PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII W GIMNAZJUM W MYŚLIWCU Podstawa prawna do opracowania Przedmiotowego Systemu Oceniania: 1. Rozporządzenie MEN z dnia 7 września 2004r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych z późniejszymi zmianami. 2. Statut Szkoły 3. WSO Zespołu Szkół w Myśliwcu 4. Podstawa programowa dla gimnazjum - program nauczania religii rzymsko- katolickiej Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia z religii polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania oraz formułowania oceny. Ocenę ustala się według kryteriów: poznawczego, kształcącego i wychowawczego. W ocenianiu z religii obowiązują poniższe zasady: 1. Obiektywność zastosowanie jednolitych norm i kryteriów oceniania. 2. Jawność podawanie na bieżąco wyników pracy ucznia (rodziców na ich zapotrzebowanie lub gdy zaistnieje taka potrzeba ze strony szkoły). 3. Instruktywność wskazanie na występujące braki. 4. Mobilizacja do dalszej pracy. Elementy wchodzące w zakres oceny z religii: 1. Ilość i jakość prezentowanych wiadomości. 2. Zainteresowanie przedmiotem. 3. Stosunek do przedmiotu. 4. Pilność i systematyczność. 5. Umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu. 6. Postawa. Kontrola i ocena w religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także wartościowania umiejętności, postaw, zdolności twórczych, rozwoju zainteresowań, motywacji uczenia się, a głównie kształtowania cech charakteru, woli, odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, wytrwałości, pracowitości, kultury osobistej i zaangażowania w życie religijne z wykorzystaniem poznanych wiadomości i umiejętności. Ocenie podlegają: 1. Pisemne prace kontrolne - dwa razy w ciągu semestru, obejmujące więcej niŝ trzy jednostki lekcyjne, zapowiedziane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, sprawdzane przez nauczyciela do dwóch tygodni. 2. Kartkówki - zakres ich materiału powinien obejmować nie więcej niŝ trzy jednostki lekcyjne lub materiał podstawowy. Nie muszą być zapowiadane przez nauczyciela. Pisemne prace kontrolne są do wglądu uczniów, a rodziców na ich zapotrzebowanie. 3. Odpowiedzi ustne z zakresu trzech ostatnich lekcji. 4. Wypowiedzi w trakcie lekcji, podczas dyskusji, powtórzenia oraz praca w grupie itp.
5. Praca domowa: krótkoterminowa i długoterminowa, kontrolowana na bieżąco. 6. Ocena ze znajomości podstawowych prawd wiary zdobywana podczas odpowiedzi ustnej lub pisemnej. 7. Zeszyt: sprawdzany podczas odpowiedzi i według decyzji nauczyciela. Jeden raz w semestrze kompleksowa ocena zeszytu. 8. Pilność, systematyczność, postawy, umiejętności. 9. Przygotowanie do poszczególnych katechez. 10. Korzystanie z Pisma Świętego, podręcznika i innych materiałów katechetycznych. 11. Zaangażowanie w przygotowanie i przeprowadzenie uroczystości szkolnych o charakterze religijnym, zaangażowanie w przygotowanie gazetek szkolnych, udział w konkursach religijnych, współpraca ze wspólnotą parafialną. 12. Inne możliwości stwarzające podstawę oceniania np. scenki, prezentacje, udział w jasełkach itp. Ilość ocen: W ciągu jednego semestru nauczyciel wystawia każdemu uczniowi co najmniej trzy oceny cząstkowe. Skala ocen: Oceny cząstkowe, semestralne i końcoworoczne stawia się według skali: celujący (6), bardzo dobry (5), dobry (4), dostateczny (3), dopuszczający (2), - niedostateczny (1) Podczas oceniania sprawdzianów, kartkówek i prac punktowanych stosuje się następujące przeliczenie procentowe na oceny: 100% - 87 % -bardzo dobry; 86%70%-dobry; 69% - 51% - dostateczny; 50% - 31% - dopuszczający; 30% - 0% - niedostateczny. Jeżeli w zestawie jest zadanie na stopień celujący - to otrzymuje go uczeń, który uzyskał przynajmniej 95% wszystkich punktów i rozwiązał zadanie dodatkowe spełniające wymogi poziomu wykraczającego. Nauczyciel może obniżyć próg procentowy oceny w klasach, których poziom wiadomości i umiejętności jest zdecydowanie niższy niż u pozostałych. Poprawianie: Promuje się systematyczne ocenianie w ciągu semestrów połączone z możliwością poprawiania: 1. Prace pisemne do dwóch tygodni w wyznaczonym przez nauczyciela terminie. 