RAPORT AKCJA BAŁTYCKA 2015

Podobne dokumenty
AKCJA BAŁTYCKA 2001 RAPORT

RAPORT Z LICZENIA PTAKÓW W OKRESIE ZIMOWYM NA TERENIE MIASTA BRODNICY ZIMA 2009/2010

AKCJA BAŁTYCKA 2011 RAPORT

Akcja Carpatica 2011

Tabela 23. Status występowania i status ochronny stwierdzonych gatunków ptaków na terenie badań wraz ze strefą buforową do 2 km.

Park Krajobrazowy Dolina Słupi

Pokląskwa. Dzięcioł białogrzbiety. Bocian czarny

AKCJA BAŁTYCKA 2009 RAPORT

Opracowanie: Michał Wołowik Grodzisk Maz.,

AKCJA BAŁTYCKA 2002 RAPORT

Nieliczny, lokalnie średnio liczny lęgowy. Nieliczny, lokalnie średnio liczny lęgowy. Zwykle bardzo nieliczny, lęgowy. Bardzo nieliczny, lęgowy

RAPORT KOŃCOWY Z PRZEDREALIZACYJNEGO MONITORINGU ORNITOLOGICZNEGO DLA ZESPOŁU ELEKTROWNI WIATROWYCH DĘBOWA ŁĄKA PROWADZONEGO W OKRESIE

AKCJA BAŁTYCKA 2007 RAPORT

Sprawozdanie z monitoringu awifauny przeprowadzonego w okresie lipiec listopad 2011 roku na obszarze planowanej farmy wiatrowej Budowo

Inwentaryzacja ornitologiczna parku miejskiego w Tczewie

Bocian. Wrześniowe obserwacje z punktów

Podsumowanie liczeń migrujących ptaków w powiecie łosickim w 2012 i 2013 roku

Regulamin Powiatowego Konkursu Ornitologicznego

PTAKI POLSKI TOM II Andrzej G. Kruszewicz. Rok wydania 2006 Liczba stron 264 ISBN

Jarosław K. Nowakowski Katarzyna Curyło Hubert Kamecki Robert Rudolf

Czarnowron - Corvus corone , Żelazowa Wola, gm. Sochaczew (Olszewski A.)

Obrączkowanie ptaków w Puszczy Kampinoskiej w latach (przez A. Olszewskiego) Adam Olszewski

Zwycięzcy loterii promocyjnej Kamis Smaki 25-lecia. II losowanie edycja jesienna r.

Hanse Energia Hudemann Niedźwiedzica 1C, Stegna. tel./fax NIP REGON

Awifauna lęgowa miasta Grodkowa

Lista zwycięzców 30 zł na start z BZWBK24 mobile

Badania ilościowe nad ptakami lęgowymi okolic Niemodlina

The Baltic Sea Project - Wiosenne liczenie ptaków Protokół liczenia

AKCJA BAŁTYCKA 2005 RAPORT

AKCJA BAŁTYCKA 2012 RAPORT. Bukowo - wiosna

Lista zwycięzców za okres r.

SPRAWOZDANIE Z OBRĄCZKOWANIA PTAKÓW W ROKU 2011

AKCJA BAŁTYCKA 2008 RAPORT

Laureaci z poszczególnych dni: Stella Sz. Janina B. Ewa G. Przemysław S. Martyna K. Jarosław P. Rafał P. Renata N Michał K.

Anna K. Marek K. Karolina K. Barbara K. Katarzyna K. Kamil K. Małgorzata J. Renata F. Andrzej C. Anna N. Anna M. Katarzyna M. Iwona Ł. Agnieszka T.

Przyroda w Sadowiu - Golgocie, k. Ostrowa Wlkp.

Ptaki lęgowe Białej Prudnickiej

Awifauna lęgowa wiosek gm. Korfantów na Śląsku Opolskim

ARCADIS Profil Sp. z o.o Warszawa, Al. Jerozolimskie 144 tel.: (0-22) , , , fax:

Lp. Laureat Nagroda 1 Jarozlaw G. I stopnia 2 Jacek K. I stopnia 3 Przemysław B. I stopnia 4 Damian K. I stopnia 5 Tadeusz G. I stopnia 6 Bogumiła Ł.

Polska Czerwona Księga Zwierząt. Ochrona gatunkowa. Perkozy Podicipedidae. Kormorany Phalacrocoracidae. Czaplowate Ardeidae. Bociany Ciconiidae

Marcin Łukaszewicz, Radosław Kozik SPRAWOZDANIE Z OBOZU ORNITOLOGICZNEGO NA ŚRODKOWEJ WIŚLE - PAWŁOWICE

LISTA LAUREATÓW Anna K. Marek K. Karolina K. Barbara K. Katarzyna K. Kamil K. Małgorzata J. Renata F. Andrzej C. Anna N. Anna M. Katarzyna M.

Autorzy: mgr Maciej Mularski mgr Tomasz Samolik mgr Łukasz Kurkowski mgr Paweł Grabowski mgr Marta Kruszewska mgr Strefan Kowalkowski

Autorzy: mgr Maciej Mularski mgr Tomasz Samolik mgr Łukasz Kurkowski mgr Paweł Grabowski mgr Marta Kruszewska mgr Stefan Kowalkowski

Raport z monitoringu ornitologicznego terenu planowanej inwestycji elektrowni wiatrowej Nowe Świerczyny, gmina Bartniczka, województwo

LISTA LAUREATÓW Nagroda IV stopnia zestaw do grillowania

Metody badań terenowych i zebrane dane

Badania ilościowe ptaków lęgowych w lasach doliny Bystrzycy

PTAKI LĘGOWE REZERWATÓW BUCZYNA SZPROTAWSKA I ANNABRZESKIE WĄWOZY (WOJ. LUBUSKIE)

Smarchowice Wielkie, Smarchowice Śląskie gmina Namysłów. ProSilence Krzysztof Kręciproch ul. Spychalskiego 13/ Opole. Suchy Bór, luty 2014

Instrukcja prowadzenia obserwacji terenowych

Nr rezerwacji Imię AUTOKAR NR Monika 362 Jakub 362 Katarzyna 362 Krzysztof 363 Robert 363 Anna 363 Wojciech 363 Joanna 522 Andrzej 522

Zadania aktywizujące dzieci i młodzież: 2. Natura 2000

Lista Zwycięzców nagród w M1 Łódź

Raport z monitoringu ornitologicznego planowanych turbin wiatrowych w miejscowości Galewice, gmina Galewice, województwo łódzkie

lp. imię żeńskie liczba wystapień lp. imię męskie liczba wystapień JULIA JAKUB WIKTORIA MATEUSZ 10.

2. Na terenie planowanej inwestycji stwierdzono następujące gatunki chronione ptaków;

Punkt obrączkowania ptaków Wicie prowadzi swoją działalność w ramach Fundacji Wspierania Badań nad Wędrówkami Ptaków

Zimowe liczenia ptaków na Lubelszczyźnie 2012

Kawa? Proszę! Lista zwycięzców konkursu

Zmiany liczebności pospolitych ptaków lęgowych na Śląsku w latach Changes in abundance of common breeding birds in Silesia in

Ptaki lęgowe w wioskach Ziemi Prudnickiej w latach

Opracowali: Krzysztof Henel, Łukasz Krajewski, Piotr Marczakiewicz, Joanna Zawadzka

Lista Zwycięzców nagród w M1 Poznań

Raport ORNITOLOGICZNEGO ORAZ OPIS BOTANICZNY Z ROCZNEGO MONITORINGU CHIROPTEROLOGICZNEGO,

SPRAWOZDANIE Z OBRĄCZKOWANIA PTAKÓW W ROKU 2012

XIII zimowe liczenie ptaków miast w Regionie Świętokrzyskim

Raport z monitoringu ornitologicznego terenu planowanej inwestycji elektrowni wiatrowej Świerczyny, gmina Bartniczka, województwo kujawsko-pomorskie

PIOTR SAFADER PTAKI PUŁAW. Urząd Miasta Puławy. Wszystkim miłośnikom przyrody oraz tym, którzy nimi zostaną dedykuję Piotr Safader

Zmiany składu awifauny Parku im. Chrobrego w Gliwicach w latach

Tabela 26. Status występowania i status ochronny stwierdzonych gatunków ptaków na terenie badań wraz ze strefą buforową do 2 km.

Lista Zwycięzców nagród w M1 Radom

DO RAPORTU O ODDZIAŁYWANIU NA OBSZAR NATURA 2000 "PUSZCZA PISKA" (PLB280008) PRZEDSIĘWZIĘCIA

Raport z monitoringu ornitologicznego przeprowadzonego na terenie planowanej Elektrowni wiatrowej zlokalizowanej w miejscowości Zimnodół gmina Olkusz

Lista Zwycięzców nagród w M1 Częstochowa

Zimowe liczenia ptaków na Lubelszczyźnie 2013

Monitoring ornitologiczny projektowanych Elektrowni Wiatrowych Zaskocz

Sprawozdanie merytoryczno-ekologiczne z realizacji projektu Ptaki wokół nas - studenci obrączkują i edukują / kontynuacja/

Jakub Cisło ( ) Michał Cisło ( ) Wojciech Cisło ( ) Władysława Cisło OŜóg Edward OŜóg

RAPORT AKCJA BAŁTYCKA Bukowo - wiosna

Mieczysława B. Małgorzata R.

