GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY CENTRAL STATISTICAL OFFICE POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ W PRZEKROJU TERYTORIALNYM W 2013 R. AREA AND POPULATION IN THE TERRITORIAL PROFILE IN 2013 Statistical Information and Elaborations Informacje i opracowania statystyczne Warszawa 2013
Opracowanie publikacji Preparation of the publication kierujący supervisor GUS, Departament Metodologii, Standardów i Rejestrów CSO, Methodology, Standards and Registers Department Ireneusz Budzyński dyrektor Departamentu director of the Department zespół team Ewa Kacperczyk, Krystyna Korczak-Żydaczewska, Magdalena Milusz, Jolanta Wójcikowska, Anna Sznejder (wykonanie mapy preparation of the map) Małgorzata Marczak (Centrum Informatyki Statystycznej Statistical Computing Centre) Okładka Cover Zakład Wydawnictw Statystycznych Statistical Publishing Establishment ISSN 1505-5507 Publikacja dostępna na CD oraz w Internecie www.stat.gov.pl Publication available on CD-ROM and at website www.stat.gov.pl
PRZEDMOWA Niniejsza publikacja stanowi kolejną, wydawaną w cyklu rocznym od 1984 roku, prezentację danych o i liczbie w poszczególnych jednostkach podziału terytorialnego kraju oraz w regionach (NTS 1) i podregionach (NTS 3), funkcjonujących w ramach Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS). W imiennych wykazach województw, powiatów, miast na prawach powiatu, gmin, miast, a także regionów oraz podregionów zamieszczono lokaty tych jednostek pod względem i w ogólnej zbiorowości jednostek danego rodzaju. W wykazie gmin oznaczono ponadto jednostki o największej i najmniejszej i liczbie w obrębie każdego województwa oraz odpowiednio wyróżniono nazwy gmin, w których znajdują się: przedsiębiorstwa uzdrowiskowe, porty lotnicze, porty morskie, przejścia graniczne. Publikację opracowano na podstawie: rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 1998 r. Nr 157, poz. 1031 z późn. zm.), rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS), (Dz. U. z 2007 r. Nr 214, poz. 1573 z późn. zm.), rozporządzeń Rady Ministrów: z dnia 10 lipca 2012 r. w sprawie przywrócenia miastu Wałbrzych statusu miasta na prawach powiatu oraz ustalenia granic powiatu wałbrzyskiego (Dz. U. z 2012 r., poz. 853) oraz z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz zmiany siedziby władz gminy (Dz. U. z 2012 r., poz. 873), danych o jednostek podziału terytorialnego kraju, uzyskanych z Departamentu Informacji o Nieruchomościach w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii, danych o liczbie w poszczególnych jednostkach podziału terytorialnego kraju oraz według grup wiekowych uzyskanych z Departamentu Badań Demograficznych i Rynku Pracy GUS, danych o lokalizacji przedsiębiorstw uzdrowiskowych uzyskanych z Departamentu Badań Społecznych i Warunków Życia GUS, danych o lokalizacji przejść granicznych (w tym portów lotniczych i morskich) określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 632, z późn. zm.), rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1474), obwieszczeniu Ministra Spraw Wewnętrznych (Monitor Polski z 2012 r., poz. 898) oraz w decyzji Rady z dnia 6 grudnia 2007 r. w sprawie pełnego stosowania przepisów dorobku Schengen w Republice Czeskiej, Republice Estońskiej, Republice Łotewskiej, Republice Litewskiej, Republice Węgierskiej, Republice Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republice Słowenii i Republice Słowackiej (Dz. U. Unii Europejskiej z dn. 8 grudnia 2007 r. L 323/34). Dyrektor Departamentu Metodologii, Standardów i Rejestrów Ireneusz Budzyński Warszawa, lipiec 2013 r.
PREFACE This publication is a subsequent presentation in the cycle of annual publications issued since 1984 and concerning the data on the area and of particular units of territorial division of the country, as well as of regions (NTS 1) and subregions (NTS 3) operating within the Nomenclature of Units for Statistical Purposes (NTS). In the lists of names of voivodships, powiats, cities with powiat status, gminas, towns, as well as regions and subregions, there were included the ranking positions of these units with regard to area and in the general group of units of particular types. The list of gminas comprises additional designation of the units with the largest and the smallest areas and in particular voivodships, as well as the names of the gminas in which there are located: health resort enterprises, airports, seaports, border crossings. The publication is based on: Regulation of the Council of Ministers of 15 December 1998 on detailed principles of running, using and making available the territorial register and related to it obligations of the state administration agencies and units of self-government entities (Journal of Laws of year 1998 No 157, item 1031 with amendments), Regulation of the Council of Ministers of 14 November 2007 on introduction the Nomenclature of Units for Statistical Purposes (NTS), (Journal of Laws of 2007 No 214, item 1573 with amendments), Regulation of the Council of Ministers concerning the changes in territorial division of the country (Journal of Laws of 2012 item 853 and 873), the data on the area of the units of territorial division of the country obtained from the Department of Information on Real Estates of the Head Office of Geodesy and Cartography, the data on in particular units of territorial division and by age groups obtained from the Demographic Surveys and Labour Market Department of CSO, the data on the location of health resort enterprises obtained from the Social Surveys and Living Conditions Department of CSO, the data on the location of border crossings (including airports and seaports) specified in the Regulations of the Council of Ministers (Journal of Laws of 2001 No 62, item 632 with amendments), Regulation of the Minister of Interior (Journal of Laws of 2012, item 1474), the Announcement by the Minister of Interior (Official Journal of the Republic of Poland of 2012, item 898) as well as the Council Decision of 6 December 2007 on the full application of the provisions of the Schengen acquis in the Czech Republic, the Republic of Estonia, the Republic of Latvia, the Republic of Lithuania, the Republic of Hungary, the Republic of Malta, the Republic of Poland, the Republic of Slovenia and the Slovak Republic (Official Journal of the European Union of 8 Dec 2007 L 323/34). Director of Methodology, Standards and Registers Department Ireneusz Budzyński Warsaw, July 2013
