Lakierowanie w systemie Audatex Informacje techniczne

Lakierowanie w systemie Audatex Informacje techniczne Audatex Polska sp. z o.o. ul. Marcelińska, 60-324 Poznań tel. +48 61 886 24 70 faks +48 61 886 24 88 www.audatex.pl

SPIS TREŚCI: WPROWADZENIE:... 4 PRZEDMOWA:... 5 I. BUDOWA I PODZIAŁ KOSZTÓW LAKIEROWANIA W SYSTEMIE AUDATEX... 6 A. Rodzaje napraw lakierniczych w systemie AUDATEX... 6 B. Automatyka naliczania kosztów procesów lakierniczych w systemie Audatex tzw. automatyka lakiernicza (z wyjątkiem motocykli)... 6 C. Warianty do indywidualnego określania (mutacje)... 8 D. Przytłumienie lakierowania...10 E. Materiał lakierniczy... 10 F. Stawka za rbg lakierniczą... 11 G. Rutyna lakiernicza w przypadku optymalizacji... 11 H. Potrącenia / amortyzacje (nowe za stare NZS) w lakierowaniu... 11 I. Ogólne zasady do zastosowania podczas pracy w systemie Audatex... 12 II. BUDOWA I PODZIAŁY PRAC LAKIERNICZYCH WG PRODUCENTÓW I IMPORTERÓW POJAZDÓW... 13 ALFA ROMEO... 13 AUDI... 16 BMW... 17 CITROEN... 21 DAIHATSU... 23 FIAT... 24 FORD... 28 HONDA... 39 ISUZU... 40 LADA... 42 LANCIA... 43 MAZDA... 47 MERCEDES-BENZ... 48 MITSUBISHI... 56 NISSAN... 58 OPEL... 61 PEUGEOT... 64 PORSCHE... 66 RENAULT... 72 ROVER... 77 SAAB... 78 SEAT... 79 SUBARU... 82 SUZUKI... 83 TALBOT... 86 TOYOTA... 89 TRABANT... 90 VOLVO... 91 VW/AUDI... 100 WARTBURG... 104 III. MOTOCYKLE... 105 Stan na: 09/93 2

BMW- MOTOCYKLE... 105 HERCULES - MOTOCYKLE... 106 HONDA- MOTOCYKLE... 107 KAWASAKI - MOTOCYKLE... 108 SUZUKI - MOTOCYKLE... 109 YAMAHA - MOTOCYKLE... 110 ZÜNDAPP - MOTOCYKLE... 111 IV. BUDOWA I PODZIAŁY DANYCH LAKIEROWANIA SYSTEMU EUROTAX AZT 112 V. "WSZYSTKO NA JEDNEJ STRONIE"... 122 VI. WSKAZÓWKI DO ROZLICZANIA NAPRAW LAKIERAMI UNI I Z EFEKTEM. 123 Stan na: 09/93 3

Wprowadzenie: Udostępniana użytkownikom systemu Audatex instrukcja informacje techniczne dotyczące lakierowania powstała na podstawie tekstu G. Muellera z września 1993 roku. Ze zrozumiałych względów nie mogła być ona wiernym tłumaczeniem niemieckojęzycznej wersji, lecz została w miarę możliwości opracowujących dostosowana do warunków rynku polskiego oraz uzupełniona o niektóre informacje, które od 1993 roku uległy zmianie. Większość danych liczbowych, współczynniki przeliczeniowe, podane numery katalogowe operacji i czasochłonności operacji, podane zostały w niniejszej instrukcji przykładowo, jako wielkości stale zmieniające się, mają charakter informacyjny i mogą w zależności od wielu czynników ulegać niewielkim zmianom. Dlatego niniejsza instrukcja nie może stanowić źródła weryfikacji danych liczbowych zawartych w kalkulacjach. Tekst instrukcji nie jest również jej wersją ostateczną. W przypadku udostępnienia przez producentów, importerów pojazdów, producentów, importerów lakierów lub użytkowników systemu nowych, wiarygodnych danych, planujemy uaktualnianie zawartych w instrukcji informacji. Mamy również nadzieję, że udostępnienie instrukcji doprowadzi do usprawnienia rozliczania szkód komunikacyjnych w naszym kraju. Tłumaczenie i opracowanie: mgr inż. Marcin Nowak Opracowanie: inż. Andrzej Sadowski Stan na: 09/93 4

Przedmowa: System kalkulacyjny AUDATEX umożliwia nie tylko obliczenia lakierowania wg norm producenta importera, czy danych Eurotax/ AZT, lecz także uwzględnienie ryczałtowe kosztów lakierowania. Pod pojęciem lakierowania poszczególnych elementów lub partii pojazdu w systemie AUDATEX jest rozumiane automatyczne wywołanie przeprowadzenia obliczeń, na podstawie norm czasowych producentów lub importerów pojazdów lub też na podstawie unormowań określonych przez organizację Eurotax/AZT. Objaśnienia do tzw. lakierowania ryczałtowego są zbyteczne. Wszystkie dane dotyczą tylko bezpośrednich prac lakierniczych. Ze względu jednak na dostęp do poszczególnych elementów i konieczność demontażu do lakierowania użytkownik systemu Audatex powinien w razie konieczności uwzględnić wszystkie prace dodatkowe. Dla lepszego zrozumienia tekstu i jego przystępności został on skonstruowany w następujący sposób: najpierw omówiono podziały i zasady budowy obliczania kosztów lakierowania w systemie Audatex, następnie omówiono podziały i zasady budowy obliczania kosztów lakierowania wg poszczególnych producentów i importerów pojazdów i motocykli z uwzględnieniem uwag i wskazówek systemu Audatex, w dalszej części omówiono podziały i zasady budowy obliczania kosztów lakierowania w systemie Eurotax AZT, z uwzględnieniem uwag i wskazówek systemu Audatex, w końcowej części w sposób przejrzysty podsumowano zawarte w instrukcji informacje poprzez jej skróconą wersję z uzupełnieniem o wskazówki i informacje techniczne do zastosowania przy rozliczaniu napraw lakierniczych. Stan na: 09/93 5

I. Budowa i podział kosztów lakierowania w systemie Audatex A. Rodzaje napraw lakierniczych w systemie AUDATEX LE = od słów Lackierung Erneuern kompletne lakierowanie (wszystkimi warstwami), inaczej: lakierowanie części nowej LI = od słów Lackierung Instandsetzen lakierowanie naprawcze z naniesieniem szpachlówki na powierzchni mniejszej niż 20/50% (w zależności od producenta) w stosunku do powierzchni elementu, względnie niekompletne lakierowanie tzn. inaczej: lakierowanie naprawianej części karoserii odnowa lakieru LI1 = od słów Lackierung Instandsetzen lakierowanie naprawcze z naniesieniem szpachlówki na powierzchni większej niż 20/50% (w zależności od producenta) w stosunku do powierzchni elementu, względnie kompletne lakierowanie tzn. lakierowanie naprawianej części karoserii na całej powierzchni (patrz załącznik A str. 2). Do zastosowania, gdy na całej powierzchni elementu należy w celu wykonania naprawy usunąć wszystkie warstwy a następnie nałożyć kompletną powłokę lakierniczą L = od słów Oberflächen Lackierung lakierowanie naprawcze - tylko warstwy wierzchniej - dekoracyjnej, (lakierowanie poprawkowe lub dekoracyjne) z uwzględnieniem usuwania rys i niewielkimi polepszeniami powierzchni. LV = od słów Lackierung Verwenbar (powłoka nieuszkodzona podczas naprawy) Na wydruku kosztorysu w celach dokumentacyjnych; tłumi automatykę lakierniczą. LEO, LIO, LO - pozycje z kodami O są aktywne po przeprowadzeniu optymalizacji B. Automatyka naliczania kosztów procesów lakierniczych w systemie Audatex tzw. automatyka lakiernicza (z wyjątkiem motocykli) wprowadzony wywołuje rodzaj naprawy rodzaj operacji lakierniczej E automatycznie LE ET automatycznie LE (w niektórych przypadkach częściowo) Stan na: 09/93 6

