INSTRUKCJA OBSŁUGI CENTRAL WENTYLACYJNYCH EKOZEFIR MINI-MAX NIP 967-06-54-369, 85-055 Bydgoszcz; ul. Podolska 13; e-mail: biuro@ekozefir.pl, www.ekozefir.pl
SPIS TREŚCI: 1. Uwagi ogólne i zasady bezpieczeństwa... 4 2. Zastosowanie... 4 3. Charakterystyka budowy... 5 3.1 Schematy działania central... 6 3.2 Zestawienie parametrów central wentylacyjnych EkoZefir z serii Mini-Max... 7 4. Podstawowe wskazówki montażowe i serwisowe... 8 4.1 Podłączenie zasilania elektrycznego... 8 4.2 Podłączenie przewodów wentylacyjnych... 8 4.3 Odprowadzenie skroplin... 8 4.4 Pozostałe uwagi montażowe... 9 4.5 Czyszczenie i wymiana filtrów, wyjmowanie wymiennika... 9 5. Możliwość współpracy centrali z elementami opcjonalnymi... 12 5.1 Autonomiczna nagrzewnica powietrza... 12 5.2 Gruntowy wymiennik ciepła (GWC)... 12 5.3 Kanałowy filtr powietrza... 13 6. Sterowanie EkoZefir MINI-MAX... 14 6.1 Opis sterownika w centrali... 14 6.2 Zabezpieczenie przeciwzamrożeniowe wymiennika odzysku ciepła... 14 6.3 Działanie centrali... 15 Dane identyfikacyjne zainstalowanych central... 16 _ 3
1. Uwagi ogólne i zasady bezpieczeństwa Przed użyciem centrali wentylacyjnej dokładnie przeczytaj niniejszą instrukcję. Przed uruchomieniem centrali wentylacyjnej zapoznaj się także, jak ją wyłączyć w razie niebezpieczeństwa. Przy korzystaniu z urządzeń elektrycznych dokładnie przestrzegaj wskazówek zawartych w tej instrukcji, a także przepisów bhp, by nie narazić się na pożar, porażenie prądem elektrycznym, czy też uszkodzenie ciała i doznanie szkód rzeczowych. Przechowuj niniejszą instrukcję obsługi. Bezwzględnie nie należy dopuszczać dzieci, osób postronnych oraz zwierząt do miejsca pracy centrali wentylacyjnej, należy dopilnować, aby nie dotykały centrali wentylacyjnej oraz kabla sieciowego. Obwód elektryczny, do którego należy gniazdko zasilające centralę, powinno być wyposażone w przewód ochronny oraz przeciwporażeniowy wyłącznik różnicowo-prądowy. Otwarcie klapy rewizyjnej, np. w celu wymiany filtrów, należy wykonywać bezwzględnie przy wyłączonym zasilaniu elektrycznym. Centrale opisane w niniejszej instrukcji są zgodne z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy. Wszelkie naprawy mogą być wykonywane tylko przez uprawnionych specjalistów przy użyciu oryginalnych części zamiennych. W przeciwnym razie użytkownik naraża się na niebezpieczeństwo wypadku. 2. Zastosowanie Centrale EkoZefir z serii Mini-Max są urządzeniami służącymi do wentylacji nawiewnowywiewnej domków jednorodzinnych, pomieszczeń mieszkalnych, małych biur, małych sklepów, kiosków, itp. Zastosowany w nich krzyżowo-płytowy wymiennik ciepła pozwala na znaczny odzysk ciepła z powietrza wywiewanego. Centrale te nie są przystosowane do pracy w warunkach podwyższonego zapylenia powietrza (np. podczas prac budowlanych, remontowych, itd.). Centrale te nie są przystosowane do pracy w warunkach podwyższonej wilgotności powietrza, szczególnie w przypadku pomieszczeń nie dogrzewanych (świeżo tynkowane ściany oraz temperatura pomieszczeń wyraźnie niższa niż 20 C). Centrale te nie są przystosowane do pracy w warunkach podwyższonej toksyczności lub w warunkach zagrożenia wybuchem. Centrale te nie są przystosowane do pracy w warunkach temperatury powietrza przekraczającej 50 C. 4