SPIS TREŚCI CONTENTS Strona Page Przedmowa... 3 Preface... 4 Uwagi metodyczne... 7 Methodological notes.... 8 Wyniki badań synteza... 9 Results of surveys synthesis (Resume)... 15 TABLICE TABLES Numer Number Strona Page, ludność oraz lokaty według województw... 1 17, and ranking positions by voivodships, ludność oraz lokaty według powiatów i miast na prawach powiatu... 2 17, and ranking positions by powiats and cities with powiat status i ludność powiatów i miast na prawach powiatu według województw... 3 28 and of powiats and cities with powiat status by voivodships i ludność według rodzaju gmin w przekroju województw... 4 29 and by the types of the gminas by voivodships i ludność w miastach oraz liczba miast powyżej 20 tys. mieszkańców według województw... 5 31 and in towns and number of towns with more than 20 thous. inhabitants by voivodships i ludność na terenach wiejskich oraz liczba miejscowości wiejskich według województw 6 31 and on rural territories and number of rural localities by voivodships Powiaty i miasta na prawach powiatu według w przekroju województw... 7 32 Powiats and cities with powiat status by area by voivodships Gminy według w przekroju województw... 8 34 Gminas by area by voivodships Miasta według w przekroju województw... 9 37 Towns by area by voivodships Tereny wiejskie według w przekroju województw... 10 38 Rural territories by area by voivodships Powiaty i miasta na prawach powiatu według w przekroju województw... 11 39 Powiats and cities with powiat status by by voivodships Gminy według w przekroju województw... 12 41 Gminas by by voivodships Miasta według w przekroju województw... 13 44 Towns by by voivodships Tereny wiejskie według w przekroju województw... 14 45 Rural territories by by voivodships Powiaty i miasta na prawach powiatu według i... 15 46 Powiats and cities with powiat status by area and 5
Numer Number Strona Page Gminy według i... 16 46 Gminas by area and Przeciętna a i liczba w powiatach i miastach na prawach powiatu według województw... 17 48 Average area and in powiats and cities with powiat status by voivodships Przeciętna a i liczba w gminach według województw... 18 48 Average area and in gminas by voivodships Powiaty i miasta na prawach powiatu według gęstości zaludnienia w przekroju województw... 19 49 Powiats and cities with powiat status by density by voivodships Gminy według gęstości zaludnienia w przekroju województw... 20 50 Gminas by density by voivodships Miasta według gęstości zaludnienia w przekroju województw... 21 52 Towns by density by voivodships Tereny wiejskie według gęstości zaludnienia w przekroju województw... 22 52 Rural territories by density by voivodships według grup wieku w przekroju województw... 23 53 by age groups by voivodships Zestawienie jednostek podziału terytorialnego oraz podregionów (NTS 3) według województw... 24 54 Number of territorial division units and subregions (NTS 3) by voivodships Zmiany podziału terytorialnego w okresie od 02.01.2012 r. do 01.01.2013 r.... 25 55 Changes in territorial division in the period since 2 nd January 2012 till 1 st January 2013, ludność oraz lokaty według gmin... 26 57, and ranking positions by gminas, ludność oraz lokaty według miast... 27 172, and ranking positions by towns, ludność oraz lokaty według regionów (NTS 1)... 28 192, and ranking positions by regions (NTS 1), ludność oraz lokaty według podregionów (NTS 3)... 29 193, and ranking positions by subregions (NTS 3) Największe i najmniejsze jednostki podziału terytorialnego oraz NTS... 30 195 The biggest and the smallest units of territorial division and NTS MAPA MAP Przyrost lub ubytek w miastach i na terenach wiejskich oraz gęstość 10 zaludnienia według województw... Increase or decrease of living in towns and on rural territories as well as density by voivodships WYKRESY GRAPHS Wykres 1. Rozkład powiatów i miast na prawach powiatu według gęstości zaludnienia... 12 Graph 1. Gradation of the powiats and cities with powiat status by their density Wykres 2. Rozkład gmin według gęstości zaludnienia... 12 Graph 2. Gradation of the gminas by density 6
UWAGI METODYCZNE Podział kraju na województwa, powiaty, miasta na prawach powiatu, gminy i miasta oraz liczbę miejscowości wiejskich wykazano według stanu w dniu 01.01.2013 r. Również według tego stanu prezentowany jest podział na jednostki nomenklatury NTS: regiony (NTS 1) i podregiony (NTS 3). Dane o jednostek podziału terytorialnego według stanu w dniu 01.01.2013 r., wyrażone w hektarach i kilometrach kwadratowych, podano zgodnie z wykazami państwowego rejestru granic i jednostek podziałów ch kraju (PRG), prowadzonego w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii. Na podstawie tych danych wyliczona została a jednostek nomenklatury NTS: regionów (NTS 1) i podregionów (NTS 3). Według wykazów na rok 2013 uległa zmianie wyłącznie a tych jednostek, na które rzutowały zmiany w podziale m kraju, ogłoszone w Dzienniku Ustaw (przedstawione w Tabl. 25). jednostek podziału terytorialnego wyrażona w kilometrach kwadratowych może różnić się od danych wyrażonych w hektarach, gdyż zgodnie z informacją Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, nie jest ona wynikiem zaokrągleń z ha lecz odrębnego wyliczania przez aplikację, zapewniającą przede wszystkim sumowalność jednostek niższego szczebla na jednostki nadrzędne. Liczbę we wszystkich prezentowanych jednostkach wykazano na podstawie bilansu według stanu w dniu 31.12.2012 r., na bazie Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011 r., w przeliczeniu na podział obowiązujący od 01.01.2013 r. Wyjątek stanowi Tabl. 23 dotycząca według ekonomicznych grup wieku, w której dane nie zostały przeliczone i są prezentowane według stanu w dniu 31.12.2012 r. W celu uzyskania dokładniejszego wyniku, liczbę w