Najlepsza praktyka kontroli mrówek. PRZEWODNIK Zapewniamy najskuteczniejsze medy rozwiązywania problemów związanych ze zwalczaniem ganizmów szkodliwych.
Jedne z najbardziej znanych owadów mrówki, mogą być poważnym utrapieniem jako szkodniki w domach, szpitalach, restauracjach i nych budynkach. Ich wszechobecny charakter i struktura społeczna czyni je szczególnie trudnymi do opanowania. Spośród ponad 10000 znanych gatunków mrówek około 180 zostało zidentyfikowane w Europie. Zdecydowana większość żyje na zewnątrz, gdzie spełniają szereg przydatnych funkcji m.. napowietrzanie gleby, zwalczanie szkodliwych owadów az rozkład materii ganicznej. Problematyczne gatunki Tylko kilka gatunków mrówek szkodniki. Wynika z ich zateresowania bogatym w cukry i białka pożywieniem ludzi i zwierząt. Najpopularniejsze, z żywiących się cukrami, szkodliwych gatunków mrówek, z reguły budujące gniazda na zewnątrz Hurtnica pospolita (Lasius niger), Podziemnica zwyczajna (Lasius flavus), Hurtnica skalna (Lasius emargatus) az Murawka darniowiec (Tetramium caespitum). W niektórych przypadkach szkodliwe mogą być również, mające tendencję do gniazdowania w sąsiedztwie lub wewnątrz budynków: Gmachówki (Campous sp.), Mrówki faraona (Monomium pharaonis) az Mrówki argentyńskie (Lepima humile). Biologia i zachowanie Jedną z głównych składowych sukcesu mrówek jest ich zaawansowana struktura społeczna. Wyraźny podział pracy i funkcji na: robotnice - budujące gniazdo, broniące go, zbierające pożywienie, opiekujące się pomstwem az królowe i samce spełniające rolę reprodukcyjną, pozwolił im na budowanie efektywnych kolonii, rozwój i przetrwanie. Wyłączna odpowiedzialność za składanie jaj spoczywa na królowych (albo jedna w gnieździe np. u Lasius spp albo dwie lub więcej u gatunków takich jak Monomium pharaonis), które są całkowicie zależne od robotnic zapewniających dostawy pożywienia. Podobnie jak nieżerujące robotnice, dojrzewające larwy i trutnie, Podążając za zapachem pozostawionym przez robotnice szukające nowych źródeł pożywienia, w zasięgu ok. 100 metrów od gniazda, żerujące mrówki stale donoszą pożywienie do kolonii, które w zależności od gatunku składają się z jednego lub kilku mrowisk. Pożywienie konsumują same, ale również rozpowszechniają je wśród larw i nieżerujących osobników dosłych, co jest określane jako tralaksja. Powoduje powstanie szlaków mrówek pomiędzy mrowiskiem a różnymi źródłami pożywienia, co charakteryzuje większość festacji. Wraz ze wzrostem częstliwości wykzystania, szlaki stają się trwalsze i trudniejsze do zaburzenia. Badania wykazały, że żerujące robotnice zwykle zużywają pięć razy więcej płynnej przynęty niż żelu. Inna naturalna konsekwencja ich przyssowania do żerowania na spadzi, która została wykazana, fakt, że przynęta w postaci płynnej była szybciej dzielona i efektywniej wykzystywana przez kolonie mrówek. W rezultacie możemy zaobserwować znacznie lepsze wskaźniki kontroli w pównaniu do równzędnej przynęty w postaci żelu. Pównanie śmiertelności mrówek po zassowaniu 0,005% fipronilu w fmie płynnej lub żelowej przynęty Śmiertelność (%) 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 1 3 Czas (dni) ys) Meda kontroli Szczególne wyzwania kontroli mrówek sprawiają, że ważne jest, aby stawić im czoła z zachowaniem prowadzonej przez BASF strategii ztegrowanej ochrony przed szkodnikami w oparciu o pięć głównych zasad: 1. Dokonaj spekcji i określ spień az lokalizację festacji. 2. Zaleć najlepszą medę rozwiązania poszczególnej sytuacji. 3. Komunikuj się, aby ustalić właściwe oczekiwania i nawiązać wystarczającą współpracę. 4. Wykzystaj najskuteczniejsze produkty w najlepszy i najbezpieczniejszy sposób. 5. Podejmij dalsze działania w celu oceny wyników i powtórzenia zabiegu w razie potrzeby. żel płyn 2 3
