CYFROWY MULTIMETR Z PRZYSTAWKĄ CĘGOWĄ M-97 #02974 INSTRUKCJA OBSŁUGI! OSTRZEśENIE PRZED URUCHOMIENIEM PRZYRZĄDU ZAPOZNAJ SIĘ DOKŁADNIE Z INSTRUKCJĄ OBSŁUGI Nie zastosowanie się do tego polecenia jak i do innych uwag zawartych w niniejszej instrukcji moŝe spowodować uszkodzenie lub zniszczenie przyrządu.
1. WPROWADZENIE MULTIMETR M 97 Miernik z przystawką cęgową M 97 został zaprojektowany jako oddzielne urządzenia - multimetr cyfrowy oraz przetwornik prądu przemiennego. Bez przetwornika multimetr przeznaczony jest do pomiarów napięć stałych i przemiennych, rezystancji oraz testów diod i ciągłości obwodów. Po podłączeniu przetwornika multimetr umoŝliwia pomiar prądów przemiennych. Niniejsza instrukcja zawiera informacje jak właściwie i bezpiecznie wykorzystać urządzenie. 2. INFORMACJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA UśYTKOWANIA Prezentowany przyrząd pomiarowy został zaprojektowany w trosce o bezpieczeństwo uŝytkownika i zapewnia poprawną pracę pod warunkiem przestrzegania zaleceń niniejszej instrukcji. Przyrząd spełnia wymagania dyrektyw LVD 73/23/EEC i EMC 89/336/EEC oraz posiada deklarację zgodności CE producenta. Przed przystąpieniem do wykonywania pomiarów naleŝy zapoznać się z instrukcją obsługi, ze wszystkimi symbolami znajdującymi się na przyrządach oraz z ich znaczeniem. W celu zapewnienia podstawowych wymogów bezpieczeństwa obsługi przyrządu naleŝy zastosować się do poniŝszych zasad: - Przyrząd naleŝy zabezpieczyć przed dostępem dzieci i osób niepowołanych. - JeŜeli przyrząd zostanie przeniesiony z miejsca o niŝszej temperaturze do miejsca o wyŝszej temperaturze, wówczas wewnątrz przyrządu moŝe się skroplić para wodna uniemoŝliwiając jego prawidłowe funkcjonowanie i dlatego naleŝy odczekać, aŝ wilgoć odparuje. - Przed przystąpieniem do konserwacji przyrządu i montaŝu elementów wymienialnych przyrządu takich jak: baterie, bezpieczniki i inne, naleŝy bezwzględnie odłączyć od przyrządu wszystkie przewody łączące z innymi urządzeniami. - Nie naleŝy przekraczać dopuszczalnych wartości pomiarowych mierzonej wielkości nie tylko ze względu na błędy pomiaru i moŝliwość uszkodzenia przetworników pomiarowych, ale przede wszystkim ze względów bezpieczeństwa uŝytkownika. - Zabrania się uŝywania przyrządu w obszarach duŝej wilgotności, zasolenia, działania oparów toksycznych, łatwopalnych lub Ŝrących. - Nie uŝywać przyrządu przy widocznych uszkodzeniach lub, gdy przewody są uszkodzone lub zuŝyte. Przewody pomiarowe naleŝy wymienić na nowe o takich samych parametrach przekroju i izolacji, a przyrząd naleŝy oddać do autoryzowanego serwisu. - Przy pomiarach elektrycznych nie dotykać niewykorzystanych gniazd i końcówek przyrządu. - Jeśli wartość pomiaru jest nieznana, pomiar naleŝy rozpocząć od największego zakresu pomiarowego. - W celu zmiany wielkości mierzonej, przed przełączeniem przełącznika naleŝy odłączyć końcówki pomiarowe. - Nie mierzyć rezystancji obwodów znajdujących się pod napięciem. - W przypadku pomiaru długich linii lub pojemności pomiar moŝe być wykonany dopiero po całkowitym rozładowaniu ładunku elektrostatycznego. - 2 -
