SCENARIUSZ AKADEMII Z OKAZJI 3 MAJA (maj 2001 r.) 1. Akademia została zorganizowana dla uczniów Zespołu Szkół Gastronomicznych nr 1 w Krakowie. 2. Celem akademii było: przypomnienie jednego z najważniejszych wydarzeń z dziejów Polski, zwiększenie zainteresowania przeszłością własnego narodu, przypomnienie nabytych wiadomości na ten temat, kształtowanie dumy z osiągnięć naszych przodków, kształtowanie związków emocjonalnych z własnym narodem i odpowiedzialność za jego losy, rozwijać samodzielność, kształcić umiejętności językowe i uzdolnienia plastyczne. 3. Scenografia uczniowie wykonali dekorację świetlicy. W miejscu centralnym umieszczono napisz: BÓG, HONOR, OJCZYZNA - KONSTYTUCJA 3 MAJA. Obok umieszczono obraz J. Matejki Konstytucja 3 Maja. W stojaku na scenie umieszczono 3 flagi polskie. Przed występującymi ustawiono kwiaty. 4. Wystąpiło 10 osób. Część osób recytowało teksty, a cała grupa śpiewała pieśni. 5. Recytacje odbywały się częściowo przy akompaniamencie muzyki na fortepianie. Część muzyki odtworzono z taśmy.
Narrator 1 3Maja cóż to za data? Dla setek młodych ludzi to jedna z wielu nic nie znaczących uroczystości. Dziś na początku kolejnego tysiąclecia, żyjąc w zwariowanym tempie, negujemy wszelkie wartości, odrzucamy jakiekolwiek formy czczenia przeszłości, wysuwając na plan pierwszy życie teraźniejszością. Buntujemy się przeciwko pompatycznym i górnolotnym słowom. Nudzą na wiece, uroczystości,apele,roczniceiświęta. Ale czy tak musi i powinno być? Przecież naród, który nie zna swojej przeszłości, umiera i nie buduje przyszłości. Zatrzymaj się więc na chwilę, aby rozważyć te trzy ważne w historii Polski słowa, pojawiające się często jak hasło narodowe Polaków. Brzmią one: BÓG, HONOR, OJCZYZNA. Narrator 2 Cóż znaczą dla współczesnego młodego pokolenia? Czy można je zlekceważyć, wymazać z naszej świadomości? Każdy z nas maprawodowłasnychsądów i przekonań, ależeby być wpełni wolnym, trzeba znać irozumieć prawa oraz zasady wolności. Mówi się, że 3 Maja 1791 roku to dzień wolności dla Polaków. jak to więc się stało, że nasi przodkowie żyjący przeszło 200 lat temu, zrozumieli co znaczy wolności i radość? Aby wam pomóc w zrozumieniu tej prawdy, zapraszamy was do wędrówki przez wieki. Zatrzymaj się iposłuchaj,amoże zrozumiesz, co znaczy być wolnym. Oto jak o celach Rzeczypospolitej pisał Andrzej Frycz Modrzewski: Recytator 1 (...) Niech tedy to będzie celem Rzeczypospolitej, by w niej wszyscy obywatele mogli żyć dobrze i szczęśliwie, to jest uczciwie i sprawiedliwie, aby wszyscy rośli z godnością i pożytkami, aby wszyscy wiedli żywot spokojny i cichy, aby każdy był jak najmocniej zabezpieczony. Narrator 3 Żeby to się mogło spełnić, Jan Kochanowski zwraca się do rządzących Rzeczypospolitą wsłowach: Recytator 2 Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie, Aludzką sprawiedliwość wręku trzymacie, Wy, mówię,którymludzipaść poruczono, Izwierzchność nad stadem bożym zwierzono. Miejcie to przed oczyma zawżdy swojemi, Żeście miejsce zasiedli na bożenaziemi, Z którego macie nie tak swe własne rzeczy, Jako wszystek ludzki mieć rodzaj na pieczy.
