Bilingual edition Wydanie dwuj zyczne The Criminal Code Kodeks karny T umaczenie Nicholas Faulkner
The Criminal Code Kodeks karny
T umaczenie / Translation Nicholas Faulkner
Bilingual edition Wydanie dwuj zyczne The Criminal Code Kodeks karny WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2012
Kodeks karny The Criminal Code Stan prawny: czerwiec 2012 / Latest updating: June 2012 Ochrona praw autorskich: tłumaczenia tekstów ustawowych, jak również ich opracowania w ujednoliconej wersji, są chronione krajowym i międzynarodowym prawem autorskim. Ochrona ta dotyczy również pochodzących od Wydawnictwa tytułów artykułów oraz opracowania redakcyjnego. Protection of copyright: translations of acts of law as well as the presentation of such acts in the form of consolidated texts are subject to domestic and international copyright protection. Also covered by the copyright protection are the files of articles inserted by the Publisher and editorial work. Wydawca: Anna Wieczorek Projekt okładki: Maryna Wiśniewska Korekta: Aleksander Straszewski Projekt layoutu: Jacek Bociąg, Editio Wydawnictwo C.H. Beck 2012 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: PanDawer Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN: 978-83-255-3808-8 ISBN e-book: 978-83-255-3809-5
Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 88, poz. 553) The Criminal Code of 6th of June 1997 ( J.L. No. 88, item 553) 1
Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 88, poz. 553) (sprost.: Dz.U. 1997, Nr 128, poz. 840) (zm.: Dz.U. 2011 Nr 233, poz. 1381; Dz.U. 2011 Nr 117, poz. 678; Dz.U. 2011 Nr 217, poz. 1280 Nr 240, poz. 1431; Dz.U. 2010 Nr 40, poz. 227; Dz.U. 2011 Nr 191, poz. 1135; Dz.U. 2011 Nr 217, poz. 1280; Dz.U. 2011 Nr 160, poz. 964; Dz.U. 2011 Nr 133, poz. 767; Dz.U. 2011 Nr 94, poz. 549; Dz.U. 2011 Nr 72, poz. 381; Dz.U. 2011 Nr 48, poz. 245; Dz.U. 2010 Nr 240, poz. 1602; Dz.U. 2011 Nr 17, poz. 78; Dz.U. 2004 Nr 93, poz. 889; Dz.U. 2010 Nr 182, poz. 1228; Dz.U. 2010 Nr 127, poz. 857; Dz.U. 2010 Nr 98, poz. 626; Dz.U. 2010 Nr 152, poz. 1018, poz. 1021; Dz.U. 2010 Nr 125, poz. 842; Dz.U. 2010 Nr 40, poz. 227; Dz.U. 2009 Nr 206, poz. 1589; Dz.U. 2010 Nr 7, poz. 46; Dz.U. 2010 Nr 40, poz. 229; Dz.U. 2009 Nr 190, poz. 1474 Nr 201, poz. 1540; Dz.U. 2009 Nr 168, poz. 1323; Dz.U. 2009 Nr 166, poz. 1317; Dz.U. 2009 Nr 62, poz. 504; Dz.U. 2008 Nr 214, poz. 1344; Dz.U. 2008 Nr 171, poz. 1056; Dz.U. 2007 Nr 192, poz. 1378; Dz.U. 2008 Nr 173, poz. 1080; Dz.U. 2008 Nr 122, poz. 782; Dz.U. 2008 Nr 90, poz. 560; Dz.U. 2007 Nr 123, poz. 850; Dz.U. 2007 Nr 124, poz. 859; Dz.U. 2007 Nr 89, poz. 589; Dz.U. 2006 Nr 218, poz. 1592; Dz.U. 2006 Nr 226, poz. 1648; Dz.U. 2006 Nr 190, poz. 1409; Dz.U. 2005 Nr 178, poz. 1479; Dz.U. 2005 Nr 180, poz. 1493; Dz.U. 2009 Nr 63, poz. 533; Dz.U. 2005 Nr 163, poz. 1363; Dz.U. 2005 Nr 90, poz. 757; Dz.U. 2005 Nr 132, poz. 1109; Dz.U. 2005 Nr 86, poz. 732; Dz.U. 2004 Nr 243, poz. 2426; Dz.U. 2003 Nr 179, poz. 1750; Dz.U. 2004 Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889; Dz.U. 2003 Nr 228, poz. 2255; Dz.U. 2004 Nr 25, poz. 219; Dz.U. 2003 Nr 199, poz. 1935; Dz.U. 2003 Nr 121, poz. 1142; Dz.U. 2003 Nr 111, poz. 1061; Dz.U. 2001 Nr 98, poz. 1071; Dz.U. 2000 Nr 116, poz. 1216; Dz.U. 2000 Nr 93, poz. 1027; Dz.U. 2000 Nr 48, poz. 548; Dz.U. 2000 Nr 48, poz. 548; Dz.U. 1999 Nr 83, poz. 931; Dz.U. 1999 Nr 64, poz. 729) 2
