Poszukiwanie osób zaginionych
Zaginięcie osoby - zaistnienie zdarzenia, uniemożliwiającego ustalenie miejsca pobytu osoby fizycznej i zapewnienie ochrony jej życia, zdrowia lub wolności, wymagające jej odnalezienia albo udzielenia pomocy.
http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/zaginieni/50885,zaginieni.html Większośd zaginionych zostaje odnaleziona w ciągu pierwszych 14 dni po zaginięciu. 95 proc. dzieci w ciągu pierwszych 7 dni z powrotem trafia do swoich domów
1. Ustawa o Policji z 06 kwietnia 1990 roku z późn. zmianami. 2. ZARZĄDZENIE NR 124 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 4 czerwca 2012 r. w sprawie prowadzenia przez Policję poszukiwania osoby zaginionej oraz postępowania w przypadku ujawnienia osoby o nieustalonej tożsamości lub znalezienia nieznanych zwłok oraz szczątków ludzkich.
DECYZJA NR 147 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 15 kwietnia 2013 r. w sprawie Centrum Poszukiwao Osób Zaginionych Komendy Głównej Policji CPOZ działa w komórce organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej w sprawach kryminalnych. Zadania: 1) monitorowanie i analiza spraw dotyczących zaginięd osób, prowadzonych przez jednostki Policji; 2) wsparcie eksperckie i analityczne w sprawach dotyczących osób zaginionych kategorii I, wielowątkowych, o dużym stopniu skomplikowania lub będących przedmiotem szczególnego zainteresowania środków masowego przekazu; 3) nadzór nad prowadzonymi poszukiwaniami dotyczącymi zaginięd osób małoletnich oraz zapewnienie bezpośredniego udziału ekspertów Centrum w poszukiwaniach tych osób;
4) wdrożenie w Policji oraz obsługa techniczna i merytoryczna platformy przesyłu informacji w ramach systemu Child Alert ; 5) wspieranie jednostek Policji w prowadzonych działaniach poszukiwawczych w zakresie technicznym, osobowym i informacyjno-logistycznym, w szczególności przez Mobilne Centrum Wsparcia Poszukiwao; 6) współpraca z osobami wyznaczonymi w komendach wojewódzkich Policji oraz Komendzie Stołecznej Policji do bieżącej współpracy z Centrum; 7) współpraca z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się problematyką zaginięd oraz ochroną życia i zdrowia ludzkiego; 8) inicjowanie i prowadzenie współpracy z policyjnymi jednostkami do spraw zaginięd innych paostw,
9) przygotowywanie i realizacja szkoleo obejmujących problematykę zaginięd osób; 10) opracowywanie i doskonalenie procedur lub algorytmów postępowania w sprawach dotyczących prowadzenia przez Policję poszukiwao osób zaginionych, a także postępowania w przypadkach ujawnienia osób o nieustalonej tożsamości lub znalezienia nieznanych zwłok albo szczątków ludzkich.
Osoba zaginiona kategorii I - osoba, która opuściła nagle ostatnie miejsce swojego pobytu w okolicznościach uzasadniających podejrzenie popełnienia na jej szkodę przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności, albo uzasadniających podejrzenie zagrożenia dla jej życia, zdrowia lub wolności, w szczególności: a) wskazujących na realną możliwośd popełnienia przez nią samobójstwa, b) jeśli jest to osoba małoletnia do lat 15 i jej zaginięcie zgłoszono po raz pierwszy, c) jeśli jest to osoba, która z powodu wieku, choroby, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie może kierowad swoim postępowaniem albo wymaga opieki lub pomocy innych osób.
Osoba zaginiona kategorii II - osoba, która opuściła ostatnie miejsce swojego pobytu w okolicznościach nieuzasadniających niezwłocznej potrzeby zapewnienia ochrony jej życia, zdrowia lub wolności, albo udzielenia pomocy, w szczególności gdy: a) nie istnieją przesłanki dotyczące kategorii I i III, b) osoba zaginiona okazywała wcześniej niezadowolenie z własnej sytuacji życiowej lub zamiar jej zmiany, c) osoba zaginiona opuściła ostatnie miejsce swojego pobytu z własnej woli zabierając ze sobą rzeczy osobiste.