TABELA 18. Ptaki WARIANT (I) NIEBIESKI kilometraż odległość gatunek kod

Liczenia 2009 w statystyce:

Ptaki naszych lasów - D. Zawadzka, J. Zawadzki

Propozycja monitoringu i badań ptaków. Grzegorz Grzywaczewski, Piotr Marczakiewicz. Lublin-Osowiec-Warszawa, maj 2013 r.

Liczebność (dotyczy gatunków lęgowych) Lp. Nazwa gatunku Nazwa łacińska Status. Trend Środowisko Uwagi Ochrona 1)

Awifauna lęgowa Nysy

Zmiany liczebności pospolitych ptaków lęgowych Pomorza w latach

Zwycięzcy loterii promocyjnej Kamis Smaki 25-lecia

HARMONOGRAM EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE W ZAWODZIE CZĘŚĆ PISEMNA BHP3. Z.13 - Zarządzanie bezpieczeństwem w środowisku pracy

OKC PZM 2009 KLASYFIKACJA ZAŁOGOWA BORKI

Sprawozdania Reports. Notatki Ornitologiczne 2008, 49:

Piotr Pagórski DYNAMIKA LICZEBNOŚCI AWIFAUNY W OTWARTYM KRAJOBRAZIE ROLNICZYM WZNIESIEŃ MŁAWSKICH W OKRESIE JESIENNO-ZIMOWYM

GRUPA 1 - POZIOM A1 GRUPA 2 - POZIOM A1

Mgr inż. Paweł Sieracki Mgr inż. Przemysław Wylegała. Na zlecenie: GESTAMP EOLICA POLSKA Sp. z o. o Warszawa, ul.

Nadmorski Park Krajobrazowy

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA POLEGAJĄCEGO NA BUDOWIE ZESPOŁU ELEKTROWNI WIATROWYCH. wraz z infrastrukturą towarzyszącą

Andrzej Dombrowski DYNAMIKA JESIENNEJ WĘDRÓWKI PTAKÓW W KRAJOBRAZIE ROLNICZYM POD RADZYNIEM PODLASKIM (NIZINA POŁUDNIOWOPODLASKA)

Akcja Bałtycka 2010 sprawozdanie z prac

Transkrypt:

RAPORT AKCJA BAŁTYCKA 2015 1

fot. K. Stępniewska Przedmowa Rok 2015 na Akcji Bałtyckiej był Rokiem Trzech Piątek. Jedna z nich znajduje się w samej cyfrze 2015, a dwie pozostałe tworzą liczbę 55 właśnie tyle lat ukończyła AB w minionym roku. Ten wspaniały jubileusz świętowaliśmy jesienią, a jego kulminacją była konferencja pt. Współczesne obrączkowanie ptaków, która stała się okazją do spotkania trzech pokoleń Akcjonariuszy. Wspomnieniom, toastom i radosnym chwilom nie było końca... O tym oraz o wszystkim, co działo się w 2015 roku na Akcji, o ptakach i o ludziach, przeczytacie w niniejszym raporcie. Oddajemy go Wam, Przyjaciele Akcji Bałtyckiej, w przeddzień rozpoczęcia nowego sezonu wiosennego. Gdy będziecie go czytać, my jak co roku wyruszymy w teren, witać ptaki powracające z zimowisk. Mamy nadzieję, że jego lektura zachęci Was do ponownego przyjazdu na nasze obozy. Spotkajmy się znów na Akcji Bałtyckiej!:) Przygotował zespół w składzie: Katarzyna i Krzysztof Stępniewscy, Justyna Szulc, Michał Redlisiak Zdjęcia na okładce: Katarzyna Stępniewska Skład graficzny: Katarzyna Stępniewska 2

Bukowo-wiosna (24.03 27.05) N zaobr. Bukowo wiosna ptaków Cały sezon 1540 Rekordowy dzień: 25.04 104 Rekordowa pentada: 21-25.04 247 N gatunków 59 Gatunek N >2000(%) Rudzik 499 43,7 Kapturka 217 89,4 Mysikrólik 192 62,6 Pierwiosnek 69 67,3 Piegża 62 45,9 Kos 54 45,9 Zniczek 51 251,1 Piecuszek 44 42,0 Trzcinniczek 37 233,5 Śpiewak 30 32,2 W tabeli jest 10 najliczniej chwytanych gatunków; N liczebność w 2015, >2000 jaki % średniej z lat 2001-14 stanowiła N. Wiosna 2016 była na Bukowie dość dziwna, a to ze względu na bardzo niską intensywność przelotu. Liczba 1540 zaobrączkowanych ptaków oznacza spadek o 35% w porównaniu z 2015 r. i stanowi zaledwie 58% średniej wieloletniej (1982-2014) dla sezonu wiosennego na stacji Bukowo- Kopań. Jak widać w powyższej tabeli, spadek ten dotknął migrantów zarówno krótko- jak i długodystansowych; wiele gatunków nie osiągnęło nawet połowy średniej z ostatnich kilkunastu lat. Jakie mogły być przyczyny takiej sytuacji? Miniony sezon wiosenny zaczął się bardzo wcześnie (w zasadzie w lutym znów praktycznie nie było zimy), stąd po raz kolejny minęliśmy się ze szczytem przelotu gatunków wcześnie wędrujących, m.in. sikor (zaledwie 26 zaobrączkowanych bogatek i 23 modraszki). Z kolei ornitolodzy z całej Europy donosili o wyjątkowo niskich liczebnościach i opóźnionej wędrówce wielu gatunków transsaharyjskich (bocianów, szponiastych, wróblaków) jako jedną z możliwych przyczyn wymieniano nietypowo silne wiatry wschodnie, wiejące nad Saharą. Tak czy inaczej, sezon wiosenny 2016 pod względem liczebności był dobry w zasadzie tylko dla zniczka, który zresztą zainaugurował obrączkowanie na Bukowie (w przypadku trzcinniczka wysoki % średniej w tabeli wynika głównie z braku trzcin, a więc i trzcinniczków, na dawnym Kopaniu). Zaroślówka, fot. I. Šoštarić Na osłodę tej wiosny schwytano pierwszego dla nowego Bukowa grzywacza, drugą muchołówkę białoszyją i piątą na AB zaroślówkę. Wśród 7 wiadomości zagranicznych aż 3 były z Francji (2 trzcinniczki i potrzos), pozostałe to: Włochy (piecuszek), Belgia (rudzik), Niemcy (bogatka) i Szwecja (rudzik). 3

Hel (25.03 17.05) N zaobr. Hel ptaków Cały sezon 2641 Rekordowy dzień: 25.04 219 Rekordowa pentada: 21-25.04 504 N gatunków 58 W tabeli jest 10 najliczniej chwytanych gatunków; N liczebność w 2015, >2000 jaki % średniej z lat 2001-14 stanowiła N. Na Helu sezon wiosenny wypadł lepiej niż na Bukowie. Wynik 2641 zaobrączkowanych ptaków stanowi co prawda tylko 70% średniej z ostatnich kilkunastu lat (1997-2014), za to w porównaniu z zeszłym rokiem oznacza wzrost o 16%. Liczba gatunków też przekroczyła (o 4) tę z 2015 r. Skąd mogą wynikać te różnice? Hel jest położony bardziej na wschód niż Bukowo, na trasie ptaków lecących z południowo-zachodniej Europy leży więc nieco dalej. Stąd też stacja ta załapała się jeszcze na końcówkę przelotu gatunków krótkodystansowych, wędrujących dość wcześnie. Dodatkowo kontynuowaliśmy tej wiosny modyfikację układu sieci, ustawiając większą ich liczbę w gęstym podszycie krzewów, w kierunku Kuźnicy. Efektem są dość wysokie liczby gatunków preferujących tego typu siedliska, np. kapturki. Zwraca natomiast uwagę, powtarzająca się na obu stacjach, dość niska liczebność rudzika. Drozd obrożny, fot. D. Węsierski Załoga stacji na Helu miała w tym roku okazję oglądać z bliska kilka rzadko chwytanych na Akcji Bałtyckiej gatunków: srokę (14. na AB), drozda obrożnego (31. na AB tej wiosny na Wybrzeżu zaznaczył się wyraźny przelot tego gatunku) i dudka (dopiero 8. na AB). Najciekawszą wiadomością zagraniczną była kapturka z Malty to dopiero pierwszy ptak z maltańską obrączką w historii Akcji! Pozostałe 4 wiadomości pochodziły z Włoch (rudzik), Niemiec (rudzik), Litwy (bogatka) i Szwecji (mysikrólik). Gatunek N >2000(%) Rudzik 1059 64,1 Bogatka 255 46,8 Śpiewak 213 89,9 Mysikrólik 179 47,2 Zięba 134 86,5 Kapturka 123 225,4 Kos 99 83,5 Modraszka 98 273,3 Krogulec 46 77,8 Pokrzywnica 42 137,4 Drozd obrożny, fot. D. Węsierski 4

