U C H W A Ł A Nr XXXIII/134/05 Rady Gminy w Wądrożu Wielkim z dnia 23 listopada 2005 roku w sprawie Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w gminie Wądroże Wielkie na rok 2006 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r. Dz.U. Nr 142, poz.1591, zm. w 2002 r, Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz.1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 153, poz. 1271, Nr 102, poz.1055, Nr 116, poz.1203, Nr 214, poz.1806) i art. 4.1 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity z 2002 r. Dz. U. Nr 147, poz. 1231, zm. Dz.U. Nr 167, poz. 1372, z 2003 r. Dz.U. Nr 80, poz.719 i Nr 122, poz.1143) Rada Gminy w Wądrożu Wielkim uchwala, co następuje : Uchwala się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Gminie Wądroże Wielkie na rok 2006 w brzmieniu załącznika do niniejszej uchwały. 2 1 Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy w Wądrożu Wielkim. 3 Przewodniczący Rady Gminy Laska Jarosław Załącznik do Uchwały Nr XXXIII/134/05
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii Gminy Wądroże Wielkie na 2006 rok Podstawy prawne programu Rady Gminy w Wądrożu Wielkim z dnia 23.11.2005 r. Podstawą prawną działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych jest ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26.10.1982 z późniejszymi zmianami oraz ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, z dnia 29.07.2005 r. Podstawowym celem programu jest prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. W szczególności zadania te obejmują: 1) zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, 2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, 3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo -wychowawczych i socjoterapeutycznych; 4) wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, 5) podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art.13 1 i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, 6) wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów i integracji społecznej. Problemy alkoholowe jako problemy społeczne - 2 - Uzależnienie od alkoholu występuje u ok.800 tys. osób w Polsce i jest choroba społeczną, której konsekwencje dotykają nie tylko osób uzależnionych, ale także członków ich rodzin i środowisk społecznych. Dlatego też w prawodawstwie zostały uregulowane zasady udzielania świadczeń zdrowotnych tej grupie chorych. Napoje alkoholowe należą do najpowszechniej spożywanych dóbr konsumpcyjnych. Jednocześnie jest to towar szczególnego rodzaju. Jego specyfika polega na tym, że z piciem wiązać się może wiele
negatywnych konsekwencji zdrowotnych i społecznych. Wynika to z psychoaktywnej funkcji tej substancji. W każdej niemal kulturze istnieje jakaś substancja o tych właściwościach, której używanie jest powszechnie akceptowane, chociaż obwarowane licznymi ograniczeniami regulowanymi przez zespół norm. Owe normy odnoszą się do częstości jej używania, ilości przyjmowanej jednorazowo, okoliczności w jakich można po nią sięgać. Dla naszego kręgu kulturowego taką substancją jest właśnie alkohol. Jeśli używany jest zgodnie z normami, powstanie negatywnych konsekwencji jest mniej prawdopodobne, jeżeli owe normy się przekracza prawdopodobieństwo przykrych konsekwencji rośnie. Pojęcie używania i nadużywania alkoholu na stałe wiąże się z problematyką społeczną ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Powiązania te są jednak na tyle złożone i różnią się stopniem bezpośredniości wpływu picia alkoholu na problemy społeczne ich zasięg i wpływ. Na szczególne podkreślenie zasługują następujące zjawiska i procesy obejmujące populację osób mających jakiekolwiek problemy związane z alkoholem: - uzależnienie od alkoholu, nadużywanie alkoholu, dorośli członkowie rodzin alkoholowych, dzieci i młodzież żyjące w rodzinach z problemem alkoholowym, nastolatki pijące alkohol, zjawisko przemocy domowej. Diagnoza problemów alkoholowych - 3 Z ogólnopolskich danych szacunkowych wynika, że 2-3 % populacji to osoby uzależnione od alkoholu, zatem dla gminy Wądroże Wielkie szacunkowe dane będą się przedstawiały następująco: - liczba uzależnionych osób wynosi 85-126, - dorośli żyjący w rodzinach alkoholików (współmałżonkowie, rodzice, rodzeństwo) 4-5% - 167-209 osób, - dzieci wychowujące się w rodzinach z problemem alkoholowym - 4-5% populacji, zatem 167-209 osób, - osoby pijące szkodliwie, ale nie uzależnione od alkoholu; 5-7% - 209-292, - ofiary przemocy w rodzinach z problemem alkoholowym 2/3 kobiet; co stanowi dla gminy 56-82 osoby i 2/3 dzieci czyli 111-139 małych obywateli gminy. Zatem liczbę osób wymagających szczególnego zainteresowania w gminie można szacować na 796 1056 osób.
