Spotkać Zmartwychwstałego Lectio divina czytanie i rozważanie Słowa Bożego VI niedziela wielkanocna Parafia NMP Bolesnej, Wrocław Strachocin, maj/czerwiec 2011
Opracowanie: Jolanta Prokopiuk
Lectio divina - metoda osobistego studium Pisma Świętego Mnisi znali dwa sposoby medytacji Słowa Bożego: ruminatio przetrawianie Słowa Bożego poprzez jego ciągłe powtarzanie oraz lectio divina Bożą lekturę, czytanie Pisma Świętego. Ukształtowana była przez duchową egzegezę Pisma Świętego. Chodziło w niej o to, że wszystkie słowa Biblii rozumiem jako drogę do Boga, jako opis drogi duchowej. Chodzi tu raczej o pytanie: kim jestem, co jest tajemnicą mojego życia, kim i czym stałem się dzięki Jezusowi Chrystusowi? Kiedy bowiem poprzez medytację poczuję, kim jestem, zmieni się także moje działanie w świecie. Kilka uwag o miejscu modlitwy, czasie oraz pozycji modlitewnej. Miejsce Idealne to kościół czy kaplica z wystawionym Najświętszym Sakramentem. W praktyce będzie to każde miejsce, w którym znajdziemy choć odrobinę wyciszenia. Czas Przynajmniej kwadrans. Dobrze jeśli będzie to pół godziny. Pora dnia nie jest istotna, ważne tylko, byśmy byli przytomni i w czasie modlitwy nie zasnęli. Pozycja w czasie modlitwy. Godna i wygodna. Można w tej modlitwie klęczeć, można siedzieć na małej ławeczce, można też zwyczajnie usiąść na wygodnym krześle przy stole. Przebieg lectio divina Istotą tej metody jest jej podział na: I. Czytanie (lectio) II. Medytację (meditatio) III. Modlitwę (oratio) Całość poprzedzona być powinna chwilą wyciszenia, skupienia, prośbą skierowaną do Ducha Świętego o dobre owoce. Na zakończenie powinniśmy podziękować Bogu oraz dokonać refleksji nad naszą modlitwą jak się czuliśmy, co było dobre w tej modlitwie a co należałoby w niej poprawić w przyszłości. Czytanie (lectio) wybieramy dłuższy fragment tekstu przynajmniej jeden rozdział. Nie zakładamy, że przeczytamy go w całości. Może się zdarzyć, że już pierwszy werset będzie tym fragmentem nad którym powinniśmy zatrzymać się dłużej. Czytam Pismo Święte powoli i uważnie, nie po to, by pomnożyć swoją wiedzę, lecz by spotkać Boga w Jego Słowie. W czytaniu chodzi bowiem o znalezienie takiego fragmentu (zwykle będzie to jeden werset), który nas poruszy. To poruszenie może mieć bardzo różny charakter. Może to być ciekawość, niezrozumienie, pociecha, piękno, niepokój. Poruszenie jest świadectwem, że ten werset jest dla nas osobiście ważny. Bardzo ważną informacją jest złość lub agresja rodząca się podczas czytania Słowa Bożego. Oznacza ona bowiem, że Jezus w Słowie Bożym dotyka naszej nieuporządkowanej dziedzina życia. Jest bardzo istotne zwrócenie uwagi na uczucia, które nam towarzyszą. Nie mamy wpływu na uczucia, które się rodzą. Są ważne ponieważ, ukazują nam one stan naszego serca. Nie ma uczuć dobrych i złych, ponieważ są one obojętne moralnie. Jeżeli rodzi się uczucie zazdrości lub niechęci to nie jest to grzechem. Materią grzechu będzie dopiero nasza odpowiedź na to uczucie. Znalezienie tekstu, który porusza jest sygnałem, że kończy się etap lectio.