I automatycznie LI (z wyjątkiem części wewnętrznych) IT automatycznie LI (w niektórych przypadkach częściowo z wyjątkiem części wewnętrznych) L/LI1 nie podlega automatyce i wymaga ręcznego wprowadzenia Należy zwrócić uwagę na fakt, że wprowadzenie: E oraz L ET oraz L I oraz L IT oraz L przytłumia przedstawioną powyżej automatykę naliczania kosztów procesów lakierniczych w systemie Audatex i prowadzi tylko do naprawy poprzez lakierowanie dekoracyjne. E oraz L 1) ET oraz L 1) I oraz L 1) IT oraz L 1) elementy nie podlegają automatyce wywoływania naliczania kosztów procesów lakierniczych - wymagane jest ręczne zadanie pozycji. E oraz L 2) ET oraz L 2) I oraz L 2) IT oraz L 2) dla elementów wewnętrznych operacje I oraz IT nie podlegają automatyce naliczania kosztów procesów lakierniczych - wymagane jest ręczne zadanie pozycji. Naprawiane części wewnętrzne. Automatyka lakiernicza nie może być wywoływana tylko na podstawie danych producenta lub importera. Powinna ona również uwzględniać zauważone podczas badania pojazdu ułatwienia i ewentualnie praktykę warsztatu. 1) L na polu zacieniowanym na szaro 2) L na polu połowicznie zacieniowanym na szaro Stan na: 09/93 7

W ten sposób części wewnętrzne (słupki drzwiowe, nadkola, blachy podwozia, ściana grodziowa itp.), które po naprawie lub prostowaniu często pozostają bez uszkodzeń powłoki lakierniczej choć mogłyby podlegać opisanej wyżej automatyce naliczania kosztów lakierowania, ze względu iż nie posiadają istotnej zewnętrznej powłoki lakierniczej mają L na wpółzacieniowanym szarym polu które nie uwzględnia automatyki wywoływania naliczania procesów lakierniczych. W przypadkach konieczności uwzględnienia lakierowania naprawianych części wewnętrznych do systemu wprowadza się L (tzn. L z odpowiednim nr kodowym). C. Warianty do indywidualnego określania (mutacje) Po pierwsze: Z wyjątkiem niektórych pozycji lakierowania partiami i opisanych w pkcie B części wewnętrznych przewidziane przez producenta do lakierowania elementy na formularzu typu opisywane są literą L. Z logiki działania systemu wynika, że w zależności od operacji naprawczej odpowiada ona, bądź konieczne będzie ręczne wprowadzenie odpowiedniego stopnia lakierowania tj. LE, LI i L wzgl. LI1. Lakierowania opisanych w punkcie B części wewnętrznych jest podzielone na dwie grupy LE i L. Przy niedozwolonym podaniu stopnia LI automatycznie przez system dokonywana jest korekta na stopień lakierowania L. Pozycje lakierowania partiami mogą (w zależności od producenta lub importera) być podzielone na jeden, dwa lub trzy stopnie. Nie są one automatycznie wywoływane lecz wymagają ręcznego wprowadzenia przez użytkownika. Opisana struktura danych lakierowania umożliwia wywołanie każdego stopnia lakierowania osobno lub w dowolnej kombinacji z rodzajami napraw E/ET/I/IT i w ten sposób przytłumienie opisanej w punkcie 2 automatyki lakierowania w następujący sposób: Stan na: 09/93 8

Wprowadzenie rodzaju wywołuje rodzaj naprawy lakierniczej naprawy I oraz LI1 kompletne odtworzenie powłok lakierniczych z udziałem szpachlowania > 20/50% wzgl. lakierowanie naprawcze części przy np. bardzo dużej powierzchni naprawianej elementu, gdy wartości podane w stopniu LI opracowujący kosztorys uznaje za zbyt niskie I z L Tylko lakierowanie wierzchniej warstwy dekoracyjnej - do zastosowania np. dla naprawianej w niewielkim zakresie części, gdy wartości podane w stopniu LI opracowujący kosztorys uznaje za zbyt wysokie. E z L 1 Lakierowanie nowej części tylko lakierem dekoracyjnym z zewnątrz lakierowanie wierzchnie LE Kompletne naniesienie powłok lakierniczych - inaczej lakierowanie elementu nowego LI wprowadzone jako Lakierowanie naprawcze z udziałem samodzielna szpachlowania <20/50% pozycja (tylko uszkodzenia powłok lakierniczych) LI1 wprowadzone jako samodzielna pozycja (tylko uszkodzenia powłok lakierniczych) L (tylko uszkodzenia powłok lakierniczych) LE LI LI1 L oraz indywidualne podanie nakładów czasowych także w powiązaniu z rodzajami operacji E/ET oraz I/IT LE LI LI1 L oraz indywidualne podanie nakładów w PLN także w powiązaniu z rodzajami operacji E/ET oraz I/IT Lakierowanie naprawcze z udziałem szpachlowania >20/50% Lakierowanie naprawcze tylko dekoracyjna warstwa wierzchnia Przytłumienie zadanymi wartościami danych systemowych czasów lakierowania i naliczania materiału lakierniczego. Przytłumienie zadanymi wartościami danych systemowych czasów lakierowania i naliczania materiału lakierniczego. Uwagi: Fakt, że system AUDATEX uwzględnia cztery stopnie lakierowania (LE LI LI1 oraz L) nie oznacza, że u wszystkich producentów lub importerów trzy lub czterostopniowy podział nakładów czasowych dla prac lakierniczych jest dostępny. 1 kombinacja teoretyczna tu uzupełniająco w celu pokazania pełnych możliwości systemu Stan na: 09/93 9

D. Przytłumienie lakierowania Zamiana osobnego naliczenia lakierowania poszczególnych elementów na naliczenie kosztów lakierowania ryczałtem. Lakierowanie systemowe poszczególnych elementów zostanie przytłumione, gdy na formularzu typu zostaną zaznaczone, a następnie wprowadzone do systemu kody warunkowe: 52 lub 54 lub też 55 jeśli chodzi o lakierowanie części zamiennych, bądź kod warunkowy 53, jeśli chodzi o lakierowanie kompletnego nadwozia. I odwrotnie jeżeli nie zostały zaznaczone, a następnie wprowadzone w/w kody warunkowe automatycznie stosowane jest lakierowanie systemowe poszczególnych elementów. Pojedyncze przytłumienie operacji lakierowania Gdy w ramach wykonywanej kalkulacji nie powinny być brane pod uwagę koszty lakierowania wymienianej lub naprawianej części, odnośnie której zaznaczono rodzaj operacji E/ET lub I/IT należy w systemie Audatex dodatkowo zadać L xxx (tzn. L z odpowiednim nr kodowym) a następnie w miejscu wpisywania jednostek czasowych wpisać 0 (zero). Całkowite przytłumienie naliczania kosztów operacji lakierniczych. Jeżeli dla danej kalkulacji zachodzi potrzeba całkowitego pominięcia kosztów lakierowania koszty lakierownaia nie mają być uwzględniane, należy w odpowiedniej pozycji warianty wydruku/kalkulacji zaznaczyć, a następnie w odpowiednie miejsce w komputerze wpisać kod 1. Na starych typach formularzy, które nie posiadają kodów warunkowych należy zaznaczyć pomiędzy stawkami za rbg pozycję L. E. Materiał lakierniczy Koszty materiału lakierniczego mogą w systemie Audatex być naliczane wieloma metodami, tj: mogą być uwzględnione w przyjętej wartości stawki za roboczogodzinę lakierniczą, mogą być naliczane osobno, gdy odpowiadający im udział procentowy (z podstawowej robocizny lakierniczej) zostanie wprowadzony za pomocą kodu warunkowego 40, lub mogą być zadane ryczałtowo, gdy odpowiadająca im wartość w PLN (rzeczywistego koszt zużycia materiału lakierniczego) jest wprowadzona przy wykorzystaniu kodu warunkowego 42 lub 43, Stan na: 09/93 10