Szkody zdrowotne i społeczne Szkody te występują u osób nadużywających alkoholu w postaci: - samoniszczenia osób uzależnionych od alkoholu, - uszkodzenia zdrowia, nadumieralność w młodszych frakcjach wiekowych, uszkodzenia rozwoju psychofizycznego i kariery edukacyjnej i zawodowej, - szkody występujące u członków rodzin alkoholowych, obejmują przede wszystkim schorzenia psychosomatyczne i zaburzenia emocjonalne, ubóstwo, demoralizację, chroniczny stres, - naruszenia prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe: - zjawisko recydywy, przemoc w rodzinach alkoholowych i miejscach publicznych, prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwości, alkoholowe zaburzenia zachowania w miejscach publicznych, - naruszenie prawa związanego z obrotem alkoholem: nielegalny import, produkcja i sprzedaż, sprzedaż alkoholu nieletnim i nietrzeźwym. Kategorie zadań - 4-1.Działania administracyjno-fiskalne mające na celu ograniczenie spożycia napojów alkoholowych oraz zmianę struktury ich spożywania przez osoby dorosłe. 2.Upowszechnianie edukacyjnych programów profilaktyki szkolnej, rodzinnej i środowiskowej. 3.Zwiększanie dostępności i skuteczności programów terapeutycznych dla osób uzależnionych i członków ich rodzin oraz procedur interwencyjno - korekcyjnych wobec osób nadużywających alkoholu. 4.Zwiększenie skuteczności i dostępności programów interwencji społeczno-prawnych i pomocy psychologicznej służących przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 5.Nadzór nad przestrzeganiem zasad prawnych służących kontroli postępowania osób nietrzeźwych, w szczególności: nietrzeźwych kierowców, sprawców przemocy a także osób pijących alkohol w pracy. 6.Nadzór nad przestrzeganiem zasad prawnych służących kontroli działalności gospodarczej w zakresie obrotami napojami alkoholowymi ( w szczególności dotyczących sprzedaży alkoholu nieletnim, reklamowania napojów alkoholowych, nielegalnego obrotu napojami alkoholowymi). 7.Edukacja publiczna i szkolenie profesjonalistów mająca na celu: - informowanie o konsekwencjach nadużywania alkoholu i metodach zapobiegania szkodom zdrowotnym, - promocję zdrowego stylu życia i abstynencji, trzeźwości, - szkolenie profesjonalistów w sektorach takich jak: ochrona zdrowia, edukacja, pomoc społeczna oraz liderów społecznych cieszących się autorytetem na różnych szczeblach władzy.
8.Wspieranie rozwoju gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych poprzez badanie i monitorowanie zjawisk w sferze problemów alkoholowych (diagnoza). Stan zasobów i określenie wykonawców programu 1.Skierowane do osób uzależnionych od alkoholu: - zapewnienie pełnej informacji o placówkach leczenia odwykowego i terapeutycznego, - pomoc terapeutyczna po przebytym leczeniu, - kontynuowanie działalności Punktu Konsultacyjno- Informacyjnego oraz dla Ofiar Przemocy, przy świetlicy środowiskowej w Wądrożu Wielkim. - 5-2.Skierowane do osób współuzależnionych: - wdrażanie metod uświadamiających o skuteczności stosowania interwencji prawno - administracyjnej wobec przemocy i innych zaburzeń funkcjonowania rodziny, powodowanych przez picie alkoholu, - stwarzanie warunków dla zwiększenia dostępności i skuteczności zorganizowanych form pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, 3.Skierowane do dzieci i młodzieży: - ograniczanie możliwości zakupu i spożywania napojów alkoholowych przez osoby nieletnie kontrole placówek, - promowanie zdrowego stylu życia bez alkoholu poprzez organizowanie rodzinnych festynów bezalkoholowych oraz organizowanie czasu wolnego wyjazd na wycieczki i sanki oraz zorganizowanie półkolonii podczas wakacji, - wdrażanie programów profilaktycznych i metod uczenia postaw i umiejętności służących zdrowemu i trzeźwemu stylowi życia, np. NOE, DEBATA, RADOŚNIE ŻYĆ, PROGRAMY PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE wyjazdowe, i inne, spektakle teatralne-profilaktyczne DOMEK Z PIERNIKA, NA PRZEKÓR, JAK ŚWIATEŁKO W TUNELU KAMPANIE EDUKACYJNE OGÓLNOPOLSKIE I GMINNE. - likwidowanie działań promujących picie alkoholu przez młodzieżzakaz reklamy i promocji napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, którego reklama jest dozwolona, pod warunkiem iż nie jest skierowana do małoletnich lub prowadzona poprzez budowanie skojarzeń z: 1/atrakcyjnością seksualną, 2/relaksem lub wypoczynkiem, 3/sportem, 4/nauką,pracą lub sukcesem zawodowym, 5/zdrowiem lub sukcesem życiowym. - inicjowanie działań profilaktycznych wobec dzieci i młodzieży podwyższonego ryzyka-działalność świetlic środowiskowych w
