BILANS POTRZEB POMOCY SPOŁECZNEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO na 2008 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI w Łodzi Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi BILANS POTRZEB POMOCY SPOŁECZNEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO na 28 r. Łódź 27 r.

Wydawca: Regionalne Centrum Polityki Społecznej przy Urzędzie Marszałkowskim w Łodzi ul. Traugutta 25, 9-113 Łódź

SPIS TREŚCI Wstęp str. 5 Diagnoza województwa łódzkiego str. 6 Cele zadania obowiązki pomocy społecznej str. 12 Część I. Zadania gmin z zakresu zadań pomocy społecznej str. 14 Część II. Zadania powiatów z zakresu zadań pomocy społecznej str. 18 Podsumowanie str. 155 3

4

WSTĘP Sporządzanie bilansu potrzeb w zakresie pomocy społecznej należy do zadań własnych samorządu województwa. Jest ono realizowane zgodnie z art. 21 pkt. 8 ustawy z dnia 12 marca 24 r.o pomocy społecznej. Na podstawie danych zebranych z ośrodków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie powstała zbiorcza informacja o potrzebach z zakresu pomocy społecznej. Zebrany materiał służy jednostce regionalnej do dokonywania analiz i oceny zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej, opracowywania regionalnych programów pomocy społecznej wspierających samorządy lokalne w działaniach na rzecz ograniczenia przyczyn ubóstwa. Pozwala też określić główne kwestie społeczne występujące w regionie. Od dobrze i rzetelnie zrobionej diagnozy na szczeblu lokalnym zależy zapobieganie problemom, udoskonalanie systemu wsparcia. Informacje o zbieraniu danych do bilansu potrzeb z zakresu pomocy społecznej na 28 r. zostały opublikowane na stronie internetowej: www.rcpslodz.pl ( aktualności pomoc społeczna). Każdy ośrodek pomocy społecznej i powiatowe centrum pomocy rodzinie w lipcu 27 r. zostały pisemnie powiadomione o sposobie zbierania i terminie nadsyłania danych do jednostki regionalnej. Bilans potrzeb na 28 r. z zakresu pomocy społecznej dla województwa łódzkiego obejmuje dane ze 176 gminnych jednostek pomocy społecznej i 24 powiatowych jednostek pomocy społecznej. Danych ze swego terenu nie przesłał tylko jeden ośrodek pomocy społecznej. Powstały dokument zawiera zbiorcze opracowanie potrzeb w zakresie liczby osób potrzebujących wsparcia jak i planowanych kosztów realizacji poszczególnych zadań. Bilans potrzeb na 28 r. składa się z dwóch części: - pierwsza część to zadania z zakresu pomocy społecznej realizowane przez ośrodki pomocy społecznej, - druga część to zadania z zakresu pomocy społecznej realizowane przez powiatowe centra pomocy rodzinie. 5

Wyszczególnione obszary działania uporządkowano wg następujących zadań ustawowych: - potrzeby w zakresie realizacji zadań własnych o charakterze obowiązkowym, - potrzeby w zakresie realizacji zadań własnych o charakterze fakultatywnym, - potrzeby w zakresie realizacji zadań zleconych. Bilans potrzeb pomocy społecznej województwa łódzkiego na 28 r. wzorem lat ubiegłych, zawiera dane zarówno w zestawieniu analitycznym jak i tabelarycznym. Mamy nadzieję, że prezentowany materiał okaże się narzędziem przydatnym, jako źródło informacji o nakładach finansowych niezbędnych w pomocy społecznej i priorytetowych zadaniach w ramach posiadanych przez gminy i powiaty kompetencji ustawowych. Diagnoza województwa łódzkiego Województwo łódzkie jest położone w centrum kraju. Strukturę administracyjną regionu tworzą 3 miasta na prawach powiatu, 21 powiatów ziemskich oraz 177 gmin w tym: 18 miejskich, 24 miejsko gminnych i 135 wiejskich. Liczba ludności na dzień 31.12.26 r. wynosiła: 2.566.229 osób. Do realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej na szczeblu gminnym powołane są ośrodki pomocy społecznej. W regionie łódzkim działa 177 ośrodków pomocy społecznej, w tym: 135 gminnych ośrodków pomocy społecznej, 16 miejskich ośrodków pomocy społecznej, 23 miejsko - gminnych ośrodków pomocy społecznej, 2 miejskie ośrodki pomocy rodzinie i 1 miejskie centrum pomocy społecznej. Trzy ośrodki wykonują zadania gminy i powiatu. W 26r. pomocą społeczną objętych było 127.297 rodzin (stanowiły 6,82% wszystkich rodzin objętych pomocą w kraju), a liczba osób żyjąca w tych rodzinach wyniosła 343.353, co stanowiło ok. 13,38% ludności województwa. W stosunku do innych województw w naszym regionie liczba osób w rodzinach korzystających ze świadczeń w stosunku do liczby ludności w województwie była stosunkowo niewielka. Niższa była w: śląskim ( 1,74%), opolskim (12,11%), małopolskim (13,15%). W pozostałych województwach udział osób żyjących w rodzinach objętych pomocą ops-ów w stosunku do liczby mieszkańców danego województwa był wyższy niż w regionie łódzkim. Np. w świętokrzyskim wynosiła 24,16%, warmińsko mazurskim 23,2%, w kujawsko-pomorskim 19,8%. Powyższe ilustruje wykres nr 1. 6

7

W łódzkim wśród wszystkich rodzin objętych w 26 r. pomocą największą liczebnie grupę stanowiły gospodarstwa jednoosobowe (34,6%). Gospodarstwa dwuosobowe stanowiły 18,65 %, trzyosobowe 17 %. Najmniejszy udział był rodzin o liczbie 6 osób i więcej 6,17%. Rodziny z dziećmi stanowiły 44,71% wszystkich rodzin objętych pomocą. Wykres nr 2. Wśród rodzin z dziećmi korzystających z pomocy społecznej największą grupą były rodziny mające na utrzymaniu jedno dziecko 36,6%. Drugą grupę stanowiły rodziny mające na utrzymaniu dwoje dzieci 35,37%. Rodziny emerytów i rencistów stanowiły 16,34% wszystkich rodzin klientów ops-ów. Nie zmieniają się powody przyznawania pomocy. Pierwsze miejsce nadal zajmuje ubóstwo (66.28 rodzin), drugie bezrobocie (61.825 rodzin). Kolejne przyczyny udzielania pomocy to: długotrwała choroba, niepełnosprawność i bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Wykres nr 3. Na koniec grudnia 26 r. we wszystkich jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej w województwie łódzkim zatrudnione były 8.224 osoby (7% wszystkich zatrudnionych w jednostkach w kraju), w tym: - służby wojewody realizujące zadania z zakresu pomocy społecznej - 2 osób (7 miejsce wśród 16 województw), - regionalne ośrodki pomocy społecznej 5 osób pracujących na rzecz pomocy społecznej (co plasuje łódzkie na ostatnim miejscu w kraju), - powiatowe centra pomocy rodzinie 285 osób (4 miejsce w kraju, stanowią: 7,28 % wszystkich pracowników pcpr w Polsce), - ośrodki pomocy społecznej 2.57 osób (6 miejsce w kraju, pracownicy ops-ów województwa łódzkiego stanowią 6,2% wszystkich pracowników opsów w kraju), - domy pomocy społecznej 3.678 osób (5 miejsce w kraju, stanowią 7,51% wszystkich pracowników dps w kraju), - placówki opiekuńczo wychowawcze 1.66 osób (4 miejsce w kraju, stanowią 8 % wszystkich pracowników placówek zatrudnionych w kraju), - ośrodki wsparcia 567 osób (4 miejsce w kraju). Wykres nr 4. Na terenach gmin oprócz ośrodków pomocy społecznej zadania z zakresu pomocy społecznej realizują inne jednostki organizacyjne o zasięgu lokalnym finansowane z budżetu gmin ze środków na pomoc społeczną. Wśród nich są np. środowiskowe domy samopomocy. W naszym regionie gmina prowadzi 15 takich domów, co pod względem liczebności placówek daje nam 12 miejsce w kraju, mniej śds.-ów mają tylko: woj. podlaskie (8), dolnośląskie, opolskie ( po 9), warmińsko- mazurskie (13). W województwach działają też środowiskowe domy samopomocy prowadzone przez 8