Bukowo-jesien (2.08 9.11) N zaobr. Bukowo jesień ptaków Cały sezon 6055 Rekordowy dzień: 21.10 240 Rekordowa pentada: 18-22.10 694 N gatunków 81 Gatunek N >2000(%) Rudzik 1602 62,5 Mysikrólik 1016 59,7 Raniuszek 562 71,1 Kapturka 499 98,2 Trzcinniczek 334 144,6 Bogatka 210 7,3 Piecuszek 192 112,2 Modraszka 194 9,6 Śpiewak 169 50,6 Kos 138 45,4 W tabeli jest 10 najliczniej chwytanych gatunków; N liczebność w 2015, >2000 jaki % średniej z lat 2001-14 stanowiła N. Po najlepszej jak dotąd na Bukowie jesieni 2014 przyszedł czas na najsłabszą jesień. Nieco ponad sześć tysięcy zaobrączkowanych ptaków w 2016 oznacza spadek o połowę w porównaniu z zeszłym rokiem. Te sześć tysięcy to nadal więcej niż średnio chwytano na starym Bukowie w latach 1961-1981 (112%), za to zaledwie 58% średniego wyniku z Kopania. Co się stało z ptakami tej jesieni? Dokładna analiza tabeli pokazuje, że spadek dotknął przede wszystkim Biegus zmienny, fot. K. Stępniewska migrantów krótko- i średniodystansowych: rudzika, mysikrólika, drozdy, a zwłaszcza sikory. Zaledwie 210 zaobrączkowanych bogatek oznacza, że sikor w zasadzie nie było (przy intensywnym przelocie tyle łapie się dziennie w jedną sieć). Możliwe, że wspomniana wcześniej chłodna i mokra wiosna przełożyła się na niski sukces rozrodczy tych gatunków, jako że przystępują one do lęgów wcześniej niż migranty transsaharyjskie. Liczebności tych ostatnich, dla odmiany, były w tym roku w normie, a nawet nieco powyżej niej. Zaobserwowaliśmy za to u nich wyraźne opóźnienie sezonu lęgowego. W sierpniu obrączkowaliśmy jeszcze podloty zaganiacza i gajówki, a w październiku zanotowano kilka bardzo późnych stwierdzeń migrantów transsaharyjskich. Wśród nich była muchołówka szara schwytana 30 października dzień wcześniej niż najpóźniejsze jak dotąd stwierdzenie tego gatunku w Polsce. Najciekawsze ptaki były chwytane w sierpniu i wrześniu. Listę otworzyła pierwsza dla Akcji czapla siwa, po niej złapał się 8. na AB trzmielojad. W przeddzień akcyjnych urodzin, 10 września, zaobrączkowaliśmy świstunkę żółtawą pierwszego tej jesieni komisa, pod koniec miesiąca zaś schwytano dopiero 10. na AB pliszkę górską. Drapolówki na wydmie złapały późną jesienią pierwsze dla Bukowa: płomykówkę i uszatkę błotną. Nieźle spisały się też wacki wśród 19 zaobrączkowanych siewek było aż 16 biegusów zmiennych i drugi na AB krwawodziób. Wiadomości zagraniczne były tylko cztery 2 rosyjskie (bogatka i strzyżyk), litewska (bogatka) i szwedzka (pełzacz leśny). 5

Mierzeja Wiślana (21.08 3.11) N zaobr. Mierzeja Wiślana ptaków Cały sezon 7127 Rekordowy dzień: 04.10 341 Rekordowa pentada: 08-12.10 1184 N gatunków 77 Gatunek N >2000(%) Bogatka 1985 45,3 Rudzik 1645 90,6 Mysikrólik 1230 176,5 Modraszka 392 137,3 Śpiewak 391 135,0 Wąsatka 239 1165,9 Raniuszek 133 54,1 Kos 131 67,4 Zięba 99 33,3 Sosnówka 95 74,8 W tabeli jest 10 najliczniej chwytanych gatunków; N liczebność w 2015, >2000 jaki % średniej z lat 2001-14 stanowiła N. Na Mierzei Wiślanej jesień też nie była szczególnie obfita. Wynik 7127 ptaków to co prawda więcej niż na Bukowie, ale w porównaniu z zeszłym rokiem oznacza spadek prawie o połowę, a na tle wieloletnim stanowi tylko 62% średniej. Najwyraźniejszy spadek liczebności widać u gatunków, które stanowią siłę Mierzei bogatki i zięby. W przeciwieństwie do Bukowa, dla szeregu gatunków (m.in. mysikrólika, modraszki i śpiewaka, ale też dla gatunków dalekodystansowych, np. muchołówki szarej) był to dość dobry sezon. Najlepiej wypadła różnorodność gatunkowa 77 zaobrączkowanych gatunków to w porównaniu z 2014 r. wzrost aż o 16! Różnorodność ta wynika głównie z dalszej Świstunka żółtawa, fot. J. Szczepanek eksploatacji trzcinowiska, zapoczątkowanej w ubiegłym roku. W sieci na tzw. błotku nad Zalewem Wiślanym łapały się cyraneczki, kszyki i bekasiki. Tych ostatnich było aż 31, co stanowi 60% wszystkich bekasików schwytanych przed 2015 r. na AB! W wysokich trzcinach z kolei kręciły się wąsatki, które z liczbą 239 zaobrączkowanych osobników wskoczyły do pierwszej 10-ki to najlepszy w historii Akcji sezon dla tego gatunku. Dzięki niskiemu poziomowi wody w trzcinowisku udało się postawić kilka sieci w małej kępce olszy, stanowiącej wyspę wśród trzcin tam właśnie zostały schwytane dwa kolejne tej jesieni komisy świstunka żółtawa i świstunka grubodzioba. Ta druga to dopiero 6. stwierdzenie tego gatunku w Polsce, ta pierwsza zaś narobiła trochę zamieszania pierwszy werdykt Komisji Faunistycznej brzmiał: świstunka ałtajska (dotychczas tylko 3 razy w Polsce), dopiero ponowna analiza zmieniła oznaczenie na żółtawą. Wreszcie stojące w trzcinach drapolówki spisały się świetnie, dostarczając 9. na AB kobuza i pierwszego w naszej historii błotniaka stepowego. Wisienką na torcie była zaobrączkowana w Krynicy Morskiej pierwsza dla AB mewa romańska. Wśród 8 zagranicznych wiadomości, pochodzących głównie z Litwy, Rosji i Łotwy (sikory i strzyżyk), wyróżnia się modraszka ze szwajcarską obrączką. 6

RODZYNKI AB W 2015 r. do akcyjnej listy dopisaliśmy aż trzy nowe gatunki! Do tego były trzy komisy i szereg gatunków na Akcji rzadkich lub dawno niewidzianych oto przegląd najciekawszych z nich (w nawiasie miejsce i data stwierdzenia oraz nazwisko obrączkarza). Drozd obrożny Turdus torquatus (HL, 27 kwietnia, Michał Redlisiak) Piękny samiec podgatunku torquatus, który nielicznie przelatuje przez nasze Wybrzeże, jest 31. drozdem obrożnym na Akcji i pierwszym od 2002 r. Dudek Upupa epops (HL, 4 maja, Michał Redlisiak) Dudek rzadko występuje na Pomorzu. Osobnik z Helu jest dopiero 8. w historii AB i pierwszym od 1988. Zaroślówka Acrocephalus dumetorum (BK, 22 maja, Samuel Sosnowski) 5. zaroślówka w historii AB i w dodatku pierwsza stwierdzona w 2015 r. w Polsce. Od kiedy wydłużyliśmy w 2013 r. sezon wiosenny na Bukowie, gatunek ten stał się tam tradycją. Czapla siwa Ardea cinerea (BK, 11 sierpnia, Krzysztof Stępniewski) Młodociany osobnik został wydobyty z gęstych trzcin, skąd nie potrafił się wydostać o własnych siłach, i po zaobrączkowaniu szczęśliwie odleciał z wydmy. Nie zdawał sobie nawet sprawy, że jest pierwszą, historyczną czaplą siwą na AB. Trzmielojad Pernis apivorus (BK, 24 sierpnia, Michał Wołowik) Przez ostatnie trzy lata każda z naszych stacji zaliczyła ten gatunek. Młody ptak z Bukowa jest 8. trzmielojadem w historii AB. Świstunka żółtawa Phylloscopus inornatus (BK, 10 września, Katarzyna Rosińska, MW, 9 października, Michał Redlisiak) Odpowiednio 61. i 62. inornatus na AB. Osobnik z Bukowa jest pierwszym stwierdzeniem tego gatunku w 2015 r. w Polsce i równocześnie fenologicznie najwcześniejszym w historii Akcji. Osobnik z Mierzei narobił trochę zamieszania swoją tożsamością (przez pewien czas figurował w rejestrach jako bliźniaczy gatunek, świstunka ałtajska), ostatecznie jednak pozostał inornatusem pierwszym zaobrączkowanym w Siekierkach. Kobuz Falco subbuteo (MW, 18 września, Michał Redlisiak). Rzadko obrączkowany na Akcji Bałtyckiej sokół dopiero 9. w naszej historii i pierwszy od 1999 r. Błotniak stepowy Circus macrourus (MW, 28 września, Michał Redlisiak). Pierwszy przypadek zaobrączkowania na Akcji tego nielicznie przelatującego przez Wybrzeże drapola, a w całej Polsce dopiero trzeci (poprzednio na Siemianówce). Mewa romańska Larus michahellis (MW, 17 października, Michał Redlisiak) Południowoeuropejski gatunek dużej mewy, niegdyś traktowany jako podgatunek mewy srebrzystej. W Polsce występuje głównie na południu kraju, na Wybrzeżu pojawia się nielicznie. Młody ptak zaobrączkowany w Krynicy Morskiej to pierwsza mewa romańska dla AB. Świstunka grubodzioba Phylloscopus schwarzi (MW, 25 października, Michał Redlisiak). Dopiero 6. pojaw tej dalekowschodniej świstunki w Polsce i 4. na Akcji Bałtyckiej (poprzednio w 2003). Jest też najpóźniejszy fenologicznie wszystkie poprzednie wystąpiły na przełomie września i października. 7