3. Charakterystyka budowy Kompaktowe centrale wentylacyjne nawiewno-wywiewne EkoZefir z serii Mini-Max (MMK) z wymiennikiem krzyżowym, są dostępne w dwóch pozycjach pracy: - SPE/SPPE - jako urządzenia płaskie, przeznaczone do pracy w pozycji poziomej, zaprojektowane ze szczególnym naciskiem na zminimalizowanie wymiaru wysokości. Pozwala to na umiejscowienie centrali w stropie podwieszanym, jak również położenie jej na podłodze poddasza. Króćce przyłączeniowe znajdują się w przeciwległych ścianach szczytowych centrali i umieszczone poziomo jeden obok drugiego, - KPE - jako urządzenie przeznaczone do pracy w pozycji pionowej, króćce przyłączeniowe znajdują się w przeciwległych ścianach szczytowych centrali i umieszczone jeden nad drugim. Podział central przeznaczonych do pracy w pozycji poziomej na SPE i SPPE wynika z możliwości dostępu do centrali. Centrale MMK-SPE posiadają jedynie dostęp od góry, co jest wystarczające, jeśli centrala leży na podłodze. Centrale MMK-SPPE posiadają dodatkowo rewizje w bocznych ścianach centrali, które umożliwiają dostęp do filtrów. Taka wersja centrali jest zalecana do umieszczenia w stropie podwieszanym. Wydajności nominalne central Mini-Max zawierają się w przedziale od 300 do 700 m 3 /h. Centrala posiada budowę samonośną bezszkieletową, pozbawioną mostków termicznych. Wszystkie ściany i klapy centrali posiadają izolację z maty kauczukowej o grubości 20 mm. Wszystkie centrale Mini-Max posiadają superenergooszczędne wentylatory elektronicznie komutowane z płynną regulacją wydajności sygnałem 0-10V. W każdej centrali znajduje się wysokosprawny, aluminiowy, krzyżowo-płytowy wymiennik ciepła, ze specjalnie ukształtowanymi płytami zwiększającymi odzysk ciepła. Centrale Mini-Max nie posiadają nagrzewnicy powietrza. Istnieje jedynie możliwość współpracy z autonomiczną nagrzewnicą z termostatem umieszczoną na kanale nawiewnym. Każda centrala wyposażona jest w filtry powietrza świeżego (G4) i usuwanego (G3), oraz sterowanie zintegrowane w centrali. 5
3.1 Schematy działania central Schematy działania urządzeń, w zależności od ich wielkości nominalnej i pozycji pracy, pokazano poniżej: N 1 - powietrze zewnętrzne N 2 - powietrze nawiewane do pomieszczeń W 1 - powietrze wywiewane z pomieszczeń W 2 - powietrze wywiewane na zewnątrz WN - wentylator nawiewny WW - wentylator wywiewny WK - wymiennik krzyżowy SE - sterowanie elektryczne FN - filtr nawiewu FW - filtr wywiewu TP - termostat przeciwzamrożeniowy TS - taca skroplin z odpływem 6
Instrukcja obsługi central wentylacyjnych EkoZefir z serii Mini-Max 3.2 Zestawienie parametrów central wentylacyjnych EkoZefir z serii Mini-Max Parametry nominalne centrali Parametry elektryczne centrali Centrala Wydajność Spręż dyspozycyjny Rozstaw płyt wymiennika Sprawność odzysku ciepła Zasilanie elektryczne centrali Zabezpieczenie nadprądowe z nagrzewnicą elektryczną Zabezpieczenie nadprądowe z nagrzewnicą wodną Maksymalne natężenie prądu bez nagrzewnicy elektrycznej Maksymalne natężenie prądu z nagrzewnicą elektryczną Maksymalny pobór mocy bez nagrzewnicy Nagrzewnica elektryczna (opcja) Nagrzewnica wodna (opcja) Poziom dźwięku Obejście (opcja) Masa centrali Wymiary centrali (szer / wys / głęb) Wymiary króćców Grubość