Wierzę w Boga Ojca Podręcznik do nauki religii dla klasy IV szkoły podstawowej pod redakcją ks. Andrzeja Krasińskiego WYDZIAŁ KATECHETYCZNY KURII DIECEZJALNEJ PŁOCKIEJ PŁOCK 2016
Podręcznik nr AZ-21-01/15-PL-2/15 do nauczania religii rzymskokatolickiej na terenie całej Polski, z zachowaniem praw biskupów diecezjalnych, przeznaczony dla klasy IV szkoły podstawowej, zgodny z programem nauczania nr AZ-2-01/15 Zespół redakcyjny: ks. dr Andrzej Krasiński, ks. dr Marek Wilczewski, ks. dr Rafał Bednarczyk, s. mgr Dominika Dudzik CSP Autorzy katechez: Jagienka Cesarek, Emilia Dołęgowska, Barbara Drubkowska, Zofia Hołubicka, Katarzyna Jurkiewicz, ks. Andrzej Krasiński, Eliza Łoniewska, Monika Michalska, Beata Okraszewska, Agnieszka Rogowska, Marzena Sadowska, Beata Sieklucka, Marzanna Smardzewska-Smolińska, Iwona Świderska, ks. Marek Wilczewski Konsultacje biblijne: ks. mgr Jarosław Kwiatkowski Korekta językowa: mgr Joanna Banasiak Rysunki: Kazimierz Wasilewski Nihil obstat ks. dr Remigiusz Stacherski Cenzor Imprimatur L.dz. 1245/2015 Dnia 30 czerwca 2015 r. + Piotr Libera Biskup Płocki ks. dr Dariusz Rogowski Notariusz Copyright 2016 by Wydział Katechetyczny Kurii Diecezjalnej Płockiej Wydanie II przejrzane Dziękujemy p. Violi Brzezińskiej i p. Michałowi Maliszewskiemu za zgodę na opublikowanie tekstów piosenek. Przygotowanie do druku Płocki Instytut Wydawniczy Pl. Narutowicza 3 09-400 Płock tel. 24 262 68 44; e-mail: piw@plock.home.pl www.wydawnictwo.plock.pl Druk Drukarnia J. J. Maciejewscy Przasnysz ISBN 978-83-65397-13-3
Bóg zaprasza nas do jedności ze sobą we wspólnocie Kościoła Przed wakacjami po raz pierwszy przeżyliśmy niezwykle ważne wydarzenia: przystąpiliśmy do sakramentu pokuty i pojednania oraz przyjęliśmy Pana Jezusa w Komunii Świętej. Stało się to w Kościele, do którego zostaliśmy włączeni poprzez chrzest święty. Jest to wspólnota z Panem Bogiem i naszymi braćmi w wierze. Jezus Chrystus, który założył Kościół na ziemi, prosił w modlitwie Boga Ojca za tę wspólnotę. Proszę i za tymi, którzy dzięki ich słowu będą wierzyć we Mnie; aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie, aby i oni stanowili w Nas jedno, by świat uwierzył, że Ty Mnie posłałeś. I także chwałę, którą Mi dałeś, przekazałem im, aby stanowili jedno, tak jak My jedno (stanowimy). Ja w nich, a Ty we Mnie! Oby się tak zespolili w jedno, aby świat poznał, żeś Ty Mnie posłał i że Ty ich umiłowałeś, tak jak Mnie umiłowałeś. (J 17,20-23) 6
Pan Jezus pragnie, aby ci, którzy dzięki nauce głoszonej przez Jego uczniów uwierzą w Niego, stanowili jedno, jak jedno stanowi sam Jezus z Bogiem Ojcem, który posłał Go na świat. Relacja między Bogiem Ojcem a Synem Bożym to przykład doskonałej miłości. Do naśladowania tej miłości są zaproszeni wszyscy, którzy wierzą w Jezusa i należą do wspólnoty Kościoła. Poprzez udział w Eucharystii, spowiedź, Komunię Świętą, modlitwę, czytanie Pisma Świętego, systematyczny