GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2013 Problem uzależnienia od alkoholu oraz innych substancji psychoaktywnych w tym narkotyków mimo podejmowanych od wielu lat działań profilaktycznych mających na celu zwiększenie świadomości na temat konsekwencji ich nadużywania nadal stanowi jeden z najważniejszych problemów społecznych zarówno w skali całego kraju, jak i w skali regionalnej, czy lokalnej. Uzależnienie od alkoholu i narkotyków to zaburzenie psychiczne i zaburzenie zachowania, które wpływa na destrukcyjne funkcjonowanie osoby uzależnionej w sferze zdrowotnej, rodzinnej i społecznej. Problem uzależnienia obejmuje nie tylko osobę nim dotkniętą, ale również członków rodziny, w tym dzieci. Dlatego tak ważnym jest fakt, aby rozwiązywanie problemu uzależnień obejmowało także pomoc psychospołeczną udzielaną rodzinom w których występuje tego typu dysfunkcjonalne zaburzenie. Wiodącą rolę w polskim systemie rozwiązywania problemów uzależnień odgrywają samorządy gminy, które na mocy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii są odpowiedzialne za realizację zadań w obszarze profilaktyki, leczenia, rehabilitacji oraz ograniczania szkód zdrowotnych i społecznych, wynikających z używania i nadużywania alkoholu oraz innych środków psychoaktywnych. Gminny Program Profilaktyki i oraz Przeciwdziałania Narkomanii reguluje prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemu uzależnień na terenie gminy. Zapewnia on ciągłość działań i inicjatyw na rzecz profilaktyki, jakie zostały podjęte w latach poprzednich, stwarza także gwarancje spójnych i skoordynowanych działań na szczeblu Gminy, które są elementem polityki realizowanej na poziomie ogólnokrajowym. I. Cele Programu Mając na uwadze fakt, iż jakość życia oraz dobre warunki dla rozwoju mieszkańców naszej gminy to przede wszystkim właściwie funkcjonujące środowisko rodzinne i społeczne, które nie będzie narażone na negatywne konsekwencje picia alkoholu i używania narkotyków przyjmuje się jako główny cel Programu ograniczenie spożywania alkoholu i używania narkotyków oraz zminimalizowanie szkód zdrowotnych i społecznych u osób dotkniętych problemem uzależnienia i ich rodzin. Po alkohol i narkotyki sięgają niestety również dzieci i młodzież. Wiek nastolatków sięgających po środki psychoaktywne nieustannie się obniża, a jednocześnie rośnie procent tych młodych ludzi dla których eksperymentowanie z używkami kończy się uzależnieniem. Czynnikiem zwiększającym możliwość sięgania po alkohol i narkotyki są między innymi nieprawidłowości w funkcjonowaniu rodziny, dysfunkcjonalne postawy rodzicielskie, wpływ środowiska rówieśniczego, negatywne wzorce społeczne, łatwa dostępność alkoholu oraz oddziaływanie reklam, które wzmacniają młodego człowieka w decyzji dotyczącej jego stosowania. Dlatego kolejnym ważnym celem Programu Profilaktyki i oraz Przeciwdziałania Narkomanii jest szeroko pojęta profilaktyka, która będzie obejmować nie tylko działania informacyjne skierowane do dzieci i młodzieży, ale również rozwój ich zainteresowań,
kształtowanie umiejętności służących abstynencji oraz prowadzenie działań edukacyjnych skierowanych do rodziców i sprzedawców napojów alkoholowych. A zatem cele niniejszego Programu to: 1. Zmniejszanie rozmiarów problemów społecznych wynikających z nadużywania alkoholu i narkotyków. 2. Propagowanie trzeźwego stylu życia wśród młodzieży i dorosłych oraz tworzenie warunków sprzyjających potrzeb, których zaspakajanie motywuje do powstrzymywania się od spożywania alkoholu i używania narkotyków. 3. Zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi problemami 4. Zabezpieczenie sposobów w/w programu oraz pozyskiwanie w tym celu sponsorów II. Zadania Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii dla gminy Brzeszcze na rok 2013 jest kontynuacją zadań realizowanych w 2012 roku i w latach poprzednich. Zawiera spis zadań, które nakłada na gminy ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. W szczególności zadania te obejmują: 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków, 2. Udzielanie rodzinom osób uzależnionych pomocy prawnej, społecznej i terapeutycznej oraz ochrona rodzin przed przemocą, 3. Prowadzenie działań zapobiegawczych z ukierunkowaniem na informacje, edukację, zainteresowania sportowo rekreacyjne w szczególności dla dzieci i młodzieży, 4. Kontrola przestrzegania zasad sprzedaży napojów alkoholowych i zakazu reklamy alkoholu oraz podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 5. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów uzależnień. Program w swojej konstrukcji merytorycznej jest tożsamy z założeniami Narodowego Programu. Koordynatorem programu jest Pełnomocnik Burmistrza ds.. III. Realizacja zadań Zadania z zakresu gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii wraz z harmonogramem ich