izolacji (kauczuk) [m 3 /h] [Pa] [mm] [%] [A] [A] [W] [db(a)] [kg] [mm] [mm] [mm] MMK-300-SP(P)E 730 / 295 / 450 300 83 2,2 73 ~230V/1/50Hz 0,8 100 56 26 MMK-300-KPE 730 / 450 / 295 MMK-500-SP(P)E Nagrzewnice 785 / 345 / 555 500 373 2,2 68 ~230V/1/50Hz brak S191 6B 2,7 brak 340 autonomiczne sterowane 56 41 MMK-500-KPE oddzielnym termostatem 785 / 555 / 345 MMK-700-SP(P)E 980 / 495 / 655 700 294 2,2 69 ~230V/1/50Hz 2,8 340 56 56 MMK-700-KPE 980 / 655 / 495 Φ 125 20 Φ 160 20 brak Φ 200 20 7
Instrukcja obsługi central wentylacyjnych EkoZefir z serii Mini-Max 4. Podstawowe wskazówki montażowe i serwisowe 4.1 Podłączenie zasilania elektrycznego Do centrali dołączany jest kabel sieciowy, który należy włożyć do gniazda w centrali i gniazdka w sieci domowej. W obwodzie elektrycznym, do którego podłączone jest gniazdko zasilające centralę, wymagane jest zastosowanie przeciwporażeniowego wyłącznika różnicowoprądowego. Na końcu instrukcji dołączony jest schemat elektryczny centrali. 4.2 Podłączenie przewodów wentylacyjnych Przewody wentylacyjne należy podłączyć do centrali zgodnie ze schematem posiadanej centrali (str. 6 instrukcji). Średnice końcówek przewodów koniecznych do podłączenia z centralą można znaleźć w zestawieniu parametrów centrali (str. 7 instrukcji) w przedostatniej kolumnie. Należy pamiętać, aby przewody łączyć do centrali za pomocą króćców elastycznych, w celu zminimalizowania przenoszenia drgań z urządzenia do instalacji. Przy doborze średnic przewodów wentylacyjnych pozostałej części instalacji nie należy sugerować się średnicami króćców przyłączeniowych centrali, a optymalną prędkością w przewodzie. Przewody prowadzące z czerpni do centrali, oraz z centrali do wyrzutni powinny być zawsze zaizolowane termicznie. Należy również pamiętać o zaizolowaniu przewodów prowadzących do i z pomieszczeń wentylowanych, w przypadku kiedy te przewody przechodzą przez przestrzenie nieogrzewane. Należy zwrócić uwagę na ciągłość i szczelność paroizolacji pokrywającej izolację termiczną. W przypadku wentylowania pomieszczeń sypialnych, zaleca się zamontować na przewodzie nawiewnym i wywiewnym tłumiki akustyczne. 4.3 Odprowadzenie skroplin Centrale EkoZefir Mini-Max wyposażone są w odpływ skroplin umieszczony w płycie dolnej, do którego należy podłączyć przewód 1/2" (np. CPVC Genova). Za jego pomocą skropliny odprowadzane są do instalacji kanalizacyjnej. Odpływ skroplin musi być zasyfonowany, w przeciwnym razie skropliny nie będą odpływały z tacy skroplin, co spowoduje niekontrolowane wycieki i zawilgocenie izolacji termicznej centrali. 8
Aby uniknąć zamarzania skroplin w przewodzie, należy zaizolować go termicznie. W przypadku prowadzenia instalacji odpływu skroplin przez pomieszczenia nieogrzewane lub na zewnątrz, należy dodatkowo zainstalować między izolacją a rurą przewód grzewczy, zaopatrzony w termostat zewnętrzny ograniczający jego działanie do temperatur ujemnych. 4.4 Pozostałe uwagi montażowe - w celu minimalizacji przenoszenia drgań centrali do otoczenia, centralę należy zamontować na podkładkach gumowych, a przewody wentylacyjne podłączyć do urządzenia za pomocą króćców elastycznych, - czerpnię wentylacyjną należy usytuować i osłonić tak, aby woda deszczowa nie dostawała się do instalacji. 