Infrastruktura Give Cycling a Push INFRASTRUKTURA/ OGNIWA SIECI JAZDA ROWEREM POD PRĄD Przegląd ogólny Ruch rowerów pod prąd występuje w sytuacji, gdy na ulicach jednokierunkowych rowerzyści mają prawo poruszania się w kierunku przeciwnym do ogólnego kierunku ruchu pojazdów. Jest to rozwiązanie bardzo proste i atrakcyjne dla rowerzystów. Tworzy ono skróty pozwalające na uniknięcie najbardziej ruchliwych dróg. Jest to rozwiązanie bezpieczne, nawet w przypadku najwęższych ulic, o małym natężeniu ruchu, gdzie dopuszczalna prędkość jest niska. Ruch rowerów pod prąd powinien być dopuszczony na terenie całego miasta: w ten sposób staje się sytuacją normalną dla wszystkich, a korzyści dla rowerzystów są największe. Podstawy i cele Funkcja Ruch rowerów pod prąd na ulicach jednokierunkowych daje rowerzystom skrótowe połączenia niedostępne dla ruchu zmotoryzowanych. W ten sposób pozwala cyklistom unikać dróg o największym natężeniu ruchu. 1 Zakres W wielu miastach ulice jednokierunkowe występują bardzo często. 2. Używa się ich jako narzędzi organizujących ruch w następujących sytuacjach. Ulice w historycznych, śródmiejskich rejonach miast są często zbyt wąskie dla ruchu dwukierunkowego, a dostęp samochodów musi być zachowany. Jeżeli jest duże zapotrzebowanie na miejsca parkingowe, ruch jednokierunkowy pozwala stworzyć dodatkową przestrzeń do parkowania. Dzieje się tak, gdy ulice są wystarczająco szerokie dla ruchu dwukierunkowego, ale brakuje miejsca na pas do parkowania (albo na dodatkowy pas do parkowania) W dzielnicach mieszkaniowych całe obszary bywają zorganizowane w systemie ulic jednokierunkowych, zazwyczaj jako pętle, które wymuszają na kierowcach wjazd i wyjazd z tej samej strony danej strefy. Ulice jednokierunkowe zapewniają dostęp samochodom, ale zapobiegają szybkiej jeździe i kierują ruch tranzytowy na główne arterie komunikacyjne. Ruch jednokierunkowy może być także wprowadzany w celu przyspieszenia przepływu pojazdów, co jest najczęściej spotykane w układzie ulic prostopadłych do siebie (zwłaszcza w USA) Duża ilość ulic jednokierunkowych ma jednak silny negatywny wpływ na ruch rowerów. Rowerzyści w większym stopniu niż kierowcy odczuwają takie ograniczenia. Objazdy są bardziej uciążliwe ze względu na ogólnie krótsze dystanse pokonywane przez rowerzystów. Rowerzyści muszą zużyć więcej energii, dla pokonania dodatkowej odległości. W okolicach pagórkowatych, objazd może wiązać się z potrzebą pokonania bardziej stromych nachyleń. Rowerzyści są wypychani z bezpieczniejszych, węższych i atrakcyjniejszych ulic na bardziej ruchliwe, niebezpieczne i hałaśliwe arterie komunikacyjne i skrzyżowania. 1 Dodatkowe źródła niniejszego materiału: IBSR 2004 - SUL - Sens Uniques Limités. Pour une introduction généralisée, en toute sécurité, des sens uniques limités ; Provélo 1997 - Les sens uniques limités à Bruxelles; TAL6/98 Contraflow Cycling, DfT 1998; CERTU, 2008 - Recommendations pour les aménagements cyclables. 2 Na przykład w Brukseli jest 700 km ulic jednokierunkowych. (źródło: Pro-vélo) Jazda rowerem pod prąd strona 1 z 7