przekroju jednostek podziału terytorialnego obliczono na podstawie danych o wyrażonej w hektarach. W tablicach zawierających przedziały liczbowe wyrażone, jednostki podziału terytorialnego kwalifikowano do poszczególnych przedziałów w oparciu o ich ę wyrażoną w hektarach. Lokaty jednostek podziału terytorialnego kraju oraz regionów (NTS 1) i podregionów (NTS 3) prezentowane są w odniesieniu do wyrażonej w hektarach oraz. Lokaty określają pozycję danej jednostki w ogólnej zbiorowości jednostek danego stopnia podziału terytorialnego (w przypadku szczebla powiatowego odrębnie dla powiatów oraz miast na prawach powiatu), a także regionów (NTS 1) i podregionów (NTS 3). W przypadku, gdy dwie lub więcej jednostek ma identyczną ę lub liczbę, otrzymują one taką samą lokatę. Następna jednostka, o mniejszej wartości cechy, otrzymuje następną w kolejności lokatę. W związku z tym liczba lokat może być mniejsza niż liczba jednostek danego stopnia podziału terytorialnego. 66 miast stanowiących gminy miejskie, które jednocześnie posiadają status miasta na prawach powiatu, ujętych jest w tablicach dotyczących miast na prawach powiatu oraz gmin, a także w tablicy prezentującej dane dla miast. Również lokaty pod względem i zostały im nadane we wszystkich tych grupach jednostek, tj. w zbiorowości miast na prawach powiatu, gmin oraz miast. Zbiorowość 908 miast prezentowaną w Tablicach: 5, 9, 13, 21 i 27 stanowi: 306 gmin miejskich oraz 602 miasta położone w gminach miejsko-wiejskich. Tereny wiejskie w 2173 gminach, prezentowane w Tablicach: 6, 10, 14 i 22 stanowią gminy wiejskie (1571 jednostek) oraz obszary wiejskie w gminach miejsko-wiejskich (602 jednostki). 7
METHODOLOGICAL NOTES division of the country into voivodships, powiats, cities with powiat status, gminas and towns, as well as the number of rural localities are listed as of 1 th January 2013, and so is the division into NTS units: regions (NTS 1) and subregions (NTS 3). The area of the units of territorial division as of 1 st January 2013, presented in hectares and square kilometres, are given according to the state register of borders and area of the units of territorial divisions of the country, kept by Head Office of Geodesy and Cartography. Basing on this data the area of the statistical division units (regions NTS 1 and subregions NTS 3) was calculated. In comparison to previous year the area of only these units were changed which were affected by the changes in the territorial divisions of the country, listed in the Journal of Laws (presented in Table 25). The area of the territorial division units given can differ from the data given in hectares. According to Head Office of Geodesy and Cartography information these data are not the result of rounding the area from hectares but of separated calculation by the application, the main aim of which is the summing up the areas of the lower level units to the units of higher level. The in all presented units is a balance as of 31 st December 2012 made on the basis of and Housing Census 2011 then recalculated according to the territorial division of the country as of 1 st January 2013. Exception is Table 23, presenting by age groups as of 31 st December, without the recalculation. The across the units of territorial division was calculated according to the data on area in hectares in order to obtain more accurate result. In the tables where area is expressed the units of territorial division were qualified into particular sections according to their area in hectares. Position in the list of particular units of territorial division of the country, as well as regions (NTS 1) and subregions (NTS 3) are presented with regard to area expressed in hectares and. The position indicates the rank for given unit in a general group of units of particular level of territorial division (in case of powiat level the rank positions to groups of powiats and cities with powiat status are given separately), as well as regions (NTS 1) and subregions (NTS 3). If two or more units have the same area or, they are assigned to the same place in the list. A successive unit with smaller feature value is assigned to a consecutive position in the list. Therefore the number of places in the list can be smaller than the number of units of particular level of territorial division. 66 towns which are urban gminas, being also the cities with powiat status are listed in the tables containing cities with powiat status, gminas, and in the table presenting the data for towns. The positions in terms of area and are assigned to these cities in all above groups of units, i.e. in the group of cities with powiat status, gminas and towns. The group of 908 towns presented in Tables: 5, 9, 13, 21 and 27 constitutes together: the urban gminas (306 units) and towns in the urban-rural gminas (602 units). Rural territories in 2173 gminas, presented in Tables: 6, 10, 14 and 22 constitutes together: the rural gminas (1571 units) as well as rural areas in the urban-rural gminas (602 units). 8
WYNIKI BADAŃ SYNTEZA 1. Zmiany podziału terytorialnego Według stanu w dniu 1 stycznia 2013 r. w Polsce jest 16 województw, 314 powiatów, 66 miast na prawach powiatu oraz 2 479 gmin. Wzrost miast na prawach powiatu jest wynikiem przywrócenia tej rangi, po dziesięciu latach, miastu Wałbrzych w woj. dolnośląskim. Pozostałe zmiany wprowadzone w podziale m kraju z dniem 1 stycznia 2013 r. nie rzutowały na identyfikatory i nazwy jednostek podziału terytorialnego; obejmowały one wyłącznie zmiany granic przeniesienie fragmentów jednostek: 2 województw, 7 powiatów i 2 miast na prawach powiatu, 8 gmin, w tym 2 o statusie miasta, 5 miast leżących na terenie gminy. Zazwyczaj miasta powiększają swoją ę poprzez włączenie do nich fragmentów terenów wiejskich. W przypadku miasta na prawach powiatu Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) oraz miasta w gminie miejsko-wiejskiej Ciechanowiec (woj. podlaskie, pow. wysokomazowiecki) z terenu miast wyłączone zostały fragmenty ich obszarów, przyłączone następnie do sąsiadujących terenów wiejskich. Zmiana w podziale m rzutująca na miasto Bydgoszcz oraz gm. Osielsko w pow. bydgoskim (woj. kujawskopomorskie) jest przypadkiem szczególnym. Powierzchnie wymienionych jednostek pozostały niezmienione w porównaniu z poprzednim rokiem, gdyż prace nad dokumentacją geodezyjną tej zmiany (ogłoszonej w Dzienniku Ustaw), na dzień 01.01.2013 r. nie zostały sfinalizowane. Gminy w woj. wielkopolskim Żerków (pow. jarociński) i Czermin (pow. pleszewski) oraz miasto i obszar wiejski w miejsko-wiejskiej gminie Tychowo (pow. białogardzki, woj. zachodniopomorskie) wymieniały między sobą fragmenty terenów. Ponadto, z dniem 24.04.2012 r. weszła w życie zmiana nazwy gminy wiejskiej Słupia (Jędrzejowska) na Słupia. Gmina leży w pow. jędrzejowskim, woj. świętokrzyskie. Łącznie zmiany dotyczyły 8 województw. 