The Criminal Code of 6 June 1997 ( J.L. No. 88, item 553) (correction: J.L. 1997 No. 128, item 840) (changes: J.L. 2011 No. 233, item 1381; J.L. 2011 No. 117, item 678; J.L. 2011 No. 217, item 1280 No. 240, item 1431; J.L. 2010 No. 40, item 227; J.L. 2011 No. 191, item 1135; J.L. 2011 No. 217, item 1280; J.L. 2011 No. 160, item 964; J.L. 2011 No. 133, item 767; J.L. 2011 No. 94, item 549; J.L. 2011 No. 72, item 381; J.L. 2011 No. 48, item 245; J.L. 2010 No. 240, item 1602; J.L. 2011 No. 17, item 78; J.L. 2004 No. 93, item 889; J.L. 2010 No. 182, item 1228; J.L. 2010 No. 127, item 857; J.L. 2010 No. 98, item 626; J.L. 2010 No. 152, item 1018, item 1021; J.L. 2010 No. 125, item 842; J.L. 2010 No. 40, item 227; J.L. 2009 No. 206, item 1589; J.L. 2010 No. 7, item 46; J.L. 2010 No. 40, item 229; J.L. 2009 No. 190, item 1474 No. 201, item 1540; J.L. 2009 No. 168, item 1323; J.L. 2009 No. 166, item 1317; J.L. 2009 No. 62, item 504; J.L. 2008 No. 214, item 1344; J.L. 2008 No. 171, item 1056; J.L. 2007 No. 192, item 1378; J.L. 2008 No. 173, item 1080; J.L. 2008 No. 122, item 782; J.L. 2008 No. 90, item 560; J.L. 2007 No. 123, item 850; J.L. 2007 No. 124, item 859; J.L. 2007 No. 89, item 589; J.L. 2006 No. 218, item 1592; J.L. 2006 No. 226, item 1648; J.L. 2006 No. 190, item 1409; J.L. 2005 No. 178, item 1479; J.L. 2005 No. 180, item 1493; J.L. 2009 No. 63, item 533; J.L. 2005 No. 163, item 1363; J.L. 2005 No. 90, item 757; J.L. 2005 No. 132, item 1109; J.L. 2005 No. 86, item 732; J.L. 2004 No. 243, item 2426; J.L. 2003 No. 179, item 1750; J.L. 2004 No. 69, item 626, No. 93, item 889; J.L. 2003 No. 228, item 2255; J.L. 2004 No. 25, item 219; J.L. 2003 No. 199, item 1935; J.L. 2003 No. 121, item 1142; J.L. 2003 No. 111, item 1061; J.L. 2001 No. 98, item 1071; J.L. 2000 No. 116, item 1216; J.L. 2000 No. 93, item 1027; J.L. 2000 No. 48, item 548; J.L. 2000 No. 48, item 548; J.L. 1999 No. 83, item 931; J.L. 1999 No. 64, item 729) 3
Spis treści Spis treści Część ogólna... 1 118 Rozdział I. Zasady odpowiedzialności karnej... 1 12 Rozdział II. Formy popełnienia przestępstwa... 13 24 Rozdział III. Wyłączenie odpowiedzialności karnej... 25 31 Rozdział IV. Kary... 32 38 Rozdział V. Środki karne... 39 52 Rozdział VI. Zasady wymiaru kary i środków karnych.. 53 63 Rozdział VII. Powrót do przestępstwa.... 64 65 Rozdział VIII. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie... 66 84 a Rozdział IX. Zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych... 85 92 a Rozdział X. Środki zabezpieczające... 93 100 Rozdział XI. Przedawnienie.... 101 105 Rozdział XII. Zatarcie skazania.... 106 108 Rozdział XIII. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą... 109 114 a Rozdział XIV. Objaśnienie wyrażeń ustawowych... 115 Rozdział XV. Stosunek do ustaw szczególnych... 116 Część szczególna... 117 316 Rozdział XVI. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne.... 117 126 b Rozdział XVII. Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej.... 127 139 Rozdział XVIII. Przestępstwa przeciwko obronności... 140 147 Rozdział XIX. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu... 148 162 Rozdział XX. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu... 163 172 Rozdział XXI. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji... 173 180 Rozdział XXII. Przestępstwa przeciwko środowisku... 181 188 Rozdział XXIII. Przestępstwa przeciwko wolności... 189 193 Rozdział XXIV. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania.... 194 196 4
Contents Contents General part... 1 118 Chapter I. Principles of criminal liability.... 1 12 Chapter II. Forms of Committing an Offence.... 13 24 Chapter III. Exclusion of criminal liability... 25 31 Chapter IV. Penalties... 32 38 Chapter V. Penal measures.... 39 52 Chapter VI. Principles of passing sentence and penal measures... 53 63 Chapter VII. Relapse to crime... 64 65 Chapter VIII. Measures relating to placing an offender on probation... 66 84 a Chapter IX. Concurrence of offences and the accumulation of penalties and penal measures... 85 92 a Chapter X. Preventive Measures... 93 100 Chapter XI. Statutes of limitation... 101 105 Chapter XII. Expungement... 