CD 2 LEKCJA 7 Lekcja 7 Komunikacja i podróżowanie 2 Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka niderlandzkie. Podróż: podróż de reis wycieczka het uitje wyprawa de tocht podróż służbowa de zakenreis autobus de bus samochód de auto autostrada de snelweg stacja benzynowa het benzinestation tankowanie tanken paliwo de brandstof benzyna de benzine benzyna bezołowiowa loodvrije benzine gaz het gas olej napędowy de olie prawo jazdy het rijbewijs parking de parkeerplaats ograniczenie prędkości de snelheidsbeperking opóźnienie de vertraging cel podróży de plaats van bestemming wsiadać instappen wysiadać uitstappen Dworzec kolejowy: pociąg de trein stacja kolejowa het station peron het perron bilet het kaartje miejscówka (bilet z miejscówką) het plaatsbewijs kasa biletowa het loket* opóźnienie de vertraging poczekalnia de wachtruimte odjazd het vertrek przyjazd de aankomst rozkład jazdy het spoorboekje bilet powrotny het retour bilet w jedną stonę de enkele reis bilet krajowy nationaal kaartje przechowalnia bagażu het bagagedepot pociąg pospieszny de sneltrein Port lotniczy: samolot het vliegtuig port lotniczy het vliegveld lot de vlucht * także: het kassaloket www.jezykiobce.pl 57
NIDERLANDZKI KURS PODSTAWOWY odlot het vertrek przylot de aankomst zarezerwować lot een vlucht boeken stanowisko odpraw check-in punt odprawa celna check-in* pierwsza klasa eerste klasse lub business class druga klasa / klasa turystyczna economy class miejsce przy oknie de plaats bij het raam miejsce od strony korytarza de plaats aan het gangpad pasażer de passagier bagaż de bagage paszport het paspoort wiza het visum granica de grens nadbagaż teveel bagage cło de tol celnik de douanier strefa wolnocłowa de taxfree zone lub de tolvrije zone sklep wolnocłowy de taxfree winkel lub de tolvrije winkel zapinać pasy riemen vastmaken bramka na lotnisku het poortje op het vliegveld terminal de terminal Hotel: hotel het hotel rezerwacja de reservatie pokój de kamer recepcja de receptie obsługa hotelowa de hotelservice schronisko młodzieżowe de jeugdherberg nocleg ze śniadaniem (w hotelu) de overnachting met ontbijt lub logies en ontbijt wolne pokoje vrije kamers zarezerwować pokój w hotelu een kamer in een hotel reserveren łazienka de badkamer prysznic de douche klucz de sleutel pokój dwuosobowy de tweepersoonskamer pokojówka het kamermeisje zameldować się zich melden * także: de douanecontrole 58
NIDERLANDZKI KROK DALEJ Lekcja 14 Dom i czynności codzienne 9 Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka niderlandzkie. Czynności codzienne: wstawać wcześnie vroeg opstaan przyzwyczaić się wennen aan codzienna krzątanina het dagelijkse gedoe czynności codzienne dagelijkse bezigheden rutyna de routine prowadzić dom het huishouden doen gospodyni domowa de huisvrouw uciąć sobie drzemkę een dutje doen czesać się het haar doen robić makijaż zich opmaken golić się zich scheren myć się zich wassen kąpać się, brać kąpiel in bad gaan brać prysznic douchen zaspać zich verslapen nastawiać budzik de wekker zetten ścielić łóżko het bed opmaken ubierać się zich aankleden spieszyć się zich haasten dojeżdżać do pracy naar het werk gaan czekać na autobus op de bus wachten spóźnić się na autobus de bus niet halen spóźnić się do pracy te laat op je werk komen gotować koken przygotować obiad het eten klaamaken płacić rachunki rekeningen betalen przyjmować gości, mieć gości gasten ontvangen plotkować z sąsiadami roddelen met de buren oglądać telewizję TV kijken oglądać wiadomości naar het nieuws kijken Prace domowe: wykonywać prace domowe huishoudelijk werk doen pomagać w pracach domowych helpen bij het huishoudelijk werk zmywać naczynia afwassen zmywarka de afwasmachine prasować strijken żelazko het strijkijzer deska do prasowania de strijkplank 122