RODZYNKI AB Błotniak stepowy, fot. A. Szuksztul Trzmielojad, fot. O. Karpińska Kobuz, fot.p. Ziółkowski Świstunka grubodzioba, fot. M. Redlisiak Mewa romańska, fot. E. Lesner Świstunka żółtawa, fot. K. Rosińska Czapla siwa, fot. K. Stępniewska Dudek, fot. A. Kiałka 8

WIADOMOSCI POWROTNE 2014 Na poniższych mapkach prezentujemy miejsca ponownych stwierdzeń ptaków obrączkowanych na Akcji Bałtyckiej w 2014 roku (na każdej mapce inny zestaw gatunków) Zwraca uwagę fakt, że zupełnie brakuje wiadomości powrotnych z południowo-wschodniej Europy i Bliskiego Wschodu. Wiemy, że obrączkowane u nas ptaki podążają na zimowiska tamtą trasą, i to w niemałym odsetku (wskazują na to m.in. eksperymenty orientacyjne). Niestety, bardzo mała liczba stacji obrączkowania ptaków na tym obszarze, jak również ogólnie niewielka wiedza ludności o obrączkowaniu, sprawiają, że wiadomości powrotne z tego rejonu są rzadkością. 9

UCZESTNICY OBOZÓW W 2014 roku w pracach Akcji Bałtyckiej wzięły udział łącznie aż 240 osób! Byli to (w kolejności alfabetycznej; wytłuszczono kierowników): (BUj Bukowo jesień, BUw Bukowo wiosna, HL Hel, MW Mierzeja Wiślana) Karolina Adamska (HL: 10 dni), Anna Aftyka (BUj: 7 dni), Sylwester Aftyka (BUj: 7 dni), Małgorzata Ananicz (MW: 2 dni), Piotr Ananicz (MW: 2 dni), Urszula Anikowska (BUw: 5 dni), Krzysztof Balas (MW: 2 dni), Katarzyna Bałakier (BUj: 40 dni), Aleksandra Bańkowska (BUj: 3 dni), Julia Barczyk (BUw: 8 dni), Michał Bauer (HL: 3 dni), Patrycja Bauer (HL: 3 dni), Jacek Betleja (BUj: 3 dni), Krzysztof Beznar (BUj: 4 dni), Natalia Beznar (BUj: 1 dzień), Jakub Bociek (BUj: 5 dni), Józefina Bogusz (BUw: 5 dni), Justyna Borowska (MW: 8 dni), Andrzej Bratek (BUw: 8 dni, BUj: 6 dni), Jolanta Bratek (BUw: 8 dni, BUj: 6 dni), Monika Broniszewska (BUj: 40 dni), Tomasz Brylski (MW: 2 dni), Mirosław Brzozowski (BUj: 7 dni), Karol Bubel (HL: 8 dni, BUj: 5 dni), Maja Bubel (BUj: 5 dni), Katarzyna Bul (BUw: 8 dni), Ewa Burda (BUw: 8 dni), Paweł Butkiewicz (BUj: 3 dni), Inga Cender (BUj: 12 dni), Martyna Cendrowska (BUw: 4 dni, HL: 3 dni, MW: 11 dni), Karolina Chosińska (BUw: 8 dni), Mateusz Chrzanowski (MW: 4 dni), Paweł Ciesielski (HL: 4 dni, MW: 2 dni), Józef Ciok (BUj: 7 dni), Monika Ciok (BUj: 7 dni), Daria Cyrek (BUj: 14 dni, MW: 7 dni), Paulina Czechowska (BUj: 4 dni), Tadeusz Dąbrowski (HL: 2 dni, MW: 7 dni), Agata Depczyńska (MW: 4 dni), Anna Dębska (HL: 9 dni, MW: 18 dni), Beata Duczmal (MW: 4 dni), Przemysław Duda (BUj: 4 dni), Marta Dymarczyk (BUj: 33 dni), Ewelina Dysko (BUj: 5 dni), Beata Figlarek (HL: 7 dni, MW: 3 dni), Aleksandra Fronc (BUw: 4 dni), Kamila Gach (HL: 7 dni, MW: 4 dni), Michele García Conejo (BUj: 17 dni, MW: 22 dni), Małgorzata Ginter (MW: 7 dni), Sławomir Giziński (BUw: 6 dni), Eliza Głowska (BUj: 2 dni), Małgorzata Goc (BUj: 5 dni), Michał Goc (MW: 5 dni), Ewa Grochal (BUj: 5 dni), Krzysztof Grochal (BUj: 5 dni), Michał Gruss (MW: 4 dni), Marcin Gwiżdż (HL: 8 dni), Ewelina Hanyż (MW: 6 dni), Agnieszka Hartwich (MW: 4 dni), Jakub Hasny (MW: 9 dni), Zuzanna Jagiełło (BUj: 4 dni), Justyna Jakubowska (BUw: 4 dni), Natalia Janczycka (BUj: 6 dni), Mariusz Janowski (BUj: 5 dni), Agata Jarczyńska (MW: 3 dni), Marta Jarosińska (BUj: 3 dni), Grażyna Jaszewska (HL: 3 dni), Katarzyna Jaworska (HL: 10 dni), Ada Jeziorska (HL: 2 dni), Hubert Kamecki (HL: 7 dni), Maciej Kamiński (HL: 7 dni, MW: 4 dni), Agata Kapusta (HL: 3 dni), Oliwia Karpińska (BUj: 6 dni), Sabina Kaszak (HL: 7 dni), Katarzyna Kaszewska (BUw: 8 dni), Magdalena Kaszuba (BUj: 10 dni), Agata Kiałka (HL: 9 dni, MW: 5 dni), Dawid Kilon (BUj: 11 dni), Elżbieta Kobryń (MW: 17 dni), Katarzyna Komarowska (HL: 6 dni), Marta Konek (BUj: 5 dni), Weronika Konkol (HL: 2 dni, MW: 7 dni), Wojciech Kopczyk (MW: 2 dni), Leszek Korda (BUj: 12 dni), Małgorzata Korda (BUj: 7 dni), Florian Kowalczuk (HL: 7 dni), Paweł Kowalczyk (BUw: 6 dni), Paulina Kowalska (BUj: 3 dni), Krzysztof Koźlik (HL: 9 dni), Marian Koźlik (HL: 8 dni), Ilona Krawczyk (HL: 2 dni, MW: 3 dni), Krystian Król (MW: 1 dzień), Olga Kruszyńska (MW: 4 dni), Agata Kubiak (BUj: 3 dni), Sylwia Kucharska (BUw: 5 dni), Agnieszka Kuczyńska (HL: 8 dni), Karolina Kudelska (BUj: 7 dni), Paweł Kwaśniewicz (BUw: 6 dni), Elżbieta Lesner (BUj: 8 dni, MW: 7 dni), Stanisław Lesner (BUj: 8 dni, MW: 4 dni), Andżelina Łopińska (BUj: 6 dni), Stanisław Łubieński (BUj: 6 dni), Tomasz Maciąg (HL: 5 dni, MW: 5 dni), Małgorzata Magdzik (MW: 5 dni), Katarzyna Malinowska (BUw: 4 dni, MW: 9 dni), Maria Matlińska-Niemiatowska (HL: 9 dni, MW: 8 dni), Agnieszka Matuszak (MW: 4 dni), Julia Matuszewska (MW: 4 dni), Jacek Mazur (HL: 3 dni), Marta Męczekalska (MW: 4 dni), Martyna Michońska (BUw: 3 dni, BUj: 6 dni), Joanna Mielcarska (MW: 8 dni), Romuald Mikusek (BUj: 10 dni, MW: 1 dzień), Rafał Mossakowski (MW: 4 dni), Agnieszka Murawska (HL: 5 dni), Anna Musiel (BUj: 2 dni), Andrew Mvundle (BUw: 14 dni, HL: 7 dni), Małgorzata Myśliwiec (HL: 3 dni), Piotr Nagórski (HL: 4 dni, MW: 2 dni), Maria Nastawny (BUw: 15 dni), Aleksandra Niemc (HL: 12 dni, MW: 2 dni), Marta Nowacka (HL: 3 dni, MW: 3 dni), Weronika Nowacka (BUj: 8 dni), Jarosław Nowakowski (BUw: 6 dni, HL: 2 dni, BUj: 5 dni, MW: 1 dzień), Stanisław Nowodworski (BUw: 4 dni), Bartłomiej Ociesa (BUw: 7 dni), Dariusz Olbrycht (BUw: 6 dni), Izabella Olejniczak (HL: 3 dni, MW: 7 dni), Anna Osiecka (BUw: 4 dni), Dariusz Ożarowski (MW: 3 dni), Paweł Pamuła (HL: 5 dni), Marcin Pawlonka (BUj: 8 dni), Zuzanna Pestka (HL: 6 dni), Kiki Róża Piątkowska (HL: 2 dni), Aleksander Piekutowski (HL: 4 dni), Karol Piekutowski (HL: 4 dni), Małgorzata Pietkiewicz (BUw: 6 dni), Juliusz Pietrasik (MW: 3 dni), Halina Pietrykowska (BUw: 9 dni), Piotr Piliczewski (BUw: 4 dni), Anna Piotrowska (HL: 3 dni, MW: 3 dni), Michał 10