9

1

11

inny podmiot. W łódzkim jest ich 8, co daje nam 3 miejsce w kraju (więcej mają: woj. pomorskie (21) i woj. małopolskie (18). Innymi jednostkami są ośrodki interwencji kryzysowej- w łódzkim jest ich 9 (5 prowadzi gmina, 4 inny podmiot), co daje nam 2 miejsce w kraju. Większą liczbę ośrodków ma tylko woj. śląskie 13. Ośrodki interwencyjne działające na obszarze regionu łódzkiego stanowią 15,52% wszystkich ośrodków interwencji kryzysowej działających w Polsce. Mieszkań chronionych nasze województwo ma 3 (1 prowadzi gmina, 2 inny podmiot). Taka sama liczba mieszkań jest w wielkopolskim, podkarpackim. Większa liczba jest w śląskim (48), pomorskim (25), lubelskie (8), małopolskie, mazowieckie, warmińsko mazurskie (po 7) i dolnośląskie (5). Mniejszą liczbę mieszkań chronionych mają tylko: woj. zachodniopomorskie (2), świętokrzyskie (1), lubuskie (1) i kujawskopomorskie (2). Najgorszy stan zasobów jednostek prowadzonych przez podmioty lokalne przedstawia się w domach pomocy społecznej i rodzinnych domach pomocy. Jeśli chodzi o domy pomocy społecznej jesteśmy jednym z 6 województw, które nie posiada żadnego gminnego dps-u. Podobna sytuacja jest w woj.: kujawsko- pomorskim, lubelskim, podkarpackim, podlaskim i zachodniopomorskim. Rodzinnych domów pomocy ogólnie jest bardzo mało. Działa ich tylko 1 w całym kraju: 3 w pomorskim, 1 w świętokrzyskim, 6 w wielkopolskim. W łódzkim podobnie jak we wszystkich pozostałych regionach nie ma żadnego rodzinnego domu pomocy. CELE - ZADANIA - OBOWIĄZKI POMOCY SPOŁECZNEJ Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Organy administracji rządowej i samorządowej przy partnerskiej współpracy z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi organizują szeroko pojętą pomoc społeczną. Celem instytucji pomocy społecznej jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im godnego życia. Zadaniem pomocy społecznej jest przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych rodzin poprzez podejmowanie działań, które zmierzają do usamodzielnienia się osób i rodzin oraz ich pełnej integracji ze środowiskiem. 12

Prawo korzystania ze świadczeń z pomocy społecznej przysługuje: 1. osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 2. cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiadającym zezwolenie na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust.1 pkt. 13 ustawy z dnia 13 czerwca 23 r. o cudzoziemcach, zgody na pobyt tolerowany lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy; 3. mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt. 4 ustawy z dnia 14 lipca 26 r. o wjeździe na terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej członków ich rodzin, posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Osobom lub rodzinom może być udzielona pomoc społeczna w szczególności z powodu: 1. ubóstwa; 2. sieroctwa; 3. bezdomności; 4. bezrobocia; 5. niepełnosprawności; 6. długotrwałej lub ciężkiej choroby; 7. przemocy w rodzinie; 8. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności; 9. bezdomności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych; 1. braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe placówki opiekuńczo - wychowawcze; 11. trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy; 12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego; 13. alkoholizmu lub narkomanii, 14. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej; 15. klęski żywiołowej lub ekologicznej. Pomoc społeczna polega w szczególności na : 1. przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń; 2. pracy socjalnej; 13

3. prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej; 4. analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej; 5. realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych; 6. rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb. W zakresie ustalonych ustawą - na organach administracji rządowej oraz jednostkach samorządu terytorialnego spoczywa obowiązek zapewnienia realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej. CZĘŚĆ I Zadania gmin z zakresu zadań pomocy społecznej I. Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy: 1) opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka; 2) sporządzanie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej; 3) udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym; 4) przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych; 5) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych; 6) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego; 7) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom nie mającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia; 8) przyznawanie zasiłków celowych w formie biletu kredytowanego; 9) opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie nie zamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem; 1) praca socjalna; 11) organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi; 14

12) prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego lub mieszkaniach chronionych; 13) tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną; 14) dożywianie dzieci; 15) sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym; 16) kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu; 17) sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej właściwemu wojewodzie, również w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu informatycznego; 18) utworzenie i utrzymywanie ośrodka pomocy społecznej, w tym zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników. II. Do innych zadań własnych gminy należy: 1) przyznawanie i wypłacanie zasiłków specjalnych celowych; 2) przyznawanie i wypłacanie pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie w formie zasiłków, pożyczek oraz pomocy w naturze; 3) prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki; 4) podejmowanie innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych, 5) współpraca z powiatowym urzędem pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy oraz informacji o wolnych miejscach pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i o szkoleniach. III. Do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę należy: 1) przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych; 2) opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia; 3) organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi; 4) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną; 5) prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi; 6) realizacja zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej, mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwój specjalistycznego wsparcia; 7) przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych, a także udzielenie schronienia, posiłku oraz niezbędnego ubrania cudzoziemcom, o których mowa w art. 5a. 15

Zadania gmin z zakresu pomocy społecznej Zadania z zakresu pomocy społecznej w zdecydowanej części to zadania własne gmin. W ramach tych zadań w 26r. udzielono świadczeń 157.844 osobom, co stanowiło 6,16% wszystkich mieszkańców województwa. Mniejszy procentowy udział mieszkańców w korzystaniu z pomocy w ramach zadań własnych był w woj.: małopolskim (4,83%), opolskim (4,81%), śląskim (4,88%), wielkopolskim (5,56%), mazowieckim (5,5%), dolnośląskim (5,92%). Zadania własne gmin o charakterze obowiązkowym Ośrodek Pomocy Społecznej na podstawie zapisu ustawowego zawartego w art. 48 ustawy o pomocy społecznej udziela schronienia, posiłku i niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym. Udzielenie schronienia następuje poprzez przyznanie tymczasowego miejsca noclegowego w noclegowniach, schroniskach, domach dla bezdomnych i innych miejscach dających schronienie (np. ośrodki interwencji kryzysowej, hostele). W 28 r. 357 osób będzie wymagało pomocy w formie schronienia, planowany koszt pomocy określony jest na: 748.575 zł. Z rozpoznania potrzeb zgłaszanego przez gminy województwa, liczba osób wymagających pomocy w następnym roku wzrasta 3,5 razy w stosunku do liczby osób, którym udzielono pomocy w 26 r. Analizując realizację świadczenia na przestrzeni lat: 24-26 liczba osób wymagających umieszczenia w noclegowni czy schronisku utrzymuje się na podobnym poziomie (w 24 r. schronienia udzielono 89 osobom, w 25 r. schronienia udzielono 17 osobom, w 26r. 11 osobom). Inną obowiązkową formą pomocy realizowaną przez gminy jest zapewnienie ubrania odpowiedniego do indywidualnych właściwości osoby i pory roku. Plan na 28 r. przewiduje objęcie tą formą pomocy 3.2 osób, na kwotę 525.37 zł. Obserwuje się niemal sześciokrotny wzrost liczby klientów w stosunku do zaspokojenia potrzeb w 26 r. Liczba podopiecznych objętych pomocą na przestrzeni lat była bardzo zróżnicowana. Dla porównania: w 24 r. ubrania przydzielono 164 osobom, w 25 r. 485 osobom, w 26 r. 56. Tabela nr 1. 16

