03. GOSPODARKA CIEPLNA Spis treści: 3.1. Bilans potrzeb cieplnych - stan istniejący... 1 3.2. Struktura paliwowa pokrycia potrzeb cieplnych... 19 3.3. Zapotrzebowanie na ciepło - przewidywane zmiany... 21 3.5. Ceny nośników energii cieplnej... 27
3.1. Bilans potrzeb cieplnych - stan istniejący Charakterystyka systemu ciepłowniczego miasta Brzeg Miejski system ciepłowniczy Na terenie miasta Brzeg funkcjonuje scentralizowany system ciepłowniczy zarządzany przez Brzeskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej BPEC Sp. z o.o.. Na terenie działania BPEC Brzeg obejmującym swoim obszarem miasto Brzeg, eksploatowana jest jedna kotłownia miałowa Kotłownia Centralna K 202, zlokalizowana przy ul. Ciepłowniczej 11 o parametrach 150/70 C zasilająca miejski system ciepłowniczy. Rys. 1 Lokalizacja kotłowni centralnej Dane techniczne źródła ciepła i sieci ciepłowniczej Kotłownia Centralna K 202 Brzeg ul. Ciepłownicza 11 a. typ kotłów WR-10 4 szt. 1
MW Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło,energię elektryczną i paliwa gazowe Gminy Brzeg. b. ciśnienie maksymalne Pmax. 1,6 MPa c. ciśnienie statyczne Pst 0,35 MPa d. wydajność kotła nr 1 Q 1 13,5 MW e. wydajność kotła nr 2 Q 2 14,0 MW f. wydajność kotła nr 3 Q 3 13,5 MW g. wydajność kotła nr 4 Q 4 11,63 MW h. wydajność sumaryczna kotłowni ΣQ 52,63 MW Bilans ciepła a. centralne ogrzewanie c.o. ΣQ c.o. 43,716 MW b. ciepła woda użytkowa c.w.u. ΣQ c.w.u. 1,219 MW c. wentylacja ΣQ went. 0,234 MW d. technologiczne potrzeby ciepłowni ΣQ techn. 0,680 MW e. maksymalne sumaryczne zapotrzebowanie ΣQ 46,083 MW Bilans ciepła 46 45,5 45 44,5 44 43,5 43 42,5 Technologiczne potrzeby Wentylacja Ciepła woda uzytkowa c.w.u. Centralne ogrzewanie c.o. 1 Rys. 2. Bilans cieplny scentralizowanego systemu ciepłowniczego miasta Brzeg 2
Rys.3. Sieć cieplna scentralizowanego systemu ciepłowniczego miasta Brzeg 3
Rys.4. Schemat sieci cieplnej scentralizowanego systemu ciepłowniczego miasta Brzeg 4
Optymalizacja obciążeń źródła ciepła i sieci ciepłowniczej Kotłownia centralna K-202. a. Sumaryczne zapotrzebowanie ciepła dla całego systemu ΣQ 46,083 MW b. Wydajność pracy źródła ciepła dla kotłowni ΣQ 52,63 MW c. Nadwyżka mocy w stosunku do mocy zamówionej Q 6,547 MW Dla tego stanu rzeczy kotłownia centralna zaspokaja potrzeby cieplne miasta Brzeg do temperatury powietrza zewnętrznego: -20 C. Ciśnienie dyspozycyjne dla sieci cieplnej W oparciu o dotychczasową eksploatację systemu i wykonane modernizacje w latach ubiegłych na kotłowni centralnej, ciśnienia na zasilaniu i powrocie sieci cieplnej winno wynosić: a. ciśnienie na zasilaniu Pzas. 0,68 MPa b. ciśnienie na powrocie Ppow. 0,23 MPa c. ciśnienie dyspozycyjne ΔPdysp. 0,45 MPa Tabela regulacyjna Na sezon grzewczy przewiduje się tabelę regulacyjną temp. wody sieciowej 150/70 C, obliczeniowy przepływ wody sieciowej wynosić będzie: Gobl. = 507,39 m 3 /h. Z uwagi na stosowanie rur preizolowanych na sieciach cieplnych, przewiduje się załamanie wykresu parametrów wody sieciowej T = 135 C. Uwzględniając fakt występowania takiej temp. zewnętrznej w sporadycznych przypadkach oraz mając na uwadze poprawną sprawność wymienników ciepła (częste płukanie chemiczne) oraz wzrost kultury odbioru ciepła poprzez termomodernizację budynków oraz regulację instalacji c.o., nie jest uzasadnione stosowanie zwiększonej ilości przepływu wody w sieci cieplnej. Tak więc obliczeniowy przepływ wody sieciowej pozostaje bez zmian. Sieć ciepłownicza BPEC Sieć cieplna BPEC wykonana jest w układzie promieniowo-pierścieniowym. Magistrale oznaczone literami A, B oraz C rozchodzą się w układzie promieniowym w trzech kierunkach. Magistrala A i B tworzą układ pierścieniowy poprzez spinkę obu sieci na odcinku kierunek 5
km Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło,energię elektryczną i paliwa gazowe Gminy Brzeg. A od ul. Wyszyńskiego 15 poprzez ul. Słowiańską 6 do sieci B przy ul. Robotniczej 7 (schemat sieci ciepłowniczej załącznik nr 1). Sieć ciepłownicza wysokotemperaturowa w mieście Brzeg eksploatowana jest od 1973 r. Obecnie całkowita długość sieci wysokich parametrów wynosi 25,507 km z czego: Sieć napowietrzna o długości 1,752 km co stanowi (6,8 %) długości całkowitej sieci, Sieć tradycyjna kanałowa o długości 7,225 km co stanowi (28,44%) długości całkowitej sieci, Sieć preizolowana o długości 16,500 km co stanowi (64,69%) długości całkowitej sieci. Długość sieci ciepłowniczej 30 25 20 15 10 5 0 Długość sieci napow ietrznej Długość sieci preizolow anej Długość sieci kanałow ej Dlugość sieci ogółem w ynosi Rys.5. Długość sieci ciepłowniczej na terenie miasta Brzeg w km 6