Rowerzyści muszą uważniej planować swoją podróż tam i z powrotem, ponieważ może się okazać, że będą zmuszeni wracać inną ulicą. Tak więc powszechnie występujące ulice jednokierunkowe znacznie ograniczają jakość sieci rowerowej, która staje się mniej spójna, mniej bezpośrednia, mniej wygodna, mniej bezpieczna i ogólnie - mniej atrakcyjna. Stwarza to ryzyko zniechęcenia do jazdy na rowerze albo zmusza rowerzystów do nielegalnej jazdy pod prąd. Dlatego też zaleca się, by stosowane zasady ruchu jednokierunkowego nie dotyczyły rowerzystów. Rozwiązanie takie jest prawie zawsze możliwe, o ile jest dość miejsca do bezpiecznego mijania się samochodów i rowerzystów. Ruch rowerów pod prąd jest często stosowany na bocznych drogach będących częścią sieci rowerowej, gdzie prędkość jest ograniczona, zarówno na terenie zabudowanym jak i poza nim. Może być jednak również wprowadzany na głównych drogach, gdzie ruch jest szybszy. Wymaga to jednak odpowiednich rozwiązań planistycznych, aby zapewnić bezpieczeństwo, takich jak pasy dla rowerów czy trakty rowerowe. Wdrażanie Definicja Ruch rowerów pod prąd jest metodą regulacji ruchu. Na ulicach i drogach jednokierunkowych, ograniczenia kierunku jazdy nie dotyczą rowerzystów i pozwala im się na jazdę w kierunku przeciwnym do ruchu zmotoryzowanych. Niebezpieczne? Wręcz przeciwnie! Pozornie, jazda na rowerze pod prąd wygląda niebezpiecznie. Doświadczenia gromadzone przez lata w wielu miastach były jednak pozytywne i udowodniły ogólny wzrost bezpieczeństwa po dopuszczeniu takiej możliwości. Jazda rowerem pod prąd nie spowodowała nigdzie zwiększenia liczby wypadków, wręcz przeciwnie. W wielu miastach, gdzie pilotażowo wprowadzono ruch rowerów pod prąd, zarządcy dróg i policja zaczęła stosować bardzo surowe kryteria bezpieczeństwa, które jednak z czasem łagodzono. Ruch rowerowy pod prąd okazał się być szczególnie bezpieczny na odcinkach ulic o jednym kierunku ruchu - bezpieczniejszy nawet niż ruch rowerów odbywający się w tę samą stronę co ogólny ruch pojazdów. Rowerzysta i kierowca mają ze sobą kontakt wzrokowy. Obaj szacują jak najlepiej mogą się minąć, obaj zwalniają i dostosowują swoje zachowanie do sytuacji. Gdy ruch rowerowy odbywa się w tę samą stronę co ruch zmotoryzowanych, takiej oceny dokonuje jedynie kierowca, a rowerzysta nie widzi ani nie jest w stanie przewidzieć co zrobi jadący za nim samochód. Generalnie wyprzedzanie przez samochody jest istotną przyczyną wypadków z udziałem rowerzystów. Ponadto, warto wziąć pod uwagę redukcję ryzyka związanego z korzystaniem przez rowerzystów z innych, mniej bezpiecznych tras. Tak czy inaczej, wraz ze wzrostem natężenia ruchu (samochodowego, rowerowego albo obu z nich) częstotliwość spotkań również wzrasta, co może powodować irytację i dekoncentrację uwagi. Skrzyżowania są potencjalnie bardziej niebezpieczne. Analizy wypadków pokazały, że niebezpieczne sytuacje są wypadkową trzech czynników. Rowerzysta ma pierwszeństwo i wyjeżdża pod prąd z ulicy jednokierunkowej. Drogi rowerzystów i samochodów krzyżują się (przecinają się) Kierowcy nie ustępują pierwszeństwa rowerzystom, z powodu nieznajomości sytuacji lub nieuwagi. Zagrożenie bezpieczeństwa na każdym skrzyżowaniu powinno być dokładnie oszacowane, ale w większości przypadków właściwe oznakowanie pionowe i poziome zapewni właściwy obiektywny poziom bezpieczeństwa. Mocniejsze środki powinny być brane pod uwagę dla poprawy poziomu bezpieczeństwa subiektywnego (zobacz poniżej). Jazda rowerem pod prąd strona 2 z 7