Tabela nr 1. Zadania w asne gmin o charakterze obowi zkowym - bilans potrzeb pomocy spo ecznej województwa ódzkiego na 28r. Schronienie Posi ki w tym dla dzieci Sprawianie pogrzebu Ubranie Us ugi opieku cze ogó em w tym us ugi specjalis tyczne Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Be chatów m. 4 744 5 82 17657 4765 78 16985 445 4165 12 144 1 34378 58719 3 791 Be chatów gm. 3 36 42 32 4 91 3 375 866 546 2 8 2 2 2 72 6 Dru bice 414 33469 116 25 33 59 928 3 75 Kleszczów 1 365 18 4 43 25 1 35 8 588 228 Kluki 21 47 65 16 32 576 226 2 7 Rusiec 2 185 555 2 185 555 bd 4 8 Szczerców 17 272 5984 17 272 5984 3594 3 12 4 372 41352 Zelów 2 36 36 46 644 161 39 546 1365 966 2 5 5 1 15 6 16128 29664 Razem: 1 1829 146 2598 389254 1259 225 354335 94 7194 29 654 25 3 15 174 6178 859815 3 791 BRZEZI SKI Brzeziny m. 285 58275 298795 25 455 2525 179277 4 65 2 12 8874 Brzeziny gm. 228 336 11571 228 336 11571 69426 2 4 3 216 18 Dmosin 38 19 1 12 18 36 6 2 4 4 4 12 5 36 1 Je ów 13 191 425 1 19 38 225 2 3 4 4 8 Rogów 2 2572 927 2 2572 927 bd 2 3 Razem: 1223 155155 64975 898 14128 53266 33123 12 25 8 8 2 28 1596 1954 BRZEZI SKI BE CHATOWSKI Powiat miasto/gmina Pl;anowany koszt posi ków z dotacji z bud etu pa stwa ( w z ) 17

KUTNOWSKI Bedlno 8 24 3 14 24 6 13 238 595 16 4 8 8 8 16 4 24 12 D browice 279 288 45411 137 1515 3531 2725 2 4 5 1 2 Kro niewice 5 1825 27375 61 122 25 531 162 2124 1975 7 175 46 92 82 7 45 26 Krzy anów 5 15 3 22 354 78 15 27 54 44 2 4 1 1 2 Kutno m. 1 8 2 35 294 882 12 15 45 63 15 4 14 16 352 18 86 5778 Kutno gm. 28 593 1779 26 56 16 9 3 1 4 4 14 ani ta 45 193 11 15 24 6528 66 1 15 Nowe Ostrowy 29 584 14 28 56 132 83 2 8 5 12 36 Oporów 3 6 1 8 53 9 5 5 6 6 Strzelce 1 18 24 165 3298 9635 13 234 351 658 2 5 5 5 75 ychlin 83 15355 53742 49 965 31727 42993 5 75 1 43 2623 ASKI Razem: 32 2346 56775 6835 8234 2378881 358 5736 1526581 16418 43 155 254 325 5637 359 174 13488 Buczek 3 9 45 16 32 816 14 28 616 bd 3 9 3 3 15 7 35 35 ask m./gm. 12 252 252 865 1446 38598 68 1224 3348 315744 4 1 46 24288 315744 S dziejowice 1 12 48 165 45 54 16 432 5184 324 2 4 4 4 8 Widawa 38 5127 1255 32 512 115 753 4 8 15 22 172 Wodzierady 4 6 6 138 276 1242 138 276 1242 75 4 8 18 28 7 8 3216 28944 2 5184 CZYCKI Razem: 2 3222 45 178 347 77128 1438 2724 68312 498444 17 39 61 71 165 76 3324 396888 2 5184 Daszyna 15 273 7341 15 273 7341 44 2 7 1 1 15 3 23 18 Góra w. Ma gorzaty 5 88 176 5 88 176 156 1 144 2 Grabów 3 36 365 357 52 11 28 54 17 88 4 1 2 4 12 18 68 7632 czyca m. 1 152 152 66 129 47 6 114 38 bd 1 15 1 3 18 czyca gm. 382 7258 176 38 722 1747 156 5 1 6 1728 1296 Pi tek 2 12 15 15 24 56 14 2315 54 344 2 5 4 1 15 6 162 24 winice Warckie 2 12 6 23 4186 48557 23 4186 48557 bd 2 5 2 2 1 2 18 669 2 669 Witonia 24 432 9264 19 342 7334 6264 1 1 5 5 1 5 884 12 Razem: 17 158 295 2219 39874 14427 22 37191 92867 3452 26 53 14 22 485 15 45132 348485 2 669 CZYCKI ASKI KUTNOWSKI 18

OWICKI Bielawy 2 45 Ch no 94 1338 138 68 126 118 82 1 2 Domaniewice 1 18 18 85 14882 21 85 14882 21 126 1 28 3 3 3 4 1848 12936 Kiernozia 8 15 255 75 1335 243 153 2 4 2 4 8 5 4 38 Kocierzew 1 6 6 92 1656 1656 92 165 165 9936 2 6 2 18 7172 P d owicz m. 2 54 324 38 76 19 3 61 153 11 8 14 4 4 6 15 38 38 4 27 owicz gm. 1 18 3586 9 162 31 21 yszkowice 1 5 15 33 6 8 23 598 6 4 2 4 3 75 45 Nieborów 12 17647 3 1 17527 228 18 3 12 3 6 12 Zduny 2 4 8 15 827 25273 15 827 25273 2218 3 9 3 474 38611 1 12 Razem: 25 5649 371 1386 239739 437993 1145 22129 364683 255254 24 583 12 134 218 167 5382 481219 41 282 ÓDZKI WSCH. Andrespol 3 18 3 22 325 1 2 285 88 bd 3 6 15 38 31 Brójce 2 72 6 23 325 13 2 3 114 bd 3 42 4 1 2 4 18 81 Koluszki 2 24 432 475 3591 33127 29 3435 22428 22428 3 65 31 4616 79999 Nowosolna 75 1275 44625 75 1275 44625 26775 1 2 5 5 15 2 48 768 Rzgów 15 165 72 135 1485 65 bd Tuszyn 5 25 5 65 1365 38 5 15 294 bd 8 136 1 1 2 Razem: 12 787 1832 18 265841 156752 14 225135 82995 25155 18 323 19 25 55 52 1696 126779 OPOCZY SKI Bia aczów 1 12 24 32 624 156 315 61425 153563 936 5 15 3 3 1 1 32 52393 Drzewica 2 18 18 392 667 72 38 64 68 45 4 4 8 4 3168 12 Mniszków 15 27 3213 15 27 3213 1 1 14 14 2 16 88 9 Opoczno 15 5475 95 265 512 161 192 49 126 16 1 21 22 65 35 35 168 24 Parady 3 43 86 27 4294 8588 66 1 3 7 5 2 Po wi tne 15 135 225 15 135 225 1215 1 3 15 S awno 7 14 28 65 13 26 bd 6 48 1894 arnów 72 1296 7 35 452 7 5 2 2 3 2 652 8852 Razem: 18 5667 992 5382 8682 232638 4185 67665 1895823 132675 17 355 261 691 418 18 45348 52887 PABIANICKI Dobro 16 22 55 155 21 525 33 2 8 12 6125 49 D utów 13 11995 9965 75 115 33 6665 2 12 3 54 27 OPOCZY SKI ÓDZKI WSCHODNI OWICKI 19