Osoba zaginiona kategorii III: a) osoba małoletnia, której zaginięcie jest samowolnym oddaleniem się w wyniku kolejnej ucieczki z domu rodzinnego, domu dziecka lub ośrodka opiekuoczego, bądź innej tego rodzaju placówki, w której przebywała ona na mocy orzeczenia sądu i nie była pozbawiona wolności, o ile nie została zakwalifikowana do kategorii I, b) osoba pełnoletnia, która w związku z przymusowym umieszczeniem jej przez uprawniony organ w szpitalu psychiatrycznym, domu pomocy społecznej, środowiskowym domu samopomocy lub innej tego rodzaju placówce samowolnie oddaliła się ze wskazanego miejsca pobytu, o ile nie została zakwalifikowana do kategorii I, c) osoba małoletnia zaginiona w związku z tzw. porwaniem rodzicielskim, o ile nie została zakwalifikowana do kategorii I.
Porwanie rodzicielskie - jest sytuacją, w której jedno z rodziców lub opiekunów posiadających pełną władzę rodzicielską bez woli i wiedzy drugiego z nich pod pretekstem krótkotrwałego pobytu wywozi lub zatrzymuje osobę małoletnią na stałe, pozbawiając tym samym drugiego rodzica lub opiekuna posiadającego pełną władzę rodzicielską możliwości utrzymywania kontaktu z małoletnim w przysługującym mu zgodnie z prawem zakresie. Gdy nie występują przesłanki z kategorii I i II sytuację taką zalicza się do kategorii III. Gdy zaginięcie zalicza się do kategorii I lub II, nie dokonuje się przyjęcia zawiadomienia jako porwania rodzicielskiego. Również wtedy, gdy sąd rodzinny i nieletnich złożył wniosek do Policji o ustalenie miejsca pobytu osoby małoletniej.
Poszukiwania prowadzi jednostka Policji, na terenie której doszło do zaginięcia, jeżeli miejsce to nie jest znane, to czynności prowadzi jednostka Policji wg ostatniego miejsca pobytu, Czynności poszukiwawcze podejmuje się niezwłocznie. Nie ma obowiązku odczekania 24 lub 48 godzin.
Poszukiwanie osoby -etapy 1. Przyjęcie zawiadomienia o zaginięciu osoby (możliwe zgłoszenie w każdej jednostce Policji w formie zawiadomienia o zaginięciu ): *pełne dane personalne osoby zaginionej, *cechy wyglądu zewnętrznego wraz ze znakami szczególnymi, fotografia, *opis ubioru ze znakami szczególnymi, oznaczenie grupy krwi, *opis przedmiotów posiadanych w czasie zaginięcia, *nr tel. komórkowego, miejsce i okoliczności zaginięcia, informacje o stanie zdrowia osoby zaginionej (choroby, nałogi,, nawyki, skłonności itp.), *rodzaj, czas trwania i skutki poprzednich oddaleo z miejsca pobytu,
*prawdopodobna przyczyna zaginięcia, adresy osób i instytucji, do których mogła udad się osoba zaginiona, *rodzaj i zakres czynności poszukiwawczych podjętych przez rodzinę i inne osoby, *informacje na temat osoby uprawnionej do odebrania osoby zaginionej, *nazwy kont internetowych, portali społecznościowych, do których osoba zaginiona należała, *kryteria umożliwiające uruchomienie Child Alert.
2. Zarejestrowanie osoby do systemu KSIP, nadanie kategorii osób zaginionych (w ciągu trzech godzin). Dane podstawowe: imię, nazwisko, imiona rodziców, nazwisko rodowe matki, data urodzenia, PESEL, płed, narodowośd, miejsce urodzenia, informacje o wykształceniu, inne: dodatkowe nazwiska, imiona, pseudonimy, obywatelstwa. W wyniku rejestracji informacja automatycznie pojawia się w systemie, trafia też do wszystkich paostw Schengen.
Dla ułatwienia wprowadzenia danych istnieje możliwośd pobrania ich z aplikacji Centralna Ewidencja Ludności. 3. Rejestracja okoliczności zaginięcia w KSIP (rodzaj okoliczności, wiek osoby, informacja o fotografii, ubiór, posiadane przedmioty.). 4. Rejestracja poszukiwania w KSIP - czy osoba zaginiona jest małoletnia, - podstawa poszukiwao, - cel- ustalenie miejsca pobytu osoby zaginionej, - przyczyna zaginięcia - kategoria zaginięcia, - dyspozycje- informacja o powiadomieniu jednostki prowadzącej, w przypadku małoletniego także rodzica/opiekuna prawnego, - ostrzeżenia- informacje o stanie zdrowia mogące mied wpływ na zachowanie lub miejsce pobytu osoby.