Kluczową kwestią jest, by kierujący pojazdami byli świadomi ruchu rowerów pod prąd i znali prawa rowerzystów. Muszą być przygotowani na to, że rowerzyści pojawią się z nieoczekiwanej strony. Najlepszym sposobem podniesienia poziomu bezpieczeństwa i rozwiązaniem najbardziej korzystnym dla rowerzystów jest wprowadzenie ogólnej zasady pozwalającej rowerzystom na ruch pod prąd na wszystkich ulicach jednokierunkowych. Jeżeli ruch rowerów pod prąd jest wprowadzany stopniowo na niektórych tylko ulicach, sytuacja pozostaje nieprzewidywalna. Rowerzyści muszą pamiętać, gdzie ruch pod prąd jest dozwolony a gdzie nie, albo korzystać z map rowerowych. Mogą również jeździć pod prąd tam, gdzie nie jest to dozwolone. Kiedy jazda pod prąd pozostaje rozwiązaniem wyjątkowym, kierowcy będą stale zaskakiwani albo nawet denerwowani, w ich przekonaniu nielegalnym i nieodpowiedzialnym zachowaniem rowerzystów. Może to również wymagać budowy bardziej kosztownej infrastruktury, aby zapewnić bezpieczeństwo. Jeżeli jazda rowerem pod prąd jest wprowadzona jako rozwiązanie ogólnie obowiązujące, sytuacje są bardziej przewidywalne, bardziej uchwytne i bezpieczniejsze dla wszystkich. Rowerzyści nie muszą się martwić: wiedzą, że każda droga jest dla nich otwarta. Również kierujący pojazdami szybciej zauważą nową zasadę i będą bardziej świadomi potencjalnej obecności rowerzystów na każdej ulicy i każdym skrzyżowaniu. Oznakowanie Ruch rowerów pod prąd jest metodą regulacji, która może być łatwo wdrożona przez zastosowanie odpowiedniego oznakowania. Różni się ona w zależności od kraju, jednak podstawowe założenia są podobne. Najbardziej rozpowszechnionym rozwiązaniem jest wprowadzenie na ulicach jednokierunkowych dodatkowej tabliczki Nie dotyczy rowerów Zawiera ona zazwyczaj słowa Nie dotyczy i symbol roweru. Jest dodawana poniżej znaku zakazu wjazdu w drogę jednokierunkową i znaku początku drogi jednokierunkowej, oznaczonego strzałką. W niektórych krajach dopuszcza się stosowanie strzałki z symbolem roweru wskazującą kierunek jazdy dozwolony tylko dla rowerów. W niektórych krajach, przed wszystkim w Wielkiej Brytanii, rowerzyści muszą stosować się do znaku zakazu wjazdu, jednak jazda rowerem pod prąd jest możliwa na obowiązkowym pasie ruchu o przeciwnym kierunku, fizycznie odseparowanym przy wjeździe w ulicę jednokierunkową. Obowiązuje generalna zasada pierwszeństwa, również rowerzystów. Zalecane jest stosowanie specjalnego oznakowania dla rowerzystów wyjeżdżających z ulicy jednokierunkowej, takie jak znak stop i odpowiednie linie na jezdni, jak również specjalne światła na skrzyżowaniach ze światłami. 3 Znak wyjazdu rowerów jadących pod prąd, Bruksela - Belgia Znak wjazdu rowerzystów pod prąd, Rennes Francja 3 W Zurychu wprowadzono zasadę, że rowerzysta jadący pod prąd traci pierwszeństwo. Gdyby doświadczenie i empiryczne dowody potwierdziłyby realne zagrożenie, przykład ten zostałby szeroko wykorzystany gdzie indziej. Nie został. Jazda rowerem pod prąd strona 3 z 7