2. Zmiany jednostek podziału terytorialnego W porównaniu z ubiegłym rokiem, zmiany jednostek wynikały wyłącznie ze zmian wprowadzonych w podziale m kraju, ogłoszonych w Dzienniku Ustaw. Dotyczyły one jednostek każdego ze szczebli podziału terytorialnego. Zmiana na poziomie wojewódzkim polegała na wyłączeniu z woj. wielkopolskiego i przyłączeniu do woj. lubuskiego terenu o 1 hektara. Na szczeblu powiatowym najbardziej znaczący był ubytek powiatu wałbrzyskiego w związku z wyłączeniem z niego gminy miejskiej Wałbrzych (8 470 ha) i przywróceniem jej statusu miasta na prawach powiatu. Pozostałe zmiany na szczeblu powiatowym, wynikające ze zmian na poziomie gminnym, obejmowały fragmenty terenu o od 1 do 5 ha. Znacznie większych dotyczą zmiany w obrębie gmin miejsko-wiejskich, polegające na przesunięciu fragmentów obszarów między miastami i obszarami wiejskimi, które objęły łącznie 883 ha. Największa zmiana w tej grupie jednostek nastąpiła w gminie Ciechanowiec w pow. wysokomazowieckim, woj. podlaskie. W jej wyniku obszar wiejski tej gminy powiększył się o 648 ha wyłączonych z miasta Ciechanowiec. W rezultacie kolejnych pod względem wielkości zmian wzrosła a miast w gminach: Żarów w pow. świdnickim, woj. dolnośląskie (o 88 ha) i Sępólno Krajeńskie w pow. sępoleńskim, woj. kujawsko-pomorskie (o 73 ha). O taką liczbę hektarów zmniejszyła się a obszarów wiejskich tych gmin. Także w tym roku, w skali kraju, a miast uległa zmniejszeniu, a ubytek wyniósł 436 ha. Jest to przede wszystkim wynikiem wspomnianej wyżej zmiany terytorialnej w gminie miejsko-wiejskiej Ciechanowiec. Łącznie tereny wiejskie w Polsce mają ę 29 111 048 ha, co stanowi 93,1% kraju. 9
Największy procentowy udział mają tereny wiejskie w województwach: warmińsko-mazurskim (97,5%, 2 357 669 ha) i lubelskim (96,1%, 2 415 187 ha), najmniejszy w woj. śląskim (69,3%, 854 286 ha). Pod względem, jednostki podziału terytorialnego uzyskały następujące lokaty: województwa od 1 do 16, powiaty od 1 do 313 (dwa powiaty: golubsko-dobrzyński w woj. kujawsko-pomorskim i pińczowski w woj. świętokrzyskim, ponownie mają jednakową 254 lokatę, która odpowiada 61 285 ha), miasta na prawach powiatu od 1 do 65 gdyż Leszno (woj. wielkopolskie) i Siedlce (woj. mazowieckie) mają taką samą 60 lokatę (3 186 ha). gminy od 1 do 2 344, gdyż w 113 przypadkach jednakową pozycję miały dwie gminy, w 8 przypadkach trzy, a w 2 przypadkach cztery jednostki, miasta, w liczbie 908 od 1 do 799 w 91 przypadkach jednakową lokatę miały dwa miasta, w 6 przypadkach trzy miasta, a w dwóch cztery miasta. 3. Zmiany w jednostkach podziału terytorialnego Liczba Polski w porównaniu ze stanem na koniec poprzedniego roku, zmniejszyła się o 5 148 osób (0,01%). W przekroju województw spadek odnotowano w 10 spośród 16 jednostek, największy w województwach: śląskim (o 10 487 osób, co w porównaniu z poprzednim rokiem stanowi 0,2%) i łódzkim (9 030, 0,4%). Największy przyrost mieszkańców nastąpił w woj. mazowieckim (16 156, 0,3%), kolejne było woj. małopolskie (7 281, 0,2%), następnie wielkopolskie i pomorskie (przyrost o ponad 6,5 tys. osób, odpowiednio 0,2 i 0,3%). W grupie powiatów, liczba zwiększyła się w 120 spośród 314 jednostek. Powiatem o największym wzroście był pow. poznański, woj. wielkopolskie (6 869 osób, 2,0%). Największy ubytek nastąpił w pow. wałbrzyskim, woj. dolnośląskie (120 343 osób, 67,3%), co w głównej mierze było następstwem, już wspomnianego, wyłączenia z powiatu miasta na prawach powiatu Wałbrzych. 10
Tylko w 9 spośród 66 miast na prawach powiatu odnotowano wzrost. Był on największy w m. st. Warszawa (7 026 osób, 0,4%), następnie w Rzeszowie (1 997, 1,1%). W tej grupie jednostek największe ubytki przypadają na Łódź (6 095, 0,8%), Poznań (2 822, 0,5%) oraz Katowice (2 071, 0,7%). Rozpatrując zbiorowość gmin, wzrost mieszkańców odnotowano w 1 035 na ogólną liczbę 2 479 jednostek. Największy przyrost nastąpił, jak wspomniano powyżej, w gminach miejskich, będących miastami na prawach powiatu: Warszawie i Rzeszowie. Kolejne gminy to: gmina miejsko-wiejska Piaseczno, pow. piaseczyński, woj. mazowieckie (1 558 osób, 2,1%), gmina miejska Ząbki w pow. wołomińskim, także w woj. mazowieckim (1 214, 4,1%) oraz gmina wiejska Komorniki w pow. poznańskim, woj. wielkopolskie (1 186, 5,7%). Liczba mieszkańców obniżyła się najbardziej w wymienionych już: Łodzi, Poznaniu i Katowicach, oraz w kolejnych miastach na prawach powiatu: Bydgoszczy w woj. kujawsko-pomorskim (1 766, 0,5%), a także w Sosnowcu (1 749, 0,8%) w woj. śląskim. Liczba zamieszkałej w miastach, w porównaniu z poprzednim rokiem, zmniejszyła się o 49 175 osób (0,2%). Największe ubytki odnotowano w województwach: śląskim (14 259 osób, 0,4%), łódzkim (9 355, 0,6%) oraz dolnośląskim (6 399, 0,3%). Wzrost nastąpił wyłącznie w woj. mazowieckim (9 514 osób, 0,3%), co wynika głównie z przyrostu mieszkańców m. st. Warszawa. Kolejne po stolicy miasta, w których zwiększyła się liczba mieszkańców to wymienione wyżej: miasto na prawach powiatu Rzeszów i Ząbki. Łącznie, w grupie miast podanych imiennie, mieszkańców przybyło w 274 spośród 908 jednostek. Ubytki były największe we wzmiankowanych już miastach na prawach powiatu: Łódź, Poznań, Katowice, Bydgoszcz i Sosnowiec. Na terenach wiejskich, w porównaniu z poprzednim rokiem, liczba zwiększyła się o 44 027 osób (0,3 %). Największy przyrost nastąpił na terenach wiejskich woj. wielkopolskiego (10 616, 0,7%), następnie województw: małopolskiego (9 675, 0,6%), pomorskiego (7 526, 1,0% i mazowieckiego (6 642, 0,4%). Największe ubytki przypadły na województwa: lubelskie i podlaskie (odpowiednio 2 238, 0,2% i 1 660, 0,3 %). Pod względem, jednostki podziału terytorialnego uzyskały następujące lokaty: województwa od 1 do 16, powiaty od 1 do 314, a miasta na prawach powiatu od 1 do 66, gminy od 1 do 2 303, gdyż w 158 przypadkach taką samą pozycję miały dwie jednostki, a w 9 przypadkach trzy, miasta od 1 do 885, gdyż w 21 przypadkach taką samą lokatę miały dwa miasta, w 1 przypadku trzy miasta. 