lub też mogą być zadane i wyznaczane osobno, poprzez określone przez producentów / importerów powierzchnie, wzgl. jednostki czasowe, jednostki materiałowe itp. naliczenia dokonuje się z wykorzystaniem kodu warunkowego 45 lub 81 Jeden z kodów warunkowych: 40/%, 42/PLN, 45/index, 81/JM,AW,powierzchnia należy zaznaczyć ręcznie w prawej części drugiej strony formularza typu. Wskazówka kody warunkowe 40 lub 42 eliminują sposoby naliczania materiału lakierniczego wg danych producenta / importera. F. Stawka za rbg lakierniczą Dla wykonania kalkulacji kosztów lakierowania należy podać stawkę za rbg lakierniczą. Gdy stawka za rbg lakierniczą nie zostanie podana, to w systemie dla lakierowania automatycznie zostaje uwzględniona najwyższa z trzech przyjętych w kalkulacji naprawy stawek za rbg mechaniczno-blacharskie (np. VW) lub też jedyna z zadanych stawek za robociznę balcharsko-mechaniczną, gdy nie przeprowadzono podziału na klasy trudności prac. G. Rutyna lakiernicza w przypadku optymalizacji W przypadku, gdy w kodach warunkowych 52, 54, 55 i lub 53 zostały podane wartości ryczałtowe to po przeprowadzeniu optymalizacji kod warunkowy 53 (dot. lakierowania nadwozia) przyjmie postać ryczałtową. W momencie, gdy dochodzi do nieprzewidzianej optymalizacji, a niestety wcześniej zadano 52, 54 lub 55 z odpowiednią wartością ryczałtu / jednostek czasowych itp. to dla optymalizowanego podzespołu "karoseria w stanie surowym" będą wstawione dane z dostępnych zapamiętanych w systemie nakładów lakierowania wg producenta lub importera i dotyczące całego nadwozia i policzone w kalkulacji pod pozycją "suma końcowa lakierowanie. H. Potrącenia / amortyzacje (nowe za stare NZS) w lakierowaniu % potrącenie dotyczące poszczególnych części może być dokonywane poprzez wpisanie na formularzu typu w okręgu wartości potrącenia amortyzacyjnego, a następnie wprowadzenie w odpowiednie pole w programie komputerowym zapisanej na formularzu typu wartości w powiązaniu z rodzajem operacji lakierowania i numerem kodowym części. Stan na: 09/93 11

Potrącenie nie jest dokonywane z czasu dodatkowego, bądź czasu przygotowania, potrącenie może być wprowadzone poprzez kod warunkowy 56 nastąpi potrącenie od całości kosztów lakierowania zgodne z zadaną ryczałtowo kwotą, potrącenie może być także wprowadzone poprzez kod warunkowy 58 nastąpi potrącenie od całości kosztów lakierowania zgodne z zadaną wielkością w %. I. Ogólne zasady do zastosowania podczas pracy w systemie Audatex W przypadku stosowania LI/LI1 należy zwrócić uwagę na zalecenia i objaśnienia poszczególnych producentów i importerów szczegółowo opisane w załączniku II Normy czasowe LE i LI jako wynik wprowadzonych ET i IT obejmują dla poszczególnych elementów nadwozia, o ile nie zostały określone przez producenta lub importera specjalne nakłady czasowe, każdorazowo koszt lakierowania całkowitej powierzchni części np.: ET 1/3 tylnego boku lewego prowadzi w ramach automatyki lakierniczej do LE - bok lewy kpl. Wyjątek: Zaznaczone symbolem tzw. lakierowanie strefowe - dane dobierane są z pozycji IT Uwagi końcowe: O ile automatyka naliczania kosztów procesów lakierniczych poprawnie funkcjonuje dla dużej liczby przypadków; należy wziąć pod uwagę pewne szczególności oraz indywidualizm poszczególnych rozliczeń. W tym celu została stworzona niniejsza instrukcja. Dla szybkiej orientacji użytkownika w rozdziale V zrobiono specjalne zestawienie tzw.: 'wszystko na jednej stronie'. W załączniku 3, z kolei, dodatkowo opisane są istotne punkty opracowane na podstawie wyciągów istotnych punktów formularza typu. Stan na: 09/93 12

II. Budowa i podziały prac lakierniczych wg producentów i importerów pojazdów ALFA ROMEO 1 Dane producenta (wyciąg z objaśnieniami do poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych). 1.1 Stopnie lakierowania W celu wyznaczenia nakładów czasowych ustalone zostały cztery różne stopnie, dla wykonania różnych rodzajów powłok lakierniczych lub różnych przebiegów procesów lakierniczych. Lakierowanie A = lakierowanie nowej części przykręcanej /LE/ Lakierowanie B = lakierowanie nowej części wspawywanej /LE/ Lakierowanie C = lakierowanie naprawcze z naniesieniem szpachlówki od 10 do 40 % w stosunku do lakierowanej powierzchni /LI/ Lakierowanie D = lakierowanie naprawcze warstwy wierzchniej (dekoracyjnej) /L/ Dla części wspawywanych uwzględniono prace szpachlowania i nanoszenia wymaganych warstw lakierniczych dla obszaru spawania na częściach sąsiadujących z uwzględnieniem cieniowania lakierem dekoracyjnym mniej więcj na szerokość dłoni. Środki ostrożności Nie są wymagane jeśli temperatura suszenia nie przekracza 60 C 1.2 W normie czasowej uwzględniono następujące wielkości: Czynności przygotowawcze - narzędzia: podpory i podkładki przygotować / odnieść, maszyny do szlifowania i materiał przynieść / odnieść, papier ścierny i tarcze szlifierskie wymiana, czyszczenie narzędzi lakierniczych, przygotowanie kabiny lakierniczej, dostarczenie materiału, ubranie ochronne ubranie / rozebranie. Stan na: 09/93 13