2. Odpowiedzi ustne poprawa według wspólnie ustalonego terminu w ciągu dwóch tygodni. 3. Prace domowe krótkoterminowe nie podlegają poprawie. 4. Zeszyt oceniany jest na bieżąco i nie ulegają poprawie wcześniej wystawione oceny. W wyjątkowych uzasadnionych sytuacjach poprawianie może odbywać się bezpośrednio przed wystawianiem oceny semestralnej lub końcoworocznej. Przeprowadza się je według ustaleń osób zainteresowanych w terminie i z zakresu wskazanego przez nauczyciela religii z zastosowaniem formy pisemnej lub ustnej. Nauczyciel ma prawo nie dopuścić do poprawy wyżej wymienionych uczniów, jeżeli dezorganizują oni proces oceny osiągnięć przez absencję, ucieczki z lekcji, oszustwa itp. Klasyfikacja: Uczeń może być niesklasyfikowany z religii, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę
czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie edukacji. Uczeń niesklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny. Przy wystawieniu oceny śródrocznej i rocznej przyjmuje się następujące zasady: ocena nie będzie miała charakteru średniej arytmetycznej ocen cząstkowych; znaczący wpływ mają przede wszystkim oceny uzyskane (w semestrze lub w ciągu całego roku szkolnego) z prac kontrolnych, dłuższych wypowiedzi, referatów, o ile prezentacja ich przyjmie formę wypowiedzi ustnej oraz innych form pracy o charakterze samodzielnym. Uczeń, który przystąpi do olimpiady czy konkursu religijnego i pomyślnie ukończy co najmniej etap szkolny, będzie mógł uzyskać podniesienie oceny końcoworocznej o jeden stopień. O podwyższenie proponowanej oceny rocznej ubiegać się może uczeń (lub jego rodzice), który wykorzysta możliwości poprawienia oceny przewidziane w PSO i ze sprawdzianów nie otrzyma oceny o dwa stopnie niższej niż ta, o którą się ubiega, oraz złoży w ciągu dwóch dni od otrzymania informacji na temat przewidywanej oceny wniosek, w którym zaznaczy, o jaką ocenę się ubiega. Nauczyciel na piśmie określi zakres materiału oraz konieczne wymagania do uzyskania oceny wyższej. Ustalenie wymagań programowych w obrębie poszczególnych poziomów oraz zastosowanie ich w określonych ocenach osiągnięć uczniów Ocena NIEDOSTATECZNA Katechizowany: Wykazuje rażący brak wiadomości programowych- nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Odmawia wszelkiej współpracy. Nie wykazuje się znajomością pacierza. Nie posiada zeszytu lub dość często nie przynosi go na lekcję. Wyraża się lekceważącym stosunkiem do przedmiotu i do wartości religijnych. Nieodpowiednio zachowuje się na lekcji. Opuszcza lekcje religii. Inne uwarunkowania indywidualne ucznia wskazujące na ocenę niedostateczną. Wymagania konieczne (K) Uwarunkowania osiągania oceny DOPUSZCZAJĄCEJ Katechizowany: Opanował konieczne pojęcia religijne. Posiada luźno zestawiony poziom wiadomości programowych. W zakresie wiadomości i umiejętności opanował treści najłatwiejsze, najczęściej stosowane, stanowiące podstawę do dalszej edukacji. Wykazuje choćby minimalne zainteresowanie przedmiotem i gotowość współpracy z nauczycielem i w grupie. Nie potrafi stosować wiedzy, nawet przy pomocy nauczyciela. Prowadzi zeszyt. Posiada problemy ze znajomością pacierza. Wykazuje poprawny stosunek do religii. Inne możliwości indywidualne ucznia wskazujące na ocenę dopuszczającą. Wymagania podstawowe (P) Uwarunkowania osiągania oceny DOSTATECZNEJ Katechizowany:
Opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, postawy i umiejętności. Prezentuje podstawowe treści materiału programowego z religii. Wykazuje się wiadomościami podstawowymi, połączonymi związkami logicznymi. Potrafi stosować wiadomości dla celów praktycznych i teoretycznych przy pomocy nauczyciela. Wykazuje się podstawową znajomością pacierza. W zeszycie ucznia sporadyczne braki notatek, prac domowych. Prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem. Stara się uczestniczyć w życiu parafii. Inne możliwości indywidualne ucznia wskazujące ocenę dostateczną. Wymagania rozszerzające (R) Uwarunkowania osiągania oceny DOBREJ Katechizowany: Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej. Opanował materiał programowy z religii. Poprawnie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska inspirowane przez nauczyciela. Stosuje wiedzę w sytuacjach teoretycznych i praktycznych inspirowanych przez nauczyciela. Wykazuje się dobrą znajomością pacierza. W zeszycie posiada wszystkie notatki i prace domowe. Podczas lekcji posiada określone pomoce (podręcznik, zeszyt i inne) i korzysta z nich. Systematycznie uczestniczy w zajęciach religii. Jest zainteresowany przedmiotem. Włącza się w przeżycia i dynamikę roku liturgicznego. Wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości. Postawa ucznia nie budzi wątpliwości. Stara się być aktywnym podczas lekcji. Inne osiągnięcia indywidualne ucznia promujące ocenę dobrą. Wymagania dopełniające (D) Uwarunkowania osiągania oceny BARDZO DOBREJ Katechizowany: Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej. Opanował pełny zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony poziomem nauczania religii. Prezentuje poziom wiadomości powiązanych ze sobą w logiczny układ. Właściwie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska bez ingerencji nauczyciela. Umiejętnie wykorzystuje wiadomości w teorii i praktyce bez ingerencji nauczyciela. Posiada pełną znajomość pacierza.
Wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe. Aktywnie uczestniczy w religii. Postępuje bez żadnych zastrzeżeń. Jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem. Chętnie i systematycznie uczestniczy w życiu parafii. Odpowiedzialnie włącza się w dynamikę i przeżycia roku liturgicznego. Stara się być świadkiem wyznawanej wiary. Inne możliwości indywidualne ucznia promujące ocenę bardzo dobrą. Wymagania ponadprogramowe Uwarunkowania osiągania oceny CELUJĄCEJ Katechizowany: Spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej. Wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii własnego poziomu edukacji. Prezentuje wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ. Samodzielnie posługuje się wiedzą dla celów teoretycznych i praktycznych. Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwaniu się terminologią przedmiotową i inną. Angażuje się w pracach pozalekcyjnych, np. gazetki religijne, montaże sceniczne, pomoce katechetyczne itp. Uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej. Twórczo uczestniczy w życiu parafii, np. należy do organizacji i ruchów katolickich, uczestniczy w pielgrzymkach itp. Jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych zastrzeżeń. Poznane prawdy wiary stosuje w życiu. Inne osiągnięcia indywidualne ucznia promujące ocenę celującą. Przedmiotowy system oceniania z religii Zespołu Szkół w Myśliwcu dla klas I-VI Przy ustalaniu zasad oceniania z religii uwzględniono: - Podstaw programów katechezy; - Wskazania zawarte w Dyrektorium Katechetycznym Kocioła Katolickiego w Polsce, Konferencja Episkopatu Polski, Warszawa 2001; - Wymagania stawiane przez autorów programu i podręczników do nauczania religii
- Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania w klasach I-VI Szkoły Podstawowej Zespołu Szkół w Myśliwcu Zasady obowiązujące w ocenianiu z religii: - rzetelność i obiektywność zastosowanie jednolitych norm i kryteriów oceniania, - systematyczność równomierne rozłożenie procesu oceniania na cały okres nauki, - jawność podawanie na bieżąco wyników pracy ucznia, - instruktywność wskazanie na postępy i braki, na sposób poprawy i dalszej pracy, - motywacja mobilizacja do dalszej pracy, - przyjazne komunikowanie informacji o ocenie. Ocena z religii posiada wymiar: dydaktyczny i społeczno-wychowawczy a) dydaktyczny ocenia wiadomości ( zakres, jako i rozumienie zdobytych wiadomości) b) społeczno-wychowawczy ocena postaw (możliwe do zaobserwowania na lekcjach religii i przerwach w szkole oraz jego funkcjonowanie w grupie). Oceny z religii wystawiane są w skali podanej przez MEN: - celujący (6); - bardzo dobry (5); - dobry (4); - dostateczny (3); - niedostateczny (1). Ocenie podlegaj: 1. Pisemne prace klasowe: sprawdziany (zapowiedziane, co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem), kartkówki zakres materiału obejmuje nie więcej ni trzy jednostki lekcyjne ( nie muszą by zapowiadane). Sprawdziany są obowiązkowe. Uczeń, który nie pisał sprawdzianu i ten, który otrzymał ocen niedostateczną ma obowiązek zaliczenia materiału w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. 2. Odpowiedzi ustne sprawdzające znajomo pacierza i prawd wiary. 3. Odpowiedzi ustne tematyczne. 4. Wypowiedzi w trakcie lekcji sprawdzające aktywność i zaangażowanie, praca w grupach
5. Zeszyt ćwiczeń sprawdzany przez nauczyciela według potrzeb, możliwa raz w semestrze kompleksowa ocena zeszytu ćwiczeń. 6. Prace domowe. 7. Postawa w czasie lekcji: na modlitwie i podczas słuchania słowa Bożego. 8. Udział w konkursach szkolnych i międzyszkolnych. 9. Zaangażowanie w przygotowanie różnych form scenicznych, akcji itp. Ocen w nauczaniu wczesnoszkolnym (klasy I-III) traktuje się jako środek wspierania ucznia, wzmacniania pozytywnej postawy wobec ludzi i Boga. Nie jest to tylko sprawdzanie osiągnięć. Przede wszystkim zgodnie z zaleceniami Podstawy Programowej, oceniany jest wysiłek ucznia, biorąc pod uwagę indywidualne cechy i zdolności każdego dziecka. Nie mniej dąży się, w miarę tych indywidualnych możliwości, by dziecko zdobyło konkretne wiadomości i umiejętności. FORMY OCENIANIA UCZNIA 1. Odpowiedzi ustne: Uczeń otrzymuje oceny za odpowiedź z lekcji bieżących, pacierza oraz podstawowych prawd wiary. 2. Odpowiedzi pisemne oceniane s wg skali procentowo- punktowej: a) kartkówka dotyczy maksymalnie dwóch ostatnich tematów, nie musi być zapowiadana, czas trwania 15-20 minut. b) sprawdzian obejmuje materiał jednego działu, zapowiedziany z tygodniowym wyprzedzeniem, potwierdzony wpisem do dziennika i poprzedzony lekcją powtórzeniową, czas trwania do 45 minut. Kartkówki i sprawdziany są przechowywane u nauczyciela przez jeden rok szkolny. 3. Aktywność: Ocenie podlegają: zgodność z tematem, poprawność odpowiedzi sposób prezentacji efektów pracy, zaangażowanie, dyscyplina pracy, aktywny udział w lekcji, próby rozwiązywania problemów, praca z tekstem źródłowym, ćwiczenia, notatki, plansze, rysunki, przygotowanie inscenizacji, prezentacje. 4. Zadania domowe na bieżąco. 5. Uczeń ma może uzyskać ocenę cząstkową za osiągnięcia w konkursach przedmiotowych:
