Technologie Technologie Materiałów Materiałów Ceramicznych Ceramicznych (kamionki) I. Sporządzanie mas; 1. odważanie surowców twardych (skalenie, piasek kwarcowy) i mielenie na mokro w młynach kulowych, 2. odważanie surowców plastycznych (gliny), mieszanie z wodą w bełtaczu, 3. połączenie w bełtaczu z częścią młynową, 4. oczyszczenie masy na magnesach stałych, ferrofiltrach i na sitach wibracyjnych, 5. mieszanie zestawu w studni z mieszadłem śmigłowym, masa odlewnicza masa plastyczna masa półsucha 6. przepompowanie masy 6.bełtanie w studni z 6. bełtanie masy z na prasę filtracyjną, mieszadłem grabkowym czystymi odpadami oraz 7.rozbełtanie placków wraz z odpadami plastyfikatorem, masy w dołach plastycznymi, 7. dojrzewanie masy w osadowych, 7. przepompowanie masy studni, 8.magazynowanie masy do prasy filtracyjnej 8. pompowanie masy do lejnej w studni z 8. odpowietrzenie masy w suszarni rozpyłowej, mieszadłem grabkowym, prasach ślimakowych 9. suszenie, 9.transport masy na 9. formowanie płoszek i 10. magazynowanie stanowiska formiercze, składowanie na granulatu w big bagach, drewnianych paletach, II.A Formowanie z mas lejnych; 1
II.A Formowanie z mas lejnych; II.A Formowanie z mas lejnych; II.A Formowanie z mas lejnych; 2
II.B Formowanie z mas plastycznych; II.C Formowanie z granulatu; III. Suszenie; 3
IV. Wypalanie; Umowne etapy procesu wypalania: etap pierwszy do 250 C (atmosfera utleniająca) etap drugi - 250-1000 C (atmosfera utleniająca) - intensywne wypalanie węgla - dehydroksylacja minerałów ilastych - przemiany kwarcu, - dekarbonizacja węglanów - powstawanie fazy ciekłej etap trzeci - 1000-1050 C (atmosfera utleniająca) - utlenianie związków żelaza np. pirytu - wyrównanie temperatury w objętości wyrobów - początek przemiany metakaolinitu w mulit pierwotny Umowne etapy procesu wypalania: etap czwarty 1050-1250 C (atmosfera redukcyjna) - redukcja Fe 3+ do Fe 2+ - intensywna skurczliwość - powstawanie mulitu pierwotnego - powstaje fajalit (wybielanie czerepu) - wzrost ilości fazy ciekłej - początek rozpuszczania się mulitu pierwotnego w fazie ciekłej - początek powstawania mulitu wtórnego etap piąty 1250-T k (atmosfera obojętna) - wzrasta ogólna ilość fazy ciekłej - rozpuszczanie małych ziaren mulitu - rekrystalizacja ziaren mulitu wtórnego - rozpuszczanie ziaren kwarcu - wzrost objętości porów zamkniętych 4
IV. Wypalanie; Parametr / jednostka min Długość pieca m 80-160 Nominalna szerokość kanału m 3,20 4,20 Długość procesu wypalania godz 10-24 Optymalny zakres temperatury o C 1100-1260 Ilość wózków w piecu szt 53 105 Zużycie energii na kg materiału kj/kg 4200-5800 IV. Szkliwienie; Szkliwo stanowi cienką warstewkę szkła lub szkła i kryształów stopioną w trakcie procesu wypalania na powierzchni wyrobu surowego, bądź uprzednio wypalonego na biskwit. Szkliwo zwykle osadza się na wyrobie w postaci zawiesiny wodnej, równomierną warstewką. Podczas wypalania wyrobu warstewka ta topi się, tworząc fazę ciekłą, która po ostudzeniu stanowi szkło. Wszystkie szkliwa ceramiczne są mieszaniną odpowiednich tlenków: szkłotwórczych: SiO 2, B 2 O 3 ; modyfikujących: K 2 O, Na 2 O, CaO, MgO, BaO, SrO, PbO; pośrednich: Al 2 O 3, PbO, ZnO, ZrO 2, SnO 2, TiO 2. Zawiesina może zawierać zastaw tlenków innych prekursorów (szkliwo surowe) lub przetopiony i rozdrobniony uprzednio zestaw (szkliwo frytowane) lub też jedno i drugie. IV. Szkliwienie; Szkliwa po wypaleniu, w zależności od wyglądu powierzchni są: przeźroczyste lub kryjące; błyszczące lub matowe; białe lub kolorowe; dekoracyjne: krystaliczne awenturynowe spękane (cracklé) kosmykowe (tears-glazes) ściekające 5