Przemieszczenia obiektów samochód względnie części z miejsca przygotowywania do lakierowania i / lub piec do suszenia do kabiny lakierniczej dostarczyć / odprowadzić. Przygotowanie próbki lakieru przygotowanie powierzchni wzorcowej, przygotowanie urządzeń do natryskiwania, dobranie barwy i odcienia lakieru, natryskiwanie próbki lakieru. Uwzględniono, czy lakierowanie przeprowadzane jest lakierem uniwersalnym lub 1 czy też 2 warstwowym lakierem metalizowanym. Prace końcowe Wykonywane są, gdy lakierowanie odbywa się na pojeździe. Obejmują one: oczyszczenie resztek kleju po oklejaniu i mgły lakierniczej, oczyszczenie miejsc łączeń. Prace osłaniania Uwzględniane są w przypadku, gdy lakierowanie odbywa się na pojeździe. przyniesienie papieru do osłaniania i taśmy klejącej osłanianie i oklejenie zdjęcie osłony i jej odniesienie Ogólnie Czas lakierowania powiększa się o tzw. prace uzupełniające. Zsumowanie czasu lakierowania z czasem dla prac uzupełniających daje tzw. czas podstawowy. Do czasu podstawowego dodaje się stałą wartość 10 % jako tzw. czas rozdzielający. Tak wyznaczony czas po przeliczeniu na centyminuty i zaokrąglony wyznacza całkowity czas lakierowania. Dodatkowo należy uwzględnić, że lakierowanie przykręcanych części nadwozia (drzwi, pokrywa komory silnika, pokrywa bagażnika) w kalkulacji naprawy jako pojedynczej części nowej (lakierowanie stopień A) wyznaczone jest, jak dla lakierowania w stanie wybudowanym. W ten sposób nie są brane pod uwagę czasy na osłanianie i oklejanie. Czas lakierowania w stopniu C lub D wyznaczony jest natomiast jak dla lakierowania w stanie wbudowanym. Stan na: 09/93 14

Przy kombinacji większej ilości lakierowanych części uwzględnionio sposób postępowania taki, że każdorazowo jako pozycja główna dobierana jest część największą tzn. zawierająca każdorazowo prace uzupełniające. 2 Uwagi Audatex 2.1 Zróżnicowane nakłady czasowe Nakłady czasowe danych AUDATEX obejmują całościowe czasy lakierowania tzn. zawierają wszystkie czasy prac: lakierniczych, uzupełniających i rozdzielających. Przy lakierowaniu większej ilości pojedynczych części uwzględniono: kombinowany czas pracy (elementy odgraniczone / nieodgraniczone) i czas przygotowawczy, potrącenia z tytułu powiązania prac. Dodatek do lakierowania metalizowanego /należy uwzględnić w wariantach wyposażenia/ Stan na: 09/93 15

AUDI 1 Dane producenta (wyciąg z objaśnieniami do poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych) patrz Volkswagen Stan na: 09/93 16

BMW 1 Dane producenta (wyciąg z objaśnieniami do poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych) 1.1 Samochody osobowe I - wszystkie modele oprócz E23 od roku produkcji 09/82, E24 od roku produkcji 05/82, E28, E30, E32, E34, E36. Zgodnie z danymi producenta określono stopnie lakierowania /LE,LI,L/ W nakładach jednostek czasowych /JC/ dla napraw lakierniczych są uwzględnione wszystkie czynności, które gwarantują fachowe wykonanie prac lakierniczych. Zakres prac obejmuje następujące czynności: kompletne lakierowanie powierzchni zewnętrznych (z wszystkimi pracami dodatkowymi), lakierowanie powierzchni wewnętrznych, prace usuwania mgły lakierniczej, cieniowanie z polerowaniem, oczyszczanie samochodu z mgły lakierniczej, pyłu pochodzącego ze szlifowania, resztek kleju itp., w takim stopniu jak oczyszczanie jest powiązane z lakierowaniem naprawczym, natryskiwanie warstwy przeciw uderzeniom kamieni, Prace główne Prace główne są to kompletne prace lakiernicze dla danej części karoserii / odcinka nadwozia i mogą być tylko raz ujęte w ramach kalkulacji. W miarę możliwości jako praca główna w kalkulacji powinna być dobierana część o największej powierzchni. Prace powiązane W przypadku, gdy jest lakierowana większa ilość części nadwozia jednego pojazdu należy jedną z nich zakwalifikować jako pracę główną. Każda następna lakierowana część nadwozia traktowana jest jako praca powiązana (odgraniczona lub nieodgraniczona) Prace kombinowane Nakłady JC dla prac kombinowanych (obejmujących większą liczbę części nadwozia/ odcinków nadwozia) obejmują obszary prac głównych i powiązanych. 1.2 Samochody osobowe II - modele E23 od roku produkcji 09/82, E 24 od roku produkcji 05/82, E28, E30, E32, E34, E 36 Stan na: 09/93 17

Stopnie lakierowania: I = bez kompletnej powłoki lakierniczej, lakierowanie warstwy wierzchniej dekoracyjnej /L/ II = kompletna powłoka lakiernicza; nowa część przykręcana /LE - części przykręcane/ III = kompletna powłoka lakiernicza; części prostowane i nowe części wspawywane /LI - części przykręcane, LI, LE - części wspawywane/ Metody nanoszenia powłok lakierniczych. kompletna powłoka lakiernicza naniesienie naprawczej powłoki lakierniczej od szlifowania elementu nadwozia do nanoszenia lakieru dekoracyjnego wzgl. bazowego i bezbarwnego - klarlak niekompletna powłoka lakiernicza lakierowanie warstwy dekoracyjnej - stara warstwa wierzchnia oszlifowana, nanoszenie lakieru dekoracyjnego wzgl. bazowego i bezbarwnego - klarlak Zakres prac: W nakładach jednostek czasowych JC napraw lakierniczych są uwzględnione wszystkie czynności, które gwarantują fachowe wykonanie wszystkich prac lakierniczych. Uwzględniono na przykład: nanoszenie powłoki lakierniczej powierzchni zewnętrznych (z wszystkimi pracami dodatkowymi oraz z uwzględnieniem poziomu lakierowania), lakierowanie powierzchni wewnętrznych, wszystkie prace przygotowawcze, które umożliwiają fachowe lakierowanie naprawcze (jak np.: przyniesienie i przygotowanie urządzeń do szlifowania lub natryskiwania wzgl. ich oczyszczenie i posprzątanie), prace usuwania mgły lakierniczej, cieniowanie z polerowaniem, natryskiwanie warstwy przeciw uderzeniom kamieni(z zewnątrz), oszlifowanie i polerowanie pyłków kurzu, oczyszczanie samochodu z mgły lakierniczej, pyłu pochodzącego ze szlifowania, resztek kleju itp., w takim stopniu jak oczyszczanie jest powiązane z lakierowaniem naprawczym. Prace główne: Stan na: 09/93 18

Prace główne są to całościowe prace lakiernicze dla danej części nadwozia / odcinka nadwozia i mogą być tylko raz ujęte w kalkulacji. Poza pracami nakładania powłoki lakierniczej częścią prac głównych są prace przygotowawcze względnie prace rozcieńczania. Prace powiązane: W przypadku, gdy jest lakierowana większa ilość części nadwozia jednego pojazdu należy jedną część nadwozia zakwalifikować jako pracę główną. Każda następna lakierowana część traktowana jest jako praca powiązana. Natryskiwanie blachy wzorcowej: Nakłady czasowe na natryskiwanie blachy wzorcowej nie są zawarte w nakładach JC, Konieczne przygotowanie wzorca musi uwzględniać rzeczywisty czas pracy. Czas ten może także zawierać dobranie odcienia lakieru. Części wyposażenia karoserii: Prace demontażu i montażu elementów wyposażenia karoserii nie są wliczone w zakres prac lakierowania naprawczego. Koszt materiału lakierniczego: Koszt materiału lakierniczego wyznaczany jest poprzez przemnożenie ilości dm 2 lakierowanej powierzchni przez wyznaczoną cenę materiału lakierniczego na dm 2 Dodatkowo jednorazowo do lakierowania doliczana jest tzw. stała materiałowa. Naliczanie materiału lakierniczego powyższą metodą uwzględnia: zależne od powierzchni: papier ścierny, papier do szlifowania maszynowego, lakierpodkładowy, szpachlówkę, wypełniacz, lakier dekoracyjny UNI wzgl. metallic, lakier bezbarwny, rozcieńczalnik, utwardzacz, materiały do osłaniania, stałe (jednorazowo na zlecenie): rozcieńczalnik do mycia, środek do usuwania silikonu, maskę ochronną. Środki ostrożności Nie są wymagane o ile nie przekraczany jest czas suszenia 30 min w temp. 60 C zalecany przez BMW AG. 2 Uwagi Audatex 2.1 Samochody osobowe I - wszystkie modele oprócz E23 od roku produkcji 09/82, E24 od roku produkcji 05/82, E28, E30, E32, E34, E36 Stan na: 09/93 19

