Polityka Ochrony Dzieci w Przedszkolu Gminnym im. Krasnala Hałabały w Grodzisku Wielkopolskim Preambuła Polityka ochrony dzieci stanowi wewnętrzny dokument, który zawiera szczegółowe regulacje w zakresie ochrony dziecka, ułatwia rozpoznawanie i reagowanie na niepokojące sytuacje oraz ustanawia jasne procedury postępowania, m.in. w przypadku interwencji. Wszystkie działania podejmowane przez pracowników na rzecz dzieci ukierunkowane są na dobro dziecka, uwzględniając podstawowe potrzeby i prawa wychowanków. Pracownik placówki dąży do wszechstronnego rozwoju dzieci z poszanowaniem ich praw, traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Realizując wymienione cele pracownik przedszkola działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych obowiązujących w placówce oraz swoich kompetencji. Rozdział I Objaśnienie terminów 1 1. Pracownikiem przedszkola jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę. 2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia. 3. Wychowankiem jest dziecko uczęszczające do przedszkola. 4. Rodzicem / opiekunem prawnym dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji i stanowieniu o dziecku. 1
5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, członków rodziny, rówieśników lub zaniedbywanie dziecka przez jego prawnych opiekunów. 6. Osobami odpowiedzialnymi za Politykę ochrony dzieci są wyznaczeni przez dyrektora przedszkola pracownicy sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci w przedszkolu. 7. Daną osobową dziecka jest każda informacja umożliwiająca pełną identyfikację dziecka. Rozdział II Zasady obowiązujące w przedszkolu w zakresie kontaktów pracowników z dziećmi oraz stosowania kar i nagród 2 1. W przedszkolu obowiązują określone zasady postępowania z dzieckiem w zakresie: 1) Pomocy dzieciom w opanowaniu czynności higienicznych i samoobsługowych: - w przedszkolu są wdrażane dzieciom zasady dbania o higienę, - po skorzystaniu z toalety oraz przed każdym posiłkiem dzieci myją ręce, - pracownik przedszkola w razie potrzeby pomaga dzieciom przy ubieraniu i rozbieraniu się, w trakcie korzystania z toalety oraz podczas posiłku, zachęca do jedzenia. 2) Wspólnej aktywności: - dzieci są zachęcane do udziału w różnych proponowanych formach i rodzajach aktywności, a zajęcia i zabawy są dostosowane do możliwości dzieci, - nauczyciele i personel pomocniczy monitorują otoczenie podczas pobytu dzieci na placu zabaw, podczas spacerów, wycieczek nie dopuszczając do kontaktów dzieci z osobami obcymi. 3) Odbierania dzieci z przedszkola: - informacje o osobach upoważnionych przez rodziców/prawnych opiekunów do odbioru dziecka zawarte są w karcie odbioru dziecka wypisanych przez rodziców/ opiekunów i sprawdzane przez personel pomocniczy i nauczycieli, - dzieci są obserwowane pod względem zachowania wskazującego na krzywdzenie. 2
4) Systemu kar i nagród stosowanych w przedszkolu: - dzieci są wdrażane do przyjmowania odpowiedzialności za swoje działania poprzez ponoszenie konsekwencji własnego zachowania, - stosowany w przedszkolu system kar i nagród ma na celu wzmacnianie pozytywnych zachowań i eliminowanie negatywnych oraz wzmacnianie samooceny oraz regulację funkcjonowania grupy, - dzieci znają obowiązujący w przedszkolu system kar i nagród, - w przedszkolu stosuje się nagrody słowne, wskazywanie pozytywnego zachowana na forum grupy, dotykowe związane z bezpośrednim kontaktem z dzieckiem (tj. pogłaskanie, przytulenie, posadzenie na kolanach) zgodne z potrzebą i wolą dziecka, - karę stanowi odsunięcie dziecka od zabawy, zajęcia (ok.2-3 minuty) i omówienie nieodpowiedniego zachowania w obecności grupy, - niedopuszczalne są kary: cielesne (szarpanie, bicie, popychanie, obmacywanie), słowne (wyzywanie, wyśmiewanie, grożenie, krzyczenie, zmuszanie, negowanie uczuć) itp., - w każdej sytuacji dziecko jest informowane o konsekwencji nieodpowiedniego zachowania, - kary i nagrody są stosowane z uwzględnieniem praw dziecka i poszanowaniem godności. 2. Rodzice zapoznali się z obowiązującymi w przedszkolu zasadami wymienionymi w w/w punktach. Rozdział III Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci w rodzinie 3 1. Pracownicy przedszkola posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci. Obserwując zachowania dzieci, analizują ich przekaz werbalny i niewerbalny mogący wskazywać na doznanie krzywdy. 2. W przypadku posiadania wiedzy wskazującej na podejrzenie krzywdzenia dziecka, pracownicy podejmują rozmowę z osobami sprawującymi opiekę nad dzieckiem. 3
3. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, pracownicy placówki zwracają się do osoby odpowiedzialnej za realizację Polityki ochrony dzieci, która podejmuje rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy. 4. Pracownicy monitorują sytuację i samopoczucie dziecka poprzez dalszą obserwację i analizę zachowań dziecka, rozmowę na temat samopoczucia. 5. W przypadku uzasadnionego podejrzenia krzywdzenia dziecka, braku postępów w poprawie sytuacji dziecka lub nasilenia się objawów krzywdzenia, zostaje wszczęta procedura Niebieskiej Karty lub złożony zostaje wniosek do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację dziecka/rodziny. Rozdział IV Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka lub zagrożenia jego bezpieczeństwa i zdrowia ze strony osób obcych, członków rodziny, personelu placówki oraz rówieśników. 4 W przypadku podejrzenia przez pracownika lub uzyskania informacji, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej oraz przekazania uzyskanej informacji dyrektorowi przedszkola, pedagogowi przedszkolnemu oraz osobom odpowiedzialnym za realizację Polityki ochrony dzieci. 5 Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia dziecka w przedszkolu przez pracownika placówki 1. Osoba podejrzewająca krzywdzenie dziecka w przedszkolu zgłasza problem osobom odpowiedzialnym za Politykę ochrony dzieci i dyrektorowi przedszkola. 2. Dyrektor przeprowadza rozmowę z pracownikami przedszkola na temat zdarzenia. 3. Dyrektor zarządza obserwację pracy osoby podejrzanej o krzywdzenie dziecka (odsuwa pracownika od bezpośredniej pracy z dziećmi do czasu wyjaśnienia zdarzenia). 4. Następnie dyrektor przeprowadza z pracownikiem rozmowę na temat podejrzenia krzywdzenia dziecka, planuje dalsze działania z podejrzanym pracownikiem mające na celu uchronienie dzieci przed ryzykiem powtórzenia się problemu oraz podejmuje decyzję o konsekwencjach. 4
5. W przypadku, gdy pracownik jest podejrzany o znęcanie fizyczne, psychiczne, wykorzystywanie seksualne lub inne przestępstwo na szkodę dziecka, dyrektor niezwłocznie zgłasza na policję lub do prokuratury zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. 6 Procedura interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka poza przedszkolem 1. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka wychowawca, pedagog przedszkolny lub inny pracownik przedszkola: 1) dokonuje wnikliwej obserwacji dziecka: wyglądu, zachowania, przekazu werbalnego i niewerbalnego; 2) zbiera informacje o dziecku od innych nauczycieli, samego dziecka i opiekunów, zbiera materiały i tworzy dokumentację; 3) przekazuje spostrzeżenia personelu i zebraną dokumentację dyrektorowi przedszkola oraz ustala dalsze postępowanie wobec dziecka i sprawców krzywdzenia lub zaniedbywania. 2. Dyrektor przeprowadza rozmowę z niekrzywdzącymi dziecko opiekunami na temat podejrzeń krzywdzenia lub zaniedbywania dziecka oraz uświadamia potrzeby rozwojowe dziecka (akceptacji, poszanowania godności, miłości) itp. oraz konsekwencje w dalszym życiu dziecka w sytuacji braku ich zaspokojenia lub przeciwstawiania się im. 3. Dyrektor wskazuje na regulacje prawne dotyczące powinności opiekunów wobec dziecka i zasad postępowania przedszkola w sytuacji, gdy nie nastąpi zmiana w złym traktowaniu dziecka. W rozmowie powinien uczestniczyć pedagog i osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci. 4. Rodzinę należy objąć pomocą psychologiczno pedagogiczną. 5. Dyrektor powołuje zespół ds. pomocy dziecku. 6. Zespół opracowuje plan pomocy dziecku oraz wspiera dziecko i jego rodzinę w czasie działań pomocowych. Dokonuje także okresowej oceny udzielanej pomocy wraz z osobą odpowiedzialną za Politykę ochrony dziecka. 5
