INSTRUKCJA OBSŁUGI Cyfrowy Refraktometr Hanna Instruments HI 96831 Nr produktu 104735 Strona 1 z 9
Szanowny kliencie, Dziękujemy za zdecydowanie się na produkt Hanna Instruments. Prosimy o szczegółowe zapoznanie z niniejszą instrukcją, przed uruchomieniem urządzenia. Instrukcja zawiera wszystkie informacje do poprawnej obsługi tego urządzenia. Urządzenie odpowiada europejskim wymogom CE. ZASADA DZIAŁANIA Określanie zawartości glikolu etylenowego odbywa się poprzez pomiar współczynnika załamania światła w mieszaninach z glikolem etylenowym. Współczynnik załamania światła to cecha optyczna substancji i liczba rozpuszczonych w niej cząsteczek. Współczynnik załamania światła jest stosunkiem prędkości światła w próżni do prędkości światła w substancji. W rezultacie światło załamuje się lub zmienia kierunek, gdy przechodzi przez substancję o innym współczynniku załamania. Jest to refrakcja. Podczas przechodzenia przez materiał o wyższym współczynniku załamania do materiału o niższym współczynniku załamania występuje kąt graniczny, pod którym wchodzący promień światła nie może się już załamywać, lecz zostanie odbity od granicy ośrodka. Kąta granicznego można użyć do prostego obliczenia współczynnika załamania zgodnie ze wzorem: sin (Өgraniczny) = n2/n1 Θi = kąt padania Refrakcja Kąt graniczny Całkowite wewnętrzne odbicie Θr = kąt refrakcji Θi < θgraniczny θi = θgraniczny θi > θgraniczny n1, n2 = współczynnik załamania W refraktometrze HI 96831 światło z diody LED w kontakcie z próbką przechodzi przez pryzmat. Czujnik obrazu określa kąt graniczny, pod którym światło już się nie załamuje w próbce. HI 96831 podczas pomiaru automatycznie dokonuje kompensacji temperatury i określa na podstawie współczynnika załamania następujące parametry próbki: procentową objętość glikolu w próbce oraz temperatura zamarzania. Temperatura zamarzania wyświetlana jest w C i posiada zakres od 0.0 do -50.0 co odpowiada procentowej objętości glikolu etylenowego od 0 do 58%. W przypadku gdy procentowa objętość glikolu etylenowego przekracza 78%, to na wyświetlaczu miga temperatura zamarzania. W momencie pojawienia się na wyświetlaczu LO, oznacza to że temperatura zamarzania jest niższa niż -50 C. Strona 2 z 9
OPIS FUNKCJI Widok z góry 1. Wyświetlacz LCD 2. Przycisk READ (pomiar przez użytkownika) 3. Przycisk ZERO (kalibracja przez użytkownika) 4. Przycisk RANGE (jednostka miary użytkownika) 5. ON/OFF (włącznik/wyłącznik) 6. Wgłębienie na próbkę ze stali nierdzewnej i pryzmat 7. Wyświetlacz główny 8. Wyświetlacz pomocniczy Widok od dołu 1. Pokrywa baterii 2. Komora baterii Strona 3 z 9
WYŚWIETLACZ LCD 1. Bateria (miga, gdy bateria jest słaba) 2. Symbol pomiaru w toku 3. SETUP: Symbol kalibracji fabrycznej 4. CAL: Symbol kalibracji 5. Automatyczna kompensacja temperatury (miga, gdy temperatura przekracza zakres 0-40 C) 6. Wyświetlacz główny (wyświetla pomiar i komunikaty błędów) 7. Jednostki miary 8. Wyświetlacz pomocniczy (wyświetla pomiary temperatury; miga, gdy temperatura przekracza zakres roboczy 0-80 C) 9. Wskaźnik zakresu INSTRUKCJA POMIARU Ostrożnie obchodź się z urządzeniem. Nie upuszczaj go. Nie zanurzaj urządzenia w wodzie. Nie rozpylaj wody na żadną część urządzenia, z wyjątkiem wgłębienia na próbkę umieszczonego nad pryzmatem. Nie wystawiaj urządzenia ani pryzmatu na działanie rozpuszczalników, które mogą je uszkodzić. Dotyczy to większości rozpuszczalników organicznych i roztworów w skrajnych temperaturach. Cząsteczki zanieczyszczeń w próbce mogą zarysować pryzmat. Między pomiarami zbierz próbkę miękką chusteczką i dokładnie wypłucz wgłębienie na próbkę wodą dejonizowaną lub destylowaną. Do przenoszenia wszystkich roztworów używaj plastikowych pipet. Nie używaj metalowych narzędzi, jak gwoździ, łyżek lub pęset, gdyż mogą zarysować pryzmat. W przypadku pomiaru w bezpośrednich promieniach słońca zasłoń wgłębienie na próbkę dłonią. Strona 4 z 9