4.5 Czyszczenie i wymiana filtrów, wyjmowanie wymiennika Jeśli w czasie eksploatacji centrali nastąpi zauważalny spadek jej wydajności, należy wyczyścić lub wymienić filtry. Taką czynność należy wykonać nie rzadziej niż raz na 3 miesiące pracy centrali. Filtry należy wyjąć z centrali, odkurzyć lub umyć letnią wodą i po osuszeniu włożyć z powrotem do centrali. Przy wyciąganiu filtrów należy zwrócić szczególną uwagę, aby nie strącić z niego zanieczyszczeń do centrali. Jeśli tak się stanie, należy te zanieczyszczenia usunąć z wnętrza centrali odkurzaczem. W przypadku zabrudzenia wymiennika ciepła utrudniającego przepływ powietrza i wymianę ciepła, należy po wyjęciu z centrali umieścić wymiennik w wannie napełnionej ciepłą wodą z detergentem. Po odczekaniu kilku godzin należy wymiennik umyć, wypłukać, wysuszyć i włożyć z powrotem do centrali. W okresie letnim można zastosować tzw. wkład letni, czyli element mający kształt wymiennika odzysku ciepła pozwalający na pracę centrali bez wymiany ciepła. Wkład letni wkłada się do centrali identycznie jak wymiennik odzysku ciepła. 9
W centralach MMK-SPE, dostęp do filtrów i wymiennika ciepła jest tylko od góry: Filtry nie są w żaden sposób trwale zamocowane, więc można je od razu wyciągnąć i wyczyścić. Aby wyjąć wymiennik odzysku ciepła z centrali, należy najpierw wyciągnąć filtry (1), następnie odkręcić element utrzymujący wymiennik we właściwej pozycji (2), obrócić cały wymiennik (3) i wyciągnąć do góry (4): 4 2 3 1 Po wyczyszczeniu bądź zmianie wymiennika należy włożyć go w analogiczny sposób, jak się go wyciągało, ale odwracając kolejność wykonywanych czynności. 10
Instrukcja obsługi central wentylacyjnych EkoZefir Mini-Max W centralach MMK-SPPE dostęp do wymiennika ciepła wygląda identycznie jak dla central MMK-SPE. Elementem różniącym obie serie są dodatkowe rewizje, pozwalające na dostęp do filtrów po bokach centrali: Centrale MMK-KPE są symetryczne i posiadają obie klapy boczne otwieralne. Aby wyjąć wymiennik odzysku ciepła z centrali, należy najpierw wyciągnąć filtry (1), następnie odkręcić element utrzymujący wymiennik we właściwej pozycji (2), obrócić cały wymiennik (3) i wyciągnąć w bok (4): 1 3 4 2 11
5. Możliwość współpracy centrali z elementami opcjonalnymi Do sterownika central Mini-Max można podłączyć jedynie zewnętrzny zadajnik wydajności bądź inny regulator, generujący sygnał 0-10V do regulacji wydajności. W komplecie z zadajnikiem dostarczany jest dwużyłowy, 15-metrowy przewód jednostronnie zakończony wtyczką duży jack. Centrala może współpracować z innymi elementami, ale tylko takimi, które posiadają swoje własne, autonomiczne sterowanie. W instrukcji podano najczęściej stosowane rozwiązania. 5.1 Autonomiczna nagrzewnica powietrza Jeśli użytkownik stwierdzi, że sam odzysk w centrali jest niewystarczający do dostatecznego ogrzania powietrza, istnieje możliwość współpracy centrali z autonomiczną nagrzewnicą powietrza. Taka nagrzewnica posiada własne sterowanie z termostatem. Ponadto korzystnym jest dołączenie termostatu badającego temperaturę powietrza zewnętrznego. Ma to na celu zablokowanie działania nagrzewnicy, kiedy badana temperatura na zewnątrz wzrośnie powyżej ustawionej na termostacie. Nagrzewnicę należy zamontować na kanale nawiewającym powietrze do wentylowanych pomieszczeń. Autonomiczna nagrzewnica powietrza może również pracować w funkcji nagrzewnicy wstępnej. W takim przypadku należy ją zamontować pomiędzy czerpnią powietrza a centralą. Z racji tego, że najczęściej termostat nagrzewnicy wstępnej ustawia się na temperaturę od -15 do -5 C, nie ma konieczności dołączania termostatu badającego temperaturę powietrza zewnętrznego. 