównaj sposoby przedstawiania i funkcje motywu lekarza w wybranych utworach 2
II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Omów funkcje barw w wybranych dziełach literatury i innych dziedzin sztuki. 2. Porównaj znaczenia i funkcje ubioru w wybranych dziełach literatury i innych dziedzin sztuki. 3. Przedstaw i porównaj sposoby portretowania Sarmaty w wybranych dziełach literatury 4. Realistyczne i/lub impresjonistyczne środki wyrazu. Przedstaw i porównaj sposób ujęcia dowolnego motywu w wybranych dziełach literatury 5. Dokonaj analizy porównawczej i omów funkcje motywu danse macabre w wybranych dziełach literatury 6. Omów i porównaj sposoby prezentowania i funkcje motywu diabła i/lub anioła w literaturze i sztuce. 7. Góry jako temat Porównaj sposoby przedstawiania i funkcje motywu 8. Zbadaj funkcjonowanie motywu wywodzącego się z antyku i/lub średniowiecza w wybranych dziełach literatury i sztuki późniejszych epok. 9. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dramatów i ich adaptacji. 10. Zanalizuj sposób kreowania postaci w wybranych dramatach i ich adaptacjach. 11. Porównaj sposób prezentowania i funkcje natury w wybranych dziełach literatury 12. Przedstaw i porównaj na wybranych przykładach różne sposoby wprowadzania grozy do literatury 13. Zbadaj funkcjonowanie motywów ludowych w wybranych dziełach literatury 14. Analizując wybrane dzieła, porównaj sposoby prezentowania zaświatów w literaturze i sztuce. 15. Porównaj sposób przedstawiania i funkcje motywu maryjnego 16. Zbadaj funkcjonowanie wybranego motywu mitologicznego w dziełach literatury 17. Miłość jako temat literatury Porównaj sposoby przedstawiania motywu 18. Porównaj wybrane wizerunki kobiet/ mężczyzn/ dzieci i sposoby ich przedstawiania 19. Na wybranych przykładach z dzieł literatury i sztuki omów funkcję oniryzmu w kreowaniu świata przedstawionego. 20. Analizując wybrane przykłady, zbadaj i wyjaśnij groteskowe sposoby opisu rzeczywistości 21. Sztuka jako zwierciadło rzeczywistości. Omów sposoby i funkcje realistycznego przedstawiania świata w wybranych dziełach literatury 22. Analizując wybrane przykłady, przedstaw różne sposoby wprowadzania propagandy 23. Zanalizuj funkcjonowanie i znaczenie wybranych symboli na przykładach z literatury 24. Porównaj sposoby i funkcje kreowania miejsc magicznych w wybranych dziełach literatury 25. Omów i porównaj najważniejsze elementy świata przedstawionego w wybranych dziełach literatury i sztuki fantasy i/lub science fiction. 26. Przedstaw i porównaj funkcjonowanie motywu stworzenia i/lub końca świata w wybranych dziełach literatury 27. Obraz artysty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw i porównaj wybrane kreacje bohaterów. 28. Omów sposoby i funkcje kreowania przestrzeni miasta i/lub wsi w wybranych dziełach literatury 29. Fascynacja kulturą Wschodu i/lub Zachodu Zanalizuj i porównaj wybrane przykłady. 30. Omów funkcjonowanie motywów rzeczy w wybranych dziełach literatury 3
31. Omów funkcjonowanie motywów ludycznych w wybranych dziełach literatury 32. Zbadaj i wyjaśnij symbolikę motywu żeglugi w wybranych dziełach literatury 33. Konwencja baśniowa jako sposób kreowania świata przedstawionego w dziełach literatury Porównaj wybrane przykłady i zbadaj funkcje tego zabiegu artystycznego. 34. Motyw labiryntu. Zbadaj i wyjaśnij znaczenie tego sposobu kreowania świata w wybranych dziełach literatury 35. Omów sposoby przedstawiania i funkcje motywu katedry w wybranych dziełach literatury 36. Analizując wybrane przykłady z literatury i sztuki, omów funkcjonowanie motywu lustra. 37. Zanalizuj i porównaj sposoby kreacji i funkcje wybranych motywów animalistycznych i/ lub florystycznych w dziełach literatury 38. Omów funkcjonowanie motywu ogrodu w wybranych dziełach literatury 39. Sport jako temat literatury Porównaj sposoby przedstawiania i funkcje motywu 40. Omów sposoby i funkcje prezentowania wybranych wydarzeń historycznych na przykładach z literatury 41. Zinterpretuj motyw świtu i/ lub zmierzchu w wybranych dziełach literatury 42. Przemoc jako temat literatury Omów sposoby prezentowania i funkcje motywu 43. Honor jako wartość w życiu człowieka. Porównaj kreacje wybranych bohaterów literatury 44. Na wybranych przykładach omów specyfikę świata przedstawionego w literackich i filmowych kryminałach. 