5. Zakooczenie poszukiwao: ustalenie miejsca pobytu; zgon osoby poszukiwanej. Informacja w KSIP. Policjant przyjmujący zawiadomienie ma obowiązek sprawdzid osobę w KSIP. Gdy osoba jest zarejestrowana przez inną jednostkę Policji odstępuje się od wykonania dalszych czynności. Gdy od momentu zaginięcia do chwili zgłoszenia zawiadomienia upłynęło 5 lat, odstępuje się od przyjęcia zawiadomienia.
Nie dokonuje się rejestracji osoby jeżeli z wcześniejszych ustaleo wynika, że wcześniej miało miejsce jej zaginięcie osoby, która po jej odnalezieniu nie wyraziła zgody na ujawnienie swojego aktualnego miejsca pobytu. Prawo takie ma osoba pełnoletnia.
Child Alert- 2013 r. ZARZĄDZENIE NR 26 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 18 listopada 2013 r. zmieniające zarządzenie w sprawie prowadzenia przez Policję poszukiwania osoby zaginionej oraz postępowania w przypadku ujawnienia osoby o nieustalonej tożsamości lub znalezienia nieznanych zwłok oraz szczątków ludzkich Jest to system wsparcia poszukiwao uprowadzonych i zaginionych osób małoletnich, mający na celu natychmiastowe poinformowanie jak największej liczby osób o prowadzonych przez Policję poszukiwaniach osoby małoletniej za pośrednictwem mediów interaktywnych oraz środków masowego przekazu, w szczególności: telewizji, Internetu, radia, tablic reklamowych.
W przypadku, gdy na podstawie uzyskanych informacji zachodzi uzasadnione podejrzenie, że zaginiona osoba małoletnia, jest ofiarą przestępstwa związanego z pozbawieniem wolności albo jej życie, zdrowie jest bezpośrednio zagrożone, Policja może uruchomid system Child Alert.
Child Alert może zostad uruchomiony, na każdym etapie prowadzonych poszukiwao, jeśli łącznie spełnione zostaną poniższe kryteria: 1) osoba zaginiona w chwili zaginięcia nie ukooczyła 18 roku życia; 2) istnieje uzasadnione podejrzenie, że osoba małoletnia, jest ofiarą przestępstwa związanego z pozbawieniem wolności albo jej życie, zdrowie jest bezpośrednio zagrożone; 3) uzyskano pisemną zgodę od rodzica albo opiekuna prawnego zaginionej osoby małoletniej na rozpowszechnienie komunikatu, a w przypadku braku możliwości nawiązania kontaktu z rodzicem albo opiekunem prawnym uzyskano zgodę sądu rodzinnego i nieletnich;
4) z posiadanych przez Policję informacji wynika, że rozpowszechnienie komunikatu może w realny sposób przyczynid się do odnalezienia małoletniej osoby zaginionej; 5) uzyskane informacje są wystarczające do sporządzenia komunikatu. Komunikat, zawiera informacje dotyczące małoletniej osoby zaginionej, a w szczególności: 1) aktualne zdjęcie osoby małoletniej; 2) wiek i imię osoby małoletniej, a w uzasadnionych przypadkach także jej nazwisko 3)opis ubioru; 4) cechy charakterystyczne; 5) miejsce zaginięcia/zdarzenia; 6) informacje dotyczące okoliczności zaginięcia/zdarzenia; 7) numer telefonu na który mają byd przekazywane informacje o osobie wymienionej w emitowanym komunikacie Child Alert.
Child Alertu nie stosuje się do tzw. porwao rodzicielskich, z wyłączeniem przypadków w których stwierdzono realne wystąpienie bezpośredniego zagrożenia życia, zdrowia osoby małoletniej. Child Alert uruchamiany jest na czas 12 godzin liczony od momentu rozesłania komunikatu o zaginionej osobie małoletniej.