4. Gęstość zaludnienia Liczba osób przypadająca w Polsce wynosi 123. W przekroju województw, największą gęstość zaludnienia odnotowano w woj. śląskim (374 osób ), następnie w woj. małopolskim (221). Wartość wskaźnika niższa niż 100 osób/1 km 2 występuje w pięciu województwach: podlaskim (o najniższej gęstości zaludnienia 59 osób/1 km 2 ), warmińsko-mazurskim, lubuskim, zachodniopomorskim oraz lubelskim. Wśród powiatów, zgodnie z Wykresem 1, najwięcej (145) jest jednostek z gęstością zaludnienia w przedziale od 50-90 osób, a miast na prawach powiatu (20), w przedziale 1000 1499 osób. Rozpatrując jednostki imiennie, największą gęstość zaludnienia ma powiat pruszkowski w woj. mazowieckim (637 osób ). W grupie kolejnych 8 powiatów, w których wskaźnik jest wyższy niż 300 osób jest 6 powiatów należących do woj. śląskiego oraz 2 położone w woj. małopolskim. Najmniejsza gęstość zaludnienia (poniżej 30 osób/1 km 2 ) występuje w czterech powiatach: bieszczadzkim, woj. podkarpackie (20 osób/1 km 2 ), sejneńskim, suwalskim i hajnowskim, położonych w woj. podlaskim (odpowiednio 25, 28, 28 osób/1 km 2 ). Trzy najgęściej zaludnione miasta na prawach powiatu to, położone w woj. śląskim: Świętochłowice (3 935 osób/1 km 2 ), Chorzów (3 344) i w woj. mazowieckim m.st. Warszawa (3 317). Miasto na prawach powiatu z najmniejszą gęstością zaludnienia to Świnoujście w woj. zachodniopomorskim (210 osób/1 km 2 ). Według Wykresu 2, więcej niż połowa gmin (1 544 spośród 2 479), przypada na przedziały o gęstości zaludnienia od 25 do 49 i od 50 do 99 osób. Największą gęstość zaludnienia (powyżej 2 000 osób/1 km 2 ) mają 44 gminy. Rozpatrując jednostki imiennie, najgęściej zaludnione (ponad 3 900 osób/1 km 2 ) są trzy gminy o charakterze miejskim: Legionowo w pow. legionowskim, Piastów w pow. pruszkowskim w woj. mazowieckim oraz wymienione wyżej Świętochłowice. Ponad 3 000 osób przypada w kolejnych czterech gminach: wspomnianych już Chorzowie i m. st. Warszawa oraz położonych w woj. mazowieckim: Pruszkowie (pow. pruszkowski) i Mińsku Mazowieckim (pow. miński). 11
Buczkowice w pow. bielskim, woj. śląskie są gminą wiejską o najwyższej gęstości zaludnienia (566 osób/km 2 ), a Wołomin w pow. wołomińskim, w woj. mazowieckim najgęściej zaludnioną gminą miejskowiejską 835 osób/1 km 2. Najmniej 4 osoby przypadają w gminie wiejskiej Lutowiska w pow. bieszczadzkim, woj. podkarpackie. Kolejne jednostki o wartości wskaźnika poniżej 10 osób/1 km 2 to: Cisna w pow. leskim także w woj. podkarpackim, Płaska w pow. augustowskim i Giby w pow. sejneńskim, obie w woj. podlaskim oraz Nowe Warpno w pow. polickim, woj. zachodniopomorskie. Jest ono także najrzadziej zaludnioną gminą miejsko-wiejską. Gmina miejska o najniższej gęstości zaludnienia to Krynica Morska w pow. nowodworskim, woj. pomorskie (12 osób/1 km 2 ). 12
W grupie miast, dziewięć najgęściej zaludnionych jednostek ma wartość wskaźnika większą niż 3 000 osób/1 km 2. Siedem z nich zostało wymienionych powyżej, jako najgęściej zaludnione gminy miejskie, dwie pozostałe to miasta leżące w woj. wielkopolskim na terenie gmin miejsko-wiejskich: Swarzędz w pow. poznańskim, (3 779 osób/1 km 2 ) i Nowe Skalmierzyce w pow. ostrowskim (3 073). Najmniejsza gęstość zaludnienia przypada na wymienioną już gminę miejską Krynica Morska oraz miasta leżące na terenie gmin miejsko-wiejskich w woj. podlaskim: Kleszczele w pow. hajnowskim i Suraż w pow. białostockim (odpowiednio 29, 30 osób/1 km 2 ). Gęstość zaludnienia terenów wiejskich w Polsce wynosi 52 osoby/km 2. Najwyższą dla województw odnotowano w: małopolskim i śląskim (odpowiednio 127 i 121 osób ), najniższą (mniej niż 30 osób/1 km 2 ) w województwach: zachodniopomorskim, warmińsko-mazurskim, podlaskim i lubuskim. 5. według grup wieku Struktura wiekowa jest prezentowana według tzw. ekonomicznych grup wieku, tj. w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym. Wymienione grupy wiekowe stanowią odpowiednio 18,3 %, 63,9% i 17,8% ogółu Polski. Według stanu w dniu 31.12.2012 r., osób w wieku przedprodukcyjnym było w Polsce 7 066 768. Największy procentowy udział tej, w przekroju województw, odnotowano w woj. pomorskim (19,7%, 451 206 osób). Województwo to ma także najwyższy odsetek osób w wieku od 0 do 2 lat (3,4%, co odpowiada 77 486 osobom) oraz w grupie wiekowej 3 do 6 lat (4,7%, 109 213). Kolejne są województwa: wielkopolskie, małopolskie i podkarpackie, w których ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowiła 19,4% ogółu. Jednocześnie, w woj. podkarpackim najwyższy jest odsetek mieszkańców w grupach wiekowych od 7 do 14 i od 15 do 17 lat (odpowiednio 8,4% i 3,7%, co odpowiada liczbie 179 467 i 78 970 osób). Najmniej procentowo osób w wieku przedprodukcyjnym jest w woj. opolskim (16,6%, 167 241). Grupę w wieku produkcyjnym stanowi 24 605 558 osób. Największy odsetek w tej grupie wiekowej odnotowano w województwach: opolskim, zachodniopomorskim i warmińsko-mazurskim (odpowiednio: 65,1%, 657 955, 65,0%, 1 118 413 i 65,0%, 942 867 osób). Najmniejszy odsetek w wieku produkcyjnym przypada na województwa: łódzkie i mazowieckie (po 62,9%, odpowiednio 1 588 157 i 3 333 922 osoby). Zbiorowość osób w wieku poprodukcyjnym w Polsce liczy 6 860 973. W przekroju województw odsetek ich udziału w województwa wynosi od 15,7% (228 147 osób) w woj. warmińsko-mazurskim do 20,0% (504 622) w woj. łódzkim. 