Polakowski (BUj: 40 dni), Bazyli Polednia (HL: 9 dni), Olga Poleszczuk-Tusińska (BUw: 7 dni), Olga Ponieważ (HL: 8 dni, BUj: 3 dni, MW: 9 dni), Karolina Prochowska (BUw: 8 dni, MW: 10 dni), Marcin Przymencki (MW: 4 dni), Kamila Radzimińska-Arczak (BUj: 4 dni), Michał Redlisiak (HL: 31 dni, BUj: 10 dni, MW: 55 dni), Tomasz Rek (BUj: 3 dni), Magdalena Remisiewicz (BUw: 5 dni, HL: 3 dni), Urszula Reszczyńska (MW: 3 dni), Dariusz Rosa (BUj: 14 dni, MW: 7 dni), Katarzyna Rosińska (BUw: 7 dni, HL: 3 dni, BUj: 7 dni, MW: 3 dni), Magdalena Rudnicka (MW: 3 dni), Robert Rudolf (BUw: 8 dni), Adam Rusek (MW: 2 dni), Jakub Rutkowski (MW: 4 dni), Sławomir Rybka (BUj: 4 dni), Grażyna Sadowska (HL: 2 dni), Łukasz Sadowski (HL: 2 dni), Aleksander Schwarzenberg-Czerny (BUw: 13 dni, BUj: 14 dni), Igor Siedlecki (BUj: 5 dni), Renata Sikorska (MW: 4 dni), Marcin Siuchno (MW: 4 dni), Barbara Skrzypkowska (HL: 6 dni), Leszek Smyk (BUj: 12 dni), Diana Sobota (MW: 5 dni), Samuel Sosnowski (BUw: 8 dni, MW: 23 dni), Arkadiusz Stamm (BUw: 8 dni), Magdalena Staniaszek (HL: 4 dni, MW: 2 dni), Igor Stańczyk (BUw: 4 dni), Michał Starke (BUj: 12 dni), Grzegorz Starzecki (HL: 3 dni), Anna Maria Stawicka (BUw: 6 dni, BUj: 7 dni), Anna Stawicka (BUj: 7 dni), Katarzyna Stefanowska (HL: 5 dni), Katarzyna Stępniewska (BUw: 10 dni, HL: 10 dni, BUj: 25 dni, MW: 9 dni), Krzysztof Stępniewski (BUw: 15 dni, HL: 10 dni, BUj: 39 dni, MW: 16 dni), Sandra Strecker (BUj: 5 dni), Jarosław Synowiecki (MW: 3 dni), Jan Szczepanek (BUw: 5 dni, BUj: 6 dni, MW: 4 dni), Michał Szlęzak (BUj: 33 dni), Emilia Sztybor (HL: 2 dni), Eliza Szuba (HL: 2 dni), Tadeusz Szuba (HL: 2 dni, MW: 10 dni), Andrzej Szuksztul (MW: 4 dni), Jakub Szuksztul (MW: 3 dni), Justyna Szulc (BUw: 7 dni, HL: 3 dni, MW: 11 dni), Marta Szurlej (HL: 3 dni, MW: 6 dni), Arkadiusz Szuryn (MW: 4 dni), Mikołaj Szwagrowski (MW: 3 dni), Barbara Szydzik (HL: 6 dni, MW: 3 dni), Krystyna Szymankiewicz (HL: 3 dni), Wioletta Szymańska-Bociek (BUj: 5 dni), Katarzyna Ściborska (BUj: 14 dni), Marta Ściborska (BUj: 14 dni), Mateusz Ściborski (BUj: 5 dni), Michał Ściborski (BUj: 14 dni), Iva Šoštarić (BUw: 38 dni), Danuta Tarkowska (BUj: 3 dni, MW: 2 dni), Katarzyna Tarnowska (HL: 7 dni), Magdalena Tomalak (HL: 4 dni), Anna Tomaszewska (HL: 6 dni), Joanna Tomaszewska (BUw: 4 dni, BUj: 8 dni), Tomasz Tomaszewski (BUw: 4 dni, BUj: 8 dni), Alicja Tomczak (BUj: 7 dni), Celina Tusińska (BUw: 7 dni), Rafał Tusiński (BUw: 7 dni), Adrian Uszkiewicz (HL: 7 dni), Łukasz Wardecki (MW: 4 dni), Maciej Wayda (BUw: 64 dni), Kamila Wesołowska (HL: 3 dni), Dariusz Węsierski (HL: 7 dni), Anna Wijatkowska (BUw: 6 dni), Jan Wilk (HL: 8 dni), Maria Wilkus (HL: 9 dni), Sebastian Wilusz (MW: 7 dni), Dominika Winiarska (BUj: 4 dni), Maria Witkowska (BUj: 3 dni), Marta Wojciechowska (HL: 3 dni, MW: 4 dni), Michał Wołowik (BUj: 6 dni), Janina Woszczyńska (HL: 3 dni, MW: 11 dni), Mateusz Wójcik (BUj: 2 dni), Magdalena Wybraniec (BUw: 3 dni), Piotr Zaborowski (BUj: 9 dni), Sandra Zagajewska (MW: 4 dni), Emilia Zalewska (HL: 3 dni, MW: 5 dni), Agnieszka Zawadzka (MW: 2 dni), Anna Zięcik (HL: 8 dni), Elżbieta Zięcik (HL: 6 dni), Mariola Ziomek (BUj: 6 dni), Paweł Ziółkowski (HL: 3 dni, MW: 12 dni), Stanisława Złotkowska (BUw: 22 dni, BUj: 15 dni, MW: 8 dni), Dawid Zyskowski (BUw: 4 dni), Katarzyna Żur (BUw: 4 dni), Bogdan Żyła (BUw: 8 dni). Jeśli wśród wymienionych osób kogoś zabrakło lub też podana liczba dni się nie zgadza, za powstałą pomyłkę z góry serdecznie przepraszamy. Jeśli ktoś takową wykryje, bardzo prosimy o kontakt dokonamy niezbędnych uzupełnień w kartotece i niezwłocznie prześlemy takiej osobie poprawiony raport. A oto lista osób, które w 2015 roku spędziły na stacjach terenowych łącznie co najmniej 20 dni (kursywą oznaczono członków Zespołu Organizacyjnego): Michał Redlisiak 96 dni Krzysztof Stępniewski 80 Maciej Wayda 64 Katarzyna Stępniewska 54 Stanisława Złotkowska 45 Katarzyna Bałakier 40 Michał Polakowski 40 Monika Broniszewska 40 Michele Garzía Conejo 39 Iva Šoštarić 38 Marta Dymarczyk 33 Michał Szlęzak 33 Samuel Sosnowski 31 Aleksander Schwarzenberg-Czerny 27 Anna Dębska 27 Andrew Mvundle 21 Daria Cyrek 21 Dariusz Rosa 21 Justyna Szulc 21 Katarzyna Rosińska 20 Olga Ponieważ 20 11

