Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Daniel Szczechowski Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Opole, 13 listopada 2014 r.
Potencjał innowacyjny Polski na tle innych państw UE Źródło: Innovation Union Scoreboard 2014
Poziom innowacyjności polskich regionów na tle innych regionów UE Źródło: Regional Innovation Scoreboard 2014
Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 - założenia Co wymaga zmiany w polskiej nauce i przedsiębiorczości, abyśmy byli bardziej innowacyjni, konkurencyjni, a polska gospodarka mogła wziąć większy udział w gospodarce światowej? Powinniśmy: zwiększyć zaangażowanie biznesu w prowadzenie i finansowanie działalności badawczo-rozwojowej, zachęcać do współpracy nauki i biznesu, wydobyć potencjał tkwiący w sektorze MŚP, zwiększyć stopień komercjalizacji wyników prac badawczych. 4
Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 oczekiwane efekty Co chcemy osiągnąć? Wybrane wskaźniki Zakładamy, że zwiększenie nakładów na prace B+R przełoży się na większy potencjał w zakresie innowacyjności i konkurencyjności naszych firm i organizacji badawczych. Nakłady na B+R ponoszone przez organizacje gospodarcze (BERD) w % PKB 2013 2020 0,33 0,6-0,8 Wydatki na badania i rozwój (GERD) w % PKB 2013 2020 0,9 1,7 5
Wkład PO IR w realizację Strategii Europa 2020 Wkład PO IR przede wszystkim w priorytet rozwój inteligentny (rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji) poprzez wpływ na zwiększanie wydatków na badania i rozwój (cel dla Polski 1,7% PKB w 2020 r.) Należy zwrócić uwagę, że począwszy od 2011 r. nakłady na B+R rosną szybciej w stosunku do założeń w 2012 r. wyniosły 0,9% PKB w stosunku do planowanego 0,8% PKB
Podział Funduszy UE na programy operacyjne 2014-2020
Cel i beneficjenci PO IR Cel PO IR: zwiększenie innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki, głównie poprzez wzrost nakładów prywatnych na badania i rozwój. Beneficjenci: przedsiębiorstwa (szczególnie MŚP), jednostki naukowe i uczelnie, podmioty zrzeszające ww. odbiorców wsparcia (np. konsorcja, klastry, platformy technologiczne).
Założenia Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Najważniejsze założenia Programu: wsparcie kompleksowych projektów badawczo rozwojowych przedsiębiorstw realizowanych na zasadzie od pomysłu do rynku (także projekty konsorcjalne - wspólne projekty biznesu i nauki), preferencje dla sektora MŚP, koncentracja na obszarach inteligentnych specjalizacji, preferencje dla projektów realizowanych przez klastry kluczowe, zwiększenie udziału finansowania zwrotnego.
Osie priorytetowe oraz alokacja PO IR I. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowoprzemysłowe II. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach III. Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw IV. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego V. Pomoc techniczna Alokacja POIR: 10 187,5 mln EUR w tym 8 614,1 mln EUR z EFRR. 12,42% 15,94% 28,13% 3,45% 40,06% I oś II oś III oś IV oś V oś
I oś POIR - Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowo-przemysłowe Przykładowe typy projektów: Wsparcie projektów B+R realizowanych przez przedsiębiorstwa (samodzielnie lub we współpracy z jednostkami naukowymi), od początkowej fazy badań aż do etapu, kiedy nowe rozwiązanie będzie można skomercjalizować. Programy B+R prowadzone przez konsorcja naukowo-przemysłowe programy sektorowe, projekty aplikacyjne. Wsparcie prowadzenia prac badawczo-rozwojowych z udziałem funduszy kapitałowych. Beneficjenci: przedsiębiorstwa (MŚP oraz duże firmy), konsorcja przedsiębiorstw, konsorcja przedsiębiorstw i jednostek naukowych oraz uczelni). 11
II oś POIR - Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Przykładowe typy projektów: Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R z wykorzystaniem instrumentów zwrotnych lub mieszanych Tworzenie warunków infrastrukturalnych dla prowadzenia działalności B+R przez przedsiębiorstwa. Kredyt na innowacje technologiczne wsparcie MŚP w zakresie wdrażania innowacji o charakterze technologicznym. Fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych przedsiębiorstw gwarancje dla projektów polegających na wdrożeniu wyników prac B+R przez firmy. Wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze typu venture capital, sieci aniołów biznesu oraz fundusze kapitału zalążkowego inkubacja i akceleracja start-upów, wsparcie rozwoju rynku VC poprzez fundusz funduszy, inwestycje syndykatowe, przygotowanie do wejścia na GPW/NewConnect/Catalyst. Beneficjenci: przedsiębiorstwa, koordynatorzy klastrów, fundusz funduszy, sieci aniołów biznesu, IOB, fundusze VC. 12