Konstantynów. 24 61215 138 28 52 115 bd 4 12 62 25912 2213 Ksawerów 17 51 7 5 5 55 28 1 5 7 84 5 Lutomiersk 15 3 9 15 3 9 45 5 1 1 72 432 Pabianice m. 1 12 36 123 165 46 19 15 44 3588 1 16 22 78461 51 Pabianice gm. 15 18 75 15 18 75 45 2 4 1 1 4 Razem: 1 12 36 223 3872 98765 1878 283 865 57645 26 562 1 1 4 314 118322 82625 PAJ CZA SKI Dzia oszyn 2 36 36 36 664 134 32 64 128 84 3 75 3 6 12 3 8 576 Kie czyg ów 3 36 72 2 26 62 15 2 4 52 3 9 2 2 3 Nowa Brze nica 1 36 3 1 2 24 1 2 24 192 2 5 15 15 45 8 432 6556 Paj czno m./gm. 26 5222 125 22 4517 1534 7 1 2 16 768 82 4 33 Rz nia 5 1825 11 3 57 862 3 57 862 35 2 6 25 35 88 11 595 45 Siemkowice 13 26 4 13 26 4 2 3 12 Strzelce Wielkie 2 72 1 24 183 3 23 178 28 28 3 9 1 2 6 5 5 29 Sulmierzyce 25 52 7 2 42 5 4 3 9 1 54 46872 Razem: 13 331 348 184 31162 5667 165 28567 5154 3446 2 595 64 78 181 53 2852 269188 4 33 PIOTRKOWSKI Aleksandrów 22 48 1 215 39 95 2 4 2 3 8 Czarnocin 1 365 24 168 2592 62 168 2592 62 372 Gorzkowice 2 72 12 5 8 2 5 8 2 36 5 15 4 7 8 6 168 2 Grabica 1 122 123 14 16552 257 94 16544 248 2 18 35 35 56 ki Szlacheckie 21 314 71 15 3 51 426 2 3 1 1 2 4 2112 13 Moszczenica 15 1 375 5 89 21 4 12 5 32 3525 R czno 13 25 66 13 25 66 5 4 4 5 76 72 Rozprza ` 226 378 75 196 3776 7 45 5 85 6 384 42 Sulejów 13 734 262 45 728 182 1257 2 4 24 1385 194178 Wola Krzysztoporsk a 3 12 9 718 184731 547789 43 71331 32989 328673 6 18 2 2 3 9 648 65657 Wolbórz 1 15 15 746 2875 2165 184 27158 866 1299 2 4 2 1512 11 Piotrków Trybunalski Razem: 8 1369 2613 5372 57148 272989 254 442513 1188389 79573 34 743 15 135 186 63 35237 396285 18 39 12 15 3 1 72 3 6 3 6 6 2 65 65 PIOTRKOWSKI PAJ CZA SKI PABIANICKI 2

PODD BICKI Dalików 3 27 54 2 36 72 2 36 72 432 2 8 P czniew 27 35 8392 27 35 8392 5392 2 5 1 1 4 5 288 144 Podd bice m./gm. 51 171 2 53 1563 161322 1 4 1 24 12 1658 3 1584 Uniejów 32 74 148 32 74 148 11264 3 9 3 3 9 12 259 168 Wartkowice 45 42 2 42 bd 8 12 3 6 5 1 2 12 1 2 Zadzim 23 3175 6 15 315 3 3 2 4 5 528 37 Razem: 3 27 54 198 28445 755892 1863 27853 567214 458932 16 42 9 14 33 58 3275 254 3 1584 RADOMSZ CZA SKI Dobryszyce 2 24 72 17 34 782 16 32 736 4692 1 3 4 192 184 Gidle 2 1 3 195 2886 63492 18 2826 62172 3895 4 8 2 2 3 12 432 48384 Gomunice 2 144 5 16 32 7 16 32 7 46 2 4 8 8 2 15 37 46 Kamie sk 199 232 98 17 224 9 588 4 12 12 475 475 Kobiele Wielkie 225 36 4896 225 36 4896 2686 2 24 5 25 175 5 8396 84 Kodr b 19 32 53 19 32 53 3 1 25 8 3616 3 Lgota Wielka 1 1 3 392 2321 72321 168 22395 25571 43393 2 4 4 45 5 adzice 17 253 4 17 253 4 25 3 5 29 7 15 Mas owice 18 24 42 18 24 42 336 1 2 1 1 1 2 53 426 Przedbórz 51 8768 226868 51 8768 221868 166868 2 4 5 5 1 2 384 8 Radomsko m. 2 3125 5 97 185 5 85 1615 42 x 1 1 5 5 5 15 85 17 Radomsko gm. 2 3 3 38 45 9 26 42 7 6 4 1 3 18 6 Wielgom yny 264 3859 6694 234 3838 4694 4164 2 6 29 122 84 ytno 2 73 72 35 6825 192 3 585 936 855 4 1 1 1 1 3 1656 19872 Razem: 31 563 784 4355 675269 1558981 3757 63463 1357711 712 42 829 222 288 3925 38 185674 1712854 RAWSKI Bia a Rawska m./gm. 4 8 32 1121 237888 61552 337 7414 29656 bd 7 19 64 1536 25923 5 19465 Ciel dz 2 364 2 2 34 5 2 34 5 3 2 4 2 2 6 1 424 465 Rawa Mazowiecka m. 3 6 32 37273 123 2 23295 76878 123 3 7 31 155 32 6 29622 422189 6 9511 Rawa Mazowiecka gm. 25 479 1437 25 44 132 858 4 8 4 5544 482328 Regnów 9 12 4 8 115 38 24 1 2 7 4 38 Sadkowice 2 2 8 12 192 5568 15 168 4872 3168 2 4 2 2 15 11 6935 2157 Razem: 11 452 6 211 388261 1279 1172 23735 642158 29448 19 44 314 159 341 192 115381 1268197 11 114476 RAWSKI RADOMSZCZA SKI PODD BICKI 21

SIERADZKI B aszki m /gm 1 12 36 8 16 32 8 16 32 16 6 12 1 2 1 2 156 66528 5 2112 Br szewice 1 6 18 21 335 63 2 3347 6246 36 1 3 1 1 4 4 125 625 Brze nio 29 51 6 29 51 6 1 3 Burzenin 2 24 36 33 4488 8784 32 4352 78336 4847 2 4 4 4 12 7 133 133 Goszczanów 23 3249 6 21 324 438 35 2 4 1 1152 576 Klonowa 1 2 2 17 2659 4 15 2655 38 24 3 6 15 3 36 7 126 83 Sieradz m. 5 9 12 12 216 558695 8 134512 454 335217 5 15 8 2112 168748 Sieradz gm. 38 775 155 38 775 155 bd 1 3 2 48 24 Warta m /gm 3 5 57 25 5 14 25 451 121 8 2 6 4 4 28 Wróblew 1 9 225 18 3594 996 175 35 875 5976 3 6 6 2 792 55444 Z oczew m./gm. 3 6 12 3 6 12 72 2 8 6 144 29197 Razem: 23 1912 6155 434 7879 1694379 383 69952 1537882 85447 25 64 33 61 158 133 43384 383927 5 2112 SKIERNIE- WICKI Bolimów 84 1512 324 84 1512 324 18144 1 25 2 24 2521 G uchów 135 18 37453 135 18 37453 22453 1 15 2 2 2 Godzianów 8 9 261 8 9 261 1566 1 25 Kowiesy 8 168 4368 8 168 4368 2628 2 4 Lipce Reymontowsk ie 1 1422 32 8 1416 2 224 1 4 Maków 1 12 28 95 115 26 2 4 2 6 5 SKIERNIEWICKI SIERADZKI Nowy Kaw czyn 1 12 36 91 18818 5454 91 1818 5454 3 1 3 Skierniewice gm 1 365 365 264 64152 159738 254 61722 15435 95843 3 6 2 4 6 S upia 7 14 21 7 14 21 126 2 3 2 96 5 Razem: 2 377 725 14 18211 432265 969 17832 412832 24338 14 35 2 4 6 8 362 32521 Skierniewice 65 11375 364 65 11375 364 bd 6 138 76 1789 42493 22