i owocny udział w katechezie oraz dobre uczynki umacniamy jedność z Panem Jezusem we wspólnocie Kościoła. W jaki sposób umacniasz jedność z Panem Jezusem? Zjednoczeni w Duchu 1. Zjednoczeni w Duchu, zjednoczeni w Nim, (x2) Módlmy się, aby jedność była odnowiona w nas, Aby świat cały poznał uczniów Chrystusa w nas, Aby świat cały ujrzał Miłość w nas. 2. Wraz z innymi pójdziemy, podaj mi swoją dłoń (x2) Wszystkim głosić będziemy, tę radosną dla nas wieść, Że nasz Pan kroczy z nami, że nasz Pan z nami jest. Że nasz Pan zawsze z nami wszędzie jest. 3. Chcemy razem pracować, chcemy złączyć swój trud (x2) By nie stracić godności, którą Pan obdarzył nas, Aby strzec ludzką dumę, aby strzec dumę swą. Żeby człowiek zachował godność swą. Wykonaj zadanie 3. w Zeszycie ćwiczeń. 7
Bóg przychodzi do nas w swoim słowie Pismo Święte jest wśród wszystkich książek świata księgą najważniejszą i najświętszą. Możemy powiedzieć, że jest Księgą nad księgami, królową wszystkich książek. Zanim słowa, czyny i wydarzenia, przez które Pan Bóg objawiał się światu, zostały spisane, ludzie opowiadali sobie o nich. Pierwsze księgi Biblii powstały prawie 1000 lat przed narodzeniem Chrystusa. Wszystkie one mają dwóch autorów: Pana Boga i ludzi, których Bóg wybrał i powołał do tego, aby spisali Jego słowa. Dzięki Bożej pomocy, nazywanej natchnieniem, ludzie sprostali powierzonemu im zadaniu. Księgi, pisane przez wielu ludzi, na przestrzeni długiego czasu, zostały zebrane w jedną grubą księgę. Wielu uczonych, zwanych biblistami pracuje nad tym, aby lepiej zrozumieć i wyjaśnić Pismo Święte. Ostateczne wyjaśnienie należy do Kościoła. Celem ksiąg biblijnych nie jest przekazywanie nam wiedzy geograficznej, historycznej czy biologicznej. Biblia została spisana w celu poznania całej historii zbawienia, czyli historii kontaktów Boga z ludźmi. Ma nam także pomóc w poznaniu woli Bożej, czyli w odkryciu odpowiedzi na bardzo ważne pytanie: czego od nas dzisiaj oczekuje Bóg. O tym, jak ważną rolę spełnia Biblia, przypomina św. Paweł, autor wielu ksiąg Pisma Świętego. 8
Wszelkie Pismo, od Boga natchnione jest i pożyteczne do nauczania, do przekonywania, do poprawiania, do kształcenia w sprawiedliwości aby człowiek Boży był doskonały, przysposobiony do każdego dobrego czynu. (2 Tm 3,16-17) Chociaż księgi Pisma Świętego powstały bardzo dawno temu, to Pan Bóg przemawia w nich do ludzi wszystkich czasów. Mówi także do nas: gdy podczas Mszy Świętej słuchamy fragmentów Biblii, albo gdy czytamy Pismo Święte w domu czy podczas katechezy. Czytanie i słuchanie Biblii jest spotkaniem i rozmową Pana Boga z człowiekiem. Pomaga człowiekowi stawać się coraz lepszym. Czy pamiętasz, że i do ciebie Pan Bóg przemawia dzisiaj słowami Pisma Świętego? Gdzie Bóg przemawia do ciebie przez swoje słowo? Czy uważnie Go słuchasz? Słowo Twe, Panie, trwa na wieki Niezmiennie jak niebiosa. Twoje słowo jest Lampą dla moich stóp i światłem na mojej ścieżce. Napomnienia Twoje są moim dziedzictwem na wieki, bo są radością mojego serca. Niechaj mój język opiewa Twą mowę, bo wszystkie Twoje przykazania są sprawiedliwe. (Zob. Ps 119,89.105.111.172) Wykonaj zadanie 3. i 4. w Zeszycie ćwiczeń. 9
