ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie -Jan Trzebiński Naczelnik Wydziału Inspekcji maj 2015
OGÓLNOPOLSKI CYKL KONTROLNY Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie w latach 2013 oraz 2014 realizował zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Ochrony Środowiska ogólnopolski cykl kontrolny, dotyczący przestrzegania przepisów znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W 2015 r. cykl kontrolny jest kontynuowany. W latach 2013 i 2014 skontrolowano 4 gminy z Regionu Południowo Zachodniego. GMINA MIASTO KROSNO, GMINA IWONICZ-ZDRÓJ, GMINA JAŚLISKA, GMINA SANOK. Liczba gmin Skontrolowanych w roku Gminy miejskie Gminy wiejskie Gminy miejsko - wiejskie 2013 5 7 5 2014 3 9 4
NAJCZĘŚCIEJ STWIERDZANE NIEPRAWIDŁOWOŚCI nieumieszczenie na stronie internetowej gminy wszystkich informacji wymaganych art. 3 ust. 2 pkt 9 ustawy u.c.p.g, nierzetelne sporządzenie sprawozdania z realizacji zadań gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi za 2012 i za 2013 rok, niedokonywanie weryfikacji sprawozdań kwartalnych przesyłanych przez podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, nie prowadzenie kontroli podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, nie dokonanie corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi, w celu weryfikacji możliwości technicznych i organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, niezorganizowanie punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK).
PODJĘTE DZIAŁANIA POKONTROLNE Na podstawie kontroli przeprowadzonych w 2014 r. WIOŚ podjął następujące działania pokontrolne: skierowano 12 zarządzeń pokontrolnych, zobowiązujących do usunięcia nieprawidłowości, skierowano 4 wystąpienia Gminy, do Przewodniczących Rady skierowano 1 wystąpienie do Marszałka Województwa Podkarpackiego. W wyznaczonym terminie gminy udzieliły odpowiedzi o sposobie realizacji obowiązków nałożonych zarządzeniami pokontrolnymi. Przewodniczący Rady Gmin poinformowali o wykorzystaniu informacji przekazanych w wystąpieniach.
USTALENIA KONTROLI INSTALACJI MBP Wszystkie ww. instalacje przetwarzały odpady w sposób mechaniczny i biologiczny. Kontrolowane instalacje przyjmowały do przetwarzania głównie odpady komunalne dostarczane przez firmy świadczące usługi w zakresie odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. W Sortowni odpadów komunalnych zmieszanych i z selektywnej zbiórki, oraz Kompostowni eksploatowanej przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Krośnieński Holding Komunalny Sp. z o.o. stwierdzono błędne sporządzenie zbiorczych zestawień danych o odpadach za 2012 r. i 2013 r. W trakcie kontroli Spółka przesłała korekty ww. zbiorczych zestawień danych o odpadach do Marszałka Województwa Podkarpackiego.
USTALENIA KONTROLI INSTALACJI MBP W Zakładzie Segregacji i Kompostowania Odpadów w Tarnobrzegu, eksploatowanym przez A.S.A. Tarnobrzeg Spółka z o.o., ul. Strefowa 8, Ta stwierdzono naruszenia warunków pozwolenia na wytwarzanie odpadów w następującym zakresie: brak segregacji manualnej oraz rozdrabniania zmieszanych odpadów komunalnych; brak ewidencjonowania odpadów o kodzie 19 12 12, wytwarzanych jako frakcja nadsitowa oraz frakcja podsitowa oraz przekazywanie frakcji nadsitowej odbiorcom zewnętrznym do produkcji paliw alternatywnych wg pozwolenia powinna być kierowana do sortowania w kabinie sortowniczej; nieprawidłowo prowadzony monitoring procesów technologicznych pod kątem ilości i rodzajów odpadów wytwarzanych w poszczególnych procesach.