Wiosna Jesień Wykres przedstawia sumaryczne (łączne na obu stacjach) liczby osób biorących udział w naszych obozach w 2015 r. Wiosną zaznacza się wyraźna kumulacja podczas Dni Ptaków Wędrownych, dobrze też widać po falowym przebiegu krzywej, kiedy wypadały weekendy :) Jesienią szczyt przelotu załogantów przypadł na drugą połowę sierpnia, gdy działały już oba obozy. Nieźle też wyglądał październik, kiedy grafik zazwyczaj ma dołek - w ubiegłym roku udało się zachować ciągłość obsady przez cały miesiąc. ORGANIZACJA Za organizację i koordynację prac Akcji Bałtyckiej odpowiadali członkowie Komitetu Organizacyjnego AB, związanego ze Stacją Badania Wędrówek Ptaków Uniwersytetu Gdańskiego oraz Fundacją Akcja Bałtycka, jak również obrączkarze będący gośćmi Zespołu. Pracami stacji terenowych i obrączkowaniem kierowały następujące osoby (podkreślono kierowników debiutujących na Akcji w 2015): Karolina Adamska (HL), Anna Aftyka (BUj), Sylwester Aftyka (BUj), Małgorzata Ginter (MW), Michał Goc (MW), Jakub Hasny (MW), Hubert Kamecki (HL), Sabina Kaszak (HL), Tomasz Maciąg (MW), Romuald Mikusek (BUj), Piotr Nagórski (HL), Weronika Nowacka (BUj), Jarosław Nowakowski (BUw, BUj), Izabella Olejniczak (HL, MW), Dariusz Ożarowski (MW), Zuzanna Pestka (HL), Małgorzata Pietkiewicz (BUw), Halina Pietrykowska (BUw), Michał Polakowski (BUj), Michał Redlisiak (HL, BUj, MW), Magdalena Remisiewicz (BUw), Katarzyna Rosińska (BUw, BUj), Robert Rudolf (BUw), Samuel Sosnowski (BUw, MW), Katarzyna Stępniewska (BUw, HL, BUj, MW), Krzysztof Stępniewski (BUw, HL, BUj, MW), Justyna Szulc (BUw, MW), Marta Ściborska (BUj), Mateusz Ściborski (BUj), Łukasz Wardecki (MW), Maciej Wayda (BUw), Michał Wołowik (BUj), Anna Zięcik (HL). Fot. K. Stępniewska 12

FUNDACJA AKCJA BALTYCKA II rok działalności W nocy z 10 na 11 kwietnia na obozie w Kuźnicy odbyła się (już kolejny rok z rzędu) Noc Sów. Jest to ogólnopolskie wydarzenie koordynowane przez Stowarzyszenie Ptaki Polskie. Jeśli w 2014 byliśmy zaskoczeni wysoką frekwencją imprezy, to w 2015 doznaliśmy szoku nasz obóz odwiedziło prawie 100 osób! Mimo to każdy miał okazję udać się na obchód do sieci, obejrzeć film o sowach i usłyszeć opowieści o sowach w kulturze. Mimo wielkiej wytrwałości dużej części uczestników (mała grupa najmłodszych była najwytrwalsza, doczekali pierwszego porannego obchodu!), nie udało nam się tej nocy zaobrączkować żadnej sowy. Niemniej uczestnicy wracali do domu zadowoleni. fot. J.Woszczyńska Miesiąc później, w tym samym miejscu po raz kolejny spotkaliśmy się na pikniku zorganizowanym z okazji Międzynarodowych Dni Ptaków Migrujących. Uczestnicy mogli wziąć udział w pokazach obrączkowania, wycieczkach, warsztatach ornitologicznych i rękodzielniczych. Na najmłodszych czekały gry terenowe i warsztaty manualne. Podczas pikniku swoje stoiska prowadziły zaprzyjaźnione organizacje: Trójmiejska Grupa Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, fot. K. Stępniewska Trójmiejski Park Krajobrazowy przy Pomorskim Zespole Parków Krajobrazowych, Stowarzyszenie Ochrony Sów, Grupa Badawcza Ptaków Wodnych Kuling, Nadleśnictwo Wejherowo, Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w Helu, Stacja Ornitologiczna Muzeum i Instytutu Zoologii PAN, Fab Lab Trójmiasto, Firma Arborea Marlena Typiak, Ptaki Polskie, Pomorski Ośrodek Rehabilitacji Dzikich Ptaków i Ssaków Ostoja, WWF oraz firma Bioseco. Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji tego wydarzenia, oraz jego uczestnikom! 11 września rozpoczęliśmy obchody 55-lecia Akcji Bałtyckiej. Na obozach w Dąbkowicach i Siekierkach odbyły się zawody: załoga każdego z obozów miała za zadanie stworzyć logo AB z dostępnych na obozie materiałów. Wygrało Bukowo z logo ułożonym na plaży, ale Mierzeja Wiślana również wykazała się pomysłowością i talentem wykonując logo z drutów i haczyków na płaszcze przeciwdeszczowe :) Obchody urodzin trwały przez cały okres jesiennej wędrówki ptaków, fot. W. Szymańska-Bociek a zwieńczone zostały Konferencją. Ale o tym dalej W 2015 r. wydaliśmy również broszurę informacyjną pt. Pomorze Gdańskie Ptasią Autostradą. Możecie dowiedzieć się z niej o ptasich wędrówkach i metodach ich badania oraz znaleźć informacje o najlepszych miejscach do obserwacji ptaków na Pomorzu i obozach obrączkarskich, w tym Akcji Bałtyckiej. Broszura powstała we współpracy z innymi organizacjami: Stowarzyszeniem Ochrony Sów, Stowarzyszenie Obserwatorów Ptaków Wędrownych DRAPOLICZ i Stacją Badania Wędrówek Ptaków UG. Dostępna jest w formacie pdf na stronie internetowej Fundacji. 13

WSPOMÓŻ NASZE DZIALANIA! Aby Fundacja Akcja Bałtycka mogła się rozwijać i jak najwięcej działać na rzecz ptaków potrzebuje wsparcia. Możesz nam w tym pomóc włączając się w to co robimy na różne sposoby. Każdy rodzaj wsparcia jest dla nas cenny! Zostań wolontariuszem! Jeśli masz czas i dużo energii, którymi chciałbyś się z nami podzielić i interesuje Cię udział w ciekawych wydarzeniach, możesz to zrobić wspierając naszą Fundację poprzez wolontariat. Potrzebujemy Waszej pomocy poprzez: - uczestnictwo w obozach Akcji Bałtyckiej i innych pracach terenowych, - pomoc w prowadzonych przez nas działaniach edukacyjnych, - pomoc w pracach administracyjno-biurowych, - wspólne tworzenie dobrego wizerunku Akcji Bałtyckiej poprzez grafikę, fotografię, film, ciekawe publikacje, - lub innych działaniach - podziel się z nami swoim talentem i zaproponuj nam coś, o czym jeszcze nie wiemy. Zatem jeśli jesteś zainteresowany współpracą z nami jako wolontariusz/wolontariuszka zgłoś się do nas pisząc na adres: wolontariat@fundacja-ab.org.pl, a my na pewno się do Ciebie odezwiemy. Zakres obowiązków w ramach Twojej współpracy ustalimy bezpośrednio z Tobą. Jesteśmy również otwarci na e-wolontariat. Będzie nam miło jeśli dołączysz do naszego zespołu! Wspieraj nas za darmo robiąc zakupy online Jeśli będziesz wybierać się na zakupy w Internecie zajrzyj na fanimani.pl, wybierz Fundację Akcja Bałtycka i poszukaj sklepu internetowego, w którym kupisz to co potrzebujesz. Robiąc w ten sposób zakupy dodatkowo wesprzesz naszą organizację drobną darowizną, którą przekazuje nam wybrany przez Ciebie sklep. Siła tego wsparcia drzemie w drobnych darowiznach - im więcej osób zrobi zakupy tym większe środki otrzymamy na realizację naszych działań, między innymi na Akcję Bałtycką. Ciebie nic to nie kosztuje, a my dzięki temu otrzymujemy darowiznę od sklepu. Przekaż darowiznę! Wspomóż nas finansowo lub rzeczowo. Każda przekazana złotówka jest dla nas ważna. Nasza Fundacja działa w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Środki przekazane z darowizn przeznaczamy na działalność naukową oraz edukacyjną. Wpłać dowolną kwotę na konto: 94 1750 0012 0000 0000 2299 4492 Raiffeisen Bank Polska, tytułem darowizna na działalność naukową lub darowizna na działalność edukacyjną. Kwota darowizny (jedynie dokonanej przelewem!) może być odliczona od podstawy opodatkowania. Weź udział w naszych imprezach lub skorzystaj z naszych usług! Weź udział w organizowanych przez Fundację wydarzeniach i imprezach. Skorzystaj z usług przez nas proponowanych. Zrób zakupy w Sklepiku z Rudzikiem. Dzięki temu pomagasz nam zdobywać środki do prowadzenia naszej działalności statutowej. Mów o nas! Zostań naszym ambasadorem! Przekazuj informacje o naszej działalności swoim bliskim, rodzinie, przyjaciołom i znajomym. Jak to zrobić? Bardzo prosto powiedź komuś o nas, udostępnij nasze wydarzenia na profilu Facebook, itd. Dzięki Tobie coraz więcej osób dowie się o tym co i dlaczego robimy. Fot. K. Stępniewska 14