Zwalczanie festacji mrówek Skuteczne zwalczanie owadów społecznych, takich jak mrówki, można osiągnąć jedynie za pomocą środków, które elimują zarówno królowe i ich larwy. Wyłączenie żerujących robotnic ze źródeł żywności lub ich elimacja fizyczna lub chemiczna bardzo rzadko, jeśli w ogóle, jest wystarczająca, by dać więcej niż tymczasowe wytchnienie od większości festacji. Jakość przynęty Jedynym i niezawodnym sposobem na zapewnienie pełnej kontroli jest dostarczenie robotnicom zbierającym pożywienie atrakcyjnej, wydajnej i łatwo dostępnej przynęty z środkiem owadobójczym, którą zużyją i rozpowszechnią w całej ich kolonii. Takie podejście wykzystuje tralaksję mrówek, aby upewnić się, że wszystkie osobniki, zwłaszcza królowe i ich larwy, otrzymają letalną dawkę środka. Bez tego, połączenie istniejącego pomstwa (jaja, larwy i poczwarki) az niezwykłej zdolności królowych do składania jaj może łatwo doprowadzić do ponownej festacji. Powrót do ich pierwotnego poziomu następuje w ciągu kilku tygodni od zabiegu. Dla największej skuteczności i niezawodności, przynęta na mrówki musi być oparta na substancji aktywnej, która jest : Wystarczająco silna, aby być śmiertelna w niewielkich dawkach po spożyciu lub fizycznym przeniesieniu do kolonii w mimalnych ilościach. Wystarczająco opóźniona w swoim działaniu, aby umożliwić żerującym robotnicom rozpowszechnienie jej do wszystkich dosłych osobników i larw wewnątrz kolonii, zanim wywoła efekt letalny. Fmulacja przynęty musi być ponad: Bardzo atrakcyjna dla mrówek, aby pobudzać możliwie jak największą grupę żerujących robotnic do jej pobrania; W postaci płynnej, aby zapewnić jak najszybsze i skuteczne wchłanianie składnika aktywnego i jego dystrybucję w całej kolonii. Właściwe podanie przynęty ma równie istne znaczenie dla osiągnięcia sukcesu: W pomieszczeniach zamkniętych należy posprzątać i usunąć alternatywne źródła żywności przed zabiegiem. Przynęty powny być umieszczone tam, gdzie nie zostaną szybko usunięte w trakcie sprzątania, najlepiej w pobliżu gniazd i ścieżek żerowania mrówek. Należy unikać obszarów uprzednio trakwanych środkiem o działaniu repelentnym. Na zewnątrz przynętę powno umieszczać się wzdłuż ścieżek żerowania mrówek. Przynętę umieszczamy punkwo tak blisko miejsc gniazdowania mrówek, jak tylko możliwe. Przynęta powna być umieszczona na niepowatych powierzchniach i zabezpieczona przed deszczem, najlepiej w specjalistycznych karmnikach. Wsparcie preparatem opryskowym Kontrola kolonii przy użyciu przynęty może zazwyczaj trwać 10-14 dni. Tam gdzie ważna jest szybka elimacja osobników żerujących w newralgicznych miejscach, zassowana przynęta musi być uzupełniona o taktyczny oprysk szybko działającym sektycydem. Podobnie jak w przypadku elimacji mrówek żerujących wewnątrz, sektycyd o charakterze odstraszającym może służyć jako użyteczna bariera graniczna zabezpieczająca przed wejściem mrówek do środka. Ważne jest, aby pamiętać, że repelenty nie powny być używane w pobliżu przynęty, gdyż ich odstraszający charakter może utrudnić mrówkom kontakt z przynętą. Opryskiwanie powno: Być ukierunkowane na wewnętrzne szlaki mrówek i łączenia ściana / podłoga w pobliżu źródeł żywności; Uwzględniać typowe miejsca wejścia: okna, drzwi, odpływy i urowanie; Pomijać zewnętrzne trasy mrówek w okolicach punktów z przynętą. Ważne jest, aby zrozumieć, że mrówki są wyjątkowo upczywe na szlakach prowadzących do