Długość sieci ciepłowniczej w % 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 64,8 28,3 6,9 Rodzaje sieci Siec preizolowana Sieć kanałowa Sieć napowietrzna Rys. 6. Długość sieci ciepłowniczej na terenie miasta Brzeg w % Obsługiwanych jest 202 węzły cieplne jedno i dwufunkcyjne, w tym 134 węzły cieplne są własnością BPEC (tab.1.) Sieć cieplna pracuje dla potrzeb centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej tylko w sezonie grzewczym. Po zakończeniu sezonu grzewczego, dostarczana energia cieplna dla potrzeb c.w.u. następuje z lokalnych kotłowni gazowych. Wyłączenie sieci z eksploatacji umożliwia wykonanie planowanych remontów, modernizacji i inwestycji. W okresie letnim wymienniki ciepła na cele c.o. zasilane z sieci cieplnej połączone są w układzie równoległym z wymiennikami c.w.u., a te z kolei połączone są z układem technologicznym kotłowni gazowej. Eksploatowane w okresie letnim kotłownie gazowe dostarczające ciepło dla celów ciepłej wody K-211 Moc zainstalowana 0,400 MW zasila budynki mieszkalne ul. Korczaka 2, K-216 Moc zainstalowana 0,400 MW zasila budynki mieszkalne ul. Brzechwy 8, K-212 Moc zainstalowana 0,125 MW zasila budynki mieszkalne ul. Słowackiego 2, K-214 Moc zainstalowana 0,068 MW zasila Przedszkole i Żłobek ul. Gaj 1, K-213 Moc zainstalowana 0,068 MW zasila budynek mieszkalny ul. Chocimska 8, K-210 Moc zainstalowana 0,400 MW zasila budynki mieszkalne ul. A. Krajowej 21, K-215 Moc zainstalowana 0,058 MW zasila Szkołę podstawową nr 4 ul. Oławska 2, K-203 Moc zainstalowana 0,029 MW zasila Przedszkole nr 1 ul. Jana Pawła II 7, K-218 Moc zainstalowana 0,150 MW zasila Zespół szkół nr 1 ul. Poprzeczna 16. 7
Tab.1. Wykaz węzłów ciepłowniczych na terenie miasta Brzeg Lp. Adres węzła Nr w. Właściciel Rodzaj węzła 1. Ofiar Katynia 9 Przedszkole 1 BPEC Indywidualny 2. Spacerowa 3 Przedszkole 2 BPEC Grupowy Dwufunk Bez zasobnika 3. Starobrzeska 29a 3 BPEC Grupowy 4. Armii Krajowej 32 RBP 4 Obcy Indywidualny 5. Chocimska 14 5 BPEC Grupowy 6. Słowackiego 60 6 BPEC Obcy Indywidualny Grupowy Dwufunk Bez zasobnika 7. Słowackiego 54 7 Indywidualny 8. Słowackiego 22/1,2 8 BPEC Indywidualny 9. Słowackiego 22/3,4 9 BPEC Indywidualny 10. Słowackiego 24/1,2 10 BPEC Indywidualny 11. Słowackiego 24/3,4 11 BPEC Indywidualny 12. Piastowska 2 12 Obcy Indywidualny 13. Rybacka 49 13 BPEC Grupowy 14. Słowackiego 28/1,2 14 BPEC Indywidualny 15. Słowackiego 28/3,4 15 BPEC Indywidualny 16. Słowackiego 32 16 BPEC Indywidualny 17. Słowackiego 36 17 BPEC Indywidualny 18. Słowackiego 42 18 BPEC Indywidualny 19. Słowackiego 48 19 BPEC Indywidualny 20. Słowackiego 18 20 Obcy Grupowy 21. 1-go Maja 7 II L.O. 21 BPEC Indywidualny 22. Makarskiego 7 22 BPEC Indywidualny 23. Makarskiego 9 23 BPEC Indywidualny 24. Makarskiego 11 24 BPEC Indywidualny 25. Makarskiego 5 25 Obcy Indywidualny przedszkole 26. Makarskiego 13 26 BPEC Indywidualny 27. Makarskiego 25 27 BPEC Indywidualny 28. Makarskiego 37 28 BPEC Indywidualny 29. Poprzeczna 16 Szkoła 29 BPEC Indywidualny Dwufunk Zasobnik 30. Poprzeczna 3 PDD 30 Obcy Indywidualny Dwufunk Zasobnik 31. Poprzeczna 5 31 Obcy Grupowy 32. Gaj 1 32 BPEC Grupowy Dwufunk Zasobnik 33. Elektryczna 5 33 Obcy Indywidualny PTHW 34. Jana Pawła II 2 34 Obcy Indywidualny 35. Porazińskiej 8 35 BPEC Indywidualny 36. Nysańska 4 Szpital 36 Obcy Indywidualny Dwufunk Zasobnik 37. Szkolna 2c 37 Obcy Grupowy 38. Struga 7 38 Obcy Grupowy 39. Armii Krajowej 14 39 BPEC Indywidualny 40. Brzechwy 8 40 BPEC Grupowy Dwufunk Zasobnik 8
41. Kopernika 6 41 Obcy Indywidualny 42. Łokietka 3a 42 BPEC Grupowy 43. Rybacka 12 43 Obcy Indywidualny 44. Rybacka 6b 44 BPEC Grupowy 45. Makarskiego 8 45 BPEC Grupowy 46. Struga 4 46 Obcy Indywidualny 47. Struga 6 47 Obcy Indywidualny 48. Oławska 2 Szkoła 48 BPEC Indywidualny Dwufunk 49. Robotnicza 22 49 BPEC Indywidualny Szkoła nr 6 50. Działkowa 2 50 Obcy Indywidualny 51. Działkowa 4 51 Obcy Indywidualny 52. Piastowska 7 Poczta 52 BPEC Grupowy 53. Kopernika 12 53 Obcy Indywidualny 54. Boch.Monte 54 Obcy Grupowy Cassino 19 55. Szkolna 13 55 BPEC Grupowy 56. Struga 3 56 Obcy Indywidualny 57. Korczaka 2 57 BPEC Grupowy Dwufunk 58. Struga 17 58 Obcy Indywidualny 59. Kamienna 2 Szkoła 59 BPEC Indywidualny nr 3 60. Struga 10 60 Obcy Indywidualny 61. 1-go Maja 7 61 BPEC Indywidualny bud.mieszk. 62. Struga 16 62 Obcy Indywidualny 63. Chrobrego 11 63 Obcy Indywidualny 64. Struga 18 64 Obcy Indywidualny 65. Kopernika 1 65 Obcy Indywidualny Meblopax 66. Słowackiego 16 66 Obcy Indywidualny 67. Ofiar Katynia 8 67 Obcy Indywidualny BUL. I GL. 68. Jana Pawła II 5 68 BPEC Indywidualny Dwufunk Biblioteka 69. Kochanowskiego 69 BPEC Indywidualny 4a,b 70. Korfantego 15 70 Obcy Indywidualny 71. Korfantego 17 71 Obcy Indywidualny 72. Korfantego 19 72 Obcy Indywidualny 73. Korfantego 21 73 Obcy Indywidualny 74. Korfantego 23 74 Obcy Indywidualny 75. Korfantego 25 75 Obcy Indywidualny 76. Korfantego 27 76 Obcy Indywidualny 77. Struga 13 77 Obcy Indywidualny 78. Makarskiego 4 78 Obcy Indywidualny Sandurski 79. Słowackiego 2 79 BPEC Grupowy Dwufunk 80. Elektryczna 2-4 80 Obcy Indywidualny 81. Ofiar Katynia 24 81 BPEC Grupowy Zasobnik Zasobnik Zasobnik Zasobnik 9