Czynności poszukiwania osoby zaginionej kooczy się, a materiały z wykonanych czynności przekazuje do archiwum, gdy: 1) upłynęło 10 lat od dnia przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu osoby pełnoletniej. 2) upłynęło 5 lat od dnia zaginięcia osoby, która w chwili składania zawiadomienia o zaginięciu osoby miała ukooczone 70 lat. 3) upłynęło 10 lat od dnia, w którym zaginiona osoba osiągnęłaby pełnoletniośd.
W przypadku zakooczenia czynności poszukiwawczych osoby małoletniej należy wykonad progresję wiekową i wprowadzid zdjęcie z prawdopodobnym wyglądem do systemu KSIP. W przypadku osoby dorosłej można wykonad taką progresję.
Zakooczenie poszukiwao osoby zaginionej następuje, gdy: 1) odnaleziono osobę zaginioną lub jej zwłoki, przy czym przez odnalezienie osoby należy rozumied nawiązanie z nią bezpośredniego osobistego kontaktu przez policjanta lub funkcjonariusza innych służb, 2) ustalono miejsce pobytu osoby zaginionej; 3) osoba zaginiona powróciła do miejsca pobytu; 4) odnaleziona, pełnoletnia i nieubezwłasnowolniona osoba zaginiona nie wyraża zgody na ujawnienie osobie uprawnionej swojego aktualnego miejsca pobytu, składając pisemne oświadczenie, zaś odmowę sporządzenia takiego oświadczenia dokumentuje się w notatce służbowej;
5) osoba uprawniona, która zgłosiła zaginięcie, odwoła poszukiwania z uwagi na fakt nawiązania kontaktu z osobą zaginioną i potwierdzenia braku przesłanek wymagających jej dalszego poszukiwania w celu odnalezienia albo udzielenia pomocy; 6) nastąpiło sądowe stwierdzenie zgonu lub sądowe uznanie osoby za zmarłą; 7) upłynęło co najmniej 25 lat od daty zakooczenia czynności poszukiwawczych i przekazania teczki poszukiwania do archiwum wraz z usunięciem informacji dotyczących osoby zaginionej z ewidencji policyjnej.
Dokumentowanie czynności poszukiwania 1. Obligatoryjne jest założenie teczki poszukiwao, po dokonaniu rejestracji, do każdego zgłoszenia zaginięcia osoby w kategorii I i II. 2. Dokumentację z wykonywanych czynności poszukiwawczych przez jednostkę Policji w sprawach poszukiwania osób zaginionych zakwalifikowanych do kategorii III, włącza się do jednej zbiorczej teczki czynności poszukiwawczych, prowadzonych w komórkach organizacyjnych jednostek Policji wykonujących te czynności..
Ujawnienie NN osoby Zakres wstępnych czynności identyfikacyjnych obejmuje w szczególności: 1) ustalenie faktów i okoliczności ujawnienia NN osoby, w tym przez nią podawanych; 2) rozpytanie świadków; 3) sprawdzenie poczynionych ustaleo; 4) badanie lekarskie NN osoby; 5) opis cech wyglądu zewnętrznego, w tym znaków szczególnych, ubioru i posiadanych przedmiotów oraz ustalenie potencjalnego wieku osoby;
6) niezwłoczne sporządzenie fotografii sygnalitycznej; 7) sprawdzenie NN osoby przy pomocy urządzenia do szybkiej identyfikacji daktyloskopijnej, niezwłoczne pobranie odbitek linii papilarnych palców rąk i dłoni oraz przeprowadzenie wywiadu daktyloskopijnego metodą elektroniczną za pomocą urządzenia LiveScan wraz z wydrukiem karty daktyloskopijnej lub metodą tradycyjną.
Policjant prowadzący czynności identyfikacyjne obowiązany jest w szczególności do: 1) rejestracji informacji o ujawnieniu NN osoby i jej zdjęcia sygnalitycznego w ewidencji policyjnej oraz przeprowadzenia lub zlecenia przeprowadzenia typowania polegającego na porównaniu cech wyglądu zewnętrznego i znaków szczególnych NN osoby ze stosownymi zbiorami ewidencji policyjnej; 2) dokonania analizy informacji uzyskanych w wyniku dotychczas podjętych czynności identyfikacyjnych oraz opracowania planu przedsięwzięd identyfikacyjnych; 3) pobrania na kartę daktyloskopijną odcisków linii papilarnych palców w przypadku negatywnego rezultatu sprawdzenia NN osoby przy pomocy urządzenia do szybkiej identyfikacji daktyloskopijnej, a następnie przeprowadzenia na tej podstawie wywiadu daktyloskopijnego, którego wynik wraz z kartą daktyloskopijną należy włączyd do teczki identyfikacji;
4) pobrania od NN osoby materiału biologicznego i zlecenia oznaczenia jego kodu genetycznego w terminie 60 dni od dnia ujawnienia NN osoby; 5) dokonywania systematycznych typowao, nie rzadziej jednak niż raz na 90 dni.
