Kraków konkurs koncepcje
KRAKÓW Pomysł na plac Jak pozyskać ciekawy i powszechnie akceptowany projekt rewitalizacji w obliczu ciągłych ograniczeń budżetowych? Wystarczy znaleźć doświadczonego partnera i przygotować konkurs. Ale przede wszystkim zapytać o zdanie zainteresowanych, głównie mieszkańców. Nie można stać w miejscu Plac Wolnica w Krakowie to część dawnego rynku miasta Kazimierza. Plac swoją powierzchnią niewiele ustępuje rynkowi krakowskiemu, jednak do jego żywotności mu daleko. Władze miasta postanowiły to zmienić. Wspólnie z firmą reklamy zewnętrznej AMS w 2009 roku ogłosiły konkurs na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej zagospodarowania placu. W założeniu oczekiwano projektów rozwiązań przestrzennych i komunikacyjnych, także ścieżek rowerowych, ukształtowania terenu wraz z posadzką, małej architektury, zieleni, oświetlenia, odwodnienia terenu oraz elementów, które pozwolą stworzyć wartościową i atrakcyjną przestrzeń publiczną o wyjątkowym charakterze. Konkurs zorganizowano we współpracy z krakowskim Stowarzyszeniem Architektów Polskich SARP. 2
Pierwsza nagroda za oryginalne rozwiązanie nawierzchni placu w postaci dylowiny masywnej, drewnianej posadzki, która nawiązuje zarówno do historii miasta (średniowieczne drewniane bruki i krawężniki), jak i posiada związek znaczeniowy z Muzeum Etnograficznym, mieszczącym się w budynku Ratusza. Nieco ludyczna w wyrazie, nawiązująca do tradycji folkloru miejskiego drewniana podłoga placu Wolnica zapewnia mu ciepło, ludzką skalę i umożliwia organizację na jego płycie wielu imprez i wydarzeń, o zróżnicowanym charakterze Do udziału zgłosiło się 87 pracowni architektonicznych i projektowych z Polski i zza granicy. Po raz pierwszy jest tak wielu chętnych w tego typu konkursie mówił prof. Andrzej Wyżykowski, Główny Architekt Miasta oraz przewodniczący sądu konkursowego. W przypadku placu Nowego było 30 zgłoszeń, ostatecznie napłynęło ponad 20 prac dodawał. Do ostatecznej rywalizacji sąd dopuścił 37 prac. Zwyciężył nieszablonowy projekt placu autorstwa Biura Projektów Lewicki Łatak, w którym sędziowie docenili pomysł na nawiązującą do tradycji folkloru miejskiego drewnianą podłogę placu. Nie można stać w miejscu. Trzeba poszukiwać czegoś nowego i zwycięski projekt 3
taki właśnie jest. Gdyby zależało nam na rozwiązaniu standardowym z betonową nawierzchnią czy granitową kostką, to konkurs nie byłby nam do niczego potrzebny. To projekt nowatorski, który przedstawia inny sposób myślenia niż ten, do którego przywykliśmy. Musi więc budzić obawy, ale w XXI wieku trzeba poszukiwać rozwiązań niestandardowych tak werdykt sądu konkursowego komentował prof. Wyżykowski. Co ważne projekt spodobał się samym krakowianom, ale dla organizatorów konkursu nie było to zaskoczeniem. Zapytali oni bowiem mieszkańców i miłośników Krakowa przed konkursem, jakiego Placu Wolnica chcą. Klucz do sukcesu Konkursowi od początku towarzyszyły konsultacje społeczne otwarta debata na temat przyszłości placu odbyła się jeszcze przed jego ogłoszeniem. Wzięli w niej udział przedstawiciele stowarzyszeń, eksperci, władze, miłośnicy Krakowa i wreszcie sami mieszkańcy Kazimierza. Każdy też mógł wrzucić kartkę ze swoim głosem w dyskusji na temat przyszłości placu do specjalnej urny, która została ustawiona w Muzeum Etnograficznym na Pl. Wolnica. Taki scenariusz pozwolił wypowiedzieć się wszystkim zainteresowanym. W efekcie uczestnicy konkursu mogli zapoznać się z głosem mieszkańców jeszcze przed jego oficjalnym ogłoszeniem, a następnie uwzględnić ten głos w swoim projekcie. To wydarzenie precedensowe. Wnioski z konsultacji społecznych posłużyły bowiem jako sugestie dla II nagroda dla pracy za pomysł na plac, którego granitowa nawierzchnia zajmuje cały obszar historyczny rozległego Kazimierskiego Rynku, w jego pierwotnych granicach. Na odnotowanie zasługują także: likwidacja barier architektonicznych, zastosowanie prostego i oszczędnego detalu architektonicznego i lapidarny sposób przedstawienia założeń projektu, który współgra z precyzją tekstu 4
Wyróżnienie przyznane za zdecydowany, klarowny pomysł oraz odważną próbę stworzenia miejsca posiadającego indywidualny charakter. Posadzka placu zbudowana jest z rastra szklanych, hartowanych soczewek zatopionych w konstrukcji żelbetowej 5
projektantów, którzy wzięli udział w konkursie i zostały dołączone do jego regulaminu. Zwieńczeniem konkursu była wystawa pokonkursowa oraz kolejne spotkanie z mieszkańcami Krakowa otwarta debata pod hasłem podyskutuj z autorami. Konkurs prowadzony był zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych. Zwycięzca otrzymał nagrodę pieniężną ufundowaną przez AMS w wysokości 25 tys. złotych oraz zaproszenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonego w trybie zamówienia z wolnej ręki. Organizatorami konkursu była Gmina Miejska Kraków i AMS SA w ramach autorskiego projektu marketingu miejskiego Bramy Kraju. Wyróżnienie przyznane za interesującą dyspozycję przestrzenną, czytelne rozwiązania funkcjonalne oraz sposób wizualizacji projektu, świadczący o dużej wrażliwości autorów 6
Główną nagrodę w konkursie czek na 25 tys. zł i zaproszenie od miasta, do realizacji projektu zdobyło Biuro Projektów Lewicki Łatak. Drugą nagrodę w przyznano polsko-czeskiemu zespołowi Bartłomiej Nawrocki i Jozef Kiszka, a dwa równorzędne wyróżnienia: Projektowi Praga z Warszawy oraz spółce UCS firmowanej przez Piotra Uherka Chciałbym podkreślić dwie rzeczy: zaangażowanie firmy AMS, która jest partnerem Miasta przy tym projekcie wkład koncepcyjny, organizacyjny i finansowy oraz przypomnieć, że w dyskusję nad przyszłą koncepcją placu włączona została społeczność lokalna i stowarzyszenia powiedział Kazimierz Bujakowski, wiceprezydent Krakowa. Ogłoszenie konkursu poprzedziły bowiem konsultacje społeczne oraz otwarta debata na temat przyszłości placu, które miały odpowiedzieć na pytanie, jaki charakter placu najchętniej widzieliby mieszkańcy, eksperci, miłośnicy Krakowa. To precedensowe wydarzenie, że uczestnicy konkursu mogli zapoznać się z głosem mieszkańców i uwzględnić go w swoim projekcie. Jestem przekonany, że tak prowadzone konkursy są drogą najlepiej nakreślającą kształt przestrzeni publicznych Krakowa dodał wiceprezydent. Organizatorzy konkursu: Patron: Patroni medialni: 7