Medytacja (Meditatio) Pierwotne, łacińskie znaczenie tego słowa to powtarzanie. W tej części koncentrujemy się na znalezionym urywku. Czytamy go wielokrotnie, powoli, jakby smakując całość wersetu lub jego fragmenty. Czytając możemy akcentować różne części i wyrazy wersetu. Prawdopodobnie nauczymy się w ten sposób wersetu na pamięć. Powtarzajmy go zatem także w myśli może nam pomóc zamknięcie oczu. Angażujmy na tym etapie nie tylko rozum ale także i serce. Modlitwa (Oratio) Na pewnym etapie medytacji zamienia się ona w modlitwę. Będzie ona miała spontaniczny charakter. Czasami będzie to nasza aktywność, ale możemy też być porwani przez Boże natchnienie. Wtedy modlitwa stanie się bardziej działaniem Boga w nas niż naszym działaniem. Trudno przewidzieć, co przyniesie modlitwa, jaki dokładnie charakter i kierunek przybierze. Może to być zarówno przebłaganie, prośba jak i dziękczynienie i uwielbienie. Może mieć także charakter krótkiej, żarliwej modlitwy, proszącej Boga, by ukoił moja tęsknotę, by pozwolił się doświadczyć i ujrzeć. Warto wypowiedzieć się przed obliczem Boga osobiście, rozmawiając o swoich reakcjach - radościach skłaniających do uwielbienia, ale także o tym, co może trapić, powodować zawstydzenie czy wręcz poczucie bezsilności.
29.05. 2011, niedziela (VI niedziela wielkanocna) JEZUS ZMARTWYCHWSTAŁY OBJAWIA SIĘ PRZEZ ZNAKI I CUDA Dz 8, 5-8. 14-17 Krzyż nigdy nie miał być jedynym czy nawet głównym symbolem chrześcijaństwa. Chrześcijanie nie używali krzyża jako symbolu przez czterysta lat po Chrystusie. Czterysta lat najwcześniejszego i najbardziej żywego chrześcijaństwa minęło bez krzyża jako głównego znaku identyfikującego chrześcijanina. Pierwotny Kościół chrześcijański jako symbolu zmartwychwstania używał uzdrowień i cudów, ponieważ właśnie to uznawał za coś zasadniczego. Znaki i cuda sprawiają, że chrześcijaństwo jest dobrą nowiną. Zmartwychwstanie zmieniło bieg historii. Sam krzyż, a wraz z nim i cierpienie nie było niczym nowym w rzeczywistości ziemskiej. Każdy naturalnie doświadcza w jakiejś formie cierpienia ale absolutną esencją chrześcijaństwa jest powstanie Jezusa z martwych - jeśli Chrystus nie zmartwychwstał ( ) próżna jest wasza wiara - 1Kor 15,14 Mieszkańcy Samarii z uwagą słuchali tego co mówił Filip ze względu na znaki i cuda, które oglądali własnymi oczami. Aby współczesny chrześcijanin mógł podobnie jak pierwsi chrześcijanie ukazywać moc Jezusa, potrzebuje Ducha Świętego i Jego darów. Kościół narodził się w czasie zesłania Ducha Świętego, dlatego nie ma Kościoła, ani chrześcijaństwa bez Ducha Świętego. Jednakże należy pamiętać, że przyjęcie Ducha Świętego i jego darów poprzedza osobiste nawrócenie. 2. Meditatio (powtarzanie) Przeczytaj fragment, który Cię Przeczytaj go 2-3 razy, powoli, delektując się 3. Oratio (modlitwa)