106 108 Chapter XIII. Liability for offences committed abroad.. 109 114 a Chapter XIV. Explanation of legal expressions... 115 Chapter XV. Relation to special laws.... 116 Special part.... 117 316 Chapter XVI. Offences against peace, and humanity, and war crimes.... 117 126 b Chapter XVII. Offences against the Republic of Poland... 127 139 Chapter XVIII. Offences against defence capabilities... 140 147 Chapter XIX. Offences Against Life and Health... 148 162 Chapter XX. Offences against Public Safety... 163 172 Chapter XXI. Offences Against Safety in Traffic.... 173 180 Chapter XXII. Offences against the environment...... 181 188 Chapter XXIII. Offences Against Freedom... 189 193 Chapter XXIV. Offences against Freedom of Conscience and Religion.... 194 196 5
Spis treści Rozdział XXV. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności... 197 205 Rozdział XXVI. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece... 206 211 a Rozdział XXVII. Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej... 212 217 a Rozdział XXVIII. Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową... 218 221 Rozdział XXIX. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego... 222 231 a Rozdział XXX. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości... 232 247 a Rozdział XXXI. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum... 248 251 Rozdział XXXII. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu... 252 264 a Rozdział XXXIII. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji... 265 269 b Rozdział XXXIV. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów... 270 277 Rozdział XXXV. Przestępstwa przeciwko mieniu... 278 295 Rozdział XXXVI. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu... 296 309 Rozdział XXXVII. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi... 310 316 Część wojskowa... 317 363 Rozdział XXXVIII. Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy... 317 337 Rozdział XXXIX. Przestępstwa przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej... 338 342 Rozdział XL. Przestępstwa przeciwko zasadom dyscypliny wojskowej.... 343 349 Rozdział XLI. Przestępstwa przeciwko zasadom postępowania z podwładnymi... 350 353 Rozdział XLII. Przestępstwa przeciwko zasadom obchodzenia się z uzbrojeniem i uzbrojonym sprzętem wojskowym.... 354 355 6
Contents Chapter XXV. Offences against Sexual Liberty and Decency.... 197 205 Chapter XXVI. Offences against the Family and Guardianship... 206 211 a Chapter XXVII. Offences against Honour and Personal Inviolability... 212 217 a Chapter XXVIII. Offences Against the Rights of People in Paid Work... 218 221 Chapter XXIX. Offences against State and Local Government Institutions... 222 231 a Chapter XXX. Offences against the Administration of Justice... 232 247 a Chapter XXXI. Offences against Elections and Referenda... 248 251 Chapter XXXII. Offences against Public Order... 252 264 a Chapter XXXIII. Offences against the Protection of Information.... 265 269 b Chapter XXXIV. Offences against the Credibility of Documents... 270 277 Chapter XXXV. Property offences... 278 295 Chapter XXXVI. Offences against economic circulation... 296 309 Chapter XXXVII. Offences against trading in currencies and Securities... 310 316 Military part... 317 363 Chapter XXXVIII. General provisions relating to soldiers.... 317 337 Chapter XXXIX. Offences against the duty to perform military service... 338 342 Chapter XL. Offences against military discipline... 343 349 Chapter XLI. Offences against the rules of treatment of subordinates... 350 353 Chapter XLII. Offences against the rule of handling arms and armed military equipment... 354 355 7
Spis treści Rozdział XLIII. Przestępstwa przeciwko zasadom pełnienia służby... 356 357 Rozdział XLIV. Przestępstwa przeciwko mieniu wojskowemu... 358-363 8