Warianty rozwiązań geometrii ulic Ruch rowerów pod prąd może być wprowadzany w formie ruchu mieszanego albo w formie pasa dla rowerów. W większości przypadków ruch rowerów pod prąd może być zorganizowany bez użycia specjalnych środków jako ruch mieszany. Jest to możliwe przy niskiej faktycznie rozwijanej prędkości, do 30 km/h w terenie zabudowanym. Na wąskich ulicach może być wprowadzane przy dopuszczalnej prędkości 50 km/h, ponieważ auta będą zwalniać mijając rowerzystę. Mogą być potrzebne dodatkowe elementy uspokojenia ruchu. Poza terenem zabudowanym, ruch rowerów pod prąd może być brany pod uwagę przy dopuszczalnej prędkości do 60 km/h 4. Pasy dla rowerów prowadzące pod prąd są zalecane, gdy faktyczna prędkość przekracza 30 km/h na terenie zabudowanym (albo 60 km/h poza nim). Niezależnie od dopuszczalnej prędkości, pasy dla rowerów są zalecane tam, gdzie jest większe natężenie ruchu. Pas (zatoka) do parkowania może być przekształcony w pas dla rowerów. Pas dla rowerów prowadzący pod prąd powinien być zorganizowany tak jak każdy inny pas dla rowerów, jego zalecana szerokość to 1,5 metra 5. W praktyce wiele miast ogranicza tę szerokość do 1,2 metra albo nawet 90 centymetrów w przypadku wąskich ulic: z jednej strony często brakuje miejsca; z drugiej strony jazda rowerem pod prąd powoduje uspokojenie ruchu 6. Ruch rowerów pod prąd z pasem zalecanym lub wydzielonymm pasem dla rowerów, na wąskich i szerokich ulicach jednokierunkowych (źródło: Dirk Dufour) Wymagana szerokość drogi Ruch rowerów pod prąd jest stosowany na jezdniach o szerokości 3 metry i więcej, a czasami nawet 2,6 metra. Wytyczne różnią się jednak znacząco w przypadku MIAST ZAAWANSOWANYCH i MIAST POCZĄTKUJĄCYCH. 4 Zobacz materiał USPAKAJANIE RUCHU 5 Zobacz materiał PASY DLA ROWERÓW 6 Alternatywnie, rowerzyści mogą mieć prawo do używania pasa dla autobusów poprowadzonego pod prąd Zobacz materiał JAZDA NA ROWERZE PASEM DLA AUTOBUSÓW Jazda rowerem pod prąd strona 4 z 7
Miasta zaawansowane mają tendencję do stawiania wyjątkowo wysokich kryteriów jakości dla ruchu rowerów pod prąd. Te ambitne kryteria są odbiciem ich długoletniej tradycji wysokiej jakości rozwiązań, jak również dużej ilości rowerzystów, których trzeba pomieścić. Na przykład wytyczne holenderskie (CROW) zalecają jazdę rowerem pod prąd w ruchu mieszanym, jeżeli wolne jest co najmniej 3,85 metra szerokości jezdni. Dla pasów dla rowerów poprowadzonych pod prąd (o szerokości 1,5 metra) zaleca się, by było to co najmniej 5 metrów. To oczywiście zapewnia wygodę i bezpieczeństwo. Rowerzyści mogą jechać obok siebie i łatwo mijać samochody, czy nawet ciężarówki, bez konieczności zwalniania. Dla miast początkujących i aspirujących najważniejszą kwestią jest bezpieczeństwo. Z uwagi na mniejszą liczbę rowerzystów, najpierw muszą one zachęcić ludzi do jazdy na rowerze. Często występują tam wąskie, jednokierunkowe ulice. Rowerzyści widzą jak silnym bodźcem zachęcającym do jazdy na rowerze jest szeroko rozpowszechniony ruch rowerów pod prąd, który tworzy krótsze, bardziej bezpośrednie trasy i bardziej spójną sieć połączeń. Stosowanie najwyższych kryteriów bezpieczeństwa i wygody, może jednak sprawić, że wprowadzenie takiego ruchu nie będzie możliwe z uwagi na brak