5.2 Gruntowy wymiennik ciepła (GWC) Jeśli użytkownik chce podłączyć do centrali gruntowy wymiennik ciepła, zalecane jest zastosowanie trójnika wyboru czerpni (ręcznego lub z własnym sterowaniem), dodatkowych przewodów wentylacyjnych, oraz w przypadku rozbudowanej struktury GWC dodatkowego wentylatora kanałowego. Przydatnym będzie również zamontowanie termometru, który mierzyłby temperaturę powietrza na wylocie z GWC, aby porównywać ją z temperaturą powietrza zewnętrznego. W sytuacji kiedy zależy użytkownikowi na jak największym podgrzaniu powietrza w pomieszczeniu, należy przełączyć trójnik na czerpnię o wyższej temperaturze. Jeśli użytkownik chce schłodzić powietrze w pomieszczeniu, należy przełączyć trójnik na czerpnię o niższej temperaturze. Przy wyborze czerpni należy pamiętać o akumulacyjności cieplnej gruntu. Przykładowo, po dłuższym mrozie grunt się wychłodzi. Efektem tego może być niższa temperatura z GWC w trakcie odwilży, niż temperatura powietrza z czerpni ściennej. 12
Podobna sytuacja jest latem. Przykładowo w sierpniu, kiedy grunt jest już wygrzany, w ciągu dnia korzystniejsze będzie czerpanie powietrza z GWC, ale już pod wieczór, czy w nocy, kiedy temperatura powietrza zewnętrznego może spaść do kilkunastu stopni, korzystniej może być przełączyć trójnik na czerpnię ścienną w celu wychłodzenia pomieszczenia w ciągu nocy. 5.3 Kanałowy filtr powietrza W przypadku konieczności zapewnienia wyższej klasy czystości powietrza nawiewanego do pomieszczeń, istnieje możliwość zamontowania kanałowego filtra powietrza o wymaganej klasie filtracji. Jeśli w układzie wentylacyjnym jest więcej filtrów niż jeden, korzystniejsze jest ustawienie ich zgodnie z kierunkiem przepływu powietrza od zgrubnych (G1 G4), poprzez dokładne (F5 F9), aż po absolutne (H10 H14, U15 U17). Przykładowo zainstalowanie samego filtra absolutnego, bez poprzedzających go filtra zgrubnego i dokładnego, spowoduje bardzo szybkie zapchanie filtra większymi cząsteczkami zawartymi w powietrzu. Konsekwencją tego będzie drastyczny spadek efektywności wentylacji poprzez zwiększenie oporów przepływu przez filtr. Należy również pamiętać, że im dokładniejszy filtr, tym większe są generowane opory przepływu powietrza. Jeśli spręż generowany przez centralę jest niewystarczający, zaleca się zainstalowanie kanałowego wentylatora wspomagającego. 13
