UWAGI Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji [PIIT] dotyczące projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczoodbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego 1 1. Uwagi dotyczące świadczenia usług MCV na morzu terytorialnym W naszej ocenie usługa MCV może być interesującym rozszerzeniem możliwości komunikacyjnych dla użytkowników końcowych. Nie widzimy również problemów w dopuszczeniu tych urządzeń do użytku. Tym niemniej, z uwagi na potencjalne problemy związane z wprowadzaniem zakłóceń w pracy urządzeń pracujących w publicznych ruchomych sieciach telekomunikacyjnych (w systemach, które są zainstalowane na lądzie) zwracamy się z uprzejmą prośbą o równoległe wprowadzenie mechanizmu kontroli przestrzegania proponowanych w projekcie Załącznika nr 5 warunków mających uniemożliwić ewentualne zakłócenia. W szczególności istotnym jest, aby podmioty wykorzystujące urządzenia MCV zamontowane na statkach do świadczenia usług telekomunikacyjnych przestrzegały wyszczególnionych w punkcie 1 i 2 Załącznika nr 5 odległości od linii podstawowej (pokrywającej się w znacznej mierze z linią brzegową), w których konieczne jest odpowiednio wyłączenie anten zewnętrznych (12 Mm) oraz wyłączenie systemu (2 Mm). Ponadto w 2 ust. 1 pkt 5b w miejsce wykorzystywanych do świadczenia usług MCV proponuje się użyć sformułowania przeznaczonych do świadczenia usług MCV. Rozporządzenie określa rodzaje urządzeń, a nie sposób ich wykorzystania. 1 Projekt z dnia 10.11.2010r., opublikowany na stronie Ministerstwa Infrastruktury: http://bip.mi.gov.pl/pl/bip/projekty_aktow_prawnych/projekty_rozporzadzen/rozp_telekomunikacja/proj_rozp_u rz_radiowe_bez_pozwolenia 1
2. Uwagi dotyczące wykorzystywania wzmacniaczy sygnału (tzw. repeater ów) bez pozwolenia radiowego Zawarta w 1 pkt 2 propozycja zmiany obecnego 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w taki sposób, aby bez pozwolenia możliwe było używanie wzmacniaczy sygnału tylko przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych posiadających ogólnopolską rezerwację częstotliwości wydaje się nieco zbyt daleko idąca. Zgadzamy się całkowicie, że stan obecny, w którym używanie repeater ów możliwe jest bez pozwolenia radiowego w sposób w zasadzie dowolny, wymaga pilnej zmiany. Powoduje on problemy z działaniem sieci radiowej, które najprawdopodobniej będą się nasilać w związku z coraz większą dostępnością tanich i nie najlepiej wyposażonych w filtry przeciwzakłóceniowe urządzeń. Należy też zwrócić uwagę na fakt, iż nawet właściwie działający repeater może stanowić problem dla operatora sieci komórkowej, w przypadku, gdy jest zainstalowany w taki sposób, iż powoduje problemy z separacją używanych kanałów. Dlatego też, mając w szczególności na uwadze możliwą popularyzację wykorzystywania repeater ów należy dążyć do wyeliminowania sytuacji, w których wzmacniacze sygnału działające z wykorzystaniem częstotliwości, które są objęte ogólnopolską rezerwacją na rzecz operatorów komórkowych, będą instalowane bez ich wiedzy w sposób wprowadzający zakłócenia w działaniach sieci tych operatorów. Jednak, w naszej ocenie, wzmacniacze sygnału mogą stanowić bardzo istotne narzędzie służące do poprawienia zasięgu sieci (w tym zasięgu wewnątrzbudynkowego) w miejscach gdzie, z różnych przyczyn, nie ma szans na rozbudowę sieci radiowej. Obniżające się ceny urządzeń i coraz większa dostępność tego rodzaju sprzętu stwarza możliwość ich coraz większego upowszechnienia. Niezwykle istotne jest w takim wypadku utrzymanie konkurencyjności cenowej i dostępności tych urządzeń dla użytkowników, co mogłoby być zachwiane poprzez wprowadzenie obowiązku uzyskiwania przez nich pozwoleń radiowych (i wiążącymi się z tym kosztami i procedurą administracyjną). 2
Dlatego też, ważąc z jednej strony konieczność przeciwdziałania zakłóceniom sieci, a z drugiej strony możliwości, jakie może dać użycie na szerszą skalę wzmacniaczy sygnału chcielibyśmy zaproponować, aby zamiast całkowitego wykluczenia ich instalacji bez pozwolenia przez użytkowników, dopuścić ich instalację, ale w warunkach określonych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, z wykorzystaniem częstotliwości, którego ma działać urządzenie. Miałoby to na celu dopuszczenie do instalacji urządzeń spełniających określone parametry, jak również dopuszczenie ich instalacji tylko w określonych warunkach, które minimalizowałyby wpływ tych urządzeń na działanie sieci. Dla przykładu istotny może być nie tylko używany typ urządzenia i jego maksymalna moc, ale też umiejscowienie repeater a na odpowiedniej ścianie pomieszczenia/budynku. Dlatego