Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej Prawo transportowe Ustawa o transporcie drogowym Marcin Kiciński Zakład Systemów Transportowych WMRiT pok. 706, tel. 665 21 29 marcin.kicinski@put.poznan.pl www.kicinski.eu Agenda 1. Wprowadzenie NajwaŜniejsze daty, zawartość, odwołania Podstawowe pojęcia i definicje 2. Struktura Ustawy o transporcie drogowym 3. Omówienie głównych elementów Ustawy o transporcie drogowym 4. Podsumowanie i wnioski 2 dr inż. Marcin Kiciński 1
Wprowadzenie NajwaŜniejsze daty: Uchwalona 6.września 2001 roku Ostatnia większa nowelizacja 11. lipca 2013 r. (obowiązuje od 14. sierpnia 2013 r.) 1.01.2017 wejście w Ŝycie zapisów w nowym brzmieniu Zawartość: 108 stron 12 rozdziałów (w tym część uchylonych) - 110 artykułów (w tym część uchylonych, numeracja 1, 2 oraz 1a, 1b ) 3 załączniki 3 Wprowadzenie Dyrektywa 76/914/EWG z dnia 16 grudnia 1976 r. w sprawie minimalnego poziomu wyszkolenia kierowców w transporcie drogowym (Dz. Urz. WE L 357 z 29.12.1976); Dyrektywa 84/647/EWG z dnia 19 grudnia 1984 r. w sprawie uŝytkowania pojazdów najmowanych bez kierowców w celu przewozu drogowego rzeczy (Dz. Urz. WE L 335 z 22.12.1984); Dyrektywa 88/599/EWG z dnia 23 listopada 1988 r. w sprawie standardowych procedur sprawdzających przy wykonaniu rozporządzenia (EWG) nr 3820/85 w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz rozporządzenia (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym Dyrektywa 90/398/EWG z dnia 24 lipca 1990 r. zmieniającej dyrektywę 84/647/EWG w sprawie uŝytkowania pojazdów najmowanych bez kierowców w celu drogowego przewozu rzeczy Dyrektywa 92/106/EWG z dnia 7 grudnia 1992 r. w sprawie ustanowienia wspólnych zasad dla niektórych typów transportu kombinowanego towarów między państwami członkowskimi Dyrektywa 98/76/WE z dnia 1 października 1998 r. zmieniającej dyrektywę 96/26/WE w sprawie dostępu do zawodu przewoźnika drogowego transportu rzeczy i przewoźnika drogowego transportu osób oraz wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji, mająca na celu ułatwienie im korzystania z prawa swobody przedsiębiorczości w dziedzinie transportu krajowego i międzynarodowego Dyrektywa 1999/62/WE z dnia 17 czerwca 1999 r. infrastruktury przez pojazdy cięŝarowe w sprawie pobierania opłat za uŝytkowanie niektórych typów Dyrektywa 2000/30/WE z dnia 6 czerwca 2000 r. w sprawie drogowej kontroli przydatności do ruchu pojazdów uŝytkowych poruszających się we Wspólnocie 4 dr inż. Marcin Kiciński 2
Wprowadzenie Ustawa o transporcie drogowym odsyła do: rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 41 razy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009 6 razy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 9 razy 5 Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Rozdział 1 Transport drogowy transport drogowy krajowy międzynarodowy krajowy transport drogowy podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób lub rzeczy, pojazdami samochodowymi (zespoły pojazdów) z przyczepą z naczepą pojazdami zarejestrowanymi w kraju (RP) jazda pojazdu, miejsce rozpoczęcia i zakończenia podróŝy (przejazdu) oraz droga znajdują się na terenie kraju (RP) międzynarodowy transport drogowy podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej cechy jak wyŝej jazda pojazdu miedzy miejscem początkowym i docelowym odbywa się z przekroczeniem granicy kraju (RP) 6 dr inż. Marcin Kiciński 3
Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Rozdział 1 Rodzaje przewozów niezarobkowy przewóz drogowy przewóz na potrzeby własne nieodpłatny przewóz osób lub rzeczy wykonywany pomocniczo w stosunku do podstawowej działalności gospodarczej przedsiębiorcy spełniający łącznie warunki pojazdy samochodowe uŝywane do przewozu są prowadzone przez przedsiębiorcę lub jego pracowników, przedsiębiorca legitymuje się tytułem prawnym do dysponowania pojazdami samochodowymi, w przypadku przejazdu pojazdu załadowanego rzeczy przewoŝone są własnością przedsiębiorcy lub zostały przez niego sprzedane, kupione, wynajęte, wydzierŝawione, wyprodukowane, wydobyte, przetworzone lub naprawione albo celem przejazdu jest przewóz osób lub rzeczy z przedsiębiorstwa lub do przedsiębiorstwa na jego własne potrzeby, a takŝe przewóz pracowników i ich rodzin, nie jest przewozem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie usług turystycznych niezarobkowy przewóz drogowy (krajowy, międzynarodowy) 7 Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Rozdział 1 Rodzaje przewozów przewóz drogowy transport drogowy lub niezarobkowy przewóz drogowy, a takŝe inny przewóz drogowy w rozumieniu przepisów rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak równieŝ uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz. Urz. UE L 102 z 11.04.2006, str. 1), zwanego dalej rozporządzeniem (WE) nr 561/2006 KaŜda podróŝ odbywana w całości lub części po drogach publicznych przez pojazd, z ładunkiem lub bez uŝywanym do przewozu osób lub rzeczy 8 dr inż. Marcin Kiciński 4
Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Rozdział 1 Rodzaje przewozów cd przewóz regularny publiczny przewóz osób i ich bagaŝu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami (zasady Prawo przewozowe) przewóz regularny specjalny niepubliczny przewóz określonej grupy osób, z wyłączeniem innych osób 9 Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Art. 1 Rodzaje przewozów cd przewóz wahadłowy wielokrotny przewóz zorganizowanych grup osób tam i z powrotem, między tym samym miejscem początkowym i docelowym przy spełnieniu warunków (łącznie) kaŝda grupa osób przewieziona do miejsca docelowego wraca do miejsca początkowego miejsca początkowe i docelowe oznaczają odpowiednio miejsca rozpoczęcia i zakończenia usługi przewozowej, z uwzględnieniem okolicznych miejscowości leŝących w promieniu 50 km przewóz okazjonalny przewóz osób, który nie stanowi: przewozu regularnego przewozu specjalnego przewozu wahadłowego przewóz kabotaŝowy przewóz wykonywany pojazdem samochodowym zarejestrowanym za granicą lub przez przedsiębiorcę zagranicznego między miejscami połoŝonymi na terytorium RP 10 dr inż. Marcin Kiciński 5
Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Art. 1 Rodzaje przewozów cd transport kombinowany przewóz rzeczy podczas którego pojazd samochód cięŝarowy i/lub przyczepa naczepa z jednostką ciągnącą lub bez jednostki ciągnącej nadwozie wymienne kontener 20-stopowy lub większy korzysta z drogi w początkowym lub końcowym odcinku przewozu, a na innym z usług kolei Ŝeglugi śródlądowej transportu morskiego (min. 100 km w linii prostej) 11 Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Art. 1 Przewoźnicy i zezwolenia przewoźnik drogowy przedsiębiorca uprawniony do wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego zagraniczny przewoźnik drogowy przedsiębiorca uprawniony do wykonywania działalności gosp. w zakresie transportu drogowego działający na podstawie przepisów obowiązujących w państwie, w którym znajduje się jego siedziba licencja decyzja administracyjna wydana przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego lub organ samorządu terytorialnego uprawniająca do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego zezwolenie decyzja administracyjna wydana przez ministra ds. transportu, Głównego Inspektora Transportu Drogowego lub organ samorządu terytorialnego uprawniająca przewoźnika drogowego do wykonywania określonego rodzaju transportu drogowego 12 dr inż. Marcin Kiciński 6