Contents Chapter XLIII. Offences against the principles of military service... 356 357 Chapter XLIV. Offences against military property... 358-363 9
1 4 Część ogólna Część ogólna Rozdział I. Zasady odpowiedzialności karnej Artykuł 1 Artykuł 2 Artykuł 3 Artykuł 4 Warunki odpowiedzialności 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. 2. Nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. 3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu. Przestępstwo skutkowe przez zaniechanie Odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe popełnione przez zaniechanie podlega ten tylko, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi. Zasada humanitaryzmu Kary oraz inne środki przewidziane w tym kodeksie stosuje się z uwzględnieniem zasad humanitaryzmu, w szczególności z poszanowaniem godności człowieka. Zmiana ustawy 1. Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. 2. Jeżeli według nowej ustawy czyn objęty wyrokiem zagrożony jest karą, której górna granica jest niższa od kary orzeczonej, wymierzoną karę obniża się do górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za taki czyn w nowej ustawie. 3. Jeżeli według nowej ustawy czyn objęty wyrokiem nie jest już zagrożony karą pozbawienia wolności, wymierzoną karę pozbawienia wolności podlegającą wykonaniu zamienia się na grzywnę albo karę ograniczenia wolności, przyjmując że jeden miesiąc pozbawienia wolności równa się 60 stawkom dziennym grzywny albo 2 miesiącom ograniczenia wolności. 4. Jeżeli według nowej ustawy czyn objęty wyrokiem nie jest już zabroniony pod groźbą kary, skazanie ulega zatarciu z mocy prawa. 10
General part 1 4 General part Chapter I. Principles of criminal liability Conditions of liability Article 1 1. Only a person who commits an act punishable under the law in force at that time bears criminal liability. 2. If the effects of a prohibited act on society are insignificant, it will not constitute an offence. 3. The offender of a prohibited act does not commit an offence if no guilt can be attributed to him at that time. Criminal consequences by ommissionomission Article 2 Only a person with a specific legal duty to prevent criminal consequences committed by omission bears criminal liability for an offence with such consequences. Humanitarian principles Article 3 Penalties and other measures provided for in this Code are applied with humanitarian principles in mind, particularly with respect for human dignity. Changes in law Article 4 1. If the law in force when sentencing is different to the law in force when the offence was committed, the new law will apply. However, the former law applies if it is more lenient for the offender. 2. If the sentence concerns an act for which the sanction under the new law has a lower upper limit than the sanction imposed, then the sanction will be lowered to the upper limit of the statutory sanction provided for the act under the new law. 3. If the sentence concerns an act that under the new law is no longer subject to imprisonment, an enforceable sanction of imprisonment is commuted to a fine or the restriction of liberty, assuming that one month s imprisonment is equivalent to 60 times the daily fine, or two months restriction of liberty. 4. If the sentence concerns an act that under the new law is no longer punishable, the sentence is cancelled by virtue of the law. 11