Urodzinowa Konferencja 55 lat Akcji Baltyckiej Wspólczesne obraczkowanie ptakow aspekt naukowy i etyczny Kulminacja obchodów akcyjnego jubileuszu 55-lecia miała miejsce w dniach 27-29 listopada w Górkach Wschodnich, podczas konferencji pt. Współczesne obrączkowanie ptaków aspekt naukowy i etyczny. Organizatorami wydarzenia były Fundacja Akcja Bałtycka oraz Stacja Badania Wędrówek Ptaków, a wzięło w nim udział prawie 90 osób. Wśród nich byli trzej uczestnicy pierwszego, historycznego obozu Akcji w 1960 r. Przemysław Busse, Barbara Diehl i Roman Hołyński, przedstawiciele Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, Stacji Ornitologicznej PAN oraz Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku, reprezentanci niemal wszystkich działających w Polsce akcji obrączkowania ptaków, kierownicy i załoganci, słowem przyjaciele, sympatycy i wychowankowie tego najdłużej działającego programu obrączkowania ptaków w Polsce. W sobotni poranek 28 listopada konferencję otwarli Katarzyna Rosińska i Jarosław Nowakowski. Owacją na stojąco został powitany Profesor Przemysław Busse, założyciel i długoletni kierownik Akcji Bałtyckiej, który następnie opowiedział zebranym o początkach AB i okolicznościach jej powstania, przytaczając rozliczne anegdoty z niemowlęcego okresu Akcji. Kolejne wystąpienia dotyczyły historii obrączkowania oraz jego znaczenia w badaniach wędrówek i ekologii ptaków, jak również nowoczesnych metod Tort z rudzikiem, fot. K.Stępniewska wzbogacających naszą wiedzę o przemieszczeniach ptaków. Ostatnia część konferencji dotyczyła prawno-etycznych aspektów obrączkowania i przerodziła się w ożywioną i bardzo rzeczową dyskusję na temat standardów etycznych w obrączkowaniu. Po zakończeniu części oficjalnej przyszedł czas na świętowanie był toast na cześć Akcji Bałtyckiej i niezwykły tort, na którym znalazły się przedmioty dobrze znane obrączkarzom wężyk obrączek, waga, zeszyt, nawet przewodnik Svenssona (oraz oczywiście rudzik na wadze). A potem były tańce, oglądanie archiwalnych zdjęć oraz rozmowy długo w noc, w końcu wiele osób spotkało się ze sobą nieraz po wielu latach Następnego dnia udaliśmy się na spacer do miejsca, gdzie w pobliżu jeziora Ptasi Raj został założony pierwszy obóz Akcji Bałtyckiej. Niezwykły był widok trójki Założycieli, kiedy patrzyli na to miejsce, gdzie ponad pół wieku temu rozstawiali namioty i sieci, nie wiedząc wtedy jeszcze, jak długotrwałe dzieło zapoczątkowali Założyciele AB w Ptasim Raju, fot. K.Stępniewska Serdecznie dziękujemy wszystkim Uczestnikom za obecność i wspólne świętowanie dzięki Wam to wielkie dzieło, jakim jest Akcja, może trwać i rozwijać się. Już teraz wybiegamy myślą do jubileuszu 60-lecia AB mamy nadzieję, że spotkamy się wtedy w jeszcze większym gronie! 15

PODZIĘKOWANIA Z całego serca dziękujemy Wam, drodzy Przyjaciele i Sympatycy Akcji, za wszelką pomoc i wsparcie, jakie otrzymaliśmy od Was w 2015 roku. Szczególne podziękowania należą się: Wolontariuszom długodystansowcom, których podobnie jak rok temu było naprawdę bardzo dużo. Warto zwrócić uwagę, że należą do nich wszyscy obcokrajowcy, których gościliśmy w zeszłym roku Iva z Chorwacji, Michele z Meksyku i Andrew z RPA. Dziękujemy Maćkowi za wytrwałą rezydenturę wiosną na Bukowie, ekipie z Białegostoku pod wodzą Michała, która dzielnie znosiła październikową niepogodę, jak również Wam wszystkim, którzy poświęciliście tak dużo swojego czasu dla Akcji! Wszystkim osobom, które wzięły udział w organizowanej w lutym I Aukcji dla Akcji zarówno tym, którzy ofiarowali na jej rzecz swoje piękne wyroby, jak i licytującym. To dzięki Wam mogliśmy wiosną poprowadzić w pełnym zakresie prace terenowe na Helu! Naszym przyjaciołom z Krajowej Sieci Stacji Obrączkowania Ptaków, którzy przyjechali na nasze obozy pomóc nam w prowadzeniu badań. W 2015 r. odwiedzili nas przedstawiciele stacji: Bukówka, Carpatica, Kaliszany i Rakutowskie. Wszystkim osobom, które pomogły nam, gdy potrzebowaliśmy wsparcia w załodze, szczególnie studentom z Naukowego Koła Ornitologicznego KOS UG oraz kolegom ze Stowarzyszenia Ochrony Sów, którym dziękujemy za kolejny sezon miłego sąsiedztwa na Mierzei Wiślanej. Instytucjom i osobom prywatnym: Urzędowi Morskiemu w Słupsku, Urzędowi Morskiemu w Gdyni, Zarządowi Parku Krajobrazowego Mierzeja Wiślana, Zarządowi Nadmorskiego Parku Krajobrazowego, Pracownikom Nadleśnictwa Elbląg oraz Leśnictwa Przebrno, Panu Markowi Tomaszewskiemu z Dąbkowic, Panu Ryszardowi Małkowi z Iwięcina, Państwu Karwasz z Siekierek, Paniom ze sklepów w Kuźnicy i Krynicy Morskiej Firmom i instytucjom, które wsparły działania prowadzone przez Fundację Akcja Bałtycka: 16

Wszystkim wolontariuszom, darczyńcom i osobom, zaangażowanym w działania Fundacji Akcja Bałtycka to właśnie dzięki Wam mogliśmy tyle wspólnie zrobić! I to Wam Fundacja zawdzięcza niezwykłe wyróżnienie, które otrzymaliśmy w grudniu 2015 r. Bursztynowego Mieczyka im. Macieja Płażyńskiego, nagrodę przyznawaną przez Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych. fot. K.Stępniewska Wszystkim bez wyjątku uczestnikom naszych obozów i organizowanych przez nas wydarzeń za Waszą obecność, pomoc i dobre słowo. Wszystko, co robimy, czynimy dla ptaków i dla Was! KONTAKT Z AKCJĄ BAŁTYCKĄ Akcja Bałtycka Stacja Badania Wędrówek Ptaków Wydział Biologii UG ul. Wita Stwosza 59 80-308 Gdańsk tel. 58 523 61 54 e-mail: akbalt@ug.edu.pl akbalt.ug.edu.pl www.facebook.com/akcja.baltycka/ Fundacja Akcja Bałtycka ul. Śląska 78E/8 80-380 Gdańsk Adres korespondencyjny: ul. Kordeckiego 14/17 81-210 Gdynia tel. 733 872 920 e-mail: biuro@fundacja-ab.org.pl fundacja-ab.org.pl Kontakt telefoniczny w czasie prac terenowych do osoby dyżurującej: 537 386 988 17

DLA MIŁOŚNIKÓW WYKRESÓW I TABELEK Akcja Bałtycka 2015 (niebieskie kwadraty) na tle dynamik wieloletnich (Hel wiosna, Mierzeja Wiślana jesień) 18

N liczby obrączkowanych ptaków. Czerwona linia na wykresie oddziela Bukowo od Kopania. Przerwy w wykresie stacja pracowała w niepełnym wymiarze lub nie pracowała wcale (Bukowo-Kopań), lub dane niewprowadzone jeszcze do bazy(hel). 19