SYMBOLE I OZNACZENIA ZWIĄZANE Z BEZPIECZEŃSTWEM UśYTKOWANIA MULTIMETRU M-97, ZNAJDUJĄCE SIĘ NA OBUDOWIE MIERNIKA: CE 3. SPECYFIKACJE OSTRZEśENIE: Przed uruchomieniem przyrządu lub wykonaniem pomiaru naleŝy zapoznać się dokładnie z instrukcją obsługi. Nie zastosowanie się do tego polecenia moŝe spowodować uszkodzenie lub zniszczenie multimetru. Oznaczenie końcówek i wejść, na których moŝe występować napięcie o niebezpiecznej wartości. Podwójna izolacja (II klasa bezpieczeństwa). Zgodność z dyrektywą Unii Europejskiej. DOKŁADNOŚĆ: ±(X 1 % wartości wskazanej + X 2 cyfr, działek elementarnych), gwarantowana dla zakresu temperatur 23 C±2 C i wilgotności względnej powietrza mniejszej od 80%: 3.1. POMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO ZAKRES ROZDZIELCZOŚĆ BŁĄD 300mV 100µV 3V 1mV 30V 10mV ±(0,7% wartości wskazanej + 2 cyfry) 300V 100mV 600V 1V Impedancja wejściowa: 10MΩ; Zabezpieczenie przeciąŝeniowe: 600V; 3.2. POMIAR NAPIĘCIA PRZEMIENNEGO ZAKRES ROZDZIELCZOŚĆ BŁĄD 3V 1mV 30V 10mV 300V 100mV ±(0,8 % wartości wskazanej + 3 cyfry) 600V 1V Impedancja wejściowa: 10MΩ; Zabezpieczenie przeciąŝeniowe: 600V (wartość skuteczna); Częstotliwość pomiaru: 40Hz ~ 400Hz, 40Hz ~ 200Hz dla zakresu 3V; 3.3. POMIAR REZYSTANCJI ZAKRES ROZDZIELCZOŚĆ BŁĄD 300Ω 0,1Ω 3kΩ 1Ω 30kΩ 10Ω 300kΩ 100Ω ±(1,2% wartości wskazanej + 2 cyfry) 3MΩ 1kΩ 3MΩ 10 kω Zabezpieczenie przeciąŝeniowe: 250V (DC)/250V (AC, wartość skuteczna); Napięcie otwartego obwodu: 1,3V; - 3 -
3.4. TEST DIODY ORAZ CIĄGŁOŚCI OBWODU ZAKRES OPIS WARUNKI POMIARÓW Zostanie wyświetlona wartość napięcia diody w Pomiar prądem stałym 1,5mA kierunku przewodzenia JeŜeli rezystancja obwodu wynosi poniŝej 30Ω słyszalny będzie sygnał akustyczny Napięcie otwartego obwodu 1,3V Zabezpieczenie przeciąŝeniowe: 250V (DC)/250V (AC, wartość skuteczna); 3.5. AUTOMATYCZNE WYŁĄCZENIE Miernik wyposaŝony jest w funkcję automatycznego wyłączenia po ok. 10 min. Miernik moŝna włączyć ponownie przez przyciśnięcie przycisku RANGE. 4. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Maksymalne napięcie między gniazdami COM" i V-Ω": Maksymalna wysokość pracy: : 2000 m n p m; Kategoria instalacji: : CAT II 600 V; Zasilanie: : 600 V (DC)/600 V (AC) (wartość skuteczna, przebiegi sinusoidalne); : 1,5 V x 2 AAA, IEC LR03; śywotność baterii: : Alkaliczne 800 h; Wyświetlacz: : LCD, maksymalne wskazanie 3200, 65-cio segmentowy bargraf; Zmiana zakresów: Wskaźnik przekroczenia zakresu: : automatyczna/ręczna; : OL lub -OL ; Wskaźnik polaryzacji: : wyświetlany znak -"; Wskaźnik stanu baterii: Warunki eksploatacji: Warunki przechowywania: Współczynnik temperaturowy: Wymiary: : wyświetlany symbol baterii; : 0 C - 50 C; Waga: : 100g; Automatyczne wyłączenie: : -20 C - 60 C; : 0,15 x (specyfikowany błąd)/ o C, (poza zakresem 18 o C 28 o C); : 148mm x 52mm x 34mm; : po ok. 10 min. - 4 -