źródła żywności i wystarczająco małe, aby wejść nawet przez najmniejsze otwy. Przez grunwne trakwanie sektycydami odstraszającymi obwodu pomieszczenia jest niezbędne dla zapewnienia skutecznego wykluczenia, jak również natychmiaswego wyelimowania oczywistych oznak festacji, po aplikacji przynęty osiągamy pełny efekt kontroli kolonii. Jeżeli wazje są duże, dobrze ugrunwane lub w ny sposób szczególnie trudne - kzystne jest zewnętrzne opryskiwanie gniazd i szlaków mrówek wolniej działającym, nieodstraszającym sektycydem (np. Mythic 10 SC). Kontrola fizyczna Chociaż na ogół środki fizyczne są nieskuteczne, mogą być użyteczne w połączeniu z kontrolą chemiczną, zwłaszcza w ochronie przed ponowną wazją ze strony nowych kolonii wokół wrażliwych lokalizacji. Najskuteczniejsze działania obejmują: Przechowywanie żywności w dobrze zamkniętych pojemnikach; Regularne czyszczenie podłóg i powierzchni w celu usunięcia wycieków i źródeł zapachowych; Dobra utylizacja odpadów kuchennych i żywnościowych; Trwałe uszczelnienie punktów wejścia mrówek. 4 5
Programmes Program zabiegu Based onsię a combation aplikacji ternal, Dokładne opryskiwanie preparatem Thoughly sprayg Fendona SC Opierając na połączeniu Programmes Zestawienie programów Programme Summary Programme Summary Miejsca wrażliwe wymagające Fendona SC wzdłuż ścieżek wewnątrz, most do 6 wewnątrz, na zewnątrz i na obwodzie, Based on a combation ternal, sprayg i na obwodzie punktów wejścia mrówek, programmes complement g Fendona SC najskuteczniejsze programy volve: zabiegów, wmost do celu uzupełnienia zewnętrznego zasso sensitive requirg na mrówki obejmują: spectg premises programmes dry volve: complement g wanych przynęt, we wrażliwych pest elimation. wear sprawdzenie identify level festation, Dokładne lokaluprzy suchej sensitive requirg spectg premises dry miejscachwymagających species w possible), ma Fully fmg cusmers bezpośredniej pogodzie celu(where określenia poziomu wazji, pest elimation. wear identify levelelimacji festation, widocznych szkodników..(w miarę location do gatunków mrówek możliwości), Based on a combation programme ternal, sprayg Fendona species (where possible), ma Fully fmg cusmers SC Pofmuj klientów o programie zabiegu g warng m szlaków i punktów wejścia. głównych Tracg runs as far back., most do W środku programme location do i lokalizacji punktów z przynętą clean m complement use (wewnątrz miarę nest możliwości as feasible, spekcja bearg powna mdprogrammes that volve: g W g warng m Tracg runs as far back budynków w szczególności), aerosol secticides near m.ostrzegając may bepogodnych very difficult locate when sensitive requirg odbyć się w clean m use warunkach, Thoughly spectg premises dry nest as feasible, bearg aby mdich that usunęli w trakcie czyszczenia ich, conditions ścieżek wet.mrówek Returng 2-4nie weeks after pest elimation. lokalizacja w may deszczową aerosol secticides near m. wear be identify level festation, very difficult locate when az nie ssowali oprysku sektycydem check f any contug może być bardzo trudna. Based on a combation ternal, sprayg Fendona species pogodę Placg sufficient liquid Fully signs fmg cusmers SC conditions (where wet. possible), Returng 2-4 weeks after w ich ma pobliżu. Obwód festation, replenishgprogramme if, most do. location do check f any contug signs Outside Preparat należy ssować na niechłonne Placg sufficient liquiddo 2-4 tygodni po Wróć zabiegu w celu y empty s still. programmes volve: complement g g warng runs, usg festation, replenishg ifm powierzchnie az osłonić go przed zmy Tracg runs as far back anbjawów wykrycia