polewanie IV. Szkliwienie; zanurzanie malowanie IV. Szkliwienie; natryskiwanie V. Zdobienie; Dodawanie elementów dekoracyjnych, malowanie: technika krążka malarskiego, technika malarska, technika natrysku, technika stemplowania, technika kalkomanii, technika sitodruku pośredniego technika sitodruku bezpośredniego, dekoracja trawiona, imitacja trawienia, zdobienie rozpuszczającymi się solami, technika laserowa 6
V. Zdobienie ręczne krążek (toczek) malarski; służy do tzw. obwódkowania, tj. malowania obwódek (1-2 mm), pasków >2,5 mm) i linii (do 1 mm) za pomocą pędzli malarskich z włosia bobrowego. Płynność farby musi być tak dobrana, by od jednorazowego nabrania na pędzel wykonać całą obwódkę. V. Zdobienie ręczne nakładanie dekoracji; V. Zdobienie ręczne nakładanie dekoracji; 7
V. Zdobienie malowanie; Malowanie, z reguły podszkliwne, stosuje się głównie do zdobienia fajansu, kamionki i majolik. Do zarobienia farby używa się wody, czasem z dodatkiem glukozy, cukru, gumy arabskiej, lub terpentyny, co pozwala uzyskać odcienie i różne tonacje barw, ale wymaga wypalenia dekoracji przed szkliwieniem. Pędzle malarskie z sierści wiewiórczej. V. Zdobienie malowanie; Sztafaż podkreślenie farbą lub metalem szlachetnym wypukłości reliefu. V. Zdobienie stemplowanie; Pojedynczy motyw powtarzany aż do uzyskania pełnego, ciągłego motywu zdobniczego. 8
V. Zdobienie kalkomania; Kalkę ze wzorem wykonanym farbą ceramiczną można wykonać techniką litograficzną, offsetową lub sitodrukową. V. Zdobienie rozpuszczające się sole; V. Zdobienie trawienie laserowe; wtapianie farby w szkliwo przez wiązkę laserową, wykonanie reliefów w wypalonej, nie szkliwionej powierzchni czerepu. 9
Surowce 1. Surowce plastyczne glina 1, glina 2, glina 3, kaolin, bentonit, talk, 2. Surowce schudzające skaleń 1, skaleń 2, piasek kwarcowy, wollastonit, krzemian cyrkonu, kalcyt/dolomit, 28 1. Mielenie surowców twardych; 2. Bełtanie surowców plastycznych; 3. Sporządzanie masy lejnej; 4. Granulacja; 1. Mielenie surowców twardych; 2. Bełtanie surowców plastycznych; 3. Sporządzanie masy lejnej; 4. Granulacja; 5. Prasowanie; 10
1. Mielenie surowców twardych; 2. Bełtanie surowców plastycznych; 3. Sporządzanie masy lejnej; 4. Granulacja; 5. Prasowanie; 6. Zdobienie sitodruk bezpośredni; 1. Mielenie surowców twardych; 2. Bełtanie surowców plastycznych; 3. Sporządzanie masy lejnej; 4. Granulacja; 5. Prasowanie; 6. Zdobienie sitodruk pośredni; 1. Mielenie surowców twardych; 2. Bełtanie surowców plastycznych; 3. Sporządzanie masy lejnej; 4. Granulacja; 5. Prasowanie; 6. Zdobienie sitodruk pośredni; 11
1. Mielenie surowców twardych; 2. Bełtanie surowców plastycznych; 3. Sporządzanie masy lejnej; 4. Granulacja; 5. Prasowanie; 6. Zdobienie druk cyfrowy; Kamienie milowe: wypalanie szybkościowe - nowe masy, gres porcellanato, wzrost ciśnienia prasowania - nowe generacje pras hydraulicznych (System), zdobienie sitodruk pośredni (Rotocolor), druk atramentowy (KeraJet), płytki wielkoformatowe jak zrobić? I Szerokość do 160 cm, Grubość 3 20 mm, Długość bez ograniczeń, Wydajność do 14.000 m 2 /dzień 12
I I I 13
I I I 14
15