Indywidualna wymiana uczniów Począwszy od roku szkolnego 2010/2011 Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) wspiera finansowo uczniów zainteresowanych indywidualnymi wyjazdami do Niemiec. Podczas kilkumiesięcznego pobytu w innym kraju uczniowie - uczestniczą w codziennym życiu sąsiedniego kraju, - poznają z bliska życie swoich kolegów z Niemiec, - lepiej poznają goszczące ich rodziny, - zacieśniają kontakty osobiste, - poznają system szkolnictwa w kraju gospodarzy, - pogłębiają znajomość kraju i języka, - bardziej otwierają się na kulturową różnorodność Europy, - stają się bardziej samodzielni i samoświadomi i - poszerzają swoje kompetencje międzykulturowe. Warunki uczestnictwa Fundament stanowią partnerstwa szkolne Do udziału zapraszamy zainteresowanych uczniów z polskich i niemieckich szkół partnerskich. Szkoły powinny być gotowe udzielić wsparcia własnym uczniom wysyłanym za granicę, a także przyjąć i otoczyć opieką uczniów przyjeżdżających ze szkoły partnerskiej. W tym celu szkoły przyjmujące wskazują nauczyciela będącego opiekunem uczniów-gości podczas całego ich pobytu. Program opiera się na zasadzie wzajemności. Polski uczeń gości u siebie ucznia z Niemiec, a w zamian wyjeżdża do niego, mieszka u jego rodziny i wspólnie z nim uczęszcza do szkoły. Uczniowie zobowiązani są do włączenia się w normalny tok roku szkolnego i do uczęszczania na zajęcia szkolne. Uczestnicy W indywidualnej wymianie uczestniczą pary uczniów: uczeń z Polski i uczeń z Niemiec. Uczestnikami mogą być uczniowie: - klas ponadgimnazjalnych z obu szkół partnerskich, - z podstawową znajomością języka partnera (można ją zdobyć przed wyjazdem np. na kursie językowym PNWM), - którzy otrzymali zgodę na wyjazd od dyrekcji szkoły, - którzy są gotowi uczestniczyć w wymianie w charakterze gościa i przyjąć u siebie ucznia z drugiego kraju. Zainteresowanie drugim krajem i zaangażowanie społeczne będą dodatkowym atutem. Organizatorzy programu oczekują od uczniów motywacji oraz identyfikacji z celami i zasadami programu. Ważnym elementem jest również gotowość do zintegrowania się na ile to możliwe z nowym środowiskiem w kraju goszczącym. Uczniowie biorący udział w indywidualnej wymianie powinni dążyć do rozwijania własnych umiejętności. Organizatorzy programu oczekują od uczestników, że będą otwarci, zainteresowani zdobywaniem wiedzy oraz że podołają wyzwaniom, a czasami trudnościom, jakie może nieść ze sobą pobyt w innym kraju.
Czas pobytu Czas pobytu w kraju sąsiada musi wynosić co najmniej trzy i nie więcej niż sześć miesięcy. Podczas wymiany uczeń-gość mieszka u rodziny swojego partnera, uczęszcza z nim do szkoły i rozwija swoje umiejętności językowe oraz wiedzę o drugim kraju. Dokładny przebieg oraz terminy wymiany, uczeń z Polski i uczeń z Niemiec ustalają wspólnie, w porozumieniu ze szkołami z obu krajów. Ważne: Uczniowie, którzy planują swój pobyt w drugim półroczu roku szkolnego 2010/2011, muszą przedłożyć dokument potwierdzający znajomość drugiego języka. Uczniom bez znajomości drugiego języka oferujemy udział w tandemowym kursie językowym, który odbędzie się w sierpniu 2011 