kontynuacji festacji, sensitive requirg clean m use Możesz wear ssować Advisg cusmers on spectg premises dry y empty s still. ciem. specjalne nest askarmniki feasible, bearg md that runs, usg uzupełnij punkty z przynętą, jeśli są one near m. pest elimation. secticides may physical controls wear identify level festation, przynęty żelowe, które zapewniają very difficult locate when mimise na Placg additional be wear aerosol Advisg cusmers on puste i mrówki są nadal widoczne. species possible), ma danger re-festation. Fully fmg cusmers dodatkową ochronę dla ganizmów (where wet. Returng 2-4 weeks after at physical controls mimise conditions Placg additional Na zewnątrz Dadzaj klienm omówioną wyżej kontrolę. programme location do niebędących zwalczania. check f any contug signs danger re-festation. ternalprzedmiotem Placg liquid atsufficient fizyczną w celu zmimalizowania ryzyka g warng m festation, replenishg if Tracg runs far back least likely be cleaned wherever przy Umieszczenie dodatkowych punktów ternal as ponownego zasiedlenia. clean m use y empty s still. nest asis feasible, bearg wherever md po pest elimation runs, usg that nęty obwodzie budynku, least likely be cleaned aerosol secticides near m. may be very difficult locate when overridg wear Advisg cusmers on punktach wejścia ipriity. wzdłuż wewnętrznych pest elimation is wet.priity. Returng 2-4 weeks after physical controls mimise szlaków mrówek, w miejscach najrzadziej overridg conditions Placg additional check f any contug signs danger re-festation. czyszczonych, oddalonych od lokalizacji, Placg sufficient liquid at festation, replenishg if gdzie bezpośrednia elimacji widocznych ternal y empty s still. szkodników jest nadrzędnym runs, priytetem. usg least likely be cleaned wherever wear Advisg cusmers on pest elimation is physical controls mimise 6 overridg Placg additional priity. 6 danger re-festation. at Programmes Programmes Stard Stardowy zabieg natychmiaswej elimacji Requirg mrówek Stard elimation Requirg elimation Programme Summary Stard Programme Summary Outside Requirg elimation Stard Requirg elimation Outside 6 Outside 7 7
Zabiegi w gospodarstwach domowych Przykład, w jaki sposób można ssować w gospodarstwach domowych, aby uzyskać kontrolę nad mrówkami zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Zabiegi w obiektach komercyjnych Przykład jak Fendona 6 SC może być ssowana jako wspomagający oprysk, aby zapewnić szybką elimację osobników żerujących w miejscach publicznych, w połączeniu z zassowaniem preparatu zapewniającym całkowitą kontrolę kolonii. Fendona 6 SC 8 9
Wybór odpowiednich produktów Wysoka wydajność sektycydów BASF w każdej sytuacji zapewnia presjonalism najbardziej niezawodny sposób kontrolowania mrówek. w małej dawce zawiera moc działania fipronilu, substancji aktywnej, dobrze znanej z czołowego preparatu na karaczany Goliath Gel, który pozwala na presjonalną kontrolę mrówek. Śmiertelny dla larw i dosłych mrówek już w małych ilościach, ma zupełnie ny mechanizm działania od nych przynęt, co czyni go szczególnie cennym w strategii zwalczania odpności. W oparciu o badania naukowe, wykazujące wyraźną wyższość ciekłych przynęt nad żelami i przynętami stałymi, zarówno pod względem pobrania i tralaksji u robotnic, posiada fmulację cieczy bogatej w cukier na bazie spadzi. Mrówki nie są w stanie wykryć obecności substancji aktywnej. Dzięki swojej atrakcyjności i przesunięciu działania w czasie preparat jest pobierany natychmiaswo i przenoszony do gniazda. Stężenie 0,05% fipronilu jest starannie dobrane tak, aby wpłynąć na mrówki od 12-24 