III oś POIR - Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw Przykładowe typy projektów: Wsparcie ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw Stymulowanie współpracy nauki z biznesem bony na innowacje Rozwój i profesjonalizacja proinnowacyjnych usług IOB Wsparcie rozwoju klastrów budowa systemu krajowych klastrów kluczowych Wsparcie przedsiębiorstw i jednostek naukowych w przygotowaniu do udziału w programach międzynarodowych Wsparcie internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw Beneficjenci: przedsiębiorstwa, konsorcja przedsiębiorstw, jednostki naukowe, uczelnie, IOB, Specjalne Strefy Ekonomiczne, koordynatorzy klastrów, jednostki administracji publicznej. 13
IV oś POIR - Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego Przykładowe typy projektów: Finansowanie badań naukowych, w tym: strategiczne programy badawcze dla gospodarki; regionalne agendy naukowo-badawcze. Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki: wybrane projekty z Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej. Wsparcie powstawania międzynarodowych agend badawczych, tworzonych w Polsce we współpracy z renomowanymi ośrodkami naukowymi z innych państw. Rozwój kadr sektora B+R, poprzez projekty B+R w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach, w ramach międzynarodowych programów badawczych etc. Beneficjenci: jednostki naukowe i ich konsorcja, uczelnie i ich konsorcja, naukowcy, studenci, doktoranci, konsorcja przedsiębiorstw i jednostek naukowych, IOB, jednostki administracji publicznej. 14
Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 - inteligentne specjalizacje W Polsce na poziomie centralnym wyłonionych zostało 18 krajowych inteligentnych specjalizacji w 5 działach tematycznych: Zdrowe społeczeństwo Biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa Zrównoważona energetyka Surowce naturalne i gospodarka odpadami Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu horyzontalnym)
Pomoc publiczna w PO IR (1) Wsparcie udzielane podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą będzie udzielane z zastosowaniem przepisów o pomocy publicznej. Dotyczy to większości działań w PO IR. Kwestie pomocy publicznej regulowane są w programach pomocowych wydawanych w formie rozporządzeń lub ustaw. W PO IR każda instytucja wdrażająca będzie miała przynajmniej jeden dedykowany jej program pomocowy. Wszystkie programy pomocowe korzystać będą z wyłączeń blokowych (z ang. GBER) zawartych w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu lub z pomocy de minimis. Jedynie w przypadku wsparcia na infrastrukturę B+R w stosownych przypadkach rozważana jest możliwość indywidualnej notyfikacji do KE projektów znajdujących się na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej.
Pomoc publiczna w PO IR (2) Planowane przeznaczenia pomocy publicznej: art. 14 GBER - Regionalna pomocy inwestycyjna zgodnie z nową Mapą pomocy Regionalnej na lata 2014-2020 art. 21 GBER - Pomoc na finansowanie ryzyka art. 22 GBER - Pomoc dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność art. 24 GBER - Pomoc na koszty rozpoznania art. 25 GBER - Pomoc na projekty badawczo-rozwojowe art. 27 GBER - Pomoc dla koordynatora klastra art. 28 GBER - Pomoc dla MŚP na wspieranie innowacyjności art. 30 GBER - Pomoc na działalność badawczo-rozwojową w sektorze rybołówstwa
Pomoc publiczna w PO IR (3) W stosunku do przepisów na poprzedni okres, w latach 2014-2020 zmianie uległa mapa pomocy regionalnej, mająca zastosowanie do regionalnej pomocy inwestycyjnej (czyli na projekty inwestycyjne) w większości województw spadła intensywność wsparcia. Wprowadzono nowe warunki dla dużych przedsiębiorstw ubiegających się o regionalną pomoc inwestycyjną na Mazowszu (inwestycja początkowa tylko na rzecz nowej działalności gospodarczej) Warunki pomocy na prowadzenie prac B+R nie uległy zmianom (intensywności wsparcia nie zmieniły się). Zmiany zostały wprowadzone w zakresie pomocy de minimis m. in. została wprowadzona definicja pojęcia pojedynczego przedsiębiorstwa, w myśl której należy zliczać udzieloną pomoc w ramach wszystkich jednostek gospodarczych, które są ze sobą powiązane (zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu 1407/2013).
Dziękuję za uwagę daniel.szczechowski@mir.gov.pl