wieżowoec 82. Korfantego 13 82 Obcy Indywidualny 83. Armii Krajowej 21 83 BPEC Grupowy Dwufunk 84. Nysańska 1 84 BPEC Indywidualny 85. Chocimska 8 85 Obcy Grupowy Dwufunk 86. Działkowa 3 86 Obcy Indywidualny 87. Jana Pawła II 7 87 BPEC Indywidualny Przedszkole 88. Morcinka 3 88 Obcy Indywidualny 89. Plac Dąbrowskiego1 89 Obcy Indywidualny 90. Chocimska 6b 90 BPEC Grupowy 91. Myczkowskiego 3 91 BPEC Indywidualny Dwufunk 92. Wyszyńskiego 15 92 BPEC Indywidualny 93. Andersa 7 93 BPEC Indywidualny 94. Nysańska 7c 94 BPEC Indywidualny 95. Długa 2 Ahold 95 Obcy Indywidualny 96. Boch.Monte 96 BPEC Indywidualny Cassino 1 97. Wyszyńskiego 9 97 BPEC Grupowy 98. Brzechwy 3 98 BPEC Indywidualny 99. Ofiar Katynia 4 99 BPEC Indywidualny 100. Słowiańska 6 100 BPEC Grupowy 101. Wierzbowa 17 101 BPEC Grupowy 102. Kamienna 3 ZSB 102 Obcy Indywidualny 103. Słowackiego 7-15 103 Obcy Grupowy Piast 104. Żeromskiego 4 104 BPEC Grupowy 105. Robotnicza 7 105 BPEC Grupowy 106. Robotnicza 12 UM 106 BPEC Indywidualny 107. Dzierżonia 16 107 BPEC Indywidualny 108. Piastowska 5d 108 BPEC Grupowy 109. Mleczna 1b 109 BPEC Grupowy 110. Mleczna 4a 110 BPEC Grupowy 111. Długa 15-17 111 BPEC Grupowy 112. Reja 11 112 BPEC Grupowy 113. Chocimska 1 wieżowiec 113 Obcy Grupowy 114. Mleczna 5 BCK 114 Obcy Indywidualny 115. Struga 18a 115 Obcy Indywidualny 116. Wysoka 1 116 BPEC Indywidualny 117. Jerzego 15 117 BPEC Indywidualny 118. Młynarska 9 118 BPEC Grupowy 119. Garbarska 7 119 BPEC Grupowy 120. Rynek 15 120 BPEC Grupowy 121. Sukiennice 2 121 BPEC Grupowy 122. Jagiełły 21 122 BPEC Grupowy 123. Chopina 6 123 BPEC Grupowy 124. Długa 37 124 BPEC Grupowy 125. Długa 51 125 BPEC Grupowy 126. Staromiejska 13 PKO 126 BPEC Grupowy Zasobnik Zasobnik Bez zasobnika 10
127. Chrobrego 31 Sąd 127 BPEC Indywidualny 128. Długa 55 128 BPEC Grupowy 129. 3-go Maja 129 BPEC Grupowy 130. Rynek 11 130 BPEC Grupowy 131. Powst. Śląskich 2 131 BPEC Indywidualny 132. Chrobrego 27 132 Obcy Grupowy Stołówka 133. Chrobrego 29 Areszt 133 Obcy Grupowy 134. Chrobrego 21 WKU 134 Obcy Indywidualny 135. Kamienna 7 135 Obcy Grupowy 136. Wolności 4 136 BPEC Grupowy 137. Krótka 3 137 BPEC Grupowy 138. Wolności 12 138 BPEC Grupowy 139. Wolności 14 139 BPEC Indywidualny Dwufunk 140. Robotnicza 18 140 BPEC Grupowy 141. Wyszyńskiego 21 141 BPEC Indywidualny 142. Słowiańska 18 142 BPEC Indywidualny Szkoła 143. Robotnicza 10 143 BPEC Indywidualny Dwufunk policja 144. Plac Moniuszki 1 144 BPEC Indywidualny Dwufunk Szkoła Polic. 145. Pańska 1 145 BPEC Grupowy 146. Plac Zamkowy 1 146 BPEC Indywidualny Zamek 147. Młynarska 12 147 BPEC Indywidualny Szkoła 148. Plac Młynów 8 148 BPEC Indywidualny warsztaty 149. Kamienna 1 149 BPEC Indywidualny warsztaty 150. Chrobrego 13 150 BPEC Indywidualny 151. Chrobrego 14c 151 Obcy Indywidualny (Lekarska) 152. Nysańska 3 152 Obcy Indywidualny 153. 1-go Maja 8 153 Obcy Grupowy 154. Kochanowskiego 154 BPEC Indywidualny 4c,b 155. Łokietka 19 155 Obcy Grupowy 156. Łokietka 31 156 Obcy Grupowy 157. Sikorskiego 4 157 Obcy Indywidualny Dwufunk 158. Sucharskiego 2 158 BPEC Indywidualny 159. Westerplatte 18 159 BPEC Indywidualny 160. Westerplatte 24 160 BPEC Indywidualny 161. Westerplatte 31 161 BPEC Indywidualny 162. Westerplatte 37 162 BPEC Indywidualny 163. Westerplatte 40 163 BPEC Indywidualny 164. Westerplatte 41 164 BPEC Grupowy 165. Westerplatte 43 165 BPEC Indywidualny 166. Westerplatte 44 166 BPEC Indywidualny 167. Westerplatte 45 167 BPEC Indywidualny Bez zasobnika Bez zasobnika Bez zasobnika Zasobnik 11
168. Skłodowskiej 1 168 BPEC Indywidualny 169. Grota 4 169 BPEC Indywidualny 170. Grota 10 170 BPEC Indywidualny 171. Grota 18 171 BPEC Indywidualny 172. Chocimska 5 172 BPEC Indywidualny 172. Chocimska 7 173 BPEC Grupowy D.Paw. 174. Piastowska 29 DDP 174 BPEC Grupowy 175. Piastowska 33 175 Obcy Grupowy 176. Trzech Kotwic 11 Scelina 176 BPEC Indywidualny 177. Piastowska 18 177 Obcy Indywidualny Szkoła muz. 178. Piastowska 20 Hotel garniz. 178 Obcy Indywidualny 179. Jana Pawła II 9 Parafia 179 Obcy Grupowy 180. Nysańska 19 180 BPEC Indywidualny 181. Boch.Monte Cassino 14 181 Obcy Indywidualny Dwufunk 182. Długa 2 West-Ost 182 Obcy Indywidualny 183. Mossora 1BCM 183 Obcy Indywidualny Dwufunk 184. Mossora 4 Szkoła 7 184 Obcy Grupowy 185. Westerplatte 3 185 BPEC Grupowy 186. Westerplatte 8 186 BPEC Grupowy 187. Westerplatte 13 187 BPEC Grupowy 188. Skłodowskiej 2 188 BPEC Indywidualny 189. Skłodowskiej 3 189 BPEC Indywidualny 190. Skłodowskiej 4 190 BPEC Indywidualny 191. Sucharskiego 13 191 BPEC Grupowy 192. Chocimska 12 192 BPEC Indywidualny 193. Ofiar Katynia 11 193 BPEC Indywidualny Śląska 194. 1-go Maja 1 PKS 194 Obcy Indywidualny 195. Sikorskiego 33 195 Obcy Indywidualny Dwufunk 196. Lechicka 5 196 BPEC Indywidualny Starostwo 197. Wyszyńskiego 23 197 BPEC Indywidualny Dwufunk 198. Ciepłownicza 11 198 BPEC Indywidualny Dwufunk 199. Włościańska 9a 199 BPEC Indywidualny 200. Zamkowa 9 200 BPEC Grupowy 201. Zamkowa 2 201 BPEC Grupowy 202. Elektryczna 8 Besal B2 Obcy Indywidualny Bez zasobnika Zasobnik Zasobnik Zasobnik Zasobnik Źródło: BPEC Brzeg 12