KOMUNIKATY BŁĘDÓW Err Kod błędu Symbol Opis LO Wyświetlacz główny Ogólny błąd. Wyłącz i włącz urządzenie. Jeżeli błąd się utrzymuje, skontaktuj się z firmą Hanna. Odczyt próbki przekracza minimalny zakres pomiarowy. HI Wyświetlacz główny LO Wyświetlacz główny Włączony segment CAL HI Wyświetlacz główny Włączony segment CAL t LO Wyświetlacz główny Włączony segment CAL t HI Wyświetlacz główny Włączony segment CAL Air Odczyt próbki przekracza Maksymalny zakres pomiarowy. Niewłaściwy roztwór użyty do kalibracji. Użyj wody dejonizowanej lub destylowanej. Naciśnij ZERO. Niewłaściwy roztwór użyty do kalibracji. Użyj wody dejonizowanej lub destylowanej. Naciśnij ZERO. Temperatura przekracza dolny limit ATC (0 C) podczas kalibracji. Temperatura przekracza górny limit ATC (40 C) podczas kalibracji. Powierzchnia pryzmatu nie jest w pełni zakryta. Elt nlt Nadmiar światła zewnętrznego podczas pomiaru. Przykryj wgłębienie na próbkę dłonią. Nie wykryto światła LED. Skontaktuj się z firmą Hanna. Miga segment baterii Pozostało <5% baterii. Strona 5 z 9
Migają wartości temperatury 0.0 C lub 80.0 C Miga segment ATC Miga segment SETUP Pomiar temperatury poza zakresem próbkowania (0 do 80 C) Poza zakresem kompensacji temperatury (0 do 40 C) Utrata kalibracji fabrycznej. Skontaktuj się z firmą Hanna. KALIBRACJA Kalibrację należy wykonywać codziennie przed pomiarami, po wymianie baterii, między długimi seriami pomiarów lub w przypadku zmian środowiskowych od ostatniej kalibracji. 1. Naciśnij, a następnie zwolnij włącznik. Na krotko pojawią się dwa ekrany testowe: wszystkie segmenty wyświetlacza LCD, a następnie procent pozostałej baterii. Pojawi się na krotko wskaźnik ustawionych jednostek miary. Gdy na wyświetlaczu pojawią się poziome kreski, przyrząd jest gotowy. 2. Za pomocą plastikowej pipety wypełnij wgłębienie wodą destylowaną lub dejonizowaną. Sprawdź, czy pryzmat jest całkowicie pokryty wodą. Uwaga: jeżeli próbka ZERO jest poddana działaniu intensywnego światła, jak promieni słonecznych czy innego silnego źródła światła, podczas kalibracji przykryj wgłębienie na próbkę dłonią lub większym przedmiotem. Woda destylowana 3. Naciśnij przycisk ZERO. Jeżeli nie pojawi się żaden komunikat błędu, urządzenie zostało skalibrowane. (Opis KOMUNIKATOW BŁĘDOW znajduje się we wcześniejszym rozdziale). Uwaga: Na wyświetlaczu pozostanie 0 aż do pomiaru próbki lub wyłączenia przyrządu. Strona 6 z 9
4. Delikatnie zbierz wodę ZERO za pomocą miękkiej chusteczki. Zachowaj ostrożność, by nie zarysować pryzmatu. Całkowicie osusz powierzchnię. Przyrząd jest gotowy do pomiaru próbki. Uwaga: W przypadku wyłączenia urządzenia kalibracja nie zostanie utracona. POMIAR Przed dokonaniem pomiaru sprawdź, czy przyrząd jest skalibrowany. 1. Wytrzyj powierzchnię pryzmatu znajdującą się na dnie wgłębienia na próbkę. 2. Za pomocą plastikowej pipety umieść próbkę na powierzchni pryzmatu. Całkowicie wypełnij wgłębienie. Uwaga: Jeżeli temperatura próbki znacznie rożni się od temperatury przyrządu, odczekaj ok. 1 minuty do wyrównania temperatur. 