Odpowiedzi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 maja 2013r. na pytania Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku: Pytanie 1: Absolwent studiów II stopnia rozpoczętych w roku 2011/2012, w 2013/2014 podejmie studia na innym kierunku. Czy w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, kierunek rozpoczęty w roku 2013/2014 będzie pierwszym kierunkiem, czy płatnym drugim kierunkiem, czy też bezpłatnym drugim kierunkiem, gdzie limit punktów ECTS zostanie pomniejszony o punkty wykorzystane na studiach rozpoczętych w 2011/2012? Czy studia magisterskie należy traktować, jako kontynuację studiów w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym? Dla absolwenta studiów drugiego stopnia, rozpoczętych w roku 2011/2012, kolejny kierunek studiów, podjęty w roku akademickim 2013/2014 będzie drugim, płatnym kierunkiem studiów, chyba, że student spełni kryteria do otrzymania stypendium rektora dla najlepszych studentów, o którym mowa w art. 181 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późno zm.). Każdy student ma bowiem prawo do podjęcia studiów bez wnoszenia opłat na drugim kierunku studiów stacjonarnych w uczelni publicznej. Student ma jednak prawo do kontynuowania bez wnoszenia opłat studiów na drugim kierunku studiów stacjonarnych w uczelni publicznej, jeżeli w poprzednim roku studiów spełnił kryteria do otrzymania stypendium rektora dla nąjlepszych studentów. Jeżeli na pierwszym roku studiów na drugim kierunku nie spełnił wspomnianych kryteriów obowiązany jest wnieść opłatę również za pierwszy rok studiów. Stypendium rektora dla najlepszych studentów może otrzymać student, który uzyskał za rok studiów wysoką średnią ocen lub posiada osiągnięcia naukowe, artystyczne lub wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym. Szczegółowe kryteria przyznawania stypendium rektora dla najlepszych studentów ustala rektor w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu studenckiego. W opinii Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego do kontynuacji studiów pierwszego stopnia na studiach drugiego stopnia, należy stosować regulację art. 170a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. W związku z powyższym studia stacjonarne drugiego stopnia na jednym kierunku będą studiami bezpłatnymi, w przypadku studiów drugiego stopnia na drugim kierunku ewentualne zwolnienie z opłat będzie uzależnione od wyników w nauce. Należy także zwrócić uwagę, że możliwość bezpłatnego podjęcia od roku akademickiego 2012/2013 studiów stacjonarnych pierwszego stopnia na więcej niż jednym kierunku studiów wynikała wyłącznie z zastosowania przepisów przejściowych.
Pytanie 2: Student podjął studia w roku akademickim 2011/2012, po czym podjął drugi kierunek w roku 2012/2013 (decyzja o przyjęcia na studia wydana została przed dniem 30 września 2012r.). Czy w przypadku rezygnacji z kierunku podjętego w roku 2011/2012 po dniu 1 października 2012r. i wykorzystaniu 60 punktów ECTS, student zachowuje prawo do przestudiowania w całości bezpłatnie na kierunku podjętym w roku 2012/2013, czy limit punktów ECTS przysługujących mu na tym kierunku zostanie pomniejszony o punkty wykorzystane na kierunku podjętym w roku 2011/2012? Student, który rozpoczął studia stacjonarne w uczelni publicznej w roku akademickim 2011/2012 albo w latach następnych i po zaliczeniu jednego lub kilku semestrów przerwał studia, a następnie ponownie podjął studia na innym albo tym samym kierunku studiów, otrzyma limit punktów ECTS uprawniający go do korzystania z zajęć bez wnoszenia opłat, ale pomniejszony o wykorzystane już wcześniej punkty ECTS. Pytanie 3: Student podjął studia w roku akademickim 2011/2012 (decyzja o przyjęciu na studia została wydana po dniu 1.10.2011r.). W roku 2013/2014 podejmie drugi kierunek i zrezygnuje z kierunku rozpoczętego w roku akademickim 2011/2012 po wykorzystaniu 120 punktów ECTS. Czy studia podjęte w roku akademickim 2013/2014 będą uznane, jako płatny drugi kierunek studiów. Czy w momencie rezygnacji z pierwszego kierunku student uprawniony będzie do bezpłatnego przestudiowania kierunku podjętego w 2013/2014, w ramach niewykorzystanych, na pierwszym kierunku, punktów ECTS? W opinii Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego po rezygnacji z drugiego, podlegającego zasadom odpłatności kierunku studiów istnieje możliwość przeniesienia statusu studiów bezpłatnych na drugi, podlegający regułom odpłatności kierunek. Wynika to z zapisów art. 170a ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, zgodnie z którymi prawo do bezpłatnych studiów nie wiąże się z pojęciem pierwszego czy drugiego kierunku studiów ale limitem zajęć wyznaczonym w art. 164a. W takich okolicznościach powinna jednak nastąpić zmiana oświadczenia studenta przewidzianego w art. 170a ust. 9 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i umowy, z uwagi na zawarcie ich w innym stanie faktycznym.