45. Człowiek w poszukiwaniu systemu wartości. Porównaj sposób kreacji bohaterów w wybranych dziełach literatury 46. Komedia jako dzieło literackie i filmowe. Dokonaj analizy porównawczej. 47. Człowiek wobec żywiołu. Omów temat interpretując wybrane dzieła literatury 48. Obrazy wody (np.: morza, jezior, stawów, rzek) w wybranych dziełach literatury Omów sposoby prezentowania i funkcje motywu. 49. Wpływ folkloru na sztukę. Omów zjawisko, analizując przykłady z literatury i innych dziedzin sztuki. 50. Porównaj sposoby prezentacji i funkcje motywu lalki/ manekina 51. Porównaj sposoby prezentacji scen batalistycznych w wybranych dziełach literatury 52. Porównaj sposoby prezentacji motywu szkoły w wybranych dziełach literatury i innych dziedzin sztuki. 53. Porównaj sposoby prezentacji i funkcje motywu przyjaźni w wybranych dziełach literackich i filmowych. 54. Porównaj kreacje bohaterów uwikłanych w problemy wieku dojrzewania i/ lub przemijania w wybranych dziełach literatury III. Język 1. Omów środki językowe charakterystyczne dla nowomowy i zbadaj ich funkcje w wybranych tekstach. 2. Analizując wybrane przemówienia, zbadaj i wyjaśnij występujące w nich środki językowe i ich funkcje. 3. Zanalizuj język i funkcje nagłówków prasowych, wykorzystując samodzielnie zgromadzony materiał językowy. 4. Omów funkcjonowanie frazeologizmów w wybranych reklamach. 5. Język propagandy jako mechanizm zniewolenia człowieka i społeczeństwa. Omów zjawisko na przykładach literackich i publicystycznych. 6. Wskaż i omów środki językowe tworzące iluzję idealnego świata w wybranych reklamach. 7. Omów przemiany znaczeniowe wybranych wyrazów w procesie rozwoju języka polskiego. 8. Omów funkcje słownictwa nacechowanego emocjonalnie w literaturze i/lub języku potocznym. 4
9. Przedstaw i oceń współczesne zapożyczenia językowe w polszczyźnie, analizując samodzielnie zgromadzony materiał językowy. 10. Omów środki językowe w wybranych tekstach literackich o charakterze oratorskim. 11. Funkcja magiczna i stanowiąca języka. Omów wybrane teksty i zanalizuj użyte w nich środki językowe. 12. Zbadaj i przedstaw sposoby wprowadzania stylizacji w wybranych tekstach 13. Omów na wybranych przykładach cechy i funkcje stylu publicystycznego i / lub potocznego. 14. Homonimy, synonimy i antonimy jako podstawa językowa różnych tekstów. Omów na wybranych przykładach. 15. Omów środki językowe charakterystyczne dla funkcji impresywnej i/lub ekspresywnej w wybranych tekstach. 16. Zbadaj budowę i funkcję neologizmów artystycznych w wybranych utworach 17. Omów etymologię nazw miejscowych wybranego regionu Polski. 18. Analizując wybrane teksty literackie i/lub publicystyczne, omów środki językowe współtworzące komizm. 19. Omów różnice językowe między odmianą pisaną a mówioną polszczyzny, analizując wybrane teksty. 20. Analizując samodzielnie zebrany materiał językowy, omów współczesny żargon młodzieżowy. 21. Analizując samodzielnie zebrany materiał, omów na wybranych przykładach przyczyny nieporozumień w procesie komunikacji językowej. 22. Omów na samodzielnie zebranych przykładach najważniejsze typy błędów frazeologicznych we współczesnej polszczyźnie. 23. Język jako środek manipulacji. Omów zagadnienie na przykładach z wybranych tekstów. 24. Przedstaw i porównaj środki językowe stosowane w dwu wybranych stylach funkcjonalnych. 25. Przedstaw sposoby wykorzystania aluzji literackiej w tekstach reklamowych oraz zbadaj funkcje tego zabiegu. 26. Nazwy i nazwiska znaczące w literaturze. Przedstaw etymologię, budowę i funkcje wybranych przykładów. 27. Analizując samodzielnie zgromadzony materiał, przedstaw funkcjonowanie eufemizmów we współczesnym języku. 28. Omów wybrane przykłady i sposoby funkcjonowania języka ezopowego w literaturze. 29. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów zagadnienie na przykładach z wybranych tekstów. 30. Omów charakterystyczne cechy języka internautów. Oceń funkcjonalność i poprawność wybranych wypowiedzi. 5