6. Regiony (NTS 1) i podregiony (NTS 3) Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) wprowadzona w Polsce w 2000 r. obejmuje 5 poziomów: 3 poziomy pokrywające się z jednostkami zasadniczego podziału terytorialnego kraju oraz dodatkowe 2 poziomy nieadministracyjne regiony (NTS 1) i podregiony (NTS 3). Dane prezentowane dla regionów, województw, podregionów, powiatów i gmin odpowiadają poszczególnym poziomom nomenklatury od poziomu 1 do poziomu 5. Regiony (NTS 1) wprowadzone z dniem 1 maja 2004 r. zastąpiły istniejącą wcześniej na Poziomie 1 jednostkę obejmującą obszar całego kraju. Regiony, w liczbie 6, skupiają jednostki szczebla wojewódzkiego (Tabl. 28). Podregiony (NTS 3), w liczbie 66, grupują w ramach województwa kilka do kilkunastu powiatów (Tabl. 29). Zmiany granic gmin wprowadzone z dniem 1 stycznia 2013 r. nie miały wpływu na zasięg regionów (NTS 1). Na podregiony (NTS 3) rzutowały natomiast następujące zmiany: w woj. wielkopolskim wyłączono z gminy Siedlec w pow. wolsztyńskim (podregion 59 leszczyński) fragment obszaru o 1 ha i włączono go do woj. lubuskiego gminy Kargowa w powiecie zielonogórskim w podregionie 14 zielonogórskim; teren jest niezamieszkany, w woj. małopolskim wyłączono z gminy Kocmyrzów-Luborzyca w pow. krakowskim (podregion 20 krakowski) fragment obszaru o 5 ha i włączono go do miasta na prawach powiatu Kraków, stanowiącego podregion 21 m. Kraków; na przeniesionym terenie zamieszkuje 129 osób. 13
7. Przejścia graniczne W Tabl. 26 zawierającej dane o gminach zaznaczono jednostki, na terenie których znajdują się ogólnodostępne przejścia graniczne przeznaczone do przekraczania granicy państwowej na podstawie paszportów oraz innych uprawniających do tego dokumentów. Symbolem występowania przejścia granicznego nie oznaczono gmin, w których: znajdują się porty lotnicze i morskie gdyż porty te stanowią zarazem lądowe lub morskie przejścia graniczne, są zlokalizowane przejścia graniczne przeznaczone wyłącznie dla małego i uproszczonego ruchu granicznego, które można przekraczać na podstawie wydanych przepustek. Zgodnie ze wspomnianym w przedmowie układem z Schengen, granice Polski z: Czechami, Słowacją, Litwą i Niemcami stały się granicami wewnętrznymi Unii Europejskiej, a przejścia na granicach z tymi państwami zostały zamknięte. Funkcjonujące przejścia graniczne pozostały w gminach leżących przy granicach Polski z: Rosją (w 4 gminach), Białorusią (w 9 gminach) oraz Ukrainą (w 9 gminach). 14
RESULTS OF SURVEYS SYNTHESIS (RESUME) 1. Changes of territorial division According to the state of January 1 st 2013, defining number of administrative units in Poland, there are 16 voivodships, 314 powiats, 66 cities with powiat status and 2 479 gminas. Increase in number of cities with powiat status is the result of the reinstatement (after ten years) of powiat status to urban gmina Wałbrzych. Remaining changes which were introduced into Poland territorial division as of January 1 st 2013, did not affect the list of the names and s of the territorial division units. There were only the shifts of the boundary of territorial units, i. e.: two voivodships, seven powiats and two cities with powiat status, eight gminas including two gminas with town status, five towns located within gmina territory. Moreover, on 24 april 2012, the change of the name of gmina Słupia (Jędrzejowska) in jędrzejowski powiat, in the świętokrzyskie voivodship was introduced. Gmina`s name after change is Słupia. All changes affected eight voivodships. 2. Changes of area of territorial division units In comparison to the previous year, the changes of territorial division were only the results of the changes published in the Journal of Laws. They affected the units of every level of territorial division: voivodships, powiats, cities with powiat status, gminas and their parts. The biggest change of area concerns the exclusion urban gmina Wałbrzych (8 470 ha) out of powiat wałbrzyski in the dolnośląskie voivodship. This gmina reinstated the position of the city with powiat status, what was mentioned above. Another change of the area was an exclusion of the part (648 ha) of town Ciechanowiec in urban-rural gmina Ciechanowiec (wysokomazowiecki powiat, podlaskie voivodship) and inclusion it into rural area of this gmina. Left changes concerned the area of 1 to 5 hectares. 3. Changes of Poland quantity, in comparison with the previous year, has fallen by 5 148 persons (0,0%).The maximal decrease occurred in the voivodships: śląskie (10 487 persons, what is a percentage drop by 0,2%) and łódzkie (9 030, 0,4%). A maximum rising of inhabitants was noted in the voivodship mazowieckie (16 156, 0,3%). In comparison with the previous year, the number of the inhabitants of the towns has dropped by 49 175 persons (0,2%), mostly in the following voivodships: śląskie (14 259 people, 0,4%), łódzkie (9 355, 0,6%) and dolnośląskie (6 399, 0,3%). The only rising was noted in the mazowieckie voivodship (9 514 osób, 0,3%). A comparison between the of rural territories in this and previous year shows the raise by 4 4027 inhabitants (0,3%), mostly in the wielkopolskie voivodship (10 616 persons, 0,7%). The biggest decrease occurred in the voivodships: lubelskie (2 238, 0,2%) and podlaskie (1 660, 0,3 %). 4. density density in Poland equals to 123 persons. The highest value of the rate in the voivodship profile occurred in the śląskie voivodship 374 persons/km 2 ; the lowest, in the podlaskie voivodship (59 persons/km 2 ). Among powiats, the biggest number of people 637 was noted in pruszkowski powiat in the mazowieckie voivodship, the smallest (less than 30 persons/km 2 ) in powiats: bieszczadzki in the podkarpackie voivodship and sejneński, suwalski and hajnowski, all three in the podlaskie voivodship. 15