AKCJA BAŁTYCKA 2015 LISTA ZAOBRĄCZKOWANYCH GATUNKÓW Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Bukowo Hel Razem wiosna Bukowo Mierzeja Razem jesień 1. Trzciniak Acrocephalus arundinaceus 4 0 4 18 1 19 23 2. Zaroślówka Acrocephalus dumetorum 1 0 1 0 0 0 1 3. Łozówka Acrocephalus palustris 5 0 5 46 2 48 53 4. Rokitniczka Acrocephalus schoenobaenus 2 0 2 7 4 11 13 5. Trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus 37 2 39 334 40 374 413 6. Raniuszek Aegithalos caudatus 8 17 25 562 133 695 720 7. Świergotek łąkowy Anthus pratensis 0 0 0 0 1 1 1 8. Świergotek drzewny Anthus trivialis 1 1 2 3 2 5 7 9. Makolągwa Carduelis cannabina 3 0 3 0 0 0 3 10. Szczygieł Carduelis carduelis 0 1 1 1 0 1 2 11. Dzwoniec Chloris chloris 3 0 3 7 0 7 10 12. Czeczotka Carduelis flammea 0 0 0 10 6 16 16 13. Rzepołuch Carduelis flavirostris 0 0 0 1 0 1 1 14. Czyż Carduelis spinus 4 32 36 49 69 118 154 15. Dziwonia Carpodacus erythrinus 5 0 5 6 0 6 11 16. Pełzacz ogrodowy Certhia brachydactyla 1 1 2 8 5 13 15 17. Pełzacz leśny Certhia familiaris 8 12 20 32 45 77 97 18. Grubodziób Coccothraustes coccothraustes 1 5 6 0 0 0 6 19. Trznadel Emberiza citrinella 7 3 10 4 0 4 14 20. Potrzos Emberiza schoeniclus 3 1 4 4 7 11 15 21. Rudzik Erithacus rubecula 499 1059 1558 1602 1645 3247 4805 22. Muchołówka białoszyja Ficedula albicollis 1 0 1 0 0 0 1 23. Muchołówka żałobna Ficedula hypoleuca 3 36 39 121 18 139 178 24. Muchołówka mała Ficedula parva 2 3 5 4 2 6 11 25. Zięba Fringilla coelebs 22 134 156 28 99 127 283 26. Jer Fringilla montifringilla 1 4 5 5 1 6 11 27. Sójka Garrulus glandarius 1 9 10 6 8 14 24 28. Zaganiacz Hippolais icterina 4 1 5 23 1 24 29 29. Dymówka Hirundo rustica 1 0 1 2 1 3 4 30. Gąsiorek Lanius collurio 5 1 6 7 0 7 13 31. Srokosz Lanius excubitor 0 0 0 1 0 1 1 32. Strumieniówka Locustella fluviatilis 1 0 1 0 0 0 1 33. Brzęczka Locustella luscinioides 7 0 7 2 3 5 12 34. Świerszczak Locustella naevia 0 3 3 0 0 0 3 35. Lerka Lullula arborea 0 0 0 0 1 1 1 36. Słowik szary Luscinia luscinia 2 0 2 6 0 6 8 37. Podróżniczek Luscinia svecica 0 0 0 0 1 1 1 38. Pliszka siwa Motacilla alba 7 0 7 10 0 10 17 39. Pliszka górska Motacilla cinerea 0 0 0 1 0 1 1 40. Muchołówka szara Muscicapa striata 1 0 1 31 45 76 77 41. Białorzytka Oenanthe oenanthe 0 1 1 2 0 2 3 42. Wąsatka Panurus biarmicus 0 0 0 0 239 239 239 43. Sosnówka Periparus ater 0 9 9 3 95 98 107 44. Modraszka Cyanistes caeruleus 23 98 121 172 392 564 685 45. Czubatka Lophophanes cristatus 1 2 3 2 6 8 11 46. Bogatka Parus major 26 255 281 210 1985 2195 2476 47. Czarnogłówka Poecile montanus 10 3 13 50 5 55 68 48. Sikora uboga Poecile palustris 1 0 1 15 10 25 26 49. Kopciuszek Phoenicurus ochruros 4 1 5 7 2 9 14 50. Pleszka Phoenicurus phoenicurus 12 35 47 56 55 111 158 51. Pierwiosnek Phylloscopus collybita 69 18 87 116 8 124 211 52. Świstunka żółtawa Phylloscopus inornatus 0 0 0 1 1 2 2 53. Świstunka grubodzioba Phylloscopus schwarzi 0 0 0 0 1 1 1 54. Świstunka leśna Phylloscopus sibilatrix 5 10 15 16 1 17 32 55. Piecuszek Phylloscopus trochilus 44 10 54 192 9 201 255 56. Sroka Pica pica 0 1 1 0 0 0 1 57. Pokrzywnica Prunella modularis 8 42 50 13 25 38 88 58. Gil Pyrrhula pyrrhula 0 0 0 49 94 143 143 59. Zniczek Regulus ignicapilla 51 26 77 14 2 16 93 60. Mysikrólik Regulus regulus 192 179 371 1016 1230 2246 2617 61. Remiz Remiz pendulinus 0 0 0 1 9 10 10 62. Pokląskwa Saxicola rubetra 1 5 6 0 0 0 6 63. Kowalik Sitta europaea 1 1 2 7 11 18 20 Razem rok 20

Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Bukowo Hel Razem Razem Razem Bukowo Mierzeja wiosna jesień rok 64. Szpak Sturnus vulgaris 0 2 2 0 3 3 5 65. Kapturka Sylvia atricapilla 217 123 340 499 71 570 910 66. Gajówka Sylvia borin 23 24 47 135 7 142 189 67. Cierniówka Sylvia communis 7 7 14 10 2 12 26 68. Piegża Sylvia curruca 62 20 82 58 5 63 145 69. Jarzębatka Sylvia nisoria 0 0 0 2 0 2 2 70. Strzyżyk Troglodytes troglodytes 30 16 46 68 49 117 163 71. Droździk Turdus iliacus 5 26 31 5 17 22 53 72. Kos Turdus merula 54 99 153 138 131 269 422 73. Śpiewak Turdus philomelos 30 213 243 169 391 560 803 74. Kwiczoł Turdus pilaris 0 1 1 0 1 1 2 75. Drozd obrożny Turdus torquatus 0 1 1 0 0 0 1 76. Paszkot Turdus viscivorus 0 0 0 1 1 2 2 Dzięciołowate 77. Dzięcioł duży Dendrocopos major 2 1 3 22 41 63 66 78. Dzięcioł średni Dendrocopos medius 0 0 0 0 3 3 3 79. Dzięciołek Dendrocopos minor 0 0 0 6 2 8 8 80. Dzięcioł czarny Dryocopus martius 0 0 0 11 3 14 14 81. Dzięcioł zielony Picus viridis 0 0 0 1 0 1 1 82. Krętogłów Jynx torquilla 0 2 2 0 0 0 2 Płomykówki 83. Płomykówka Tyto alba 0 0 0 1 0 1 1 Puszczykowate 84. Włochatka Aegolius funereus 0 2 2 0 0 0 2 85. Uszatka Asio otus 0 27 27 2 12 14 41 86. Uszatka błotna Asio flammeus 0 0 0 1 1 2 2 Kukułkowate 87. Kukułka Cuculus canorus 1 0 1 2 4 6 7 Dudki 88. Dudek Upupa epops 0 1 1 0 0 0 1 Zimorodki 89. Zimorodek Akcedo atthis 0 0 0 1 1 2 2 Lelkowate 90. Lelek Caprimulgus europaeus 0 0 0 1 2 3 3 Gołębiowate 91. Grzywacz Columba palumbus 1 1 2 2 0 2 4 Mewy 92. Mewa srebrzysta Larus argentatus 0 0 0 0 1 1 1 93. Mewa romańska Larus michahellis 0 0 0 0 1 1 1 94. Mewa siwa Larus canus 0 0 0 0 1 1 1 95. Mewa siodłata Larus marinus 0 0 0 0 1 1 1 96. Śmieszka Chroicocephalus ridibundus 0 0 0 2 0 2 2 Siewkowate 97. Sieweczka obrożna Charadrius hiaticula 0 0 0 1 0 1 1 Bekasowate 98. Słonka Scolopax rusticola 0 2 2 0 2 2 4 99. Bekasik Lymnocryptes minimus 0 0 0 0 31 31 31 100. Kszyk Gallinago gallinago 0 0 0 0 6 6 6 101. Biegus zmienny Calidris alpina 0 0 0 16 0 16 16 102. Biegus rdzawy Calidris canutus 0 0 0 1 0 1 1 103. Krwawodziób Tringa totanus 0 0 0 1 0 1 1 Jastrzębiowate 104. Jastrząb Accipiter gentilis 1 1 2 2 0 2 4 105. Krogulec Accipiter nisus 9 46 55 10 11 21 76 106. Myszołów Buteo buteo 0 3 3 0 1 1 4 107. Trzmielojad Pernis apivorus 0 0 0 1 0 1 1 108. Błotniak stepowy Circus macrourus 0 0 0 0 1 1 1 Sokołowate 109. Kobuz Falco subbuteo 0 0 0 0 1 1 1 Czaplowate 110. Czapla siwa Ardea cinerea 0 0 0 1 0 1 1 Kaczkowate 111. Łabędź niemy Cygnus olor 0 2 2 0 0 0 2 112. Krzyżówka Anas platyrhynchos 0 0 0 2 1 3 3 113. Cyraneczka Anas crecca 0 0 0 0 2 2 2 SUMA 1540 2641 4181 6055 7127 13182 17363 21

AKCJA BAŁTYCKA 2015 PTAKI Z ZAGRANICZNYMI OBRĄCZKAMI Modraszka Cyanistes caeruleus Bogatka Parus major 1 M ad. Szwajcaria 26.09 MW 1 F ad. Litwa 3.04 HL 2 M ad. Litwa 14.10 MW 2 M imm. Niemcy 20.04 BK 3 F imm. Rosja 25.09 MW Sosnówka Periparus ater 4 M imm. Łotwa 10.10 MW 1 imm. Litwa 23.09 MW 5 F imm. Rosja 19.10 BK 6 F ad. Litwa 24.10 MW Rudzik Erithacus rubecula 7 F ad. Litwa 26.10 MW 1 ad. Belgia 30.03 BK 8 F ad. Litwa 28.10 BK 2 imm. Włochy 17.04 HL 3 ad. Niemcy 27.04 HL Mysikrólik Regulus regulus 4 imm. Szwecja 5.05 BK 1 M imm. Szwecja 2.04 HL Kapturka Sylvia atricapilla Strzyżyk Troglodytes troglodytes 1 M imm. Malta 25.04 HL 1 imm. Litwa 25.09 MW 2 ad. Rosja 13.10 BK Trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus 1 imm. Francja 7.05 BK Pełzacz leśny Certhia familiaris 2 L Francja 21.05 BK 1 imm. Szwecja 26.10 BK Potrzos Emberiza schoeniclus Piecuszek Phylloscopus trochilus 1 F imm. Francja 28.03 BK 1 L Włochy 24.04 BK M samiec BK Bukowo F samica HL Hel ad. dorosły MW Mierzeja Wiślana imm. młody L wiek nieoznaczony 22

Z ZESZYTU ZALOGANTA 23

24