TOMASZOWSKI B dków 29 58 986 29 58 986 bd 1 2 Budziszewice 15 25 55 11 24 47 45 1 2 2 2 6 Czerniewice 3 47544 97588 3 47544 97588 bd 1 25 15 15 25 Inow ódz 225 45 135 2 4 12 9 2 8 9 48 48 Lubochnia 28 28 2 25 25 18 bd 2 4 16 864 48384 Rokiciny 1 12 24 237 1218 62 11 116 4 43 2 6 2 2 6 1 Rzeczyca 31 689 1593 31 589 1593 11 2 4 1 1 28 1 221 12 Tomaszów Mazowiecki m. 3 36 72 23 46 161 16 32 112 1288 2 2 5 5 5 45 18 63 Tomaszów Mazowiecki gm. 37 74 222 37 74 222 1332 3 45 6 1512 72 Ujazd 33 481 25 31 4789 1 15 3 9 elechlinek 18 36 72 16 32 64 55 2 3 2 Razem: 31 372 744 4711 822732 287678 3749 661984 2159478 19142 37 62 529 529 565 98 37586 198584 WIELU SKI Bia a 155 2852 574 15 276 552 bd 1 25 2 4 12 2 144 18 Czarno y y 1 365 6 8 14 42 8 14 42 252 2 5 2 2 6 2 46 368 Konopnica bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd Mokrsko 4 1 4 6 18 25 6 18 25 15 3 75 12 12 18 1 622 43 Osjaków 1 36 18 142 28564 7141 14 27958 69895 57128 1 25 5 5 1 3 72 54 Ostrówek 2 12 6 25 363 68 2 36 5 48 2 5 2 2 6 4 28 28 P tnów 2 1 44 332 664 166 33 66 165 996 1 13 4 8 24 8 576 6336 Skomlin 2 1 15 12 17 2 9 15 18 16 5 5 3 3 6 7 15 15 Wielu m./gm. 6 585 36 387 46918 16 323 4168 15 96 2 6 55 26 2 Wierzchlas 1 36 5 3 431 9 26 42 84 5 1 2 1 2 1 1 1 1 Razem: 19 182 269 1826 29162 69945 1633 28138 65995 399728 18 368 31 38 92 92 4518 37132 WIERUSZOW SKI Boles awiec 1 3 8 6 8 16 5 76 14 1 2 4 2 352 18 Czastary 9 9 1135 7 897 885 681 1 264 3 Galewice 1 2 4 85 742 1392 7 644 11592 7855 2 5 3 3 3 4 19 19 Lututów 2 9 25 34 62 86894 27 52 76 52136 3 5 1 1 2 16 16 25 ubnice 11 235 5875 11 235 5875 Sokolniki 13 2138 43 122 238 4 258 1 23 2 2 12 5 23 382 Wieruszów m./gm. 3 36 18 45 81 2268 4 72 216 bd 4 8 13 4951 32182 Razem: 7 131 145 1265 2915 44811 192 18774 42917 1261 12 243 15 15 35 41 8973 14782 WIERUSZOWSKI WIELU SKI TOMASZOWSKI 23

ZDU SKO- WOLSKI Szadek 3 36 36 5 1 25 47 94 235 2 4 16 2 2 1 18 954 7632 Zapolice 2 9 25 23 483 145 23 483 145 116 2 3 2 2 1 12 92 46 Zdu ska Wola m. 6 216 28 17 274 681 1 2 5 486 5 75 1 2 5 38 225 18 Zdu ska Wola gm. 3 27 27 37 66 198 36 648 194 157 5 125 5 5 1 1 72 432 Razem: 14 288 368 28 4883 1274 26 471 174 8816 16 39 19 29 8 78 4844 34552 ZGIERSKI Aleksandrów ódzki 2 12 15 8 165 35 45 92 25 25 1 24 25 3 24 45 26 14 G owno m. 4 8 24 4 8 24 bd 8 8 62 2914 2988 G owno gm. 19 2373 6471 185 2331 63 34 2 6 3 35 35 4 288 1 Ozorków m. 15 4725 29 514 72423 166573 49 64193 147643 326824 8 156 2 22 26 7 24 18 Ozorków gm. 32 756 19656 3 648 16848 117936 5 1 7 7 32 15 495 3935 ZGIERSKI ZDU SKOWOLSKI Parz czew 2 12 48 185 397 87 18 396 8 522 1 14 2 2 2 3 552 45 Stryków m /gm 2 65 37 445 45 225 27 245 122363 1125 7 125 45 57 15 39 9 54 Zgierz m. 1 8 12 1148 8375 267 92 74145 235 141 15 315 152 34 232 124 41839 335719 Zgierz gm. 2 2 2 8 5677 2 29 56 113 1 1 25 12 12337 38 ód /zadania gminne/ Razem: Razem: 51 5724 53 482 63741 179624 344 518548 1419486 112321 57 1115 524 745 69 374 11972 192449 9486 13456 4896541 822 146236 3854341 2212313 445 1925 4 1544829 11223213 357 4542 748575 73713 11247767 32983928 56793 8838125 25662962 16986132 13 2355 32 4173 52537 722 28878 23439596 98 551533 bd - brak danych 24

Posiłek Obowiązkowym świadczeniem dla osób niedożywionych czy głodnych jest pomoc w formie posiłków. W 26 r. z ogółu osób objętych dożywianiem 85% stanowiły dzieci. Zdiagnozowane potrzeby na 28r. określają, że 77 % wszystkich klientów będą stanowiły dzieci. W 26 r. pomocą objęto 69.41 osób, potrzeby na 28 r. są większe o 6,2%. (tj. 73.713 osób). Jedenaście powiatów zgłasza mniejszą liczbę osób wymagających pomocy w stosunku do liczby osób, którzy otrzymali posiłki w 26 r. Są wśród nich powiaty: bełchatowski, łaski, łódzki wschodni, pajęczański, poddębicki, sieradzki, tomaszowski, wieluński, wieruszowski. W pozostałych powiatach (13) potrzeby na następny rok przewyższają zaspokojenie ich w roku 26. Kwota jednego posiłku w 26 r. wynosiła 2,37 zł; w 28 r. planowana kwota jednego świadczenia to: 2,93 zł. (wzrost kwoty świadczenia w stosunku do 26 r. 23,6%). W województwie na 176 gmin tylko jedna gmina Bielawy nie wykazała potrzeb w zakresie dożywiania, a gmina Kleszczów potrzeby określiła dla 4 dorosłych osób. W obu gminach realizowany jest program dożywiania, ale z pominięciem budżetu ośrodków pomocy społecznej. Ustawą z dnia 29 grudnia 25 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania, gminy otrzymują wsparcie na realizację działań z budżetu państwa w latach: 26 29. Na realizację Programu gminy mogą otrzymać dotację, jeżeli udział środków własnych gminy wynosi nie mniej niż 4% przewidywanych kosztów realizacji Programu. Pomoc w ramach programu może być udzielana: a) w formie niepieniężnej posiłek, świadczenie rzeczowe, b) w formie pieniężnej zasiłek celowy W pierwszej połowie 27r. programem było objętych 111.9 osób, w tym 13.227 dzieci do 7 roku życia. Z formy niepieniężnej - posiłków skorzystały 51.62 osoby, z zasiłków celowych 66.592 osoby. 25