Tab.2. Tabela regulacyjna temperatury wody instalacyjnej 150/70 C Temperatura Okres 1 kwietnia 31 października Okres 1 listopada 31 marca zewnętrzna C Temperatura zasilania C Temperatura powrotu C Temperatura zasilania C Temperatura powrotu C 12 52,1 36 69,9 36 11 55 37,3 69,9 37,3 10 58,7 38,1 69,9 38,1 9 62,2 40 69,9 40 8 65,3 41,3 69,9 41,3 7 68,7 42,6 69,9 42,6 6 71,8 43,8 71,8 43,8 5 75,2 45 75,2 45 4 78,2 46,1 78,2 46,1 3 81,5 47,4 81,5 47,4 2 84,4 48,5 84,4 48,5 1 87,5 49,6 87,5 49,6 0 90,5 50,6 90,5 50,6-1 93,8 51,7 93,8 51,7-2 97,7 52,8 97,7 52,8-3 99,9 53,8 99,9 53,8-4 102,8 54,9 102,8 54,9-5 106 55,9 106 55,9-6 108,9 56,9 108,9 56,9-7 112 57,9 112 57,9-8 114,9 58,9 114,9 58,9-9 118 59,8 118 59,8-10 120,8 60,8 120,8 60,8-11 123,9 61,8 123,9 61,8-12 126,8 62,8 126,8 62,8-13 129,8 63,7 129,8 63,7-14 132,6 64,6 132,6 64,6-15 135 65,5 135 65,5-16 135 66,9 135 66,9-17 135 67,3 135 67,3-18 135 68,2 135 68,2-19 135 69,1 135 69,1-20 135 70 135 70 Źródło: BPEC Brzeg Uwaga! Dla temperatur zewnętrznych poniżej -15 C następuje ilościowo-jakościowa regulacja dostawy ciepła. Całkowite zapotrzebowanie mocy cieplnej pokrywanej przez ciepłownię wynosi ok. 57,89 MW, co stanowi ok. 106% mocy ciepłowni. Poza sezonem grzewczym funkcję przygotowania ciepłej wody użytkowej przyjmuje 9 kotłowni gazowych o łącznej mocy zainstalowanej 1,698 MW. Udział poszczególnych odbiorców w zapotrzebowaniu mocy cieplnej (co+) kształtuje się następująco: 13
budownictwo mieszkaniowe - 37,8 MWt (65,3 %), przemysł 4,2 MWt (7,3%), usługi - 2,4 MWt (4,1%), inne 13,5 MWt (23,3%). Pod pojęciem inne należy rozumieć: obiekty oświatowe, obiekty służby zdrowia, obiekty kulturowe, itp. Udział odbiorców w zapotrzebowaniu mocy cieplnej 23,3% 65,3% 37,8% budownictwo mieszkaniowe przemysł usługi inne 4,1% 7,3% Rys. 7. Udział odbiorców ciepła z miejskiego systemu ciepłowniczego Kotłownie przemysłowe Kotłownie przemysłowe to kotłownie zasilające bezpośrednio instalacje c.o., c.w.u. i wentylację obiektów (lub ich zespoły) przedsiębiorstw, firm, zakładów pracy, zlokalizowanych na terenie miasta Brzeg. Kotłownie przemysłowe usytuowane są na terenach zakładów przemysłowych, zaopatrujących w ciepło obiekty zakładu. Koncesjonowane kotłownie spełniają wymagania obowiązujących przepisów w zakresie emisji zanieczyszczeń. Na podstawie przeprowadzonych ankiet, oprócz centralnej ciepłowni miejskiej zasilającej przemysł oraz usługi ( ok. 6,6 MWt ) na obszarze miasta Brzeg zinwentaryzowano kotłownie 14
przemysłowe których moc wynosi ok. 30,39 MWt. W ten sposób oszacowano, iż zapotrzebowanie mocy cieplnej zakładów przemysłowych zlokalizowanych na terenie miasta Brzeg wynosi ok. 36,99 MWt. Ogrzewanie indywidualne Przez ogrzewanie indywidualne należy rozumieć kotłownie zasilające jeden obiekt mieszkalny ( wielorodzinny, jednorodzinny), a także paleniska indywidualne, ogrzewanie etażowe itp. Odbiorcy indywidualni, którzy nie są podłączeni do centralnego systemu miejskiego wykorzystują do ogrzewania obiektów: kotły lub paleniska indywidualne. Kotłownie lokalne usytuowane są: na osiedlach i w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych, zaopatrujące w ciepło i ciepłą wodę mieszkańców, w obiektach użyteczności publicznej i usługowych, wytwarzające ciepło na własne potrzeby. Koncesjonowane kotłownie lokalne spełniają wymagania obowiązujących przepisów w zakresie emisji zanieczyszczeń. Szacuje się iż, zapotrzebowanie na ciepło na ogrzewanie indywidualne stanowi 25,5 MWt. Na obszarze miasta Brzeg z takich źródeł zasilana jest głównie zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, w tym szczególnie usytuowana na obrzeżach zabudowy miejskiej w południowej i zachodniej części miasta. Zdecydowana większość kotłowni opalana jest paliwami stałymi węglem i koksem. Niewielka część odbiorców wykorzystuje do celów grzewczych energię elektryczną oraz gaz ziemny. Duża ilość źródeł ciepła na paliwa stałe, mało sprawnych i mało wydajnych, przyczynia się w okresie zimowym do zwiększenia niskiej emisji, szczególnie w ścisłym centrum miasta i osiedlach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. W ostatnich latach, w rozwoju ciepłownictwa na terenie miasta Brzeg, wyraźne są tendencje do wzrostu liczby kotłowni opalanych paliwami niskoemisyjnymi, w tym szczególnie wykorzystujących jako paliwo gaz. To zjawisko jest niewątpliwie korzystne dla miasta ze względu na zwiększenie efektywności produkcji energii oraz zmniejszenie uciążliwości źródeł emisji (wskaźniki emisji dla kotłowni opalanych gazem są najniższe w porównaniu z opalanymi węglem, czy olejem). Zastosowanie gazu ziemnego zamiast węgla powoduje całkowitą eliminację emisji pyłów, sadzy i cząstek smolistych, SO 2 i CO. Mniejsza jest także emisja CO 2. 15
