TRENDY ROZWOJU GOSPODARCZEGO WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO I ICH ZNACZENIE DLA MIESZKAŃCÓW OBSZARÓW WIEJSKICH Stanisław Szultka Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową Sympozjum Wsi Pomorskiej, Starogard Gdański, 28 maja 2015r.
Lotniskowiec Azji Rodzima przedsiębiorczość Centrum usług Nisza technologiczna Jezioro Bałtyckie Rezydencja Pomorze Zapomniana peryferium
OBNIŻENIE TEMPA WZROSTU Dynamika PKB w cenach stałych 110 108 106 104 102 100 98 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 POLSKA POMORSKIE Log. (POLSKA) Log. ( POMORSKIE) 110 108 106 Dynamika dochodów do dyspozycji na 1 mieszkańca 104 102 100 98 96 2007 2008 2009 2010 2011 2012 POLSKA POMORSKIE
ŁÓDZKIE MAZOWIECKIE MAŁOPOLSKIE ŚLĄSKIE LUBELSKIE PODKARPACKIE PODLASKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE LUBUSKIE WIELKOPOLSKIE ZACHODNIOPOMORSKIE DOLNOŚLĄSKIE OPOLSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE POMORSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE JESTEŚMY PRZECIĘTNIAKAMI Przyrost miejsc pracy - 2013 Wartość dodana na pracującego (Polska =100) MAZOWIECKIE DOLNOŚLĄSKIE 113,1 WIELKOPOLSKIE 106,3 ŚLĄSKIE 105,8 POMORSKIE 97,9 ŁÓDZKIE 93,2 MAŁOPOLSKIE 88,1 ZACHODNIOPOMORSKIE 84,3 LUBUSKIE 83,1 KUJAWSKO-POMORSKIE 81,3 OPOLSKIE 80,8 ŚWIĘTOKRZYSKIE 75,0 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 71,7 PODLASKIE 71,7 LUBELSKIE 70,3 PODKARPACKIE 70,0 159,2 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 0,0 50,0 100,0 150,0 200,0
ATRAKCYJNI DLA INWESTORÓW?! 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0-0,2-0,4-0,6-0,8 2013 2014
GDZIE TWORZYMY WARTOŚĆ 25000 20000 15000 10000 5000 0 Wartość dodana brutto - 2012r. 260,0 240,0 220,0 200,0 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 Dynamika wartości dodanej 2000/2012 2004/2012 2007/2012
GDZIE PRACUJEMY Pracujący wg sektorów WARMIŃSKO-MAZURSKIE POMORSKIE 12,7 7,1 30,8 31,0 56,5 61,9 Tytuł wykresu KUJAWSKO-POMORSKIE 15,4 30,1 54,5 70,0 OPOLSKIE DOLNOŚLĄSKIE 12,0 5,6 36,2 34,9 51,8 59,5 60,0 ZACHODNIOPOMORSKIE 8,0 29,2 62,8 50,0 WIELKOPOLSKIE LUBUSKIE 13,0 8,7 35,5 33,2 51,5 58,1 40,0 ŚWIĘTOKRZYSKIE 21,8 27,8 50,4 30,0 PODLASKIE PODKARPACKIE 24,3 17,9 22,9 30,4 52,8 51,7 20,0 LUBELSKIE 26,5 21,8 51,7 10,0 ŚLĄSKIE MAŁOPOLSKIE 2,7 11,9 39,6 31,3 57,7 56,8 0,0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 MAZOWIECKIE ŁÓDZKIE 11,0 13,2 22,2 31,6 66,8 55,2 Rolnictwo Przemysł Usługi POLSKA 12,0 30,5 57,5 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 sektor rolniczy sektor przemysłowy sektor usługowy
Przetwórstwo przemysłowe Handel hurotowy i detaliczny; naprawa Edukacja Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Budownictwo Transport i gospodarka magazynowa Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Administracja publiczna i obrona Działalność profesjonalna, naukowa i Działalość w zakresie administrowania i Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Informacja i komunikacja Działalność związana z Pozostała działalność usługowa Działalność zw. z obsługą rynku Dostawy wody; gospodarowanie Działalność związana z kulturą, 160000 Liczba pracujących wg branż 2013 140000 120000 GDZIE PRACUJEMY 100000 80000 60000 40000 20000 0 Dynamika pracujących 2009-2013 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0%