I Dzieła Boga, który objawia się człowiekowi 1. Bóg zaprasza nas do jedności ze sobą we wspólnocie Kościoła... 6 2. Bóg przychodzi do nas w swoim słowie... 8 3. Posługujemy się Pismem Świętym.... 10 4. Pismo Święte uczy nas historii zbawienia.... 12 5. Poznajemy Ziemię Świętą... 14 II Dzieła Boga, który stwarza 6. Bóg stwarza wszechświat.... 18 7. Bóg stwarza anioły.... 22 8. Bóg stwarza człowieka nas swój obraz i podobieństwo... 24 9. Człowiek przez grzech oddala się od Boga.... 27 10. Bóg daje obietnicę wybawienia.... 29 11. Ludzie przez grzech oddalają się od siebie - Kain i Abel... 31 III Dzieła Boga, który budzi wiarę 12. Bóg zawiera Przymierze ze sprawiedliwym Noem... 34 13. Wieża Babel przykładem ludzkiej pychy.... 36 14. Wiara Abrahama i Boże obietnice... 38 15. Próba wiary Abrahama... 40 16. Król Melchizedek i jego ofiara... 43 17. Grzech niesie zniszczenie - Sodoma i Gomora... 45 18. Dzieje Jakuba, syna Izaaka... 48 19. Bóg opiekuje się Józefem, synem Jakuba... 50 20. Józef przebacza swoim braciom... 52 21. Jakub błogosławi swojemu synowi Judzie.... 55 IV Dzieła Boga, który wyzwala SPIS TRESCI 22. Bóg powołuje Mojżesza... 58 23. Plagi egipskie... 61 24. Bóg wyzwala Naród Wybrany... 63 25. Przejście przez Morze Czerwone... 65 26. Manna pokarmem w drodze do Ziemi Obiecanej... 67 27. Woda ze skały... 69
28. Przymierze na Górze Synaj... 71 29. Wąż miedziany.... 74 30. Wejście do Ziemi Obiecanej... 76 V Dzieła Boga, który broni i jest mocą w walce 31. Sędziowie Izraela... 80 32. Gedeon i Madianici... 82 33. Samson, Boży nazirejczyk.... 84 34. Samuel, sędzia i prorok... 87 35. Dawid i Goliat.... 90 36. Przymierze Boga z Dawidem... 92 37. Król Dawid, Batszeba i Natan.... 94 38. Mądrość króla Salomona.... 96 39. Król Salomon buduje Bogu świątynię... 98 VI Dzieła Boga, który przemawia przez proroków 40. Historia podzielonego królestwa... 102 41. Prorok, jak ogień... 104 42. Elizeusz, uczeń Eliasza.... 107 43. Izajasz zapowiada przyjście Mesjasza... 110 44. Jeremiasz wzywa do zachowania Przymierza... 113 45. Spełnienie się proroctw Jeremiasza niewola babilońska... 115 46. Prorok czasu wygnania i nadziei... 117 47. Daniel w jaskini lwów.... 119 48. Ezdrasz i Nehemiasz - powrót z niewoli i odbudowa świątyni... 122 VII Dzieła Bożej mądrości 49. Cierpiący Hiob ufa Bogu... 126 50. Bóg wysłuchuje modlitw i posyła z pomocą swojego Anioła... 129 51. Estera ocala naród od zguby... 132 52. Boża mądrość w powiedzeniach i przysłowiach... 135 53. Księga Psalmów księgą modlitwy... 137 54. Prorok Jonasz i tajemnica Bożego miłosierdzia... 139 55. Machabeusze czas walki i wolności... 142 56. Izrael w niewoli Rzymu.... 145 Pacierz... 147