5. OPIS Rys. 1. Widok multimetru 1. Wyświetlacz LCD z 65 segmentowym bargrafem, maksymalne wskazanie 3200. 2. Przełącznik funkcji i zakresów. 3. Gniazdo COM" masa. 4. Gniazdo V-Ω" - wejście + dla funkcji V, Ω", test diody. 5. Przełącznik ręcznej zmiany zakresów, aby przełączyć na automatyczną zmianę zakresów naleŝy przytrzymać przycisk przez dwie sekundy. 6. Przełącznik rodzaju pomiaru: V - pomiar napięcia zmiennego; V - pomiar napięcia stałego; Ω - pomiar rezystancji; - test diody; - test ciągłości obwodu; 7. Przełącznik HOŁD - zamroŝenie" aktualnego wskazania. 6. WYKONANIE POMIARÓW 6.1. POMIAR NAPIĘCIA 1. Podłączyć przewody pomiarowe - czerwony do gniazda V Ω, a czarny do gniazda COM, 2. Przełącznik funkcyjny ustawie na symbolu V-V ; 3. Za pomocą niebieskiego przycisku 6. Wybrać rodzaj mierzonego napięcia; 4. Podłączyć przewody pomiarowe równolegle do mierzonego obwodu; 5. Odczytać wartość z wyświetlacza; OstrzeŜenie! Aby uniknąć poraŝenia prądem, uszkodzenia lub zniszczenia miernika nie moŝna przekraczać napięć 600 V (DC) lub 600 V (AC - wartość skuteczna). Dotyczy napięcia miedzy gniazdami wejściowymi oraz napięcia względem uziemienia. Uwaga! Na zakresie 300 mv moŝe trafić się osobliwe wskazanie, pomimo Ŝe przewody pomiarowe nie znajdują się w gniazdach. W takim przypadku naleŝy zewrzeć gniazda wejściowe multimetru w celu ustawienia wskazania na zero. - 5 -
6.2. POMIAR REZYSTANCJI 1. Podłączyć przewody pomiarowe - czerwony do gniazda V-Ω a czarny do gniazda COM"; 2. Przełącznik funkcyjny ustawie na symbolu Ω / / ; 3. Za pomocą niebieskiego przycisku 6. Wybrać pomiar rezystancji; 4. Aby pomiar był poprawny obwód nie moŝe zawierać źródła napięcia; 5. Aby zwiększyć dokładność pomiarów małych rezystancji naleŝy przed pomiarem zewrzeć przewody pomiarowe w celu odjęcia wartości rezystancji samych przewodów; 6. Podłączyć przewody pomiarowe szeregowo do mierzonego obwodu; 7. Odczytać wartość z wyświetlacza; Uwaga! 1. Na zakresie 30MΩ miernik moŝe potrzebować kilku sekund na ustabilizowanie wskazania. Jest to zjawisko typowe przy pomiarach duŝych rezystancji. 2. JeŜeli któreś z wejść jest niepodłączone wyświetlany jest symbol OL" jako przekroczenie zakresu pomiarowego. 6.3. TEST CIĄGŁOŚCI OBWODU 1. Podłączyć przewody pomiarowe - czerwony do gniazda V-Ω a czarny do gniazda COM ; 2. Przełącznik funkcyjny ustawić na symbolu ; 3. Za pomocą niebieskiego przycisku 6. wybrać test ciągłości obwodu; 4. Podłączyć przewody pomiarowe szeregowo do mierzonego obwodu; 5. JeŜeli obwód ma rezystancję poniŝej 30 Ω zostanie wyemitowany sygnał akustyczny; 6.4. TEST DIODY 1. Podłączyć przewody pomiarowe - czerwony do gniazda V Ω a czarny do gniazda COM ; 2. Przełącznik funkcyjny ustawić na symbolu ; 3. Za pomocą niebieskiego przycisku 6. Wybrać test diody; 4. Podłączyć przewody pomiarowe do badanej diody - czarny do katody i czerwony do anody; 5. Miernik wskaŝe wartość napięcia diody w kierunku przewodzenia. W przypadku odwrotnego podłączenia przewodów pomiarowych zostanie wyświetlony symbol OL. 6.5. POMIAR NATĘśENIA PRĄDU Instrukcje dotyczące pomiaru natęŝenia prądu znajdują się w części drugiej instrukcji. 7. WYPOSAśENIE Przetwornik prądu przemiennego; Przewód pomiarowy (czarny); Zestaw sond; Krokodylek (czarny); Instrukcja obsługi; Futerał; - 6 -