Mierczycach, Wądrożu Wielkim, Granowicach i Budziszowie W. - realizacja programów edukacyjnych dla rodziców i wychowawców w zakresie pomagania młodzieży w utrzymaniu abstynencji. - 6 - - organizacja konkursów plastycznych i imprez sportowych o tematyce szkodliwości picia alkoholu: Dzień Rodziny, Dzień Dziecka, Mikołaj, konkurs plastyczny w szkołach Młodość Trzeźwość, Żyj zdrowo w przedszkolu, spartakiady sportowe w szkołach, wiejskie festyny sportowe i inne. Zadania te są realizowane dzięki przeszkolonej kadrze. Do realizacji programów przeszkolonych zostało: - 6 nauczycieli na temat Wstęp do socjoterapii, - 4 nauczycieli ukończyło Studium działań związanych z tworzeniem placówek środowiskowych I stopnia a dwóch z nich ukończyło II stopień, - 2 pedagogów posiada uprawnienia do realizacji programu Elementarz, - 7 nauczycieli ukończyło szkolenie Dziecko ofiara przemocy. - 4 nauczycieli uczestniczyło w szkoleniu Dziecko a narkotyki. Łącznie 23 nauczycieli zwiększyło swoje kompetencje w zakresie profilaktyki problemów alkoholowych. - 6 członków gminnej komisji posiada podstawowe przeszkolenie w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych oraz ukończyło szkolenia Dziecko ofiara przemocy. Dziecko a narkotyki. Współuzależnienie, Praca z rodziną z problemem alkoholowym. Komisja dokonuje kontroli wszystkich placówek posiadających zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Członkowie Komisji posiadają upoważnienia wydane przez Wójta Gminy w Wądrożu Wielkim, - kontrole odbywają się raz lub dwa razy w roku, w przypadku napływających skarg i zgłoszeń dotyczących naruszeń przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi mogą odbywać się częściej, Zakres kontroli placówek handlowych w zakresie sprzedaży i podawania napojów alkoholowych obejmuje: - posiadanie aktualnych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, - wywieszek dotyczących zakazu sprzedaży osobom nieletnim, nietrzeźwym, wywieszek o szkodliwości picia, - wydzielenie stoisk lub półek z napojami alkoholowymi, - informacji o zakazie spożywania alkoholu w miejscu sprzedaży, - zakazie reklamy alkoholu w placówkach. Do prowadzenia Punktu Konsultacyjno - Informacyjnego dla Osób Uzależnionych, Współuzależnionych oraz Ofiar Przemocy Domowej - 7 -
są zatrudnione osoby profesjonalnie przygotowane : - psycholog - specjalista terapii uzależnień. Osoby związane z realizacją programu muszą na bieżąco uzupełniać swoją wiedzę z zakresu szeroko pojętej profilaktyki uzależnień, zagadnień psychologii, rozwiązywania konfliktów i problemów rodzinnych, przemocy i innych. Finansowanie i realizacja programu 1.Realizację programu na podstawie ustawy o zatrudnieniu socjalnym, powierza się Pełnomocnikowi Wójta Gminy ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy współpracy z Gminną Komisją Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 2.Określa się zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: - za udział w posiedzeniach komisji członkowie otrzymują wynagrodzenie w wysokości 16 % najniższego wynagrodzenia miesięcznego brutto ogłoszonego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, - za inne czynności wykonywane przez członków komisji związane z realizacją Programu a w szczególności pełnienie dyżurów w Punkcie Konsultacyjno- Informacyjnym, przysługuje 1/2 kwoty,o której mowa wyżej. 