KRAJOWA IZBA KOMUNIKACJI ETHERNETOWEJ ul. Lindleya 16, 02-013 Warszawa, Tel. + 48 022 29-28-700, Fax +48 22 29 28 701 e-mail: biuro@kike.pl, grap@kike.pl, http://www.kike.pl KRS 0000316678, REGON: 141637224, NIP 9512270210 Ulga w umowie o świadczenie usług telekomunikacyjnych - praktyczny poradnik dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych członków KIKE Warszawa, wrzesień 2014 Stan prawny: 23 września 2014 roku ul. Graniczna 29/215 40-017 Katowice +48 32 77 45 888 www.itblegal.pl www.okablowani.pl
Szanowni Państwo, Niniejszy poradnik został opracowany na zlecenie Krajowej Izby Komunikacji Ethernetowej w Warszawie i ma na celu przedstawienie członkom KIKE podstawowych informacji, dotyczących ulg stosowanych w umowach o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz możliwości dochodzenia roszczeń od abonentów w przypadku rozwiązania umów zawartych na czas określony przed upływem terminu na jaki zostały zawarte przez abonenta lub przez operatora z winy abonenta. Zagadnienia prawne dotyczące ulgi w umowie o świadczenie usług telekomunikacyjnych zostały określone w ustawie Prawo telekomunikacyjne, w zwłaszcza w art. 57 ust. 6 tej ustawy. Opracowanie zawiera zwięzłe omówienie pojęcia ulgi, podstawowych zasad tworzenia regulaminów promocji, zagadnienia wysokości roszczenia, jakie przysługuje dostawcy usług wobec abonenta w przypadku rozwiązania umowy zawartej na czas określony przed upływem terminu na jaki została zawarta oraz zawiera przykłady wyliczenia takich roszczeń. Poradnik został opracowany przez radców prawnych Ewelinę Grabiec i Łukasza Bazańskiego z itb Legal Kancelarii Radcy Prawnego Łukasza Bazańskiego według stanu prawnego na dzień 23 września 2014 r. do użytku wewnętrznego KIKE i jej członków. Ewelina Grabiec Łukasz Bazański - 2 -
I. Pojęcie ulgi w rozumieniu Pt. Pojęcie ulgi nie zostało zdefiniowane wprost, jednak z brzmienia ustawy wynika, iż przyznana abonentowi ulga jest różnicą między standardową ceną za daną usługę, świadczenie, aktywację, urządzenie, stosowaną dla umów na czas nieokreślony, a ceną za jaką abonent uzyskuje określone świadczenia na podstawie umowy zawartej na czas określony. Ulga to nic innego jak rabat, korzyść jaką uzyskał abonent w zamian za podpisanie umowy terminowej. 1) Ulga w opłacie abonamentowej. W przypadku opłaty abonamentowej ulga przyznana abonentowi jest różnicą między standardową opłatą abonamentową (w umowie z takimi samymi usługami, ale zawartej na czas nieokreślony) a promocyjną opłatą abonamentową. 2) Ulga w opłacie aktywacyjnej/instalacyjnej. Podobnie w przypadku opłaty aktywacyjnej/instalacyjnej wartość ulgi to różnica między opłatą standardową (w umowie na czas nieokreślony) a opłatą promocyjną (w umowie na czas określony). 3) Ulga z tytułu sprzedaży telekomunikacyjnego urządzenia końcowego. Jeżeli przedsiębiorca na podstawie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych przenosi na abonenta własność telekomunikacyjnych urządzeń końcowych (np. telefonu lub router) to wysokość przyznanych ulg jest różnicą między ceną po jakiej dostawca usług sprzedaje to urządzenie bez zawierania terminowej umowy, a promocyjną ceną, za którą abonent nabywa urządzenie zawierając umowę na czas określony. 