Pytanie 4: Absolwent studiów I stopnia podjętych w roku akademickim 2011/2012 (decyzja o przyjęciu na studia została wydana po 1.10.2011r.), w 2014/2015 nie kontynuuje studiów II stopnia tego samego kierunku, natomiast: 1) podejmie studia II stopnia na innym kierunku. Czy kierunek ten uznany będzie za bezpłatną kontynuację w ramach możliwości uzyskania tytułu magistra, czy zostanie uznany za płatny drugi kierunek studiów? 2) podejmie studia I stopnia lub jednolite studia magisterskie na innym kierunku. Czy kierunek podjęty w roku 2014/2015 będzie kierunkiem płatnym, czy student zachowa prawo do studiowania bezpłatnie w ramach limitu punktów ECTS, pomniejszonym o punkty wykorzystane na kierunku podjętym w roku 2011/2012? 1) Absolwent studiów pierwszego stopnia może kontynuować studia podejmując kształcenie na studiach stacjonarnych drugiego stopnia - do uzyskania tytułu zawodowego magistra bez wnoszenia opłat (niezależnie od kierunku). W związku z powyższym studia stacjonarne drugiego stopnia na jednym kierunku będą studiami bezpłatnymi, w przypadku studiów drugiego stopnia na drugim kierunku ewentualne zwolnienie z opłat będzie uzależnione od wyników w nauce. 2) Dla absolwenta studiów pierwszego stopnia podjętych w roku akademickim 2011/2012, kolejne studia pierwszego stopnia będą płatnym kierunkiem studiów, chyba, że spełni kryteria do otrzymania stypendium rektora dla najlepszych studentów, o których mowa wart. 181 ust. l ustawy. Zgodnie ze znowelizowanym art. 99 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane z kształceniem studentów na studiach stacjonarnych, jeżeli są to ich studia na drugim lub kolejnym kierunku studiów w formie stacjonarnej. W opinii Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego ustawodawca nieprzypadkowo odnosi się w tym przepisie do kontynuacji studiów. Konstrukcja taka zakłada, że bezpłatne mogą być wyłącznie studia (w ramach kontynuacji) w ramach drugiego stopnia (po studiach pierwszego stopnia student ma prawo studiować bez odpłatności na studiach drugiego stopnia, niezależnie od kierunku). Natomiast sytuacja ta nie odnosi się do podjęcia (po uzyskaniu kwalifikacji pierwszego stopnia) jednolitych studiów magisterskich, które są odrębną formą kształcenia określoną w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym (art. 2 ust. 1 pkt 9). Każdorazowe podjęcie po studiach pierwszego stopnia jednolitych studiów magisterskich, w świetle przepisów ustawy, traktowane być musi jako podjęcie kolejnego kierunku studiów, za który pobierana będzie odpłatność o ile student nie spełni warunków uprawniających do otrzymywania stypendium rektora, zgodnie z art. 181 ust.l ustawy.