6. Sterowanie EkoZefir MINI-MAX 6.1 Opis sterownika w centrali Na kolejnej stronie przedstawiono widok sterownika w centrali Mini-Max: 1 2 3 4 5 1 - wyłącznik centrali, 2 - kalibracja wydajności nawiewu i wywiewu centrali, 3 - gniazdo zasilające centrali, 4 - nadrzędny zadajnik wydajności, 5 - gniazdo do podłączenia opcjonalnego zewnętrznego zadajnika wydajności. 6.2 Zabezpieczenie przeciwzamrożeniowe wymiennika odzysku ciepła Aby ochronić wymiennik przed zamarzaniem, zastosowano w centrali zabezpieczenie przeciwzamrożeniowe wymiennika odzysku ciepła. Polega ono na wyłączeniu wentylatora nawiewnego, jeśli temperatura powietrza w komorze wentylatora wywiewnego spadnie poniżej ustawionej temperatury odszraniania. Temperatura załączenia się zabepieczenia przeciwzamrożeniowego wymiennika odzysku ciepła fabrycznie jest ustawiona na 5 C. W przypadku wentylowania pomieszczeń suchych można dla ograniczenia ilości cykli odszraniania zmniejszyć temperaturę odszraniania do 2 C (lub niższej sprawdzonej doświadczalnie dla danego obiektu). 14
Jeśli pomimo działania zabezpieczenia przeciwzamrożeniowego wymiennik się zaladza, to należy podnieść temperaturę odszraniania. Aby zmienić temperaturę załączenia się zabezpieczenia przeciwzamrożeniowego, należy odkręcić 4 śrubki w narożnikach sterownika w centrali i za pomocą pokrętła wewnątrz. Wycięcie w blaszce jest wskaźnikiem pokazującym ustawioną temperaturę. 6.3 Działanie centrali Po pierwszym uruchomieniu centrali należy ustawić stosunek wydajności wentylatora nawiewnego do wydajności wentylatora wywiewnego za pomocą dwóch potencjometrów oznaczonych jako KALIBRACJA NAWIEW i KALIBRACJA WYWIEW (nr 2 na rysunku z poprzedniej strony). Przykładowo, użytkownik ustawił nawiew na 50 %, a wywiew na 80 %. Jeśli nadrzędny zadajnik wydajności (nr 4 na rysunku z poprzedniej strony) został ustawiony na 100 % wydajności, to wentylator nawiewny będzie pracował na 50 % wydajności, a wentylator wywiewny na 80 % wydajności. Jeśli nadrzędny zadajnik wydajności został ustawiony na 50 % wydajności, to wentylator nawiewny będzie pracował na 25 % wydajności, a wentylator wywiewny na 40 % wydajności. Przy ustalaniu proporcji strumienia powietrza nawiewnego do wywiewnego należy zachować umiar i rozsądek. Z jednej strony lekka przewaga nawiewu (lekkie nadciśnienie) wskazana jest w przypadku współpracy centrali z kominkiem. Z drugiej strony znaczna przewaga nawiewu spowoduje słabsze ogrzanie tego strumienia w wymienniku odzysku ciepła, a także mocniejsze schłodzenie strumienia wywiewnego. W przypadku dużych mrozów może to doprowadzić do bardzo częstego działania zabezpieczenia przeciwzamrożeniowego, lub w skrajnym przypadku do zamarznięcia wymiennika. W przypadku zamarznięcia wymiennika odzysku ciepła, należy centralę wyłączyć i zaczekać do momentu jego odlodzenia. Ogólną wydajność centrali ustawia się za pomocą nadrzędnego zadajnika wydajności. Jeśli użytkownik chce regulować wydajność centrali z innego miejsca niż na sterowniku w centrali, jest możliwość podłączenia opcjonalnego zewnętrznego zadajnika wydajności, lub każdego innego regulatora generującego sygnał 0-10V do regulacji wydajności. Podłączenie odbywa się poprzez gniazdo duży jack. Podłączenie zadajnika zewnętrznego blokuje zadajnik w centrali, pozostawiając ustawienie proporcji wydajności nawiewu do wywiewu. W przypadku zastosowania zewnętrznego zadajnika wydajności nie jest wymagane stosowanie dodatkowego wyłącznika. Ustawienie zadajnika na minimum zatrzymuje pracę centrali. 15
Instrukcja obsługi central wentylacyjnych EkoZefir z serii Mini-Max Dane identyfikacyjne zainstalowanych central Nazwa centrali Nr seryjny centrali Zewnętrzny zadajnik wydajności Dodatkowe opcje Pomieszczenie 16