7. W przypadku, gdy dotychczasowe podjęte działania w przedszkolu nie odniosą skutku, dyrektor przedszkola powiadamia jednostkę organizacyjną pomocy społecznej lub właściwy sąd rodzinny o konieczności podjęcia interwencji w tej rodzinie. 8. W sytuacji stwierdzenia stosowania przemocy w stosunku do dziecka dyrektor wszczyna procedurę Niebieskiej Karty. 9. W przypadku dokonania przez opiekunów przestępstwa na szkodę dziecka, dyrektor, zawiadamia o powyższym policję lub prokuraturę. 7 Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia dziecka w przedszkolu przez rówieśników 1. Osoba podejrzewająca krzywdzenie dziecka w przedszkolu przez rówieśnika/ rówieśników lub osoba, która pozyskała o powyższym informację, zgłasza problem wychowawcy grupy. 2. Wychowawca przeprowadza rozmowę zarówno z osobą poszkodowaną, jak i z dzieckiem podejrzanym o krzywdzenie swojego kolegi, bądź koleżanki. 3. Wychowawca zgłasza problem dyrektorowi przedszkola i opracowuje plan pomocy dziecku tak, żeby wyeliminować niepożądane zachowania w grupie. 4. Dyrektor omawia problem na zebraniu rady pedagogicznej i wraz z wychowawcą dziecka podejmuje dalsze działania w celu rozwiązania problemu (rozmowa z dzieckiem, obserwacja jego zachowań a nawet izolacja od pokrzywdzonego dziecka). Do podjętych działań włączeni są prawni opiekunowie sprawcy i pokrzywdzonego dziecka. 8 Plan pomocy dziecku 1. Wszystkie działania przewidziane w planie pomocy dziecku mają na celu zapewnienie mu bezpieczeństwa i wsparcia. 6
2. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące: 1) działań podejmowanych przez przedszkole w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji (Ośrodek Pomocy Społecznej, Policja, Sąd rodzinny), 2) form wsparcia jakie przedszkole może zaoferować dziecku i rodzinie, 3) działań zespołu nauczycieli względem krzywdzonego dziecka, 4) skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba. 3. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez pedagoga w obecności wychowawcy w przedszkolu rodzicom/opiekunom prawnym dziecka z zaleceniem współpracy przy jego realizacji. 4. Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi (załącznik numer 2) do niniejszej Polityki. Kartę załącza się do dokumentacji pobytu dziecka w przedszkolu. 5. Wszyscy pracownicy przedszkola i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych pozyskały informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w poufności, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych. 6. Wychowawca grupy wraz z zespołem koordynującym Politykę ochrony dzieci monitoruje przebieg realizacji planu i jego skutków wobec dziecka.. Rozdział V Zasady ochrony danych osobowych dziecka 9 1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych. 2. Dyrektor przedszkola w zakresie ochrony danych osobowych oświadcza, że w przedszkolu: 1) podejmuje się działania dla ochrony praw związanych z bezpieczeństwem danych osobowych, 2) podnosi się świadomość oraz kwalifikacje osób przetwarzających dane osobowe w zakresie problematyki bezpieczeństwa tych danych. 7
3. Pracownik przedszkola ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów. 4. Dane osobowe dzieci wykorzystywane są wyłącznie zgodnie z przeznaczeniem, do którego zostały udostępnione. 10 Pracownik przedszkola może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka. Rozdział VI Zasady ochrony wizerunku dziecka 11 1. Przedszkole, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka. 12 1. Nauczyciel przedszkola nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku i jego sytuacji rodzinnej. 2. Nauczyciel przedszkola nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi. 3. Nauczyciel przedszkola nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana. 4. Nauczyciel przedszkola, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może wypowiedzieć się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna po wyrażeniu pisemnej zgody przez prawnego opiekuna dziecka. 8
13 1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia placówki. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor. 2. Dyrektor placówki, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca sekretariatowi placówki przygotować wybrane pomieszczenie przedszkola w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie przedszkola dzieci. 14 1. Pracownikowi przedszkola nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody prawnego opiekuna dziecka. 2. W celu uzyskania zgody prawnego opiekuna dziecka na utrwalanie wizerunku dziecka, pracownik przedszkola może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do prawnego opiekuna dziecka bez wiedzy i zgody tego opiekuna. 15 1. Upublicznienie wizerunku dziecka wymaga pisemnej zgody opiekuna. 2. Rodzice / opiekunowie prawni wyrażają pisemną zgodę na umieszczenie zdjęć dziecka na stronie internetowej przedszkola i wykorzystania wizerunku dziecka w materiałach promocyjnych przedszkola. Rozdział VII Zasady dostępu dzieci do Internetu oraz ochrony dzieci przed szkodliwymi treściami. 16 1. W naszym przedszkolu dzieci nie mają dostępu do Internetu. 2. Rodzice/prawni opiekunowie są informowani o potencjalnym zagrożeniu szkodliwymi treściami pochodzącymi z Internetu, w przypadku niekontrolowanego dostępu dziecka do komputera w domu. 3. W przedszkolu edukuje się rodziców poprzez dostarczenie ulotek, informacji na tablicy ogłoszeń i informacji podawanych na zebraniach grupowych z rodzicami. 9