Pytanie 5: Student podjął studia na kierunku A w roku akademickim 2011/2012. Po drugim semestrze został skreślony z listy studentów z powodu niezaliczenia I roku, przy czym wykorzystał 40 punktów ECTS (po zaliczeniu części przedmiotów). W roku akademickim 2012/2013 podjął studia na kierunku B (decyzja o przyjęciu na studia została wydana przed dniem 30 września 2012), po czym nie przystąpił do I sesji, tym samym nie wykorzystał punktów ECTS, po czymi złożył rezygnację ze studiów. W roku akademickim 2013/2014 ponownie podejmie studia na kierunku A. Czy studia rozpoczęte w roku akademickim 2013/2014 będą uznane jako płatny drugi kierunek studiów? Czy studentowi będzie przysługiwało studiowanie w ramach bezpłatnego limitu punktów ECTS, pomniejszonego o punkty wykorzystane w roku 2011/2012? Czy student, który w roku akademickim 2011/2012 uzyskał zaliczenie kilku przedmiotów i tym samym wykorzystał 40 punktów ECTS, po ponownym rozpoczęciu tego samego kierunku w roku 2013/2014 i ponownym zaliczeniu tych samych przedmiotów, ponownie pomniejszy limit przysługujących mu punktów ECTS? Czy w powyższej sytuacji w momencie przepisania ocen z tych samych przedmiotów, limit punktów zostanie pomniejszony o punkty ECTS za przepisane zaliczenie przedmiotów? Student, który rozpoczął studia stacjonarne w uczelni publicznej w roku akademickim 2011/2012 albo w latach następnych i po zaliczeniu jednego lub kilku semestrów przerwał studia, a następnie ponownie podjął studia na innym albo tym samym kierunku studiów, otrzyma limit punktów ECTS uprawniający go do korzystania z zajęć bez wnoszenia opłat, ale pomniejszony o wykorzystane już wcześniej punkty ECTS. W sytuacji dokonania przez studenta ponownej rekrutacji na kierunek, z którego zrezygnował (podjęty po wejściu w życie znowelizowanej ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym) student otrzyma limit punktów ECTS uprawniający go do korzystania z zajęć bez wnoszenia opłat, ale pomniejszony o wykorzystane już wcześniej punkty ECTS. "Przepisanie" ocen oznacza wykorzystanie punktów ECTS, ale także mniejszą liczbę zajęć (modułów) do zaliczenia i ukończenia studiów. Pytanie 6: Student podjął pierwszy kierunek w roku akademickim 2011/2012, a następnie drugi kierunek w roku 2012/2013 (decyzja wydana przed dniem 30 września 2012r.) Przed przystąpieniem do I sesji student składa rezygnację z drugiego kierunku i tym samym nie
wykorzystuje na drugim kierunku punktów ECTS. Czy kolejny kierunek podjęty w roku akademickim 2013/2014 będzie uznany za płatny drugi kierunek studiów, w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym? Czy student zachowuje prawo do podjęcia bezpłatnego drugiego kierunku w ramach przyznanego mu rok wcześniej uprawnienia? W opisanej sytuacji kolejny kierunek, podjęty w roku akademickim 2013/2014 będzie płatnym kierunkiem studiów, chyba, że student spełni kryteria do uzyskania stypendium rektora, o którym mowa wart. 181. ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Możliwość bezpłatnego podjęcia od roku akademickiego 2012/2013 studiów stacjonarnych pierwszego stopnia na więcej niż jednym kierunku studiów wynikała wyłącznie z zastosowania przepisów przejściowych. Pytanie 7: Czy student, który spełnił warunki i otrzymał stypendium Rektora, na podstawie art. 170a ust. 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, a tym samym znalazł się w 10% najlepszych studentów na danym kierunku, otrzymuje uprawnienie do bezpłatnego studiowania na drugim kierunku studiów przez cały okres kształcenia? Czy student nabywając uprawnienia ma prawo do bezpłatnego kształcenia w danym roku akademickim, a co za tym idzie, aby studiować bezpłatnie na drugim kierunku studiów musi co roku spełniać wyżej wspomniane warunki? Warunek określony wart. 170a ust. 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym powinien być spełniany na każdym kolejnym roku studiów. Pytanie 8: Student, który podjął studia w roku akademickim 2012/2013, otrzyma uprawnienie do bezpłatnego studiowania na drugim kierunku studiów bez wnoszenia opłat na podstawie art. 170a ust.4, który podejmie w roku akademickim 2013/2014, jednocześnie złoży rezygnację z pierwszego kierunku. Czy złożenie rezygnacji wywołuje skutki w postaci odpłatności na kierunku podjętym w 2013/2014,czy skutkuje pomniejszeniem liczby wykorzystanych punktów na drugim kierunku studiów (rozpoczętym w roku akademickim 2013/2014), czy też student utrzyma prawo do studiowania na kierunku podjętym w 2013/2014 bez wnoszenia opłat? Odpowiedź w punkcie trzecim. Proponujemy odwiedzić również stronę: http://www.nauka.gov.pl/index.php?id=2531