Bilans potrzeb cieplnych Na terenie miasta Brzegu występują potrzeby cieplne w zakresie ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych, przemysłowych, technologii, wentylacji i podgrzewania ciepłej wody użytkowej c.w.u. Potrzeby te zaspakajane są poprzez spalanie paliw stałych i gazowych, olejowych oraz w niewielkim stopniu z wykorzystaniem energii elektrycznej i energii odnawialnej. Całkowite zapotrzebowanie ciepła miasta Brzeg uwzględniające budownictwo ogółem oraz zapotrzebowanie ciepła zakładów przemysłowych, określono na poziomie około 115,89 MW. Biorąc pod uwagę miasto Brzeg, ok. 78,90 MWt zapotrzebowania na ciepło pokrywane jest przez budownictwo ( ok. 68,1 % całkowitego zapotrzebowania na ciepło ), a ok. 36,99 MWt ( ok. 31,9% całkowitego zapotrzebowania na ciepło ) pokrywają zakłady przemysłowe. Zapotrzebowanie ciepła określono wykorzystując dane statystyczne oraz informacje zawarte w Studium Rozwoju i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Brzeg, Studium rozwoju systemów energetycznych w województwie opolskim do roku 2015 oraz przekazane przez Urząd Miasta Brzeg i ankietowane instytucje. Zapotrzebowanie na ciepło wynika z potrzeb budownictwa mieszkaniowego, użyteczności publicznej, obiektów usługowych oraz zakładów funkcjonujących na terenie miasta. Na terenie miasta Brzeg w centralnej jego części dominują obszary budownictwa wielorodzinnego, dla którego gęstość cieplną określa się na około 15-25 MW/km 2, bloki mieszkalne o gęstości cieplnej 30-45 MW/km 2. Na obrzeżach miasta przeważa zabudowa typu jednorodzinnego dla którego gęstość cieplną określa się na około 6-12 MW/km 2 zgodnie z przedstawioną poniżej tabelą. Tab.3. Gęstość cieplna terenu w zależności od rodzaju zabudowy L.p. Rodzaj zabudowy Średnia gęstość cieplna MWt / km 2 1 domy jednorodzinne 6-12 2 budynki wielorodzinne, 2 i 3 kondygnacyjne 15-25 3 bloki mieszkalne 30-45 4 gęsto zaludnione obszary śródmieścia >45 5 gęsto zaludnione obszary śródmieścia z wieżowcami >80 Źródło: Studium rozwoju systemów energetycznych w województwie opolskim do roku 2015 Charakter zabudowy miasta Brzeg z przewagą budownictwa wielorodzinnego o dużej gęstości cieplnej zdeterminował sposób zaopatrzenia w ciepło poprzez ogrzewanie z miejskiego systemu ciepłowniczego, indywidualne obiekty lub z kotłowni lokalnych i przemysłowych. 16
Gęstość cieplna terenów miasta Brzeg stwarza podstawy do rozbudowy zcentralizowanego systemu ciepłowniczego dla zabezpieczenia potrzeb grzewczych. Obszarami uprzywilejowanymi dla dostaw ciepła z systemów ciepłowniczych są tereny o gęstości cieplnej powyżej 30-45 MW / km 2. Potrzeby cieplne miasta Brzeg zbilansowano w podziale na budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i wielorodzinne, budownictwo pozostałe oraz zakłady. Pod pojęciem budownictwa pozostałego rozumieć należy: obiekty oświatowe, obiekty służby zdrowia, obiekty usługowe, handlowe itp. Zapotrzebowanie mocy cieplnej oraz rocznego zużycia ciepła budownictwa określono na podstawie wielkości powierzchni ogrzewanej budownictwa przy zastosowaniu wskaźników: - zapotrzebowania mocy szczytowej - 110 Wt/m 2, - rocznego zużycia ciepła na centralne ogrzewanie 634 MJ/(m 2 rok), - rocznego zużycia ciepła na ciepłą wodę użytkową 158 MJ/(m 2 rok). Dla określenia potrzeb cieplnych gminy przeprowadzono ankietyzację obiektów o znaczącym zapotrzebowaniu na ciepło. Zapotrzebowanie mocy cieplnej zakładów określono na podstawie przeprowadzonej ankietyzacji zakładów oraz informacji przedsiębiorstw energetycznych. Na terenie miasta Brzeg występują budynki o łącznej powierzchni ogrzewanej około 716,885 tyś.m 2, dla których zapotrzebowanie ciepła określono na poziomie około 78,82 MW, przy rocznym zużyciu ciepła około 568,0 TJ/a. Budownictwo mieszkaniowe, w tym budynki jednorodzinne oraz wielorodzinne, stanowią 578,42 tyś. m 2 powierzchni ogrzewanej. Ich zapotrzebowanie ciepła określono na poziomie około 63,60 MW, przy rocznym zużyciu ciepła około 458,0 TJ/a. Budynki jednorodzinne stanowią 91,2 tyś m 2 powierzchni ogrzewanej. Ich zapotrzebowanie ciepła określono na poziomie około 10,00 MW, przy rocznym zużyciu ciepła około 72,0 TJ/a. Budynki wielorodzinne 487,22 tyś. m 2. Ich zapotrzebowanie ciepła określono na poziomie około 53,60 MW, przy rocznym zużyciu ciepła około 386,0 TJ/a. Pozostałe budynki 138,43 tyś. m 2 powierzchni ogrzewanej. Zapotrzebowanie ciepła dla takich budynków określono na poziomie około 15,2 MW, przy rocznym zużyciu ciepła około 110,0 TJ/a. Całkowite zapotrzebowanie ciepła miasta Brzeg uwzględniające budownictwo ogółem oraz zapotrzebowanie ciepła zakładów przemysłowych, określono na poziomie około 115,89 MW, przy rocznym zużyciu ciepła około 988,54 TJ/a. 17
Bilans potrzeb cieplnych miasta Brzeg obrazują poniższe tabele. Tab.4. Zapotrzebowanie na ciepło miasta Brzeg Gmina Miasto Brzeg Zapotrzebowanie mocy cieplnej Roczne zużycie ciepła [TJ] [MWt] ogółem budownictwo zakłady ogółem budownictwo zakłady 115,89 78,90 36,99 988,54 568,0 420,54 Źródło: Opracowanie własne Tab.5. Bilans potrzeb cieplnych miasta Brzeg Miasto Brzeg Powierzch nia ogrzewana Zapotrzebowanie mocy cieplnej Ogrzewanie pomieszczeń Roczne zużycie ciepła Przygotowanie cieplej wody Ciepło technologicz ne Suma tys.m2 MWt TJ /a` TJ /a TJ /a TJ /a Budownictwo mieszkaniowe 578,45 63,60 367,0 92,0-458,0 budynki jednorodzinne 91,2 10,00 58,0 14,0-72,0 budynki wielorodzinne 487,22 53,60 309,0 77,0-386,0 Budownictwo pozostałe 138,43 15,20 88,0 22,0-110,0 Budownictwo ogółem 716,90 78,90 454,0 114,0-568,0 Zakłady 36,99 78,63 3,0 301,92 420,54 Razem 115,89 532,63 117,00 301,92 988,54 Źródło: Opracowanie własne Udział budownictwa mieszkaniowego w zapotrzebowaniu na moc cieplną wynosi 68,1 %, udział zakładów 31,9 %. Istotne znaczenie dla wielkości zużycia energii na ogrzewanie ma wiek budynków i historia ich eksploatacji. Realizowany od kilku lat program termomodernizacji wspierany kredytami z premią termomodernizacyjną pozwala na ograniczenie zużycia ciepła. Średnie zużycie ciepła (bez działań termomodernizach) na cele grzewcze w zależności od wieku budynku przedstawia poniższy rysunek. 18