Rozdział VIII Monitoring stosowania Polityki 17 1. Polityka ochrony dzieci dotyczy wszystkich pracowników przedszkola, którzy podpisują oświadczenie mówiące o zapoznaniu się z Polityką (załącznik nr 3). 18 1. Dyrektor placówki wyznacza Annę Stankowska-Gracz, Alicję Ciesielską i Ewelinę Weryszko - Giec, jako osoby odpowiedzialne za Politykę ochrony dzieci w przedszkolu. Osoby te są odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce. 2. Osoby, odpowiedzialne za Politykę ochrony dzieci w przedszkolu przeprowadzają wśród pracowników przedszkola, raz na 6 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 4 do niniejszej Polityki. 3. W ankiecie pracownicy przedszkola mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w placówce. 4. Osoby, o których mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonują opracowania wypełnionych przez pracowników placówki ankiet. Sporządzają na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazują dyrektorowi przedszkola. 19 1. Dyrektor, w porozumieniu z Radą Pedagogiczną przedszkola, wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom przedszkola nowe brzmienie Polityki. 10
Rozdział IX Przepisy końcowe 20 1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. 2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników przedszkola i rodziców, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla pracowników, poinformowanie rodziców/prawnych opiekunów na zebraniu grupowym oraz umieszczeniem na stronie internetowej przedszkola. 3. Pracownik składa pisemne oświadczenie o zapoznaniu się z Polityką według wzoru stanowiącego załącznik nr 3. 11
Grodzisk Wlkp.,. Załącznik nr 1 Przedszkole Gminne im. Krasnala Hałabały Grodzisk Wlkp. Polityka Ochrony Dzieci Imię nazwisko dziecka, grupa/oddział Opis sytuacji, zdarzenia: podpis pracownika 12
Załącznik nr 2 Przedszkole Gminne im. Krasnala Hałabały Grodzisk Wlkp. Polityka Ochrony Dzieci KARTA Z PRZEBIEGU INTERWENCJI Imię i nazwisko dziecka Przyczyna interwencji (forma krzywdzenia) Osoba zawiadamiająca o podejrzewanym krzywdzeniu Opis działań podjętych przez pedagoga/ psychologa Data: Działania: Spotkania z opiekunem dziecka Data: Opis spotkania: 13
Forma podjętej interwencji (zakreślić właściwe) Zawiadomienie o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa; Wniosek o wgląd w sytuację dziecka/ rodziny; Inny rodzaj interwencji, jaki? Dane dotyczące interwencji (nazwa organu do którego zgłoszono interwencję), data interwencji Wyniki interwencji, działania organów sprawiedliwości jakie instytucja uzyskała/ działania placówki/ działania rodziców Data: Działania: 14
Grodzisk Wielkopolski, dnia Załącznik nr 3 Przedszkole Gminne im. Krasnala Hałabały Grodzisk Wlkp. Polityka Ochrony Dzieci Imię i nazwisko Miejsce pracy Stanowisko OŚWIADCZENIE Ja niżej podpisany oświadczam, że zapoznałem/łam się z Polityką Ochrony Dzieci obowiązującą w Przedszkolu Gminnym im. Krasnala Hałabały w Grodzisku Wlkp. i przyjmuję ją do realizacji. podpis pracownika 15
ANKIETA Załącznik nr 4 Przedszkole Gminne im. Krasnala Hałabały Grodzisk Wlkp. Polityka Ochrony Dzieci 1. Czy wiesz, na czym polega program Chronimy Dzieci? tak nie 2. Czy znasz standardy ochrony dzieci przed krzywdzeniem, obowiązujące w placówce, w której pracujesz? tak nie 3. Czy zapoznałeś się z dokumentem Polityki Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem? tak nie 4. Czy potrafisz rozpoznawać symptomy krzywdzenia dzieci? tak nie 5. Czy wiesz, jak reagować na symptomy krzywdzenia dzieci? tak nie 6. Czy zdarzyło Ci się zaobserwować naruszenie zasad zawartych w Polityce ochrony dzieci przed krzywdzeniem przez innego pracownika? tak nie 7. Czy masz jakie uwagi/poprawki/sugestie dotyczące Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem? tak nie Jeśli tak, to jakie?......... 16