Zadanie 1. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i środków psychoaktywnych Partnerzy w zadania 1 Zwiększenie dostępności oddziaływań terapeutycznych: -prowadzenie grup wsparcia dla osób uzależnionych -warsztaty rozwoju osobistego dla osób uzależnionych -treningi zachowań konstruktywnych ćwiczenie umiejętności intrapsychicznych i interpersonalnych dla trzeźwiejących alkoholików -udzielanie pomocy terapeutycznej młodzieży uzależnionej oraz zagrożonej uzależnieniem w ramach pracy Punktu Konsultacyjno Terapeutycznego dla -współpraca z Izbą Wytrzeźwień w Bielsku- Białej w zakresie prowadzenia przez jej personel wstępnej terapii dla przebywających w Izbie Wytrzeźwień uzależnionych mieszkańców Gminy Poradnia Leczenia Uzależnień Trzeźwości i Integracji Społecznej Punkt Konsultacyjno Terapeutyczny dla Izba Wytrzeźwień w Bielsku- Białej 2 3 Wspieranie działalności merytorycznej środowisk trzeźwościowych oraz podejmowanie wspólnych inicjatyw w zakresie profilaktyki oraz promocji działań Gminy dotyczących rozwiązywania problemu uzależnień Udzielanie informacji członkom rodzin uzależnionych od alkoholu poprzez: -prowadzenie punktu konsultacyjnego dla osób uzależnionych od alkoholu i środków psychoaktywnych oraz dla osób współuzależnionych Trzeźwości Grupy Samopomocowe Anonimowych Alkoholików -uruchomienie serwisu informacyjnego zawierającego adresy instytucji świadczących pomoc osobom uzależnionym i współuzależnionym Trzeźwości I Integracji Społecznej
Zadanie 2. Udzielanie rodzinom osób uzależnionych pomocy prawnej, społecznej i terapeutycznej oraz ochrona rodzin alkoholików przed przemocą 1 Pomoc dla dorosłych członków rodziny z problemem uzależnień poprzez: -wczesne wykrywanie zagrożeń alkoholowych i innych uzależnień występujących w rodzinach, -dokonywanie przez pracowników socjalnych diagnozy sytuacji w rodzinach dotkniętych problemem uzależnień, -informowanie członków rodzin o zagrożeniach wynikających z choroby alkoholowej oraz uzależnienia od narkotyków -informowanie o formach pomocy świadczonych na rzecz członków tych rodzin, -udzielanie pomocy w kierowaniu wniosków do komisji rozwiązywania problemów alkoholowych Partnerzy w zadania Ośrodek Pomocy Społecznej Ośrodek Pomocy Społecznej 2 Działalność lokalnej koalicji osób, służb, instytucji i organizacji w sprawie przeciwdziałania przemocy w rodzinie 3 Organizowanie lokalnych kampanii edukacyjnych angażujących lokalne media i znane postaci na temat zapobiegania przemocy w rodzinie Instytucje, organizacje pozarządowe Ośrodek Kultury Straż Miejska terminarzem kampanii Komisariat Policji
4 Pomoc psychologiczna i socjoterapeutyczna dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym -wspieranie działalności świetlic szkolnych poprzez finansowanie terapii i dożywiania dzieci z rodzin z problemem alkoholowym -prowadzenie zajęć terapeutycznych dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym w Punkcie Konsultacyjno Terapeutycznym dla -dofinansowywanie obozów harcerskich organizowanych przez ZHP dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym -organizowanie i dofinansowanie superwizji dla pracowników placówek udzielających pomocy psychologicznej dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym -organizowanie lokalnych narad, seminariów i konferencji w zakresie wdrażania systemu pomocy dziecku i rodzinie z problemem alkoholowym oświatowe ZHP Punkt Konsultacyjno Terapeutyczny dla W okresie roku szkolnego W okresie wakacji harmono - gramem szkoleń Zadanie 3. Prowadzenie działań zapobiegawczych z ukierunkowaniem na informacje, edukację, zainteresowania sportowo rekreacyjne w szczególności dla dzieci i młodzieży Partnerzy w zadania 1 Wdrażanie nowych, w tym stymulujących aktywność społeczności lokalnej i kontynuowanie sprawdzonych profesjonalnych programów profilaktycznych w placówkach oświatowych, uczenie umiejętności służących zdrowemu stylowi życia oraz dostosowanie pomieszczeń do prowadzenia zajęć tego typu 2 Utworzenie Zespołu ds. Profilaktyki w celu monitorowania działań profilaktycznych oraz opracowywania nowych szkolnych programów profilaktycznych oświatowe oświatowe Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna
3 4 5 6 Prowadzenie działań edukacyjnych skierowanych do rodziców, których celem jest wspieranie abstynencji dziecka w ramach pracy Punktu Konsultacyjno Terapeutycznego dla oraz realizacja programu profilaktycznego Szkoła dla rodziców Wspieranie programów i przedsięwzięć profilaktycznych opracowywanych i realizowanych przez młodzież, skierowanych do grup rówieśniczych (kontynuowanie działalności środowiskowych liderów młodzieżowych) Zapobieganie eskalacji problemu uzależnień poprzez profilaktyczne działania warsztatowo edukacyjne dla osób z grupy ryzyka Zorganizowanie wolnego czasu dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym poprzez stworzenie im możliwości udziału w zajęciach sportowo rekreacyjnych, turniejach sportowych oraz dostosowanie obiektów sportowych do podstawowych standardów w zakresie prowadzenia tego typu zajęć Punkt Konsultacyjno Terapeutyczny dla Oświatowe Oświatowe Parlament Młodzieżowy Trzeźwości i Integracji Społecznej oświatowe Kluby sportowe 7 8 9 Kontynuacja programu profilaktycznego Sport przeciw uzależnieniom Zorganizowanie wspólnie ze m Twórców Kultury Ziemi Oświęcimskiej Grupa na Zamku konkursu plastycznego dla uczniów o tematyce promującej abstynencję i życie wolne od nałogów oraz zorganizowanie warsztatów plastycznych dla uzdolnionej plastycznie młodzieży Podejmowanie wspólnie ze m Ekologicznym Bios działań, których celem jest propagowanie zdrowego i trzeźwego stylu życia wśród młodzieży Wspieranie organizacji młodzieżowych m. in. Związku Harcerstwa Polskiego w ich działalności związanej z kształtowaniem wśród młodzieży właściwych postaw życiowych, wolnych od nałogów i uzależnień Samorządy osiedlowe Twórców Kultury Ziemi Oświęcimskiej Grupa na Zamku oświatowe Ekologiczne Bios ZHP harmonogramem W okresie roku szkolnego
10 11 12 Podejmowanie działań edukacyjnych skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych oraz działań kontrolnych i interwencyjnych mających na celu ograniczenia dostępności napojów alkoholowych i przestrzeganie zakazu sprzedaży alkoholu osobom nieletnim Prowadzenie lokalnych kampanii edukacyjnych związanych z profilaktyką problemów uzależnień, włączanie lokalnych mediów w działania promujące przedsięwzięcia o charakterze profilaktycznym oraz prowadzenie stałego systemu informacji na temat zadań Gminnego Programu Profilaktyki i Monitoring wizyjny miejsc szczególnie zagrożonych przemocą i używaniem alkoholu Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Gminy Ośrodek Kultury Straż Miejska harmonogramem kampanii Zadanie 4. Kontrola przestrzegania zasad sprzedaży napojów alkoholowych i zakazu reklamy alkoholu oraz podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 1 Dokonywanie kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych Partnerzy w zadania Straż Miejska 2 Podejmowanie interwencji w przypadku złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych Odpowiednie wydziały Urzędu Gminy
Zadanie 5. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych Partnerzy w zadania 1 Koordynowanie działalności lokalnej koalicji trzeźwościowej Instytucje i organizacje pozarządowe Osoby fizyczne Wspólnoty Samorządowe 2 Organizowanie szkoleń dla realizatorów programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych harmonogramem szkoleń Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji w Brzeszczach. 1. Dietę miesięczną dla przewodniczącego Komisji ustala się w wysokości 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej z czwartego kwartału 2007 roku ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim 2. Diety miesięczne dla członków Komisji ustala się w wysokości 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej z czwartego kwartału 2007 roku ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim. 3. Przewodniczący Komisji pozbawia członka Komisji diety za nieobecność na posiedzeniu Komisji.