miejsca. Są przekonani, że potencjalne korzyści dla sieci rowerowej są tak duże, że warto poświęcić w tym celu wygodę jazdy. Bezpieczeństwo jest jednak wymogiem koniecznym: czy można je zapewnić gdy jest mniej miejsca? Początkowo sądzono, że bezpieczeństwo wymaga odpowiedniej ilości miejsca na drodze. Jednak przez ostatnie dwadzieścia lat, prowadzono ostrożne eksperymenty związane ze zwężaniem szerokości jezdni. Doświadczenie i statystyki wypadków wskazują jednoznacznie, że szerokość jezdni nie ma znaczącego wpływu na bezpieczeństwo ruchu rowerów pod prąd. Z drugiej strony, okazało się, że węższe ulice są bezpieczniejsze: zmuszają wszystkich użytkowników dróg do wolniejszej jazdy i zwracania większej uwagi na innych. Rowerzyści są do tego nastawieni entuzjastycznie, zaś kierujący pojazdami akceptują potrzebę zwolnienia ze względów bezpieczeństwa. Słuszność tych założeń potwierdza się zwłaszcza na typowych krótkich odcinkach ulic w gęsto zabudowanym terenie miejskim. Na dłuższych odcinkach, albo tam, gdzie natężenie ruchu jest większe, duża liczba spotkań rowerzystów z kierowcami może być źródłem stresu i irytacji. W większości miast, zalecenia dotyczące szerokości drogi zostały złagodzone. Przepisy belgijskie wyciągnęły z tego najdalej idące wnioski. Od roku 2002 obowiązkiem planistów/ projektantów dróg jest dopuszczenie jazdy rowerem pod prąd w miejscach, gdzie jest co najmniej 3 metry wolnej przestrzeni drogowej i przy maksymalnej dopuszczalnej prędkości 50 km/h, chyba że wyraźnie uargumentowane kwestie bezpieczeństwa przemawiają przeciwko takiemu rozwiązaniu. Utrudnianie ruchu zmotoryzowanym nie może być wystarczającym argumentem na rzecz zakazywania ruchu rowerów pod prąd. Ponadto, formalnie dopuszcza się ruch rowerów pod prąd na ulicach o szerokości od 2,6 metra, jak również w przypadku gdy dopuszczalna prędkość przekracza 50 km/h. Szerokość 2,6 metra zmusi kierowców do ograniczenia prędkości znacznie poniżej 30 km/h. Wytyczne Belgijskiego Narodowego Instytutu Bezpieczeństwa Drogowego zalecają szerokość jezdni od 3,5 do 3,8 metra w przypadku sporadycznego ruchu autobusów czy ciężarówek. Pasy dla rowerów (1,2 metra) są zalecane w przypadku większego natężenia ruchu i tam, gdzie jeżdżą również autobusy. Zgodnie z tą samą logiką, ruch rowerów pod prąd może odbywać się tam, gdzie dopuszcza się parkowanie samochodów zgodnie z kierunkiem ruchu i w kierunku przeciwnym. Parkowanie po stronie przeciwnej do kierunku ruchu może wydawać się niebezpieczne: samochody muszą przeciąć drogę rowerzystom jadącym pod prąd; kierowcy znajdują się od strony krawężnika, więc nie widzą nadjeżdżających rowerów. Ponownie, brak wypadków pokazuje, że nie ma żadnego rzeczywistego zagrożenia, ponieważ samochody zwalniają i wszyscy użytkownicy drogi zachowują daleko posuniętą ostrożność. Bezpieczeństwo wydaje się więc zagwarantowane. Niewątpliwie jednak komfort jazdy na rowerze i prędkość ulegają nieznacznemu pogorszeniu. Przy szerokości 3 metrów rowerzyści nie mogą jechać obok siebie, gdy mijają inne pojazdy. Również samochody nie mogą jednocześnie Jazda rowerem pod prąd strona 5 z 7