Tabela nr 2. Rzeczywista liczba osób objętych programem Pomoc państwa w zakresie dożywiania. Dane za okres I-VI 27. Program Pomoc państwa w zakresie dożywiania w tym: Dzieci do 7 roku życia Uczniwie do czasu ukończenia szkoły ponad gimnazjalnej Pozostałe osoby otrzymujące pomoc na podstawie art.7 ustawy o pomocy społecznej Wyszczególnienie ogółem w tym na wsi ogółem w tym na wsi ogółem w tym na wsi ogółem w tym na wsi Rzeczywista liczba osób objętych programem ogółem 111 9 42 568 13 227 4 47 5 543 26658 49 646 12 273 w tym liczba osób korzystających z: posiłku 51 62 27 7 5 755 2 394 41 71 24 536 4 267 249 zasiłku celowego 66 592 17 439 8 64 2 245 13 859 3 743 45 338 11 74 świadczenia rzeczowego 1 942 761 135 49 461 148 1 346 564 W województwie łódzkim program (na podstawie danych ze sprawozdania z realizacji programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania za I-VI 27 r.) jest realizowany 1.683 punktach żywieniowych, z których 659 są zlokalizowane na terenach wiejskich. 65,78 % punktów stanowią stołówki, a 34,22% inne pomieszczenia przeznaczone do przygotowywania kanapek, mleka lub wydawania posiłków. Posiłki w większości (w 66%) wydawane są w szkołach, 22% wszystkich placówek prowadzących dożywianie stanowią przedszkola. Samymi posiłkami na przestrzeni pierwszego półrocza 27 r. objęto 51.62 osoby, z których 52,46% stanowili mieszkańcy wsi. W przedziale wiekowym do 7 roku życia dzieci wiejskie stanowiły 41,6%. W grupie uczniów do ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej 58,84 % stanowią uczniowie mieszkańcy wsi. Posiłek dla osób zagrożonych głodem przybiera różne postacie: całodzienne wyżywienie np. w przedszkolu, żłobku 5,88% wszystkich udzielonych świadczeń, pełny obiad 45,61%, jedno danie gorące 38%. Nadal aż 1,51% potrzebujących otrzymuje tylko bułkę lub kanapki. 26

27

Posiłek w postaci jednego gorącego dania w 72,83% jest realizowany na terenach wiejskich. Bułka lub kanapka to pomoc w 92% (z ogólnej liczby świadczeń udzielonej w formie bułki/kanapki) świadczona na terenach niezurbanizowanych. Na podstawie sprawozdania MP i PS- 3 za 26 r. wiadomo, że 59.21 dzieci było objętych posiłkami. Potrzeby określone na 28r. przewidują objęcie pomocą 56.793 dzieci, czyli w stosunku do 26r. zmniejszenie potrzeb o 4%. Na poziomie czerwca 27 r. mimo znacznego wsparcia programu przez budżet państwa w województwie było 536 osób w tym 272 z terenu wiejskich wymagających dożywiania, nie objętych programem. W 9,67% powodem powyższego jest niechęć do korzystania z tej formy pomocy. Braki występujące w warunkach technicznych i sanitarnych do przygotowania posiłku stanowią 4 % powodów nie objęcia pomocą potrzebujących. Potrzeby na posiłki na 28 r. są określone na kwotę: 32.983.928 zł. Osoby, które wymagały dożywiania w 26 r. stanowiły 2,71% wszystkich mieszkańców regionu. Mniejszy udział osób potrzebującej ciepłego posiłku w stosunku do wszystkich mieszkańców danego regionu był w woj.: opolskim (2,9%), śląskim (2,11%), dolnośląskim (2,34%), mazowieckim (2,57%), małopolskim (2,47%), i wielkopolskim (2,64%). Zasiłek okresowy Prawo do otrzymania zasiłku okresowego przysługuje ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość zasiłku to różnica między kryterium dochodowym dla osoby/rodziny a dochodem osoby/ rodziny. Przy ustalaniu prawa do zasiłku okresowego w składzie rodziny nie uwzględnia się dzieci wychowywanych w rodzinie zastępczej oraz pełnoletnich wychowanków rodziny zastępczej, a do dochodu rodziny nie wlicza się ich dochodów i pomocy pieniężnej. Zapisy art. 38 ustawy o pomocy społecznej precyzują wysokości najwyższej i najniższej kwoty tzw. okresówki. Wysokość zasiłku okresowego ustalana jest w podobny sposób jak zasiłku stałego, tzn. od wysokości odpowiedniego kryterium dochodowego odejmuje się dochód osoby lub rodziny. Minimalna wysokość zasiłku nie może być niższa niż 2 zł. W 25 r. w łódzkim zasiłek okresowy przyznano decyzją 47 29 osobom, w 26 r.: 47.58 osobom. Kwota wydatkowana na zasiłki okresowe w 25 r. to: 28.959.594 zł, w 26r. wzrosła ona o 17,4% - do: 33.988.364 zł. Średnia kwota jednego zasiłku okresowego w 25 r. wynosiła 123,77 zł, w 26 r. 146,25 zł. (wzrost o 18,2%). Od lat najwięcej klientów pomocy społecznej otrzymuje 28