roku. Przygotowanie wymiany Wymianę indywidualną inicjują sami uczestnicy. Uczeń z Polski, zainteresowany udziałem w programie, samodzielnie znajduje partnera wymiany ucznia z Niemiec, u którego rodziny zamieszka podczas pobytu w jego kraju i którego będzie następnie gościł u siebie. Podczas poszukiwania partnera wymiany należy odwołać się do istniejącej współpracy szkół partnerskich z obu krajów. Uczniowie mogą n. p. poprosić o pomoc nauczyciela koordynującego wymianę polskoniemiecką w swojej szkole. Wymiana uczniów wymaga zgody i musi się odbywać ze wsparciem szkół z Polski i Niemiec, do których uczęszczają obaj uczniowie. Dla jej powodzenia niezbędna jest współpraca wszystkich zainteresowanych stron: uczniów, ich rodziców i szkół. Pomocą w przygotowaniu i koordynacji wymiany służyć będą tutorzy nauczyciele z obu szkół polskiej i niemieckiej, którzy będą pełnić rolę opiekunów wymian i służyć pomocą uczniowi polskiemu i niemieckiemu oraz w razie potrzeby ich rodzinom. Przed podjęciem ostatecznej decyzji o udziale w wymianie i znalezieniu partnera do udziału w nim, warto jest przemyśleć następujące kwestie: Czy obu uczniów, partnerów wymiany łączą podobny tryb życia i zbliżone zainteresowania? Czy rodzina dysponuje odpowiednimi warunkami do goszczenia ucznia z innego kraju przez okres co najmniej trzech miesięcy (np. warunki mieszkaniowe, możliwość komunikowania się członków rodziny z uczniem)? Czy istnieją szczególne okoliczności, które powinni wziąć pod uwagę uczeń goszczący i jego rodzina przy planowaniu wymiany? (np. specjalna dieta, nawyki żywieniowe, opieka lekarska, której wymaga goszczony uczeń, palenie papierosów, różnice kulturowe, religijne, etc.) Czy uczniowie zdają sobie sprawę z różnic w systemie edukacji szkolnej w drugim kraju? Przebieg wymiany Uczeń z Polski wyjeżdża na wymianę do Niemiec samodzielnie i spędza tam od trzech do sześciu miesięcy. W tym czasie pozostaje pod opieką rodziców partnerskiego ucznia z Niemiec. Nocleg i wyżywienie podczas pobytu zapewnia mu rodzina goszcząca. Podczas wymiany uczeń-gość wspólnie z uczniem-partnerem uczęszcza do szkoły. W godzinach popołudniowych i w czasie wolnym rodzina goszcząca zapewnia uczniowi z Polski zajęcia dodatkowe, np. zwiedzanie, wycieczki, poznanie życia rodzinnego, zwyczajów, etc. W szkole, do której uczęszcza w trakcie wymiany uczeń-gość, opiekuje się nim wyznaczony nauczyciel/tutor, który odpowiada także za koordynację współpracy ucznia ze szkołą goszczącą oraz współpracy między obiema szkołami partnerskimi przy organizacji pobytu obu uczniów na wymianie. Ponadto podczas wymiany uczeń może korzystać dodatkowo ze wsparcia byłych wolontariuszy. Są to osoby znające język ojczysty ucznia i posiadające doświadczenie pobytu na wolontariacie zagranicznym. Wolontariusz może być pomocny np. w kwestiach organizacyjnych, praktycznych oraz organizacji czasu wolnego ucznia. Po zakończeniu pobytu ucznia-gościa na wymianę do drugiego kraju przyjeżdża uczeń-partner. Spędza on okres od trzech do sześciu miesięcy w drugim kraju gdzie również zamieszkuje u rodziny swojego partnera i uczęszcza wraz z nim do szkoły.