mijać rowerzysty jadącego pod prąd i wyprzedzać rowerzysty jadącego w tym samym kierunku. W przypadku najwęższych ulic minięcie ciężarówki będzie wymagało od rowerzysty zjechania na bok, pomiędzy zaparkowane samochody, albo na chodnik. Trzeba jednak pamiętać, że takie sytuacje są rzadkie na bocznych ulicach, o których tutaj mowa. Rowerzyści, przynajmniej w miastach początkujących, są w stanie zaakceptować te niedogodności w zamian za korzyść w postaci rozleglejszej sieci rowerowej z większą ilością spokojnych tras, z dala od największego ruchu i ogólnie szybszych skrótów 7. Co bardzo ważne, rowerzyści czują się bardziej docenieni, ponieważ ruch pod prąd daje rowerzystom przewagę nad ruchem zmotoryzowanym. Zalecenia do planów dla dodatkowej przejrzystości i bezpieczeństwa W zdecydowanej większości przypadków, dopuszczenie ruchu rowerów pod prąd nie wymaga nic więcej, jak tylko odpowiednich przepisów i oznaczenia dróg. Badania wskazują, że planiści, tak jak kierowcy, mają tendencję do wyolbrzymiania obiektywnego zagrożenia. Jednak w miastach początkujących, z małą liczbą rowerzystów, niektóre czynniki mogą skomplikować sprawę. Zmotoryzowani nie są przyzwyczajeni do rowerzystów, mniej doświadczeni w dzieleniu się z nimi przestrzenią jezdni i ruch rowerów pod prąd może dodatkowo wprowadzić zamieszanie, zaskoczenie i irytację. Nowe rozwiązanie w postaci ruchu rowerowego pod prąd może wymagać okresu przejściowego dla przyzwyczajenia wszystkich użytkowników. Subiektywnie postrzegane zagrożenie może być przeszkodą, zwłaszcza dla mniej doświadczonych rowerzystów. Aby zapewnić bezpieczeństwo i zwiększyć pewność wszystkich użytkowników dróg, można wziąć pod uwagę kilka dodatkowych możliwości. Celem powinien być samowyjaśniający się układ drogi. Na bocznych drogach mogą być opcjonalnie ustawione znaki ostrzegawcze. Ostrzegają one kierujących pojazdami o możliwości pojawienia się rowerzysty z ulicy jednokierunkowej. Jednak często podkreśla się, że oznakowanie pionowe jest generalnie mniej efektywne niż oznakowanie poziome. W sytuacji występowania ruchu mieszanego mogą być dodane pasy prowadzące pod prąd. Ostrzegają one kierowców i pieszych przechodzących przez jezdnię o obecności rowerzystów. Znaki rowerów, strzałki jasno wskazują tor jazdy rowerzystów jadących pod prąd i zapobiegają nieporozumieniom. Dla samych rowerzystów oznakowanie poziome mocniej podkreśla wizualną ciągłość sieci rowerowej. W rejonach większego zagrożenia, takich jak skrzyżowania, przejścia dla pieszych czy wyjazdy z posesji, powinny być brane pod uwagę dodatkowe oznaczenia, na przykład można użyć tam innego materiału czy koloru nawierzchni. Usuwanie miejsc parkingowych na rogach ulic może w ogromnym stopniu poprawić widoczność i zapobiec potencjalnie groźnym sytuacjom. Bardzo często połączone jest to z poszerzaniem chodników, których dodatkową zaletą jest skracanie drogi, którą muszą pokonać piesi przekraczając ulicę. Zalecane jest oznaczanie przestrzeni dla rowerzystów jadących pod prąd na wjazdach i wyjazdach oraz na zakrętach dróg. Na jednokierunkowych ulicach samochody mają tendencję do zbliżania się do lewej krawędzi jezdni. Samochód wyjeżdżający z ulicy jednokierunkowej i oczekujący zbyt blisko lewej strony może blokować wjazd rowerzystom jadącym pod