"Kordian" Juliusza Słowackiego KORDIAN JAKO BOHATER ROMANTYCZNY Kordian, opublikowany w 1834 roku, był w dużym stopniu odpowiedzią Słowackiego na III część Dziadów Mickiewicza; tytułowy Kordian w I akcie ma piętnaście lat; jego imię oznacza: mąż serca, czyli człowiek, który sercem, uczuciami będzie odbierał świat; to idealny bohater werteryczny - zagubiony, nie umiejący odnaleźć swego miejsca w świecie, nieszczęśliwie zakochany, odczuwający, typową dla romantyków, chorobę wieku: Otom ja sam jak drzewo zwarzone od kiści,/ Sto we mnie żądz, sto uczuć, sto www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/10
uwiędłych liści. Słowacki celowo wykreował bohatera, który przeżywa wszystko zbyt mocno, jest zbyt mocno nieszczęśliwy; w tej przesadzie widać częstą u Słowackiego ironie romantyczną; w ten sposób dystansuje się on od bohatera, a także wskazuje na te jego cechy, które w dalszej perspektywie stają się przyczyną jego nieskutecznego działania; Kordian zachowuje się, szczególnie w pierwszym akcie, jak typowa ofiara losu, czyli przeciwieństwo wielkiego Konrada z Dziadów Mickiewicza; element ironii i polemiki z www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/10
Mickiewiczowską koncepcją bohatera; istotną rolę w życiu i wychowaniu młodego Kordiana odgrywa stary sługa Grzegorz, który jest raczej jego opiekunem, troskliwie stara się też wytłumaczyć Kordianowi, jak odnaleźć sens we własnym życiu; opowiada mu historie, które mają charakter przypowieści - dwa poziomy znaczeń pierwszy poziom to fabularna, dość prosta historia - o Janku co psom buty szył; drugi poziom znaczeń to metaforyczne przesłanie w niej zawarte, które ma dydaktyczny, czyli pouczający charakter; w tej o Janku, co psom buty szył pojawiają się dwie nauki: www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 3/10
Bogobojna trzódko moja, bądź spokojna:/ Co ma wisieć nie utonie - i druga: Trzeba wiary; Grzegorz przekonuje, że należy wierzyć w sens ludzkiego życia, swego działania, że to daje energię i konieczną wytrwałość KOBIETY W ŻYCIU KORDIANA na życie Kordiana wpłynęły dwie kobiety Laura i Wioletta; Laurę poznajemy w pierwszym akcie; jest ona obiektem jego młodzieńczej miłości, miłości wielkiej i jak przystało na romantyków, nieszczęśliwej i nieodwzajemnionej; główny bohater mówi o niej tak: Miłość? zapomnę o niej wśród światowej burzy/ Pozostanie głos wspomnień / Ten głos rozwiewa złote zapału www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 4/10
świtanie./ Zamknięty jestem w kole czarów tajemniczym,/ Nie wyjdę z niego ; kobieta ta wywarła niezatarte piętno na całe jego życie; Słowacki sportretował bohaterkę nie tylko w sposób pośredni, czyli przez refleksje Kordiana, ale także bezpośrednio, przez wypowiedzi i przeżycia jej samej dalsza biografia Kordiana jest wynikiem tej nieszczęśliwej miłości; udaje się w podróż po Europie; to częsty, romantyczny motyw: podróż w celu odnalezienia sensu życia; pierwszy etap podróży to Londyn; tam Kordian przekonuje się, że to pieniądze rządzą www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 5/10
światem; w Dover czyta Szekspira i przekonuje się, że rzeczywistość jest podła w porównaniu z literaturą: Próżno myśl genijuszu świat cały pozłaca,/ Na każdym szczeblu rzeczywistość czeka; we Włoszech spotyka Wiolett; Wioletta pokazuje mu, że miłość nie jest uczuciem duchowym, niemal świętym; pokazuje mu, że miłość można kupić za pieniądze, że to w co wierzył wrażliwy chłopak przynosi straszne rozczarowanie jest materializmem, nie miłości; ostatnie rozczarowanie spotyka Kordiana u papieża, www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 6/10
który miał być dla niego ostoją sprawiedliwości, jednak zamiast tego pognębił Kordiana i odmówił błogosławieństwa dla Polski; zmiana następuje na szczycie Mont Blanc, gdzie wreszcie odnajduje on sens życia postanawia zostać przewodnikiem narodu podczas walk o wolność Polski; analogicznie do Konrada Mickiewicza bohater Słowackiego nazywa ojczyznę Winkelriedem narodów porównując ją do narodowego bohatera Szwajcarii, który poświęcił życie, umożliwiając rodakom odniesienie zwycięstwa nad Austriakam: Ludy! Winkelried ożył!/ Polska Winkelriedem narodów!/ Poświęci się www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 7/10
choć padnie jak dawniej! jak nieraz! Słowacki udowodnił, dlaczego powstanie listopadowe musiało zakończyć się klęską doszukując się przyczyn w niedojrzałości spiskowców objawiającej się w ich nieposkromionej naturze i niekonsekwencji, a także w złej organizacji i dowodzeniu powstaniem, mając tu na myśli nieudolnych przywódców; autor jednak krytykując postawę Polaków w odnośni patriotyzmu, daje rodakom cień nadziei na to, że ich ojczyzna się odrodzi - pozostawiając zakończenie otwarte, w którym nie do końca wiadomo, czy Kordian ginie na Placu Marsowym; w porównaniu z dziełem swojego odwiecznego rywala Adama Mickiewicza, Słowacki nie próbował gloryfikować naszego kraju, porównując go do umęczonego Chrystusa; realnie podszedł do tej sprawy dając Polakom do www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 8/10
zrozumienia, że można odzyskać niepodległość tylko wtedy, gdy zrywem będą kierować prawdziwi, mądrzy patrioci oraz żołnierze, którym dobro kraju leży na sercu; Słowacki krytykował podstawowe wyznaczniki polskiego romantyzmu, każące wierzyć, że wybitna jednostka, wódz jest w stanie zmienić losy ogółu ludzi; Kordian to niekoniecznie tylko nieszczęśliwa ofiara losu, a nawet jeśli na takiego wygląda, to autor zrobił to najzupełniej celowo, aby skrytykować romantyczną ideologię i poczucie wyjątkowości www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 9/10
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Ściąga eksperta Polaków www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 10/10