3.Finansowanie zadań określonych Programem wydatków następuje ze środków zgromadzonych w dziale 851 OCHRONA ZDROWIA w rozdziale 85154 przeciwdziałanie alkoholizmowi oraz w rozdziale 85153 zwalczanie narkomanii. Ostatnie lata XX wieku w Polsce przebiegały pod znakiem transformacji ustrojowej. W tym czasie nastąpiło wyraźne rozwarstwienie społeczeństwa. Pojawiły się duże obszary biedy, zmieniły się obyczaje, hierarchia wartości, zwłaszcza młodego pokolenia. Pojawiło się rynkowe podejście do picia alkoholu przez młodzież. - 8 - Ten etap transformacji w obszarach związanych z używaniem środków psychoaktywnych przebiegał w kierunku równania z Europą, ale głównie w zakresie wzrostu spożycia napojów alkoholowych. Przewidywania polskich profilaktyków idą w kierunku, iż tendencja ta, będzie się utrzymywała, szczególnie w zakresie utrwalania się nabytych w minionej dekadzie wzorców zachowań. Ponadto wraz akcesją do Unii i otwarciem granic może nastąpić doganianie krajów europejskich w braniu narkotyków. Zwłaszcza, że policja podaje, iż obecnie jest duży ich przemyt z Holandii, która aktualnie pełni rolę narkotykowej hurtowni dla Europy. Zatem rozmiar zadania,
powierzonego przez państwo samorządom, w rozwiązywaniu problemów alkoholowych i innych uzależnień jest ogromny, zwłaszcza jeśli uświadomimy sobie, że jest to w konflikcie z interesami przemysłu alkoholowego i narkotykowego. Harmonogram wydatków na 2006 rok stanowi integralną część Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. HARMONOGRAM WYDATKÓW GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH I NARKOMANII NA 2006 ROK ------------------------------------------------------------------------------------------------------ L.p. Treść zadania Koszt zadania ------------------------------------------------------------------------------------------------------ 1.Programy profilaktyczne: - Radośnie żyć 2 klasy IV program realizowany przez psychologa zatrudnionego na umowę o dzieło 900.- - program wychowawczo-profilaktyczny (wyjazdowy) realizowany przez dwóch psychologów na umowę o dzieło ALKOHOL -NARKOTYKI 1.400.- - pobyt uczniów na zajęciach wyjazd. trzy dni (47 osób x 89zł.) 2 klasy II 33 uczniów 4.200.- - program profilaktyczny z Monaru dla uczniów, rodziców i nauczycieli z Gimnazjum realizowany przez psychologa na umowę o dzieło NARKOTYKI 1.000.- - spektakle profilaktyczne Domek z piernika dla kl. I - III Na przekór dla klas IV VI realizowany przez aktorów Centrum
Profilaktyki Dla Dzieci i Młodzieży z Krakowa w ramach umowy 1.000.- - kampania gminna Zdrowo, żyj - nagrody dla dzieci i młodzieży 1.500.- - programy profilaktyczne w świetlicach środowiskowych realizowane przez nauczycieli opiekunów świetlic 25 spotkań x 2 godz. x 25 zł. x 4 świetlice 5.000.- 2.Działalność Punktu Konsultacyjno Informacyjnego, w tym: umowy-zlecenia psychologa i terapeuty uzależnień 20 dyżurów x 4 g. x 45zł. 3.600.- dyżury członków komisji 20 dyżurów x 2 osoby x 67.50 zł. 2.700.- 3.Zorganizowanie półkolonii przy świetlicach w Wądrożu W. i Budziszowie W. wyżywienie, wycieczka krajoznawcza, wyjazd na basen i inne 3.000.- 4.Doposażenie świetlic środowiskowych, wiejskich: 10.500.- (zakup opału, butli gazowych do ogrzania, materiały papiernicze, sprzęt sportowy, zakup materiałów budowlanych do remontów świetlic) 5.Współorganizowanie Dnia Rodziny w Wądrożu Wielkim (główna nagroda w konkurencjach sportowych) 400.- 6.Festyn sportowy w Budziszowie Wielkim ( zakup nagród- sprzęt sportowy dla Klubu Olimp ) 1.000.- 7.Konkurs plastyczny Młodość, Trzeźwość, Żyj zdrowo nagrody za wyróżnione prace, słodycze, napoje 2.200.- 8.Spartakiada sportowa(dzień Dziecka w szkołach i przedszkolu) nagrody dla szkół i przedszkola 3.000.- - 2-9.Mikołaj dla dzieci z rodzin zagrożonych (paczki, słodycze, napoje ) 2.500.- 10.Posiedzenia komisji i kontrole placówek - 9 posiedzeń 7.290.- 6 członków komisji x 135 zł. brutto(16% najniższego wynagrodzenia ) 11.Delegacje 500.- 12.Doposażenie bibliotek 500.- 13.Pronumerata czasopism ( Problemy społeczne, Niebieska linia, Świat problemów, zakup broszurek i ulotek, materiałów szkoleniowych) 1.000.- 14.Zakup materiałów biurowych, papierniczych, toner do drukarki, zakup aparatu fotograficznego 1.410.- ------------------------------------------------------------------------------------------------------ RAZEM 54.600.-