Wymiana indywidualna uczniów ma charakter prywatny. By mogła dojść do skutku, wymagana jest zgoda rodziców ucznia oraz jego szkoły. Za przebieg wymiany w sensie prawnym nie odpowiada szkoła. Stąd na czas pobytu na wymianie za granicą konieczne jest zawarcie dodatkowego ubezpieczenia, którym objęty zostanie wyjeżdżający uczeń. Rodzice/opiekunowie prawni ucznia z Polski mają obowiązek uzyskania w odpowiednim oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) Europejskiej Karty Ubezpieczenia na okres pobytu swojego syna/córki na wymianie. Ponadto uczeń uczestniczący w wymianie musi zostać objęty prywatnym ubezpieczeniem zdrowotnym, od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz odpowiedzialności cywilnej. Koszty ubezpieczenia pokrywa rodzina ucznia uczestniczącego w wymianie. Wyrażając zgodę na udział ucznia w projekcie wymiany indywidualnej, jego rodzice/opiekunowie prawni przekazują prawo nadzoru rodzicom goszczącym ich syna/córkę. Wskazane jest także przygotowanie pisemnej zgody rodziców ucznia na podjęcie odpowiednich działań w przypadku choroby lub wypadku leczenia lekarskiego i chirurgicznego za granicą. Uczniowie wyjeżdżający na wymianę powinni posiadać w momencie wyjazdu: - dowód osobisty lub paszport, - kopię polisy ubezpieczeniowej, - kopię ostatniego świadectwa szkolnego, - zaświadczenie o szczepieniach. Opieka merytoryczna nad uczestnikami wymian indywidualnych Z myślą o uczniach z Polski, uczestnikach wymiany indywidualnej oraz ich tutorach, PNWM i Fundacja Borussia organizują dwudniowe spotkanie przygotowawcze, które odbędzie się na przełomie stycznia i lutego 2011 r. w Warszawie. Równolegle w Niemczech odbędzie się podobne spotkanie z udziałem niemieckich uczniów i ich tutorów. Podczas spotkania przedstawione zostaną zasady udziału w wymianie uczniów, informacje praktyczne, pomocne w organizacji wymiany. Spotkanie będzie także okazją do przygotowania interkulturowego oraz zapoznania się z funkcjonowaniem systemu szkolnego w Niemczech. W spotkaniu uczestniczyć będą także wolontariusze, którzy podczas wymian będą służyli dodatkową pomocą i wsparciem. Udział w spotkaniu przygotowawczym jest dla uczniów obowiązkowy. W wyjątkowych przypadkach możliwe są indywidualne spotkania lub rozmowy z organizatorami. W sierpniu 2011 r. organizatorzy zapraszają uczestników wymian uczniów z Polski i Niemiec - do udziału w 3-tygodniowym tandemowym kursie językowym połączonym z zajęciami na temat historii i współczesności relacji polsko-niemieckich. Pierwsze 2 tygodnie obejmują zajęcia językowe i integracyjne. Nie są one obowiązkowe dla uczniów znających język partnera. Trzeci tydzień kursu obejmuje zajęcia z zakresu historii i teraźniejszości obu krajów, edukacji międzykulturowej. Udział w nim jest obowiązkowy dla wszystkich uczniów z Polski i Niemiec, uczestniczących w wymianie indywidualnej. Podczas kursu tandemowego odbywać się będzie trzydniowe spotkanie tutorów z Polski i Niemiec, połączone ze szkoleniem warsztatowym. Koszty i dofinansowanie dla uczestników Koszty udziału w wymianie uczniów są stosunkowo niskie, ponieważ rodzina goszcząca ucznia z zagranicy zapewnia mu zakwaterowanie i wyżywienie. Rodzice ucznia-gościa są zobowiązani do pokrycia pozostałych kosztów związanych z pobytem w innym kraju i do ubezpieczenia ucznia na czas wyjazdu. Rodziny obu uczniów powinny ustalić ze sobą zawczasu sposób finansowania kosztów dodatkowych (np. dojazdu do szkoły, wycieczek). W fazie pilotażowej PNWM zapewnia każdemu uczestnikowi kieszonkowe w wysokości 400 PLN miesięcznie. Środki te można przeznaczyć np. na zakup książek, wyjścia do kina/teatru wycieczki oraz inny program kulturowy. Ostateczna wysokość dofinansowania zależna jest od czasu spędzonego na wymianie za granicą. Dofinansowanie przekazywane będzie na konto bankowe rodzica/opiekuna prawnego przed rozpoczęciem wymiany/wyjazdem na wymianę do Niemiec. Po zakończeniu wymiany uczniowie mają obowiązek przedstawienia zestawienia kosztów poniesionych w związku z udziałem w wymianie. PNWM dofinansowuje także koszty podróży ucznia uczestniczącego w wymianie, tj. koszty dojazdu i powrotu ucznia pomiędzy miejscem jego zamieszkania a miejscem, w którym przebywa on na wymianie. Wysokość dofinansowania określają wytyczne PNWM w załączniku 2a/2b.