też PIIT uważa za niezbędną modyfikację przepisu w 1 pkt 2: 2) 2 ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie: 3) z interfejsem umożliwiającym połączenie, współpracę i wymianę informacji drogą radiową między stacją bazową a telekomunikacyjnym urządzeniem końcowym, pracujących w ruchomej lub stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej w warunkach określonych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego posiadającego ogólnopolską rezerwację częstotliwości wykorzystywanych do świadczenia usług za pośrednictwem stacji bazowych. Dodatkowo pragniemy zaznaczyć, że projektowana w wersji MI zmiana budzi zastrzeżenia różnej natury. Po pierwsze, zmienia charakter zwolnienia z czysto przedmiotowego na przedmiotowo-podmiotowy, wskazując grupę użytkowników, którzy mogą korzystać z tego zwolnienia. Wydaje się, że jest to przekroczenie delegacji ustawowej, przepis art. 144 ust. 3 mówi o urządzeniach, a nie o użytkownikach. Po drugie, projekt cofa zwolnienie w stosunku do najważniejszej grupy beneficjentów - użytkowników końcowych. Można przypuszczać, że wzmacniacze sygnału GSM (a o nie tu głównie chodzi) instalują w swoich budynkach przede wszystkim ich właściciele a nie operatorzy sieci GSM. Zastosowanie mają tu uwagi wstępne, dotyczące zasadności, kosztów i przepisów przejściowych 3
PIIT zgłasza również uwagi do poniższych załączników. Załącznik nr 1, aneks1 W poz. 9, 10 i in. powinno być LBT zamiast LTB. Ponadto nie jest jasne, jak należy rozumieć zapis LBT + AFA : czy obie te techniki muszą być stosowane łącznie, czy wystarczy jedna z nich. Załącznik nr 1, aneks 3 Zlikwidowano kategorię w poz. 5 (poprzednio poz. 6): urządzenia przeznaczone do wykorzystania na zewnątrz budynków ( 25 dbm e.i.r.p. oraz gęstość mocy -2 dbm/mhz e.i.r.p. ). Brak uzasadnienia, czym to cofnięcie zwolnienia jest uzasadnione i jakie skutki spowoduje. Załącznik nr 1, aneks 5 Zlikwidowano poz. 2: 5805-5815 MHz (2W). Podobnie jak wyżej, zmiana nie została uzasadniona. Projektowana poz. 2: 63-64 GHz: W projekcie umieszczono (pochodzące z zalecenia ERC 7003) sformułowanie Poziom mocy, dostępne widmo i aktywność nadajnika będą określone. Propozycję zapisu należy uznać za nieporozumienie to właśnie konsultowane rozporządzenie ma określić, jakie urządzenia są zwolnione. Należy pamiętać o odmiennym charakterze tych dwóch dokumentów: zalecenia ERC 7003 i omawianego rozporządzenia. Wydaje się także, że sformułowanie radary na pojazdach lepiej zastąpić innym, w rodzaju radar pojazdu (przez analogię do światła pojazdu ). Chodzi tu przecież o radary stanowiące część samochodu, a nie o stację radarową instalowaną na pojeździe. Załącznik nr 1, aneks 12 Projekt zakłada zmianę w uwagach polegających na dodaniu Należy zastosować techniki dostępu do widma oraz osłabiania zakłóceń, których skuteczność działania odpowiada, co najmniej technikom przewidzianym w normach... Oznacza to, przynajmniej formalnie zmniejszenie zakresu zwolnień w stosunku do obecnie obowiązującego. 4
Załącznik 5 Załącznik nr 5 jest dosłownym przeniesieniem aneksu do decyzji 2010/166 KE. Podobnie jak we wcześniej sygnalizowanych przypadkach, należy jednak zauważyć, że rozporządzenie ma stanowić wykaz wyrobów radiowych zwolnionych z konieczności posiadania pozwolenia a nie zawierać zharmonizowane warunki wykorzystania widma. Tak więc, opis sposobu korzystania z systemu MCV w zależności od odległości od brzegu właściwy dla przywołanej decyzji, nie jest odpowiedni do charakteru rozporządzenia. W celu lepszego dostosowania do rozporządzenia, należałoby wybrać niezbędne wymagania i tak przeredagować tekst aneksu decyzji, aby można było jednoznacznie stwierdzić czy dane urządzenie (używane zgodnie z jego przeznaczeniem) wymaga pozwolenia czy nie. Ponadto PIIT zwraca uwagę na fakt, że w przedstawionym projekcie zmiany rozporządzenia zwraca uwagę bardzo lakoniczna forma uzasadnienia. Należy podkreślić, że część projektowanych zmian polega przynajmniej formalnie na zlikwidowaniu zwolnień obecnie obowiązujących. W tej sytuacji należałoby oczekiwać: po pierwsze oszacowania skali problemu: liczby urządzeń i kosztów, jakie obciążą użytkowników tych urządzeń, które stracą status zwolnionych z pozwoleń (koszt wydania pozwolenia to ok. 2 tys. zł); po wtóre wprowadzenia przepisów przejściowych, przy czym okres używania starych urządzeń na dotychczasowych warunkach nie powinien być krótszy niż jeden rok. Ograniczenia w zwolnieniu nie zostały także poparte żadnymi wnioskami z systemu nadzoru rynku wyrobów RTTE. Nie jest zatem jasne, czy są one rzeczywiście uzasadnione. 5