Rys.8. Średnie zużycie ciepła na cele grzewcze w kwh/m2 powierzchni użytkowej 3.2. Struktura paliwowa pokrycia potrzeb cieplnych Potrzeby cieplne miasta Brzeg zabezpieczane są przez: scentralizowany system ciepłowniczy, kotłownie przemysłowe i lokalne, ogrzewanie indywidualne. Źródła ciepła pracują w oparciu o: węgiel kamienny, olej opałowy, gaz płynny, paliwa odnawialne, energię elektryczną. Strukturę paliwową pokrycia potrzeb cieplnych miasta Brzeg przedstawia poniższy rysunek. 19
Procentowy udział poszczególnych nośników ciepła w pokryciu potrzeb cieplnych miasta Gaz 12% Olej 2% Energia odnawialna 5% Energia elektryczna 3% Węgiel 78% Rys.9. Struktura paliwowa pokrycia potrzeb cieplnych miasta Brzeg Strukturę paliwową pokrycia potrzeb cieplnych miasta Brzeg obrazują poniższe tabele. Tab.6. Struktura paliwowa pokrycia potrzeb cieplnych miasta Brzeg w (%) Gmina Zapotrzebowanie mocy cieplnej [MWt] Roczne zużycie ciepła [TJ] Udział paliwa w pokryciu potrzeb cieplnych gminy [%] energia olej węgiel odnawialna opałowy gaz ziemny energia elektr. Miasto Brzeg 115,89 988,54 78 12 5 2 3 Źródło: Opracowanie własne Tab.7. Struktura paliwowa pokrycia potrzeb cieplnych miasta Brzeg w ( MWt) Gmina Zapotrzebowanie mocy cieplnej [MWt] Roczne zużycie ciepła [TJ] Udział paliwa w pokryciu potrzeb cieplnych gminy [MWt] energia olej węgiel odnawialna opałowy gaz ziemny energia elektr. Miasto Brzeg 115,89 988,54 91 14 6 2 3 Źródło: Opracowanie własne 20
Paliwo węglowe jest dominującym paliwem w strukturze paliwowej pokrycia potrzeb cieplnych miasta Brzeg. Produkcja ciepła w oparciu o węgiel kamienny pokrywa 78 % potrzeb cieplnych miasta. Produkcja ciepła w oparciu o gaz ziemny pokrywa 12 % potrzeb cieplnych. Produkcja ciepła w oparciu o energię odnawialną pokrywa 5% potrzeb cieplnych miasta. Udział produkcji ciepła w oparciu o energię elektryczną pokrywa 3 % potrzeb cieplnych miasta. Udział produkcji ciepła w oparciu o olej opałowy pokrywa 2 % potrzeb cieplnych miasta. 3.3 Zapotrzebowanie na ciepło - przewidywane zmiany Zmiany zapotrzebowania na ciepło w perspektywie wynikać będą z przewidywanego rozwoju miasta Brzeg związanego z zagospodarowywaniem terenów rozwojowych jak również z działań modernizach istniejącego budownictwa związanych z racjonalizacją użytkowania energii. Stopień zagospodarowania terenów rozwojowych w perspektywie roku 2025 jest na obecnym etapie trudny do określenia i zależny od wielu czynników między innymi: sytuacji gospodarczej kraju, inicjatywy gminy w pozyskiwaniu inwestorów, możliwości uzbrojenia terenów. Prognozę zapotrzebowania na ciepło sporządzono w trzech wariantach: pesymistycznym, realistycznym, optymistycznym. Wariant pesymistycznym oznacza najmniejszy przyrost budownictwa przy jednoczesnym najmniejszym zainwestowaniu w działania racjonalizujące użytkowanie ciepła. Wariant optymistyczny zakłada większy przyrost budownictwa przy jednocześnie większym udziale inwestycji racjonalizujących użytkowanie ciepła. Przyrost zapotrzebowania na ciepło zakładów jest bardzo trudny do określenia i zależny od wielu czynników. Dla miasta Brzeg, w związku z założonym rozwojem gospodarczym przewiduje się wzrost zapotrzebowania na ciepło zakładów. Przyrost zapotrzebowania na ciepło zakładów należy jednak traktować jako orienta, sygnalizujący przedsiębiorstwom energetycznym mogące nadejść zmiany w zapotrzebowaniu na nośniki energii. Zapotrzebowanie mocy na ciepło miasta Brzeg w perspektywie roku 2025, sporządzono przy założeniu zapotrzebowania ciepła dla nowego budownictwa na poziomie 85,0 Wt/m 2. Obrazuje to poniższa tabela. 21
Tab.8. Bilans potrzeb cieplnych miasta Brzeg Miasto Brzeg Powierzchnia ogrzewana Zapotrzebowanie mocy cieplnej [MWt] Prognoza 2025 r. tys.m2 Stan istniejący Wariant pesymist. Wariant realistyczny Wariant optymistyczny Budownictwo mieszkaniowe 578,45 63,60 70,7 77,1 78,7 budynki jednorodzinne 91,2 10,00 11,0 12,3 15,0 budynki wielorodzinne 487,22 53,60 54,6 55,9 58,7 Budownictwo pozostałe 138,43 15,20 16,9 18,4 18,6 Budownictwo ogółem 716,90 78,90 87,6 95,5 97,3 Zakłady 36,99 37,00 39,4 41,8 Razem 115,89 124,6 134,8 139,1 Źródło: Opracowanie własne Przewiduje się, w zależności od wybranego wariantu prognozy, utrzymanie zapotrzebowania mocy cieplnej ogółem do 2025 r. na poziomie 124,6 MW 139,1 MW. Dla zapotrzebowania mocy cieplnej budownictwa w zależności od wybranego wariantu prognozy, zakłada się poziom 87,6 MW 97,3 MW do 2025 r. Zmniejszenie zapotrzebowania na moc cieplną w wyniku działań termomodernizach i termorenowach rekompensowane będzie przez przyrost zapotrzebowania na ciepło wynikający z nowego budownictwa oraz rozwoju działalności usługowej i gospodarczej. Znaczący wzrost zapotrzebowania ciepła może pojawić się w wyniku podjęcia na terenach inwestych działalności związanej z dużym odbiorem ciepła np. dla dużego zakładu przemysłowego, jak również w wyniku wzrostu tempa zagospodarowywania terenów rozwojowych budownictwa mieszkaniowego. Dokładniejsze określenie potrzeb cieplnych dla terenów rozwojowych, usługowych i przemysłowych możliwe byłoby po skonkretyzowaniu rodzaju działalności, która miałaby być na nich prowadzona. 22