Podstawowe definicje i pojęcia Wg ustawy o transporcie drogowym, 6 września 2001r., Art. 1 Przewoźnicy i zezwolenia cd Licencja dokument otrzymany na podstawie umowy międzynarodowej od właściwego organu innego państwa lub organizacji międzynarodowej upowaŝniający do wykonywania międzynarodowego transportu drogowego jedno- lub wielokrotnie do lub z terytorium państwa określonego w zezwoleniu tranzytem przez ten kraj certyfikat kompetencji zawodowych dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji i wiedzy niezbędnych do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego 13 Struktura ustawy Ustawa o transporcie drogowym Główne rozdziały Przepisy ogólne Rozdział 1 (Art. 1-4) zakres stosowania definicje stosowanych pojęć Zasady podejmowania i wykonywania transportu drogowego Rozdział 2 (Art. 5-17) zezwolenia i licencje w działalności transportowej zakres stosowania udzielanie zezwoleń i licencji wniosek o przyznanie zezwoleń i licencji wycofanie licencji Transport drogowy osób Rozdział 3 (Art. 18-27) 14 dr inż. Marcin Kiciński 7
Struktura ustawy Ustawa o transporcie drogowym Główne rozdziały cd. Transport drogowy rzeczy Rozdział 4 (Art. 28-32) zezwolenie na wykonywanie przewozu rzeczy przewozy krajowe przewozy międzynarodowe Świadectwo kierowcy Rozdział 4a (Art. 31a-32e) warunki przyznawania świadectw Przewozy na potrzeby własne Rozdział 5 (Art. 33-34a) zakres stosowania przepisów przewozy krajowe przewozy międzynarodowe Zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia Rozdział 6 (Art. 35-36) zakres stosowania przepisu Warunki i tryb uzyskiwania certyfikatów kompetencji zawodowych Roz. 7 (Art. 37-39) zakres stosowania sposób uzyskania certyfikatu Marcin Kici ski / Prawo transportowe Struktura ustawy Ustawa o transporcie drogowym Główne rozdziały cd. Kierowcy wykonujący transport drogowy Rozdział 7a (Art. 39a-39n) warunki zatrudnienia przygotowanie Opłaty Rozdział 8 (Art. 40-47a) za czynności administracyjne za przejazdy pojazdów po drogach krajowych Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) Rozdział 9 (Art. 48-82) zadania ITD struktura i uprawnienia ITD tryb postępowania inspektorów ITD Nadzór i kontrola Rozdział 10 (Art. 83-91) dostępność informacji o wykonywanych przewozach kontrola przewoźników 16 dr inż. Marcin Kiciński 8
Struktura ustawy Ustawa o transporcie drogowym Główne rozdziały cd. Kary pienięŝne Rozdział 11 (Art. 92-96) rodzaje kar pienięŝnych uprawnienia do kontroli i nakładania kar Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe Rozdział 12 (Art. 97-110) 17 Rozdział 1 (Art. 1 i 2) (Art. 3) Przepisy ogólne Rozdział 1 Ustawa o transporcie drogowym dotyczy zasad podejmowania i wykonywania: transportu drogowego» krajowego» międzynarodowego niezarobkowego przewozu drogowego» krajowego» międzynarodowego zasad działania Inspekcji Transportu Drogowego odpowiedzialności podmiotów, osób (kierowców, osób zarządzających i innych) pomoc osobom niepełnosprawnym (jakie dworce) zasady ochrony praw pasaŝerów Ustawa o transporcie drogowym nie dotyczy przewozów drogowych pojazdami samochodowymi do przewozu nie więcej niŝ 9 osób (łącznie z kierowcą) w niezarobkowym krajowym i zagranicznym przewozie osób o dop. masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t zespołów ratownictwa medycznego 18 Wyjątek PRD ITD dr inż. Marcin Kiciński 9
Rozdział 1 19 Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego (Art. 5) Zasady podejmowania i wykonywania transportu drogowego Rozdział 2 Podjęcie i wykonywanie wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (WE 1071/2009): Siedziba w UE Dobra reputacja Zdolność finansową Posiadanie kompetencji zawodowych Osoby nie posiadają zakazu wykonywani zawodu kierowcy (UoTD) Spełnienie wszystkich wymogów jednocześnie Starostwo lub GITD (transport MN) 20 dr inż. Marcin Kiciński 10
Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego Zasady podejmowania i wykonywania transportu drogowego międzynarodowego (Art. 5a) Rozdział 2 Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania licencji wspólnotowej Transport towarowy (WE) nr 1072/2009 Wyjątek: przesyłki pocztowe, pojazdy uszkodzone, dom do 3,5 t. przewóz dot. działalności pomocniczej Licencja wspólnotowa max 10 lat z moŝliwością przedłuŝenia Transport pasaŝerski (WE) nr 1073/2009 (wyjątek: pojazdy do 9 osób) Wymaga posiadania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego 21 Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego Zasady podejmowania i wykonywania krajowego transportu drogowego osób (Art. 5b) Rozdział 2 Samochód osobowy: Pojazd samochodowy: 8,9 osób Taksówka Licencja (2-50 lat) 22 dr inż. Marcin Kiciński 11
Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego Warunki wykonywania zawodu przewoźnika drogowego (WE 1071/2007): Siedziba w EU Państwo członkowskie Po uzyskaniu zezwolenia min. 1 zarejestrowany pojazd Rzeczywista siedziba (baza eksploatacyjna, urządzenia administracyjne) Dobra reputacja Odpowiednia zdolność finansowa posiadanie zabezpieczenia (środki pienięŝne, gwarancje bankowe, polisy ubezpieczeniowe, ) w wysokości 9 000 Euro na pierwszy pojazd 5 000 Euro na kaŝdy następny pojazd Posiadanie kompetencji zawodowych UoTD Nie orzeczono zakazu wykonywania zawodu kierowcy (zatrudnieni kierowcy lub osoby wykonujące przewóz osobiście na rzecz przedsiębiorcy) 23 Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego (Art. 6) warunki przyznania licencji przedsiębiorcy taksówkowemu Nie byli skazani ze przestępstwa: Skarbowe, mieniu, obrotowi gospodarczemu Nie wydano zakazu wykonywania działalności gospodarczej w zakresie TD przeciwko Ŝyciu i zdrowiu, wolności seksualnej, obyczajowości, Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia (gminy pow. 100 tys. mieszkańców) 24 dr inż. Marcin Kiciński 12
(Art. 7) (Art. 8-11) Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego Udzielanie, odmowa udzielenia, zmiany i cofnięcie licencji/zezwolenia Udzielanie licencji/zezwolenia na podstawie pisemnego/elektronicznego wniosku przedsiębiorcy, zawierającego Oznaczenie przedsiębiorcy Informacja o wpisie do CEIDG NIP Rodzaj transportu drogowego rodzaj i liczbę pojazdów samochodowych czas, na jaki licencja ma być udzielona (licencja wspólnotowa) Określenie liczby wypisów Osoba zarządzająca transportem 25 Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego Wymagania wobec osoby uznanej za zarządzającą transportem pracownik, posiada Certyfikat Kompetencji Zawodowych dyrektor, udziałowiec, właściciel, przedsiębiorca członkiem organu zarządzającego firmą osoba wyznaczona w drodze umowy cywilno-prawnej spełniającą dodatkowe wymagania 26 dr inż. Marcin Kiciński 13
Rozdział 2 Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego oraz zamieszkanie na terenie wspólnoty spełnianie wymagań w zakresie dobrej reputacji i kompetencji zawodowej sprecyzowanie w umowie zadań, które ta osoba ma wykonywać w sposób rzeczywisty i ciągły, określenie zakresu obowiązków związanych z funkcją zarządzającego transportem, zagwarantowanie niezaleŝności tej osoby od kontrahentów przewoźnika, ograniczenie liczby przedsiębiorstw, w których ta osoba zarządza transportem do 4 firm, ograniczenie floty pojazdów, którymi ta osoba zarządza we wszystkich przedsiębiorstwach do 50 pojazdów / na 1-en certyfikat kompetencji/. 27 Wniosek o udzielenie L/Z 28 dr inż. Marcin Kiciński 14
29 Wykaz pojazdów SC 30 dr inż. Marcin Kiciński
Wykaz pojazdów A 31 Zmiany 32 dr inż. Marcin Kiciński 16
Oświadczenie dotyczące bazy eksploatacyjnej 33 Oświadczenie osoby zarządzającej transportem 34 dr inż. Marcin Kiciński 17
Oświadczenie o niekaralności 35 Rozdział 2 dawne wzory Podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego Licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy format A-4, foliowany, kolor beŝowo-niebieski 36 dr inż. Marcin Kiciński 18