Recytator 3 A Wam więc nad mniejszymi zwierzchność jest dana, Aleisamimacienasobą pana, Któremu każdykolwiek z spraw swych uczynić, Poczet macie: trudnoż tam krzywemu wynić. Nie bierze ten pan darów ani się nie pyta, Jeśli chłop czyli się grotem poczyta; Wsiermiędze li go widzi, w złotych li głowach, Jeśli najmniej przewinił, być mu w okowach. Recytator 4 Więc ja podobno z mniejszym niebezpieczeństwem, Grzeszę,bosamsię tracę swym wszeteczeństwem; Przełożonych występki miasta zgubiły, I szerokie do gruntu cesarstwa zniszczyły. Narrator 3 Echa tej gorzkiej prawdy o zgubnych rządach słyszymy w XVIII wiecznej pieśni Ignacego Krasickiego, która stała się hymnem Szkoły Rycerskiej. Recytator 5 (recytacja na tle muzyki) Święta miłości kochanej Ojczyzny Narrator 4 Wielkie dni przeżywa Warszawa. Oto już drugi rok obraduje w stolicy Sejm. Toczy się na nim zacięta walka o losy Polski. Bo dalej tak być nie może, aby ci których obchodzą tylko własne, prywatne sprawy, mogli rządzić państwem. Wśród posłów była grupa ludzi mądrych, kochających Ojczyznę. Chcieli oni zmienić dawne, niesprawiedliwe i złe prawa, które prowadziły Polskę do zguby. Narrator 5 Narrator 4 Na sejmach trzeba zaprowadzić porządek. Nie może być tak nadal, aby jeden człowiek mógł przerywać obrady. Władza królewska powinna przechodzić zojcanasyna,takjakbywałowpolsce za Piastów i Jagiellonów. I wojska musi być więcej. I podatki powinni wszyscy płacić, awięc i szlachta, i magnaci, i księża. Aimktomawięcej powinien dawać na skarb państw Magnaci, którzy nie chcieli wprowadzenia nowych praw, przekupili wielu posłów na sejm. Posłowie krzyczą na wszystko: Nie pozwalam, Nie pozwalam. Ale patrioci nie ustępują. Przemawiają i tłumaczą, proszą i grożą. Przypominają ile nieszczęść sprowadziły na Polskę w ostatnich latach złe rządy.
Narrator 3 Aż nadszedł dzień 3 Maja 1791 roku. Na sali, w Sejmie, gdzie obradowano, panowała uroczysta cisza. Odczytano projekt Konstytucji, a następnie posłowie zabrali głos. Przemówienia członków Stronnictwa Patriotycznego witane były przez publiczność okrzykami zadowolenia: Niech żyje król, Niech żyje Konstytucja, Niech żyją wszystkie stany. Konstytucja została przyjęta. Narrator 5 (odśpiewanie pieśni Mazurek 3 Maja) Ale niedługo mogli się Polacy cieszyć jej prawami. Nastał czas niewoli. Okres ten wielu Polaków spędza poza granicami kraju. Tysiące emigrantów tułaczy nigdy nie mogło powrócić do Polski. Najpiękniej tęsknotę i żal za utraconą Ojczyzną, krajem lat dziecinnych, wyraził Adam Mickiewicz w Inwokacji do Pana Tadeusza. Recytator 6 (muzyka Chopina akompaniament) recytacja Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie;... itd., do fragmentu cichegruszesiedzą. Narrator 1 Dwa powstania narodowe: w listopadzie 1830 roku o w styczniu 1863 roku zakończyły się klęską. Polacy jeszcze wielokrotnie składali przysięgę ojczyźnie, żebędą bronili jej honoru. (odśpiewanie Roty M. Konopnickiej) Narrator 6 Nadzieja na odzyskanie wolności zrodziła się ponownie w 1914 roku. Wolność przyszła w 1918 roku. Zrywano z gmachów godła zaborców. Polska była znowu wolna, a naród jej jedynym gospodarzem. Narrator 2 (odśpiewanie pieśni 1 Brygada) Czymże jestwięc wolność?! Może takrótkawędrówka przez dzieje Polski pomogła wam, zrozumieć, dlaczego jest ona ważna dla każdego. Młodych ludzi na całym świecie łączy to, że mogą śpiewać o człowieku, miłości, pokoju i wolności. (odśpiewanie pieśni Mury J. Kaczmarskiego) Opracował Leszek Grela nauczyciel ZSG nr 1 w Krakowie