ZANIM DOJDĘ DO SZKOŁY Cele: utrwalenie podstawowych zasad bezpieczeństwa w domu i w ruchu drogowym refleksja nad zachowaniem własnym i innych osób w domu oraz w ruchu drogowym kształtowanie umiejętności przewidywania własnych zachowań kształtowanie postrzegania siebie jako uczestnika i partnera w ruchu drogowym ćwiczenie spostrzegawczości i umiejętności pracy w grupie Czas: 90 min Materiały: ksero plansz dla odpowiedniej liczby dzieci; jedna plansza na 2-4 osoby, materiały biurowe Wprowadzenie: Osoba prowadząca zadaje dzieciom pytania wprowadzające w tematykę zajęć: Co to jest bezpieczeństwo? (sytuacja nie stanowiąca żadnego zagrożenia) Dlaczego mówienie o bezpieczeństwie jest ważne? Gdzie może zdarzyć się wypadek? Czy tylko na ulicy? Czy tylko na ruchliwej ulicy? Czy na zwykłej drodze też? Czy w domu lub jego okolicach też może się zdarzyć nieszczęście? Kto może być sprawcą wypadku? Jak wypadek zmienia życie ludzi? Co oni czują? Czy wam lub waszym znajomym, bliskim zdarzyła się jakaś niebezpieczna sytuacja? Jaka? Wariant 1 (dla dzieci młodszych): Dzieci wspólnie z nauczycielem analizują planszę pt. zanim dojdę do szkoły. Prowadzący wskazuje dzieciom poszczególne przedmioty na obrazku, a uczniowie decydują o tym czy mogą być one źródłem zagrożenia czy też nie. Kółkiem zaznaczane są przedmioty mogące wg dzieci być źródłem zagrożenia. Uczniowie opowiadają co może się wydarzyć jeśli będą one nieprawidłowo, nierozważnie użytkowane. Po przeprowadzeniu zajęć wszystkie przedmioty na planszach powinny być zaznaczone kołkiem. Nauczyciel tak powinien kierować dyskusją, aby dzieci same doszły do wniosku, że brak rozwagi może doprowadzić do nieszczęścia nie tylko na drodze, ale też w sytuacjach nie związanych z ruchem drogowym, a każde niesprawne urządzenie lub nieprawidłowo użytkowane może być przyczyną tragedii. Wariant 2 (dla dzieci starszych): Nauczyciel rozdaje plansze pt. w domu, okolice, transport i droga do szkoły - podzielonym na grupy dzieciom. Dzieci samodzielnie decydują o tym czy widoczne na obrazku przedmioty mogą być źródłem zagrożenia czy też nie. Te niebezpieczne zaznaczają w kółko. Następnie każda z grup opowiada o tym co zaznaczyła na swoich obrazkach i uzasadnia swój wybór.
Przebieg zajęć ściąga dla nauczycieli: Szczegółowe omówienie obrazków na planszach: Miejsca niebezpieczne w domu i okolicach: śliskie podłoże, schody, strome schody bałagan na podwórku upadek z okienka na strychu, ze schodów, drabiny wpadniecie do niezabezpieczonej studzienki, dołu na wapno napięcie elektryczne, instalacja gazowa, ogień narzędzia do pracy, narzędzia rolnicze Jak uniknąć wypadku? dbać o porządek wyrównać grunt posypać śliskie powierzchnie piaskiem, solą, popiołem na schodach nie powinno nic stać, uważać na progi w domu i pomieszczeniach gospodarczych uważać na wykopy, doły, zbiorniki powinny być ogrodzone, zabezpieczone, przykryte drabina powinna być połączona łańcuchem, powinna mieć wszystkie szczeble, musi być stabilna uważać na strychu tam często trzymane są różne narzędzia, szkoło, gwoździe i jest ciemno wyciągać delikatnie urządzenia z kontaktu, nie ciągnąć za wtyczkę, nie wtykać innych przedmiotów do kontaktu, uważać na wrzątek i naczynia na kuchence urządzenia niebezpieczne powinny być oznaczone odpowiednimi tablicami, etykietami informować dorosłych jeśli zobaczymy lub poczujemy coś dziwnego nie dotykać kabli, nie wspinać się na słupy ochrony roślin nawozy detergenty, dezynfekujące Środki chemiczne: Jak uniknąć wypadku? środki chemiczne mogą być stosowane tylko przez dorosłych nie wolno się nimi bawić są łatwopalne szkodliwe trujące powinny być przechowywane w specjalnym miejscu (nie może tam być przechowywana żywność), suchym, w oryginalnych i oznakowanych opakowaniach Maszyny rolnicze i narzędzia (przyczyny zagrożeń): zły stan techniczny stanie zbyt blisko, samodzielne posługiwanie się nimi rozjechanie, przejechanie pochwycenie, urwanie kończyn odrzut kamieniem, kartoflem młotki, siekiery, kosy