zasiłek okresowy z powodu występowania w ich rodzinach problemu bezrobocia. W 25 r. z powodu bezrobocia zasiłek okresowy otrzymały 39.352 osoby, w 26 r. 37.448 osób. Dla porównania z tytułu długotrwałej choroby pomocy w 25 r. udzielono 4.248 osobom, w 26r. 4.896; z tytułu niepełnosprawności w 25 r. pomoc otrzymały 4.433 osoby, a w 26 r. 5.3 osób. Na przestrzeni ostatnich dwóch lat wzrasta liczba osób, które otrzymują pomoc z tytułu różnego rodzaju niepełnosprawności, jednak bezrobocie wciąż jest głównym powodem przyznawania pomocy przez ośrodki pomocy społecznej. Z napływających danych do bilansu potrzeb w 28 r. pomocy wymagać będzie 47.27 osób. Koszt pomocy: 71.189.621 zł. Planowana średnia kwota jednego zasiłku okresowego w 28 r. wynosi: 219,17 zł, czyli w stosunku do wykorzystania budżetu na zasiłki okresowe w 26r. winna wzrosnąć prawie 5%. Wykres nr 6. Na przestrzeni ostatnich trzech lat obserwuje się utrzymywanie podobnej liczebnie grupy klientów wymagających wsparcia w postaci omawianego świadczenia tj. zasiłku okresowego. Wzrasta jednak pula pieniędzy, która winna być skierowana celem minimalnego zaspokojenia zdiagnozowanych potrzeb. Ze zgłoszonych potrzeb na środki finansowe na 28 r. wynika, że w poszczególnych powiatach średnie kwoty zasiłku okresowego przedstawiają się w różnych wysokościach. Obrazuje to wykres nr 7. Zasiłek okresowy jest świadczeniem łagodzącym trudną długotrwałą sytuację rodziny. W województwie nie ma żadnej gminy, która nie miałaby na swym terenie osób i rodzin bez dochodów lub o dochodach bardzo niskich i jednocześnie obarczonych problemami zdrowotnymi, czy trudną sytuacją z powodu braku pracy przez członka gospodarstwa domowego. 177 gmin regionu zgłasza zapotrzebowanie na zasiłki okresowe. Na większe zapotrzebowanie finansowe wpływa zapis ustawowy mówiący, że kwota zasiłku nie może być niższa niż 5 % różnicy między odpowiednim kryterium dochodowym a dochodem osoby lub rodziny. Zapis ten zaczyna obowiązywać właśnie od 28 r. Do 27r. obowiązywały inne minimalne progi zasiłku. Zostały one określone w art. 147 ustawy o pomocy społecznej. W przyszłym roku każda gmina udzielająca pomocy w formie zasiłku okresowego otrzyma dotację celową z budżetu państwa w części określonej w art. 38 ust. 3. ustawy o pomocy społecznej. Oczekiwane wsparcie budżetów gminnych w większości jednostek sięga powyżej 6 % całości planowanych kosztów na zasiłki okresowe. Dwie gminy: Łódź i Skierniewice oczekują dotacji w wysokości 1 % całości planowanych kosztów. Głównym powodem udzielania zasiłku okresowego w województwie jest występujące w rodzinach bezrobocie. Liczba osób, którym przyznano w 26 r. zasiłek okresowy z powodu bezrobocia stanowiła 79,58% wszystkich, 29

3

31

którzy otrzymali to świadczenie w województwie. W porównaniu do innych województw mniejszy udział zasiłkobiorców otrzymujących świadczenie z powodu bezrobocia w stosunku do wszystkich objętych pomocą w formie zas. okresowego był w 5 woj.: małopolskim (65,69%), lubelskim (75,52%), podlaskim (76,78%), świętokrzyskim (78,34%), zachodniopomorskim (44,74%). W pozostałych 1 regionach udział osób otrzymujących zasiłek okresowy z powodu bezrobocia był wyższy niż w łódzkim. Dla porównania w woj. opolskim 9 % wszystkich zasiłkobiorców okresowych stanowili ci, którzy otrzymali świadczenie z powodu bezrobocia, w dolnośląskim - 88,74%, w kujawsko pomorskim - 87,2%, warmińsko- mazurskim - 87,92%. Powyższe informacje ilustruje wykres nr 8. Innym czynnikiem przyznawania zasiłku okresowego jest długotrwała choroba. Udział osób, którzy z tego powodu otrzymali zasiłek okresowy plasuje nasze województwo na 5 miejscu w kraju. Większy udział osób, otrzymujących zasiłek okresowy z powodu długotrwałej choroby w stosunku do wszystkich, którzy otrzymali decyzją pomoc w formie zasiłku okresowego był tylko w województwach: małopolskim (11,%), mazowieckim (1,44%), podlaskim (11,38%), świętokrzyskim (14,48%) Wykres nr 9. Tabela nr 3. Usługi opiekuńcze Usługi opiekuńcze obejmują: - pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, - podstawową pielęgnację, obejmującą min. higienę ciała, pomoc w przemieszczaniu, pomoc w przygotowywaniu i spożywaniu posiłków, - podtrzymywanie aktywności społecznej obejmującą pomoc w utrzymaniu więzi rodzinnych i społecznych oraz motywowanie do aktywności fizycznej, - wspieranie procesu leczenia ( np. umawianie wizyt domowych), - okazywanie wsparcia emocjonalnego w doświadczeniach egzystencjonalnych: samotności, cierpieniu i umieraniu, - pomoc w prowadzeniu gospodarstwa domowego. W województwie łódzkim od trzech lat obserwujemy wzrost zapotrzebowania na usługi opiekuńcze. Jak w 24 r. usług opiekuńczych udzielono 6.792 osobom, to w 25 r. tej formy pomocy należało udzielić 6.861 osobom, a rok później już 7.82 osobom. Wykres nr 1. Zachodzące niekorzystne procesy demograficzne: a w nich zmiana struktury ludności według wieku, która stanowi, że ludność poprodukcyjna w województwie stanowić będzie 25,8% (prognoza z 2 r.) i 28,7% (prognoza z 24 r.) generuje zwiększenie potrzeb na omawianą pomoc. 32

33

34

Na przestrzeni całego 25 r. potrzebujący otrzymali 2.215.83 świadczeń. Koszt pomocy w formie usług opiekuńczych w województwie w 25 r. wyniósł: 19.529.579 zł, a średnia kwota jednej godziny usług: 8,81 zł. W 26 r. udzieliły ośrodki 2.442.123 świadczenia, czyli o 1% więcej godzin usług niż w 25. Cena jednej godziny usług opiekuńczych w 26 r. wynosiła 7,96 zł. Stan zdrowia mieszkańców gmin zdiagnozowany przez ośrodki pomocy społecznej w 27 r. wskazuje, że w roku przyszłym gminy na usługi opiekuńcze muszą przeznaczyć o 438.657 godzin więcej usług (wzrost 17,96 % w stosunku do roku 26). Planowany koszt usług opiekuńczych na 28 r. 23.439.596 zł, przy nieznacznym wzroście kosztów 1 godziny usług (wzrost o 2,26% w stosunku do roku 26). Stosunek liczby osób objętych pomocą w formie usług opiekuńczych do liczby mieszkańców w województwach, rejon łódzki plasuje na wysokiej pozycji w kraju. Większy procentowo udział objętych pomocą w stosunku do liczby mieszkańców w 26 r. był tylko w woj.: zachodniopomorskim (,37%), w warmińsko mazurskim (,29 %). W łódzkim podobnie jak w dolnośląskim, mazowieckim wynosił,28%. Wykres nr 11. Wzrasta też zapotrzebowanie na usługi specjalistyczne. Ze specjalistycznych usług opiekuńczych w 24 r. skorzystały 23 osoby. W 25 r. - 58 osób. Przyznano im 5.98 świadczeń, na ogólną kwotę 5.98 zł. Średnia kwota jednej godziny usług w 25 r. wynosiła: 11,73 zł. W 26r. pomocy udzielono 64 osobom, potrzeby na 28r. zgłoszone są dla 98 osób (wzrost 5% w stosunku do 26 r.). Zgłoszone potrzeby na 28 r. w zakresie kosztów specjalistycznych usług opiekuńczych: 551.533 zł, prawie 4 krotnie przewyższają poniesione w 26 r. koszty usług specjalistycznych. Tabela nr 1. Zasiłki celowe Są świadczeniem należącym do zadań własnych gmin o charakterze obowiązkowym. Przyznawane są na podstawie art. 39 ustawy o pomocy społecznej na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Zapotrzebowanie na pomoc celową w województwie łódzkim zgłaszają niemal wszystkie ośrodki pomocy społecznej (brak potrzeb wykazują: Koluszki, Ksawerów, Aleksandrów, Wartkowice, Nowy Kawęczyn, Bolesławiec). Według rozeznania środowiska wynika, że liczba osób potrzebujących pomocy w 28 r. będzie wyższa od liczby klientów, którzy otrzymali w tej formie wsparcie w 26 r. W roku 28 r. do pomocy celowej kwalifikować się będzie 93.81 osób, czyli o 8.65 osób więcej niż skorzystało z tej formy pomocy w 26r. (na podstawie danych z SAC sprawozdanie MP i PS -R za 26 r.) Zapotrzebowanie na pomoc w formie zasiłków celowych w 28 r. jest dla całego województwa wyższe od poziomu ich zaspokojenia w roku ubiegłym. Liczba osób sięgających po zasiłek 35