Ustalenie tożsamości NN osoby następuje wtedy, gdy: 1) rozpozna ją członek najbliższej rodziny, opiekun prawny lub co najmniej dwie osoby, które bezpośrednio ją znały; 2) zostaną zebrane inne dowody stwierdzające tożsamośd osoby, w tym pozytywny wynik porównania kodu genetycznego lub potwierdzenie tożsamości w drodze wywiadu daktyloskopijnego lub badao antroposkopijnych; 3) NN osoba poda swoje prawdziwe dane osobowe, co zostanie potwierdzone; 4) wpłynie informacja od pracownika właściwego przedstawicielstwa dyplomatycznego Rzeczypospolitej Polskiej lub zagranicznych władz, potwierdzająca tożsamośd osoby.
Osoby żywe co się dzieje, gdy nie można ustalid tożsamości? 23 Zarządzenia nr 124/2012 Komendanta Głównego Policji 1. Jeżeli w ciągu roku od ujawnienia NN osoby jej tożsamośd nie zostanie ustalona, policjant prowadzący identyfikację występuje za pośrednictwem prokuratora do właściwego miejscowo sądu rejonowego z wnioskiem o wydanie orzeczenia będącego podstawą do sporządzenia aktu urodzenia osoby o nieustalonej tożsamości na podstawie przepisów o aktach stanu cywilnego; nadanie personaliów w tym trybie nie stanowi ustalenia tożsamości NN osoby. 2. Po sporządzeniu aktu urodzenia, policjant prowadzący identyfikację dokonuje stosownych uzupełnieo rejestracji w ewidencji policyjnej, a czynności identyfikacyjne wykonuje przez następne 3 lata, licząc od dnia sporządzenia tego aktu.
ZARZĄDZENIE NR 124 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 4 czerwca 2012r. w sprawie prowadzenia przez Policję poszukiwania osoby zaginionej oraz postępowania w przypadku ujawnienia osoby o nieustalonej tożsamości lub znalezienia nieznanych zwłok oraz szczątków ludzkich. 30. 1. W przypadku znalezienia NN zwłok dyżurny jednostki Policji, właściwej miejscowo dla znalezionych NN zwłok, podejmuje działania określone w przepisach o metodach i formach wykonywania zadao przez dyżurnego jednostki Policji, w szczególności: 1) organizuje zabezpieczenie miejsca znalezienia NN zwłok; 2) zapewnia przyjazd lekarza celem stwierdzenia zgonu; 3) kieruje na miejsce zdarzenia policjantów grupy operacyjnoprocesowej celem wykonania czynności w niezbędnym zakresie i wyznacza kierownika tej grupy; 4) zawiadamia właściwego miejscowo prokuratora rejonowego.
31. 1. Na miejscu znalezienia NN zwłok należy wykonad w szczególności następujące czynności: 1) dokonad oględzin NN zwłok i miejsca ich znalezienia oraz zabezpieczyd znalezione ślady i przedmioty; 2) pobrad odbitki linii papilarnych palców rąk i dłoni; 3) pobrad próbki biologiczne w celu przeprowadzenia analizy DNA; 4) wykonad zdjęcia NN zwłok, ze szczególnym uwzględnieniem cech charakterystycznych, w tym: blizn, tatuaży, znamion itp.; 5) przeprowadzid penetrację terenu przyległego do miejsca znalezienia NN zwłok; 6) przeprowadzid rozpoznanie posesyjne; 7) spowodowad otwarcia; zabezpieczenie NN zwłok do czasu ich 8) uzyskad wstępną ocenę biegłego lekarza co do przyczyny śmierci.