5 9 Artykuł 5 Artykuł 6 Artykuł 7 Artykuł 8 Artykuł 9 Część ogólna Zasada terytorialna Ustawę karną polską stosuje się do sprawcy, który popełnił czyn zabroniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również na polskim statku wodnym lub powietrznym, chyba że umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej. Czas i miejsce przestępstwa 1. Czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany. 2. Czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić. Zbrodnia i występek 1. Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem. 2. Zbrodnią jest czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą. 3. Występkiem jest czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc. Umyślność i nieumyślność Zbrodnię można popełnić tylko umyślnie; występek można popełnić także nieumyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi. Rozwinięcie 1. Czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi. 2. Czyn zabroniony popełniony jest nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć. 3. Sprawca ponosi surowszą odpowiedzialność, którą ustawa uzależnia od określonego następstwa czynu zabronionego, jeżeli następstwo to przewidywał albo mógł przewidzieć. 12
General part 5 9 Territorial principles Article 5 Polish criminal law applies to an offender who commits a prohibited act in the Republic of Poland, or on a Polish vessel or aircraft, unless the Republic of Poland is party to an international agreement stating otherwise. Time and place of the offence Article 6 1. A prohibited act is deemed to have been committed at the time that the offender acts or fails to perform an action that the offender is obliged to perform. 2. A prohibited act is deemed to have been committed at the place where the offender acts or fails to perform an action that the offender is obliged to perform, or where the results of the prohibited act take place, or are intended by the offender to take place. Indictable and summary offence Article 7 1. An offence is either an indictable offence or a summary offence. 2. An indictable offence is a prohibited act punished by imprisonment for at least three years, or a more severe penalty. 3. A summary offence is a prohibited act punished by a fine higher than 30 times the daily rate, the restriction of liberty or imprisonment exceeding one month. Intent and lack of intent Article 8 An indictable offence must involve intent; a summary offence may be committed without intent, where stated by the law. Additional information Article 9 1. A prohibited act is committed with intent when the offender wants to commit it, namely where there is a desire to commit it or an acceptance of the foreseen possibility of committing the act. 2. A prohibited act is committed without intent where the offender does not intend to commit it, but does so out of a failure to exercise due care under the circumstances, even though the possibility of committing the prohibited act was foreseen, or could have been foreseen. 3. The offender bears more severe liability, which the law makes dependent on certain consequences of a prohibited act, if the consequences were foreseen or could have been foreseen. 13
10 12 Artykuł 10 Artykuł 11 Artykuł 12 Część ogólna Wiek 1. Na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. 2. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 1, 2 lub 3, art. 156 1 lub 3, art. 163 1 lub 3, art. 166, art. 173 1 lub 3, art. 197 3 lub 4, art. 223 2, art. 252 1 lub 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. 3. W wypadku określonym w 2 orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo; sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary. 4. W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Zbieg przepisów 1. Ten sam czyn może stanowić tylko jedno przestępstwo. 2. Jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. 3. W wypadku określonym w 2 sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Czyn ciągły Dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony; jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wielości zachowań za jeden czyn zabroniony jest tożsamość pokrzywdzonego. 14