4) Określenie ulgi. Ulga powinna być określona kwotowo w umowie. Jeżeli ulga jest przyznawana z różnych tytułów możliwe jest określenie poszczególnych kwot składających się na łączną wysokość ulgi. Abonent powinien mieć możliwość oceny wysokości roszczenia, gdy rozwiąże umowę przed terminem. Ponadto, umowa musi określać minimalny czas jej trwania, niezbędny do skorzystania z ulg. II. Podstawowe zasady kształtowania zasad promocji. Aby móc udzielać abonentowi ulgi, należy w pierwszej kolejności umożliwić klientom zawieranie umów na czas nieokreślony i określić w cenniku usług opłaty należne w przypadku takich umów (opłaty podstawowe/standardowe). Takie opłaty powinny być odpowiednio większe niż opłaty jakie przedsiębiorca przewiduje w przypadku umów terminowych. Na wysokość cen wpływ mogą mieć koszty prowadzonej działalności oraz ewentualnych inwestycji związanej z budową sieci (wykonaniem przyłącza do klienta/budynku). Ceny standardowe (niepromocyjne) nie mogą odbiegać w znaczący sposób od cen rynkowych oferowanych przez innych przedsiębiorców telekomunikacyjnych za podobne usługi. - 3 -
Ceny standardowe i promocyjne nie mogą być ukształtowane w taki sposób, by kwota ulg i roszczenie wyliczone na jej podstawie w przypadku rozwiązania umowy przed upływem jej obowiązywania dawało przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu nieuzasadnione korzyści. Zgodnie z przepisem art. 61 ust. 1 Pt to dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych ustala ceny, jednak ceny usług telekomunikacyjnych powinny być ustalane na podstawie przejrzystych, obiektywnych i niedyskryminujących kryteriów. Powyższe oznacza, że ustalone ceny dla stosowanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych pakietów powinny z siebie nawzajem wynikać. Po ustaleniu wysokości cen standardowych, należy ustalić ceny promocyjne, które powinny wynikać z obiektywnych kryteriów, np. niższa cena za zawarcie umowy na czas określony lub za wybranie kilku usług w pakiecie. Oferta dostawcy usług powinna stanowić logiczną całość, a jej poszczególne elementy powinny być ze sobą spójne. III. Wysokość roszczenia dostawcy usług w przypadku rozwiązania umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Jednostronne rozwiązanie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej na czas określony, przed upływem terminu na jaki została ona zawarta, przez abonenta albo przez dostawcę usług z winy abonenta może wiązać się z koniecznością poniesienia przez abonenta konsekwencji finansowych. Możliwość żądania zwrotu pomniejszonych proporcjonalnie kwoty ulg przyznanych abonentom została wprowadzona przepisem art. 57 ust. 6 Pt, który stanowi, że w przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej, związanego z ulgą przyznaną abonentowi, wysokość roszczenia z tytułu jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług z winy abonenta przed upływem terminu, na jaki umowa została zawarta, nie może przekroczyć wartości ulgi przyznanej abonentowi pomniejszonej o proporcjonalną jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania. Roszczenie nie przysługuje w przypadku rozwiązania przez konsumenta umowy przed rozpoczęciem świadczenia usług, chyba że przedmiotem ulgi jest telekomunikacyjne urządzenie końcowe. Reasumując, warunkiem koniecznym domagania się od abonenta opłat w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług z winy abonenta jest: udzielenie abonentowi ulgi w związku z zawarciem umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych (art. 57 ust. 6 Pt), wyraźne określenie wysokości udzielanych abonentowi ulg oraz ich podstawy w umowie, tzn. wskazanie czego dotyczy konkretna ulga (np. opłaty abonamentowej, opłaty aktywacyjnej) i jej wysokości. Zasady promocji mogą zostać określone w odrębnym dokumencie- regulaminie promocji. - 4 -