33. Prowadząc identyfikację NN zwłok należy stosowad następujące metody identyfikacji: 1) porównanie kodu genetycznego DNA; 2) porównanie odbitek linii papilarnych; 3) badanie uzębienia i innych danych odontologicznych; 4) badanie radiologiczne; 5) badania antroposkopijne; 6) porównanie cech rysopisowych i znaków szczególnych, w tym blizn i tatuaży; 7) porównanie danych medycznych o przebytych zabiegach leczniczych oraz chirurgicznych; 8) identyfikacja rzeczy osobistych; 9) identyfikacja na podstawie dokumentów ujawnionych przy NN zwłokach lub szczątkach NN zwłok; 10) rozpoznanie przez świadków, członków rodziny lub znajomych.
37. 1. NN zwłoki uważa się za zidentyfikowane, gdy: 1) rozpoznał NN zwłoki członek najbliższej rodziny, opiekun prawny lub co najmniej dwie osoby, które bezpośrednio znały zmarłego; 2) uzyskano pozytywny wynik wywiadu daktyloskopijnego lub pozytywną ekspertyzę daktyloskopijną; 3) zebrano inne dowody stwierdzające tożsamośd NN zwłok, w tym pozytywną ekspertyzę badao genetycznych lub antroposkopijnych; 4) wpłynie informacja od pracownika właściwego przedstawicielstwa dyplomatycznego Rzeczypospolitej Polskiej lub zagranicznych władz potwierdzająca tożsamośd NN zwłok. Rozpoznanie dzięki opublikowaniu wizerunku w środkach masowego przekazu.
Po wyczerpaniu możliwości identyfikacyjnych i dokonaniu analizy zgromadzonych materiałów, nie wcześniej jednak niż przed upływem 3 lat od dnia ujawnienia NN zwłok, policjant prowadzący czynności identyfikacyjne może podjąd decyzję o zakooczeniu tych czynności.
Wybrane metody identyfikacji osób i zwłok
Identyfikacja osób na podstawie zdjęd fotograficznych Wykorzystywana jest w przypadku poszukiwania sprawców przestępstw oraz ustalania tożsamości osób o nieznanej tożsamości. Zdjęcie sygnalityczne, legitymacyjne, z monitoringu, okazjonalne porównywane jest z portretem fotograficznym porównawczym wykonanym dla celów badao.
Etapy ekspertyzy: 1. Ustalenie typu, kształtu, wielkości elementów budowy twarzy na zdjęciach (kształt twarzy, kształt i długośd włosów, kształt czoła, długośd, szerokośd i kształt brwi, kształt oczu, ustawienie szpary ocznej, długośd i szerokośd nosa, profil i ustawienie kooca nosa, kształt ust, wyprofilowanie czerwieni wargowej, znamiona, blizny itp. ). W przypadku stwierdzenia podobieostwa oraz możliwości wytłumaczenia różnic jakością zdjęcia lub różnicą wieku przechodzi się do następnego etapu badao.
2. Porównanie zdjęd. Metody (mogą byd zastosowane łącznie): - metoda graficzno- porównawcza- graficzne oznaczenie na porównywanych zdjęciach indywidualnych cech wyglądu twarzy (np. znamiona, blizny, specyficzny przebieg konturów elementów twarzy, asymetrie).
T. Przybyła, Badania antroposkopijne w praktyce kryminalistycznej, Kryminalistyka w walce z przestępczością. Materiały z konferencji, Katowice 2013.
- Metoda pomiarowo porównawcza- pomiar i porównanie wartości określonych odcinków np. między punktami bocznymi oczu, punktami bocznymi ust a punktami bocznymi oczu. - Metoda pomiaru kątów polega na porównaniu wartości kątów zawartych pomiędzy prostymi pomocniczymi poprowadzonymi przez określone punkty twarzy wyznaczone na portretach fotograficznych np. od kąta ust do kąta przyśrodkowego oka, od podstawy nosa do kąta bocznego oka.
- Metoda montażowa analiza stopnia dopasowania zestawionych ze sobą w linii poziomej, pionowej lub łamanej odpowiadających sobie wybranych elementów twarzy na zdjęciach.
- Metoda konturowa- analiza stopnia zgodności konturów elementów twarzy.
W badaniach identyfikacyjnych nie istnieje określona minimalna ilośd cech wspólnych, w opiniowaniu ważna jest jakośd zdjęd. W praktyce przeprowadza się badania z wykorzystaniem wszystkich możliwych dostępnych metod, po analizie cech grupowych wyznacza się cechy indywidualne metodą graficzno-porównawczą, po czym sprawdza się wyniki metodą montażu i dodatkowo komputerową.