W związku z powyższym precyzyjne ustalenie realnej wielkości zapotrzebowania ciepła do 2025 roku na obecnym etapie nie jest możliwe. Zapotrzebowanie na ciepło terenów rozwojowych Wzrost zużycia ciepła będzie powodowany w głównej mierze powstawaniem nowych budynków na terenach rozwojowych miasta Brzeg. Przy założeniu dynamicznego rozwoju miasta Brzeg prognozowany wzrost zapotrzebowania na energię cieplną dla obszarów objętych aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta Brzeg może wynieść ok. 27 MWt, w tym: ok. 7 MWt dla zabudowy mieszkaniowej, ok. 20 MWt dla przemysłu i usług. Dla terenów rozwojowych usługowych i przemysłowych dokładniejsze określenie potrzeb cieplnych możliwe będzie po skonkretyzowaniu terminów zagospodarowania terenów oraz określeniu rodzaju działalności która miałaby być na nich prowadzona. W związku z powyższym ustalenie realnej wielkości zapotrzebowania ciepła dla obszarów objętych aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta Brzeg jest na obecnym etapie niemożliwe. W celu oszacowania zapotrzebowania na ciepło terenów rozwojowych miasta Brzeg przyjęto dane jak poniżej. Powierzchnia mieszkania w budownictwie jednorodzinnym - 120 m 2, w budownictwie wielorodzinnym - 60 m 2, w budownictwie letniskowo rekream 80 m 2. Współczynniki zapotrzebowania na ciepło: Budownictwo mieszkaniowe 80 Wt/m 2, Budownictwo letniskowo rekreacyjne 60 Wt/m 2, Przemysł 250 kwt/ha, Budownictwo pozostałe 220 kwt/ha. 23
27 000 powierzchnia [ha] Ilość mieszkań Powierzchnia użytkowa [m 2 ] powierzchnia [ha] Ilość mieszkań Powierzchnia użytkowa [m 2 ] powierzchnia [ha] Budownictwo jednorodzinne Budownictwo wielorodzinne budownictwo letn. rekreac. Budownictwo ogółem Usługi, Przemysł Ogółem Usługi, Przemysł Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło,energię elektryczną i paliwa gazowe Gminy Brzeg. Tab.9. Zapotrzebowanie na ciepło terenów rozwojowych objętych aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta Brzeg Budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne Budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne Zapotrzebowanie na ciepło przy pełnym (100%) zagospodarowaniu terenów rozwojowych [kwt] - - 9 500-1300 78 000 80,0 760 6240-7 000 20 000 Źródło: Opracowanie własne Zmiany zapotrzebowania ciepła istniejącego budownictwa Przy określaniu zmiany zapotrzebowania na ciepło wzięto pod uwagę dane statystyczne przyrostu mieszkań w Brzegu w latach 2002 2009, informacje o perspektywach rozwoju budownictwa mieszkaniowego otrzymane z Urzędu Miasta Brzeg jak również zapisy dokumentów planistycznych, w tym zapisy Studium Rozwoju i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Brzeg a także Studium rozwoju systemów energetycznych w województwie opolskim do roku 2015. 24
wariant pesymistyczny wariant realistyczny wariant optymistyczny wariant pesymistyczny wariant realistyczny wariant optymistyczny wariant pesymistyczny wariant realistyczny wariant optymistyczny Tab. 10. Zmiany zapotrzebowania na ciepło terenów rozwojowych objętych aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Zmiany zapotrzebowania mocy cieplnej lata: do 2015 2015-2020 2020-2025 Budownictwo mieszkaniowe przyrost powierzchni m2 28 536 57 072 71 340 28 536 57 072 71 340 35 670 71 340 87 500 przyrost zapotrzebowania na ciepło MWt 2,4 4,9 6,1 2,4 4,9 6,1 3,0 6,1 7,0 Budownictwo pozostałe przyrost powierzchni m2 7 134 14 268 17 835 7 134 14 268 17 835 8 918 17 835 22 294 przyrost zapotrzebowania na ciepło MWt 0,6 1,2 1,5 0,6 1,2 1,5 0,8 1,5 1,9 Zmiany zapotrzeb. na ciepło wynikające z potrzeb nowego budownictwa MWt 3,0 6,1 7,6 3,0 6,1 7,6 3,8 7,6 9,5 Zmiany zapotrzeb. na ciepło wynikające z działań termorenowach MWt -0,3-0,9-1,9-0,3-0,9-1,9-0,4-1,2-2,4 Zmiany zapotrzebowania na ciepło budownictwa ogółem MWt 2,7 5,1 5,7 2,7 5,1 5,7 3,4 6,4 7,1 Zmiany zapotrzebowania na ciepło zakładów MWt 0,7 1,5 3,0 3,0 6,0 9,5 11,0 14,0 20,0
Powierzchnia Zapotrzebowanie mocy cieplnej wariant pesymistyczny wariant realistyczny wariant optymistyczny wariant pesymistyczny wariant realistyczny wariant optymistyczny wariant pesymistyczny wariant realistyczny wariant optymistyczny Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło,energię elektryczną i paliwa gazowe Gminy Brzeg. Tab.11. Zmiany zapotrzebowania ciepła istniejącego budownictwa Stan istniejący Prognoza zapotrzebowania mocy cieplnej rok 2015 2020 2025 tys.m2 MWt MWt MWt MWt MWt MWt MWt MWt MWt MWt Budownictwo mieszkaniowe 578,5 63,6 65,8 67,7 68,2 68,0 71,9 72,9 70,7 77,1 78,7 Budownictwo pozostałe 138,4 15,2 15,7 16,2 16,3 16,3 17,2 17,3 16,9 18,4 18,6 Budownictwo ogółem 716,9 78,8 81,5 83,9 84,5 84,3 89,1 90,2 87,6 95,5 97,3 Zakłady 37,0 37,0 37,7 38,5 37,0 38,5 39,9 37,0 39,4 41,8 RAZEM 115,8 118,5 121,7 123,0 121,2 127,5 130,1 124,6 134,8 139,1 26