IV. Wysokość roszczenia w przypadku rozwiązania umowy zawartej na czas określony zasady obliczania. Kwotą, od której zależna jest wysokość roszczenia dostawcy usług w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy jest suma przyznanych abonentowi ulg związanych z zawarciem umowy na czas określony. W pierwszej kolejności należy zsumować wszystkie przyznane abonentowi ulgi (tzn. ulgi w opłatach abonamentowych, opłacie aktywacyjnej/instalacyjnej, ulgi za e-fakturę, ulgi za zakup telekomunikacyjnego urządzenia końcowego, itp.), a następnie proporcjonalnie obniżyć ich wysokość w zależności od okresu obowiązywania umowy, po którym doszło do rozwiązania umowy. Wysokość roszczenia wylicza się według wzoru: A [(B:C) x A] = R gdzie: A łączna wysokość przyznanych abonentowi ulg przez cały okres, na jaki została zawarta umowa B okres po którym umowa została rozwiązania (w miesiącach lub dniach) C okres, na jaki została zawarta umowa (odpowiednio w miesiącach lub dniach) R - wysokość roszczenia dostawcy usług o zwrot ulg Przykłady: Umowa zawarta na okres 24 miesięcy, w związku z którą abonent otrzymał ulgę w opłacie aktywacyjnej oraz ulgi w opłatach abonamentowych: Standardowa wysokość abonamentu za daną usługę: 100 zł, Promocyjna wysokość abonamentu w umowie na czas określony: 80 zł, Standardowa wysokość opłaty aktywacyjnej: 200 zł, Promocyjna wysokość opłaty aktywacyjnej: 100 zł. Abonentowi została przyznana miesięczna ulga w opłacie abonamentowej w kwocie: 100 zł - 80 zł = 20 zł. - 5 -
Z tytułu opłat abonamentowych przez cały okres obowiązywania umowy abonentowi została przyznana łączna ulga w opłatach abonamentowych w kwocie: 20 zł x 24 = 480 zł. Abonentowi została przyznana ulga w opłacie aktywacyjnej w kwocie: 200 zł - 100 zł = 100 zł. W czasie określonym umowy abonentowi zostały przyznane ulgi o łącznej wysokości: 480 zł + 100 zł = 580 zł. Wysokość roszczenia dostawcy usług w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy wynosi: w przypadku rozwiązania umowy po 3 miesiącach: 580 - [(3:24) x 580] = 580 - [0,125 x 580] = 580-72, 50 = 507, 50 zł w przypadku rozwiązania umowy po 12 miesiącach: 580 - [(12:24) x 580] = 580 - [0,5 x 580] = 580-290 = 290 zł w przypadku rozwiązania umowy po 15 miesiącach: 580 - [(15:24) x 580] = 580 - [0,625 x 580] = 580-362, 50 = 217, 50 zł Czas określony umowy można zamienić z miesięcy na dni i w analogiczny sposób obliczyć wysokość roszczenia na konkretny dzień, a nie miesiąc (np. w przypadku rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym w ciągu trwania miesiąca kalendarzowego po to aby obliczyć ulgi co do dnia, a nie co do miesiąca). Umowa zawarta na okres 24 miesięcy to umowa zawarta na czas: 365 x 2 = 730 dni. Wysokość roszczenia dostawcy usług w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy wynosi: w przypadku rozwiązania umowy po 50 dniach: 580 - [(50:730) x 580] = 580 - [0,068 x 580] = 580-39,44 = 540, 56 zł w przypadku rozwiązania umowy po 300 dniach: 580 - [(300:730) x 580] = 580 - [0, 41 x 580] = 580 237,80 = 342, 20 zł W przypadku dokładnie określonej łącznej wysokość ulgi przyznawanej w każdym miesiącu (łącznie z opłatą aktywacyjną lub w przypadku, gdy abonent otrzymał ulgi jedynie w abonamencie) to wystarczy pomnożyć miesięczną ulgę przez ilość miesięcy, które pozostałyby do zakończenia umowy, gdyby nie została ona rozwiązana. - 6 -
V. Podsumowanie. Ulga jest to różnica między standardową opłatą za daną usługę/aktywację/urządzenie dostępną w przypadku umowy na czas nieokreślony, a promocyjną opłatą za daną usługę/aktywację/urządzenie związane z zawarciem umowy na czas określony. W przypadku rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawce usług z winy abonenta w czasie określonym umowy, abonent zobowiązany jest jedynie do zwrotu przyznanych mu ulg pomniejszonych o proporcjonalną ich wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania (a nie abonamentu, który abonent byłby zobowiązany uiszczać, gdyby umowa nie została rozwiązana). Ewelina Grabiec Łukasz Bazański - 7 -