J. Wócikiewicz, Ekspertza sądowa. Wybrane zagadnienia, Wolters Kluwers, 2007
Ustalanie progresji wiekowej na podstawie zdjęcia osoby poszukiwanej na podstawie zdjęd fotograficznych. Zgodnie z zarządzeniem nr 124 KGP Z 04.06.2012 r., przed zakooczeniem czynności poszukiwawczych osoby zaginionej, małoletniej, należy wykonad progresję wiekową tej osoby. Starzenie się jest procesem złożonym, zależy od wielu czynników: społecznych, ekonomicznych, środowiskowych, zawodowych, genetycznych. Nie zawsze dają się w pełni przewidzied.
T. Przybyła, Badania antroposkopijne w praktyce kryminalistycznej, Kryminalistyka w walce z przestępczością. Materiały z konferencji, Katowice 2013.
http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/110194
T. Przybyła, Badania antroposkopijne w praktyce kryminalistycznej, Kryminalistyka w walce z przestępczością. Materiały z konferencji, Katowice 2013.
Badanie uzębienia i innych danych odontologicznych. Uzębienie jest odporne na zmiany pośmiertne, wysoką temperaturę, czynniki mechaniczne, chemiczne.
Możliwości badawcze : 1. Ustalenie pochodzenia zębów ludzkie, zwierzęce, określenie rodzaju zęba, zębów w sytuacji znalezienia fragmentów czaszki. 2. Określenie cech uzębienia, ustalenie cech leczenia zębów, określenie cech protetycznych (protezy zębowe, mostki, korony, implanty). 3. Określenie wieku przyżyciowego na podstawie zębów. 4. Określenie płci człowieka.
5. Ustalenie DNA na podstawie badao miazgi zębowej. 6. Identyfikacja zwłok na podstawie uzębienia. 7.Prowadzenie rejestrów stomatologiczych umożliwiających identyfikację zwłok.
Do identyfikacji niezbędna jest dokumentacja stomatologiczna zawierająca opis stanu uzębienia, obecnośd, brak zębów stałych, mlecznych, mądrości, stany chorobowe, stany po leczeniu, wypełnienia, nieprawidłowości zgryzu, sztuczne uzupełnienia, stan powierzchni żującej. Identyfikacja na podstawie stanu uzębienia jest szczególnie przydatna w przypadku zwłok rozkawałkowanych, spalonych, w stanie rozkładu gnilnego lub zeszkieletowanych.
Badania radiologiczne- polegają na porównaniu przedśmiertnych i pośmiertnych zdjęd rentgenowskich. Nie zawsze takie zdjęcia istnieją. Są szczególnie przydatne w przypadkach zwłok w stanie zaawansowanego rozkładu oraz znalezionych w ziemi, a także przy identyfikacji ofiar zdarzeo masowych.
Zdjęcia rentgenowskie wykonane pośmiertnie porównuje się z odpowiednimi przyżyciowymi zdjęciami RTG jeżeli istnieją podstawy, że może to byd identyfikowana ofiara. Na zdjęciach muszą byd pewne elementy charakterystyczne (np. zmiany patologiczne). Wykorzystuje się zdjęcia różnych części organizmu, ciała ludzkiego.
Do celów identyfikacyjnych mogą byd wykorzystywane, a widoczne na zdjęciach rtg: - urazy mechaniczne, - zniekształcenia zawodowe, - nieprawidłowe zrosty, - zwapnienia kośdca, - np. brak nerki, - zmiany w płucach, - implanty, - śruby chirurgiczne i inne.
Porównanie danych medycznych z przebytych zabiegów leczniczych i chirurgicznych (implanty) z wynikami badao zwłok. Porównanie znaków szczególnych- blizn, tatuaży.
Porównanie rysopisu zwłok z wyglądem wytypowanej osoby zaginionej jest metodą zawodną. Opis może byd subiektywny, pozbawiony nomenklatury anatomicznej, zwłoki mogą odbiegad wyglądem od tego przyżyciowego. Uzyskanie danych rysopisowych nie jest możliwe w przypadku zwłok objętych zaawansowanym procesem gnilnym.