3.4. Ceny nośników energii cieplnej Stan istniejący Sposoby pozyskiwania ciepła na ogrzewanie pomieszczeń oraz ciepłą wodę użytkową zależą przede wszystkim od potrzeb i zamożności odbiorców, ale także od dostępu do mediów energetycznych. Dla odbiorców o wysokich dochodach największą rolę odgrywa komfort użytkowania nośników związany z ciągłością zasilania, niewielkim udziałem czynności eksploatach, możliwością automatycznej regulacji poziomu zużycia w zależności od potrzeb. Użytkownicy o średnich dochodach oprócz kryterium komfortu uwzględniają także koszty, przy czym zarówno cena jak i komfort stanowią równorzędne kryteria. Odbiorcy o niskich dochodach wybierają najtańsze, dostępne na rynku paliwo możliwe do zastosowania przy zaspokajaniu określonego rodzaju potrzeby energetycznej i przy istniejącym układzie technologicznym. Mniejsze znaczenie mają tutaj dodatkowe koszty w postaci zwiększonej pracochłonności eksploatacji urządzeń energetycznych czy przygotowania paliwa przed jego wykorzystanie. Rys. 10. Koszt wytworzenia 1 GJ energii cieplnej dla różnych paliw Poniższa tabela przedstawia paliwa stosowane do ogrzewania oraz na przygotowanie c.w.u.
Tab.12. Zestawienie kosztów zmiennych ogrzewania w oparciu o porównywalne media Paliwo Kaloryczność Sprawność cena koszt GJ/(Mg/1000m 3 ) % zł/(kg/m 3 /kwh) zł/gj Węgiel kamienny Mg 25 70 400 23,81 Miał energetyczny Mg 21 78 230 14,04 Gaz ziemny m 3 35 90 1,2 38,10 Olej opałowy Mg 41,5 90 2,5 61,73 LPG kg 45 90 2,5 61,73 Drewno Mg 10 80 90-100 11,11 Granulat drzewny Mg 18 80 350 24,31 Słoma (wilgotność 15-20%) Mg 14,5 80 90 8,23 Pompa ciepła taryfa G12 nocna kwh 3,6 400 0,2005 13,92 Pompa ciepła taryfa G12 50/50% kwh 3,6 400 0,2846 19,76 noc-dzień Energia elektryczna taryfa G12 kwh 3,6 100 0,2005 55,69 nocna Energia elektryczna taryfa G12 kwh 3,6 100 0,2846 79,06 50/50% noc-dzień Energia elektryczna taryfa G11 kwh 3,6 100 0,3462 96,17 Źródło: KAPE - Krajowa Agencja Poszanowania Energii Prognozy cen nośników energii do 2030 roku W ostatnich latach ceny podstawowych nośników energii kształtowały się na różnym poziomie. W wyniku dużego wzrostu cen ropy naftowej i paliw ciekłych na rynkach światowych, największy wzrost cen dotyczył paliw ciekłych oraz olejowych. Gospodarstwa domowe najbardziej odczuły wzrost cen gazu ziemnego, paliw silnikowych. Najtrudniejsza sytuacja rynkowa dotyczy wszystkich ropopochodnych nośników energii, w tym oleju opałowego. Rynek światowy podlega niekontrolowanym zmianom spowodowanym trudną sytuacją polityczną głównych producentów. Prognozując do roku 2030 należy spodziewać się wzrostu cen paliw pierwotnych, szczególnie gazu ziemnego. Dynamika wzrostu cen ropy naftowej będzie mniejsza, natomiast poziom cen węgla energetycznego w obecnym stanie transformacji gospodarki jest już ustabilizowany i zbliżony do cen rynku światowego. Jedyne zmiany cenowe będą powodowane przez czynniki inflacyjne. 28
Poniższa tabela przedstawia prognozę cen paliw pierwotnych do 2030 roku. Tab.13. Prognozowane ceny paliw pierwotnych Lp. Ceny paliw organicznych Średnie ceny importu do UE Średnioroczna dynamika cen (USD, ceny stałe roku 2000) 2000 2010 2020 2000-2010 2010-2020 2020-2030 28,0 20,1 23,8-3,27 1,74 1,59 1 Ropa naftowa (USD/baryłka) 2 Gaz ziemny 94,5 102,8 126,1 0,8 2,06 1,25 USD/1000m 3 3 Węgiel kamienny (USD/t) Źródło: KAPE - Krajowa Agencja Poszanowania Energii 32,4 31,5 30,7-0,25-0,22-0,01 Polska nie ma wpływu na ceny nośników na światowym rynku, ponieważ jako importer nie posiada znaczących zasobów gazu ziemnego czy ropy. Bardzo istotne w tej sytuacji jest wykorzystanie własnych zasobów, zasobów lokalnych, których ceny charakteryzują się największą stabilnością.,,bilans korzyści i kosztów przystąpienia do UE sporządzony przez Komitet Integracji Europejskiej przewiduje, że: Do 2020 r. ceny energii elektrycznej w Polsce wzrosną dla gospodarstw domowych o ok. 17-20% w stosunku do 2001 r. Wzrost będzie następował stopniowo i średniorocznie (rok do roku poprzedniego) wyniesie ok. 2,4%. Ceny energii elektrycznej dla przemysłu powinny ulegać obniżeniu wraz z ujednolicaniem sytuacji na polskim rynku w stosunku do sytuacji na rynkach Unii Europejskiej. Relacja cen: energia elektryczna dla gospodarstw domowych energia dla przemysłu wynosi obecnie w Polsce 1,6, a w UE 2,14. Spadek cen dla przedsiębiorców uwarunkowany jest wyeliminowaniem zjawiska subsydiowania skrośnego. Zadanie to możliwe będzie do wykonania po dokonaniu nowelizacji ustawy Prawo energetyczne, prawnym rozdzieleniu działalności przesyłowej operatorów sieci przesyłowej i dystrybucyjnej oraz restrukturyzacja długoterminowych kontraktów. 29