3. Naciśnij przycisk READ. Wyniki pojawią się w wybranej jednostce. ( zawartość procentowa objętości glikolu etylenowego oraz temperatura zamarzania) Uwaga: Wartość ostatniego pomiaru będzie wyświetlana aż do pomiaru kolejnej próbki lub wyłączenia przyrządu. Temperatura będzie aktualizowana na bieżąco. Uwaga: Symbol ATC miga i automatyczna kompensacja temperatury jest wyłączona, jeżeli temperatura wykracza poza zakres 0---40 C. 4. Usuń próbkę z wgłębienia za pomocą miękkiej chusteczki. 5. Za pomocą plastikowej pipety wypłucz pryzmat i wgłębienie wodą destylowaną lub dejonizowaną. Wytrzyj do sucha. Przyrząd jest gotowy na kolejną próbkę. Woda destylowana Strona 7 z 9
PRZYGOTOWNIAE ROZTWORU STANDARDOWEGO Aby przygotować wzorcowy roztwór glikolu etylenowego (X%) należy postępować według poniższych wskazań: - Do 100ml butelki nalej X ml czystego glikolu etylenowego (CAS #: 107-21-1; MW 62.068) - wypełnij resztę butelki wodą destylowaną lub z dejonizowaną tak aby łączna objętość nie wynosiła 100ml. Odczekaj do momentu osiągnięcia przez roztwór temperatury pokojowej. - Ponownie dodaj destylowanej lub z dejonizowanej wody tak aby łączna objętość wyniosła 100ml. Glikol etylenowy Łączna objętość Oczekiwana temperatura zamarzania Zawartość objętościowa 10% 10.00 ml 100.00 ml -3.8 C Zawartość objętościowa 40% 40.00 ml 100.00 ml -26.3 C ZMIANA JEDNOSTKI TEMPERATURY Aby zmienić jednostkę temperatury ze stopni Celsjusza na Fahrenheita (lub odwrotnie), wykonaj następujące czynności: 1. Naciśnij i przytrzymaj włącznik przez ok. 8 sekund. Na wyświetlaczu pojawi się ekran ze wszystkimi segmentami, a następnie na wyświetlaczu głównym pojawi się numer modelu, a na pomocniczym numer wersji. Nadal przytrzymuj włącznik. 8 sekund 2. Trzymając wciśnięty włącznik ON/OFF, naciśnij przycisk ZERO. Jednostka temperatury zmieni się z C na F lub odwrotnie. Wskazówka: Punkt zamarzania zostanie wyświetlony w ustawionej jednostce temperaturowej. Strona 8 z 9
ZMIANA JEDNOSTKI MIARY Aby wybrać jednostkę miary, naciśnij przycisk RANGE. Wciskając ponownie przycisk RANGE wybieramy różne jednostki miary. Jeżeli na wyświetlaczu pojawi się symbol ---- oznacza to, że urządzenie jest gotowe do pomiaru. Na wyświetlaczu pojawi się cyfra, która oznacza wybraną jednostkę miary: 1 = % zawartość objętości 2 = punkt zamarzania Wskazówka: W trybie pomiarowym punkt zamarzania urządzenie nie wyświetla odczytów temperatury. WYMIANA BATERII Aby wymienić baterie w urządzeniu, należy wykonać następujące czynności: Sprawdź, czy przyrząd jest wyłączony. Odwróć przyrząd do góry dnem zdejmij pokrywę baterii, obracając ją w przeciwnym kierunku do ruchu wskazówek zegara (lewo). Wyjmij baterię z komory. Wymień ją na nową baterię 9 V, zachowując prawidłową biegunowość. Ponownie załóż pokrywę baterii i przymocuj ją, obracając w prawo do oporu GWARANCJA HI 96831 posiada dwuletnią gwarancję obejmującą wady wykonania i materiału w przypadku użytkowania zgodnego z przeznaczeniem i konserwacji zgodnej z instrukcją. Gwarancja ogranicza się do naprawy lub bezpłatnej wymiany. Gwarancja nie obejmuje uszkodzeń w wyniku wypadku, nieprawidłowego użycia, manipulacji lub niedokonania zalecanej konserwacji. W razie potrzeby serwisowania skontaktuj się ze sprzedawcą. Jeżeli gwarancja obowiązuje, podaj numer modelu, datę zakupu, numer seryjny i rodzaj usterki a następnie wyślij urządzenie pod adres: Hanna Instruments Deutschland GmbH Lazarus-Mannheimer-Strasse 2-6 D-77694 Kehl am Rhein Tel.: 07851/9129-0 ; FAX: 07851/9129-99 http:// Strona 9 z 9