Dla poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych istnieje w chwili obecnej jednostopniowy system norm nakładów czasowych. /LE/LI i L/ 2.2 samochody osobowe II - modele E23 od roku produkcji 09/82, E24 od roku produkcji 05/82, E28, E30, E32, E34, E 36 Zróżnicowane nakłady czasowe Natryskiwanie blachy wzorcowej wzgl. dobranie odcienia lakieru: 3 AW Dodatek dla lakieru metalizowanego 2-warstwowego (odpowiednie nakłady czasowe) /należy uwzględnić w wariantach wyposażenia pojazdu/ uwaga - wskazówka: wg zaleceń BMW zapamiętane normy czasowe cieniowania i polerowania dotyczą tylko jednego elementu wzgl. jednej części nadwozia. Jeśli w wyniku naprawy przez wspawywania nastąpi uszkodzenie powłoki lakierniczej sąsiedniego elementu należy uwzględnić jego lakierowanie wzgl. cieniowanie w stopniu lakierowania III /tj. LI/ Stan na: 09/93 20

CITROEN 1 Dane producenta (wyciąg z objaśnieniami do poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych) 1.1 Prace lakiernicze Prace przygotowawcze, przygotowanie lakieru, oczyszczanie pistoletów natryskowych i zbiorników farby nie zostało zawarte w czasach lakierowania. Do kalkulacji należy dodać: Wskazówka (a) - dla lakierów nitrocelulozowych - żywicznych i syntetycznych 70 CAW - kod 31.501 (CAW - jednostka nakładu czasowego Citroen) 1 Wskazówka (b) - dla lakierów akrylowych, metalizowanych i bezbarwnych - klarlak 100 CAW - kod 31.505 2 Wskazówka (c) - dla lakierów akrylowych dodatek 15 %, ponieważ wymagane jest polerowanie 3 Wskazówka (d) - dla lakierów dwuwarstwowych z pokryciem lakierem bezbarwnym - klarlak dodatek 20 % czasu /w systemie Audatex: dane dotyczące a i b są wliaczne automatycznie, c i d uwzględnione zostaje przez zadanie odpowiednich wariantów wyposażenia/ Środki ostrożności Nie są wymagane o ile temperatura suszenia nie przekracza 60 C 2 Uwagi Audatex Wg danych producenta normy czasowe dla stopni lakierowania /LE,LI,L/ Dodatek 15 % dla lakierów akrylowych /należy uwzględnić w wariantach wyposażenia/ lakiery akrylowe są oznaczone i uaktywniane w systemie poprzez zadanie kodu lakieru opisanego 2-K-Acryl 1 dla nowych samochodów kod operacji 00151110 dotyczy również lakierów akrylowych i 1-warstwowych metallic 2 dla nowych samochodów kod operacji 00161110 80 CAW 3 dla nowych samochodów brak wyszczególniania na wydruku dodatek wliczony w czas lakierowania Stan na: 09/93 21

Dodatek 20 % dla dwuwarstwowych lakierów metalizowanych /należy uwzględnić w wariantach wyposażenia/ Stan na: 09/93 22

DAIHATSU 1 Dane producenta (wyciąg z objaśnieniami do poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych) 1.1 Pominięto 2 Uwagi Audatex 2.1 Dla Daihatsu nie opublikowano do chwili obecnej żadnych norm nakładów czasowych lakierowania Zapamiętane w danych AUDATEX nakłady czasowe /dla LE, LI, LI1, L/ są oparte na normach wg Eurotax AZT Dodatek dla dwuwarstwowego lakieru metalizowanego /należy uwzględnić w wariantach wyposażenia/ Miejsca łączeń wspawywanych części nowych (do 10 cm) uwzględniono w zapamiętanych nakładach czasowych. W przypadku konieczności lakierowania większych powierzchni części sąsiadujących należy dla nich zadać rodzaj lakierowania L lub LI Środki ostrożności Nie są wymagane o ile temperatura suszenia nie przekracza 60 C Stan na: 09/93 23

FIAT 1 Dane producenta (wyciąg z objaśnieniami do poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych) 1.1 Samochody osobowe I: 500 F, 70 S 850 N/Spezial, 850 Coupe/Sport Coupe, 133, 127 do Mod. 77, 128 do Mod. 76, 128 od Mod. 77, 128 Coupe, Berlinetta, X 1/97, Ritmo do Mod. 83, 124, 124 Kombi, 125, 131 Mirafiori do Mod. 78, 132 do Mod. 77, 132 od Mod. 78. Stopnie lakierowania: Stopień lakierowania I = szlifowanie i lakierowanie warstwy wierzchniej; Ten stopień stosowany jest np. przy przebarwieniach i wyblaknięciach. lakieru /L/ Stopień lakierowania II = lakierowanie naprawcze; Ten stopień jest wybierany kiedy powłoka lakiernicza musi zostać odnowiona do 20 %, np. małe uszkodzenia lakieru, rdza na kantach itp. /nie zapamiętane/ Stopień lakierowania III = lakierowania naprawcze; Ten stopień jest wybierany, gdy powłoka lakiernicza musi być odnowiona do 40%, /LI części wspawywane/ jak również dla lakierowania nowych, odkręcanych części. /LI,LE części przykręcane/ Stopień lakierowania IV = lakierowanie nowych, wspawanych części. W odpowiednich nakładach czasowych są zawarte wszystkie czynności konieczne dla fachowego wykonania prac. /LE części wspawywane/ Prace przygotowawcze do lakierowania Stan na: 09/93 24

Prace przygotowawcze lakierowania zawierają następujące czynności: przemieszczanie pojazdu i części, przygotowanie narzędzi, ich oczyszczanie i rozbieranie (rozbrojenie), mieszanie farby, natryskiwanie wzorca lakieru, usuwanie mgły lakierniczej. 1.2 Samochody osobowe II 127 od Mod. 78, 131 Mirafiori od Mod. 78, Argenta, Ducato. Lakierowanie w pełnym cyklu: (A) /LE,LI/ - dotyczy wymienianych oryginalnych metalowych części zamiennych bez podkładu kataforezowego lub naprawianych elementów, odnośnie których powstały uszkodzenia do gołej powierzchni. Poprawa powłoki lakierniczej: (B) /L/ - dotyczy metalowych elementów, które są zarysowane, wyblakłe, lub mają plamy na powłoce lakierniczej, a usuwanie ich nie wymaga w procesie naprawczym polepszania powłoki kataforezy lub warstw podkładu. Przygotowanie do lakierowania Dla prac lakierniczych jednorazowo dla zlecenia przysługuje pozycja: przygotowanie W przygotowaniu zawarte są następujące prace: A B - przygotowanie produktów do procesu x fosforatyzacji - przygotowanie lakierów podkładowych x - przygotowanie lakierów wierzchnich x x dekoracyjnych - oczyszczanie pistoletów natryskowych x x - przemieszczanie elementów metalowych lub x x pojazdu - kontrola ewentualnie korekta odcienia lakieru x x - przygotowanie i posprzątanie miejsca pracy i kabiny x x Polerowanie Prace polerowanie obejmują także usuwanie niewielkich ognisk korozji np. na kantach elementów oraz niewielkie poprawki przy wykorzystaniu pędzla. 1.3 Samochody osobowe III: 126, Panda, Uno, Stan na: 09/93 25