In the group of gminas the maximum density of the occurred in Legionowo in legionowski powiat, the mazowieckie voivodship (3 996 persons/km 2 ); the minimal density of the (4 persons/km 2 ) was noted in gmina Lutowiska (bieszczadzki powiat, the podkarpackie voivodship). 5. by age groups Age groups structure of a is presented according to economical age groups, i. e.: people at pre-working, working and post-working age. They constitute accordingly 18,3 %, 63,9% i 17,8% of the entire of Poland. A pre-working age group in 2012 year consists of 7 066 768 persons. Share of this age group in number in the voivodship profile in percent is the highest in the pomorskie voivodship (19,7%, 451 206 people), and the lowest in the opolskie voivodship (16,6%, 167 241). Working age group ed 24 605 558 people. The voivodships with the biggest percentile share of people in this age are: opolskie, zachodniopomorskie and warmińsko-mazurskie (accordingly: 65,1%, 657 955, 65,0%, 1 118 413 and 65,0%, 942 867 persons); the smallest share (62,9%) occurred in the łódzkie and mazowieckie voivodships (accordingly: 1 588 157 and 3 333 922 persons). The post-working age group consists of 6 860 973 people. In the łódzkie voivodship occurred maximum percentage of the of this age group (20,0%, 504 622), minimal (15,7%, 228 147) in the warmińsko-mazurskie voivodship. 6. Regions (NTS 1) and subregions (NTS 3) Nomenclature of Units for Statistical Purposes (NTS), introduced in Poland in 2000 year, consists of 5 levels: 3 levels covering the units of basic Poland administrative territorial division and additional 2 levels, which are not types of administrative units that means regions (NTS 1) and subregions (NTS 3). The data presented for regions, voivodships, subregions, powiats and gminas correspond to particular levels of the classification starting from level number 1 up to level number 5. Six regions (NTS 1) introduced since May 1 st 2004, constitute units grouping the entities of voivodship level (see Table 28). Sixty six subregions constitute units of level number 3 of NTS. They group, within voivodships, from several to dozen entities of powiat level (Table 29). The changes in the territorial division of Poland introduced on 1 st January 2013 did not affect the territory of regions (NTS 1) two voivodships which changed their borders are grouped in the same region 4 północno-zachodni. Other changes influenced following borders of subregions (NTS 3) i. e.: in the wielkopolskie voivodship 1 hectare was excluded out of gmina Siedlec in wolsztyński powiat, subregion 59 leszczyński; this uninhabited area was included into lubuskie voivodship gmina Kargowa (zielonogórski powiat) in subregion 14 zielonogórski. in the małopolskie voivodship 5 hectares were excluded out of gmina Kocmyrzów-Luborzyca in krakowski powiat, subregion 20 krakowski; this area, inhabited by 129 persons, was included into city with powiat status Kraków, being subregion 21 m. Kraków, 7. Poland state border crossings In Table 26 these gminas are marked, where commonly available state border crossings are located. The passages are purposed for the state boundary crossing on the grounds of passports and other documents authorizing for boundary crossing. The border crossing symbol is not given to the gminas in which: seaports and airports are located, because these ports at the same time constitute border crossings, border crossing for small frontier traffic are located. According to Schengen acquis mentioned in the Preface, the physical borders among Poland and Czech, Lithuania, Slovakia and Germany were abolished as internal borders of EU and the border crossings are out of order. Existing border crossings remained in gminas on frontiers between Poland and Russia Federation (in 4 gminas), Belarus (in 9 gminas) and Ukraine (in 9 gminas). 16
T A B L I C E T A B L E S TABL. 1. POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ ORAZ LOKATY WEDŁUG WOJEWÓDZTW AREA, POPULATION AND RANKING POSITIONS BY VOIVODSHIPS WOJEWÓDZTWA VOIVODSHIPS area P O L S K A... 31267967 312679 38533299 123 x x P O L A N D 02 Dolnośląskie... 1994674 19947 2914362 146 7 5 04 Kujawsko-pomorskie... 1797134 17972 2096404 117 10 10 06 Lubelskie... 2512246 25122 2165651 86 3 8 08 Lubuskie... 1398789 13988 1023317 73 13 15 10 Łódzkie... 1821895 18219 2524651 139 9 6 12 Małopolskie... 1518279 15183 3354077 221 12 4 14 Mazowieckie... 3555847 35558 5301760 149 1 1 16 Opolskie... 941187 9412 1010203 107 16 16 18 Podkarpackie... 1784576 17846 2129951 119 11 9 20 Podlaskie... 2018702 20187 1198690 59 6 14 22 Pomorskie... 1831034 18310 2290070 125 8 7 24 Śląskie... 1233309 12333 4615870 374 14 2 26 Świętokrzyskie... 1171050 11711 1273995 109 15 13 28 Warmińsko-mazurskie... 2417347 24173 1450697 60 4 12 30 Wielkopolskie... 2982650 29826 3462196 116 2 3 32 Zachodniopomorskie... 2289248 22892 1721405 75 5 11 TABL. 2. POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ ORAZ LOKATY WEDŁUG POWIATÓW I MIAST NA PRAWACH POWIATU AREA, POPULATION AND RANKING POSITIONS BY POWIATS AND CITIES WITH POWIAT STATUS POWIATY / MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATS / CITIES WITH POWIAT STATUS area 0201 0202 0203 0204 0205 0206 0207 0208 0209 0210 0211 0212 0213 0214 0215 0216 Powiaty: Powiats: WOJ. DOLNOŚLĄSKIE bolesławiecki... 130351 1304 90420 69 64 99 dzierżoniowski... 47851 479 105284 220 285 76 głogowski... 44327 443 90386 204 293 100 górowski... 73827 738 36625 50 199 297 jaworski... 58155 582 52356 90 261 237 jeleniogórski... 62714 627 65129 104 242 187 kamiennogórski... 39569 396 45487 115 301 266 kłodzki... 164330 1642 165948 101 25 11 legnicki... 74408 744 54825 74 196 230 lubański... 42830 428 56503 132 296 223 lubiński... 71162 712 106818 150 212 74 lwówecki... 70969 710 47661 67 214 257 milicki... 71493 715 37467 52 209 294 oleśnicki... 104931 1049 105954 101 112 75 oławski... 52410 524 75528 144 276 148 polkowicki... 77946 779 63183 81 185 190 17