30. 05. 2011, poniedziałek GŁÓD BOGA Dz 16, 11-15 Paweł będąc posłuszny Duchowi Świętemu wyrusza do Europy. Wyjeżdża w nieznane, bez planowania bazy noclegowej, żadnego miejsca zakotwiczenia. Zatrzymuje się w Filipii - głównym mieście Macedonii. Podąża wraz z Tymoteuszem nad rzekę, ponieważ logika podpowiada mu, iż jest to miejsce modlitwy. Rozpoczynają rozmowę z tamtejszymi kobietami, bo to one spotykają się na modlitwie ( mijają wieki, ale ta cecha kobiecości pozostaje ciągle aktualna) Wybór Boga jest zawsze najlepszy, bo wie kogo wybiera. Apostoł przez swoje wszechstronne wykształcenie zna na tyle współczesne języki, że bez kłopotu nawiązuje kontakt i porozumiewa się z tamtejszymi mieszkańcami. Pan otwiera serce kobiety imieniem Lidia. Jest to osoba zamożna, ponieważ sprzedaje purpurę. Bóg zabezpiecza Pawłowi i Tymoteuszowi wszystko, co potrzebne od strony materialnej. Bóg troszczy się o swoich posłańców. Lidia była kobietą bojącą się Boga, dlatego tak szybko przyjęła nauczanie Pawła. Została ochrzczona z całym swoim domem. Jej serce było gotowe do przyjęcia Boga żywego. Czasy współczesne wydają się być trudniejsze, ponieważ są nasycone konsumpcjonizmem. Jesteśmy syci jedzenia, czasami przejedzeni. Sycimy się posiadaniem różnych dóbr materialnych, ale to nasycenie trwa krótko. Tęsknimy do czegoś większego i głębszego, dlatego czasami Bóg przeprowadza nas przez trudne doświadczenia, aby zrodziła się w nas potrzeba otwarcia na Jego obecność. Człowiek współczesny bardzo potrzebuje postu, aby otworzyć się na potrzeby duchowe. Potrzebuje postu, aby być zdrowszy. Głód fizyczny bowiem rodzi głód Boga. Oto nadejdą dni- wyrocznia Pana Boga gdy ześlę głód na ziemię, nie głód chleba ani pragnienia wody, lecz głód słuchania słów Pańskich. (Am 8,11) 4. Meditatio (powtarzanie) Przeczytaj fragment, który Cię Przeczytaj go 2-3 razy, powoli, delektując się 5. Oratio (modlitwa)
31. 05. 2011, wtorek (święto nawiedzenia NMP) MARYJA PRZYNOSZĄCA DUCHA ŚWIĘTEGO Na wieść o tym, że Elżbieta spodziewa się dziecka, Maryja wyrusza w pośpiechu w drogę, aby wspomóc swoją kuzynkę. Miłość śpieszy się kochać ludzi. Maryja potrafi kochać, ponieważ nauczona jest przez swoich rodziców służby innym ludziom. Nie boi się ponosić trudów. Dwie kobiety w różnym wieku, ale w podobnej sytuacji. Jedna jest nastolatką, druga kobietą w podeszłym wieku. Obie noszą pod sercem swoich synów. Łączy je miłość do Jahwe. Elżbieta latami prosiła o dziecko. Maryja niespodziewanie otrzymuje propozycję przyjęcia Boga do swojego łona i życia. Maryja, aby przyjąć Boga żywego, zostaje napełniona chwałą Pana, tak jak Arka przymierza. Jest napełniona Duchem Świętym także dla swojego bezpieczeństwa, ponieważ nikt kto zobaczył świętego Boga twarzą w twarz nie mógł pozostać żywy. Duch Święty uzdalnia ją do zrealizowania jej powołania. Wystarczyło proste i życzliwe pozdrowienie Maryi, aby Elżbieta została napełniona Duchem Świętym. Wystarcza obecność Maryi, aby Duch Święty zaznaczał swoją obecność. Elżbieta wydaje okrzyk i błogosławi. Mały Janek podskakuje i pląsa w brzuchu. Elżbieta otrzymuje dodatkowo dar poznania Mesjasza w łonie Maryi. To tylko możliwe jest pod wpływem Ducha Świętego. My także możemy mieć swój czas nawiedzenia, gdy tylko będziemy w potrzebie i zaprosimy Maryję do swoich spraw. Maryja jak każda osoba potrzebuje być zaproszona i oczekiwana. Ona szanuje prywatność i wolną wolę człowieka. Nigdy się nie narzuca. Nie chce zdominować człowieka. Jest przeźroczysta na Boga. Potrafi stać w oddaleniu i gotowości służenia. 4. Meditatio (powtarzanie) Przeczytaj fragment, który Cię Przeczytaj go 2-3 razy, powoli, delektując się 6. Oratio (modlitwa)