Ritmo od Mod. 83, Regata, Croma, Tipo, Tempra, Cinquecento. Lakierowanie części nowych. /LE/ Lakierowanie elementu nowego zakłada wykorzystanie w procesie naprawczym nowych części zamiennych z powłoką kataforezy. Lakierowanie naprawcze. Lakierowanie naprawcze dzieli się na trzy stopnie, które odpowiadają stanom faktycznym pojazdu Stopień I = lakierowanie naprawcze /nie zapamiętane/ Ten stopień jest wykorzystywany, gdy powłoki lakiernicze muszą zostać odnowione na powierzchni do ok. 20% - np. uszkodzenia lakieru, korozja na kantach elementów itp. Stopień II = lakierowanie naprawcze /LI/ Ten stopień jest wykorzystywany, gdy powłoki lakiernicze muszą zostać odnowione na powierzchni do ok. 40% - np. po pracach prostowania elementu. Stopień III = lakierowanie naprawcze /LI1/ Ten stopień jest wykorzystywany, gdy powłoki lakiernicze muszą zostać odnowione na powierzchni do ok. 60% - np. po znacznych pracach prostowania elementów. Lakierowanie wierzchnie dekoracyjne /L/ Oczyszczenie lakieru wierzchniego i jego oszlifowanie oraz natryskiwanie nowej warstwy wierzchniej dekoracyjnej. Do zastosowania przy przebarwieniach oraz wyblaknięciach. Czas przygotowawczy Stosowany jednorazowo do zlecenia lakierniczego, także wówczas, gdy większa liczba elementów o tym samym rodzaju prac lakierniczych jest uwzględniana w kalkulacji. Stan na: 09/93 26

Zakres czynności wchodzących w czasy przygotowawcze dla: prace przygotowawcze do procesu fosforatyzacji i szpachlowania Lakierowanie elementu nowego Lakier UNI Lakier metallic x x Lakierowanie wierzchnie Lakier UNI Lakier Metallic przygotowanie podkładu x x przygotowanie lakieru x x x x wierzchniego dekoracyjnego przygotowanie lakieru x x bezbarwnego czyszczenie narzędzi i x x x x przyrządów przemieszczanie obiektów x x x x dobór odcienia lakieru x x x x natrysk próbny x x x x przygotowanie i posprzątanie miejsca pracy oraz kabiny lakierniczej x x x x Polerowanie Prace polerowania obejmują także usuwanie niewielkich ognisk korozji np. na kantach elementów oraz niewielkie poprawki przy wykorzystaniu pędzla. Środki ostrożności: Podczas procesu suszenia w temperaturze przekraczającej 50 o C zachodzi konieczność W/Z baku paliwa 2 Uwagi Audatex: 2.1 Zróżnicowane dane czasowe Dodatek dla 2 warstwowego lakieru metalizowanego (wywołanie odpowiednich danych czasowych) /należy uwzględnić w wariantach wyposażenia pojazdu/. Stan na: 09/93 27

FORD 1 Dane producenta (wyciąg z objaśnieniami do poszczególnych rodzajów napraw lakierniczych) 1.1 Do modeli 1975 Pozycje prac lakierniczych zawierają następujące pozycje: szlifowanie, szpachlowanie części, nanoszenie podkładu, natryskiwanie wypełniacza i natryskiwanie lakieru, osłonięcie papierem szyb, listw itp. w takim stopniu jak jest wymagane technologią naprawy, usuwanie papieru, taśm samoprzylepnych oraz przygotowanie samochodu do odbioru. Stopnie lakierowania Stopień I: Prace szpachlowania od 0 do 40 % lakierowanej powierzchni oraz części nowe od wewnątrz i od zewnątrz /LE,LI/ Stopień II: Prace szpachlowania powyżej 40 % zapamiętane/ /nie Prace z tytułu gwarancji wykonuje się tylko w stopniu I. Wymienione w spisie prace kombinowane należy stosować wówczas, gdy lakierowane są nieuszkodzone części pojazdu w celu ujednolicenia odcienia lakieru; wyjść należy z uszkodzonej części. (wstawienie sześciocyfrowej pozycji) /L/ Okólnik nr 31 (U 22) z dnia 23.11.1977 Fabryki Ford SA: "...że wedle naszych doświadczeń przy lakierowaniu naprawczym 1 warstwowym lakierem metalizowanym powinna być stosowana metoda jak dla lakieru 2 warstwowego. Do tego konieczny jest większy nakład pracy, który dotyczy jest dla 2 warstwowego lakierowania metalizowanego..." W poszczególnych pozycjach nie ujęto: mycia samochodu, polerowania graniczących części, wymontowania i zamontowania elementów składowych lakierowanej części. Stan na: 09/93 28

1.2 Od modeli 1976 Rodzaje lakierowania Nakład czasowy naprawy lakierniczej różni się dla lakierów z żywic syntetycznych Kunstharz-Uni, 2-K-Akrylowych, i 1 warstwowych metalizowanych tylko nieistotnie. Z tego powodu te rodzaje lakierowania ujęte są w jednej grupie system lakierowania jednowarstwowego. Druga grupa zawiera lakierowanie 2 warstwowe zarówno UNI jak i metalizowane bądź też z tzw. efektem mineralnym. Nakład czasu pracy jest tu zwiększony, gdyż dodatkowo nanoszony jest lakier bezbarwny klarlak jet to system lakierowania dwuwarstwowego. Oceniając zastaną względnie dostarczoną powierzchnię do lakierowania rozróżnia się 4 różne stopnie lakierowania (I, II, III, IV) wyznaczone na podstawie doświadczeń praktycznych. Poziom II - lakierowanie warstwy wierzchniej - dekoracyjnej /L/ Przez lakierowanie wierzchniej warstwy dekoracyjnej mogą być usuwane niewielkie uszkodzenia lakieru jak np. pojedyncze odpryski, różnice odcienia koloru, utrata połysku i rysy. Ten stopień dotyczy również lakierowania widocznych i niewidocznych powierzchni wewnętrznych (z wyjątkiem części nowych) jak np. wewnętrzna część maski silnika i bagażnika, wewnętrzne powierzchnie drzwi itp. Przy nadprogramowych pracach usuwania rdzy w szczególnych przypadkach należy podać dane stopnia III. Następnie dodawane są kombinowane czasy prac tego stopnia dla prac natryskiwania lakieru celem ujednolicenia koloru nieuszkodzonych części sąsiadujących. Stopień obejmuje: oszlifowanie warstwy wierzchniej oraz w razie konieczności także zeszlifowanie uszkodzeń warstwy lakieru dekoracyjnego, prace osłaniania (nie dotyczy lakierowania części wybudowanych), lakierowanie wierzchnie - dekoracyjne, suszenie, prace dodatkowe. Stopień III - lakierowanie naprawcze /LI/ Stan na: 09/93 29