Tabela nr 3. Zadania w asne gmin - zasi ki okresowe - bilans potrzeb pomocy spo ecznej województwa ódzkiego na 28r. Zasi ki okresowe - ogó em Zasi ki okresowe przyznane z powodu: bezrobocia d ugotrwa ej choroby niepe nosprawno ci mo liwo ci utrzymania lub nabycia uprawnie do wiadcze z innych systemów zabezpieczenia spo ecznego Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Be chatów m. 947 11286 327863 1639315 728 8736 253344 18 1296 37584 98 1176 341 13 78 2835 Be chatów gm. 8 32 571 4 6 24 432 14 56 13 5 2 28 1 4 8 Dru bice 1 3 6 6 3 15 3 4 1 2 3 5 1 Kleszczów 45 165 395 2345 46 136 32285 6 2 4715 2 6 18 1 3 7 Kluki 8 52 533 39 7 475 4779 4 24 37 6 21 244 Rusiec 33 99 1485 1 18 54 81 1 3 45 5 15 225 Szczerców 98 264 423 423 83 2 326 5 2 32 1 44 74 Zelów 55 33 462 462 42 252 3528 65 39 546 6 36 54 5 3 42 Razem: 1933 16254 4768 231665 1455 12511 379675 252 1936 476225 216 1692 41773 2 115 345 BRZEZI SKI Brzeziny m. 25 15 81732 43566 183 198 79542 25 15 3246 4 24 72456 2 12 2862 Brzeziny gm. 45 18 4873 4873 39 156 4433 4 16 32 2 8 12 Dmosin 5 25 5 5 3 15 3 5 25 5 15 75 15 Je ów 2 56 135 135 1 2 387 6 24 432 4 12 216 Rogów 52 312 648 648 4 24 528 4 24 528 3 2 44 2 8 16 Razem: 417 2298 9948 6882 32 1664 84542 44 239 526 64 355 95216 4 2 4462 BRZEZI SKI BE CHATOWSKI Powiat miasto/gmina Planowana liczba osób wymagaj cych pomocy Planowana liczba wiadcze Planowany ogólny koszt wiadcze /w z / Planowany ogólny koszt wiadcze z dotacji bud etu pa stwa /w z / 36

KUTNOWSKI Bedlno 8 2 45 3 52 88 3 1 4 7 1 4 3 8 32 5 D browice 65 455 8791 8791 47 335 6559 7 48 936 11 72 1296 Kro niewice 395 474 993882 98969 371 4452 933495 9 18 22645 12 144 3194 3 36 7548 Krzy anów 8 4 44 38 5 25 275 15 75 825 1 5 55 5 25 275 Kutno m. 9 43 78 5 43 26 57 25 86 142 2 78 128 2 6 12 Kutno gm. 15 15 2415 15 142 17 23161 3 18 414 5 25 575 ani ta 12 36 612 48 8 24 48 15 45 765 15 45 765 4 6 6 Nowe Ostrowy 5 2 6 6 3 15 516 1 3 54 1 2 3 Oporów 6 18 3 3 4 12 2 15 4 7 5 2 3 Strzelce 13 312 6644 6644 82 226 4752 1 bd 77 1 27 594 1 24 528 ychlin 82 664 896 896 641 522 747 64 52 72 115 9 1215 Razem: 2823 18837 335932 288884 1965 14688 2659815 399 1784 291345 43 2123 319294 5 183 31378 ASKI Buczek 15 5 95 5 6 36 72 2 6 9 2 6 9 5 2 5 ask m./gm. 527 1587 314226 314226 379 1143 243672 82 246 37884 66 198 3267 S dziejowice 6 36 5 5 4 24 36 12 72 936 8 42 464 Widawa 1 27 54 54 6 162 35 28 76 14 12 32 5 Wodzierady 7 18 36 26 32 12 24 28 48 816 1 12 24 Razem: 862 2897 543826 488826 571 225 4772 17 52 7844 116 344 5335 5 2 5 CZYCKI Daszyna 63 749 214 214 51 7 21 1 43 12 2 6 1 Góra w. Ma gorzaty 5 35 7 6 2 14 28 5 35 7 5 35 7 Grabów 99 895 218152 218152 89 83 24396 6 55 825 3 28 336 1 9 2146 czyca m. 45 45 684 684 433 4437 674424 1 35 532 7 28 4256 czyca gm. 141 682 24 24 132 634 194318 9 25 5426 5 23 4256 Pi tek 1 455 638 638 5 26 38 25 12 15 2 6 9 5 15 18 winice Warckie 75 45 855 855 65 39 741 5 3 57 5 3 57 Witonia 11 88 18 18 98 784 16368 5 4 818 5 4 818 2 16 3272 Razem: 188 8961 1719452 179452 938 8148 157466 75 383 66876 52 25 42752 8 4 7218 CZYCKI ASKI KUTNOWSKI 37

OWICKI Bielawy 71 213 42 42 55 165 3255 7 21 35 3 9 1795 Ch no 27 9 1515 115 2 63 18 3 12 216 3 9 135 1 6 84 Domaniewice 13 65 2275 182 8 4 14 3 15 525 2 1 35 Kiernozia 3 21 15 15 25 175 875 3 21 15 2 14 7 Kocierzew P d. 13 52 8 4 8 32 49 2 8 122 3 12 188 owicz m. 24 19 152 13 16 12 17 35 2 18 4 28 252 5 2 18 owicz gm. 2 1 12 8 12 6 72 5 25 3 3 15 18 yszkowice 3 18 4 4 15 9 19 5 3 66 5 3 66 5 3 78 Nieborów 4 13 2 1 3 81 17223 1 22 2777 Zduny 15 9 186 15615 15 9 186 Razem: 499 33 4355 382965 348 1996 318728 63 332 523 68 392 517 14 65 12235 ÓDZKI WSCHODNI Andrespol 15 15 12 12 1 12 1 2 1 13 28 19 5 2 1 2 Brójce 66 294 376 bd 28 131 166 19 78 98 12 53 69 7 32 43 Koluszki 13 47 133 1153 69 355 1618 34 115 2385 Nowosolna 51 25 4472 bd 32 11 22 1 4 12 8 48 96 1 7 112 Rzgów 13 64 9 9 11 52 73 5 3 43 15 9 127 Tuszyn 22 22 3 25 15 15 29 2 2 26 45 45 585 5 5 65 Razem: 72 539 72235 5753 489 3816 52678 18 563 8895 18 831 927 15 99 1392 OPOCZY SKI Bia aczów 121 475 11352 bd 85 333 79464 1 4 965 24 95 2274 2 7 172 Drzewica 11 55 99 78 76 38 684 2 1 18 12 6 18 2 1 18 Mniszków 4 26 5 45 34 184 35 1 2 3 3 1 2 Opoczno 59 394 488 321 41 32 365 13 44 8 4 21 28 1 9 15 Parady 95 3 6 6 35 135 25 3 1 2 25 35 1 5 3 5 Po wi tne 35 14 14 13 15 6 6 1 4 4 1 4 4 S awno 122 366 748 5 72 216 4428 4 12 24 5 15 3 5 15 28 arnów 11 548 19 19 82 395 758 23 95 159 18 58 92 Razem: 1223 6579 9995 6679 89 493 698944 264 937 17185 137 523 8974 24 152 2632 OPOCZY SKI ÓDZKI WSCHODNI OWICKI 38