KTO TWORZY MIEJSCA PRACY Sektor publiczny 23% Pracujący wg miejsca pracy Sektor publiczny Prywatny [PROCENTOWE] Prywatny - krajowy Prywatny - zagraniczny Prywatny - mieszana Prywatny - krajowy 64% Prywatny - zagraniczny 11% Prywatny - mieszana 2% 90 000 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000 - -10 000-20 000 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Sektor 93,3 publiczny -12 309 Zmiana liczby pracujących 77 582 119,1 Prywatny - krajowy 37 999 180,0 Prywatny - zagraniczny l. miejsc pracy dynamika Miejsca pracy 13 654 67,7 Prywatny - mieszana 2008 2009 2010 2011 2012 2013 liczba nowo utworzonych miejsc pracy liczba zlikwidowanych miejsc pracy 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
CZY JESTEŚMY KONKURENCYJNI Niskie technologie EKSPORT WG. ZAAW. TECHNO. 2012 2006 22,04% 21,71% 35,00% Kluczowe produkty eksportowe Średnio niskie technologie 51,37% 61,15% 30,00% 25,00% Średnio wysokie technologie 7,18% 18,99% 20,00% 15,00% Wysokie technologie 0,99% 0,36% 10,00% 5,00% 0,00% 2006 2012
JESTEŚMY ZEUROPEIZOWANI NIE ZGLOBALIZOWANI Pomorskie 2006 2012 1. Niemcy (-) 18,56% 12,86% 2. Norwegia (-) 13,86% 12,61% 3. Niderlandy (+) 6,25% 10,00% 4. Wielka Brytania (-) 7,56% 6,34% 5. Rosja (+) 3,01% 5,57% 6. Szwecja (-) 8,70% 4,51% 7. Dania (+) 3,79% 4,15% 8. Stany Zjednoczone Ameryki (+) 3,74% 3,92% 9. Francja (-) 5,61% 3,00% 10. Singapur (+) 1,61% 2,86% 11. Republika Czeska (+) 1,63% 2,52% 12. Estonia (++) 0,54% 2,06% 13. Litwa (++) 0,79% 1,89% 14. Węgry (-) 2,46% 1,69% 15. Belgia (-) 2,01% 1,49% 16. Bahamy (-) 2,57% 1,46% 17. Ukraina (+) 1,22% 1,25%
INNOWACYJNOŚĆ?! PODLASKIE MAZOWIECKIE DOLNOŚLĄSKIE OPOLSKIE MAŁOPOLSKIE PODKARPACKIE ZACHODNIOPOMORSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE LUBUSKIE POLSKA ŚLĄSKIE ŁÓDZKIE LUBELSKIE POMORSKIE WIELKOPOLSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE PRZEDSIĘBIORSTWA INNOWACYJNE 17,7 16,8 16,2 15,0 14,9 14,7 14,6 14,6 14,4 14,3 13,1 13,0 13,0 12,5 12,1 12,1 11,0 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 % NAKŁADÓW INNOWACYJNYCH KRAJU MAZOWIECKIE ŚLĄSKIE ŁÓDZKIE WIELKOPOLSKIE MAŁOPOLSKIE PODKARPACKIE POMORSKIE ZACHODNIOPOMORSKIE LUBELSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE 31 23 30 PODLASKIE LUBUSKIE 16 24 22 2,9 2,5 2,4 1,4 0,8 5,5 3,9 3,4 6,8 5,8 10,9 44,2 0 10 20 30 40 50 PRZEDSIĘBIORSTWA B+R 36 35 41 40 45 79 106 130 156 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
80,0 MIASTO A WIEŚ AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA Aktywność ekonomiczna ludności 70,0 Aktywność ekonomiczna - 18-59/64 lata 70,0 65,1 68,2 60,0 59,4 65,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 24,0 23,0 26,5 31,5 31,6 31,7 60,0 55,0 0,0 w wieku 15-24 lata w wieku 18-59/64 lata w wieku 50 lat i więcej 50,0 ogółem miasta wieś 45,0 Ogółem Miasto Wieś
30,0 MIASTO A WIEŚ - BEZROBOCIE Stopa bezrobocia 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ogółem Miasto Wieś
MIASTO A WIEŚ - DOCHODY
LOKALNE SPECJALIZACJE
DOJAZDY DO PRACY
INTELIGENTNE SPECJALIZACJE POMORZA technologie offshore i portowologistyczne, technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie, technologie ekoefektywne w produkcji, przesyle, dystrybucji i zużyciu energii i paliw, technologie medyczne w zakresie chorób cywilizacyjnych i okresu starzenia się.
OBSZARY ROZWOJOWE Ekologia Druk 3D Cyfryzacja Design thinking Srebrna gospodarka Energia
Wzrost dochodu Nisza Technologiczna Szklany sufit Rodzima Przedsiębiorczość Rezydencja Pomorze Jezioro Bałtyckie Lotniskowiec Azji Centrum Usług Zapomniane Peryferium
CO JEST SZKLANYM SUFITEM? Kapitał społeczny Edukacja nieinspirująca i nieotwierająca Niska akumulacja kapitału Podwykonawczy model rozwoju przedsiębiorstw Słabość elity politycznej i administracji
W POSZUKIWANIU ŚWIĘTEGO GRALA Nie ma jednej strategii dla wszystkich Nie ma łatwych rozwiązań prowadzących do wzrostu Unikalność Ekosystem Własna strategia oparta na współpracy
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! STANISALW.SZULTKA@IBNGR.PL