prąd. Przy wjeździe, z kolei, może jechać zbyt szeroko i spotkać się twarzą w twarz z rowerzystą. Kierowcy mogą również ścinać zakręty, wiedząc, że z przeciwka nie nadjedzie żaden samochód. We wszystkich tych przypadkach, tor jazdy rowerzystów musi być oznakowany wymalowaniem poziomym lub podwyższeniem z charakterystycznego materiału. Takie oznakowanie ostrzega kierowców o torze jazdy rowerzystów prowadzącym pod prąd. Służy także przypominaniu kierowcom, że powinni zachować szczególną ostrożność. Przy wyższych prędkościach lub większym 7 Wzdłuż bardzo szybkich, ruchliwych ulic, wykorzystywanych przez dużą liczbę rowerzystów (połączenia główne), niezbędne są drogi rowerowe. Droga taka również może prowadzić pod prąd, na przykład wzdłuż wielopasmowej ulicy jednokierunkowej. Ściśle rzecz biorąc nie jest to jednak jazda pod prąd w znaczeniu tutaj przyjętym. Jest to specjalnie oznakowana droga rowerowa, omówiona w innej broszurze. Jazda rowerem pod prąd strona 6 z 7
natężeniu ruchu powinna być brana pod uwagę instalacja urządzeń fizycznie oddzielających tory jazdy. Znak ostrzegawczy rowerzyści jadący pod prąd na bocznej drodze, Bruksela, - Belgia (D. Dufour) Pas zalecany ostrzegający kierowców o ruchu rowerów pod prąd na zakręcie drogi, Bruksela, Belgia(D. Dufour) Odpowiedzialność za treść niniejszej publikacji ponoszą jej autorzy. Tekst niekoniecznie odzwierciedla stanowisko Wspólnot Europejskich. Komisja Europejska nie jest odpowiedzialna za wykorzystanie w jakikolwiek sposób - informacji zawartych w niniejszej publikacji, Oznakowanie pasa zalecanego ostrzegającego pieszych i kierowców o torze jazdy rowerów pod prąd (wytyczne - Bruksela, Belgia 8 ) Kwestie do rozważenia Mocne strony Słabe strony Dodatkowy symbol roweru na zielonym tle ostrzegający kierowców o rowerzystach wyjeżdżających pod prąd. (wytyczne Bruksela, Belgia 9 ) Ruch rowerów pod prąd znacząco poprawia ciągłość sieci, jej spójność, bezpośredniość, atrakcyjność i bezpieczeństwo, zwłaszcza gdy uzna się to za obowiązującą zasadę. Rowerzyści omijają bardziej niebezpieczne i ruchliwe ulice i mogą używać skrótów. Powinno to być rozwiązanie atrakcyjne dla miast o dużej liczbie ulic jednokierunkowych. Ruch rowerów pod prąd przyczynia się do uspokojenia ruchu. Prędkość jest obniżona przez efekt wizualnego zwężenia drogi przez rowerzystów jadących pod prąd. W przypadku wąskich ulic, gdzie ruch jest mniejszy i odbywa się powoli, ruch rowerów pod prąd może być wprowadzony niskim nakładem środków. Wprowadzany fragmentarycznie, izolowany ruch rowerów pod prąd będzie miał mały wpływ na atrakcyjność sieci. Może również rodzić chaos, a nawet powodować sprzeciw. W przypadku wąskich ulic, ruch rowerów pod prąd często nie zaspokoi potrzeb wygody i standardów prędkości całej sieci. Rowerzyści nie będą mogli jechać obok siebie i będą musieli zwolnić, mijając inny pojazd. Opcje alternatywne Aby jechać pod prąd na ruchliwych ulicach, rowerzyści muszą mieć oddzielny TRAKT ROWEROWY. 8 Źródło: Region Bruksela, 2006 Vademecum marquage et signalisation des sens uniques limités. 9 Source: Region Bruksela, 2006 Vademecum marquage et signalisation des sens uniques limités. Jazda rowerem pod prąd strona 7 z 7