1. 06. 2011, środa NIE BĘDZIESZ MIAŁ BOGÓW CUDZYCH PRZEDE MNĄ Dz 17, 15. 22-18,1 Paweł dociera do Aten i przemawia na Areopagu miasta. Mówi po grecku nawiązując do naturalnych skłonności każdego człowieka, czyli do jego religijności. Człowiek ze swojej natury potrzebuje jakiegoś boga. Jeżeli nie będzie służył Bogu żywemu i prawdziwemu, to będzie służył jakiemuś bożkowi w postaci pieniędzy, dzieci, pracy, telewizji. W zasadzie człowiek potrafi sobie uczynić bożka ze wszystkiego. Nawet z najlepszych rzeczy. Bóg dlatego też wprowadza człowieka w różne próby, aby sprawdzać jego serce: czy jest coś ważniejszego niż On sam. Abraham musiał złożyć w ofierze swojego syna Izaaka, syna obietnicy. Bóg chciał się przekonać, czy jego ukochany, wyczekiwany syn nie zajął miejsca Boga żywego. Równocześnie mowa na Areopagu w Atenach jest największą misyjną porażką Pawła. Gdy apostoł zaczął głosić zmartwychwstanie Jezusa, Grecy odpowiedzieli mu: posłuchamy cię innym razem. Człowiek w swoim sercu musi być przekonywany przez Ducha Świętego, aby przyjąć Bożą inność i Boże wezwanie. Jezus powiedział do Piotra w Cezarei Filipowej: Błogosławiony jesteś, Szymonie, Synu Jony. Albowiem nie objawiły ci tego ciało i krew, lecz Ojciec mój, który jest w niebie. (Mt 16,17) Równocześnie Bóg przez różne trudne doświadczenia (trudną łaskę) przygotowuje serce człowieka do tego, aby człowiek zapragnął Boga, aby pragnął odpowiedzieć na Boże wezwanie. 4. Meditatio (powtarzanie) Przeczytaj fragment, który Cię Przeczytaj go 2-3 razy, powoli, delektując się 5. Oratio (modlitwa)
2. 06.2011, czwartek W ŻYCIU CHRZEŚCIJAN NIE MA PRZYPADKOWYCH LUDZI I SYTUACJI Dz 18, 1-8 Paweł wyrusza z Aten do Koryntu. Jako stolica Achai miasto to już dawno przewyższało Ateny. Rzymski Korynt był pod względem politycznym i gospodarczym głównym ośrodkiem Grecji i słynął z niespotykanej wówczas rozpusty. Było to jedno z najbardziej zaludnionych i najbardziej zdeprawowanych miast w cesarstwie. Po ludzku wydawałoby się, że nie ma szans głoszenia Dobrej Nowiny w tak zdeprawowanym mieście. Jednak Bóg przez zbieg różnych okoliczności tak prowadzi Pawła, że żadne prawa i żadne sytuacje nie są przeszkodą w realizowaniu planów Bożych. Małżeństwo Akwili i Pryscylli przybyło do Koryntu z powodu prześladowania Żydów w Italii. Są małżeństwem chrześcijańskim żydowskiego pochodzenia. W Koryncie w tamtym okresie działa duża synagoga żydowska. Spotykają Pawła, który zajmuje się tym samym rzemiosłem. Łukasz autor Dziejów wspomina, że Paweł przyszedł do nich i zamieszkał z nimi, ponieważ tak, jak oni wyrabiał namioty. Okazuje się, że także ludzkie umiejętności potrafią połączyć ludzi i stworzyć płaszczyznę współpracy dla Królestwa Bożego. Dla Boga nie ma przypadkowych ludzi i przypadkowych zawodów, przypadkowych miejsc i okoliczności. Tylko Bóg potrafi doprowadzić do spotkania konkretnych osób przez przedziwne wydarzenia lub splot wydarzeń. Paweł w swojej gorliwości głoszenia Dobrej Nowiny idzie dalej. W poprzedniej wspólnocie zostawia Tymoteusza i Sylasa, którzy czuwają nad uczniami w Macedonii. Docierają także do Pawła z funduszami materialnymi, które pozwalają mu oddać się wyłącznie nauczaniu. 7. Meditatio (powtarzanie) Przeczytaj fragment, który Cię Przeczytaj go 2-3 razy, powoli, delektując się 8. Oratio (modlitwa)