godz po spożyciu. To daje robotnicom wystarczająco dużo czasu, aby podzielić się nim z całą kolonią przed swoją śmiercią. jest najbardziej skuteczny przeciwko gatunkom Lacius, a także nym gatunkom z podrodzy Fmicidae. Wywołuje całkowitą likwidację kolonii w ciągu 10-14 dni od zabiegu, zapewniając szybszą i pełną kontrolę, w pównaniu z nymi, powszechnie ssowanymi preparatami do zwalczania mrówek. Skuteczność działania 3 substancji aktywnych na kolonię Hurtnicy zwyczajnej Lasius niger Śmiertelność [%] 120 100 80 60 40 20 0 0 3 7 10 14 Czas (dni) Fenitrothion Imidacloprid Fipronil Kluczowe wytyczne w zwalczaniu mrówek Fendona 6 SC Fendona 6 SC powna być pierwszym wybem jako oprysk wspierający, tam gdzie wymagana jest natychmiaswa elimacja widocznych szkodników. Jest zaawansowana technologicznie, dlatego niewielka dawka alfa-cypermetryny zwalcza mrówki w czasie krótszym niż 30 mut, zapewnia długotrwały efekt rezydualny az doskonałe pokrycie nawet na trudnych powierzchniach. Mikrocząsteczki przylegają do nóg i delikatnych czułek mrówek, co sprawia, że oprysk jest szczególnie warściowy jako bariera graniczna. Dodatkowo jest praktycznie bezwonna i niebrudząca, ma bardzo niską ksyczność dla ludzi i zwierząt stałocieplnych, dlatego jest bezpieczna i zalecana do użytku wewnątrz pomieszczeń. Fendona 6 SC jest dostępna w 500 ml butelkach zawierających 60 g/l alfa-cypermetryny jako wodnej zawiesy. Dawka 5 ml preparatu na litr wody. Aplikacja jest możliwa przy użyciu wszystkich stardowych opryskiwaczy plecakowych lub ręcznych o niskim ciśnieniu cieczy roboczej. Powna ona być ssowana na wszystkie wewnętrzne szlaki żerowania mrówek, łączenia ściana / podłoga w pobliżu źródeł żywności az wokół drzwi, okien, kanalizacji i nych obwodowych punktów dostępu. Grunwna spekcja przy suchej pogodzie ma zasadnicze znaczenie w celu odnalezienia zewnętrznych jak również wewnętrznych szlaków mrówek. Jakość owadobójczej przynęty jest jedyną pewną drogą do pełnej kontroli kolonii. Poza atrakcyjnością i wydajnością, przynętę musi charakteryzować wystarczająco opóźniony czas działania, który pozwoli na szerokie rozpowszechnienie w całej kolonii. Płynne preparaty są o wiele bardziej skuteczne niż żele jako przynęta do pobrania substancji aktywnej i rozprzestrzenienia w kolonii. W newralgicznych miejscach, wymagających natychmiaswej, widocznej kontroli, oprócz przynęty może być potrzebny szybko działający środek owadobójczy do spryskania wnętrza i obwodu pomieszczenia. Tam gdzie kolonie są duże i ugrunwane, obok przynęty war zassować opryskiwanie silnym preparatem wolniej działającym i nieodstraszającym w gnieździe i poza nim (Mythic 10 SC). Odstraszające sektycydy nie mogą być ssowane w bezpośrednim sąsiedztwie punktów przynęty. Dobra komunikacja z klientem jest niezbędna, aby ustalić oczekiwania wobec kontroli i uniknąć niezamierzonych zakłóceń zabiegów. Wizyta w celu obserwacji 2-4 tygodni po zabiegu jest zawsze wskazana, aby sprawdzić rezultaty kontroli. 10 11
zawiera Fipronil. Fendona 6 SC zawiera Alfa-cypermetrynę. Mythic 10 SC zawiera Chlfenapyr., Fendona 6 SC i Mythic są zastrzeżonymi znakami warowymi BASF. Niejsza broszura ma jedynie charakter fmacyjny. Ssuj biocydy w bezpieczny sposób. Należy dokładnie przestrzegać zaleceń dotyczących ssowania załączonych do każdego produktu. Przed zassowaniem zapoznaj się z treścią etykiety i fmacjami dołączonymi do produktu. Więcej fmacji można uzyskać od: BASF Polska Sp. z o.o. Pressional & Specialty Solutions Al. Jerozolimskie 154 02-326 Warszawa tel. (22) 570 98 29 fax (22) 570 97 92 www.pestcontrol.basf.pl