USTALENIA KONTROLI INSTALACJI MBP W Zakładzie Zagospodarowania Odpadów w Młynach eksploatowanym przez Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych EMPOL Spółka z o.o. w Tylmanowej stwierdzono następujące naruszenia: prowadzenie ewidencji odpadów w sposób uniemożliwiający dokładne ustalenie ilości zbieranych, przetwarzanych i wytwarzanych odpadów; przekazywanie wytwarzanych odpadów odbiorcy, który nie udokumentował posiadania uregulowań formalnoprawnych w zakresie zbierania odpadów. W Zakładzie Zagospodarowania Odpadów w Kozodrzy eksploatowanym przez Zakład Usług Komunalnych w Ostrowie nie stwierdzono nieprawidłowości
USTALENIA KONTROLI SKŁADOWISK OKREŚLONYCH W WOJEWÓDZKIM PLANIE GOSPODARKI ODPADAMI JAKO RIPOK Kontrole składowisk odpadów nie wykazały naruszeń wymagań technicznych dotyczących ich eksploatacji Na składowiskach odpadów w Stalowej Woli eksploatowanym przez Miejski Zakład Komunalny Sp. z o.o., i w Kozodrzy eksploatowanym przez Gminny Zakład Usług Komunalnych Spółka z o.o., Ostrów zmieszane odpady komunalne, unieszkodliwiano wyłącznie do dnia 30 czerwca 2013 r. Po 30 czerwca 2013 r. zmieszane odpady komunalne przyjmowało do składowania jedynie składowisko odpadów w Przemyślu eksploatowane do dnia 31 grudnia 2013r. przez Zakład Usług Komunalnych w Przemyślu. Odpady te pochodziły głównie z terenu Gminy Miejskiej Przemyśl. W ramach działań pokontrolnych skierowano wystąpienie do Prezydenta Miasta Przemyśla oraz informację do Marszałka Województwa Podkarpackiego.
KONTROLE INSTALACJI DO PRZETWARZANIA ODPADÓW ZIELONYCH I BIOODPADÓW Kompostownia przy ul. Białobrzeskiej w Krośnie, eksploatowana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Krośnieński Holding Komunalny Sp. z o.o. w Krośnie, Zakład Unieszkodliwiania Odpadów przy ul. Białobrzeskiej 108 w Krośnie - Region Południowo Zachodni. Kompostownia bębnowa (bioreaktor: komposter typ-16) w Paszczynie, eksploatowana przez Przedsiębiorstwo Gospodarowania Odpadami Sp. z o.o. Paszczyna 62 B, - Region Zachodni. Kompostownia osadów i biokomponentów KOMWITA w Leżajsku, eksploatowana przez Miejski Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Leżajsku - Region Północny.
USTALENIA KONTROLI INSTALACJI DO PRZETWARZANIA ODPADÓW ZIELONYCH I BIOODPADÓW W ww. instalacjach zgodnie z posiadanymi decyzjami dopuszczonym procesem odzysku odpadów jest proces R3- kompostowanie. Końcowym produktem kompostowania jest nawóz organiczny zapachem i barwą przypominający ściółkę leśną, znajdujący szerokie zastosowanie w rolnictwie. Zarządzający ww. instalacjami posiadają pozwolenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju na wprowadzanie do obrotu nawozu organicznego pod różnymi nazwami, np. BOTANIKA, KOMWIT. W instalacjach wykorzystane są różne metody kompostowania, np. metoda pryzmowa w kompostowni w Krośnie i Leżajsku oraz z wykorzystaniem bioreaktora w kompostowni w Paszczynie. Instalacje nie przyjmowały do przetwarzania odpadów spoza regionu gospodarki odpadami.
PODJĘTE DZIAŁANIA POKONTROLNE W wyniku działań pokontrolnych w stosunku do zarządzających instalacjami RIPOK, WIOŚ podjął następujące działania: skierowano 3 zarządzenia pokontrolne, zobowiązujące do usunięcia nieprawidłowości, skierowano 2 wystąpienia terytorialnego, do organów samorządu skierowano 1 wystąpienie do Marszałka Województwa Podkarpackiego. W wyznaczonym terminie kontrolowane jednostki poinformowały WIOŚ w Rzeszowie o sposobie realizacji obowiązków nałożonych zarządzeniami pokontrolnymi.
KONTYNUACJA OGÓLNOKRAJOWEGO CYKLU KONTROLNEGO W 2015 roku WIOŚ w Rzeszowie w dalszym ciągu realizował będzie zadania w ramach ogólnokrajowego cyklu kontrolnego przestrzegania przepisów znowelizowanej ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W aktualnym cyklu kontrolnym uwzględniono również zmiany przepisów u.c.p.g. wprowadzone ustawą z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 87).