Dofinansowanie do kosztów podróży wypłacane jest na konto bankowe rodzica/opiekuna prawnego po zakończeniu wymiany i przedstawienia kserokopii biletów. Ze środków PNWM dofinansowane będą koszty udziału ucznia i tutora z jego szkoły w szkoleniu przygotowawczym i/lub w tandemowym kursie językowym oraz koszty podróży. Wniosek Uczeń z Polski i jego partner niemiecki ubiegają się o dofinansowanie na formularzu wniosku PNWM. Uczeń wyjeżdżający do drugiego kraju jako pierwszy składa wniosek o dofinansowanie do 31 grudnia br. Jego partner składa własny wniosek najpóźniej dwa tygodnie przed terminem pierwszego pobytu, czyli zanim przyjmie u siebie partnera. Wniosek musi zawierać podpisy/potwierdzenia wszystkich zaangażowanych w wymianę stron. Do wniosku należy załączyć następujące dokumenty: kopię formularzy Informacje dla rodziny goszczącej oraz formularz informacje dla rodziny gościa lub podobne dokumenty, potwierdzające wymianę informacji koniecznych dla przygotowania pobytu obu uczestników, pismo motywacyjne (2 strony A4), kopię polisy ubezpieczeniowej, kopię ostatniego świadectwa, ewentualnie kopię dokumentu poświadczającego o znajomość drugiego języka, ewentualnie kopię zaświadczenia o szczepieniach, list rekomendacyjny nauczyciela języka lub wychowawcy. O wszelkich zmianach dot. złożonego wniosku należy informować na bieżąco. PNWM oraz Fundacja Borussia chętnie udzielą szczegółowych informacji dot. trybu wnioskowania. Obowiązek przygotowania sprawozdania merytorycznego i finansowego W ciągu sześciu tygodni po zakończeniu wymiany uczeń ma obowiązek przesłania na adres PNWM/Fundacji Borussia: - pisemnego sprawozdania merytorycznego z pobytu w Niemczech, liczącego nie mniej niż 4 strony A4, obejmującego opis integracji w szkole i rodzinie goszczącej, doświadczeń wyniesionych z pobytu w szkole, doświadczeń międzykulturowych, pojawiających się problemów etc., - zaświadczenie wystawione przez szkołę goszczącą o terminie wymiany i udziale w zajęciach lekcyjnych oraz opis zdobytych przez ucznia kompetencji i postępów w nauce, - sprawozdania finansowego (zestawienie wydatków na koszty programowe i kopie wydatków na koszty podróży). Terminy Termin składania wniosku na wymiany indywidualne rozpoczynające się w drugim półroczu roku szkolnego 2010/2011 upływa w dn. 31 grudnia 2010 roku. PNWM potwierdzi udział wybranych par uczniów najpóźniej do 15 stycznia 2011 roku. Spotkanie przygotowawcze w Polsce odbędzie się w dn. 28-29 stycznia 2011 roku. PNWM potwierdzi udział wybranych par uczniów najpóźniej do 15 lipca 2011 roku. Przewidywany termin tandemowego kursu językowego to 1-21 sierpnia 2011 roku w Polsce. Partnerzy Partnerem programu jest Fundacja Borussia (Olsztyn). Dofinansowanie uczniów niemieckich możliwe jest dzięki F. C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz (Poczdam). Kontakt Prosimy o przesyłanie wniosków na adres: Fundacja Borussia" z dopiskiem PNWM- wymiana indywidualna ul. Kopernika 45 10-513 Olsztyn tel. 089 523 72 93, fax 089 534 00 26 www.borussia.pl
Kornelia Kurowska: kornelia.kurowska@borussia.pl Joanna Karasińska: joanna.karasinska@borussia.pl Uczniowie z Niemiec, zainteresowani uczestnictwem, kierują zapytania i wnioski o dofinansowanie do warszawskiego Biura PNWM: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży Biuro w Warszawie ul. Alzacka 18 03-972 Warszawa tel. 022 518 89 38 fax 022 617 04 48 www.pnwm.org Dominika Gaik: gaik@pnwm.org