Lakierowanie naprawcze z nanoszeniem szpachlówki na powierzchni poniżej 50 % w stosunku do powierzchni lakierowania. Ten stopień ma zastosowanie wówczas, gdy uszkodzenia części naprawianej muszą być usuwane poprzez zastosowane szpachlowania obejmującego mniej niż 50 % powierzchni elementu. Przykładami mogą być: prostowane elementy metalowe, wżery korozyjne, wżłobienia blach, rowki lub głębokie rysy. Uwaga: Prostowane elementy metalowe przed pracami lakierniczymi powinny być przez warsztat blacharski tak przygotowane, że maksymalnie 3 przejścia szpachlowania wystarczają do uzyskania powierzchni gotowej do lakierowania. Stopień obejmuje: szlifowanie dokładne pokrytych przez blacharza szpachlówką poliestrową lub poprzez cynowanie części prostowanych wzgl. istniejących uszkodzeń, prace osłaniania (nie dotyczy lakierowania części wybudowanych), gruntowanie miejsc naprawianych, szpachlowanie (2 maksymalnie 3 przejścia), uzupełnianie podkładu lakierem przeciwko uderzeniom kamieni (w przypadku, gdy naprawa dotyczy miejsca fabrycznie w ten sposób zabezpieczanego; np. dolna część wzmocnienia wzgl. pasa przedniego, progi itp.), nanoszenie wypełniacza na miejsca naprawiane, lakierowania całej części lakierem dekoracyjnym, suszenie, prace wykończeniowe. Stopień IV lakierowanie naprawcze /LI1 /LE - wymiana częściowa/ a) kompletne usunięcie powłoki lakierniczej i nałożenie nowej, b) lakierowanie naprawcze z gdy powierzchnia nałożonej szpachlówki wynosi powyżej 40% w stosunku do całej lakierowanej powierzchni Ad a): Typowe błędy lakiernicze, które wymagają usunięcia kompletnej powłoki lakierniczej np. duże zmiany korozyjne. łuszczenie się powłok lakierniczych od podłoża, chemiczne uszkodzenie lakieru lub znaczne porowatości względnie spękanie powłoki lakierniczej. Ad b): Np. duże odpryski pochodzące od kamieni, uszkodzenia spowodowane burzą lub gradobiciem, znaczne prostowania części karoserii i wymiany częściowe elementów. Stan na: 09/93 30

Stopień obejmuje: usunięcie powłoki lakierniczej za pomocą środka chemicznego lub dla mniejszych powierzchni za pomocą odpowiedniej maszyny szlifującej (np. szlifierki kątowej), lub szlifowanie dokładne pokrytych przez blacharza szpachlówką poliestrową lub cynowaniem powierzchni zewnętrznych, prace osłaniania (nie dotyczy lakierowania części wybudowanych), nanoszenie podkładu, szpachlowanie (2 maksymalnie 3 przejścia), uzupełnianie podkładu lakierem przeciwko uderzeniom kamieni (w przypadku, gdy naprawa dotyczy miejsca fabrycznie w ten sposób zabezpieczanego; np. dolna część wzmocnienia wzgl. pasa przedniego, progi itp.), nanoszenie wypełniacza na miejsca naprawiane, lakierowania całej części lakierem dekoracyjnym, suszenie, prace wykończeniowe. Stopień I - lakierowanie części nowej części/ /LE całkowicie nowe Ten stopień ma zastosowanie tylko dla kompletnie nowych części, których nie dotyczy stopień IV LE dla wymiany częściowej. Dane tego stopnia obejmują również lakierowanie widocznych i niewidocznych powierzchni wewnętrznych elementu. Stopień obejmuje: dla elementów wspawywanych: szpachlowanie i odnowienie kpl. powłoki lakierniczej elementu sąsiadującego oraz lakierowanie tego elementu lakierem dekoracyjnym mniej więcej na szerokość dłoni. W przypadku konieczności uwzględnienia ujednolicenia odcienia lakieru elementu sąsiadującego, możliwe jest zadanie dla niego lakierowania w stopniu II (lakierowanie wierzchnie dekoracyjne), zeszlifowanie, gruntowanie i lakierowanie wstępne powierzchni wewnętrznych, zagięć i kantów, które po zabudowaniu części nie są dostępne (lub niewystarczająco dostępne), zeszlifowanie podkładu fabrycznego, wzgl. miejscowych uszkodzeń powstałych w wyniku transportu lub składowania (rysy, obtarcia, zagięcia na kantach), Uwaga: zalecane jest wykorzystanie szlifierki oscylacyjnej, prace osłaniania (nie dotyczy lakierowania części (wybudowanych), nanoszenie podkładu, uzupełnianie podkładu lakierem przeciwko uderzeniom kamieni (w przypadku, gdy naprawa dotyczy miejsca fabrycznie w ten sposób Stan na: 09/93 31

zabezpieczanego; np. dolna część wzmocnienia wzgl. pasa przedniego, progi itp.), nanoszenie wypełniacza na miejsca naprawiane, lakierowania całej części lakierem dekoracyjnym, suszenie, prace wykończeniowe, Pozycja główna i praca kombinowana Pozycja główna to pozycja, która obejmuje wszystkie potrzebne do fachowego wykonania czynności prace. Zawiera ona wszystkie konieczne do zrealizowania naprawy lakierniczej kroki postępowania i może być tylko raz uwzględniona w kalkulacji. Praca kombinowana natomiast może być użyta tylko w kombinacji z pozycją główną ponieważ nie zawiera ona wszystkich kroków postępowania (np. przemieszczania obiektu, mieszania farby, prac oczyszczania). W przypadku, gdy lakierowana jest większa liczba części jednego pojazdu należy jedną część zakwalifikować jako pozycję główną, a każdą następną część do lakierowania uwzględnia się jako pracę kombinowaną. Wyjątki dotyczą tylko polerowania oraz prac naklejania pasków ozdobnych oraz napisów ze względu na inny rodzaj przygotowania niż do prac lakierniczych. Należy wprowadzić pierwszą polerowaną część lub pierwszy naklejany pasek/napis jako pozycję głóną niezależnie od faktu pokrywania się z pozycją główną w pracach lakierniczych. Jeśli w pracochłonności pojawia się lakierowanie elementów metalowych i z tworzyw sztucznych pomiędzy dodatkami musi pojawić się dodatek do kombinowanego czasu pracy elementów z tworzyw sztucznych. O ile lakierowana jest większa liczba elementów z tworzyw sztucznych jeden element zaliczany jest jako praca główna, a każdy następny jako praca kombinowana. Dodatkowo pozycja główna, musi spełniać warunek, że jest to część nadwozia, której stopień lakierowania najczęściej występuje w opisie szkody. W zasadzie obowiązuje następująca zasada: Jako pozycja główna po pierwsze powinien być wybrany stopień IV. Jeżeli stopień IV nie jest zawarty w ramach naprawy, to należy następnie jako pracę główną zakwalifikować pozycję ze stopnia III. W przypadku gdy stopień III nie jest ujęty w ramach naprawy to zaleca się poziom I a w końcu II. W przypadku, gdy wszystkie części są kwalifikowane w jednym stopniu, to jako pozycję główną zaleca się dobranie części o największej powierzchni. Stan na: 09/93 32