OGRANICZENIE MASY ODPADÓW KOMUNALNYCH Nazwa Regionu ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI Liczba gmin które nie osiągnęły wymaganego poziomu obliczonego na podstawie rocznych sprawozdań organów gmin: Ogólna ilość gmin w Regionie Rok 2012 2013 2014 liczba [%] liczba [%] liczba [%] Centralny 25 3 12 4 16 0 0 Południowo 11 5 45 5 45 0 0 - Wschodni Południowo 32 4 13 4 13 2 6 - Zachodni Północny 34 6 18 8 24 2 6 Wschodni 31 15 48 4 13 1 3 Zachodni 27 6 22 0 0 0 0 ogółem 160 39 24 25 16 5 3
OSIĄGNIĘCIE WYMAGANYCH POZIOMÓW OGRANICZENIA MASY ODPADÓW KOMUNALNYCH ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI [ %]
POZIOMY RECYKLINGU, PRZYGOTOWANIA DO PONOWNEGO UŻYCIA I ODZYSKU INNYMI METODAMI NIEKTÓRYCH FRAKCJI ODPADÓW KOMUNALNYCH - PAPIER, METAL, TWORZYWA SZTUCZNE, SZKŁO. Liczba gmin które nie osiągnęły wymaganego poziomu obliczonego na podstawie rocznych sprawozdań organów gmin Nazwa Regionu Ogólna ilość gmin w Regionie Rok 2012 2013 2014 liczba [%] liczba [%] liczba [%] Centralny 25 6 24 2 8 0 0 Południowo - Wschodni Południowo - Zachodni 11 0 0 0 0 0 0 32 5 16 4 13 0 0 Północny 34 2 6 0 0 0 0 Wschodni 31 12 39 0 0 0 0 Zachodni 27 4 15 1 4 0 0 ogółem 160 29 18 7 4 0 0
OSIĄGNIĘTE POZIOMY RECYKLINGU, PRZYGOTOWANIA DO PONOWNEGO UŻYCIA I ODZYSKU PAPIERU, METALI, TWORZYW SZTUCZNYCH I SZKŁA [ %] 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Centralny Zachodni Południowo-Zach. Południowo-Wsch. Wschodni Północny 2012 2013 2014
POZIOMY RECYKLINGU, PRZYGOTOWANIA DO PONOWNEGO UŻYCIA I ODZYSKU INNYMI METODAMI INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE ODPADÓW BUDOWLANYCH Nazwa Regionu Ogólna ilość gmin w Regionie I ROZBIÓRKOWYCH Liczba gmin które nie osiągnęły wymaganego poziomu: Rok 2012 2013 2014 liczba [%] liczba [%] liczba [%] Centralny 25 14 56 1 4 0 0 Południowo 11 9 81 4 36 6 55 - Wschodni Południowo 32 23 72 19 59 10 31 - Zachodni Północny 34 18 53 7 21 2 6 Wschodni 31 27 87 8 26 8 26 Zachodni 27 15 56 2 7 1 4 ogółem 160 96 60 41 26 27 17
OSIĄGNIĘTE POZIOMY POZIOM RECYKLINGU, PRZYGOTOWANIA DO PONOWNEGO UŻYCIA I ODZYSKU INNYMI METODAMI INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE ODPADÓW BUDOWLANYCH I ROZBIÓRKOWYCH [%]
PODSUMOWANIE Nastąpił znaczny postęp w osiąganiu wymaganych ustawą poziomów: recyklingu i przygotowania do ponownego użycia frakcji odpadów komunalnych w postaci papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła: 82% gmin osiągnęło wymagany poziom - 10% za 2012 r. oraz 100% gmin osiągnęło wymagany poziom - 14% za 2013 r., poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych: 40% gmin osiągnęło wymagany poziom - 30% za 2012 r. oraz 83% skontrolowanych gmin osiągnęło wymagany poziom - 38% za 2014 r., poziom ograniczania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania: 76% skontrolowanych gmin osiągnęło wymagany poziom- 75% za 2012 r. oraz ok. 97% gmin osiągnęło wymagany poziom - 50% za 2014 r.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ JAN TRZEBIŃSKI