CD 3 LEKCJA 14 prać de was doen pralka de wasmachine lodówka de koelkast proszek do prania het wasmiddel podlewać kwiaty de planten water geven sprzątać opruimen miotła de bezem szmata de doek odkurzać stofzuigen odkurzacz de stofzuiger wycierać kurze stoffen wyrzucać śmieci het afval weggooien myć okna ramen lappen wieszać firanki de gordijnen ophangen zmieniać pościel het bed verschonen uprawiać ogródek tuinieren 10 Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem. Sama zajmuję się prowadzeniem domu. Ik doe het huishouden alleen. Nie znoszę wcześnie wstawać, ale przyzwyczaiłam się już do tego. Ik heb een hekel aan vroeg opstaan, maar ik ben er aan gewend. Anna jest typową kurą domową sprząta, pierze, gotuje i plotkuje z sąsiadkami. Anna is een typische huisvrouw ze maakt schoon, doet de was, kookt en roddelt met de buren. Dojeżdżam do pracy pociągiem i czasem zdarza mi się spóźnić, szczególnie, kiedy zaśpię. Ik ga met de trein naar mijn werk en het komt voor dat ik te laat kom, vooral wanneer ik me verslaap. Znowu zaspałeś! Je hebt je weer verslapen! Umiesz obsługiwać pralkę? Kun de wasmachine bedienen? Rano zawsze się spieszę i dlatego najczęściej tylko biorę prysznic, a śniadanie jem w pracy. s Ochtends heb ik haast en daarom douche ik meestal alleen en ontbijt op m n werk. Nie mam nic przeciwko pomaganiu w czynnościach domowych, ale nie znoszę prasowania. Ik heb er niets op tegen om te helpen bij huishoudelijk werk, maar ik heb een hekel aan strijken. Bierz miotłę i pomóż mi sprzątać! Pak een bezem en help me met schoonmaken! www.jezykiobce.pl 123
NIDERLANDZKI KROK DALEJ 11 Wysłuchaj dialogu, powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem. Jan, het schijnt dat je het huishouden doet omdat je vrouw weer aan het werk is gegaan Jan, podobno, zajmujesz się domem, ponieważ twoja żona wróciła do pracy? Ja, dat is waar. Ik moet toegeven dat het zwaar werk is. Tak, to prawda. Muszę przyznać, że to trudna praca. Lukt het een beetje? Jak sobie radzisz? Het is niet makkelijk. Ik doe de was, kook, breng de kinderen naar school... Nie jest łatwo. Piorę, gotuję, odprowadzam dzieci do szkoły... En schoonmaken en de boodschappen? A sprzątanie i zakupy? Daar heb ik totaal geen tijd voor. Koken neemt de hele dag in beslag, ik ben het aan het leren. Na to kompletnie nie mam czasu. Gotowanie zajmuje mi cały dzień, dopiero się uczę. Je raakt gewend aan de dagelijkse bezigheden. Przyzwyczaisz się do tej codziennej krzątaniny. Ik verheug me op een biertje met vrienden. Nie mogę się doczekać, kiedy spotkam się z kumplami na piwo. 12 Przećwicz zwroty z tej lekcji. 1. Powiedz, że się spieszysz. 2. Powiedz, że zaspałeś. 3. Powiedz, że dojeżdżasz do pracy pociągiem. 4. Powiedz, że przyzwyczaiłeś się do wstawania wcześnie rano. 124
CD 3 LEKCJA 14 Tulipany Jednym z ulubionych hobby Holendrów jest hodowanie tulipanów. Produkowane przemysłowo cebulki tych kwiatów są natomiast jednym z najpopularniejszych towarów eksportowych Holandii. Dzisiejsza pozycja tulipanów w gospodarce tego niewielkiego kraju jest jedynie pozostałością po tym, co w XVII wieku nazywano tulipanową gorączką (tulipomanie). Po przywiezieniu pierwszego tulipana z Turcji do belgijskiej Antwerpii w roku 1562 kwiaty te zdominowały rynek w Republice Siedmiu Zjednoczonych Prowincji Niderlandzkich (obejmowała ona większość obecnej Holandii oraz Flandrię) i wkrótce stały się narodowym symbolem Holandii. W pewnym okresie tulipanowej gorączki ceny cebulek tych kwiatów odpowiadały ich wadze w złocie. Choć dziś już nie tak drogie, tulipany są wciąż cenione i zdobią większość przydomowych ogródków w Holandii. www.jezykiobce.pl 125