8. WYMIANA BATERII Instrukcja obsługi multimetr cyfrowy M-97 JeŜeli zostanie wyświetlony symbol baterii naleŝy wymienić baterie. W tym celu naleŝy zdjąć tylną osłonę miernika. Do zasilania miernika wymagane są dwie baterie 1,5 V typu 2AAA IEC LR03. OstrzeŜenie! Aby uniknąć poraŝenia prądem, przed otwarciem obudowy, naleŝy upewnić się, Ŝe przewody pomiarowe są odłączone od obwodów pomiarowych. 9. KONSERWACJA Przed zdjęciem pokrywy miernika naleŝy odłączyć przewody pomiarowe od wszystkich źródeł prądu elektrycznego. W przypadku stwierdzenia błędów wskazań multimetr wymaga kontroli serwisowej. Miernik bez kontroli nie moŝe być uŝywany. Nigdy nie uŝywać miernika bez tylnej pokrywy. Urządzenie naleŝy utrzymywać w czystości. Przyrząd moŝna wycierać wilgotną ściereczką z detergentem. Nie uŝywać środków ścierających oraz rozpuszczalników. Jakakolwiek naprawa, konserwacja lub kalibracja powinna być prowadzona przez serwis. - 7 -
1. OPIS PRZETWORNIK PRĄDU PRZEMIENNEGO 1. Szczeki z rdzeniem; 2. Osłona dłoni; 3. Spust, 2. WIDOK OD DOŁU Rys. 2. Rys. 3 1. Wtyki wyjściowe; 2. Otwór do kalibracji - kalibrację powinien przeprowadzać wyłącznie serwis; 3. SPECYFIKACJE DOKŁADNOŚĆ: ± (X 1 % wartości wskazanej + X 2 cyfr, działek elementarnych), gwarantowana przez okres 1 roku, dla zakresu temperatur 23 C ± 5 C i wilgotności powietrza mniejszej od 80%. ZAKRES POMIAR NAPIĘCIE WYJŚCIOWE BŁĄD 300A 3A 0,030 V 300A 30A 0,300 V 300A 300A 3,000 V < 50 A ±(3,0% w.w. + 10 cyfr) 50 A ±(2,0% w.w. + 5 cyfr) - 8 -
4. SPECYFIKACJA OGÓLNA Instrukcja obsługi multimetr cyfrowy M-97 Zakres prądów: Napięcie wyjściowe: : 0,1A ~ 300A (wartość skuteczna); : 1mV(AC)/0,1A(AC); Napięcie pracy: : 600V CAT. II wg IEC 1010-1; Maksymalna wysokość pracy: Warunki eksploatacji: Warunki przechowywania: Rodzaj czujnika.: Współczynnik temperaturowy: Maksymalna impedancja wyjściowa: : 45 Ω; Maksymalne rozwarcie szczęk: Maksymalna średnica przewodnika: Wymiary: : 2000m n.p.m.; : 0 C 50 C, <80% wilgotności względnej; : -20 C 60 C, <80% wilgotności względnej; : cewka indukcyjna; : 0,2 x (specyfikowany błąd)/ C, (poza zakresem 18 C 28 C); : 30 mm; : 29 mm; Waga: : 126 g; : 102mm x 80mm x 35mm; 5. ŚRODKI OSTROśNOŚCI l PRZYGOTOWANIE DO POMIARÓW 1. Nie podłączać źródła napięcia do zacisków przystawki. 2. Nie uŝywać oraz nie przechowywać urządzenia w wysokiej temperaturze, wysokiej wilgotności środowiska oraz nie przechowywać w nasłonecznionym miejscu. 3. Nie dokonywać pomiarów przed podłączeniem do multimetru M97. 4. JeŜeli przystawka jest uŝywana w pobliŝu urządzeń wprowadzających silne pola elektryczne, napięcie wyjściowe moŝe być niestabilne, a pomiar obarczony duŝym błędem. OstrzeŜenie! Urządzenie nie moŝe być uŝywane do pomiarów nie izolowanych przewodników powyŝej napięć 250 V (DC)/ 250 V (AC wartości skutecznej). 6. POMIAR PRĄDÓW ZMIENNYCH Rys. 4. Sposób połączenia miernika z przetwornikiem 1. Ustawić woltomierz na zakresie 3 V. 2. Połączyć przetwornik z multimetrem M97 (Rys.4.). 3. Nacisnąć spust, aby otworzyć szczęki i objąć tylko jeden przewód. Upewnić się, Ŝe szczeki zaciśnięte. Odczytać wartość z wyświetlacza. - 9 -
7. KONSERWACJA Urządzenie naleŝy utrzymywać w czystości. Przystawkę moŝna wycierać wilgotną ściereczką z detergentem. Nie uŝywać środków ścierających oraz rozpuszczalników. Jakakolwiek naprawa, konserwacja lub kalibracja powinna być prowadzona przez serwis. Pomimo dołoŝenia wszelkich starań nie gwarantujemy, Ŝe publikowane w niniejszej instrukcji informacje są wolne od błędów. mk/07.06.2005 Atel Electronics www.atel.com.pl - 10 -