3.06. 2011, piątek BÓG ŹRÓDŁEM POCIESZENIA I WSPARCIA Dz 18, 9-18 Po grzechu pierworodnym lęk w jakiś sposób wpisany jest w człowieczeństwo. Bóg przychodzi do Pawła w widzeniu i mówi mu: nie lękaj się. Wydaje się, że Paweł zahartowany jest w jakiś sposób w trudach i cierpieniu, ale jak każdy, ma swoje granice wytrzymałości. Czasami wystarczy jedno słowo, jak w przypadku proroka Eliasza i zwycięstwo nad prorokami Baala zamienia się w ucieczkę i porażkę. (por. 1Krl 19,1-9) Bóg zapewnia Pawła, że jest z nim. Bóg przychodzi z łaską pocieszenia. Dodaje odwagi i ukazuje perspektywę służby. Dzieło Boże objawia się w pełni w dłuższym okresie czasu. Bóg daje siły, aby kontynuować dzieło. Paweł w konsekwencji pozostaje w Koryncie przez rok i sześć miesięcy. Dzieło ludzkie potrafi mieć nawet imponujący początek, ale bez Bożej pomocy rozpada się jak domek z kart. Kościół rozpoznaje dzieła Boże właśnie przez ich trwałość i przynoszony owoc. Paweł dostaje się przed sąd świecki prokonsula Achai, oskarżany przez tamtejszych Żydów. Sam Bóg broni Pawła przez Gallio - ówczesnego przedstawiciela Rzymian. Żydzi pozostali na przysłowiowym lodzie. Ileż apostoł musiał mieć sił fizycznych i wytrzymałości psychicznej w różnorakich doświadczeniach pracy misyjnej. Sam o tym pisze w Drugim Liście do Koryntian: Bardziej przez trudy, bardziej przez więzienia; daleko bardziej przez chłosty, przez częste niebezpieczeństwa śmierci. Przez Żydów pięciokrotnie byłem bity po czterdzieści razów bez jednego. Trzy razy byłem sieczony rózgami, raz kamieniowany, trzykrotnie byłem rozbitkiem na morzu, przez dzień i noc przebywałem na głębinie morskiej. (2Kor 11, 23b-25) Paweł stale doświadczał, że moc w słabości się doskonali. 4. Meditatio (powtarzanie) Przeczytaj fragment, który Cię Przeczytaj go 2-3 razy, powoli, delektując się 5. Oratio (modlitwa)
4. 06. 2011, sobota BÓG WYKORZYSTUJE WSZELKIE NASZE ZAINTERESOWANIA DLA DOBRA KRÓLESTWA BOŻEGO Dz 18, 23-28 Bóg jest mistrzem w wykorzystywaniu naszych umiejętności, zdolności, pasji, zawodów w celu głoszeniu Jezusa zmartwychwstałego. Apollos był człowiekiem uczonym i znającym świetnie Pisma. Wszystko to służyło w życiu tego człowieka do głoszenia Jezusa. Autor "Władcy pierścieni" Tolkien zajmował się w życiu zawodowym mitami i legendami staroangielskimi. Po nawróceniu, na podstawie tych mitów stworzył dzieło o walce duchowej. Walce dobra ze złem. Po Pawle z Tarsu, ale i po Apollosie widać jak ważna jest pasja w życiu człowieka. Pasja pozwala człowiekowi głęboko się zaangażować, ujrzeć jakiś sens w życiu. Pasja porusza serce i zaraża innych do tej samej pracy. Paweł i Apollos z tą samą pasją rozpoczęli głoszenie Jezusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego. Pan Bóg pozwolił im wykorzystać wszystkie swoje umiejętności dla Królestwa niebieskiego. Łukasz autor Dziejów apostolskich nadmienia, że Apollos dzielnie uchylał twierdzenia Żydów, wykazując publicznie z Pism, że Jezus jest Mesjaszem. 4. Meditatio (powtarzanie) Przeczytaj fragment, który Cię Przeczytaj go 2-3 razy, powoli, delektując się 5. Oratio (modlitwa)