Jak uniknąć wypadku? nie wolno dzieciom używać maszyn rolniczych ani urządzeń samodzielnie należy zachować odpowiednią odległość nie czepiać się maszyn, nie wozić, czepiać na dyszlu itd. informować dorosłych jeśli zobaczymy, że ze sprzętem dzieje się coś dziwnego młotki, kosy, szpadle, widły powinny być trzymane w odpowiednim miejscu i zabezpieczone Zwierzęta domowe i dzikie: trudno jest czasem przewidzieć jak się zachowają mogą być agresywne mogą kopnąć, stratować, ugryźć, ukąsić roznosić choroby Jak uniknąć wypadku? nie wolno zwierząt straszyć, bić, drażnić najlepiej nie zbliżać się do nieznajomych zwierząt wcale odezwać się zaznaczyć swoją obecność nie okazywać paniki, być spokojnym Transport i droga do szkoły: traktowanie maszyn rolniczych jako środka transportu nieuwaga przy odczepianiu i rozładowywaniu jazda na błotnikach, zaczepach, dyszlach, pomoście, przyczepach jazda na przyczepie z sianem, zbożem, słomą podczepianie się i podjeżdżanie pod ruchomy pojazd rolniczy niezapinanie pasów w samochodzie, jazda z przodu wychodzenie z samochodu prosto na ulicę poruszanie się niesprawnym rowerem bez hamulców, świateł bycie niewidocznym przewożenie pasażerów na ramie, bagażniku, kierownicy jazda bez trzymanki, niesygnalizowanie manewrów ignorowanie przepisów ruchu drogowego przystanek autobusowy stanie lub zabawy na chodniku nieustępowanie miejsca starszym, matkom z dziećmi, kobietom w ciąży, pchanie się poruszanie się nieprawidłową strona drogi przechodzenie przez jezdnię w niewłaściwych miejscach, przechodzenie na czerwonym świetle, przebieganie przez jezdnię, skracanie drogi przechodzenie przez barierki, płoty, ogrodzenia Jak uniknąć wypadku? nie traktować maszyn rolniczych jak taksówek zachować szczególna ostrożność wokół maszyn pozostawić rozładowywanie maszyn osobom dorosłym jeździć w foteliku i zapinać pasy bezpieczeństwa mieć sprawny rower i przestrzegać przepisów ruchu drogowego, być ostrożnym na drodze i partnerem dla innych uczestników ruchu być widocznym (jasne ubranie, elementy odblaskowe) poprawnie zachowywać się na przystanku autobusowym i wewnątrz środków transportu publicznego poprawne poruszanie się po chodniku lub drodze - tam gdzie chodnika nie ma
plansza 4 ( wariant 1) jest skróconą wersją plansz 1,2,3 Zadanie 1: Ćwiczenia utrwalające po omówieniu plansz Korzystając z papierów kolorowych, naklejek, flamastrów, kredek lub innych materiałów ubierz i wyposaż w odpowiednie przedmioty dzieci na obrazku tak, aby były dobrze widoczne w ciemnej porze doby. W jakich kolorach powinny być ich ubrania, aby były dobrze widoczne w ciemnościach? Wymień inne przedmioty niż odblaski, które sprawią, że dzieci będą bardziej widoczne. Czy bycie widocznym = bezpiecznym? (nie; noszenie odblasków i jasnego ubrania sprawia, że jesteśmy lepiej widoczni dla kierujących; nie sprawi jednak, że nie będziemy popełniać błędów jako uczestnicy ruchu i że inni uczestnicy też ich nie popełnią) Zadanie 2: Rower na obrazku jest bardzo ładny, ale niestety brakuje mu wyposażenia. Wytnij i przyklej w odpowiednich miejscach elementy mające poprawić jego widoczność. Powiedz, które z nich są obowiązkowe. Zadanie 3: Zabawa w szalony sygnalizator. Dzieci ustawiają się naprzeciwko siebie tak jak ludzie stojący po dwóch stronach jezdni czekając na zmianę światła na zielone, aby przejść po pasach na drugą stronę ulicy. Prowadzący zajęcia ma dwa lizaki zielony i czerwony. Gdy nauczyciel podniesie zielony lizak dzieci mogą przejść na drugą stronę, gdy czerwony dzieci przyspieszają kroku, aby dojść na drugą stronę i czekają na ponowną zmianę światła. Jak tytuł zabawy wskazuje sygnalizator zmienia światła w nierównych odstępach czasowych. Cała trudność w tym, aby zdążyć przejść na drugą stronę ulicy na czas i nie zderzyć się z osobą idącą z drugiej strony.
TRANSPORT I DROGA DO SZKOŁY (1)
W DOMU (2)
ZANIM DOJDE DO SZKOŁY (4)
OKOLICA (3)