UBEZPIECZENIA I FINANSE NOWE PERSPEKTYWY TOM III
Patronat Nadzieja Ubezpieczenia Sp. z o.o. oraz Kancelaria Brokera Ubezpieczeniowego Marcin Wojtkowiak
UBEZPIECZENIA I FINANSE NOWE PERSPEKTYWY TOM III Redakcja naukowa Krzysztof Łyskawa, Piotr Majewski, Damian Walczak Instytut Badań Gospodarczych Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Toruniu Toruń 2013
Recenzja dr hab. B. Kołosowska, prof. UMK dr Marietta Janowicz-Lomott dr Dorota Krupa dr Grażyna Voss Redakcja techniczna dr Damian Walczak Korekta językowa Oliwia Incarbone Projekt okładki Jarosław Cholewiński Redaktor prowadzący Adam P. Balcerzak ISBN 978-83-937843-1-8 Copyright by Instytut Badań Gospodarczych Copyright by Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Toruniu Instytut Badań Gospodarczych e-mail: biuro@badania-gospodarcze.pl; www.badania-gospodarcze.pl Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Toruniu e-mail: pte@umk.pl; www.pte.umk.pl ul. Kopernika 21 87-100 Toruń Drukarnia Cyfrowa EIKON PLUS ul. Wybickiego 46 31-302 Kraków
Spis treści WSTĘP... 9 CZĘŚĆ I UBEZPIECZENIA ZAGADNIENIA PODSTAWOWE... 11 Małgorzata Baranowska, Aleksandra Ołubowicz, Robert Tryzna ŚWIADOMOŚĆ UBEZPIECZENIOWA WŚRÓD STUDENTÓW WYNIKI BADAŃ... 13 Marta Iwańska, Joanna Paczkowska, Paulina Wiśniewska ŚWIADOMOŚĆ UBEZPIECZENIOWA STUDENTÓW UMK WYNIKI BADAŃ... 25 Karolina Mojsym, Anna Prończuk STRUKTURA INWESTYCJI ZAKŁADÓW UBEZPIECZEŃ... 37 Paweł Czeluśniak DZIAŁALNOŚĆ BROKERSKA JAKO JEDNA Z FORM POŚREDNICTWA UBEZPIECZENIOWEGO... 47 CZĘŚĆ II UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE... 63 Eleni Katrycz EMERYTURY WOJSKOWYCH W ŚWIETLE NOWYCH PROPOZYCJI PRAWNYCH... 65 Justyna Niespodzińska PORÓWNANIE SYSTEMU EMERYTALNEGO POLSKI I FRANCJI... 79
6 Spis treści Magdalena Lech, Kamila Krzeszowiec IKE I IKZE JAKO DOBROWOLNE FORMY OSZCZĘDZANIA NA EMERYTURĘ... 95 Patrycja Mocek INDYWIDUALNE KONTA EMERYTALNE SPOSOBY NA ZWIĘKSZENIE POWSZECHNOŚCI... 107 Piotr Czarnecki FUNKCJONOWANIE PODMIOTÓW PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ MAKLERSKĄ NA RYNKU IKE ORAZ IKZE... 115 CZĘŚĆ III UBEZPIECZENIE GOSPODARCZE... 129 Joanna Kudaj, Marcin Wojtkowiak KONCEPCJA ZEWNĘTRZNEGO UBEZPIECZAJĄCEGO ROZWIĄZANIE PROBLEMU UBEZPIECZEŃ GRUPOWYCH W SEKTORZE PUBLICZNYM... 131 Hanna Marcinkiewicz DOTOWANE UBEZPIECZENIA UPRAW ROLNYCH W WYBRANYCH PAŃSTWACH... 143 Martyna Olbryś, Patryk Pawlak PROBLEMATYKA POWSZECHNOŚCI UBEZPIECZEŃ OD RYZYK KATASTROFICZNYCH... 155 Justyna Beczek, Karolina Kostecka, Katarzyna Pacewicz UBEZPIECZENIA TURYSTYCZNE DLA NARCIARZY... 165 Jagoda Zamroczyńska UBEZPIECZENIA OCHRONY PRAWNEJ... 175 Aleksandra Jaruszewska GWARANCJE UBEZPIECZENIOWE A UBEZPIECZENIA FINANSOWE... 185
CZĘŚĆ IV Spis treści 7 WYBRANE ZAGADNIENIA WSPÓŁCZESNYCH FINANSÓW... 195 Elwira Poprawa, Patrycja Pawłowska TONTYNY GENEZA POWSTANIA, HISTORYCZNY ROZWÓJ, WSPÓŁCZESNE MOŻLIWOŚCI I MODELE FUNKCJONOWANIA... 197 Beata Lewicka ODWRÓCONA HIPOTEKA ZASADY FUNKCJONOWANIA ORAZ JEJ ZASTOSOWANIE W UZUPEŁNIANIU ŚWIADCZEŃ EMERYTALNYCH... 207 Aniela Potka, Ewelina Wrzosek NIETYPOWE DOCHODY I WYDATKI PAŃSTWA... 219 Anna Kalińska FINANSOWANIE OŚWIATY NA POZIOMIE PODSTAWOWYM I GIMNAZJALNYM W POLSCE NA PODSTAWIE GMINY GLINOJECK... 229 AUTORZY... 239
WSTĘP Celem niniejszej monografii jest przedstawienie dorobku naukowego studentów (również doktorantów) z zakresu finansów, w tym ubezpieczeń, w ujęciu zarówno ekonomicznym, jak i prawnym. Praca ta stanowi również wkład w dyskusję akademicką na temat roli ubezpieczeń w globalizującej się gospodarce. Przedstawione w tej publikacji artykuły stanowią dorobek studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Politechniki Wrocławskiej. Autorzy chcieliby podziękować instytucjom, które wsparły niniejszy projekt firmie Nadzieja Ubezpieczenia Sp. z o.o. oraz Kancelarii Brokera Ubezpieczeniowego Marcina Wojtkowiaka. Wsparcie organizacyjne i finansowe ze strony tych Instytucji miało nieoceniony wpływ na powstanie niniejszej publikacji. Niniejsza monografia to także efekt cyklicznych spotkań naukowych młodych naukowców zrzeszonych w kołach naukowych ubezpieczeń. Ich aktywna działalność służy nie tylko propagowaniu wiedzy ubezpieczeniowej, ale także oferuje młodym możliwość doskonalenia i szerszej prezentacji efektów swych badań. Przekazujemy także szczególne podziękowania tym wszystkim, bez ciężkiej pracy których nie tylko nie powstałyby prezentowane teksty, ale zapewne nie działałyby również studenckie koła ubezpieczeń, członkami których są najczęściej autorzy tekstów. Serdecznie dziękujemy Pani prof. Bożenie Kołosowskiej, Pani dr hab. Teresie H. Bednarczyk, Pani dr Marietcie Janowicz-Lomott, Pani dr Sylwii Pieńkowskiej-Kamienieckiej oraz Pani dr Małgorzacie Rutkowskiej-Podołowskiej. Redaktorzy