Identyfikacja zwłok metodą superprojekcji. Polega na wykorzystaniu zdjęd portretowych zaginionej osoby typowanej do identyfikacji i zdjęd czaszki. Jest to nakładanie fotografii wizerunku zaginionej osoby na fotografię czaszki z przenikaniem się obrazów (techniki fotograficzne, komputerowe).
Superprojekcja fotograficzna Polega na nałożeniu na wspólny ekran zdjęcia czaszki oraz fotografii wytypowanej osoby. Ważne, aby poszczególne elementy twarzy pokrywały się (czerep- zarys czoła, oczodołyoczy, otwory słuchowe-otwory uszu..). Wynik rejestrowany jest fotograficznie, zaznaczane są ewentualne niezgodności, opisuje się je i uzasadnia. Videosuperprojekcja Wymaga wykorzystania dwóch kamer video (jedna skierowana na zdjęcie osoby, druga na czaszkę). Obraz czaszki i fotograficzny wyświetlane są jednocześnie na ekranie komputera jako przenikający się obraz.
J. Wócikiewicz, Ekspertza sądowa. Wybrane zagadnienia, Wolters Kluwers, 2007
Superprojekcja komputerowa- laserowy zapis wyglądu badanej czaszki i przedstawienie go na obrazie komputera. 1. Nałożenie obrazów to wstępny etap. 2. Kolejny to poszukiwanie zgodności między lokalizacją indywidualnych cech morfologicznych szczegółów twarzy (ustawienie gałek ocznych, łuków brwiowych, ustawienie nosa, szpary ust, brody, wysokości ujścia przewodów słuchowych zewnętrznych w obrębie małżowin usznych a lokalizacją oczodołów, otworu gruszkowatego nosa, przewodów słuchowych zewnętrznych i guzowatości bródkowej oraz łuków jarzmowych).
Poszukuje się również zgodności między lokalizacją punktów antropometrycznych naniesionych na fotografię twarzy i na fotografię czaszki. Metoda superprojekcji nie daje możliwości kategorycznego identyfikowania zwłok. Opinię pewną uzyskad można jedynie w przypadku, gdy możliwe jest wykazanie zgodności między indywidualnymi cechami uzębienia i czaszki.
Nowa metoda kryminalistycznej identyfikacji zwłok ludzkich, Stanisław Pikulski, Mirosław Kaliszczak, Wydawn. Wyższej Szkoły Policji, 1998
T. Przybyła, Badania antroposkopijne w praktyce kryminalistycznej, Kryminalistyka w walce z przestępczością. Materiały z konferencji, Katowice 2013.
Metoda rekonstrukcji plastycznej (Gierasimowa) stosowana jest wtedy, gdy brakuje materiału porównawczego (zdjęd, profilu genetycznego, dokumentacji stomatologicznej, rentgenowskiej, daktyloskopijnej), gdy zwłoki są w daleko posuniętym stanie rozkładu lub w znacznym stopniu zwęglone. Na podstawie anatomicznych zależności między morfologią czaszki a kształtem mięśni i powłok skórnych twarzy stosuje się rzeźbiarską technikę nakładania substancji plastycznej i modelowania jej na kształt części miękkich twarzoczaszki. Uzyskuje się jedynie względną podobiznę twarzy.
S. Pikulski, M. Kaliszczak, Nowa metoda kryminalistycznej identyfikacji zwłok ludzkich Wydawn. Wyższej Szkoły Policji, 1998
Komputerowa rekonstrukcja twarzy na podstawie czaszki przy wykorzystaniu systemu POL-SIT (Rekonstrukcja). 1. Wprowadzenie do pamięci komputera obrazu czaszki i zaznaczenie markerów przedstawiających usytuowanie, wielkości oraz wzajemne proporcje poszczególnych elementów budowy głowy. 2. Tworzenie obrysu głowy z widocznym konturem czaszki. 3. Dobieranie z bazy danych elementów twarzy.
Centralne Laboratorium Kryminalistyczne
Zidentyfikowanie zwłok wymaga wykorzystania odpowiedniego materiału porównawczego. Może pochodzid: - z baz danych (porównanie linii papilarnych, profilu genetycznego), - od wytypowanych osób, - z placówek medycznych, - w przypadku badao DNA od krewnych. Nie zawsze jest on dostępny z powodu braku możliwości wytypowania osób, od których można go uzyskad.