a) ocen celującą za zajęcie I, II lub III miejsca w konkursie na etapie szkolnym oraz za udział w konkursie międzyszkolnym b) ocen bardzo dobrą za otrzymanie wyróżnienia na etapie szkolnym. 6. Uczeń ma prawo poprawić ocenę niedostateczną i dopuszczającą z pracy pisemnej w terminie 2 tygodni od otrzymania oceny w formie określonej przez nauczyciela. Poprawa pracy jest możliwa tylko jeden raz. 7. Oceny ze sprawdzianu wpisujemy kolorem czerwonym, 8. Uczeń jest informowany na bieżąco o wystawionych ocenach, gdyż wystawianie jest jawne. KRYTERIA OCEN Niedostateczna: Uczeń: - Nie spełnia wymaga na ocen dopuszczającą; - Odmawia wszelkiej współpracy; - Ma lekceważący stosunek do przedmiotu i wiary; - Nie posiada zeszytu ćwiczeń lub do często nie przynosi go na lekcję i nie uzupełnia. Dopuszczająca Uczeń: - Zna najbardziej istotne z podstawowych modlitw i prawd wiary; - Dysponuje minimalną wiedz w zakresie materiału przewidzianego programem, w jego wiadomościach są luki umożliwiają mu one jednak dalszą naukę oraz utożsamianie się z chrześcijaństwem; - Proste zadania o niewielkim stopniu trudnością rozwiązuje przy pomocy katechety; -Do często nie przynosi zeszytu ćwiczeń i ma duże w nim braki. Dostateczna Uczeń: - Zna podstawowe modlitwy i prawdy wiary, rozumie je oraz umie wyjaśnić, czym jest chrześcijaństwo w życiu codziennym; - Dysponuje przeciętną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem umożliwiającą mu dalsze postępy w nauce; - Wykonuje zadania, potrafi odtworzy wniosek z lekcji; - Prowadzi niestarannie zeszyt ćwiczeń, sporadycznie nie odrabia prac domowych; - Nie wykazuje większego zainteresowania przedmiotem.
Dobra Uczeń: - Zna podstawowe prawdy wiary, rozumie je oraz potrafi zastosować w sytuacjach życia codziennego; - Opanował wiadomości i umiejętności, które powoduj stałe postępy w życiu religijnym; - Potrafi odpowiedzieć samodzielnie na pytania związane z tematem katechezy; - Przejawia aktywność na katechezie i jest do niej przygotowany; - Zachowuje szacunek dla witych przedmiotów, miejsc i znaków religijnych; - Zeszyt ćwiczeń prowadzi starannie, ale nie zawsze systematycznie. Bardzo dobra Uczeń: - Opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy, potrafi je samodzielnie objaśnić; - Posiada znajomo podstawowych prawd wiary; - Chętnie, regularnie i czynnie bierze udział w katechezie; - Uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej; - Przejawia postaw apostolską. Celująca Uczeń: - Posiadł wiedz i umiejętności przekraczające program nauczania katechezy; - Rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną formację religijną; - Posługuje się zdobytymi wiadomościami i potrafi je zastosować we własnym życiu, służy radą innym, jest świadkiem wiary; - Wypowiada si logicznie i wyczerpująco na dany temat; - Biegle posługuje si Pismem witym; - Angażuje się w prace pozalekcyjne (gazetki, pomoce katechetyczne, montaże sceniczne); - Osiąga sukcesy w konkursach wiedzy religijnej. W ocenianiu uczniów z dysfunkcjami uwzględnione zostają zalecenia poradni, czyli: - wydłużenie czasu wykonywania ćwiczeń, - możliwość rozbicia ćwiczeń złożonych na prostsze i ocenienie ich wykonania etapami;
- konieczność odczytania poleceń otrzymywanych przez innych uczniów w formie pisemnej; - branie pod uwagę poprawności merytorycznej wykonanego ćwiczenia, a nie jego walorów estetycznych; - możliwość (za zgodą ucznia) zamiany pracy pisemnej na odpowiedź ustną (sprawdzian lub kartkówka); - podczas odpowiedzi ustnych zadawanie większej ilości prostych pytań zamiast jednego złożonego, obniżenie wymaga dotyczących estetyki zeszytu ćwiczeń.