Uwaga: Podane w danych czasy prac kombinowanych dotyczą elementów bezpośrednio ze sobą graniczących. Dla nie graniczących powierzchni należy czasy prac kombinowanych podwyższyć o 0.2 godz. Pozycje powiązane. Pozycje powiązane to prace dotyczące większej ilości elementów nadwozia np. część przednia, część tylna, bok samochodu. Pozycje powiązane powinny jednakże być zadawane tylko wówczas gdy wszystkie elementy znajdujące się w obszarze naprawy posiadają jednakowy rodzaj uszkodzeń, a co za tym idzie zastosowany ma być jednakowy stopień lakierowania. Dodatki W zależności od wariantu wyposażenia, modelu, instrukcji warsztatu i zakresu uszkodzeń może istnieć konieczność uwzględnienia różnych pozycji szczególnych i dodatkowych. O ile dodatki te nie są zawarte w danych dotyczących poszczególnych stopni lakierowania, mogą być dodatkowo kwalifikowane z uwzględnieniem poniższych zasad: Czasy prac kombinowanych niegraniczących części: Podane w danych czasowych dane dotyczą części graniczących ze sobą. Dla każdej nie graniczącej części należy podwyższyć odpowiednio kombinowany czas pracy o 0.2 godz. (poz. cennika 45 010 4) 1 Lakierowanie części lakierem czarnym matowym 2 Dla dodatkowego lakierowania ram szyb, progów, dolnych elementów wzmocnień bądź pasów przednich i tylnych, kantów błotników itp. lakierem czarnym matowym można stosować: dla części pojedynczej poz. cennika nr 45 011 0 0.4 godz. 3 dla każdej następnej części poz. cennika nr 45 011 4 0.2 godz. 1 w aktualnych danych brak wyszczególniania 2 opcja Y5 3 w systemie Audatex wywoływane automatycznie i rozdzielone na pozycje: 45 011 0 czas dodatkowy 0.2 godz. 45 011 4 czas lakierowania 0.2 godz. Stan na: 09/93 33

a także dodatkowo przynależny materiał: 3 JM na element (tylko lakier UNI) 1 Lakierowanie części wewnętrznych Lakierowanie wewnętrznych powierzchni naprawianych, prostowanych lub odnowionych części (np. ściana grodziowa, podłużnice, belka poprzeczna, podłoga bagażnika itp.) można stosować dodatki: za element poz. cennika nr 45 012 4 0.4 godz. 2 Wskazówka: Wspornik reflektora, przedłużenie podłogi bagażnika, dolne części pasów przedniego lub tylnego nie zaliczane są do elementów wewnętrznych, jeśli stykają się z innym lakierowanym elementem lub lakierowaną powierzchnią wewnętrzną. W ten sposób podłużnica i ściana grodziowa czy też podłużnica i podłoga bagażnika zaliczane są jako jeden element posiadający powierzchnię wewnętrzną. dobór odcienia / natrysk próbny Ewentualne różnice pomiędzy lakierem naprawczym a lakierem oryginalnym powinny być zauważone jeszcze przed naniesieniem lakieru i zminimalizowane przez zastosowanie odpowiedniej korekty odcienia lub wybranie odpowiedniej techniki natryskiwania (metalik). W tym celu powinien być wykonany natrysk próbny. Poz. cennika nr 45 014 0 0.2 godz. (lakiery Uni i metalik) /Audatex dodatkowe zastosowanie rodzaju operacji L z kodem 9959/ W przypadku, gdy dla fachowego wykonania naprawy lakierniczej jest konieczne lakierowanie części sąsiadujących, z reguły podaje się czasy prac kombinowanych stopnia lakierowania II. Mieszalnik do lakierów Znacząca liczba lakierni wyposażona jest dziś w mieszalniki, by wykorzystać pewne plusy składowania lakierów naprawczych. Wymieszanie lakieru naprawczego wg podanej instrukcji mieszania: 1 w aktualnych danych brak wyszczególnienia automatycznie wywoływanych nakładów 2 w systemie Audatex naliczane automatycznie Stan na: 09/93 34

Poz.cennika nr 45 016 0 0.2 godz. /Audatex dodatkowe zastosowanie rodzaju operacji L z kodem 9960/ Lakierowanie wielobarwne Jeżeli odnowiony lub naprawiany element jest lakierowany wielobarwnie (np. Granada SAPHIR - dolna połowa do kantów wytłoczeń srebrna metalizowana, górna połowa niebieski o nazwie środek nocy ) należy wybrać dla głównego koloru (tu srebrny metalizowany) czas pozycji głównej dla całego elementu. Dla drugiego koloru dobiera się czas pracy kombinowanej w stopniu II (lakierowanie wierzchnie). Przykład: Wymiana błotnika Ford Granada Saphir 1 Poz. cennika nr 45 372 0 lakierowanie całego błotnika stopień I, 2 warstwowy metallic - 2,8 rbg / 15 JM dodatkowo: Poz. cennika nr 45 374 4 lakierowanie błotnika ponad górnym kantem stopień II, lakier UNI - 0,5 rbg / 5 JM Lakierowanie tworzyw sztucznych. W celu lakierowania tworzyw sztucznych do materiałów lakierniczych stosowane są specjalne środki w celu uzyskania lepszej przyczepności powłoki oraz dodatki uplastyczniające. Jeśli na jednym pojeździe lakierowane są elementy metalowe oraz z tworzyw sztucznych do czasów lakierowania doliczany jest dodatek na dodanie w/w materiałów stosowany do kombinowanych czasów lakierowania tworzyw sztucznych : Poz. cennika nr 45 018 0 0,4 rbg /pozycja uwzględniona w zapamiętanych danych Audatex/ 1 w aktualnych danych brak możliwości zadania przykładowego modelu Przykład Escort 2 barwne lakierowanie (wywoływane automatycznie po zadaniu odpowiedniej wersji wyposażenia pojazdu): 45 371 4 Błotnik przedni lewy ST I 1,3 rbg 9 JM 45 000 0 Przygotowanie do lakierowania 1,1 rbg 45 375 4 Dodatek lakierownie 2 kolorami 0,1 rbg 4 JM Stan na: 09/93 35

Pozycja główna dla lakierowania tworzyw sztucznych ma zastosowanie wówczas, gdy lakierowane są tylko elementy z tworzyw sztucznych. Lakier ochronny zabezpieczenie przeciw uderzeniom kamieni Dla dodatkowego lakierowania elementów nadwozia 2-składnikowym lakierem zabezpieczającym przed uderzeniami kamieni (np. Fiesta Ghia, Sierra 82 2.0 is) mają zastosowanie następujące dodatki: dla jednego elementu poz. cennika nr 45 013 0 0,7 rbg 1 każdy następny element poz. cennika nr 45 013 4 0,3 rbg 2 do w/w dodatków przysuguje materiał: 3 JM na element 3 /w/w pozycje są zapamiętane w danych Audatex/ Dodatki przysługują jednakże tylko wtedy, jeśli obszar naprawy dotyczy elementów, na które fabrycznie nanoszony jest środek zabezpieczający przed uderzeniami kamieni. O ile np. obszar naprawy dotyczy tylko i wyłącznie np. części drzwi pokrytej środkiem zabezpieczającym można zrezygnować z nakładania lakieru wierzchniego. Zaliczane powinny być wówczas dane jak dla 1 warstwowej metody lakierowania w wymaganym stopniu dla danej powierzchni. Uwaga: dla Scorpio Ghia dla 2 warstwowego lakierowania stosuje się następującą regułę: Dla lakierowania aż do nakładania wierzchniej warstwy dekoracyjnej stosuje się fabryczne czasy i dane JM. Dla dodatkowego nanoszenia warstwy ochronnej mogą być następnie zastosowane następujące dodatki: dla pierwszego elementu (pozycja główna): podany czas i JM stopnia II 1 warstwowej metody lakierowania dla odpowiedniej powierzchni elementu 1 w niektórych modelach 0,8 rbg, dla innych rozdzielone na dwie pozycje 45130 0,4 rbg i 45134 0,3 rbg 2 pozycja wywoływana automatycznie 3 w aktualnych danych brak wyszczególniania automatycznie doliczanych wartości Stan na: 09/93 36