TABL. 2. POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ ORAZ LOKATY WEDŁUG POWIATÓW I MIAST NA PRAWACH POWIATU (cd.) AREA, POPULATION AND RANKING POSITIONS BY POWIATS AND CITIES WITH POWIAT STATUS (cont.) POWIATY / MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATS / CITIES WITH POWIAT STATUS area 0217 0218 0219 0220 0221 0222 0223 0224 0225 0226 0261 0262 0265 0264 0401 0402 0403 0404 0405 0406 0407 0408 0409 0410 0411 0412 0413 0414 0415 0416 0417 0418 0419 0461 0462 0463 0464 WOJ. DOLNOŚLĄSKIE (dok.) Powiaty (dok.): Powiats (cont.): strzeliński... 62206 622 44547 72 246 271 średzki... 70414 704 52108 74 216 239 świdnicki... 74114 741 161737 218 197 15 trzebnicki... 102478 1025 82552 81 121 121 wałbrzyski... 43022 430 58433 136 295 207 wołowski... 67496 675 47708 71 229 256 wrocławski... 111770 1118 124509 111 104 40 ząbkowicki... 80153 802 68334 85 180 170 zgorzelecki... 83864 839 93801 112 167 93 złotoryjski... 57581 576 45432 79 263 268 Miasta na prawach powiatu: Cities with powiat status: Jelenia Góra... 10922 109 82846 759 23 45 Legnica... 5629 56 102422 1820 50 39 Wałbrzych... 8470 85 119171 1407 33 32 Wrocław... 29282 293 631188 2156 5 4 WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE Powiaty: Powiats: aleksandrowski... 47463 475 56034 118 286 226 brodnicki... 103997 1040 78003 75 116 140 bydgoski... 139412 1395 109350 78 49 68 chełmiński... 52694 527 52754 100 275 235 golubsko-dobrzyński... 61285 613 45449 74 254 267 grudziądzki... 72776 728 40219 55 205 288 inowrocławski... 122518 1225 164401 134 78 14 lipnowski... 101574 1016 67474 66 123 178 mogileński... 67512 675 46855 69 228 261 nakielski... 112008 1120 86839 78 101 113 radziejowski... 60720 607 41905 69 256 281 rypiński... 58647 586 44811 76 259 270 sępoleński... 79109 791 41689 53 183 283 świecki... 147418 1474 99949 68 40 81 toruński... 123042 1230 99891 81 77 82 tucholski... 107546 1075 48327 45 107 252 wąbrzeski... 50195 502 35229 70 280 304 włocławski... 147363 1474 87198 59 41 112 żniński... 98477 985 70957 72 131 164 Miasta na prawach powiatu: Cities with powiat status: Bydgoszcz... 17598 176 361254 2053 10 8 Grudziądz... 5776 58 97971 1696 48 40 Toruń... 11572 116 204299 1765 20 16 Włocławek... 8432 84 115546 1370 34 34 18
TABL. 2. POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ ORAZ LOKATY WEDŁUG POWIATÓW I MIAST NA PRAWACH POWIATU (cd.) AREA, POPULATION AND RANKING POSITIONS BY POWIATS AND CITIES WITH POWIAT STATUS (cont.) POWIATY / MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATS / CITIES WITH POWIAT STATUS area 0601 0602 0603 0604 0605 0606 0607 0608 0609 0610 0611 0612 0613 0614 0615 0616 0617 0618 0619 0620 0661 0662 0663 0664 0801 0802 0803 0804 0805 0806 0807 0808 0812 0809 0810 0811 0861 0862 WOJ. LUBELSKIE Powiaty: Powiats: bialski... 275426 2755 113672 41 3 59 biłgorajski... 168110 1681 103569 62 20 78 chełmski... 188560 1887 79786 42 11 129 hrubieszowski... 126802 1268 67662 53 70 175 janowski... 87528 875 47500 54 160 258 krasnostawski... 103144 1031 66896 65 118 179 kraśnicki... 100530 1005 99137 99 126 84 lubartowski... 128874 1289 90240 70 66 101 lubelski... 167953 1680 148483 88 21 26 łęczyński... 63664 637 57736 91 241 215 łukowski... 139421 1394 109555 79 48 66 opolski... 81002 810 62244 77 176 194 parczewski... 95220 952 36147 38 141 299 puławski... 93409 934 116526 125 145 53 radzyński... 96506 965 61195 63 137 196 rycki... 61453 615 58324 95 253 209 świdnicki... 46835 468 73047 156 289 158 tomaszowski... 148889 1489 87479 59 38 111 włodawski... 125642 1256 39754 32 73 290 zamojski... 187029 1870 109522 59 12 67 Miasta na prawach powiatu: Cities with powiat status: Biała Podlaska... 4940 49 57990 1174 51 58 Chełm... 3528 35 65897 1868 56 52 Lublin... 14747 147 347678 2358 15 9 Zamość... 3034 30 65612 2163 61 53 WOJ. LUBUSKIE Powiaty: Powiats: gorzowski... 121423 1214 70010 58 84 167 krośnieński... 139125 1391 56751 41 51 219 międzyrzecki... 138761 1388 58849 42 52 205 nowosolski... 77073 771 87984 114 192 108 słubicki... 99929 999 47329 47 129 260 strzelecko-drezdenecki... 124786 1248 50664 41 75 244 sulęciński... 117780 1178 35804 30 90 302 świebodziński... 93657 937 56666 61 144 221 wschowski... 62420 624 39434 63 244 291 zielonogórski... 156973 1569 94561 60 32 91 żagański... 113178 1132 82187 73 98 123 żarski... 139278 1393 99446 71 50 83 Miasta na prawach powiatu: Cities with powiat status: Gorzów Wielkopolski... 8572 86 124609 1454 30 28 Zielona Góra... 5834 58 119023 2040 47 33 19
TABL. 2. POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ ORAZ LOKATY WEDŁUG POWIATÓW I MIAST NA PRAWACH POWIATU (cd.) AREA, POPULATION AND RANKING POSITIONS BY POWIATS AND CITIES WITH POWIAT STATUS (cont.) POWIATY / MIASTA NA PRAWACH POWIATU POWIATS / CITIES WITH POWIAT STATUS area 1001 1021 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1061 1062 1063 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 Powiaty: Powiats: bełchatowski... 96760 968 113173 117 135 60 brzeziński... 35856 359 30956 86 308 309 kutnowski... 88686 887 101177 114 155 80 łaski... 61823 618 50651 82 248 245 łęczycki... 77275 773 51980 67 188 240 łowicki... 98817 988 80679 82 130 127 łódzki wschodni... 49976 500 69300 139 281 169 opoczyński... 104019 1040 78234 75 114 138 pabianicki... 49218 492 119757 243 283 50 pajęczański... 80382 804 52700 66 179 236 piotrkowski... 142874 1429 91520 64 44 97 poddębicki... 88121 881 41881 48 156 282 radomszczański... 144257 1443 116881 81 43 51 rawski... 64620 646 49612 77 236 248 sieradzki... 149083 1491 120410 81 37 48 skierniewicki... 75357 753 38313 51 193 292 tomaszowski... 102479 1025 120383 117 120 49 wieluński... 92648 926 77984 84 147 141 wieruszowski... 57713 577 42281 73 262 280 zduńskowolski... 36923 369 68123 185 305 171 zgierski... 85518 855 164597 192 162 13 Miasta na prawach powiatu: Cities with powiat status: Łódź... 29325 293 718960 2452 4 3 Piotrków Trybunalski... 6724 67 76404 1136 43 47 Skierniewice... 3441 35 48695 1415 57 62 Powiaty: Powiats: WOJ. ŁÓDZKIE WOJ. MAŁOPOLSKIE bocheński... 64856 649 104404 161 235 77 brzeski... 59052 591 92645 157 257 95 chrzanowski... 37160 372 127644 343 304 38 dąbrowski... 53025 530 59492 112 274 202 gorlicki... 96646 966 109265 113 136 69 krakowski... 123052 1231 264510 215 76 2 limanowski... 95123 951 128045 135 142 37 miechowski... 67629 676 50109 74 226 247 myślenicki... 67308 673 123327 183 230 41 nowosądecki... 154980 1549 209988 135 33 4 nowotarski... 147499 1474 189268 128 39 8 olkuski... 61811 618 114458 185 249 58 oświęcimski... 40558 406 155040 382 300 21 proszowicki... 41487 415 43945 106 298 273 suski... 68571 686 83961 122 223 118 tarnowski... 141158 1412 199062 141 47 7 tatrzański... 47165 472 67831 144 287 173 wadowicki... 64440 644 158740 246 237 18 wielicki... 41078 411 116799 284 299 52 20